TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK – 31 ARALIK 2016 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İçindekiler Sayfa No KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT NOT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 NOT NOT 40 41 1–2 3 4 5 6–7 8–134 TOPLULUK’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 8–15 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 16–46 İŞLETME BİRLEŞMELERİ 47 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR 48–50 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA 51–54 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 55 FİNANSAL YATIRIMLAR 56–59 BORÇLANMALAR 60–63 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER 64 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR 64–65 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR 66–67 TÜREV ARAÇLAR 68–69 STOKLAR 70 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER 70–71 İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ 71 İŞ ORTAKLIKLARI VE İŞTİRAKLER 71–78 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 79 MADDİ DURAN VARLIKLAR 80–81 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 82 ŞEREFİYE 83 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI 83 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 84–86 TAAHHÜTLER 86 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR 86–87 VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ 88 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 88–89 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ 89–102 HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ 103 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 103 ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER 103 ESAS FAALİYETLERİNDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER 104 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER 105 FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ 106 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR 107 GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DÂHİL) 108–111 PAY BAŞINA KAZANÇ 112 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 112–118 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ 119–131 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) 131–132 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 133-134 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YÂ DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKLİ OLAN DİĞER HUSUSLAR 134 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VARLIKLAR Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar − İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar − İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar − İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar − İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Türev Araçlar Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar Diğer Dönen Varlıklar Dipnot Referansları 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 6 7 10,37 37 10 11,37 37 11 12 13 14 35 26 3.205.423.164 56.820.745 2.043.928.684 32.059.603 2.011.869.081 49.578.899 49.578.899 831.014 1.959.873.426 172.770.928 33.565.530 167.204.122 3.144.342.101 2.634.402 1.404.874.592 15.460.616 1.389.413.976 30.671.614 3.545.561 27.126.053 89.509.896 1.669.185.184 85.265.922 11.664.753 131.296.178 7.689.996.512 6.569.444.642 203.848 203.848 7.690.200.360 6.569.648.490 1.081.127.635 30.630.753 601.400.436 582.132.240 8.633.325.814 147.607.897 38.157.768 109.450.129 72.659.975 300.462.046 12.948.792 11.462.295.588 79.408.878 40.027.518 562.724.279 534.318.624 7.347.837.880 130.499.614 32.197.437 98.302.177 136.720.703 233.497.108 28.179.844 9.093.214.448 19.152.495.948 15.662.862.938 Ara Toplam Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar 34 Toplam Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Diğer Alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar − Şerefiye − Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar Toplam Duran Varlıklar 7 11 16 17 18 19,20 20 19 14 35 26 TOPLAM VARLIKLAR Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 1 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 8 8 10,37 37 10 24 11,37 37 11 12 14 35 22,24 26 1.166.033.425 821.241.355 969.120.087 74.442.378 894.677.709 28.541.748 138.203.964 5.092.827 133.111.137 41.581.851 125.310.071 63.112.233 64.756.877 166.193.892 658.119.434 582.730.322 755.880.423 57.994.292 697.886.131 22.114.028 44.687.752 3.642.577 41.045.175 1.557.339 89.758.933 25.839.649 52.736.477 77.688.707 3.584.095.503 2.311.113.064 3.792.914.424 38.749.792 60.953.732 278.419.503 67.740.062 3.373.302.917 58.349.795 51.834.910 261.989.161 103.736.766 Toplam Uzun Vadeli Yükümlülükler 4.238.777.513 3.849.213.549 Toplam Yükümlülükler 7.822.873.016 6.160.326.613 8.546.311.584 2.050.000.000 241.425.784 527.051 7.466.335.836 1.900.000.000 241.425.784 527.051 1.672.914.261 1.672.914.261 1.640.971.007 1.640.971.007 1.671.014.581 1.899.680 1.641.917.323 (946.316) 476.995.012 477.575.378 (832.955) 252.589 106.972.504 115.048.155 (8.148.982) 73.331 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar − İlişkili Taraflara Ticari Borçlar − İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar − İlişkili Taraflara Diğer Borçlar − İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Türev Araçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Toplam Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Uzun Vadeli Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 8 11 14 24 35 ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) − Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları (Kayıpları) - 27 Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) − Yabancı Para Çevrim Farkları − Riskten Korunma Kazançları (Kayıpları) − Yeniden Değerleme ve Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) - Satılmaya Hazır Fin. Varlıkların Yeniden Değ. ve/veya Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları Net Dönem Karı veya Zararı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Özkaynaklar 27 TOPLAM KAYNAKLAR 252.589 73.331 99.057.518 3.262.034.117 743.357.841 2.783.311.348 11.329.622.932 80.717.155 2.772.959.150 722.763.185 2.036.200.489 9.502.536.325 19.152.495.948 15.662.862.938 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Kar veya Zarar Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Hasılat Satışların Maliyeti Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar (Zarar) Dipnot Referansları 28 28 1 Ocak31 Aralık 2016 8.421.668.181 (5.891.553.333) 2.530.114.848 1 Ocak31 Aralık 2015 7.415.128.590 (5.236.172.104) 2.178.956.486 29,30 29,30 29,30 31 31 (756.362.516) (912.295.919) (73.977.214) 488.731.974 (283.724.705) (691.048.377) (757.874.683) (63.243.943) 471.871.795 (322.895.795) 16 105.911.824 64.634.209 1.098.398.292 880.399.692 32 32 223.262.869 (11.657.671) 193.949.918 (48.125.101) 33 33 1.310.003.490 1.108.320.379 (1.243.944.063) 1.174.379.806 1.026.224.509 1.588.443.745 (1.715.085.365) 899.582.889 (134.351.171) (206.437.229) 72.086.058 (94.716.442) (180.429.041) 85.712.599 1.040.028.635 804.866.447 Genel Yönetim Giderleri Pazarlama Giderleri Araştırma ve Geliştirme Giderleri Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından (Zararlarından) Paylar Esas Faaliyet Karı (Zararı) Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım Faaliyetlerinden Giderler Finansman Geliri (Gideri) Öncesi Faaliyet Karı (Zararı) Finansman Gelirleri Finansman Giderleri Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Karı (Zararı) Sürdürülen Faaliyetler Vergi (Gideri) Geliri − Dönem Vergi (Gideri) Geliri − Ertelenmiş Vergi (Gideri) Geliri 35 35 Dönem Karı (Zararı) Dönem Karının (Zararının) Dağılımı − Kontrol Gücü Olmayan Paylar − Ana Ortaklık Payları 27 27 296.670.794 743.357.841 82.103.262 722.763.185 Pay Başına Kazanç 36 0,3626 0,3526 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 3 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak31 Aralık 2016 1.040.028.635 1 Ocak31 Aralık 2015 804.866.447 99.725.387 109.155.689 4.553.499 1.601.083.387 1.746.700.056 10.030.583 208.087 2.757.397 (14.191.888) (158.404.649) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar 27 Yabancı Para Çevrim Farkları Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme ve/veya Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) Nakit Akış Riskinden Korunmaya İlişkin Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler 361.235.675 351.819.066 89.736.147 115.690.261 188.692 (11.345) 11.546.690 (32.429.170) (2.318.773) 6.486.401 Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) 460.961.062 1.690.819.534 Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) 1.500.989.697 2.495.685.981 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı − Kontrol Gücü Olmayan Paylar − Ana Ortaklık Payları 314.051.792 1.186.937.905 362.163.266 2.133.522.715 0,5790 1,0407 Dipnot Referansları 27 Dönem Karı (Zararı) Diğer Kapsamlı Gelirler: Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar 27 Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar veya Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler Pay Başına Kazanç 36 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 4 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak 2015 itibarıyla bakiye Transfer Toplam kapsamlı gelir (gider) Sermaye artırımı Kar payları Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/azalış Kontrol gücü olmayan pay sahipleriyle yapılan işlemler Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları Net Dönem Karı veya Zararı 1.700.000.000 241.425.784 527.051 358.303.237 (21.156.777) 70.442.411 2.929.708.408 413.194.370 200.000.000 - - - 1.282.630.249 - 128.129.281 - 10.274.744 - 402.919.626 (200.000.000) (90.000.000) - - - 37.521 - - (328.558.661) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Özkaynaklar 5.692.444.484 1.546.815.081 7.239.259.565 (413.194.370) 722.763.185 - 2.133.522.715 (90.000.000) 362.163.266 8.960.832 (20.617.298) 2.495.685.981 8.960.832 (110.617.298) - (328.521.140) 328.521.140 - Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar - - - - - - 58.889.777 - 58.889.777 (189.642.532) (130.752.755) 1.900.000.000 241.425.784 527.051 1.640.971.007 106.972.504 80.717.155 2.772.959.150 722.763.185 7.466.335.836 2.036.200.489 9.502.536.325 Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları Net Dönem Karı veya Zararı 1.900.000.000 241.425.784 527.051 1.640.971.007 106.972.504 80.717.155 2.772.959.150 722.763.185 Transfer Toplam kapsamlı gelir (gider) Sermaye artırımı 150.000.000 Ortak kontrole tabi teşebbüs veya işletmeleri içeren birleşmelerin etkisi Kar payları Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/azalış Kontrol gücü olmayan pay sahipleriyle yapılan işlemler - - - 68.412.104 - 370.022.508 - 18.340.363 - 704.422.822 5.145.452 (150.000.000) - - - - - - - (36.468.850) - - 31 Aralık 2015 itibarıyla bakiye 1 Ocak 2016 itibarıyla bakiye 31 Aralık 2016 itibarıyla bakiye 2.050.000.000 Kontrol Gücü Olmayan Paylar Özkaynaklar 7.466.335.836 2.036.200.489 9.502.536.325 (722.763.185) 743.357.841 - 1.186.937.905 - 314.051.792 - 1.500.989.697 - 432.830 (250.000.000) - 432.830 (250.000.000) 136.272 (90.784.497) 569.102 (340.784.497) (403.753.266) - (440.222.116) 440.222.116 - 582.827.129 83.485.176 666.312.305 8.546.311.584 2.783.311.348 11.329.622.932 - - - - - 582.827.129 - 241.425.784 527.051 1.672.914.261 476.995.012 99.057.518 3.262.034.117 743.357.841 Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27’de sunulmuştur. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 5 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak31 Aralık 2016 1 Ocak31 Aralık 2015 844.917.611 713.670.664 27 1.040.028.635 804.866.447 Dönem net karı (zararı) mutabakatı ile ilgili düzeltmeler − Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler 3,18,19 − Değer düşüklüğü (iptali) ile ilgili düzeltmeler 10,11,13,18,26 − Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler 22,24 − Kar payı (geliri) gideri ile ilgili düzeltmeler 32 − Faiz (gelirleri) ve giderleri ile ilgili düzeltmeler 8,31,33,37 − Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları ile ilgili düzeltmeler 31,33 − Gerçeğe uygun değer kayıpları (kazançları) ile ilgili düzeltmeler 7,32 − Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dağıtılmamış karları ile ilgili düzeltmeler 16 − Vergi (geliri) gideri ile ilgili düzeltmeler 35 − Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıplar (kazançlar) ile ilgili düzeltmeler 32 − Kar (zarar) mutabakatı ile ilgili diğer düzeltmeler 26 716.606.298 809.641.194 34.533.796 73.700.033 (15.253) 81.400.341 (75.537.931) (200.948.536) 706.273.159 738.188.919 62.653.310 61.528.773 (1.611.440) 156.015.889 (120.989.622) (108.019.833) (105.911.824) 134.351.171 (64.634.209) 94.716.442 (10.641.409) (23.965.284) (72.070.572) (39.504.498) İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler − Ticari alacaklardaki azalış (artış) ile ilgili düzeltmeler 3,10,27,31,37 − Faaliyetlerle ilgili diğer alacak. azalış (artış) ile ilgili düzelt. 11,16,31,37 − Türev varlıklardaki azalış (artış) 12,33 − Stoklardaki azalışlar (artışlar) ile ilgili düzeltmeler 3,13 − Ticari borçlardaki artış (azalış) ile ilgili düzeltmeler 10,31 − Faaliyetlerle ile ilgili diğer borç. artış (azalış) ile ilgili düz. 11,14,26,27,37 − İşletme sermayesinde gerçek. diğer artış (azalış) ile ilgili düzelt. 14,26,27 (491.362.819) (555.934.898) (14.074.728) 105.557.253 (286.180.871) 200.156.071 96.313.308 (37.198.954) (313.106.187) (182.079.137) (11.647.312) 8.229.407 (253.950.108) 82.869.735 25.716.680 17.754.548 Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları 1.265.272.114 1.198.033.419 8,31,33,37 31,33,37 (251.569.334) 77.434.562 (261.537.113) 36.360.842 24 35 (41.754.358) (204.465.373) (42.871.649) (216.314.835) Dipnot Referansları A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Dönem karı (zararı) − − − − Ödenen faiz Alınan faiz Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar kapsamında yapılan ödemeler Vergi iadeleri (ödemeleri) Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 6 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak31 Aralık 2016 1 Ocak31 Aralık 2015 B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI (1.812.227.767) − Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının satılması sonucu elde edilen nakit girişleri 7 43.365.877 − Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının edinimi için yapılan nakit çıkışları 7 (962.533.528) − Bağlı ortaklıkların kontrolünün elde edilmesine yönelik alışlara ilişkin nakit çıkışları 3 (124.208.930) − Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 8,18,19 119.819.641 − Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları 8,18,19 (1.158.437.652) − Satış amacıyla elde tutulan duran varlık satışlarından kaynaklanan nakit girişleri 11 952.365 − Verilen nakit avans ve borçlar 14 (195.221.956) − Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler 14 265.197.810 − Alınan temettüler 16,26,32 81.440.786 − Alınan faiz 6,32,33 109.218.774 − Diğer nakit girişleri (çıkışları) 10,11,26 8.179.046 (877.982.809) Dipnot Referansları C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI − Bağlı ortaklıklardaki kontrolün kaybına yol açmayan şekilde ortaklık payları değişmelerinden kaynaklanan nakit girişleri 27 − Bağlı ortaklıklardaki kontrolün kaybına yol açmayan şekilde ortaklık payları değişmelerinden kaynaklanan nakit çıkışları 11,27 − Pay ve diğer özkaynağa dayalı araçların ihracından kaynaklanan nakit girişleri 27 − Ortak kontrole tabi işletmelerin birleşme etkisinden kaynaklanan nakit girişleri (çıkışları) 27 − Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri 8 − Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 − Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 − Ödenen temettüler 27 YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) (A+B+C) D. YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) (A+B+C+D) 12.024.756 (28.807.304) 136.768.185 (1.105.876.065) 952.365 (354.270.759) 326.955.795 60.804.083 74.232.265 (766.130) 364.564.376 16.357.101 689.785.471 85.496.102 (49.039.961) (123.641.359) - 8.960.832 19.745 1.622.990.990 (1.557.283.161) 1.692.352.214 (1.534.771.653) (1.124.211) (340.784.497) (1.421.737) (110.617.298) (602.745.780) (147.955.044) 625.872.830 515.130.443 23.127.050 367.175.399 E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 3.140.566.060 2.773.390.661 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) 6 3.163.693.110 3.140.566.060 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 7 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu (“Topluluk”), holding şirketi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (“Şirket”) ile 61 bağlı ortaklık, 4 iş ortaklığı ve 2 iştirakten oluşmaktadır. Topluluk, yönetim muhasebesi açısından düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat enerji ve sigorta aracılık hizmetleri yapan şirketleri kapsayan diğer grubu olmak üzere beş faaliyet grubuna ayrılmış olup, fiili faaliyet konusu cam üretimi ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir. Şirket, Türkiye’nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. (“İş Bankası”) tarafından 81 yıl önce Türkiye’de kurulmuştur. Şirket’in hisseleri Borsa İstanbul AŞ’de (“BİAŞ”) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) 1986 yılından beri işlem görmektedir. İş Bankası 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Şirket’te %65,47’lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket’in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket’in ortaklık yapısı Dipnot 27’de sunulmuştur. Şirket Türkiye’de kayıtlıdır ve iletişim bilgileri aşağıda sunulmuştur: İçmeler Mahallesi D-100 Karayolu Cad. No:44 A 34947, Tuzla / İstanbul / Türkiye Telefon Elektronik tebligat adresi Kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi İnternet adresi : : : : + 90 850 206 50 50 [email protected] [email protected] http://www.sisecam.com Şirket’in Ticaret Sicil Bilgileri Kayıtlı olduğu sicil Sicil No Mersis No : İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu : 21599 : 0–8150–0344–7300016 Topluluk’ un Personel Yapısı 31 Aralık 2016 6.733 14.982 21.715 Aylık ücretli Saat ücretli Toplam 31 Aralık 2015 6.791 14.258 21.049 Topluluk’ un toplam personel sayısı içinde yer alan 953 kişi, özkaynak yöntemiyle değerlenen iş ortaklığı ve iştiraklerdeki çalışanlardan oluşmaktadır (31 Aralık 2015: 955 kişi). 8 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet grupları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı ortaklıklar Trakya Cam Sanayii A.Ş. (1) Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Faaliyet konusu Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı Düzcam, kaplamalı, lamine ve projeli camlar üretimi ve satışı Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Ticari faaliyet Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Düzcam üretimi ve satışı Şişecam Otomotiv A.Ş. (2) Otomotiv camları üretimi ve satışı Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam, ayna, lamine, kaplamalı cam üretimi ve satışı Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L (3) Düzcam üretimi ve satışı Şişecam Automotive Bulgaria EAD Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı Glasscorp S.A. Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı Trakya Autoglass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Trakya Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Şişecam Flat Glass Holding B.V. (4) Finansman ve yatırım şirketi TRSG Glass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Trakya Glass Rus AO Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Automotive Glass Alliance Rus AO Otomotiv camları üretimi ve satışı Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri Trakya Glass Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri Richard Fritz Holding GmbH Holding hizmeti Richard Fritz Spol S.R.O. Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Richard Fritz Kft Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye İş ortaklığı HNG Float Glass Limited Faaliyet konusu Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Hindistan İştirak Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. Faaliyet konusu Düzcam üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Mısır Faaliyet konusu Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Cam ev eşyası perakende satışı Kâğıt ve karton ambalaj üretimi ile satışı Kâğıt ve karton ambalaj üretimi ile satışı Soda ve kristal cam ev eşyası el ile üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Satış ve pazarlama hizmetleri Satış ve pazarlama hizmetleri Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Hollanda Bulgaristan Rusya İtalya Çin Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Bulgaristan İtalya Bulgaristan Romanya Hollanda Hollanda Hollanda Hollanda Rusya Rusya Rusya Rusya Almanya Slovakya Almanya Macaristan Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı ortaklıklar Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Mağazaları A.Ş. (5) Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. (6) Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (1) Paşabahçe Investment B.V. Paşabahçe Bulgaria EAD OOO Posuda Paşabahçe Srl Paşabahçe (Shangai) Trading Co. Ltd. 9 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (Devamı) Cam Ambalaj Grubu Bağlı ortaklıklar Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (1) Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. AC Glass Holding B.V. Anadolu Cam Investment B.V. Balsand B.V. OOO Ruscam Management Company OOO Ruscam Glass Packaging Holding OOO Ruscam OOO Ruscam Glass OOO Energosystems CJSC Brewery Pivdenna Merefa Glass Company Ltd. JSC Mina Faaliyet konusu Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Endüstriyel malzeme kiralaması Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Hollanda Hollanda Hollanda Rusya Rusya Rusya Rusya Rusya Ukrayna Ukrayna Gürcistan İş ortaklığı Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Faaliyet konusu Kalıp üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Bağlı ortaklıklar Soda Sanayii A.Ş. (1) Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Camiş Madencilik A.Ş. Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Şişecam Bulgaria EOOD Cromital S.p.A Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Şişecam Chem Investment B.V. Faaliyet konusu Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı Cam elyafı üretimi ve satışı Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Soda satışı Krom türevleri üretimi ve ticareti Kum işleme ve satışı Soda üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Bulgaristan İtalya Mısır Bosna Hersek Hollanda İş ortaklıkları Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Faaliyet konusu Vitamin-K üreticisi ve satışı Kireç taşı üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Bosna Hersek İştirak Solvay Şişecam Holding AG Faaliyet konusu Finansman ve yatırım şirketi Kayıtlı olduğu ülke Avusturya Kimyasallar Grubu Diğer Bağlı ortaklıklar Camiş Limited SC Glass Trading B.V. Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Şişecam Enerji A.Ş. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. (4) Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Yurtdışı alım hizmetleri İngiltere İthalat ve satış hizmetleri Hollanda Sigorta acenteliği Türkiye Topluluk ürünlerinin ihracatı Türkiye Doğalgaz depolama ve satışı ile elektrik ticareti Türkiye Elektrik üretimi ve satışı Türkiye Ambalaj atıklarının toplanması, ayrılması, işlenmesi, geri dönüşümü ve kazanımı Türkiye 10 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (Devamı) (1) Bu bağlı ortaklıklara ait hisse senetleri Borsa İstanbul AŞ’ de (“BİAŞ”) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) ulusal pazarda işlem görmektedir. İlk işlem günleri tarih sırasıyla aşağıdaki gibidir: Şirket unvanı Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. İlk işlem günü 3 Ocak 1986 3 Ocak 1986 3 Temmuz 1987 5 Kasım 1990 20 Nisan 2000 BİST Kodu SISE TRKCM ANACM SODA DENCM Hisse bilgileri Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Reuters Kodu SISE.IS TRKCM.IS ANACM.IS SODA.IS DENCM.IS Bloomberg Kodu SISE.TI TRKCM.TI ANACM.TI SODA.TI DENCM.TI 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ve Soda Sanayii A.Ş. BİST–30, Trakya Cam Sanayii A.Ş. BİST–50, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. BİST–100, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ise BİST-TUM ulusal endeksinde yer almaktadır. Türkiye’de Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. (“SAHA”) tarafından “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Dönemsel Revizyon Raporu” tamamlanmıştır. 18 Aralık 2015 tarihinde açıklamış olduğu 93,53 (10 üzerinden 9,35) olan Kurumsal Yönetim Derecelendirme notu, Şirketin, kurumsal yönetim ilkelerini uygulama alanında yaptığı sürekli iyileştirme çabaları sonrasında, 16 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 94,41 (10 üzerinden 9,44) olarak yukarı yönlü revize edilmiştir. SAHA bu derecelendirme çalışmasında SPK’nın Ocak 2014 tarihinde yayınladığı “Kurumsal Yönetim İlkeleri”’ni baz alan yeni metodolojisini kullanmıştır. 16 Aralık 2016 18 Aralık 2015 Ağırlık Tarihinde alınan not Tarihinde alınan not %25 95,36 95,36 %25 96,98 95,81 %15 96,70 95,51 %35 90,92 89,75 %100 94,41 93,53 Ana bölümler Pay sahipleri Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık Menfaat sahipleri Yönetim kurulu Ortalama derecelendirme notu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. BİST “Kurumsal Yönetim Endeksi” kapsamındadır. Ayrıca Şirket, SAHA’nın 1 Temmuz 2016 tarihinde yayımlanmış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi’ne (DKYE) göre 1. Grup içinde yer almaktadır (SAHA’nın 7 Ağustos 2015 tarihinde yayınlamış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi’nde de 1. Grup içinde yer almaktadır). 11 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (Devamı) (2) Şirket bağlı ortaklıklarından, Trakya Cam Sanayii A.Ş.’nin, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 159 ile 179’uncu maddeleri, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun (KVK) 19'uncu ve 20'nci maddeleri hükümleri ile 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SPKn) ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 11-23.2 sayılı “Birleşme ve Bölünme Tebliği” (Tebliğ) hükümleri çerçevesinde, bünyesinde bulunan otocam işletmesinin işletme bütünlüğü içinde yer alan tüm aktif, pasif, hak ve vecibelerin yeni kurulan Şişecam Otomotiv AŞ'ye devredilmesi suretiyle gerçekleştirilecek kolaylaştırılmış usulde kısmi bölünme işlemiyle kurulmuştur. Söz konusu kısmi bölünme işlemine Sermaye Piyasası Kurulu 29 Nisan 2015 tarih ve 29833736-1 l0.06-E.5106 sayılı yazısı ile onay verilmiştir. Bölünme işlemi 27 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiştir. (3) İtalya’da %100 ortaklıkla 2 Mayıs 2016 tarihinde yeni kurulan şirket, İtalya’da mukim Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarını 31 Ekim 2016 tarihinde finansal borçlarını da kapsayacak şekilde satın alarak faaliyete başlamıştır. (4) Şişecam Flat Glass Holding B.V. şirketi 11 Kasım 2016 tarihinde, Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. ise; 6 Nisan 2016 tarihinde kurulmuştur. (5) Konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen ve bu nedenle konsolide edilmeyen bağlı ortaklık olarak uzun vadeli finansal yatırımlarda muhasebeleştirilen Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında Paşabahçe Mağazaları A.Ş. bünyesinde birleşmesine karar verilmiştir. (6) Şirket bağlı ortaklıklarından, Camiş Ambalaj Sanayi AŞ'nin, oluklu ambalaj işletmesinin işletme bütünlüğü içinde yer alan aktif, pasif, hak ve vecibelerden teşkil olan mal varlığı unsurlarının, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 (3) b maddesi, Türk Ticaret Kanunu 159-179. Maddeleri ve Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca yayımlanmış olan “Anonim ve Limited Şirketlerin Kısmi Bölünme İşlemlerinin Usul ve Esaslarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ” hükümleri çerçevesinde, 30 Haziran 2016 tarihli kayıtlı Vergi Usul Kanunu (“VUK”) değerleri üzerinden ortaklara pay verme modeliyle kısmi bölünme suretiyle yeni kurulan Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi AŞ’ye devredilmiştir. Kısmi bölünme işlemi 27 Aralık 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiş olup, 2 Ocak 2017 tarihinde tescil edilmiştir. Cam Ambalaj Grubu Rusya şirketlerinin sermaye yapılarının yeniden yapılandırılması kapsamında bağlı ortaklıklardan PAO Ruscam Pokrovsky şirketi 28 Kasım 2016 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging Holding şirketi bünyesinde birleşmiştir. Ayrıca; Bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. AŞ’nin 14 Ekim 2016 tarihli ve 27 sayılı Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda; Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. tüzel kişiliği bünyesindeki Mersin Fabrikası’nın 14 Kasım 2016 tarihi itibarıyla faaliyetlerine son verilmesine karar verilmiştir. 12 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (Devamı) Topluluk’ un konsolidasyona dahil edilen şirketlerin sermayeleri içindeki doğrudan ve etkin ortaklık pay oranları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Şişecam Otomotiv A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L Şişecam Automotive Bulgaria EAD Glasscorp S.A. Trakya Autoglass Holding B.V. Trakya Investment B.V. Şişecam Flat Glass Holding B.V. TRSG Glass Holding B.V. Trakya Glass Rus AO Automotive Glass Alliance Rus AO Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO Trakya Glass Rus Trading OOO Richard Fritz Holding GmbH Richard Fritz Spol S.R.O. Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Richard Fritz Kft 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 69,45 69,45 100,00 74,03 100,00 91,40 100,00 74,03 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 70,00 48,62 100,00 48,62 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 48,62 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 100,00 69,45 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 69,79 69,79 100,00 74,32 100,00 91,50 100,00 74,32 100,00 69,79 100,00 69,79 90,00 62,81 100,00 69,79 100,00 69,79 70,00 48,85 100,00 48,85 100,00 69,79 100,00 69,79 100,00 48,85 100,00 69,79 100,00 69,79 100,00 69,79 100,00 69,79 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 50,00 34,73 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 50,00 34,89 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 30,00 20,84 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 30,01 20,95 Düzcam Grubu İş Ortaklığı Şirket Unvanı HNG Float Glass Limited Düzcam Grubu İştiraki Şirket Unvanı Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 13 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (Devamı) Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Investment B.V. Paşabahçe Bulgaria EAD OOO Posuda Paşabahçe S.R.L Paşabahçe (Shangai) Trading Co. Ltd. 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 84,01 84,01 100,00 76,05 100,00 99,98 100,00 99,98 51,00 42,84 100,00 84,01 100,00 84,01 100,00 84,01 100,00 84,01 100,00 84,01 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 84,01 84,01 100,00 75,77 100,00 99,98 51,00 42,84 100,00 84,01 100,00 84,01 100,00 84,01 100,00 84,01 100,00 84,01 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 78,45 78,45 100,00 81,68 100,00 81,68 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 100,00 78,45 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 79,12 79,12 100,00 82,25 100,00 82,25 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 100,00 79,12 99,86 79,01 Cam Ambalaj Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. AC Glass Holding B.V. Anadolu Cam Investment B.V. Balsand B.V. OOO Ruscam Management Company OOO Ruscam Glass Packaging Holding OOO Ruscam OOO Ruscam Glass PAO Ruscam Pokrovsky (*) OOO Energosystems CJSC Brewery Pivdenna Merefa Glass Company Ltd. JSC Mina (*) PAO Ruscam Pokrovsky şirketi 28 Kasım 2016 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging Holding ile birleşmiştir. Cam Ambalaj Grubu İş Ortaklığı Şirket Unvanı Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 50,00 39,22 14 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 50,00 39,56 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (Devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (Devamı) Kimyasallar Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Soda Sanayii A.Ş. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Camiş Madencilik A.Ş. Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Şişecam Bulgaria EOOD Cromital S.p.A Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Şişecam Chem Investment B.V. 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 60,67 60,67 100,00 96,57 100,00 100,00 100,00 99,66 100,00 60,88 100,00 61,08 99,70 99,70 100,00 60,88 100,00 60,88 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 83,58 77,87 99,01 95,62 100,00 100,00 100,00 99,56 100,00 77,99 100,00 78,10 99,70 99,70 89,30 69,64 100,00 77,99 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 50,00 32,30 50,00 50,00 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 50,00 40,04 50,00 50,00 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 25,00 15,22 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 25,00 19,50 31 Aralık 2016 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 100,00 95,20 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 83,78 90,00 90,00 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 100,00 95,20 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 84,09 - Kimyasallar Grubu İş Ortaklıkları Şirket Unvanı Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Kimyasallar Grubu İştiraki Şirket Unvanı Solvay Şişecam Holding AG Diğer Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Camiş Limited SC Glass Trading B.V. Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Şişecam Enerji A.Ş. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. 15 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Seri II–14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır. Ayrıca KGK tarafından 2 Haziran 2016 tarihinde 30 sayılı kararla yayınlanan TMS taksonomisine uygun olarak sunulmuştur. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Topluluk finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. Şirket (ve Türkiye’de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tek Düzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Kullanılan Para Birimi Topluluk’ un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK’ nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na (TFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“UMS / TMS 29”) uygulanmamıştır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket’in ve konsolidasyona dahil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. 16 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Topluluk’ un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Topluluk muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çevriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Dönem Dönem Sonu Ortalaması 3,51920 3,01809 3,70990 3,33755 1,89684 1,70646 0,19400 0,31914 0,05732 0,04506 1,32961 1,27522 0,12943 0,11814 1,89684 1,70646 0,81310 0,73900 0,01193 0,01072 0,50375 0,45153 0,05179 0,04492 Döviz Cinsi ABD Doları Euro Bulgar Levası Mısır Poundu Rus Rublesi Gürcistan Larisi Ukrayna Grivnası Bosna Markı Yeni Rumen Leyi Macaristan Foronti Çin Yuanı Hindistan Rupisi 31 Aralık 2015 Dönem Dönem Sonu Ortalaması 2,90760 2,71907 3,17760 3,01871 1,62468 1,54344 0,37273 0,35348 0,03961 0,04456 1,21408 1,19773 0,11088 0,12152 1,62468 1,54344 0,69730 0,67544 0,01015 0,00974 0,44545 0,43011 0,04384 0,04239 Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Topluluk hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygunluk ve Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. 17 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı ortaklıklar, Şirket’in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket’in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket’in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Topluluk’un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1’de gösterilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Topluluk’ a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Satın almaya ilişkin maliyetler oluştuğu dönemde kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Bağlı ortaklıklar’a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket’in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Topluluk’ un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). 18 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) İş Ortaklıklarındaki Paylar İş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar’ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Topluluk, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Topluluk’ un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1’de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Topluluk’ un genel olarak oy hakkının %20 ile %50’sine sahip olduğu veya Topluluk’ un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Topluluk ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Topluluk’ un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Topluluk, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Topluluk’ un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. İş ortaklıkları ve iştiraklerden gelir ve giderler, Topluluk’ un esas faaliyetlerinin bir parçası olması nedeniyle “Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar” hesabı konsolide kar veya zarar tablosunda “Esas Faaliyet Karı” içerisinde sunulmuştur. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Topluluk’ un toplam oy haklarının %20’ye kadar veya %20’nin üzerinde olmakla birlikte Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk’ un toplam oy haklarının %20’nin altında olduğu veya Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 2.2 TMS’ye Uygunluk Beyanı Topluluk, 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK’nın Seri: II–14.1 No’lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. 19 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. 2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Bu kapsamda KGK tarafından 2 Haziran 2016 tarihinde 30 sayılı kararla yayınlanan TMS taksonomisine uygun olarak, 1 Ocak-31 Aralık 2016 dönemiyle karşılaştırmalı olarak sunulan 1 Ocak-31 Aralık 2015 dönemi nakit akış tablosu tekrar düzenlenmiştir. 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler Topluluk cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK’ nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2016 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS’lerdeki değişiklik ve yorumlardan Topluluk’ un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2016 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2016 tarihinde, 31 Aralık 2016 dönemine ait geçerli olan ve Topluluk’ un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. a. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: − TFRS 11, “Müşterek Antlaşmalar”daki değişiklik; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Müşterek faaliyetlerde pay edinimi ile ilgilidir. Standarttaki değişiklik ile işletme tanımına giren bir müşterek faaliyette pay satın ediniminde bu payın nasıl muhasebeleşeceği konusunda açıklık getirilmiştir. 20 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler (Devamı) a. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (Devamı): − TMS 16, “Maddi duran varlıklar”, ve TMS 41 “Tarımsal faaliyetler”, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir. Bu değişiklik üzüm asması, kauçuk ağacı, palmiye ağacı gibi bitkilerin finansal raporlamasını değiştirmektedir. Taşıyıcı bitkilerin, maddi duran varlıkların üretim sürecinde kullanılmasına benzemesi sebebiyle, maddi duran varlıklarla aynı şekilde muhasebeleştirilmesine karar verilmiştir. Buna bağlı olarak değişiklik bu bitkileri TMS 41’in kapsamından çıkararak TMS 16’nın kapsamına alınmıştır. Taşıyıcı bitkiler üzerinde büyüyen ürünler ise TMS 41 kapsamındadır. − TMS 16 ve TMS 38’deki değişiklik; “Maddi duran varlıklar” ve “Maddi olmayan duran varlıklar”, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikle bir varlığın kullanımını içeren bir faaliyetten elde edilen hasılatın, genellikle varlığın ekonomik yararlarının tüketimi dışındaki etkenleri yansıttığından, hasılat esaslı amortisman ve itfa yöntemi kullanımının uygun olmadığına açıklık getirmiştir. − TFRS 14, “Düzenleyici erteleme hesapları”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, ilk defa TFRS uygulayacak şirketlerin, düzenleyici erteleme hesap bakiyelerini önceki genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre finansal tablolarına yansıtmaya devam etmesine izin vermektedir. Ancak daha önce TFRS uygulamış ve ilgili tutarı muhasebeleştirmeyecek diğer şirketlerle karşılaştırılabilirliği sağlamak adına, tarife düzenlemesinin etkisinin diğer kalemlerden ayrı olarak sunulması istenmektedir. − TMS 27, “Bireysel finansal tablolar”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, işletmelere, bağlı ortaklık, iştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlarını muhasebeleştirirken özkaynak yönetimini kullanmalarına izin vermektedir. − TFRS 10, “Konsolide finansal tablolar” ve TMS 28 “İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS 10’un gereklilikleri ve TMS 28 arasındaki, yatırımcı ve iştiraki ya da iş ortaklığı arasında bir varlığın satışı ya da iştiraki konusundaki uyumsuzluğa değinmektedir. Bu değişikliğin nihai sonucunda, işletme tanımına giren bir işlem gerçekleştiğinde (bağlı ortaklığa ilişkin ya da değil) işlem sonucu oluşan kayıp veya kazancın tamamı muhasebeleştirilirken; bu işlem eğer bir varlık alış veya satışı ise söz konusu işlemden doğan kayıp veya kazancın bir bağlı ortaklığa ilişkin olmasa bile bir kısmı muhasebeleştirilir. − 2014 Dönemi Yıllık İyileştirmeler; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirmeler 4 standartta değişiklik getirmiştir: TFRS 5, “Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler”, satış yöntemlerine ilişkin değişiklik TFRS 7, “Finansal araçlar: Açıklamalar”, TFRS 1’e bağlı olarak yapılan, hizmet sözleşmelerine ilişkin değişiklik TMS 19, “Çalışanlara sağlanan faydalar” iskonto oranlarına ilişkin değişiklik TMS 34, “Ara dönem finansal raporlama” bilgilerin açıklanmasına ilişkin değişiklik. 21 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler (Devamı) a. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (Devamı): − TMS 1, “Finansal Tabloların Sunuluşu”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler ile finansal raporların sunum ve açıklamalarını iyileştirmek amaçlanmıştır. − TFRS 10, “Konsolide finansal tablolar” ve TMS 28 “İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler yatırım işletmeleri ve onların bağlı ortaklıkları için konsolidasyon muafiyeti uygulamasına açıklık getirir. b. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: − TMS 7, “Nakit akış tabloları”;1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler finansal tablo okuyucularının finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülük değişikliklerini değerlendirebilmelerine imkan veren ek açıklamalar getirmiştir. Değişiklikler UMSK’nın “açıklama inisiyatifi” projesinin bir parçası olarak finansal tablo açıklamalarının nasıl geliştirilebileceğine dair çıkarılmıştır. − TMS 12, “Gelir vergileri”; 1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik bir varlığın gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi durumunda ve gerçeğe uygun değerinin vergi matrahının altında kalması durumunda ertelenmiş verginin muhasebeleştirilmesi ile ilgili netleştirme yapmaktadır. Ayrıca ertelenmiş vergi varlıklarının muhasebeleştirilmesi ile ilgili diğer bazı yönleri de açıklığa kavuşturmaktadır. − TFRS 2, “Hisse bazlı ödemeler”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik nakde dayalı hisse bazlı ödemelerin ölçüm esaslarını ve bir ödüllendirmeyi nakde dayalıdan özkaynağa dayalıya çeviren değişikliklerin nasıl muhasebeleştirileceğini açıklamaktadır. Bu değişiklik aynı zamanda bir işverenin çalışanının hisse bazlı ödemesine ilişkin bir miktarı kesmek ve bunu vergi dairesine ödemekle yükümlü olduğu durumlarda, TFRS 2’nin esaslarına bir istisna getirerek bu ödül sanki tamamen özkaynağa dayalıymışçasına işlem görmesini gerektirmektedir. − TFRS 15, “Müşterilerle yapılan sözleşmelerinden doğan hasılat”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Amerika’da Kabul Görmüş Muhasebe Standartları ile yapılan uyum çalışması sonucu ortaya çıkan yeni standart hasılatın finansal raporlamasını ve finansal tabloların toplam gelirlerinin dünya çapında karşılaştırılabilir olmasını sağlamayı amaçlamıştır. Bu değişikliklerle edim (performans) yükümlülüklerini belirleyen uygulama rehberliğine, fikri mülkiyet lisanslarının muhasebesine ve işletmenin asil midir yoksa aracı mıdır değerlendirmesine (net hasılat sunumuna karşın brüt hasılat sunumu) ilişkin açıklamaları içermektedir. Uygulama rehberliğindeki bu alanların her biri için yeni ve değiştirilmiş açıklayıcı örnekler eklenmiştir. UMSK, aynı zamanda yeni hasılat standardına geçiş ile ilgili ek pratik tedbirler dahil etmiştir. 22 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler (Devamı) b. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar (devamı): − TFRS 9, “Finansal araçlar”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart TMS 39’un yerini almaktadır. Finansal varlıklar ve yükümlülüklerin sınıflandırması ve ölçülmesi ile ilgili zorunlulukları ve aynı zamanda şuanda kullanılmakta olan, gerçekleşen değer düşüklüğü zararı modelinin yerini alacak olan beklenen kredi riski modelini de içermektedir. − TFRS 16, “Kiralama İşlemleri”; 1 Ocak 2019 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yeni standart mevcut TMS 17 rehberliğinin yerini alır ve özellikli kiralayanlar açısından muhasebesinde geniş kapsamlı bir değişiklik yapar. Şu anki TMS 17 kurallarına göre kiralayanlar bir kiralama işlemine taraf olduklarında bu işlem için finansal kiralama (bilanço içi) ya da faaliyet kiralaması (bilanço dışı) ayrımı yapmak zorundalar. Fakat TFRS 16’ya göre artık kiralayanlar neredeyse tüm kiralama sözleşmeleri için gelecekte ödeyecekleri kiralama yükümlülüklerini ve buna karşılık olarak da bir “varlık kullanım hakkı”nı bilançolarına yazmak zorunda olacaklardır. UMSK kısa dönemli kiralama işlemleri ve düşük değerli varlıklar için bir istisna öngörmüştür fakat bu istisna sadece kiraya verenler açısından uygulanabilir. Kiraya verenler için muhasebe neredeyse aynı kalmaktadır. Ancak UMSK’nın kiralama işlemlerinin tanımını değiştirmesinden ötürü (sözleşmelerdeki içeriklerin birleştirilmesi ya da ayrıştırılmasındaki rehberliği değiştirdiği gibi) kiraya verenler de bu yeni standarttan etkileneceklerdir. En azından yeni muhasebe modelinin kiraya verenler ve kiralayanlar arasında pazarlıklara neden olacağı beklenmektedir. TFRS 16’ya göre bir sözleşme belirli bir süre için belirli bir tutar karşılığında bir varlığın kullanım hakkını ve o varlığı kontrol etme hakkını içeriyorsa o sözleşme bir kiralama sözleşmesidir ya da kiralama işlemi içermektedir. − TFRS 4 “Sigorta Sözleşmeleri”’ndeki değişiklikler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. UFRS 4’de yapılan değişiklik sigorta şirketleri için iki farklı çözüm sunmaktadır: “örtülü yaklaşım (overlay approach)” ve “erteleyici yaklaşım (deferral approach)”. Yeni değiştirilmiş standart: ● Sigorta sözleşmeleri tanzim eden tüm şirketlere yeni sigorta sözleşmeleri standardı yayınlanmadan önce TFRS 9 uygulandığında çıkabilecek dalgalanmayı kar veya zarardan ziyade diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirme hakkı sağlayacaktır. ● Faaliyetleri ağırlıklı olarak sigorta ile bağlantılı olan şirketlere isteğe bağlı olarak 2021 yılına kadar geçici TFRS 9’u uygulama muafiyeti getirecektir. TFRS 9 uygulamayı erteleyen işletmeler hâlihazırda var olan TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” standardını uygulamaya devam edeceklerdir. − TMS 40, “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” standardındaki değişiklikler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin sınıflandırılmasına ilişkin yapılan bu değişiklikler, kullanım amacında değişiklik olması durumunda yatırım amaçlı gayrimenkullere ya da gayrimenkullerden yapılan sınıflandırmalarla ilgili netleştirme yapmaktadır. Bir gayrimenkulün kullanımının değişmesi durumunda bu gayrimenkulün “Yatırım Amaçlı Gayrimenkul” tanımlarına uyup uymadığının değerlendirilmesinin yapılması gerekmektedir. Bu değişim kanıtlarla desteklenmelidir. 23 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler (Devamı) b. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar (devamı): − − 2014-2016 Dönemi yıllık iyileştirmeler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler 3 standardı etkilemektedir: ● TFRS 1, “Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması”, TFRS 7, TMS 19 ve TFRS 10 standartlarının ilk kez uygulama aşamasında kısa dönemli istisnalarının 1 Ocak 2018’den itibaren geçerli olmak üzere kaldırmıştır. ● TFRS 12 “Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar”, standardın kapsamına ilişkin bir netleştirme yapılmıştır. 1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geriye dönük olarak uygulanacaktır. ● TMS 28 “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar”, 1 Ocak 2018’den itibaren geçerli olarak bir iştirak ya da iş ortaklığının gerçeğe uygun değerden ölçülmesine ilişkin değişiklik. TFRS Yorum 22, “Yabancı Para Cinsinden Yapılan İşlemler ve Avanslar Ödemeleri”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yorum yabancı para cinsinden yapılan işlemler ya da bu tür işlemlerin bir parçası olarak yapılan ödemelerin yabancı bir para cinsinden yapılması ya da fiyatlanması konusunu ele almaktadır. Bu yorum tek bir ödemenin yapılması/alınması durumunda ve birden fazla ödemenin yapıldığı/alındığı durumlara rehberlik etmektedir. Bu rehberliğin amacı uygulamadaki çeşitliliği azaltmaktır. 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Gelirlerin Kaydedilmesi Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, teslim edilmiş malların ve gerçekleşmiş hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre esas faaliyetlerden diğer gelirler olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 28 ve Dipnot 31). Malların Satışı Topluluğun mal satışları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm temel alanları ile soda ve krom bileşenlerini kapsamaktadır. Bu malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir: ● ● ● ● ● Topluluk’ un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Topluluk’ un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi, İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Topluluk’ a akışının olası olması, İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi. 24 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Gelirlerin Kaydedilmesi (devamı) Hizmet Sunumu Yıllara yaygın projelere ilişkin sözleşme geliri ve maliyetler, gelir tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği ve sözleşme kapsamındaki proje ile ilgili bir değişiklik varsa değişiklikten kaynaklanan gelir artışının muhtemel olduğu zaman muhasebeleştirilir. Sözleşme geliri, alınan veya alınacak hakedişlerin gerçeğe uygun değeri ile ölçülmektedir. Projeler, sabit fiyatlı sözleşmeler olup sözleşme gelirleri, sözleşmenin tamamlanma oranı metoduna göre hesaplanmaktadır. Toplam sözleşme gelirinin, tamamlanma oranına isabet eden tutarı, ilgili döneme sözleşme geliri olarak kaydedilir. Topluluğun, lojistik, ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan hizmet şirketleri bulunmaktadır. Faiz Geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Temettü Geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak genel kurul onayı sonrasında yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır. Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stoklar, ilk madde ve malzeme, yarı mamuller, mamuller, işletme malzemesi, ticari mallar, yoldaki mallar ve diğer stokları kapsamaktadır (Dipnot 13). Maddi Duran Varlıklar Arsa, arazi ve binalar dışındaki maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Arsa, arazi ve binalar ise; yeniden değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerinden, müteakip birikmiş amortisman ve müteakip birikmiş değer düşüklüğü zararlarının indirilmesiyle bulunan değerle gösterilmektedir. Arsa, arazi ve binalar yeniden değerleme modeli ile net yönteme göre muhasebeleştirilmiştir. Bu muhasebe politikası değişikliği 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolardan başlamak üzere uygulanmıştır. 25 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Maddi Duran Varlıklar (devamı) Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Topluluk’ un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 18). Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir: Ekonomik ömür 5–50 yıl 7–50 yıl 2–30 yıl 3–15 yıl 2–20 yıl 3–20 yıl Yer altı ve yer üstü düzenleri Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Diğer maddi varlıklar Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akışları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde “Yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler” hesaplarına yansıtılır. Maddi duran varlık kalemlerine ilişkin özkaynaklarda yer alan değerleme artışı, ilgili varlığın tamamen itfa olması, kullanımdan çekilmesi ya da elden çıkarılması gibi nedenlerle finansal durum tablosu dışı bırakıldığında doğrudan geçmiş yıl karlarına aktarılmaktadır. 26 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın Alınan Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu maliyetler, alım maliyetlerini kapsamaktadır ve ekonomik ömürlerine göre (3–5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 19). Bilgisayar Yazılımları Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3–5 yıl) itfaya tabi tutulur. Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Topluluk’ un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 19). Müşteri İlişkileri İşletme birleşmesi sonucu sahip olunan müşteri ilişkileri ve sözleşmeleri iktisap tarihindeki makul değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Sözleşmeye bağlı müşteri ilişkileri tahmini sınırlı faydalı ömürleri (3 yıl) üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur ve elde etme maliyetinden birikmiş itfa payının düşülmesi ile bulunan değer üzerinden taşınırlar. Müşteri ilişkileri, değer düşüklüğünün varlığını işaret eden şartların olduğu durumlarda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Değer düşüklüğünün olması durumunda müşteri ilişkilerinin kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerine getirilir ve ilgili tutar dönem sonuçlarına gider olarak yansıtılır. İşletme Birleşmesi Yoluyla Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karşılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda şerefiye tutarından ayrı olarak tanımlanır ve muhasebeleştirilir. Bu tür maddi olmayan duran varlıkların maliyeti, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeridir. İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler (Dipnot 19). 27 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (Devamı) Maden Varlıkları Maden sahası geliştirme maliyetleri, yeni cevher damarlarının değerlendirilmesi ile geliştirilmesinin yanı sıra var olan cevher damarlarının üretiminin devam ve geliştirilmesi amaçlı yer altı galerilerinin açılması, kazı yapılması, yolların yapılması gibi maliyetleri de içermektedir. Maden geliştirme maliyetleri, söz konusu madenden gelecekte bir ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu, belirli maden alanlar için tanımlanabildiği ve maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda aktifleştirilir. Üretim sırasında katlanılan maliyetler, maden sahasının geliştirilmesiyle birebir ilişkili olduğu sürece aktifleştirilir. Üretimle ilgili maliyetler ise gider olarak konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Geliştirme giderlerinin araştırma ve değerlendirme giderlerinden ayrımının yapılamadığı durumlarda, söz konusu geliştirme giderleri oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Maden varlıkları, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının Topluluk yönetimi tarafından belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda amortismana tabi tutulmaya başlanırlar. Maden geliştirme maliyetleri gelecekte ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda aktifleştirilir ve ekonomik fayda dikkate alınarak amortismana tabi tutulur. Maden geliştirme maliyetleri, ilk kayda alındıkları anda ilgili maden alanları bazında tanımlanabildiği ölçüde bölümlere dağıtılır ve her bir maden sahasındaki bölümler ayrı ayrı ekonomik faydalar göz önünde bulundurularak üretim birimleri yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. İlgili madenin ömrü süresince elde edilecek ekonomik faydaların artmasını sağlayacak söz konusu madende yapılan büyük çapta ve önemli revizyon çalışmaları, aktifleştirilir. Bu kapsamda değerlendirilebilecek, büyük çapta ve önemli revizyonlar haricindeki bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Her bir maden sahasındaki maden geliştirme maliyetleri; dönem içerisinde ilgili madenden çıkarılan toplam ton bazındaki maden miktarının, söz konusu madendeki toplam ton bazındaki görünür ve işlenebilir geri kalan maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan itfa oranı üzerinden amortismana tabi tutulur. Her bir maden sahasındaki görünür ve mümkün rezerv miktarları, öngörülebilir gelecekte ekonomik olarak çıkarılıp işlenebileceği bilinen ve ölçülebilen kaynağı göstermektedir. Maden işletme hakları ise elde etme maliyetinden finansal tablolara yansıtılmakta olup dönem içerisinde yer altı ve açık ocaktan çıkarılan ton bazındaki maden miktarının, görünür ve mümkün işlenebilir geri kalan ton bazındaki maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan amortisman oranı kullanılarak itfa edilmektedir (Dipnot 19). Geliştirme Giderleri Yeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri ve araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Dönem itfa ve tükenme payları giderleri gerçekleştiğinde satışların maliyeti ile faaliyet giderlerinde muhasebeleştirilmektedir (Dipnot 28 ve Dipnot 30). 28 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan gayrimenkuller “yatırım amaçlı gayrimenkuller” olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak finansal tablolara yansıtılmaktadır. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar TMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” standardı uygulanır. TMS 16’ya göre hesaplanmış olan gayrimenkulün defter değeri ile gerçeğe uygun değeri arasında transfer tarihinde meydana gelen farklılık TMS 16’ya göre yapılmış bir yeniden değerleme gibi işleme tabi tutulur ve değerleme farkları özkaynaklar ile ilişkilendirilir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi, her yıl için konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firmaları tarafından yapılmaktadır (Dipnot 17). Sonraki dönemlerde, yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluştuğu dönemde kâr veya zarar ile ilişkilendirilmektedir. Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar Varlıklar, kayıtlı değerlerinin kullanılmak suretiyle değil satış işlemi sonucu geri kazanılmasının amaçlandığı durumlarda satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu varlıklar; bir işletme birimi, satış grupları veya ayrı bir maddi varlık olabilir. Satılmak üzere elde tutulan duran varlıkların satışının bilanço tarihini takip eden on iki ay içerisinde gerçekleşmesi beklenir. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin, işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunu) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda; satış işlemini tamamlamak için gerekli olan sürenin uzaması, ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmasını engellemez. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerin veya makul değerin düşük olanı ile değerlenir. Makul değerin kayıtlı değerin altına düştüğü durumlarda oluşan değer düşüklüğü ilgili dönemin konsolide gelir tablosuna gider kaydedilir. Bu varlıklar üzerinden amortisman ayrılmaz. Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar Türev araçlar ilk olarak sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerini yansıtan elde etme maliyeti üzerinden kayda alınmakta ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değer ile değerlenmektedir. Topluluk’ un türev araçlarını ağırlıklı olarak vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ile yabancı para ve faiz oranı swap işlemleri oluşturmaktadır. Söz konusu türev araçlar ekonomik olarak Topluluk için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, risk muhasebesi yönünden gerekli koşulları taşımadıkları durumlarda konsolide finansal tablolarda alım-satım amaçlı türev araçlar olarak muhasebeleştirilmekte ve bunlara ilişkin gerçeğe uygun değer değişiklikleri gelir tablosunda yansıtılmaktadır. Topluluk’ un finansal riskten korunma muhasebesi koşullarını yerine getiren finansal riskten korunma işlemleri ise aşağıda açıklandığı şekilde muhasebeleştirilmektedir: 29 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar (Devamı) Nakit Akış Riskinden Korunma İşlemleri Topluluk, türev sözleşmesi yapıldığı tarihte, kayıtlı bir varlığın veya yükümlülüğün veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi muhtemel olan işlemlerin nakit akışlarında belirli bir riskten kaynaklanan ve kar/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunmayı sağlayan işlemleri nakit akış riskinden korunma olarak belirlemektedir. Topluluk, etkin olarak nitelendirilen nakit akış finansal riskten korunma işlemlerine ilişkin kazanç ve kayıplarını özkaynaklarda “Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları)” olarak göstermektedir. Finansal riskten korunan taahhüdün veya gelecekteki muhtemel işlemin bir varlık veya yükümlülük haline gelmesi durumunda özkaynak kalemleri arasında izlenen bu işlemlerle ilgili kazanç ya da kayıplar bu kalemlerden alınarak söz konusu varlık veya yükümlülüğün elde etme maliyetine veya defter değerine dahil edilmektedir. Aksi durumda, özkaynak kalemleri altında muhasebeleştirilmiş tutarlar, finansal riskten korunan gelecekteki muhtemel işlemin konsolide gelir tablosunu etkilediği dönemde konsolide gelir tablosuna transfer edilerek kar veya zarar olarak yansıtılır. Gelecekte gerçekleşmesi muhtemel işlemin, gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, önceden özkaynaklar altında muhasebeleştirilen birikmiş kazanç ve kayıplar gelir tablosuna transfer edilir. Finansal riskten korunma aracının, yerine belgelenmiş finansal riskten korunma stratejisine uygun olarak başka bir araç tanımlanmadan veya uzatılmadan, vadesinin dolması, satılması, sona erdirilmesi veya kullanılması veya finansal riskten korunma tanımının iptal edilmesi durumunda, önceden diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiş kazanç ve kayıplar, kesin taahhüt veya tahmini işlem gelir tablosunu etkileyene kadar özkaynaklar altında sınıflandırılmaya devam eder. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Topluluk, şerefiye dışındaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her rapor tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taşınmakta olan değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleşebilir değer ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. 30 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Finansal Kiralamalar a) Topluluk - kiracı olarak Finansal kiralama Topluluk’ un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve getirilerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır. Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başlangıcında finansal kiralama konusu sabit kıymetin rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanını esas almak suretiyle maddi duran varlıklara dahil edilmektedir. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde kira dönemine yayılmaktadır. Ayrıca, finansal kiralama konusu sabit kıymetler faydalı ömürleri esas alınmak suretiyle amortismana tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama konusu sabit kıymetlerin değerinde bir azalma tespit edilirse değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Finansal kiralama borçları ile ilgili faiz ve kur farkı giderleri kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Kira ödemeleri finansal kiralama borçlarından düşülür. Faaliyet kiralaması Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir. b) Topluluk - kiralayan olarak Faaliyet kiralaması Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, gayrimenkuller, arsa ve yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkuller hariç, konsolide finansal durum tablosunda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince, eşit tutarlarda konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Borçlanma Maliyetleri Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve işlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 8 ve Dipnot 33). Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farkı gelirleri yer alması durumunda, söz konusu gelirler aktifleştirilmiş bulunan toplam finansman giderlerinden indirilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Banka kredilerine ilişkin kur farkları, faiz giderleri ile ilişkilendirildikleri sürece aktifleştirilirler. Faiz giderleriyle birlikte aktifleştirilecek kur farkı gelir ve giderleri şirketin kendi fonksiyonel para biriminde borçlanması halinde katlanacağı borçlanma giderleri ile hâlihazırda yabancı para cinsinden borçlanma yoluyla katlandığı borçlanma giderleri arasındaki değer farkı göz önünde bulundurularak belirlenir. 31 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) İlişkili Taraflar Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim (genel müdürler, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürleri) ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan şirketler ile konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar ve iştirakler “ilişkili taraflar” olarak kabul edilmişlerdir (Dipnot 37). Netleştirme/Mahsup İçerik ve tutar itibarıyla önemlilik arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler. Finansal Yatırımlar Sınıflandırma Topluluk, finansal varlıklarını şu şekilde sınıflandırmıştır: krediler ve alacaklar, satılmaya hazır finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıştır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar. Alacaklar Alacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri rapor tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Alacaklar finansal durum tablosunda “ticari ve diğer alacaklar” olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 10 ve Dipnot 11). Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar, bu kategoride sınıflandırılan ve diğer kategorilerin içinde sınıflandırılmayan türev araç olmayan varlıklardır. Yönetim, ilgili varlıkları rapor tarihinden itibaren 12 ay içinde elden çıkarmaya niyetli değilse söz konusu varlıklar duran varlıklar içerisinde sınıflandırılırlar (Dipnot 7). Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve işletme kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedel üzerinden muhasebeleştirilmektedir. (Dipnot 7). 32 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Finansal Yatırımlar (Devamı) Muhasebeleştirme ve Ölçümleme Düzenli olarak alınıp-satılan finansal varlıklar, alım-satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım-satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Finansal varlıklar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine işlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akış alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Topluluk tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar müteakip dönemlerde gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilmektedirler. Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleriyle muhasebeleştirilmektedir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış yabancı para cinsinden parasal finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerde, finansal varlığın iskonto edilmiş değerindeki değişiklikler ile finansal varlığın kayıtlı değerindeki diğer değişikliklerden oluşan kur farkları analiz edilirler. Parasal finansal varlıklardan oluşan kur farkları kar veya zarar tablosuna, parasal olmayan finansal varlıklardan oluşan kur farkları özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak kaydedilen parasal ve parasal olmayan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişimler özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, satıldığında veya değer düşüklüğü oluştuğunda özkaynaklarda gösterilen birikmiş gerçeğe uygun değer düzeltmeleri kar veya zarar tablosuna finansal varlıklardan doğan kar ve zararlar olarak aktarılır. Topluluk satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin temettü ödemelerini almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler içinde gösterilir. Borsada işlem gören satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri piyasa alış fiyatlarına göre belirlenmektedir. Finansal varlıklar için aktif bir piyasanın (borsada işlem görmeyen menkul kıymetler) bulunmaması durumlarında, Topluluk ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Bu yöntemler piyasa verilerinden yararlanılarak muvazaasız benzer işlemlerin kullanılmasını, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınmasını indirgenmiş nakit akışları analizini ve opsiyon fiyatlandırma modelleri yöntemlerini içerir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk, rapor tarihinde, finansal varlıklarının değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıt olup olmadığını değerlendirir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altına önemli ölçüde ve uzun süreli olarak düşmesi değer düşüklüğü göstergesi olarak değerlendirilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıtların varlığı durumunda ilgili finansal varlığın elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan oluşan toplam zarardan daha önce kar veya zarar tablosuna yansıtılan değer düşüklüğü tutarı çıkarıldıktan sonra kalan zarar özkaynaklardan çıkarılarak kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Sermaye araçları ile ilgili kar veya zarar tablosuna kaydedilen değer düşüklüğü giderleri, takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmez. 33 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Ticari Alacaklar Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar tahakkuk etmemiş finansman gelirlerinden netleştirilmiş olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiş finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiştir. Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek esas faaliyetlerden diğer gelirlere kaydedilir (Dipnot 10 ve Dipnot 31). Ticari işlemlere ilişkin vade farkı gelirleri/giderleri ile kur farkı kar/zararları, konsolide kar veya zarar tablosunda “Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler/Giderler” hesabı içerisinde muhasebeleştirilirler. (Dipnot 10 ve Dipnot 31). Nakit ve Nakit Benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır (Dipnot 6). Vadesi 3 aydan daha uzun 1 yıldan kısa olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflandırılır (Dipnot 7). Finansal Yükümlülükler Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Özkaynağa dayalı finansal araçlar Ana ortaklık dışı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiş değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılmıştır. Finansal yükümlülüğün indirgenmiş tutarının opsiyona konu olan finansal varlığın gerçeğe uygun değerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir (Dipnot 8). 34 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Finansal Yükümlülükler (Devamı) Diğer finansal yükümlülükler (Devamı) Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Ticari Borçlar Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler (Dipnot 10). İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye İşletme birleşmeleri, ayrı tüzel kişiliklerin veya işletmelerin raporlama yapan tek bir işletme şeklinde birleşmesi olarak değerlendirilmektedir. İşletme birleşmeleri, TFRS 3 kapsamında, satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir (Dipnot 3). İktisap maliyeti, alım tarihinde verilen varlıkların gerçeğe uygun değeri, çıkarılan sermaye araçları, değişimin yapıldığı tarihte varsayılan veya katlanılan yükümlülükler ve buna ilave iktisapla ilişkilendirilebilecek maliyetleri içerir. İşletme birleşmesi sözleşmesi gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak maliyetin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, edinen işletme birleşme tarihinde birleşme maliyetine bu düzeltmeleri dahil eder. Alıma ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir. Bağlı ortaklık alımı, iştirak edinimi ve iş ortaklıklarının kurulmasından ortaya çıkan şerefiye ödenen bedelin Topluluk’ un edinilen işletmedeki net tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin oranı ve edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan pay tutarını aşan kısmıdır. Değer düşüklüğü testi için şerefiye, nakit üreten birimlere dağıtılır. Dağıtım, şerefiyenin oluştuğu işletme birleşmesinden fayda sağlaması beklenen nakit üreten birimlere veya nakit üreten birim gruplarına yapılır. Şerefiyenin dağıtıldığı her bir birim veya birim grubu işletme içi yönetsel amaçlarla, şerefiyenin izlendiği işletmenin en küçük varlık grubudur. Şerefiye faaliyet bölümleri bazında takip edilir. Şerefiyedeki değer düşüklüğü gözden geçirmeleri yılda bir kez veya olay veya şartlardaki değişikliklerin değer düşüklüğü ihtimalini işaret ettiği durumlarda daha sık yapılmaktadır. Şerefiyenin defter değeri kullanım değeri ve satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin büyük olanı olan geri kazanılabilir değer ile karşılaştırılır. Herhangi bir değer düşüklüğü durumunda zarar derhal muhasebeleştirilir ve takip eden dönemde geri çevrilmez. Topluluk tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler TFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla, bu tür birleşmelerde şerefiye hesaplanmamaktadır. Ayrıca, yasal birleşmelerde taraflar arasında ortaya çıkan işlemler konsolide finansal tabloların hazırlanması esnasında düzeltme işlemlerine tabi tutulur. 35 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye (Devamı) Kontrol Gücü Olmayan Paylar İle Yapılan Kısmi Hisse Alış - Satış İşlemleri Topluluk, kontrol gücü olmayan paylar ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait hisselerin alış ve satış işlemlerini Topluluk’ un özkaynak sahipleri arasındaki işlemler olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, kontrol gücü olmayan paylardan ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara hisse satış işlemlerinde, satış bedeli ile ortaklığın satılan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark sonucu oluşan kayıp veya kazançlar da özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kur Değişiminin Etkileri Topluluk’ un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri ya da ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Finansal durum tablosunda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL’ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Topluluk’ un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı özkaynak olarak sınıflandırılır ve Topluluk’ un yabancı para çevrim farkları fonuna transfer edilir. Söz konusu çevrim farklılıkları yabancı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir. Yurtdışında faaliyet satın alımından kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri, yurtdışındaki faaliyetin varlık ve yükümlüğü olarak ele alınır ve dönem sonu kuru kullanılarak çevrilir. 36 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Pay Başına Kazanç Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, ana ortaklık payına düşen konsolide net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Türkiye’deki şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farkları hesabından hisseleri oranında hisse dağıtarak (“bedelsiz hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisselerin geriye dönük olarak dikkate alınması suretiyle elde edilir (Dipnot 36). Raporlama Tarihinden Sonraki Olaylar Topluluk, raporlama tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, rapor tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Paranın zaman değeri etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi olarak belirlenir ve gelecekteki nakit akışlarının tahmini ile ilgili riski içermez. Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 22). 37 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Topluluk’ un, Yönetim tarafından performanslarını değerlendirme ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren beş faaliyet bölümü bulunmaktadır. Topluluk’ un bu faaliyet grupları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat, sigorta ve yatırım şirketlerini de kapsayan diğer grubudur. Bu bölümler risk ve getiri açısından farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için ayrı ayrı yönetilmektedir. Yönetim, coğrafi olarak performansı Türkiye, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Avrupa bölgelerine göre değerlendirmektedir. Topluluk Yönetimi, bölümlerin performansını değerlendirirken TFRS’ ye göre hazırlanan finansal tablo faaliyet sonuçlarının incelenmesini yöntem olarak belirlemiştir (Dipnot 5). Bölümlere göre raporlama, Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciine yapılan raporlamayla yeknesaklığı sağlayacak biçimde düzenlenmiştir. Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merci, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınmasından ve bölümlerin performansının değerlendirilmesinden sorumludur. “Diğer” altında birleştirilen sektörler raporlanabilir bölüm olmak için yeterli sayısal alt sınırları karşılayamamaları nedeniyle bölümlere göre raporlamanın sunumu için birleştirilmiştir. Bir faaliyet bölümünün, raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için, işletme dışı müşterilere yapılan satışlar ve bölümler arası satışlar veya transferler de dahil olmak üzere, hasılatının, işletme içi ve dışı tüm faaliyet bölümlerinin toplam hasılatının %10’unu veya daha fazlasını oluşturması, raporlanan kâr veya zararının %10’u veya daha fazlası olması veya varlıklarının, tüm faaliyet bölümlerinin toplam varlıklarının %10’u veya daha fazlası olması gerekmektedir. Yönetimin bölüme ilişkin bilgilerin finansal tablo kullanıcıları için faydalı olacağına inanması durumunda, yukarıdaki sayısal alt sınırlardan herhangi birini karşılamayan faaliyet bölümleri de raporlanabilir bölümler olarak değerlendirilebilir ve bunlara ilişkin bilgiler ayrı olarak açıklanabilir. Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Topluluk’ un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar (Dipnot 21). Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altında sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman uygulanarak kar veya zarar tablosuna gelir kaydedilir. 38 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi Vergi gideri, cari dönem vergi giderini ve ertelenmiş vergi giderini kapsar. Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir (Dipnot 35). Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir. Dönem vergi gideri, rapor tarihi itibarıyla Topluluk’ un bağlı ortaklıklarının ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının faaliyet gösterdiği ülkelerde yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır. Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bununla birlikte, işletme birleşmeleri dışında, hem ticari hem de mali karı veya zararı etkilemeyen varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınması durumunda ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü finansal tablolara alınmaz. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, yürürlükte olan veya rapor tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır. Başlıca geçici farklar, maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki farktan, hâlihazırda vergiden indirilemeyen/vergiye tabi gider karşılıklarından ve kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından doğmaktadır. Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kıdem tazminatı karşılığı, Topluluk’ un Türk İş Kanunu ve bağlı ortaklıkların faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanunlar uyarınca personelin emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder. Türkiye’de geçerli olan çalışma hayatını düzenleyen yasalar ve Türk İş Kanunu uyarınca, Topluluk, en az bir yıllık hizmetini tamamlayan kendi isteği ile işten ayrılması veya uygunsuz davranışlar sonucu iş akdinin feshedilmesi dışında kalan sebepler yüzünden işten çıkarılan, vefat eden veya emekliye ayrılan her personeline toplu olarak kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Tanımlanmış sosyal yardım yükümlülüğünün bugünkü değeri ile ilgili ayrılan karşılık öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak hesaplanır. Tüm aktüeryal karlar ve zararlar konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir (Dipnot 24). Kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler, hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir. 39 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Nakit Akış Tablosu Topluluk, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasında değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olarak nakit akış tablosu düzenlemektedir. Döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak sınıflandırılmaktadır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları Topluluk’ un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akışları, Topluluk’ un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Topluluk’ un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Herhangi bir Topluluk şirketi, ana ortaklığın hisselerini bedelini ödeyerek satın aldığında, el değiştiren hisselerin nominal tutarına denk gelen ödeme tutarı, hisse senedinin iptaline veya yeniden ihraç edilmesine kadar özsermayeden düşülmekte ve karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi kalemi altında gösterilmektedir. Bu hisse müteakip dönemlerde yeniden ihraç edilmesi veya satılması durumunda tahsil edilen tutar yine özsermayede gösterilir. Temettüler Topluluk, temettü gelirlerini ilgili temettü alma hakkı oluştuğu tarihte, konsolide finansal tablolara yansıtmaktadır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak beyan edildiği dönemde yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır. 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide finansal tabloların hazırlanması, rapor tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlardan farklılık gösterebilir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: 40 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı) Topluluk vergiye esas finansal tabloları ile SPK raporlama standartlarına göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Topluluk şirketlerinin gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur. Yapılan değerlendirme neticesinde, 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla vergi indirimlerinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde vergi indirim hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 180.101.402 TL (31 Aralık 2015: 151.054.662 TL) tutarındaki vergiden mahsup edilecek geçmiş yıl mali zararları ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde indirimli kurumlar vergisi hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 300.325.907 TL (31 Aralık 2015: 234.562.840 TL) indirimli kurumlar vergisi için ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). Şirket, Yönetim Kurulu’nun 30 Aralık 2015 tarihli toplantısında; Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) 16 kapsamında "maliyet modeli" ile değerlendirilmekte olan gayrimenkullerin (arsa, arazi ve binaların), 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolarından geçerli olmak üzere, 30 Eylül 2015 tarihindeki bahse konu gayrimenkuller baz alınarak "yeniden değerleme modeli" ile değerlendirilmesi ve bu politika değişikliğinin Topluluk’ un tüm şirketlerine uygulanmasına, karar vermiştir. Topluluk’ un arsa, arazi ve binaları TMS 16 yeniden değerleme modeli kapsamında finansal tablolarında rayiç değeri üzerinden değerlenmektedir. 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolardaki rayiç değerler söz konusu gayrimenkuller hakkında yeterli bilgi ve mesleki birikime sahip bağımsız değerleme şirketleri tarafından hazırlanan ekspertiz raporlarına dayanmaktadır. Makul değer hesaplamalarında en etkin ve verimli kullanım değerlendirmesi yapılarak hâlihazırdaki kullanım amaçları en etkin ve verimli kullanım olarak saptanmış olup, arsa ve araziler için emsal karşılaştırma yöntemi aksi durumsa ise maliyet yaklaşımı yöntemi kullanılmıştır. Emsal karşılaştırma yönteminde mevcut pazar bilgilerinden faydalanılmış, bölgede yakın dönemde pazara çıkarılmış benzer gayrimenkuller dikkate alınarak, pazar değerini etkileyebilecek kriterler çerçevesinde fiyat ayarlaması yapılmış ve rapora konu arsalar için ortalama m2 satış değeri belirlenmiştir. Bulunan emsaller, konum, büyüklük, imar durumu, fiziksel özellikleri gibi kriterler dahilinde karşılaştırılmış, emlak pazarının güncel değerlendirilmesi için emlak pazarlama firmaları ile görüşülmüş, ayrıca bağımsız profesyonel değerleme şirketinin mevcut bilgilerinden faydalanılmıştır. Maliyet yaklaşımı yönteminde ise arsa üzerindeki yatırım maliyetlerinin amortize edildikten (herhangi bir çıkar veya kazanç varsa eklendikten sonra, yıpranma payının çıkartılması) sonra arsa değerine eklenmesi ile gayrimenkulün değeri belirlenmiştir. Maliyet yaklaşımı yönteminde ele alınan bileşenlerden arsa değerinin hesaplanmasında da yukarıda açıklanan emsal karşılaştırma yöntemi kullanılmıştır. 41 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı) Alım/ satım işlemlerinin gerçekleşmesi esnasında oluşabilecek değerler, bu değerlerden farklılık gösterebilir. Emsal karşılaştırma ve maliyet yaklaşımı yöntemi ile tespit edilen değerler, finansal tablolara ilk yansıtıldığı tarih ve ilgili dönem sonları itibarıyla, TMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” standardındaki hükümlere göre, değer düşüklüğü göstergelerinin olup olmadığı değerlendirilmiş ve değer düşüklükleri dönem kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmiştir. İlgili varlıkların başlangıçtaki defter değerleri yeniden değerlenmiş tutarlarına getirilmiş ve oluşan ilave değer artışı özkaynaklar yeniden değerleme fonuna ertelenmiş vergi etkisi netleştirilerek kaydedilmiştir. 1 Ocak - 31 Aralık 2015 dönemi için, bağımsız değerleme kuruluşu tarafından tespit edilen gerçeğe uygun değerler %1 daha düşük/yüksek olsaydı, dönem toplam kapsamlı geliri 16.419.173 TL daha düşük/yüksek olacaktı. Kullanım amaçlı gayrimenkuller üzerinden hesaplanan değer artışları özkaynaklarda “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında, değer düşüklükleri ise; kar veya zarar tablosunda “Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-)” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Topluluk, TMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” muhasebe standardı kapsamında muhasebeleştirdiği gayrimenkulleri de yeniden değerlemiş ve oluşan değer artışlarını kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler hesabında muhasebeleştirmiştir (Dipnot 32). Yatırım amaçlı gayrimenkullerin ileriki dönemlerde satılarak likit hale getirilmesinin muhtemel olması ve yürürlükte bulunan Kurumlar Vergisi Kanunu (“KVK”) 5/1-e maddesi gereğince satış karının %75’lik kısmının vergiden istisna edilmesi durumu göz önünde bulundurularak kar zarara yansıtılan tutar üzerinden %5 (%25 vergiye tabi tutar x %20 vergi oranı) ertelenmiş vergi pasifi hesaplanmış ve dönem ertelenmiş vergi giderlerinde muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme modeliyle muhasebeleştirilmesinin 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolara etkisi, bölümler ve ülkeler itibarıyla aşağıdaki gibidir: 42 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı) Düzcam 80.942 899.622 2.677 (631.813) (189.544) 51.611.049 51.611.049 - Cam Ev Eşyası - Cam Ambalaj - Kimyasallar 1.796.440 1.796.294 181 (35) - Diğer 56.408.784 56.408.784 Toplam 1.877.382 1.796.294 899.622 2.677 (631.813) 181 (189.579) 108.019.833 51.611.049 56.408.784 Maddi Duran Varlıklar Türkiye’deki Gayrimenkuller Değer Artışı Arsa Bina Değer Düşüklüğü Arsa Bina Expertiz Değerlerine Göre İlave Amortisman Avrupa’daki Gayrimenkuller Değer Artışı Arsa Bina Yabancı Para Çevrim Farkı Değer Düşüklüğü Arsa Bina Expertiz Değerlerine Göre İlave Amortisman Değer Düşüklüğü ve Amortisman Yabancı Para Çevrim Etkisi Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’daki Gayrimenkuller Değer Artışı Arsa Bina Yabancı Para Çevrim Farkı Değer Düşüklüğü Arsa Bina Expertiz Değerlerine Göre İlave Amortisman Değer Düşüklüğü ve Amortisman Yabancı Para Çevrim Etkisi 473.961.877 377.921.546 378.321.586 269.232.241 109.089.345 (86.147) (86.147) (313.893) 48.545.668 55.923.734 5.246.590 47.880.773 2.796.371 (7.759.603) (7.440.821) (318.782) 141.388 240.149 47.494.663 47.854.560 53.834.870 (5.980.310) (344.356) (344.356) (297.990) 282.449 431.106.142 428.999.777 429.925.466 333.997.169 95.928.297 (925.689) 10.833.126 10.809.010 1.809.473 8.459.047 540.490 64.811 (40.695) (8.726.761) 4.651.913 5.233.255 (581.342) (12.549.668) (12.549.668) 443.782 (1.272.788) 462.225.857 274.538.194 274.699.079 257.431.369 17.267.710 (160.885) 187.687.663 197.181.069 16.083.486 201.179.834 (20.082.251) (6.551.615) (66.345) (6.485.270) (3.045.386) 103.603 260.511.807 259.699.798 264.608.461 251.419.669 13.188.792 (4.938.320) (2.465.342) (2.472.978) 29.657 812.009 1.878.336 1.457.067 327.345 93.924 (341.179) (36.789) (304.390) (704.275) (20.873) - 80.526.964 80.526.964 80.846.842 79.664.353 1.182.489 (266.389) (266.389) (53.489) - 1.708.332.647 1.421.686.279 1.428.401.434 1.191.744.801 236.656.633 (5.290.856) (2.465.342) (2.825.514) (1.424.299) 60.190.803 68.611.080 8.513.130 56.667.165 3.430.785 (8.100.782) (7.477.610) (623.172) (498.076) 178.581 226.455.565 249.687.542 21.316.741 255.014.704 (26.643.903) (19.445.639) (66.345) (19.379.294) (2.899.594) (886.736) Toplam Varlıklar 525.653.868 431.106.142 462.225.857 262.308.247 136.935.748 1.818.229.862 Varlıklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Gayrimenkulleri HNG Float Glass Ltd. Gayrimenkulleri Yabancı Para Çevrim Etkisi Değer Düşüklüğü Dönem Amortisman Etkisi Kar/Zararda ki Vergi Etkisi Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mah. Gayrimenkulleri İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mah. Gayrimenkulleri 43 Dipnot No 16 16 17 17 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı) Yükümlülükler Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Kar veya Zararda Muhasebeleştirilen Yatırım amaçlı gayrimenkullerden kaynaklanan Diğer Yabancı para çevrim etkisi Diğer Kapsamlı Gelir Tablosunda Muhasebeleştirilen Arsa Bina Yabancı para çevrim farkı Düzcam 46.883.441 1.030.233 2.580.552 (1.629.788) 79.469 45.853.208 14.246.232 31.245.719 361.257 Cam Ev Eşyası 35.027.668 (2.869.134) (2.599.834) (269.300) 37.896.802 17.927.457 20.031.564 (62.219) Cam Ambalaj 51.089.039 (1.943.192) (1.772.708) (170.484) 53.032.231 15.953.586 40.971.934 (3.893.289) Kimyasallar 14.315.800 (1.080.775) (1.086.278) 5.503 15.396.575 12.716.690 2.670.493 9.392 Diğer 6.976.179 2.756.463 2.820.439 (63.976) 4.219.716 3.983.218 236.498 - Toplam 154.292.127 (2.106.405) 5.400.991 (7.152.584) (354.812) 156.398.532 64.827.183 95.156.208 (3.584.859) Uzun Vadeli Yükümlülükler 46.883.441 35.027.668 51.089.039 14.315.800 6.976.179 154.292.127 300.756.227 899.622 (271.816) 378.321.586 53.127.363 53.834.870 (3.183.932) (45.853.207) (136.118.259) 355.104.598 429.925.466 10.268.520 5.233.255 (40.852) (37.896.801) (52.384.990) 333.321.718 274.699.079 217.263.319 (20.082.258) (53.032.232) (85.526.190) 210.364.109 1.796.294 (357.808) 264.608.461 1.784.413 93.924 (15.396.577) (42.164.598) 76.627.127 80.846.842 (4.219.715) - 1.276.173.779 2.695.916 (629.624) 1.428.401.434 65.180.296 276.331.444 (23.213.118) (156.398.532) (316.194.037) 667.009 2.273 664.736 (1.297.322) (1.297.322) 260.118 260.118 (31.041) (31.041) - (401.236) 2.273 (403.509) 39.361.712 (8.710.069) (6.315.625) (4.063.235) 53.367.180 73.639.963 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 340.784.948 345.097.207 327.266.211 206.269.833 129.994.307 1.349.412.506 Kontrol Gücü Olmayan Paylar Yeniden Değerleme Fonundan Özkaynak yöntemiyle değerlenenlerden Diğer Dönem Kar veya Zararından Hesaplanan Yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerinden Özkaynak yöntemiyle değerlenenler üzerinden Diğer Yabancı Para Çevrim Farkları Özkaynak yöntemiyle değerlenenlerden Diğer Toplam Özkaynaklar 137.985.479 136.390.075 271.816 136.118.259 1.816.614 4.169.455 (124.084) (2.228.757) (221.210) 404 (221.614) 478.770.427 50.981.267 52.384.990 52.384.990 (1.656.862) (1.656.862) 253.139 253.139 396.078.474 83.870.607 85.526.190 85.526.190 (1.669.553) (1.669.553) 13.970 13.970 411.136.818 41.722.614 42.522.406 357.808 42.164.598 (804.458) 15 (804.473) 4.666 4.666 247.992.447 (34.738) (34.738) (34.738) 129.959.569 314.525.229 316.823.661 629.624 316.194.037 (2.348.997) 4.169.455 (124.069) (6.394.383) 50.565 404 50.161 1.663.937.735 Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlardan Kaynaklanan Kontrol Gücü Olmayan Payların Etkisi Türkiye’deki Gayrimenkullerden Kaynaklanan Avrupa’daki Gayrimenkullerden Kaynaklanan Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’daki Gayrimenkuller Yabancı Para Çevrim Farkı Ertelenmiş Vergi Etkisi Kontrol Gücü Olmayan Paylar Yabancı Para Çevrim Farkları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Etkisi Diğer Net Dönem Karı 44 Dipnot No 17 27 16,27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı) Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Diğer Toplam Dipnot No Dönem Amortisman Giderleri (470.495) (417.095) (3.206.271) (674.618) (53.489) (4.821.968) 18 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karından Payı (821.357) - - 146 - (821.211) 51.611.049 - - - 56.408.784 108.019.833 17,32 51.611.049 (8.190.106) (7.440.821) (749.285) (12.549.668) (12.549.668) (6.551.615) (66.345) (6.485.270) (5.279.500) (2.502.131) (2.777.369) 56.408.784 (266.389) (266.389) 51.611.049 56.408.784 (32.837.278) (10.009.297) (22.827.981) 17,32 17,32 32 32 32 (950.765) 2.599.834 1.772.708 1.086.278 (2.756.464) 1.751.591 Dönem Karı Etkisi 41.178.326 (10.366.929) (7.985.178) (4.867.694) 53.332.442 71.290.967 Kontrol Gücü Olmayan Paylar Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerden Kaynaklanan Özkaynak Yöntemiyle Değerlenenlerden Kaynaklanan Diğer 1.816.614 4.169.455 (124.084) (2.228.757) (1.656.860) (1.656.860) (1.669.553) (1.669.553) (804.459) 15 (804.474) (34.738) (34.738) (2.348.996) 4.169.455 (124.069) (6.394.382) Ana Ortaklık Payları 39.361.712 (8.710.069) (6.315.625) (4.063.235) 53.367.180 73.639.963 Konsolide Kar veya Zarar Tablosu Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Yeniden Değerleme Artışı Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mah. İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mah. Yatırım Faaliyetlerinden Giderler Arsa Değer Düşüklükleri Bina Değer Düşüklükleri Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) 45 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı) Konsolide Kapsamlı Kar veya Zarar Tablosu Dönem Karı Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Diğer Toplam Dipnot No 41.178.326 (10.366.929) (7.985.178) (4.867.694) 53.332.442 71.290.967 27 27 Diğer Kapsamlı Gelirler: Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirlerinden Kar/Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar Yabancı Para Çevrim Farkları Diğer Kapsamlı Gelir/(Gider) 437.146.302 482.099.887 407.489.588 445.386.389 418.847.908 471.880.140 252.886.515 266.486.798 76.627.127 80.846.842 1.592.997.440 1.746.700.056 899.622 (45.853.207) 667.009 667.009 437.813.311 (37.896.801) (1.297.322) (1.297.322) 406.192.266 (53.032.232) 260.118 260.118 419.108.026 1.796.294 (15.396.577) (31.041) (31.041) 252.855.474 (4.219.715) 76.627.127 2.695.916 (156.398.532) (401.236) (401.236) 1.592.596.204 Toplam Kapsamlı Gelir 478.991.637 395.825.337 411.122.848 247.987.780 129.959.569 1.663.887.171 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları 136.390.075 342.601.562 52.384.990 343.440.347 85.526.190 325.596.658 42.522.406 205.465.374 129.959.569 316.823.661 1.347.063.510 46 27 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İşletme Birleşmeleri Topluluk, İtalya’da Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L unvanlı yeni bir şirket kurmuş olup, bu şirket İtalya'da mukim Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarını ve 31 Ekim 2016 tarihindeki finansal borçlarını da kapsayacak şekilde toplam 52.016.661 Euro bedelle satın almıştır. Söz konusu bedel geçici tutarlar üzerinden hesaplanmış olup, kesin tutarın belirlenmesi ve ödemelerin tamamlanması dokuz aylık süre içerisinde gerçekleştirilecektir (1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde TFRS 3 kapsamında işletme birleşmesi olmamıştır). İlgili satın alım bir varlık alım anlaşmasına dayanmak ile beraber; söz konusu varlık ve faaliyetler bütünün bir işletme şeklinde yürütülme ve yönetilme imkanının olması nedeni ile TFRS 3 İşletme Birleşmeler, standardı uyarınca işletme birleşmesi olarak değerlendirilmiştir. Bu alım ile birlikte Topluluğun Avrupa'daki pazarlarda büyüme, düzcam üretim ve satış hedefine katkıda bulunulması ve İtalya'da yüksek bir Pazar payına ulaşılması amaçlanmıştır. Kontrolün Topluluk’a geçtiği tarihteki alınan net varlıkların gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibidir: Gerçeğe Uygun Değer 25.159.226 21.379.502 Ticari alacaklar Stoklar - İlk madde ve malzeme Mamüller 11.587.482 9.792.020 Toplam Dönen Varlıklar 46.538.728 Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar 238.538.774 82.250 Toplam Duran Varlıklar 238.621.024 Toplam Varlıklar 285.159.752 Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Toplam Kısa Vadeli Yükümlülükler 7.669.681 7.669.681 Uzun vadeli borçlanmalar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 101.371.715 125.186 Toplam Uzun Vadeli Yükümlülükler 101.496.901 Toplam Yükümlülükler 109.166.582 Net Varlıklar 175.993.170 Ödenen toplam nakit Ödenecek nakit 124.208.930 51.784.240 Toplam Alım Bedeli 175.993.170 Şerefiye - 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla konsolide kar veya zarar tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L’nin payı 45.886.620 TL olarak gerçekleşmiştir. Eğer şirket 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide kar veya zarar tablosunda 274.839.068 TL tutarında ilave satış geliri gerçekleşirdi. 47 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar Topluluk, bağlı ortaklıklarındaki sahiplik payında, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolün kaybıyla sonuçlanmayacak şekilde meydana gelen değişikliklere ilişkin açıklamaları Dipnot 27’de vermiştir. Topluluk’ un, bağlı ortaklıkları, iş ortaklıkları ve iştiraklerinin unvanı, faaliyet konusu, kayıtlı olduğu ülke ve sahiplik oranına ilişkin bilgiler Dipnot 1’de açıklanmıştır. Topluluk’ un halka açık şirketlerinin Borsa İstanbul AŞ’deki fiyat ve piyasa değerleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. BİST En İyi Alış Fiyatı 3,82 2,84 2,63 5,29 13,30 BİST Kapanış Fiyatıyla Kapanış Fiyatı Piyasa Değeri 3,83 7.851.500.000 2,84 2.641.200.000 2,64 1.172.160.000 5,29 3.967.500.000 13,30 79.800.000 31 Aralık 2015 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. BİST En İyi Alış Fiyatı 3,18 1,80 1,65 4,20 11,09 BİST Kapanış Fiyatıyla Kapanış Fiyatı Piyasa Değeri 3,19 6.061.000.000 1,81 1.619.950.000 1,66 737.040.000 4,23 2.791.800.000 11,10 66.600.000 BİST Fiili Dolaşımdaki Pay Oranları (%) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2016 34,04 30,92 21,40 39,31 48,96 31 Aralık 2015 34,46 30,57 20,74 16,63 48,96 Şirket, Borsa İstanbul’un 466 numaralı genelgesinde düzenlenen “Likidite Sağlayıcılığı” faaliyeti kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazar’da işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. paylarında likidite sağlanması amacıyla İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile hizmet sözleşmesi imzalamıştır. Likidite Sağlayıcılığı, dünya borsalarında örnekleri bulunan ve hâlihazırda Borsa İstanbul’da da uygulanan bir piyasa faaliyetidir. Bahsi geçen faaliyetin Borsa İstanbul’da işlem gören Anadolu Cam Sanayii AŞ’nin günlük işlem hacmine ve derinliğine olumlu katkıda bulunması beklenmektedir. “Likidite Sağlayıcılığı” faaliyetleri kapsamında Şirket ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında yapılan ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla devam eden sözleşme aşağıdaki gibidir: Sözleşmeye Konu Hisse Unvanı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Sözleşme Tarihi 28 Aralık 2016 Kullanım Adedi 3.000.000 Kullanım Fiyatı 2,60 Sermayesindeki Pay Oranı %0,676 İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Borsa İstanbul A.Ş. pay piyasasında yaptığı işlemleri, ilgili mevzuatın gerektirdiği şekilde gerçekleştirecek ve bu işlemlerle ilgili olarak iki haftada bir Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) bildirimde bulunacaktır. 48 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar (Devamı) Bağlı ortaklıklardaki özet finansal bilgiler gruplandırılarak konsolide edilmiş olup, gruplar arası eliminasyon işlemleri öncesi özet finansal bilgiler aşağıda açıklanmıştır. 31 Aralık 2016 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Trakya Cam Konsolide 2.601.702.871 4.277.691.812 6.879.394.683 Anadolu Cam Konsolide 1.951.729.358 2.465.141.251 4.416.870.609 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 1.288.138.020 2.004.535.411 3.292.673.431 1.392.403.525 1.113.743.115 2.506.146.640 438.231.631 275.933.212 714.164.843 37.117.000 5.314.400 42.431.400 293.437.827 107.980.787 3.978.588 - 3.293.283.425 1.802.743.182 2.598.736.339 54.883.017 11.250.000 6.000.000 488.296 - 3.016.237.618 1.767.001.316 1.982.947.494 64.202.412 Dönem karı/(zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) 575.088.820 (10.801.538) 464.989.805 (294.916.159) 576.624.415 90.795.028 (8.916.188) (470.673) Toplam kapsamlı gelir (gider) 564.287.282 170.073.646 667.419.443 (9.386.861) 56.839.714 8.173.630 3.845.268 - Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü Soda Sanayii Denizli Cam Konsolide Bireysel 1.673.616.031 29.657.691 1.643.263.739 67.656.726 3.316.879.770 97.314.417 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat Kontrol gücü olmayan paylar 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları Finansman faaliyetlerinden nakit akışları 338.754.484 (418.060.171) (108.779.966) 99.299.839 (36.700.369) (148.282.087) 438.048.570 (157.757.111) (315.170.098) 7.677.099 (7.650.423) (4.720) Yabancı para çevrim öncesi Yabancı para çevrim farkları (188.085.653) 172.334.516 (85.682.617) 198.726.284 (34.878.639) 147.428.010 21.956 (194.565) Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim Dönem başı nakit ve nakit benzerleri (15.751.137) 1.168.141.407 113.043.667 675.746.150 112.549.371 857.317.812 (172.609) 228.745 Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 1.152.390.270 788.789.817 969.867.183 56.136 49 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar (Devamı) 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Trakya Cam Konsolide 2.100.402.091 3.526.103.232 5.626.505.323 Anadolu Cam Konsolide 1.418.216.304 2.332.268.647 3.750.484.951 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 767.016.880 1.720.612.403 2.487.629.283 958.557.543 1.045.231.365 2.003.788.908 367.547.367 259.378.909 626.926.276 17.336.425 6.886.030 24.222.455 249.477.738 105.882.198 28.465.501 - 2.889.398.302 1.640.813.845 2.156.296.206 64.269.878 9.750.000 7.561.125 353.011 - 2.118.194.118 1.551.957.888 1.771.758.211 76.495.859 169.043.282 547.739.423 716.782.705 31.318.908 406.639.467 437.958.375 441.073.019 237.076.777 678.149.796 2.185.306 32.913.575 35.098.881 46.143.435 (29.391.918) 9.548.466 - Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü Soda Sanayii Denizli Cam Konsolide Bireysel 1.432.692.660 28.725.872 1.378.995.323 59.766.461 2.811.687.983 88.492.333 1 Ocak – 31 Aralık 2015 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat Dönem karı/(zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Kontrol gücü olmayan paylar 1 Ocak – 31 Aralık 2015 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları Finansman faaliyetlerinden nakit akışları 215.918.928 (168.170.824) (224.899.233) 233.245.225 (218.894.787) (97.898.910) 309.983.520 (142.622.886) (89.873.907) 2.099.029 (1.677.196) (379.478) Yabancı para çevrim öncesi Yabancı para çevrim farkları (177.151.129) 218.869.056 (83.548.472) 202.215.593 77.486.727 132.022.200 42.355 (148.355) Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 41.717.927 1.126.423.480 118.667.121 557.079.029 209.508.927 647.808.885 (106.000) 334.745 Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 1.168.141.407 675.746.150 857.317.812 228.745 50 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 5. Bölümlere Göre Raporlama a) Faaliyet gruplarına göre raporlama 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası satışlar Net satış hasılatı Satışların maliyeti Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Düzcam 2.989.163.397 27.074.225 3.016.237.622 (2.128.699.944) Cam Ev Eşyası 1.789.933.851 13.555.587 1.803.489.438 (1.239.234.618) Cam Ambalaj 1.764.432.582 2.568.739 1.767.001.321 (1.377.750.239) Kimyasallar 1.580.742.159 766.823.464 2.347.565.623 (1.661.900.529) Diğer 297.396.192 460.126.395 757.522.587 (731.037.720) Konsolidasyon düzeltmeleri (1.270.148.410) (1.270.148.410) 1.247.069.717 Konsolide 8.421.668.181 8.421.668.181 (5.891.553.333) 887.537.678 (666.137.233) 176.933.557 (93.528.951) 564.254.820 (553.515.378) 142.759.894 (57.063.996) 389.251.082 (303.394.792) 62.945.664 (54.459.718) 685.665.094 (235.524.721) 99.591.149 (68.546.918) 26.484.867 (15.293.952) 25.536.589 (12.596.366) (23.078.693) 31.230.427 (19.034.879) 2.471.244 2.530.114.848 (1.742.635.649) 488.731.974 (283.724.705) 24.454.840 - 8.286.427 72.990.857 - 179.700 105.911.824 329.259.891 410.427.497 (455.266) 96.435.340 4.814.521 (3.419.609) 102.628.663 389.488.875 (7.568.476) 554.175.461 14.921.462 (186.664) 24.131.138 74.764.307 (27.656) (8.232.201) (671.153.793) - 1.098.398.292 223.262.869 (11.657.671) 739.232.122 287.495.826 (405.821.782) 97.830.252 28.391.867 (140.686.511) 484.549.062 491.572.648 (495.903.401) 568.910.259 265.944.694 (148.111.037) 98.867.789 164.946.319 (183.453.598) (679.385.994) (130.030.975) 130.032.266 1.310.003.490 1.108.320.379 (1.243.944.063) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı (zararı) Dönem vergi (gideri) geliri 620.906.166 (23.800.416) (14.464.392) 4.265.568 480.218.309 (30.933.448) 686.743.916 (75.962.388) 80.360.510 (9.609.589) (679.384.703) 1.689.102 1.174.379.806 (134.351.171) Dönem karı (zararı) 597.105.750 (10.198.824) 449.284.861 610.781.528 70.750.921 (677.695.601) 1.040.028.635 250.276.784 (254.289.661) 330.610.609 (162.479.234) 331.613.003 (244.766.460) 181.548.398 (122.349.265) 64.388.858 (25.756.574) - 1.158.437.652 (809.641.194) 993.521.783 260.309.486 729.315.522 691.259.524 124.624.363 (679.385.994) 2.119.644.684 Esas faaliyet karı (zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler Finansman gelir (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri (-) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) (*) (*) Favök; TMS tarafından tanımlanmamaktadır. Topluluk, Favök'ü faiz, amortisman ve vergi öncesi kar olarak tanımlamıştır. Açıklanan Favök tutarları Topluluk yönetimi tarafından Topluluk'un faaliyet performansının daha iyi anlaşılması ve ölçülmesi için ayrı olarak gösterilmiştir. Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2016) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar - Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler - Ertelenmiş vergi yükümlülükleri 7.154.913.656 275.585.682 50.405.193 3.317.521.309 29.702.473 3.264.671.094 39.593.545 1.501.598.175 7.119.733 51 4.425.230.232 19.750.249 182.276.934 2.526.426.947 15.894.720 3.832.719.536 305.108.089 27.690.254 816.599.683 1.076.324 4.527.901.881 956.416 496.120 1.656.659.344 21.112.195 (4.052.940.451) (1.995.932.442) (7.165.383) 19.152.495.948 601.400.436 300.462.046 7.822.873.016 67.740.062 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 5. Bölümlere Göre Raporlama (Devamı) a) Faaliyet gruplarına göre raporlama (Devamı) 1 Ocak – 31 Aralık 2015 Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası satışlar Net satış hasılatı Satışların maliyeti Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Düzcam 2.417.201.405 2.291.914 Cam Ev Eşyası 1.665.987.979 61.574.962 Cam Ambalaj 1.550.409.192 1.548.696 Kimyasallar 1.457.295.554 660.506.802 Diğer 324.234.460 393.577.139 Konsolidasyon düzeltmeleri (1.119.499.513) Konsolide 7.415.128.590 - 2.419.493.319 (1.734.184.671) 1.727.562.941 (1.146.252.099) 1.551.957.888 (1.220.697.077) 2.117.802.356 (1.570.312.685) 717.811.599 (655.437.896) (1.119.499.513) 1.090.712.324 7.415.128.590 (5.236.172.104) 685.308.648 (550.325.695) 146.955.698 (73.544.268) 581.310.842 (494.084.912) 159.887.648 (125.997.850) 331.260.811 (255.540.760) 71.354.684 (55.038.171) 547.489.671 (222.385.069) 92.431.303 (51.977.870) 62.373.703 (14.489.254) 17.714.280 (18.666.962) (28.787.189) 24.658.687 (16.471.818) 2.329.326 2.178.956.486 (1.512.167.003) 471.871.795 (322.895.795) 3.676.251 - 6.408.871 54.298.364 - 250.723 64.634.209 212.070.634 65.604.482 (8.796.251) 121.115.728 1.918.678 (12.786.781) 98.445.435 95.507.293 (16.991.167) 419.856.399 2.820.523 (9.254.614) 46.931.767 124.634.088 (296.480) (18.020.271) (96.535.146) 192 880.399.692 193.949.918 (48.125.101) 268.878.865 382.605.116 (410.456.432) 110.247.625 222.127.495 (280.388.048) 176.961.561 412.750.566 (583.605.136) 413.422.308 211.181.323 (111.850.431) 171.269.375 395.799.487 (364.805.560) (114.555.225) (36.020.242) 36.020.242 1.026.224.509 1.588.443.745 (1.715.085.365) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı (zararı) Dönem vergi (gideri) geliri 241.027.549 (35.462.146) 51.987.072 3.241.985 6.106.991 24.447.183 512.753.200 (70.516.416) 202.263.302 (15.948.200) (114.555.225) (478.848) 899.582.889 (94.716.442) Dönem karı (zararı) 205.565.403 55.229.057 30.554.174 442.236.784 186.315.102 (115.034.073) 804.866.447 286.113.835 (204.778.433) 185.959.707 (183.120.600) 324.773.293 (214.549.309) 268.098.487 (117.446.689) 43.054.588 (18.293.888) - 1.107.999.910 (738.188.919) 473.657.298 293.368.225 391.510.870 530.868.997 189.563.263 (114.555.225) 1.764.413.428 5.549.464.302 279.626.953 48.134.755 2.434.853.134 60.502.570 2.719.215.436 23.484.416 1.033.716.119 9.998.953 3.422.912.300 30.005.056 144.410.006 1.992.843.627 22.123.279 3.265.544.211 264.925.651 16.996.523 704.005.397 1.323.041 3.712.012.091 1.000.151 471.408 904.144.436 17.609.410 (3.006.285.402) (12.833.532) (909.236.100) (7.820.487) 15.662.862.938 562.724.279 233.497.108 6.160.326.613 103.736.766 Esas faaliyet karı (zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler Finansman gelir (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2015) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar - Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler - Ertelenmiş vergi yükümlülükleri 52 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 5. Bölümlere Göre Raporlama (Devamı) b) Coğrafi bölgelere göre raporlama Türkiye 5.756.906.555 201.853.320 Rusya, Ukrayna ve Gürcistan 958.048.995 12.334.826 Avrupa 1.696.594.319 210.842.317 Diğer 10.118.312 17.662.754 Toplam 8.421.668.181 442.693.217 Konsolidasyon düzeltmeleri (442.693.217) Konsolide 8.421.668.181 - Net hasılat toplamı (*) Satışların maliyeti 5.958.759.875 (4.064.089.400) 970.383.821 (819.964.285) 1.907.436.636 (1.430.205.869) 27.781.066 (15.341.085) 8.864.361.398 (6.329.600.639) (442.693.217) 438.047.306 8.421.668.181 (5.891.553.333) Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar 1.894.670.475 (1.242.161.775) 409.043.839 (217.827.124) 150.419.536 (141.175.096) 27.420.879 (52.263.287) 477.230.767 (365.312.938) 66.172.410 (13.674.559) 12.439.981 (12.257.039) 38.108 (162.864) 2.534.760.759 (1.760.906.848) 502.675.236 (283.927.834) (4.645.911) 18.271.199 (13.943.262) 203.129 2.530.114.848 (1.742.635.649) 488.731.974 (283.724.705) 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Net Topluluk dışı hasılat Bölgeler arası hasılat 25.789.237 - 80.122.587 - 105.911.824 - 105.911.824 869.514.652 304.788.249 (4.612.373) (15.597.968) 8.689.285 (7.045.298) 244.538.267 534.196 - 58.186 - 1.098.513.137 314.011.730 (11.657.671) (114.845) (90.748.861) - 1.098.398.292 223.262.869 (11.657.671) Finansman geliri (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri 1.169.690.528 843.478.981 (864.539.604) (13.953.981) 259.510.801 (348.002.109) 245.072.463 8.188.780 (34.153.115) 58.186 1.731.449 - 1.400.867.196 1.112.910.011 (1.246.694.828) (90.863.706) (4.589.632) 2.750.765 1.310.003.490 1.108.320.379 (1.243.944.063) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı (zararı) Dönem vergi (gideri) geliri 1.148.629.905 (130.641.631) (102.445.289) 10.615.105 219.108.128 (13.648.286) 1.789.635 (676.359) 1.267.082.379 (134.351.171) (92.702.573) - 1.174.379.806 (134.351.171) Dönem karı (zararı) 1.017.988.274 (91.830.184) 205.459.842 1.113.276 1.132.731.208 (92.702.573) 1.040.028.635 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) 754.654.765 (472.618.766) 198.244.682 (162.883.380) 204.819.609 (174.009.348) 718.596 (129.700) 1.158.437.652 (809.641.194) - 1.158.437.652 (809.641.194) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) 1.642.309.294 148.929.399 419.081.811 187.886 2.210.508.390 (90.863.706) 2.119.644.684 15.717.312.354 259.070.092 164.741.063 4.380.855.938 44.478.232 2.570.379.401 124.697.710 1.660.566.597 11.651.532 5.776.390.062 342.330.344 11.023.273 2.108.622.155 11.602.749 16.422.652 12.888.536 7.549 24.080.504.469 601.400.436 300.462.046 8.162.933.226 67.740.062 (4.928.008.521) (340.060.210) - 19.152.495.948 601.400.436 300.462.046 7.822.873.016 67.740.062 Faaliyet karı (zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2016) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar - Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler - Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (*) Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. 53 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 5. Bölümlere Göre Raporlama (Devamı) b) Coğrafi bölgelere göre raporlama (Devamı) Türkiye 5.286.656.792 207.319.059 Rusya, Ukrayna ve Gürcistan 771.140.521 12.231.407 Avrupa 1.355.469.692 122.082.509 Diğer 1.861.585 15.325.283 Toplam 7.415.128.590 356.958.258 Konsolidasyon düzeltmeleri (356.958.258) Konsolide 7.415.128.590 - Net hasılat toplamı (*) Satışların maliyeti 5.493.975.851 (3.745.817.486) 783.371.928 (708.578.724) 1.477.552.201 (1.118.964.505) 17.186.868 (8.404.995) 7.772.086.848 (5.581.765.710) (356.958.258) 345.593.606 7.415.128.590 (5.236.172.104) Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar 1.748.158.365 (1.119.787.059) 388.320.774 (237.471.759) 74.793.204 (125.848.038) 48.325.456 (64.098.029) 358.587.696 (288.217.205) 53.003.015 (22.750.379) 8.781.873 (8.684.462) 26.423 (88.587) 2.190.321.138 (1.542.536.764) 489.675.668 (324.408.754) (11.364.652) 30.369.761 (17.803.873) 1.512.959 2.178.956.486 (1.512.167.003) 471.871.795 (322.895.795) 1 Ocak – 31 Aralık 2015 Net Topluluk dışı hasılat Bölgeler arası hasılat 15.331.275 (16.556.441) 65.859.375 - 64.634.209 - 64.634.209 794.551.596 247.951.532 (11.480.906) (83.383.848) 11.909.756 (11.986.370) 166.482.502 2.341.415 (24.657.825) 35.247 12.018 - 877.685.497 262.214.721 (48.125.101) 2.714.195 (68.264.803) - 880.399.692 193.949.918 (48.125.101) 1.031.022.222 1.318.803.172 (1.164.994.594) (83.460.462) 263.669.098 (518.411.615) 144.166.092 11.104.096 (35.635.334) 47.265 311.067 - 1.091.775.117 1.593.887.433 (1.719.041.543) (65.550.608) (5.443.688) 3.956.178 1.026.224.509 1.588.443.745 (1.715.085.365) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı (zararı) Dönem vergi (gideri) geliri 1.184.830.800 (142.294.703) (338.202.979) 46.454.734 119.634.854 1.204.347 358.332 (80.820) 966.621.007 (94.716.442) (67.038.118) - 899.582.889 (94.716.442) Dönem karı (zararı) 1.042.536.097 (291.748.245) 120.839.201 277.512 871.904.565 (67.038.118) 804.866.447 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) 765.778.227 (438.767.215) 134.117.787 (148.147.548) 207.958.072 (151.213.082) 145.824 (61.074) 1.107.999.910 (738.188.919) - 1.107.999.910 (738.188.919) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) 1.469.789.437 64.687.086 295.379.174 108.339 1.829.964.036 (65.550.608) 1.764.413.428 13.339.725.511 206.590.091 145.362.347 3.408.383.530 81.686.283 1.894.292.491 82.102.038 1.332.677.231 11.820.405 4.469.101.494 368.967.721 5.979.763 1.645.059.748 10.230.078 10.265.138 52.960 6.301.702 - 19.713.384.634 575.557.812 233.497.108 6.392.422.211 103.736.766 (4.050.521.696) (12.833.533) (232.095.598) - 15.662.862.938 562.724.279 233.497.108 6.160.326.613 103.736.766 Faaliyet karı (zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler Finansman geliri (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2015) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar - Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler - Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (*) Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. 54 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Nakit ve Nakit Benzerleri Kasa Bankadaki nakit − Vadesiz mevduatlar − Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar Diğer hazır değerler 31 Aralık 2016 281.249 3.204.955.825 177.312.228 3.027.643.597 186.090 31 Aralık 2015 489.688 3.143.797.775 167.585.733 2.976.212.042 54.638 3.205.423.164 3.144.342.101 31 Aralık 2016 1.550.959.435 841.820.954 600.161.230 20.178.604 14.327.790 195.584 3.027.643.597 31 Aralık 2015 2.620.572.827 94.344.417 190.340.867 62.339.636 8.614.295 2.976.212.042 Vadeli mevduatlar Para birimi ABD Doları Türk Lirası Euro Rus Rublesi İngiliz Sterlini Yeni Rumen Leyi Bulgar Levası Faiz oranı %1,50-%4,40 %9,70-%10,60 %0,90-%1,80 %7,75-%9,18 %0,10 %2,00 - Vade Ocak-Mart 2017 Ocak-Mart 2017 Ocak-Mart 2017 Ocak 2017 Ocak-Mart 2017 Ocak 2017 - 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla konsolide nakit akış tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 3.205.423.164 (6.486.004) (35.244.050) 3.163.693.110 Hazır değerler Eksi: Faiz tahakkukları Eksi: Bloke mevduatlar (*) 31 Aralık 2015 3.144.342.101 (3.776.041) 3.140.566.060 (*) Doğalgaz tedarikçimizle yapılan işlemlere teminat oluşturması amacıyla Türkiye İş Bankası AŞ’de tutulan bloke mevduatları ifade etmektedir (Dipnot 23,37). 55 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar a) Kısa vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2016 53.975.485 2.845.260 56.820.745 Kısa vadeli finansal yatırımlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar (*) Vadesi üç aydan uzun bir yıldan kısa mevduatlar (**) 31 Aralık 2015 1.822.062 812.340 2.634.402 (*) Uzun vadeli altı ayda bir sabit getirili ABD Doları para birimindeki menkul kıymetlerin kısa vadeli kısmını ifade etmektedir. (**) Söz konusu vadeli mevduat 1.500.000 BAM karşılığı olup, faiz oranı %1,10-%2 aralığındadır. Vadeli mevduatların vadesi 18 Eylül 2017 ile 29 Aralık 2017 tarihleri arasında dolacaktır. b) Uzun vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2016 51.659.530 508.222 163.451 52.331.203 31 Aralık 2015 51.659.530 319.530 663.451 52.642.511 1.028.796.432 26.766.367 1.081.127.635 79.408.878 Satılmaya hazır finansal varlıklar Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar Toplam uzun vadeli finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Ortak kontrol altında işletme birleşmesi etkisi Gerçeğe uygun değer değişimi Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklara transferler Satılmaya hazır finansal varlık tasfiyesi Değer düşüklüğü karşılığı iptali Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar İş Finansal Kiralama A.Ş. (*) Hisse oranı (%) <1 31 Aralık 2016 508.222 31 Aralık 2016 52.642.511 (500.000) 188.692 52.331.203 31 Aralık 2015 82.490.121 (11.345) (29.836.265) (1.787.091) 1.787.091 52.642.511 Hisse oranı (%) <1 31 Aralık 2015 319.530 (*) İş Finansal Kiralama A.Ş. Borsa İstanbul AŞ’de işlem görmekte olup, BİAŞ bekleyen en iyi alış fiyatı olan 1,11 TL ile değerlenmiştir (31 Aralık 2015: 0,79 TL). İş Finansal Kiralama A.Ş. dönem içerisinde tamamı 2015 yılından karşılanmak üzere 70.000.000 Türk Liralık bedelsiz sermaye artışı yapmış olup, artırılan sermayeden Topluluk’un payına isabet eden 53.389,77 Türk Liralık pay 17 Haziran 2016 tarihinde hesaplara geçmiştir. 56 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar (Devamı) b) Uzun vadeli finansal yatırımlar (Devamı) Hisse Aktif bir piyasası olmayan oranı finansal yatırımlar (%) (1) Trakya Yatırım Holding A.Ş. 34,65 Bosen Enerji Elek.Üret.Oto.Pro.Grb. A.Ş. <1 Çukurova İnşaat Mak. Sanayii ve Tic. A.Ş. <1 31 Aralık 2016 51.656.972 2.381 177 51.659.530 Hisse oranı (%) 34,65 <1 <1 31 Aralık 2015 51.656.972 2.381 177 51.659.530 (1) Trakya Yatırım Holding A.Ş., T. İş Bankası AŞ’nin kontrolü altındadır. Topluluk’ un iştirak üzerinde, aşağıdaki hususların varlığı söz konusu olmadığından önemli etkinliği bulunmamaktadır: Yatırım yapılan işletmenin yönetim kurulu ya da eşdeğer idari organında temsil edilme, Temettüler ya da diğer dağıtım kararları dahil olmak üzere, işletmenin politika belirleme süreçlerine katılma, Yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi, İşletmeler arasında yönetici personel değişimi veya işletme için gerekli teknik bilginin sağlanması. Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Paşabahçe Glass GmbH Topkapı Yatırım Holding A.Ş. Paşabahçe Spain SL Paşabahçe USA Inc. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) Değer düşüklüğü karşılığı (-) Hisse oranı (%) 31 Aralık 2016 100,00 99,71 100,00 80,00 100,00 100,00 - 655.449 212.083 68.699 51.796 42.792 164 (867.532) 163.451 Hisse oranı (%) 100,00 99,71 100,00 80,00 100,00 100,00 100,00 31 Aralık 2015 655.449 212.083 68.699 51.796 42.792 164 500.000 (867.532) 663.451 Paşabahçe Glass GmbH, Paşabahçe Spain SL, Paşabahçe USA Inc. Türkiye dışında üretim, pazarlama ve satış faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuş bağlı ortaklıklardır. Bu şirketler ile Türkiye’de kurulmuş Topkapı Yatırım Holding AŞ’nin finansal tabloları konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilmeyen bağlı ortaklıklarının toplam varlık, hasılat ve net dönem karının; konsolide toplam varlık, hasılat ve net dönem karına oranı %1 seviyesinin altındadır. Şişecam Shanghai Trade Co Ltd. ve Mepa Merkezi Pazarlama AŞ’nin iştirak tutarlarının tamamına ekli konsolide finansal tablolarda değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. (*) 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında alınan karar gereğince; Topluluk’un bağlı ortaklıklarından Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir. Söz konusu birleşme işlemleri 15 Temmuz 2016 tarihinde tescil edilmiş ve 21 Temmuz 2016 tarihinde de ticaret sicil gazetesinde ilan edilmek suretiyle işlemler sonuçlandırılmıştır. 57 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar (Devamı) Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar 31 Aralık 2016 281.053.072 199.912.582 119.491.924 108.667.849 101.339.641 101.835.254 100.015.951 35.936.959 19.703.930 14.814.755 1.082.771.917 Menkul kıymet ihracı yapan şirket Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Arçelik A.Ş. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Türk Telekomünikasyon A.Ş. 31 Aralık 2015 14.038.221 14.550.208 28.588.429 Topluluk, vadeye kadar elde tutmayı amaçladığı sabit getirili menkul kıymetleri etkin faiz oranı kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden muhasebeleştirmiştir. Söz konusu bono niteliğindeki menkul kıymetler ABD Doları cinsinden olup, altı ayda bir sabit faiz ödemelidir. Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların aktif bir piyasası olup, piyasa fiyatlarına göre (kirli fiyatlara göre) değerleri ise aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 270.440.394 192.809.620 113.441.337 103.991.236 98.589.557 98.256.614 98.046.901 34.716.640 19.835.106 13.880.196 1.044.007.601 Menkul kıymet ihracı yapan şirket Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Arçelik A.Ş. Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Türk Telekomünikasyon A.Ş. 31 Aralık 2015 13.885.319 14.394.976 28.280.295 Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların vadesi aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 7.449.780 46.525.705 668.104.765 360.691.667 1.082.771.917 Tahsilat dönemleri 3 aydan kısa 3 ay – 12 ay arası 1 – 5 yıl arası 5 yıl ve üzeri 58 31 Aralık 2015 1.822.062 6.232.965 20.533.402 28.588.429 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar (Devamı) Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar (devamı) Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 28.588.429 962.533.528 153.134.920 (43.365.877) (18.119.083) 1.082.771.917 Dönem başı – 1 Ocak Dönem içinde alınan Değerleme farkı Dönem içinde satılan Dönem içinde tahsil edilen faiz 31 Aralık 2015 28.807.304 284.260 (503.135) 28.588.429 Vadeye kadar elde tutma niyetiyle alınan finansal yatırımların kupon faiz oranları ve son itfa tarihleri aşağıdaki gibidir: Menkul kıymet ihracı yapan şirket Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Arçelik A.Ş. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş. Türk Telekomünikasyon A.Ş. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. ISIN Kodu XS1390320981 XS1079527211 XS1508390090 XS1439838548 XS1188073081 XS0882347072 XS1298711729 XS1412393172 XS1219733752 XS0910932788 USM8931TAF68 XS0849728190 XS1508914691 XS0848940523 XS1028951264 XS0874840688 XS1028938915 Kupon Faiz Oranı (%) 5,375 5,000 5,500 5,000 4,750 3,875 5,750 4,875 5,125 5,000 5,250 6,000 5,500 3,375 4,875 4,000 5,125 Son İtfa Tarihi 06.10.2021 25.06.2021 21.04.2022 13.07.2021 11.02.2021 05.02.2020 15.10.2025 18.05.2021 22.04.2020 03.04.2023 13.09.2022 01.11.2022 27.10.2021 01.11.2022 19.06.2024 22.01.2020 22.10.2019 Söz konusu menkul kıymetlerin etkin faiz oranı ise; %5,47’dir (31 Aralık 2015: %6,47). Vadeye kadar elde tutulan menkul kıymetler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve İş Portföy Yönetimi A.Ş. hesaplarında muhafaza edilmekte olup, etkin faiz oranı yöntemiyle değerlenmiş tutarları şirketler itibarıyla aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 988.258.272 94.513.645 1.082.771.917 İş Portföy Yönetimi A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 59 31 Aralık 2015 28.588.429 28.588.429 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar 31 Aralık 2016 1.166.033.425 31 Aralık 2015 658.119.434 31 Aralık 2016 813.995.003 7.409.764 (1.435.216) 1.271.804 821.241.355 31 Aralık 2015 578.818.790 5.324.698 (1.413.166) 260 (260) 582.730.322 Toplam kısa vadeli borçlanmalar 1.987.274.780 1.240.849.756 Uzun vadeli borçlanmalar Uzun vadeli kredilerin uzun vadeli kısmı Çıkarılmış tahviller Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkları ve komisyonları Finansal kiralama işlerinden borçlar 31 Aralık 2016 2.035.973.582 1.759.600.000 (3.411.938) 752.780 31 Aralık 2015 1.921.474.273 1.453.800.000 (4.775.784) 2.804.428 Toplam uzun vadeli borçlar 3.792.914.424 3.373.302.917 Toplam borçlanmalar 5.780.189.204 4.614.152.673 Kısa vadeli borçlanmalar Kısa vadeli krediler Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri Çıkarılmış tahvillerin anapara borç ve taksitleri Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkı ve komisyonları Finansal kiralama işlerinden borçlar Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) Toplam uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları Şirket’in kredi derecelendirmesi ile ilgili olarak uluslararası derecelendirme kuruluşlarından; Standard&Poors, 29 Haziran 2015 tarihinde TL ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu “BB+”, görünümünü ise derecelendirme metodolojilerinde yer alan ülke ve ana ortaklığa ilişkin sınırlamalar uyarınca “negatif”, Moody’s 11 Mayıs 2015 tarihinde uzun vadeli kredi notunu “Ba1” görünümünü ise “durağan” olarak açıklamışlardır. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s Rating Services (S&P), Türkiye ülke kredi derece notunun indirilmesi ve görünümün “negatif” olarak belirlenmesi sonucu, Şirket’in “BB+”, görünümü ise “negatif” olan uzun vadeli yabancı para birimi cinsinden kredi derece notunu 26 Temmuz 2016 tarihli açıklamasıyla bir kademe düşürerek “BB”, görünümü ise “negatif” olarak değiştirmiştir. 7 Aralık 2016 tarihinde ise; görünümü “negatif”ten “durağan”a yükseltmiş, uzun vadeli kredi derece notunu ise “BB” olarak tekrar teyit etmiştir. Uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s, 20 Temmuz 2016 tarihinde başlattığı not indirimine yönelik izleme sürecini 27 Eylül 2016 tarihinde sonuçlandırarak, Şirket’in uzun vadeli yabancı para kredi notunu “Ba1” ve görünümünü ise “durağan” olarak teyit etmiştir. Ayrıca; Moody’s tarafından yapılan basın açıklamasında; Şirket’in güçlü finansal ve likidite profili, Türkiye pazarındaki rekabetçi konumu ve satışlarının yarısından fazlasının ihracat ve uluslararası faaliyetlerinden yaratılması vurgulanmıştır. Topluluk’un alınan kredilerle ilgili olarak finansal taahhütleri bulunmakla birlikte, raporlama tarihi itibarıyla bu finansal taahhütlerin ihlali söz konusu değildir. 60 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar (Devamı) Topluluğun, rapor tarihi itibarıyla, kredilerinin faiz oranlarındaki değişim riski ve sözleşmedeki yeniden fiyatlama tarihleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 1.051.764.554 2.412.359.020 551.878.436 4.016.002.010 Kredilerin yeniden fiyatlandırma dönemleri 3 aydan kısa 3 ay – 12 ay arası 1 – 5 yıl arası 5 yıl ve üzeri 31 Aralık 2015 1.151.735.853 1.797.933.861 192.282.137 16.460.646 3.158.412.497 1.762.162.610 TL tutarındaki çıkarılmış tahvillerin kupon faiz oranı %4,25 (Etkin faiz oranı %4,415) olup, kupon faiz ödemeleri altı ayda bir eşit taksitler halinde yapılmaktadır (31 Aralık 2015: 1.452.935.748 TL). 2.024.584 TL tutarındaki finansal kiralama işlerinden borçlar aylık eşit taksitler halinde ödenmektedir (31 Aralık 2015: 2.804.428 TL). İskontolama işleminin etkisinin önemli olmamasından dolayı kısa vadeli kredilerin kayıtlı değerinin gerçeğe uygun değerine yakınsadığı öngörülmektedir. Gerçeğe uygun değerler, ortalama etkin yıllık faiz oranları kullanılarak belirlenmiştir. Uzun vadeli kredilerin genellikle üç ile altı ay arasında yeniden fiyatlandırmaya tabi olmaları ve uzun vadeli kredilerin önemli bir kısmının yabancı para cinsinden kullanılmış olması nedeniyle, etkin faiz oranı yöntemi benimsenerek, kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakınsadığı öngörülmüştür. Finansal borçlanmaların 1 Ocak – 31 Aralık 2016 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Anapara Faiz Dönem başı – 1 Ocak 3.142.987.365 21.250.140 Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık 1.624.695.990 175.387.588 Yabancı para çevrim farkları 612.646.702 4.088.568 Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) 109.041.396 Kur farkı (kar)/zararı 68.531.383 Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık (1.557.283.161)(179.017.980) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 4.000.619.675 21.708.316 Komisyon Toplam (5.825.008) 3.158.412.497 (1.705.000) 1.798.378.578 (578.863) 616.156.407 109.041.396 68.531.383 1.782.890 (1.734.518.251) (6.325.981) 4.016.002.010 Çıkarılmış tahviller Anapara Faiz İhraç Farkı Dönem başı – 1 Ocak 1.453.800.000 5.324.697 (4.385.325) Kur farkı (kar)/zararı 305.800.000 Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık - 66.613.882 Dönem içinde ödenen-iptal edilen - (64.528.815) 933.427 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 1.759.600.000 7.409.764 (3.451.898) Komisyon (1.803.624) 408.368 (1.395.256) Toplam 1.452.935.748 305.800.000 66.613.882 (63.187.020) 1.762.162.610 Anapara+Faiz 2.804.688 344.367 (1.124.471) Faiz (-) (260) 260 Toplam 2.804.428 344.367 (1.124.211) 2.024.584 - 2.024.584 Finansal kiralama Dönem başı – 1 Ocak Yabancı para çevrim farkı Dönem içinde ödenen 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 61 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar (Devamı) Finansal borçlanmaların 1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Anapara Dönem başı – 1 Ocak 2.660.461.761 Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık 1.696.878.349 Kur farkı (kar)/zararı 247.584.929 Yabancı para çevrim farkları 72.833.979 Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık (1.534.771.653) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 3.142.987.365 Faiz 27.264.003 185.772.113 798.724 (192.584.700) 21.250.140 Komisyon Toplam (3.879.886) 2.683.845.878 (4.526.135) 1.878.124.327 247.584.929 (11.400) 73.621.303 2.592.413 (1.724.763.940) (5.825.008) 3.158.412.497 Çıkarılmış tahviller Anapara Faiz İhraç Farkı Dönem başı – 1 Ocak 1.159.450.000 3.772.864 (5.275.701) Kur farkı (kar)/zararı 294.350.000 Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık - 60.710.771 Dönem içinde ödenen-iptal edilen - (59.158.938) 890.376 Komisyon (2.211.993) 408.369 Toplam 1.155.735.170 294.350.000 60.710.771 (57.860.193) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla (1.803.624) 1.452.935.748 1.453.800.000 5.324.697 (4.385.325) Topluluk 9 Mayıs 2013 tarihinde nominal tutarı 500 Milyon ABD Doları ve itfa tarihi Mayıs 2020 olan 7 yıl vadeli, sabit faizli tahvil ihraç etmiştir. Söz konusu tahviller için faiz oranı %4,25 olarak belirlenmiştir. Anapara ödemesi son vade tarihinde yapılacaktır. İhraç edilen tahvillerin anapara, faiz ve benzeri ödemelerine garanti veren bağlı ortaklıklarımız (Trakya Cam Sanayii A.Ş. 250 Milyon ABD Doları, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 100 Milyon ABD Doları, Soda Sanayii A.Ş. 50 Milyon Amerikan Doları) hesaplarına 9 Mayıs 2013 tarihinde garanti verdikleri tutarlar aynı koşul ve şartlarda aktarılmıştır. Şirket, SPK tarafından 30 Nisan 2013 tarihinde 15/487 sayılı kararıyla onaylanan ve 3 Mayıs 2013 tarihinde ihraç belgesi verilen 407.210.000 ABD Doları için Regulation S ISIN: XS0927634807, 92.790.000 ABD Doları için Rule 144A ISIN: US90016AAA88 ISIN kodlu tahvili İrlanda Borsası’nda kote ettirmiştir. Tahvil ihracına Citigroup, BNP Paribas, J.P. Morgan ve HSBC aracılık etmişlerdir. Yurtdışındaki yerleşik nitelikli yatırımcılara satış işlemleri 9 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır. İhraç edilen tahvillerin merkezi saklamacı kuruluşu Euroclear ve Clearstream’dir. Finansal kiralama Dönem başı – 1 Ocak Yabancı para çevrim farkı Dönem içinde ödenen 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Anapara+Faiz 3.829.382 401.247 (1.425.941) 2.804.688 Faiz (-) (4.464) 4.204 (260) Toplam 3.824.918 401.247 (1.421.737) 2.804.428 Aktifleştirilen finansman giderleri aşağıdaki gibidir: Kur farkı zararı Faiz gideri 62 1 Ocak31 Aralık 2016 - 1 Ocak31 Aralık 2015 1.835.780 288.065 - 2.123.845 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar (Devamı) Kısa ve uzun vadeli borçlanmalara ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Döviz cinsi Euro ABD Doları Rus Rublesi Türk Lirası Ukrayna Grivnası Vade 2017–2026 2017–2026 2017–2021 2017–2023 2017–2021 Faiz aralığı Kısa (%) (*) vadeli Euribor+1,10-6,00 1.005.998.502 Libor+2,15-4,50 177.685.792 9,90-16,00 592.571.072 10,90-12,20 183.773.082 16,25-22,05 27.246.332 1.987.274.780 Uzun vadeli 1.488.254.784 1.938.290.973 283.962.880 62.700.000 19.705.787 3.792.914.424 Toplam 2.494.253.286 2.115.976.765 876.533.952 246.473.082 46.952.119 5.780.189.204 (*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,36, ABD Doları için Libor + %2,38, RUR için Mosprime + %3,18, UAH için %20,45, TRlibor+2,15’dir (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %2,28, ABD Doları için %4,12, RUR için %12,28, UAH için %19,59 ve TL için %11,20’dir). 31 Aralık 2015 Döviz cinsi Euro ABD Doları Rus Rublesi Ukrayna Grivnası Türk Lirası Vade 2016–2026 2016–2023 2016–2021 2016–2021 2016 Faiz aralığı (%) (*) Euribor+1,10–6,00 Libor+2,15–4,50 9,90–16,00 22,05–29,50 10,04 Kısa vadeli 689.952.631 181.865.748 346.761.670 18.713.587 3.556.120 Uzun vadeli 1.468.470.723 1.706.920.098 175.836.237 22.075.859 - Toplam 2.158.423.354 1.888.785.846 522.597.907 40.789.446 3.556.120 1.240.849.756 3.373.302.917 4.614.152.673 (*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,56, ABD Doları için Libor + %2,45, RUR için Mosprime + %2,96, UAH için %22,96, TL için %10,04’tür (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %2,56, ABD Doları için %4,01, RUR için %13,40, UAH için %22,96 ve TL için %10,04’tür). Finansal borçların geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 1.987.274.779 915.100.920 543.444.229 1.996.841.397 133.522.629 204.005.250 5.780.189.204 1 yıl içinde ödenecekler 1–2 yıl içinde ödenecekler 2–3 yıl içinde ödenecekler 3–4 yıl içinde ödenecekler 4–5 yıl içinde ödenecekler 5 yıl ve sonrası Finansal borçların ağırlıklı ortalama vadesi 794 gündür (31 Aralık 2015: 978 gün). 63 31 Aralık 2015 1.240.849.756 677.630.726 660.573.262 288.900.485 1.612.979.665 133.218.779 4.614.152.673 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 9. Diğer Finansal Yükümlülükler Bulunmamaktadır (31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır). 10.Ticari Alacak ve Borçlar Ticari Alacaklar Kısa vadeli ticari alacaklar Alıcılar Alacak senetleri İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 37) Diğer ticari alacaklar Alacak senetleri reeskontu (-) Şüpheli ticari alacaklar karşılığı 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 2.039.590.316 50.865.929 32.059.603 297.903 (10.669.431) (68.215.636) 2.043.928.684 1.406.463.041 35.727.394 15.460.616 235.500 (8.574.853) (44.437.106) 1.404.874.592 Topluluk’ un yurtiçi satışlarında ana ürün grupları itibarıyla uyguladığı satış vadeleri aşağıda sunulmuştur: Yurtiçi temel cam satışlarının bir bölümü peşindir. Temel camlar ile ilgili satış vadesi 2016 Yılı Ocak-Mart ve Temmuz-Aralık döneminde ortalama 90 gün (2015: 90 gün) olmuştur. Topluluk, Mart-Haziran dönemini kapsayacak şekilde satışlarını 210 gün vade ile yapmıştır. Vadesinden sonraki ödemelerde %2 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2015: %2). Oto cam ve işlenmiş cam ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 45 gündür (31 Aralık 2015: 45 gün). Yurtdışı satışların bir bölümü peşin, bir bölümü ise ortalama 45 gün vadelidir (31 Aralık 2015: 45 gün). Otomatik züccaciye ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 75 gün (31 Aralık 2015: 75 gün) olup, vadesinden sonraki ödemelerde aylık %2 (31 Aralık 2015: %2) gecikme faizi uygulanmaktadır. Cam ambalaj ürünleri 1 Kasım 2009 tarihinden itibaren peşin fiyatlı satılmaktadır. Müşterilerin talep etmesi durumunda, aylık %1,25 vade farkı ödeyerek 121 günü aşmamak kaydı ile vadeli alım yapması da mümkündür. 121 günü aşan vadeler için aylık % 2 vade farkı uygulanmaktadır. Yurtiçi satışların ortalama vadesi 64 gündür (2015: 49 gün). Cam ambalaj ürünlerinin yurtdışı satışlarının ortalama vadesi 66 gündür (2015: 60 gün). Soda ürünleri ile ilgili topluluk içi satış vadesi 60 gün (31 Aralık 2015: 30 gün), yurt içi topluluk dışı satış vadesi ortalama 55 gündür (31 Aralık 2015: 49 gün). Vadesinden sonraki ödemelerde %2 gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2015: %2). Krom ürünleri ile ilgili yurtiçi satış vadesi döviz bazında ortalama 20 gündür (31 Aralık 2015: 24 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %1 (31 Aralık 2015: %1) gecikme faizi uygulanmaktadır. Yurtdışı satışlarda ortalama satış vadesi 66 gündür (31 Aralık 2015: 65 gün). Topluluk tahsil imkânı kalmayan alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır. Şüpheli alacak karşılığı geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Topluluk, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, söz konusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten rapor tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir. 64 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 10.Ticari Alacak ve Borçlar (Devamı) Topluluk çok sayıda müşteriyle çalıştığından kredi riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması yoktur. Dolayısıyla, Topluluk Yönetimi ekli konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek olmadığı kanaatindedir. Şüpheli ticari alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Dönem gideri Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevrim farkları Tahsilatlar 31 Aralık 2016 (44.437.106) (19.115.560) (10.344.279) (3.357.898) 9.039.207 31 Aralık 2015 (37.154.309) (19.438.217) (899.653) 13.055.073 (68.215.636) (44.437.106) Topluluk’ un ticari alacakları için almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Teminat çek ve senetleri Doğrudan borçlandırma sistemi Nakit İpotekler 31 Aralık 2016 268.678.205 203.370.047 150.217.607 32.708.033 13.369.053 31 Aralık 2015 233.596.373 112.327.913 110.444.205 11.734.244 14.916.183 668.342.945 483.018.918 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ticari alacakların 253.730.240 TL tutarındaki (31 Aralık 2015: 219.807.405 TL) kısmının vadesi geçmiş olduğu halde, bu alacaklara ilişkin karşılık ayrılmamıştır. Söz konusu alacaklar yakın zamanda tahsil edilememe riski yaşanmamış çok sayıda farklı müşteriye aittir. Bahse konu ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş 31 Aralık 2016 158.619.638 59.934.032 27.817.170 7.359.400 31 Aralık 2015 117.503.505 62.985.239 23.734.904 15.583.757 Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat ve benzeri garantiler ile güvence altına alınmış kısım 253.730.240 46.770.621 219.807.405 31.653.257 31 Aralık 2016 898.025.217 74.442.378 595.945 (3.943.453) 31 Aralık 2015 700.214.682 57.994.292 202.169 (2.530.720) 969.120.087 755.880.423 Ticari Borçlar Kısa vadeli ticari borçlar Satıcılar İlişkili taraflara ticari borçlar (Dipnot 37) Diğer ticari borçlar Borç senetleri reeskontu (-) 65 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 11.Diğer Alacaklar ve Borçlar Kısa vadeli diğer alacaklar Diğer çeşitli alacaklar Finansal duran varlık satış alacağı (Dipnot 27,34) (*) Verilen depozito ve teminatlar Personelden alacaklar Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) Diğer alacak senetleri reeskontu (-) İlişkili taraflardan alacaklar (Dipnot 37) 31 Aralık 2016 36.685.393 7.099.447 4.693.414 1.380.979 (275.495) (4.839) - 31 Aralık 2015 21.382.397 952.365 2.830.059 2.220.448 (258.387) (829) 3.545.561 49.578.899 30.671.614 Kısa vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Yabancı para çevrim farkları Dönem gideri Tahsilatlar Uzun vadeli diğer alacaklar Finansal duran varlık satış alacağı (Dipnot 27,34) (*) Vergi dairesinden alacaklar Verilen depozito ve teminatlar Diğer alacak senetleri reeskontu (-) Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) 31 Aralık 2016 (258.387) (12.470) (4.638) (275.495) 31 Aralık 2015 (2.851.354) (276.898) (151.422) 3.021.287 (258.387) 31 Aralık 2016 21.298.341 9.666.919 3.527.449 (3.861.956) - 31 Aralık 2015 28.397.788 14.490.314 3.661.198 (6.486.678) (35.104) 30.630.753 40.027.518 (*) Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payları 30 Temmuz 2015 tarihinde Türk Telekomünikasyon AŞ’ye 30.302.518 TL bedelle satılmış olup, kalan alacağın vadesi aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 7.099.447 21.298.341 28.397.788 Tahsilat dönemleri 1 Ay – 3 Ay arası 1 – 5 yıl arası 31 Aralık 2015 952.365 28.397.788 29.350.153 Uzun vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 (35.104) (4.830) 39.934 - Dönem başı – 1 Ocak Yabancı para çevrim farkları Tahsilatlar Dönem gideri 66 31 Aralık 2015 4.387 (39.491) (35.104) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 11.Diğer Alacaklar ve Borçlar (Devamı) Kısa vadeli diğer borçlar Bağlı ortaklık alım borcu (Dipnot 3) (*) Bağlı ortaklık ilave pay alım borcu (Dipnot 27) (**) Alınan depozito ve teminatlar Diğer çeşitli borçlar İlişkili taraflara diğer borçlar (Dipnot 37) Diğer borç senetleri reeskontu (-) 31 Aralık 2016 56.781.448 33.203.605 32.280.733 10.899.300 5.092.827 (53.949) 138.203.964 31 Aralık 2015 25.420.800 11.534.272 4.151.069 3.642.577 (60.966) 44.687.752 Uzun vadeli diğer borçlar Bağlı ortaklık ilave pay alım borcu (Dipnot 27) (**) Diğer çeşitli borçlar Alınan depozito ve teminatlar Diğer borç senetleri reeskontu (-) 31 Aralık 2016 37.099.000 1.223.492 427.300 38.749.792 31 Aralık 2015 57.196.800 1.036.902 199.972 (83.879) 58.349.795 (*) 31 Ekim 2016 tarihinde İtalya’da Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının net varlıkları 52.016.661 Euro bedelle satın alınmış olup, bu tutarın 15.305.385 Euro’luk (=56.781.448 TL) kısmı rapor tarihi itibarıyla ödenmemiştir. (**) Rusya'da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Hollanda'da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Investment B.V.'nin %24,075, Balsand B.V.'nin %49 oranındaki Sudel Invest S.a.r.l. paylarının Hollanda'da kurulan AC Glass Holding B.V. tarafından satın alınması kararı alınmış ve bu karar doğrultusunda 10 Temmuz 2015 tarihinde Sudel Invest S.a.r.l. ile pay devir işlemi gerçekleştirilmiştir. 66 Milyon Euro bedelle alımına karar verilen hisse alım borcunun finansal tablo tarihi itibarıyla kalan borç tutarı 18 Milyon Euro olup, vadesi aşağıdaki gibidir (31 Aralık 2015 tarihinde 26 Milyon Euro): Ödeme dönemleri 3 Ay – 12 ay arası 1 – 5 yıl arası 31 Aralık 2016 29.679.200 37.099.000 31 Aralık 2015 25.420.800 57.196.800 66.778.200 82.617.600 Hisse alımlarına ilişkin toplam 4.000.000 Euro danışmanlık sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmeye istinaden 1.000.000 Euro’luk kısmı 2015 yılı içerisinde, 1.000.000 Euro’luk kısmı 2016 yılı içerisinde olmak üzere toplam 2.000.000 Euro’luk ödeme yapılmış olup, kalan 2.000.000 Euro’luk bakiyenin ise; 1.000.000 Euro’su 2017 yılı içerisinde, kalan 1.000.000 Euro’luk kısımı da 2018 yılı içerisinde hizmet bedeli karşılığında ödenmesi planlanmıştır. Ayrıca; bağlı ortaklıklardan Glasscorp SA’nın azınlıkta bulunan %10’luk hisse payı 17 Ekim 2016 tarihinde 3.950.000 Euro bedelle satın alınmış olup, söz konusu tutarın 950.000 Euro’luk kısmı (=3.524.405 TL) kısa vadeli diğer borçlar hesabı içerisinde muhasebeleştirilmiştir. 67 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 12.Türev Araçlar Topluluk, nakit akış riskinden korunmak amacıyla, aşağıdaki işlemleri yapmıştır. 10 Haziran 2016 tarihinde Rusya’da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla Rabobank ile mevcut Euro para cinsi ve değişken faiz oranlı kredileri crosscurrency ve faiz takası işlemleri ile Ruble’ ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir. Riskten korunma araçları; 2 yıl vadeli, 75 Milyon Euro olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+%2,50 değişken faiz oranını %12,71 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için Euro alıp, Ruble ödenen EUR/RUB paritesi 72,52 olan çapraz kur sabit faiz swaplarıdır. 27 Kasım 2013 tarihinde Rusya’da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla HSBC Londra’dan temin ettiği ABD Doları para cinsi ve değişken faizli kredileri cross-currency ve faiz takası işlemleri ile Ruble’ ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir. Riskten korunma araçları; 3 yıl vadeli 70 Milyon ABD Doları olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+ %2,55 değişken faiz oranını %9,30 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için ABD Doları alıp, Ruble ödenen USD/RUB paritesi 33,1332 çapraz kur sabit faiz swaplarıdır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla tamamı realize olmuştur. Topluluk, 1 Ocak-31 Aralık 2016 döneminde vadeli döviz alım satım işlemleri kapsamında aşağıdaki işlemleri yapmıştır. T. İş Bankası A.Ş. ile 16 Ocak 2016 tarihinden 15 Aralık 2017 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 6 Milyon Euro’yu satıp, Türk Lirası alım sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu 9,6 Milyon Euro’luk satım sözleşmelerinden 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 6 Milyon Euro’luk kısmı realize olmuştur. Ayrıca; T. İş Bankası A.Ş. ile 2015 yılında sözleşmesi imzalanan 4 Milyon EUR satıp, Türk Lirası alım vadeli döviz alım satım işlemlerinden 3,75 Milyon Euro’luk kısmı 1 Ocak-31 Aralık 2016 döneminde realize olmuştur. HSBC ile 29 Haziran 2016 tarihinden 29 Temmuz 2016 tarihine kadar 2 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım sözleşmesi imzalanmış ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. Ayrıca; 2015 yılında sözleşmesi imzalanan 6 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım vadeli işlemleri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. HSBC ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Aralık 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 12,5 Milyon Euro’yu satıp, Türk Lirası alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu satım sözleşmeleri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. HSBC ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Eylül 2016 tarihine kadar toplamda 7,5 Milyon Euro’yu satıp, ABD Doları alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu sözleşmelerin tamamı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. 68 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 12.Türev Araçlar (devamı) Citibank ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Eylül 2016 tarihine kadar toplamda 3 Milyon Euro’yu satıp, ABD Doları alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu sözleşmelerin tamamı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. Citibank ile 17 Kasım 2016 tarihinden 31 Mart 2017 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 2 Milyon Euro’yu satıp, Rus Rublesi alım sözleşmesi imzalamıştır. Topluluk, 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde vadeli döviz alım satım işlemleri kapsamında; ZAO Citibank ile 21 Eylül 2015 tarihinden 31 Ağustos 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 15 Milyon Euro satıp, Rus Rublesi alım ve 6 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 19 Haziran 2015 tarihinden 7 Eylül 2015 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 57 Milyon Euro’yu satıp, Rus Rublesi alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 16 Mart 2015 tarihinden 14 Ekim 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 29 Milyon Euro’yu satıp, Türk Lirası alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 12 Haziran 2015 tarihinden 14 Aralık 2015 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 24 Milyon Euro’yu satıp, ABD Doları alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 30 Eylül 2015 tarihinde farklı paritelerden 10 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu 125 Milyon Euro’luk satım sözleşmelerinden 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 116 Milyon Euro’luk kısmı realize olmuştur. Ayrıca 16 Milyon ABD Doları satım sözleşmelerinin de 10 Milyon ABD Doları kısmı realize olmuştur. Türev araçların dağılımı aşağıdaki gibidir: Swap işlemleri Forward işlemleri 31 Aralık 2016 Varlık Yükümlülük 40.771.975 831.014 809.876 831.014 41.581.851 31 Aralık 2015 Varlık Yükümlülük 89.385.880 124.016 1.557.339 89.509.896 1.557.339 Türev araçların dönem içindeki işlemleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Özkaynaklarda muhasebeleştirilen değer farkı Yabancı para çevrim farkları Kar zararda muhasebeleştirilen faiz gelir/(giderleri) Kar veya zararda muhasebeleştirilen kur farkı geliri/(gideri) (*) Realize olan kur farkı nakit çıkış/(girişleri) Net varlık/(yükümlülük) 31 Aralık 2016 87.952.557 11.546.690 5.596.839 (1.338.946) (38.950.724) (105.557.253) 31 Aralık 2015 84.341.541 (32.429.170) (5.629.443) 216.403 49.682.633 (8.229.407) (40.750.837) 87.952.557 (*) 1 Ocak-31 Aralık 2016 döneminde kar veya zararda muhasebeleştirilen 38.950.724 TL’lik kur farkı giderinin içerisindeki 3.929.746 TL’lik kur farkı geliri esas faaliyetlerden diğer gelirlerin içerisinde 42.880.470 TL kur farkı gideri ise; finansman giderleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir. (1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde 49.682.633 TL’lik kur farkı gelirinin 1.930.030 TL’si esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, 47.752.603 TL’si ise finansman gelirleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir). 69 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 13.Stoklar 31 Aralık 2016 1.178.150.710 508.130.061 141.527.374 78.724.068 47.134.423 33.415.530 874.000 (28.082.740) 1.959.873.426 Mamuller İlk madde ve malzeme Ticari mallar Diğer stoklar Yarı mamuller İşletme malzemesi Yoldaki mallar Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) 31 Aralık 2015 1.015.179.217 424.673.323 107.876.141 49.780.643 46.471.371 26.170.194 16.266.689 (17.232.394) 1.669.185.184 Stok değer düşüklüğü karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Dönem içinde ayrılan karşılık Yabancı para çevrim farkları Dönem içinde kullanılan karşılık 31 Aralık 2016 (17.232.394) (14.766.428) (2.105.703) 6.021.785 31 Aralık 2015 (19.889.480) (6.328.172) (380.490) 9.365.748 (28.082.740) (17.232.394) 31 Aralık 2016 148.580.000 24.190.928 31 Aralık 2015 73.812.746 11.453.176 172.770.928 85.265.922 31 Aralık 2016 37.215.467 35.444.508 31 Aralık 2015 102.680.351 34.040.352 72.659.975 136.720.703 14.Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler Peşin Ödenmiş Giderler Dönen varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Stoklar için verilen sipariş avansları Gelecek aylara ait giderler Duran varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avanslar Gelecek yıllara ait giderler Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avansların dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 102.680.351 195.221.956 4.510.970 (265.197.810) 37.215.467 Dönem başı - 1 Ocak Dönem içinde verilen Yabancı para çevrim farkları Dönem içinde ödenen 70 31 Aralık 2015 78.341.031 354.270.759 (1.805.250) (328.126.189) 102.680.351 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 14.Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler (Devamı) Ertelenmiş Gelirler Kısa vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek aylara ait gelirler (*) Alınan sipariş avansları Alınan diğer avanslar Uzun vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek yıllara ait gelirler (*) 31 Aralık 2016 77.402.110 47.312.977 594.984 125.310.071 31 Aralık 2015 54.643.730 34.833.505 281.698 89.758.933 31 Aralık 2016 60.953.732 31 Aralık 2015 51.834.910 (*) Kısa vadeli ertelenmiş gelirlerin 5.671.474 TL’lik kısmı ile uzun vadeli ertelenmiş gelirlerin tamamı Glasscorp SA’nın Romanya, Trakya Glass Bulgaria EAD ve Paşabahçe Bulgaria EAD’nin Bulgaristan devletinden aldığı devlet yardımlarından oluşmaktadır (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla sırasıyla 4.233.157 TL, 51.834.910 TL olmak üzere toplam 56.068.067 TL). 15.İnşaat Sözleşmeleri Bulunmamaktadır (31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır). 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal durum tablosunda yer alan net varlık tutarları aşağıdaki gibidir: İş Ortaklıkları HNG Float Glass Limited Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2016 205.951.944 23.803.171 19.750.249 9.564.728 259.070.092 31 Aralık 2015 159.797.741 19.618.720 17.171.523 10.002.107 206.590.091 31 Aralık 2016 272.696.606 69.633.738 31 Aralık 2015 236.304.976 119.829.212 342.330.344 356.134.188 601.400.436 562.724.279 İştirakler Solvay Şişecam Holding AG Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 71 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler (Devamı) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar zararlarındaki Topluluk’ un payları aşağıdaki gibidir: İş Ortaklıkları HNG Float Glass Limited Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2016 14.897.830 807.871 8.286.427 1.797.109 25.789.237 31 Aralık 2015 5.676.741 738.285 6.408.871 2.507.378 15.331.275 31 Aralık 2016 70.565.577 9.557.010 31 Aralık 2015 51.303.408 (2.000.474) 80.122.587 49.302.934 105.911.824 64.634.209 31 Aralık 2016 73.438.394 5.737.139 2.250.000 81.425.533 31 Aralık 2015 53.080.393 4.862.250 1.250.000 59.192.643 İştirakler Solvay Şişecam Holding AG Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. İş ortaklıklarından elde edilen temettü gelirleri aşağıdaki gibidir: Solvay Şişecam Holding AG Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak İş ortaklığı ve iştiraklerden gelir ve giderler (net) Yabancı para çevrim farkları (net) Sermaye artırımı pay ödemesi Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç/kayıpları İş ortaklıklarından temettü gelirleri Maddi duran varlık yeniden değerleme değer artışları İş ortaklığı ve iştirak satış etkisi 72 31 Aralık 2016 562.724.279 105.911.824 11.870.468 2.274.450 44.948 (81.425.533) - 31 Aralık 2015 490.269.920 64.634.209 69.456.803 6.823.350 61.480 (59.192.643) 2.695.916 (12.024.756) 601.400.436 562.724.279 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler (Devamı) İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: HNG Float Glass Limited Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar 31 Aralık 2016 119.593.372 446.622.843 566.216.215 31 Aralık 2015 54.344.999 405.148.306 459.493.305 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 81.540.366 72.771.962 154.312.328 73.618.794 66.279.029 139.897.823 Şirkete ait net varlıklar (şerefiye dahil) 411.903.887 319.595.482 50,00 34,73 50,00 34,89 Net varlıklarda Topluluk’ un payı 205.951.944 159.797.741 Hasılat 1 Ocak31 Aralık 2016 221.883.866 1 Ocak31 Aralık 2015 214.665.207 Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) 29.795.659 62.512.746 92.308.405 11.353.482 52.643.018 63.996.500 Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 14.897.830 5.676.741 Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Hindusthan National Glass and Industries Limited şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 11 Haziran 2013 tarihinden beri konsolide etmektedir. 73 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler (Devamı) İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur (Devamı): Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 31 Aralık 2016 4.836.307 50.448.895 55.285.202 31 Aralık 2015 3.806.411 43.523.192 47.329.603 7.016.275 662.585 7.678.860 7.604.178 487.985 8.092.163 47.606.342 39.237.440 50,00 50,00 50,00 50,00 Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) 23.803.171 19.618.720 Hasılat 1 Ocak31 Aralık 2016 17.027.418 1 Ocak31 Aralık 2015 15.587.954 1.615.743 6.753.159 8.368.902 1.476.570 4.310.228 5.786.798 807.871 738.285 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 10 Aralık 2010 tarihinden beri konsolide etmektedir. 74 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler (Devamı) İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur (Devamı): Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar 31 Aralık 2016 44.004.289 8.627.968 52.632.257 31 Aralık 2015 36.104.944 8.521.422 44.626.366 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 8.918.267 4.213.492 13.131.759 6.718.390 3.564.930 10.283.320 Net varlıklar 39.500.498 34.343.046 50,00 39,22 50,00 39,56 Net varlıklarda Topluluk’ un payı 19.750.249 17.171.523 Hasılat 1 Ocak31 Aralık 2016 70.914.853 1 Ocak31 Aralık 2015 63.322.024 Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) 16.572.854 58.875 16.631.729 12.817.742 107.587 12.925.329 8.286.427 6.408.871 11.474.277 9.724.501 5.737.139 4.862.250 Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları Dağıtılan temettüden Topluluk’ un payı 16 Mart 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısında kar payının 31 Mart 2016 tarihinde ödenmesi kararlaştırılmıştır. İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Omco International N.V. şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 30 Haziran 2001 tarihinden beri konsolide etmektedir. 75 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler (Devamı) İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur (Devamı): Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar 31 Aralık 2016 22.021.352 13.364.868 35.386.220 31 Aralık 2015 19.045.486 14.412.178 33.457.664 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 11.347.003 4.909.761 16.256.764 8.995.728 4.457.722 13.453.450 Net varlıklar 19.129.456 20.004.214 50,00 32,30 50,00 40,04 9.564.728 10.002.107 1 Ocak31 Aralık 2016 36.125.159 1 Ocak31 Aralık 2015 40.959.851 Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı Diğer kapsamlı gelir (gider) 3.594.218 31.024 5.014.756 3.607.966 Toplam kapsamlı gelir (gider) 3.625.242 8.622.722 Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 1.797.109 2.507.378 Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 4.500.000 2.500.000 Dağıtılan temettüden Topluluk’ un payı 2.250.000 1.250.000 Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı Hasılat İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Cheminvest Türkiye Deri Kimyasalları Sanayii ve Tic. A.Ş. şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 30 Ağustos 1996 tarihinden beri konsolide etmektedir. 76 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler (Devamı) İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Solvay Şişecam Holding AG 31 Aralık 2016 331.392.011 929.906.212 31 Aralık 2015 325.550.925 767.800.260 1.261.298.223 1.093.351.185 97.359.893 50.962.447 86.801.601 41.824.165 148.322.340 22.189.461 128.625.766 19.505.515 1.090.786.422 945.219.904 25,00 15,22 25,00 19,50 Net varlıklarda Topluluk’ un payı 272.696.606 236.304.976 Hasılat 1 Ocak31 Aralık 2016 774.095.630 1 Ocak31 Aralık 2015 672.885.111 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Dönem karından ödenen avans temettü 187.155.483 95.106.825 142.204.703 63.008.930 Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) 282.262.308 157.057.786 205.213.633 106.630.953 Toplam kapsamlı gelir (gider) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 439.320.094 70.565.577 311.844.586 51.303.408 Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 198.646.751 149.312.642 73.438.394 53.080.393 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Kontrol gücü olmayan paylar Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) Dağıtılan temettüden Topluluk’un payı Solvay Şişecam Holding AG; Bulgaristan Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş, Bulgaristan – Devnya bölgesinde yerleşik bir anonim şirket olan Solvay Sodi AD ve bağlı ortaklıklarının hisselerine doğrudan ve dolaylı olarak %97,95 oranında sahip olmak ve bu bağlı ortaklığı yönetmek amacı ile Avusturya – Viyana’da kurulmuş bir sermaye şirketidir. Topluluk, iştiraki 23 Temmuz 1997 tarihinden beri konsolide etmektedir. 77 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler (Devamı) İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur (Devamı): Saint Gobain Glass Egypt S.A.E 31 Aralık 2016 79.111.078 225.807.641 304.918.719 31 Aralık 2015 115.969.544 454.516.657 570.486.201 66.556.958 6.249.300 72.806.258 139.398.223 31.838.500 171.236.723 232.112.461 399.249.478 30,00 20,84 30,01 20,95 69.633.738 119.829.212 1 Ocak31 Aralık 2016 208.557.665 1 Ocak31 Aralık 2015 158.342.107 31.856.700 (207.131.787) (175.275.087) (6.665.222) 47.907.956 41.242.734 Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 9.557.010 (2.000.474) Dönem içinde yapılan sermaye artırımları (*) 8.138.070 26.334.260 Artırılan nakdi sermayeden Topluluk’un payı 2.274.450 6.823.350 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden dönem kar (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) (*) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E’nin 25 Temmuz 2016 tarihinde yapmış olduğu 25.500.000 EGP’lik sermaye artırımına Topluluk, 7.500.000 EGP’lik kısmına katılarak iştirakteki payını %30,01’den %30,00’a düşürmüştür. Sermaye pay ödemesi 1 Ocak 2016 tarihinden önce verilen sermaye avanslarından karşılanmıştır. Topluluk, iştiraki 4 Ekim 2012 tarihinden beri konsolide etmektedir. 78 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 17.Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maliyet Birikmiş amortisman (-) Net kayıtlı değer 31 Aralık 2016 56.442.450 (32.319.769) 24.122.681 31 Aralık 2015 56.442.450 (32.319.769) 24.122.681 Dönem başı yeniden değerleme ve ölçüm kazançları Dönem başı gerçeğe uygun değer değişimlerinden kaynaklanan kar Cari dönem gerçeğe uygun değer değişimlerinden kaynaklanan kar 402.176.110 108.019.833 47.813.616 402.176.110 108.019.833 Toplam değer artış etkisi 558.009.559 510.195.943 Gerçeğe uygun değeri 582.132.240 534.318.624 Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 297.132.240 TL (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 269.318.624 TL) olarak belirlenmiş ve değerlemeler sonucu oluşan 27.813.616 TL tutarındaki değer artışı dönem kar veya zarar tablosunda “Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 1.390.681 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dönem kar veya zarar tablosunda “Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri)” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Çayırova gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Çayırova gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız değerleme şirketi tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, değerlemede geçerli imar planı bulunan ve/veya yapı kullanma izin belgesi düzenlenmiş mevcut yapıların yer aldığı parseller için “Maliyet Analizi”, “Direkt Kapitalizasyon”, “Nakit Akışları Analizi” ve “Emsal Karşılaştırma Analizi” yöntemleri kullanılmıştır. Değerleme konusu gayrimenkullerin bulunduğu bölge ve bölge içindeki emsal parsel sayısının kıtlığı, ulaşım ilişkileri ve çevre yapılanmaları, bölgede devam eden imar planı süreçleri dikkate alınarak sonuç değere ulaşılmıştır. Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 285.000.000 TL (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 265.000.000 TL) olarak belirlenmiştir. Değerlemeler sonucu oluşan 20.000.000 TL tutarındaki değer artışı dönem kar veya zarar tablosunda “Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 1.000.000 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dönem kar veya zarar tablosunda “Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri)” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Beykoz gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Beykoz gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız değerleme şirketi tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, “Nakit Akışlarının Analizi”, “Direkt Kapitalizasyon” ve “Emsal Karşılaştırma” yöntemlerinin uyumlaştırılmasıyla belirlenmiştir. 79 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 18.Maddi Duran Varlıklar Maliyet değeri Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) Alımlar Çıkışlar Yapılmakta olan yatırımlardan transferler Arazi ve arsalar 1.507.647.651 (4.500.618) 18.961.023 10.051.236 49.969 (6.002.040) 8.386.866 Yer altı ve yer üstü düzenleri Binalar 394.393.675 1.997.141.467 (553.591) (12.779.171) 43.299.180 359.755.900 41.710.285 1.682.623 1.697.279 (186.571) (3.869.414) 18.482.206 95.596.193 Tesis, makine ve cihazlar 8.137.504.220 21.907.841 686.929.217 182.682.569 104.494.091 (162.488.254) 820.962.415 Taşıtlar 64.697.388 2.948 9.078.488 63.338 765.090 (1.705.000) 1.772.262 Demirbaşlar 421.335.530 (3.993) 48.509.513 3.298.870 39.046.605 (24.773.039) 38.824.124 Diğer maddi varlıklar 562.562.183 47.716.555 732.476 60.247.222 (44.851.243) 100.717.826 Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 436.026.073 13.521.308.187 10.857.485 14.930.901 41.278.861 1.255.528.737 238.538.774 913.141.313 1.121.124.192 - (243.875.561) (1.084.741.892) - 31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi 1.534.594.087 457.117.522 2.479.252.539 9.791.992.099 74.674.514 526.237.610 727.125.019 316.561.840 15.907.555.230 Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Dönem başı – 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkları Dönem gideri (**) Çıkışlar (10.397.073) 398.801 (1.328.682) - (208.608.607) 1.079.532 (21.564.154) (24.509.264) 106.951 (43.138.834) 1.395.744 (20.749.374) (76.691.935) 213.751 (5.195.742.585) (21.907.841) (328.268.963) (532.034.116) 93.255.057 (39.728.948) (2.948) (5.761.459) (7.218.628) 1.540.294 (292.009.060) 3.993 (31.371.086) (43.965.298) 15.249.979 (383.845.200) (31.187.550) (93.075.759) 25.633.846 - (6.173.470.307) (19.032.719) - (440.231.268) - (777.495.000) 135.999.878 31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi (11.326.954) (253.495.542) (138.970.648) (5.984.698.448) (51.171.689) (352.091.472) (482.474.663) - (7.274.229.416) 31 Aralık 2016 itibarıyla net defter değeri 1.523.267.133 203.621.980 2.340.281.891 3.807.293.651 23.502.825 174.146.138 244.650.356 316.561.840 8.633.325.814 31 Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri 1.497.250.578 185.785.068 1.954.002.633 2.941.761.635 24.968.440 129.326.470 178.716.983 436.026.073 7.347.837.880 (*) Topluluk, maddi duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu değişikliklerin kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. (**) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. Finansal kiralama yoluyla edinilen bina ve tesis, makine ve cihazların net defter değeri 5.603.014 TL’dir (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 5.639.599 TL). Dönem içinde finansal kiralama yapılmamıştır. Banka kredileri nedeniyle arazi ve binalar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (1 Ocak – 31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır). 80 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 18.Maddi Duran Varlıklar (Devamı) Maliyet değeri Dönem başı – 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkları Alımlar (**) Çıkışlar Yeniden değerleme (***) Satış amacıyla sınıflandırılan duran varlıklardan transferler Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transferler Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkları Dönem gideri (***) Değer düşüklüğü Çıkışlar Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transferler Yeniden değerleme (****) 31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi Arazi ve arsalar 109.426.850 169.664.898 3.651.647 136.552 1.221.574.672 Yer altı ve yer üstü düzenleri Binalar 320.701.456 1.914.328.964 41.472.144 (174.941.945) 3.332.463 14.675.314 304.388 19.363.120 (32.311) (29.039.577) (8.687.232) Tesis, makine ve cihazlar 7.445.244.091 19.604.818 112.870.935 52.508.842 (133.978.354) - Taşıtlar 51.697.833 909.863 3.379.735 2.119.946 (2.956.511) - Demirbaşlar 346.986.798 29.735.097 9.258.173 28.260.606 (18.984.850) - Diğer maddi varlıklar 511.664.055 (27.869.620) (3.600.718) 19.319.498 (42.329.916) - Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 665.259.521 11.365.309.568 (99.947.520) (41.372.265) 37.171.993 180.739.542 940.612.635 1.062.625.587 - (227.321.519) - 1.212.887.440 3.193.032 - 3.460.503 - - - - - 6.653.535 - 28.615.535 257.982.320 (38.213.701) 679.467.589 9.546.522 26.079.706 105.378.884 (1.107.070.556) (38.213.701) - 394.393.675 1.997.141.467 8.137.504.220 64.697.388 421.335.530 562.562.183 436.026.073 13.521.308.187 - (6.158.150.850) 41.372.265 (65.337.862) - (712.875.041) (36.161.288) 162.646.882 1.507.647.651 (387.776) (10.009.297) - (169.588.444) (18.796.876) (161.446) (20.067.496) 5.655 (486.070.443) (27.540.130) (10.124.920) (62.956.787) (22.827.981) 9.355.693 (4.861.627.694) 72.255.195 (49.062.934) (501.762.260) (3.301.725) 109.746.980 (33.581.960) (167.337) (2.025.430) (6.308.691) 2.354.470 (251.132.194) (15.461.631) (6.206.816) (33.933.618) (22.285) 14.747.484 (356.150.115) 31.083.044 2.631.460 (87.846.189) 26.436.600 - - 557.025.734 38.009.853 - - - - (10.397.073) (208.608.607) (43.138.834) (5.195.742.585) (39.728.948) (292.009.060) (383.845.200) - 38.009.853 557.025.734 - (6.173.470.307) 31 Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri 1.497.250.578 185.785.068 1.954.002.633 2.941.761.635 24.968.440 129.326.470 178.716.983 436.026.073 7.347.837.880 31 Aralık 2014 itibarıyla net defter değeri 109.426.850 151.113.012 1.428.258.521 2.583.616.397 18.115.873 95.854.604 155.513.940 665.259.521 5.207.158.718 Topluluk, maddi duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu değişikliklerin kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. (**) Alımların içerisinde 2.123.845 TL finansman gideri aktifleştirilmiştir (Dipnot 8). (***) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 30 Eylül 2015 tarihli expertiz sonuçlarına göre arsa, arazi ve binalar yeniden değerleme modeline göre net yöntemle muhasebeleştirilmiştir. Maliyet modeli kullanılmış olsaydı 4.821.968 TL tutarında amortisman gideri daha az olacaktı ve 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla maddi duran varlıkların net defter değeri 5.638.797.071 TL olacaktı. (****) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. Banka kredileri nedeniyle arazi ve binalar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (1 Ocak – 31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). (*) 81 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 19.Maddi Olmayan Duran Varlıklar Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri 66.153.790 17.257.555 - Diğer 20.783.212 4.101.818 1.911.889 82.250 3.084.498 (1.339.229) Toplam 232.459.622 4.101.818 11.858.062 82.250 37.313.460 (1.433.771) 28.624.438 284.381.441 Maliyet değeri Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) Alımlar Çıkışlar Haklar 132.387.417 9.946.173 16.971.407 (94.542) Maden sahaları 13.135.203 - 31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi 159.210.455 13.135.203 83.411.345 Birikmiş itfa ve tükenme payları Dönem başı – 1 Ocak Yabancı para çevrim farkı Dönem gideri (**) Çıkışlar (91.835.982) (7.564.734) (16.593.919) 94.542 (7.459.157) (768.552) - (26.913.195) (11.855.302) - (7.949.111) (134.157.445) (1.194.161) (8.758.895) (2.928.421) (32.146.194) 36.680 131.222 31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi (115.900.093) (8.227.709) (38.768.497) (12.035.013) (174.931.312) 31 Aralık 2016 itibarıyla net defter değeri 43.310.362 4.907.494 44.642.848 16.589.425 109.450.129 31 Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri 40.551.435 5.676.046 39.240.595 12.834.101 98.302.177 Maliyet değeri Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkı Alımlar Çıkışlar Haklar 116.774.117 1.106.383 5.708.003 10.374.463 (1.575.549) Maden sahaları 13.135.203 - Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri 39.861.254 26.292.536 - Diğer 13.020.771 (1.106.383) 664.255 8.707.324 (502.755) Toplam 182.791.345 6.372.258 45.374.323 (2.078.304) 31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi 132.387.417 13.135.203 66.153.790 20.783.212 232.459.622 Birikmiş itfa ve tükenme payları Dönem başı – 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkı Dönem gideri (**) Çıkışlar (75.289.111) (958.650) (3.797.506) (13.357.014) 1.566.299 (6.690.605) (768.552) - (17.225.439) (9.687.756) - (7.035.321) (106.240.476) 958.650 (394.660) (4.192.166) (1.500.556) (25.313.878) 22.776 1.589.075 31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi (91.835.982) (7.459.157) (26.913.195) (7.949.111) (134.157.445) 31 Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri 40.551.435 5.676.046 39.240.595 12.834.101 98.302.177 31 Aralık 2014 itibarıyla net defter değeri 41.485.006 6.444.598 22.635.815 5.985.450 76.550.869 (*) Topluluk, maddi olmayan duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu değişikliklerin kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. (**) Dönem itfa ve tükenme payları giderlerinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. . 82 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 20.Şerefiye Şerefiye tutarının dönem içindeki değişimleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Yabancı para çevrim farkları 31 Aralık 2016 32.197.437 5.960.331 38.157.768 31 Aralık 2015 29.057.791 3.139.646 32.197.437 31 Aralık 2016 20.951.482 8.740.506 5.397.905 3.067.875 38.157.768 31 Aralık 2015 17.967.616 7.486.410 4.623.408 2.120.003 32.197.437 Şerefiye tutarının bağlı ortaklıklar itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir: Glasscorp S.A. Cromital S.p.A Richard Fritz Holding GmbH OOO Ruscam Glass Packaging Holding 21.Devlet Teşvik ve Yardımları 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları kararı çerçevesinde Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 9 Eylül 1998 tarih ve 98/16 sayılı Kararı’na istinaden yayımlanan 98/10 sayılı AraştırmaGeliştirme Yardımına İlişkin Tebliğ çerçevesinde Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından sanayi kuruluşlarının uzman kurumlar tarafından Ar-Ge niteliğine sahip olduğu tespit edilen projeleri kapsamında izlenip değerlendirilebilen giderlerinin belli bir oranı hibe şeklinde karşılanmakta veya bu projelere geri ödeme koşuluyla sermaye desteği sağlanmaktadır. Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tespit edilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılan ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler damga vergisi ve harçlardan istisna edilmiştir. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı’na dayanılarak hazırlanan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 16 Aralık 2004 tarihli ve 2004/11 sayılı Kararı’na istinaden yurtdışı fuar katılımlarının desteklenmesi amacıyla devlet yardımı ödenmektedir. Bulgaristan’da “Yatırımların Teşviki Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği” ile Avrupa Birliği’nin “Devlet Yardımları Mevzuatı” çerçevesinde Trakya Glass Bulgaria EAD ve Paşabahçe Bulgaria EAD, Bulgaristan Cumhuriyeti adına Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ile Bulgaristan Maliye Bakanlığınca devlet yardımları için bir memorandum imzalamıştır. Romanya’da Glass Corp S.A., bu kapsamda devlet yardımlarından yararlanmaktadır. 83 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22.Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Topluluk aleyhine açılmış ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla devam eden davaların toplam tutarı yaklaşık 40.228.874 TL’dir (31 Aralık 2015: 37.840.356 TL). Topluluk, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dâhilinde birden çok davaya davalı ve davacı olarak taraf olmuştur. Bu kapsamda Topluluk Yönetimi, 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla, bağımsız hukuk ve vergi danışmanlarından alınan görüşler doğrultusunda 40.228.874 TL tutarındaki davalara ilişkin bir zarara uğrama olasılığını düşük olarak değerlendirmektedir. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla Şirket’in teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi TL ve diğer dövizlerin TL karşılığı 2.112.825 - - - 2.112.825 97.649.633 581.778.650 12.367.380.986 227.723.093 B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı 3.438.610.573 C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı 1.407.680.000 400.000.000 - - - Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı (*) 1.407.680.000 400.000.000 - - - i. ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 497.649.633 581.778.650 12.367.380.986 229.835.918 Toplam 4.848.403.398 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’ lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla %12,42’dir. (*) Şirketimiz, 9 Mayıs 2013 tarihinde yurtdışına 7 yıl vadeli ve toplam 500.000.000 ABD Doları nominal değerde borçlanma aracı (tahvil) ihraç etmiş olup, ihraç edilen 500.000.000 ABD Doları değerindeki fonun 250.000.000 ABD Dolar kısmı bağlı ortaklılarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ’ye, 100.000.000 ABD Doları kısmı Anadolu Cam Sanayii AŞ’ye 50.000.000 ABD Dolar’lık kısmı Soda Sanayii A.Ş. aktarılmıştır. Bağlı ortaklıklar kendisine aktarılan ve faydalanmış olduğu bu miktarın anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin kendisi tarafından yapılacağını garanti etmiştir. Bu kapsamda söz konusu bağlı ortaklıklar kendi tüzel kişiliğine aktarılan tutarın ödemesini garanti etmiş olup, üçüncü kişi lehine garanti vermemiştir. 84 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22.Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler (Devamı) 31 Aralık 2015 Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi TL ve diğer dövizlerin TL karşılığı 1.746.702 - - - 1.746.702 95.595.818 575.633.942 12.845.116.180 31.145.111 B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı 2.647.028.977 C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı 1.163.040.000 400.000.000 - - - Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı (*) 1.163.040.000 400.000.000 - - - Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 495.595.818 575.633.942 12.845.116.180 32.891.813 i. ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Toplam 3.811.815.679 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’ lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla %12,24’tür. (*) Şirketimiz, 9 Mayıs 2013 tarihinde yurtdışına 7 yıl vadeli ve toplam 500.000.000 ABD Doları nominal değerde borçlanma aracı (tahvil) ihraç etmiş olup, ihraç edilen 500.000.000 ABD Doları değerindeki fonun 250.000.000 ABD Dolar kısmı bağlı ortaklılarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ’ye, 100.000.000 ABD Doları kısmı Anadolu Cam Sanayii AŞ’ye 50.000.000 ABD Dolar’lık kısmı Soda Sanayii A.Ş. aktarılmıştır. Bağlı ortaklıklar kendisine aktarılan ve faydalanmış olduğu bu miktarın anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin kendisi tarafından yapılacağını garanti etmiştir. Bu kapsamda söz konusu bağlı ortaklıklar kendi tüzel kişiliğine aktarılan tutarın ödemesini garanti etmiş olup, üçüncü kişi lehine garanti vermemiştir. Alım/satım opsiyon sözleşmeleri Şirket ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 10 Kasım 2014 ve 24 Ekim 2014 tarihli alım/satım opsiyon sözleşmeleri imzalanmıştır. Buna göre Şirket, Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (“Paşabahçe”) payları için bir alım opsiyonuna sahipken aynı zamanda EBRD’ye bir satış opsiyonu tanımaktadır. Paşabahçe’nin halka arzının 24 Ekim 2019’a kadar gerçekleşmesi durumunda, söz konusu alım/satım opsiyonları geçersiz hale gelecektir. 85 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22.Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler (Devamı) Kısa vadeli karşılıklar 31 Aralık 2016 34.645.361 17.023.112 10.123.828 2.415.555 549.021 64.756.877 Maliyet giderleri karşılığı Dava karşılıkları Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar Ciro primi karşılığı Diğer kısa vadeli karşılıklar 31 Aralık 2015 17.180.373 22.946.941 9.992.796 2.349.855 266.512 52.736.477 23.Taahhütler Topluluk ’un, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı A.Ş. , Shell Enerji A.Ş. , Mersin Organize Sanayi Bölgesi, Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş., Boru Hatları ve Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ), Eskişehir Organize Sanayii Bölge Müdürlüğü, Palgaz Doğalgaz A.Ş. , Enerya Denizli Gaz Dağıtım A.Ş. , Akfel Petrol ve Doğalgaz Mühendislik A.Ş. arasında yapılan sözleşmeler gereği 1 Ocak 2017–31 Aralık 2017 tarihleri arasında 1.007.136.266 sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır (31 Aralık 2015: 1.433.985.760 sm3). 24.Çalışanlara Sağlanan Faydalar Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar kapsamında borçlar Personele borçlar 31 Aralık 2016 28.541.748 31 Aralık 2015 22.114.028 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar Yıllık izin karşılığı 31 Aralık 2016 10.123.828 31 Aralık 2015 9.992.796 31 Aralık 2016 271.636.223 6.783.280 278.419.503 31 Aralık 2015 256.749.702 5.239.459 261.989.161 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar Kıdem tazminatı karşılıkları Yurtiçi Yurtdışı Türkiye’de yürürlükteki İş Yasası hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı Yasalar ile Değişik 60’ıncı Maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Emeklilik öncesi hizmet şartlarıyla ilgili bazı geçiş karşılıkları, ilgili kanunun 23 Mayıs 2002 tarihinde değiştirilmesi ile Kanun’dan çıkarılmıştır. 86 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 24.Çalışanlara Sağlanan Faydalar (Devamı) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar (Devamı) Kıdem tazminatı karşılıkları (Devamı) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı tutarı her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden 4.297,21 TL (31 Aralık 2015: 3.828,37 TL) tavanına tabidir. Topluluk’ un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren geçerli olan 4.426,16 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır (31 Aralık 2015: 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olan 4.092,53 TL). Kıdem tazminatı yükümlülüğü zorunluluk olmadığından dolayı herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı yükümlülüğü şirketin çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, işletmenin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Aktüeryal kayıp / (kazanç) kapsamlı gelir tablosunda “Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları” içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Esas varsayım her hizmet yılı için azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla uygulanan iskonto oranı gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla ekli konsolide finansal tablolarda yükümlülükler çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Rapor tarihindeki karşılıklar yıllık %6,00 enflasyon (31 Aralık 2015: %5,00) ve %11,50 iskonto oranı (31 Aralık 2015: %10,13) varsayımlarına göre yaklaşık %5,19 olarak elde edilen reel iskonto oranı (31 Aralık 2015: %4,89) kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip Topluluk’ a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Çalışanların emekliliğe kadar işten ayrılmama olasılığı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla %90,87 (31 Aralık 2015 : %98,77)’dir. Kıdem tazminatı karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 261.989.161 49.284.174 12.395.459 942.855 125.186 (4.562.974) (41.754.358) 278.419.503 Dönem başı – 1 Ocak Hizmet maliyeti Faiz maliyeti Yabancı para çevrim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) Aktüeryal kayıp/(kazanç) Dönem içinde yapılan ödemeler 87 31 Aralık 2015 244.269.164 60.192.269 9.843.563 586.397 (10.030.583) (42.871.649) 261.989.161 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 25.Varlıklarda Değer Düşüklüğü Varlıklarda değer düşüklükleri Finansal varlıklar değer düşüklüğü karşılığı Şüpheli ticari alacaklar karşılığı Stok değer düşüklüğü karşılığı Şüpheli diğer alacaklar karşılığı Diğer dönen varlıklar karşılığı Uzun vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığı 31 Aralık 2016 100.484.668 68.215.636 28.082.740 275.495 197.058.539 31 Aralık 2015 100.484.668 44.437.106 17.232.394 258.387 475.320 35.104 162.922.979 Finansal varlıklardaki değer düşüklüklerinin detayı Trakya Yatırım Holding A.Ş. Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 31 Aralık 2016 99.617.136 655.449 212.083 100.484.668 31 Aralık 2015 99.617.136 655.449 212.083 100.484.668 31 Aralık 2016 63.469.782 49.443.570 40.364.165 1.278.216 12.648.389 - 31 Aralık 2015 39.504.498 44.140.937 39.946.112 739.216 7.440.735 (475.320) 167.204.122 131.296.178 26.Diğer Varlık ve Yükümlülükler Diğer dönen varlıklar Gelir tahakkukları (*) Yurtdışı satışlardan kaynaklanan terkin edilecek KDV Devreden KDV İş avansları Diğer Diğer dönen varlıklar karşılığı (-) (*) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 59.890.463 TL’si (=16.143.417 EUR) 26 Mayıs 2015 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Eskişehir Fabrikası’nda çıkan yangın nedeniyle sigorta şirketinden alınacak hasar tazminatına ilişkindir. Topluluk Yönetimi ihtiyatlılık gereği alınabilecek minimum tutar üzerinden gelir tahakkukunu muhasebeleştirmiştir. Söz konusu yangın nedeniyle oluşan hasar ve alınan ile alınacak gelirler aşağıdaki gibidir: Türk Lirası (66.573.248) 30.113.945 42.448.772 59.890.463 2015 Yılında oluşan hasar 2015 Yılında alınan nakit 2016 Yılında alınan ayni yardım 2016 Yılı gelir tahakkuku Toplam Etki 65.879.932 88 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 26.Diğer Varlık ve Yükümlülükler (Devamı) Diğer dönen varlıklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Dönem gideri Yabancı para çevrim farkları Tahsilatlar Diğer duran varlıklar Gelecek yıllarda indirilecek KDV Gelecek yıllar ihtiyacı stok Diğer çeşitli duran varlıklar Kısa vadeli diğer yükümlülükler Ödenecek vergi ve harçlar Gider tahakkukları Ödenecek sosyal güvenlik primleri Hesaplanan KDV ve diğer yükümlülükler Diğer 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 (475.320) (647.170) (65.400) 1.187.890 (534.720) 59.400 - - (475.320) 31 Aralık 2016 9.979.066 2.932.621 37.105 31 Aralık 2015 25.472.021 2.676.041 31.782 12.948.792 28.179.844 31 Aralık 2016 57.892.020 56.716.191 44.479.023 4.931.204 2.175.454 166.193.892 31 Aralık 2015 28.254.736 24.289.177 21.352.935 2.551.855 1.240.004 77.688.707 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri Özkaynak kalemlerinden “Ödenmiş Sermaye (Çıkarılmış Sermaye)”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince yasal yedek statüsünde olan “Paylara İlişkin Primler (İskontolar)” yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda SPK Raporlama Standartları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilemeyen farkların (enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıklar gibi) çıkarılmış sermaye ile ilgili kısmı çıkarılmış sermaye kaleminden sonra gelen “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Paylara İlişkin Primler (İskontolar)” den kaynaklanan farklar ise “Geçmiş Yıllar Karları / Zararları”’yla ilişkilendirilmiştir. 89 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (devamı) a) Ödenmiş Sermaye / Sermaye Düzeltme Farkları Şirket’in çıkarılmış sermayesi her biri 1 Kr (Bir Kuruş) itibari değerde 205.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. 31 Aralık 2016 2.500.000.000 2.050.000.000 Kayıtlı sermaye tavanı Onaylı çıkarılmış sermaye 31 Aralık 2015 2.500.000.000 1.900.000.000 Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. Efes Holding A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. T.İş Bankası Mensupları Sos. Güv.Vakfı Diğer (*) 31 Aralık 2016 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) 1.356.202.347 66,15 168.621.739 8,23 985.195 0,05 524.190.719 25,57 31 Aralık 2015 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) 1.249.376.486 65,76 71.603.051 3,77 913.108 0,05 84.680.512 4,46 493.426.843 25,96 Nominal sermaye (**) Sermaye düzeltmesi farkları Düzeltilmiş sermaye 2.050.000.000 241.425.784 2.291.425.784 1.900.000.000 241.425.784 2.141.425.784 100,00 100,00 (*) Şirket’in diğer halka açık kısmını oluşturmaktadır. (**) Şirket, çıkarılmış sermayesinin; 98.000.000 TL tutarındaki kısmı 2015 Yılı karından, 50.654.932,45 TL tutarındaki kısmı gayrimenkul ve iştirak hisse satışı fonundan, 1.345.067,55 TL tutarındaki kısmı ise olağanüstü yedek akçelerden karşılanmak üzere 1.900.000.000 TL’den 2.050.000.000 TL’ye artırılması nedeniyle ihraç edilen 150.000.000 TL tutarındaki paylara ilişkin SPK Kurul kararı 24 Haziran 2016 tarihinde verilmiş ve tescil işlemi 30 Haziran 2016 tarihinde tamamlanmıştır. Pay dağıtımına 1 Temmuz 2016 tarihinde başlanmış olup, Türkiye’deki resmi dini tatil nedeniyle 11 Temmuz 2016 tarihinde ortakların hesaplarına geçmiştir. Şirket’in dolaylı yoldan nihai ortakları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı 713.346.168 Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) 381.184.477 Diğer (*) 955.469.355 Nominal sermaye 2.050.000.000 31 Aralık 2015 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) 34,80 18,59 46,61 658.045.803 351.157.602 890.796.595 34,63 18,48 46,89 100,00 1.900.000.000 100,00 (*) T. İş Bankası AŞ’nin diğer ortaklarının ve halka açık kısmını temsil etmektedir. 90 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) b) Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Halka arz edilen payların nominal tutarı ile satış tutarı arasındaki farkı ifade etmektedir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 527.051 TL (31 Aralık 2015: 527.051 TL)’dir. c) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) 31 Aralık 2016 Maddi duran varlık yeniden değerleme artışları (azalışları) 1.671.014.581 - Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonu 1.305.498.386 - Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu 365.516.195 Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları (kayıpları) 1.899.680 1.672.914.261 31 Aralık 2015 1.641.917.323 1.276.173.779 365.743.544 (946.316) 1.640.971.007 Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonu Topluluk, “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı gereği 2004 yılsonunda arsa, arazi ve binalarını yeniden değerlemiş ve bu tarihten sonra yapılan alımları ise maliyet yöntemiyle değerlemiştir. Topluluk, finansal durumunu gerçeğe uygun değeriyle sunmak amacıyla 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla arsa, arazi ve binalarını yeniden değerleme modeliyle değerlemeye karar vermiş, oluşan değer artışını özkaynaklarda, ertelenmiş vergi ve kontrol gücü olmayan payların etkilerini de dikkate alarak muhabeleştirmiştir. Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonundaki dönem içi değişimi aşağıdaki gibidir: Dönem başı Yabancı para çevrim farkları Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların etkisi Ertelenmiş vergi etkisi - Yabancı para çevrim etkisi - Vergi oranı değişim etkisi Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) Kontrol gücü olmayan payların etkisi - Yabancı para çevrim etkisi - Vergi oranı değişim etkisi Gayrimenkul çıkış etkisi - Fon etkisi - Vergi etkisi Kontrol gücü olmayan payların etkisi Dönem içinde yapılan değerleme 91 31 Aralık 2016 1.276.173.779 109.155.689 163.139 (13.281.188) 31 Aralık 2015 2.695.916 (156.398.532) (16.886.033) 3.604.845 (156.398.532) - (36.209.731) (26.134.790) (316.823.661) (25.357.850) (776.940) (316.823.661) - (4.368.512) - (6.685.510) 615.601 1.701.397 - 1.305.498.386 1.746.700.056 1.276.173.779 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) c) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) (Devamı) Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu Topluluk, İstanbul ili Beykoz ilçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkulleri ile Kocaeli ili Gebze ilçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini önceki dönemlerde maddi duran varlık olarak muhasebeleştirmiş daha sonra kullanım şekillerindeki değişiklik nedeniyle yatırım amaçlı gayrimenkullere transfer etmiştir. İlk transfer esnasında oluşan gerçeğe uygun değer artışını ana ortaklığa ait özkaynaklarda “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” olarak muhasebeleştirmiştir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) 31 Aralık 2016 365.743.544 31 Aralık 2015 365.747.752 (227.349) 365.516.195 (4.208) 365.743.544 Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları (kayıpları) TMS–19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde “Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazaçları (Kayıpları)” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Dönem içinde oluşan Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların etkisi Yabancı para çevrim farkları Ertelenmiş vergi etkisi Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) 92 31 Aralık 2016 (946.316) 4.562.974 44.948 (9.475) (910.700) (809.981) 31 Aralık 2015 (7.444.515) 10.030.583 61.480 (2.006.117) (1.587.747) (31.770) 1.899.680 (946.316) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Yabancı para çevrim farkları Riskten korunma kazançları (kayıpları) Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları) 31 Aralık 2016 477.575.378 (832.955) 252.589 476.995.012 31 Aralık 2015 115.048.155 (8.148.982) 73.331 106.972.504 Yabancı para çevrim farkları Topluluk’ un Türkiye dışındaki bağlı ortaklık, iş ortaklığı ve iştiraklerin finansal tablolarının TL raporlama para birimine dönüştürülmesi ile oluşan ve özkaynaklara yansıtılan yabancı para çevrim farklarından oluşmaktadır. Yabancı para çevrim farklarının dönem içindeki değişimleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Dönem içinde özkaynaklarda muhasebeleştirilen - 31 Aralık 2016 115.048.155 362.527.223 31 Aralık 2015 (27.553.722) 142.601.877 351.819.066 10.708.157 115.690.261 26.911.616 477.575.378 115.048.155 Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi Riskten korunma kazançları (kayıpları) Riskten korunulan işlem ile ilgili nakit akış riskinden korunma araçlarının net gerçeğe uygun değerindeki kümülatif değişiminin etkin kısmından oluşmaktadır. Finansal riskten korunma fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı – 1 Ocak Türev aracın özkaynaklarda muhasebeleştirilen etkin kısmı Ertelenmiş vergi etkisi Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi 31 Aralık 2016 (8.148.982) 11.546.690 (2.309.339) (1.921.324) (832.955) 31 Aralık 2015 6.312.839 (32.429.170) 6.485.831 11.481.518 (8.148.982) Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları) Finansal varlık değer artış fonu satılmaya hazır finansal varlığın gerçeğe uygun değerinden değerlemesi sonucu ortaya çıkar. Gerçeğe uygun değeriyle değerlenen bir finansal aracın elden çıkarılması durumunda değer artış fonunun satılan finansal varlıkla ilişkili parçası doğrudan kar/zararda muhasebeleştirilir. Yeniden değerlenen bir finansal aracın kalıcı değer düşüklüğüne uğraması durumunda ise değer artış fonunun değer düşüklüğüne uğrayan finansal varlıkla ilişkili kısmı kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. 93 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) (Devamı) Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları) (Devamı) Finansal varlık değer artış fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 73.331 188.692 (9.434) 252.589 Dönem başı – 1 Ocak Gerçeğe uygun değer değişimi Ertelenmiş vergi etkisi 31 Aralık 2015 84.106 (11.345) 570 73.331 e) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler. Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar kanuni net karın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise dağıtılan karın ödenmiş sermayenin %5’ini aşan kısmının %10’u oranında ayrılır. Holding şirketleri bu uygulamaya tabi değildir. Halka açık şirketler temettü dağıtımlarını SPK tarafından yayımlanan standartlar ve tebliğlerin öngördüğü esaslar çerçevesinde yaparlar. Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince ayrılan “Yasal Yedekler” yasal yedek statüsünde olan “Paylara İlişkin Primler (İskontolar)” ve kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar (vergi avantajı elde edebilmek için ayrılan iştirak satış kazançları) için ayrılmış yasal yedekler kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda TFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları geçmiş yıllar karları / zararlarıyla ilişkilendirilmiştir. Ana ortaklığa ait kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Yasal yedekler 31 Aralık 2016 99.057.518 31 Aralık 2015 80.717.155 f) Geçmiş Yıllar Karları Rapor tarihi itibarıyla 3.262.034.117 TL (31 Aralık 2015: 2.772.959.150 TL) tutarındaki konsolide geçmiş yıllar karları içerisinde yer alan ana ortaklığın olağanüstü yedek akçe tutarı 85.712.719 TL’dir (31 Aralık 2015: 86.590.893 TL). 94 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) f) Geçmiş Yıllar Karları (Devamı) Kar Dağıtımı Kar dağıtımının SPK’nın Seri: II–19.1 sayılı “Kar Payı Tebliği’nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kar dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Ayrıca anılan Tebliğ’de, konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kar tutarını, Seri: II–14.1 sayılı Tebliğ çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak hesaplamaları gerektiği düzenlenmiştir. Halka açık ortaklıklarda kar payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın payları oranında eşit olarak dağıtılır. Kar dağıtımına konu edilebilecek kaynaklar Şirket’in rapor tarihi itibarıyla yasal kayıtlarında yer alan net dağıtılabilir dönem karı ile kar dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların tutarı aşağıda belirtilmiştir. Net dönem karı içerisinde yeralan vergi karşılığı rapor tarihi itibarıyla kesinleşmediğinden tahmini olarak hesaplanmıştır. Net dönem karı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e maddesi gereği özel fon Kanuni net kar I. tertip yasal yedek karşılığı Dağıtılabilir net dönem karı Olağanüstü yedek 31 Aralık 2016 326.116.451 326.116.451 (16.305.823) 309.810.628 85.712.719 395.523.347 31 Aralık 2015 417.462.189 (50.654.932) 366.807.257 (18.340.363) 348.466.894 86.590.893 435.057.787 Şirket’in 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda mevcut çıkarılmış sermayenin %13,15789 oranına tekabül eden 250.000.000 TL tutarındaki brüt temettünün nakden, %5,15789 oranına tekabül eden 98.000.000 TL tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, kar payı stopajına tabi olan pay sahiplerine ise nakit kar payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 31 Mayıs 2016 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal sürecin tamamlanmasını takiben dağıtılmasına karar verilmiştir. g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ödenmiş/çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık dışı paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide finansal durum tablosunda özkaynak hesap grubunda “Kontrol Gücü Olmayan Paylar” kaleminde gösterilir. Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların net dönem kar veya zararlarından ana ortaklık dışındaki paylara isabet eden kısım dönem karı / (zararı) kaleminden sonra dönem karı / (zararının) dağılımı altında kontrol gücü olmayan paylar adıyla gösterilir. 95 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar (devamı) Kontrol gücü olmayan payların 1 Ocak – 31 Aralık 2016 döneminde Topluluk’a sermaye katkıları olmamıştır. 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde Topluluk’a yaptığı sermaye katkıları aşağıdaki gibidir: ● Bağlı ortaklıklardan TRSG Glass Holding BV’ nin 9.400.000 EUR sermaye artışına, kontrol gücü olmayan ortak payı oranında (%30’u) katılmıştır. Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2016 döneminde yapılan işlemler: ● Bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Soda Lukavac DOO’nun kontrol gücü olmayan paylarda bulunan %10,70’lik paya isabet eden 13.050.400 BAM tutarındaki nominal payı Şişecam Chem Investment B.V. tarafından 14 Mart 2016 tarihinde 2.812.105 Euro (=5.500.000 BAM) peşin bedelle satın alınmıştır. ● Bağlı ortaklıklarımızdan JSC Mina’nın kontrol gücü olmayan paylarda bulunan %0,14’lük paya isabet eden 24.032 GEL tutarındaki nominal payı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. tarafından 17 Mart 2016 tarihinde 15.720 ABD Doları karşılığında peşin bedelle satın alınmıştır. ● Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan 64.000.000 TL nominal değerli (%9,70 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 17 Mart 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 3.146.018 TL masraf oluşmuştur. ● Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 18.795.651,15 TL nominal değerli (%2,85 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Mayıs 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 857.626 TL masraf oluşmuştur. ● Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan 67.224.607,68 TL nominal değerli (%10,19 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Mayıs 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 3.176.363 TL masraf oluşmuştur. ● Şirket, bağlı ortaklıklarından Cam Elyaf Sanayii AŞ.’nin kontrol gücü olmayan paylardaki toplam 592.974 TL nominal değerli (<%1 oranındaki) paylarını 31 Mayıs 2016 ve 24 Haziran 2016 tarihlerinde 1.019.915 TL peşin bedelle satın almıştır. ● Konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolide edilmeyen bağlı ortaklık olarak uzun vadeli finansal yatırımlar içerinde maliyet bedeliyle muhasebeleştirilen Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurulunda bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmesi kararlaştırılmış olup, birleşme işlemleri 15 Temmuz 2016 tarihinde tescil edilmiştir. Birleşme nedeniyle 194.253,84 TL’lik artırılan sermaye payı Paşabahçe Mağazaları AŞ’nin ortaklarından Paşabahçe Cam Sanayii AŞ’ye verilmiştir. 96 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar (Devamı) Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2016 döneminde yapılan işlemler (Devamı): ● Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 22 Eylül 2015 tarihinde Borsa İstanbul'un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş. payları üzerine 3.000.000 adet ve pay başına 1,79 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. Bahsi geçen alım hakkının fiyatı ve adedi dönem içerisinde gerçekleşen bedelsiz sermaye artırımı ve temettü ödenmesi nedeniyle 3.117.318 adet ve pay başına yaklaşık 1,6226 TL olarak belirlenmiş olup, 21 Eylül 2016 tarihinde 5.058.268 TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır. ● Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 14 Ekim 2015 tarihinde Borsa İstanbul'un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. payları üzerine 1.000.000 adet ve pay başına 4,73 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. Bahsi geçen alım hakkının fiyatı ve adedi dönem içerisinde gerçekleşen bedelsiz sermaye artırımı ve temettü ödenmesi nedeniyle 1.136.363 adet ve pay başına yaklaşık 3,8424 TL olarak belirlenmiş olup, 21 Eylül 2016 tarihinde 4.366.353 TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır. ● Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Romanya’da mukim bağlı ortaklıklarımızdan Glasscorp SA’nın %10 oranındaki hisse karşılığında toplam 3.950.000 Euro bedel, Nordexo Manufacturing SRL’ye taksitler halinde ödenecek olup, 17 Ekim 2016 tarihinde 3.000.000 Euro’luk kısım ödenmiştir. Bu amaçla Trakya Investment BV’deki sermaye artışına katılım sağlanmıştır. Topluluk’un Glasscorp SA’nın %10 oranındaki hissesinin satın alımı sonrasında %100’lük sahiplik oranına ulaşmıştır. ● Bağlı ortaklıklarımızdan Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 186.751,56 TL nominal değerli (<%1 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Aralık 2016 tarihinde 5,24-5,26 fiyat aralığında 981.743 TL tutarında Borsa İstanbul AŞ’de satmıştır. Satış işlemi nedeniyle 2.062 TL masraf oluşmuştur. ● Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 22 Nisan 2014 tarihinde Borsa İstanbul'un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. payları üzerine 3.000.000 adet ve pay başına 1,89 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. 29 Aralık 2016 tarihinde 5.670.000 TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır. ● Şirket, portföyünde bulunan 5.800.000 TL nominal değerli (%10 oranındaki) Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. paylarını 28 Aralık 2016 tarihinde European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) şirketine 5.800.000 TL fiyattan satmıştır. 97 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar (Devamı) Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde yapılan işlemler: ● Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan 16.443.500 TL nominal değerli (%3,269 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 5 Mart 2015 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,90 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 634.514 TL masraf oluşmuştur. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde kalan Soda Sanayii A.Ş. paylarını bu tarihten itibaren 180 gün boyunca satmayacaktır. ● Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 29.259,00 TL, Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 29.259,00 TL ve Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 29.259,00 TL olmak üzere toplam 87.777,00 TL nominal değerli Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. paylarını 391.485 TL peşin bedelle satın almıştır. Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. portföyünde bulunan 22.727,50 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 22.727,50 TL ve Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 22.727,50 TL olmak üzere toplam 68.182,50 TL nominal değerli Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. paylarını 68.811 TL peşin bedelle satın almıştır. Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. portföyünde bulunan 500,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 500,00 TL ve Şirket portföyünde bulunan 1.000,00 TL olmak üzere toplam 2.000,00 TL nominal değerli Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 16.100 TL peşin bedelle satın almıştır. ● Bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 12,00 TL nominal değerli Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. paylarını 32 TL peşin bedelle satın almıştır. Şirket portföyünde bulunan 5.000,00 TL nominal değerli Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. paylarını 24.350 TL peşin bedelle satın almıştır. ● Bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 3.350,00 TL ve Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 3.351,00 TL nominal değerli Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 138.865 TL peşin bedelle satın almıştır. 98 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar (Devamı) Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde yapılan işlemler (Devamı): ● Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 30.000,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 30.000,00 TL ve Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 30.000,00 TL olmak üzere toplam 90.000,00 TL nominal değerli Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. paylarını 131.400 TL peşin bedelle satın almıştır. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 25.000,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 25.000,00 TL ve Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 25.000,00 TL olmak üzere toplam 75.000,00 TL nominal değerli Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. paylarını 150.000 TL peşin bedelle satın almıştır. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 1.406,00 TL olmak üzere toplam 1.426,00 TL nominal değerli Çayırova Cam Sanayii A.Ş. paylarını 40.028 TL peşin bedelle satın almıştır. ● Şirket Yönetim Kurulu’nun 2 Nisan 2015 tarihinde aldığı kararla, aşağıda detayı açıklanan bağlı ortaklıların portföylerinde pay oranı %1’in altındaki Topluluk şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 2,00 TL nominal değerli Cam Elyaf Sanayii A.Ş. paylarını 5 TL peşin bedelle satın almıştır. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL olmak üzere toplam 7.500,00 TL nominal değerli Şişecam Dış Ticaret A.Ş. paylarını 42.825 TL peşin bedelle satın almıştır. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 206,06 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 196,06 TL ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL olmak üzere toplam 422,12 TL nominal değerli Camiş Madencilik A.Ş. paylarını 31.810 TL peşin bedelle satın almıştır. Çayırova Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 250,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 250,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 501,00 TL nominal değerli Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 6.102 TL peşin bedelle satın almıştır. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 634,00 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 338,00 TL, Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 293,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 3.775,20 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 4,00 TL olmak üzere toplam 5.044,20 TL nominal değerli Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 23.656 TL peşin bedelle satın almıştır. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 2.520,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 2.520,00 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 2.480,00 TL olmak üzere toplam 7.520,00 TL nominal değerli Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. paylarını 61.890 TL peşin bedelle satın almıştır. 99 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar (Devamı) Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde yapılan işlemler (Devamı): ● Rusya'da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Rusya’da faaliyet gösteren OOO Ruscam bağlı ortaklığımızın %0,28 oranında ve 4.076.000 Ruble nominal değerdeki azınlık payları El & El Limited Şirketinden 9 Temmuz 2015 tarihinde Anadolu Cam Investment BV tarafından 4.076.000 Ruble karşılığı (9 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla 190.920 TL) satın alınmıştır. ● Rusya'da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Rusya’da faaliyet gösteren PAO Ruscam Pokrovsky bağlı ortaklığımızın Topluluk dışındaki 9.785 Ruble nominal değerdeki binde birden küçük payı 23 Kasım 2015 tarihinde Balsand BV tarafından 89.400 Euro karşılığı (23 Kasım 2015 tarihi itibarıyla 270.436 TL) satın alınmıştır. ● Rusya'da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Hollanda'da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Investment B.V.'nin %24,075, Balsand B.V.'nin %49 oranındaki Sudel Invest S.a.r.l. paylarının Hollanda'da kurulan AC Glass Holding B.V. tarafından satın alınması kararı alınmış ve bu karar doğrultusunda 10 Temmuz 2015 tarihinde Sudel Invest S.a.r.l. ile pay devir işlemi gerçekleştirilmiştir. Pay devir sözleşmesi uyarınca, Anadolu Cam Investment BV'ye ait %24,075 oranında ve 8.705.280 Euro nominal değerdeki ve Balsand BV'ye ait %49 oranında ve 62.372.315 Euro nominal değerdeki Sudel Invest S.a.r.l. payları, Hollanda'da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan AC Glass Holding B.V. tarafından 66 Milyon Euro bedel karşılığında (10 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla 195.102.600 TL) satın alınmıştır. 1 Aralık 2015 tarihinde 40.000.000 Euro’luk kısmı ödenmiş olup, kalan bakiye 3 yıla yayılan bir ödeme planıyla ödenecektir. Ayrıca, bu kapsamda Balsand B.V. portföyünde bulunan ve özkaynaktan pay alma metodu ile muhasebeleştirilen OAO FormMat iştiraki ve OOO Balkum iş ortaklığı Sudel Invest S.a.r.l’ye 10 Aralık 2015 tarihinde satılmıştır. ● Şirket’e ait %0,3464 oranında ve 28.407.980,44 TL nominal değerdeki Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payları 30.302.518 TL’ye Türk Telekomünikasyon AŞ'ye satılmış olup, pay devri 3 Ağustos 2015 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. Satış bedelinin 952.365 TL’lik kısmı 3 Ağustos 2015 tarihinde tahsil edilmiş olup, bakiye 29.350.153 TL’nin 952.365 TL’si 3 Ocak 2016, 7.099.447 TL’si 3 Ocak 2017, 7.099.447 TL’si 3 Ocak 2018, 7.099.447 TL’si 3 Ocak 2019, 7.099.447 TL’si ise 3 Ocak 2020 tarihlerinde tahsil edilecektir. ● Şirket Yönetim Kurulu’nun 11 Ağustos 2015 tarihli toplantısında; Şirket portföyünde bulunan 1.565.217,36 TL, bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 973.043,47 TL olmak üzere toplam (1.565.217,36 + 973.043,47=) 2.538.260,83 TL nominal değerdeki Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. hisselerinin Borsa İstanbul A.Ş. Toptan Satışlar Pazarı'nda +/- %20 oranında marj uygulanmaksızın, Borsa İstanbul A.Ş. Toptan Satışlar Pazarı'nın Kuruluş ve İşleyiş Esasları Genelgesi kurallarına göre, başvuru tarihi itibarıyla bir önceki haftanın son iş gününden geriye doğru 10 iş günü boyunca oluşacak ağırlıklı ortalama fiyatların ortalamasının alınması ve en yakın fiyat adımına yuvarlanması suretiyle belirlenecek fiyat üzerinden, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ'ne satılmasının ilgili şirket yönetim kuruluna tavsiye edilmesine ve satış işlemi sonucunda oluşacak iştirak hissesi satış karlarının Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5/1-e maddesi gereğince değerlendirilmesine, karar verilmiş olup, satış işlemleri 24 Ağustos 2015 tarihinde 17.564.765 TL’lik hisse bedelleri ödenerek tamamlanmıştır. 100 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar (Devamı) Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde yapılan işlemler (Devamı): ● Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 30 Mart 2015 tarihinde imzalanan Borsa İstanbul'un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. payları üzerine Likidite Sağlayıcılık sözleşmesi ile ilgili olarak İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 1.312.100 adet alım opsiyonunu pay başına 4,24 TL olarak kullanmıştır. 5.563.304 TL’lik hisse bedeli 10 Eylül 2015 tarihinde tahsil edilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 5.838 TL masraf oluşmuştur. Yukarıda bahse konu önemli nitelikteki işlemler ilgili şirketlerin iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıklarının efektif sermaye yapılarını da etkilemekte olup, özkaynaklardaki etkisi aşağıdaki gibidir: Ana ortaklığa ait özkaynak Kontrol gücü olmayan paylar 31 Aralık 2016 142.605.013 523.707.292 31 Aralık 2015 (269.631.363) 138.878.608 Hisse alım ve satımlarının net etkisi 666.312.305 (130.752.755) Kontrol gücü olmayan paylarla yapılan işlemlerin sonucu oluşan net hasılat aşağıdaki gibidir: Hisse satışları Soda Sanayii A.Ş. Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 673.257.203 5.800.000 5.670.000 5.058.268 85.496.102 - A - Tahsil edilen tutar Hisse alımları Glasscorp S.A. Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. JSC Mina Balsand B.V. Anadolu Cam Invesment B.V. OAO FormMat OOO Balkum PAO Ruscam Pokrovsky OOO Ruscam 689.785.471 85.496.102 (13.429.605) (8.977.926) (1.019.915) (45.720) - (144.034.982) (51.067.618) (15.762.445) (4.922.456) (270.436) (190.920) B - Hisse alım günkü ödenen/(ödenecek) tutar C (=A+B) - Hisse alım ve satımlarının net etkisi Cari dönemde ödenen önceki dönem hisse alım borcu (Dipnot 11) Cari dönemde oluşan hisse alım borcu (Dipnot 11) Yabancı para çevrim farkları (Dipnot 11) (23.473.166) 666.312.305 (29.091.200) 3.524.405 (294.500) (216.248.857) (130.752.755) 82.617.600 9.989.898 D - Hisse alım borçlarındaki cari dönem değişimleri E (B+D) - Cari dönemde ödenen tutar (25.861.295) (49.334.461) 92.607.498 (123.641.359) 101 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (Devamı) h) Bağlı ortaklık satışı 1 Ocak – 31 Aralık 2016 döneminde bağlı ortaklık satışı olmamıştır (1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde de bağlı ortaklık satışı olmamıştır). i) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklığın işletme birleşmesi sonucu konsolidasyona dahil edilmesi: Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi, 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurul kararlarıyla Paşabahçe Mağazaları A.Ş ile birleşmiştir. Birleşme işlemi 31 Aralık 2015 tarihinde yapılmış olsaydı finansal tablolara etkisi aşağıdaki gibi olacaktı. Nakit ve nakit benzerleri Diğer alacaklar Diğer dönen varlıklar Toplam Varlıklar 19.745 981.043 68.695 1.069.483 Diğer kısa vadeli yükümlülükler Toplam Yükümlülükler 381 381 Net Varlıklar 1.069.102 Eksi Topluluktaki kayıtlı değeri (500.000) Toplam Özkaynak Etkisi 569.102 Kontrol gücü olmayan payların etkisi Ana ortaklığa ait özkaynaklar 136.272 432.830 1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemi kar veya zarar tablosuna etkisi aşağıdaki gibi olacaktı: Hasılat Satışların maliyeti - Brüt Kar (Zarar) Genel yönetim giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler (43.983) 122.180 Esas Faaliyet Karı/(Zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri 78.197 196.383 (1.909) Vergi Öncesi Karı (Zararı) Dönem vergi gideri 272.671 (30.098) Dönem Karı (Zararı) 242.573 102 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 28.Hasılat ve Satışların Maliyeti 1 Ocak31 Aralık 2016 9.089.297.185 15.584.806 (441.991.106) (59.438.851) (181.783.853) 8.421.668.181 1 Ocak31 Aralık 2015 7.944.622.668 5.254.391 (335.505.302) (51.130.378) (148.112.789) 7.415.128.590 Satışların maliyeti İlk madde ve malzeme giderleri Doğrudan işçilik giderleri Genel üretim giderleri Amortisman giderleri Yarı mamul stoklarındaki değişim Mamul stoklarındaki değişim (2.481.750.641) (474.345.943) (1.514.807.453) (712.700.977) 663.052 153.179.473 (2.259.357.461) (427.930.173) (1.348.278.963) (654.078.375) 19.037.027 139.942.665 Satılan mamullerin maliyeti (5.029.762.489) (4.530.665.280) (788.689.584) (27.574.423) (45.526.837) (644.512.895) (11.062.624) (49.931.305) (5.891.553.333) (5.236.172.104) Satışlar Hasılat Diğer gelirler Satış iskontoları Satış iadeleri Satışlardan diğer indirimler Satılan ticari malların maliyeti Verilen hizmetlerin maliyeti (*) Diğer maliyetler (*) 1 Ocak–31 Aralık 2016 döneminde verilen hizmet maliyeti ve diğer maliyetlerin içerisinde amortisman ve itfa payları giderleri 7.576.567 TL’dir (1 Ocak–31 Aralık 2015: 10.908.777 TL’dir). 29.Genel Yönetim Giderleri, Pazarlama Giderleri, Araştırma ve Geliştirme Giderleri Genel yönetim giderleri Pazarlama giderleri Araştırma ve geliştirme giderleri 1 Ocak31 Aralık 2016 (756.362.516) (912.295.919) (73.977.214) (1.742.635.649) 1 Ocak31 Aralık 2015 (691.048.377) (757.874.683) (63.243.943) (1.512.167.003) 1 Ocak31 Aralık 2016 (28.050.499) (462.970.701) (619.792.655) (542.458.144) (89.363.650) (1.742.635.649) 1 Ocak31 Aralık 2015 (24.451.668) (422.011.184) (532.982.293) (459.520.091) (73.201.767) (1.512.167.003) 30.Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılmış Giderler Endirekt malzeme giderleri İşçi ve personel ücret giderleri Dışarıdan sağlanan hizmet Çeşitli giderler Amortisman ve itfa payları giderleri 103 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31.Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı geliri Sigorta hasar tazminatları (*) (Dipnot 26) Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı geliri Hammadde ve malzeme satış karları Yatırım teşvik gelirleri Hurda satış karları Konusu kalmayan karşılıklar Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont faiz gelirleri Türev ürünlerle yapılan koruma işleminin olumlu kur farkı etkisi Marka teşvik (Turquality) geliri Komisyon gelirleri Diğer esas faaliyetlerden gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı gideri Vergi affından yararlanmak için ödenen tutar (**) Karşılık giderleri Hammadde ve malzeme satış zararı Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont giderleri Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı gideri Komisyon giderleri Devlet hakkı – madencilik fonu Hurda satış zararları Finansal varlık tasfiye zararı Fabrika yangını nedeniyle oluşan hasar Diğer esas faaliyetlerden giderler 1 Ocak31 Aralık 2016 203.389.663 72.626.485 72.172.585 17.238.521 13.062.135 10.731.622 10.267.031 8.641.852 3.929.746 1.026.691 254.754 75.390.889 488.731.974 1 Ocak31 Aralık 2015 223.558.783 85.251.096 35.898.414 12.049.124 2.985.173 10.193.136 17.863.451 1.333.764 1.930.030 2.471.574 291.801 78.045.449 471.871.795 1 Ocak31 Aralık 2016 (143.888.498) (23.679.253) (19.767.368) (17.522.860) (6.798.769) (4.560.620) (4.515.924) (2.796.030) (2.353.830) (57.841.553) (283.724.705) 1 Ocak31 Aralık 2015 (151.480.580) (20.163.850) (8.268.489) (10.001.056) (5.732.844) (1.283.100) (2.439.183) (1.116.285) (1.787.091) (66.573.248) (54.050.069) (322.895.795) (*) Söz konusu tutarın önemli bir kısmı 26 Mayıs 2015 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Eskişehir Fabrikası’nda çıkan yangın nedeniyle sigorta şirketinden alınacak hasar tazminatına ilişkindir. Detay bilgisi Dipnot 26’da sunulmuştur. (**) Türkiye’de 3 Ağustos 2016 tarihinde kabul edilen ve 19 Ağustos 2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6736 Sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” kapsamında; önceki dönemlere ilişkin olarak yürütülen vergi incelemeleri sonucunda kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan kamu alacakları için anılan Kanunda yer alan indirimlerden yararlanılmak suretiyle ihtilaflar sonlandırılarak ileride davaların aleyhe sonuçlanması durumunda oluşacak yüksek tutarlı riskler ortadan kaldırılmıştır. 104 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 32. Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler 1 Ocak31 Aralık Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 2016 Yatırım amaçlı gayrimenkullerin yeniden değerleme değer artışı (Dipnot 17) 47.813.616 Maddi duran varlık satış karları (*) 22.299.080 Finansal varlık değerleme farkı (**) 153.134.920 Temettü gelirleri (Dipnot 37) 15.253 Satılmaya hazır finansal varlık satış karı (***) 223.262.869 1 Ocak31 Aralık 2015 108.019.833 83.568.132 284.260 1.611.440 466.253 193.949.918 (*) 1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde maddi duran varlık satış karlarının içerisinde; 62.234.129 TL’si (=25.000.000 ABD Doları) 4 Haziran 2015 tarihinde Şirket’in İstanbul Beyoğlu İlçesindeki binasının satışından oluşmaktadır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. (**) Finansal varlık değerleme farkı menkul kıymetlerden elde edilen faiz tutarını da içermektedir. (***)Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. paylarının 3 Ağustos 2015 tarihinde Türk Telekomünikasyon AŞ’ye satışından oluşmuştur. 30.302.518 TL’lik satış bedelinin 952.365 TL’lik kısmı 3 Ağustos 2015 tarihinde 952.365 TL’lik kısmı 3 Ocak 2016 tarihinde tahsil edilmiş olup, kalan 28.397.788 TL’lik kısmı ise 3 Ocak 2017 tarihinden 3 Ocak 2020 tarihine kadar yıllık 7.099.447 TL’lik taksitler halinde tahsil edilecektir. Söz konusu vadeli satış bedelleri piyasa faiz oranına göre iskonto edilerek muhasebeleştirilmiş olup, reeskont tutarı esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde muhasebeleştirilmiştir. 1 Ocak31 Aralık 2016 (11.657.671) (11.657.671) Yatırım Faaliyetlerinden Giderler Maddi duran varlık satış zararları Maddi duran varlık değer düşüklüğü (*) (*) 1 Ocak31 Aralık 2015 (11.963.813) (36.161.288) (48.125.101) 1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde, Topluluk’un arsa, arazi ve binalarının yeniden değerleme modeliyle değerlemesi sonucunda arsa ve araziler için 10.009.297 TL, binalar için 22.827.981 TL olmak üzere toplam 32.837.278 TL değer düşüklüğü hesaplanmıştır. Ayrıca, 1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde; teknik ömrünü tamamlayan ve tamir imkanı bulunmayan makine ve cihazlar ile demirbaşlar maliyet bedeli ile gerçeğe uygun değerinden düşük olanı ile değerlenmiş, tesis makine ve cihazlar için 3.301.725 TL, demirbaşlar için 22.285 TL olmak üzere toplam 3.324.010 TL değer düşüklüğü dikkate alınarak gerçeğe uygun değerine getirilmiş sabit kıymetler “satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar” hesap grubuna sınıflandırılmıştır (Dipnot 34). 105 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 33.Finansman Gelirleri ve Giderleri Finansman Gelirleri Kambiyo karları - Nakit ve nakit benzerleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünleri - Diğer Faiz gelirleri - Vadeli mevduatlar - Türev ürünler - Diğer Finansman Giderleri Kambiyo zararları - Nakit ve nakit benzerleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünleri - Diğer Faiz giderleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünleri - Finansal kiralama - Diğer Finansman Gelirleri / Giderleri (Net) Kambiyo kar/(zararları) - Nakit ve nakit benzerleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünler - Diğer Faiz gelir/(giderleri) - Banka mevduat ve kredileri - Çıkarılmış tahviller - Finansal kiralama - Türev ürünler - Diğer 106 1 Ocak31 Aralık 2016 1.009.239.145 625.800.400 169.847.586 69.975.000 114.660.948 28.955.211 99.081.234 93.809.654 9.603 5.261.977 1.108.320.379 1 Ocak31 Aralık 2015 1.511.811.304 870.687.248 225.657.532 271.428.780 87.211.126 56.826.618 76.632.441 75.953.610 216.403 462.428 1.588.443.745 1 Ocak31 Aralık 2016 (997.132.125) (205.012.140) (238.378.969) (375.775.000) (157.541.418) (20.424.598) (246.811.938) (175.387.588) (66.613.882) (1.348.549) (260) (3.461.659) (1.243.944.063) 1 Ocak31 Aralık 2015 (1.464.829.915) (340.248.679) (471.406.681) (565.778.780) (39.458.523) (47.937.252) (250.255.450) (185.484.048) (60.710.771) (4.204) (4.056.427) (1.715.085.365) 1 Ocak31 Aralık 2016 12.107.020 420.788.260 (68.531.383) (305.800.000) (42.880.470) 8.530.613 (147.730.704) (81.577.934) (66.613.882) (260) (1.338.946) 1.800.318 (135.623.684) 1 Ocak31 Aralık 2015 46.981.389 530.438.569 (245.749.149) (294.350.000) 47.752.603 8.889.366 (173.623.009) (109.530.438) (60.710.771) (4.204) 216.403 (3.593.999) (126.641.620) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 34.Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar Maliyet bedeli Tesis makine ve cihazlar 31 Aralık 2016 38.213.701 31 Aralık 2015 38.213.701 Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Tesis makine ve cihazlar 38.009.853 38.009.853 203.848 203.848 Maddi duran varlığın net defter değeri Bağlı ortaklıklardan Cam Elyaf Sanayii AŞ’nin 2. fırınının teknik ömrünü tamamlaması ve tamir imkânının da bulunmaması nedeniyle Aralık 2015’de faaliyeti durdurulmuş, fırın makine techizat ve demirbaşı satılabilir kısım için değer tespiti yapılarak bilanço tarihi itibarıyla TFRS-5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflanmıştır. Kullanılamayacak kısım ise değer düşüklüğü hesaplanarak gider yazılmıştır. Bağlı ortaklıklardan Richard Fritz Holding GmbH’ın satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar olarak muhasebeleştirdiği net defter değeri 6.653.535 TL olan sabit kıymetlerin satışından vazgeçilmesi ve tekrar işletme tarafından kullanımına geçilmesi nedeniyle maddi duran varlıklara sınıflanmıştır. Topluluk, satılmaya hazır finansal varlık olarak muhasebeleştirdiği Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. finansal varlığının satışına ilişkin olarak aktif bir programın başlatılması nedeniyle, bilanço tarihi itibarıyla finansal varlığını TFRS–5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflamıştır. Şirket, Yönetim Kurulu’nun 29 Nisan 2015 tarih ve 48 sayılı kararı ile Şirkete ait %0,3464 oranında 28.407.980,44 TL nominal değerdeki Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payının, pay devir tarihinden itibaren yaklaşık 4,5 yılda ve 6 taksitle ödenmek üzere toplam 30.302.518 Türk Liralık bir bedel karşılığında Türk Telekomünikasyon AŞ’ye satılmasına karar vermiştir. Söz konusu satış bedelinin 952.365 TL’si 3 Ağustos 2015 tarihinde tahsil edilerek hisse devirleri yapılmıştır. Kalan 29.350.153 TL’lik vadeli alacak rapor tarihi itibarıyla indirgenerek finansal durum tablosunda alacak olarak muhasebeleştirilmiş, reeskont tutarı ise; kar veya zarar tablosunda esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 203.848 203.848 Dönem başı - 1 Ocak Satılmaya hazır finansal varlıklardan transferler Çıkışlar Maddi duran varlıklara transferler Girişler 107 31 Aralık 2015 6.653.535 29.836.265 (29.836.265) (6.653.535) 203.848 203.848 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Topluluk, vergiye esas yasal finansal tabloları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve bağlı ortaklıklarına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda ekli konsolide finansal tablolarda konsolide edilen işletmelere ait ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri de netleştirilmeden ayrı olarak gösterilmiştir. Ertelenmiş vergi varlıkları Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) Ertelenmiş vergi varlıkları (net) Ertelenmiş vergiye baz teşkil eden zamanlama farklılıkları Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi Türev araç değerlemesi İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları Kıdem tazminatı karşılığı Stokların yeniden değerlemesi Diğer Ertelenmiş vergi varlıkları / (yükümlülükleri) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi Türev araç değerlemesi İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları Kıdem tazminatı karşılığı Stokların yeniden değerlemesi Diğer 108 31 Aralık 2016 300.462.046 (67.740.062) 232.721.984 31 Aralık 2015 233.497.108 (103.736.766) 129.760.342 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 1.611.424.326 558.009.559 (40.750.837) (1.501.629.536) (1.070.805.281) (278.419.503) (64.115.671) (4.920.737) 1.515.204.174 510.195.943 87.952.557 (1.172.814.199) (873.709.242) (261.989.161) (43.815.487) (52.793.284) (791.207.680) (291.768.699) 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 (303.317.698) (27.900.478) 8.150.167 300.325.907 180.101.402 55.587.846 12.016.882 7.757.956 232.721.984 (283.767.689) (25.509.797) (17.590.511) 234.562.840 151.054.662 52.325.047 7.933.154 10.752.636 129.760.342 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) (Devamı) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri (Devamı) Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararlarının vadesi aşağıdaki gibidir: Birinci yılda sona erecek İkinci yılda sona erecek Üçüncü yılda sona erecek Dördüncü yılda sona erecek Beşinci yılda sona erecek Altıncı yılda sona erecek Yedinci yılda sona erecek Sekizinci yılda sona erecek Dokuzuncu yılda sona erecek Onuncu yılda sona erecek Sınırsız ömre sahip olanlar 31 Aralık 2016 6.153.935 62.408.904 36.249.830 26.839.413 40.009.892 21.274.388 14.201.702 863.667.217 31 Aralık 2015 1.601.082 6.479.580 62.443.613 54.648.515 44.724.793 25.938.983 84.395.388 83.614.378 198.834.397 239.172.589 71.855.924 1.070.805.281 873.709.242 Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere Türkiye’de maksimum 5 yıl, Romanya’da 7 yıl, Rusya ve Ukrayna’da ise süresiz taşınabilir (Rusya’da 30 Kasım 2016 tarihinden itibaren süresiz olmuştur). Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez. Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış mali zararların tutarı 169.732.590 TL (31 Aralık 2015: 116.877.698 TL)’dir. Ertelenen vergi varlık / (yükümlülüklerinin) hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 129.760.342 72.086.058 47.386.245 (16.510.661) 232.721.984 Dönem başı - 1 Ocak Kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilen Yabancı para çevrim farkları Özkaynaklar ile ilişkilendirilen (Dipnot 27) 31 Aralık 2015 204.511.911 85.712.599 (8.545.920) (151.918.248) 129.760.342 Kurumlar Vergisi Topluluk Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla ekteki konsolide finansal tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıllar zararları kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. 109 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) (Devamı) Kurumlar Vergisi (Devamı) Türkiye’deki kurumlar vergisi vergi oranı %20’dir (31 Aralık 2015 : %20). Ülkeler itibarıyla ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir: Ülke Bosna Hersek Bulgaristan Gürcistan (*) İtalya Mısır Romanya Rusya (**) Ukrayna Almanya Çin Hindistan Hollanda (***) (*) 31 Aralık 2016 10,0 10,0 31,4 22,5 16,0 2,0–20,0 18,0 15,0 25,0 30,0 20,0-25,0 31 Aralık 2015 10,0 10,0 15,0 31,4 22,5 16,0 2,0–20,0 18,0 15,0 25,0 30,0 20,0-25,0 Gürcistan’da kurumlar vergisi uygulaması kalkmış olup, sadece kar payı dağıtımlarında gelir vergisi alınmaktadır. Bu nedenle Gürcistan’da mukim bağlı ortaklığımızın ertelenmiş vergi tutarı sıfırlanmıştır. (**) Rusya’nın-Tataristan bölgesinde vergi oranı %2,0, diğer bölgelerde ise vergi oranı %20,0 olarak kullanılmaktadır. (***) Hollanda’da 200.000 Euro’ya kadar oluşan kardan %20, aşan kısmı için %25 oranında vergi uygulanmaktadır. Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2016 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (31 Aralık 2015: %20). Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1–25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1–25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek şirketin ödemesi gereken kurumlar vergisi değiştirilebilir. Gelir Vergisi Stopajı Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren tüm şirketlerde %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. 24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır. 110 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35.Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) (Devamı) Yatırım İndirimi Uygulaması Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesi başlayan ve iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlara ait yatırım indirimi tutarları sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir. 1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6009 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme gereğince hak kazanılan yatırım indirimi tutarları yıl sınırlaması olmaksızın kullanılabilecektir. Ayrıca indirim sonrası kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre %20 kurumlar vergisi hesaplanacaktır. 6009 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. Teşvik belgesinde belirtilen yatırıma katkı oranına göre hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılana kadar her yıl ödenecek kurumlar vergisi tutarı eksik ödenmek suretiyle bu teşvikten yararlanılmaktadır. Aynı Karar kapsamında alınan yatırım teşvik belgeleri gereğince KDV ve gümrük vergisi teşvikinden de yararlanılmaktadır. Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 33.565.530 TL (31 Aralık 2015: 11.664.753 TL)’dir. Kurumlar vergisi karşılığı Peşin ödenen vergi ve fonlar (-) Finansal durum tablosundaki vergi karşılığı Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı Yabancı para çevrim farkları Ertelenmiş vergi geliri 31 Aralık 2016 208.172.427 (145.060.194) 31 Aralık 2015 180.734.821 (154.895.172) 63.112.233 25.839.649 1 Ocak31 Aralık 2016 (208.172.427) 1.735.198 72.086.058 1 Ocak31 Aralık 2015 (180.734.821) 305.780 85.712.599 Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı Vergi karşılığının mutabakatı Vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar Geçerli vergi oranı (134.351.171) (94.716.442) 1.174.379.806 %20 899.582.889 %20 Hesaplanan vergi (234.875.961) (179.916.578) (43.942.606) (30.817.239) 28.461.062 16.519.923 (9.230.677) 100.305.145 39.229.182 - (40.686.783) 5.702.695 (4.099.864) (6.341.456) 90.632.653 53.911.356 (13.918.290) (175) (134.351.171) (94.716.442) Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı − Kanunen kabul edilmeyen giderler − Yabancı para çevrim farkları − Türev araç işlemleri − Farklı vergi oranlarına tabi yurtdışı şirketlerin etkisi − Temettü ve vergiden muaf diğer gelirler − İndirimli kurumlar vergisi − Vergiden mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararları − Yararlanılacak yatırım indirimleri Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı 111 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 36. Pay Başına Kazanç Pay başına kazanç Dönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı (tam değeri) Ana şirket hissedarlarına ait net dönem karı Pay başına kazanç Ana şirket hissedarlarına ait toplam kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelirden elde edilen pay başına kazanç 1 Ocak31 Aralık 2016 2.050.000.000 743.357.841 1 Ocak31 Aralık 2015 2.050.000.000 722.763.185 0,3626 0,3526 1.186.937.905 2.133.522.715 0,5790 1,0407 Şirket, 30 Haziran 2016 tarihinde mevcut hissedarlara birikmiş karlardan 150.000.000 TL’lik pay vererek (“Bedelsiz Hisseler”) 1.900.000.000 TL’lik çıkarılmış sermayeyi 2.050.000.000 TL’ye yükseltmiştir. Bedelsiz hisse verilmesi sonucu artırılan hisse adedi TMS 33 “Hisse Başına Kazanç” muhasebe standardı gereğince cari dönem ve sunulan diğer tüm dönemlerdeki adi hisse senedi sayısının ağırlıklı ortalaması pay başına kazanç hesaplamasında düzeltilir. Bu nedenle 1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemi pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisseler dikkate alınarak hesaplanmıştır. 37. İlişkili Taraf Açıklamaları Topluluk’ un ana ortağı T. İş Bankası AŞ’dir. Şirket ile konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Topluluk ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. İlişkili taraflarla ilgili mevduat ve krediler: İlişkili taraflarda tutulan mevduatlar T. İş Bankası A.Ş. − Vadeli − Vadesiz İşbank AG − Vadesiz İlişkili taraflardan kullanılan krediler IFC T. İş Bankası A.Ş. 112 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 2.905.800.892 12.037.663 2.917.838.555 2.853.184.620 77.967.346 2.931.151.966 20.506.411 20.506.411 5.020.689 5.020.689 2.938.344.966 2.936.172.655 31 Aralık 2016 341.361.822 341.361.822 31 Aralık 2015 334.750.140 129.070.585 463.820.725 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları (Devamı) Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar: 31 Aralık 2016 281.053.072 108.667.849 389.720.921 Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar T. İş Bankası A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 14.038.221 14.038.221 Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların kupon faiz oranları ve nominal tutarları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Nominal Tutar (USD) 31 Aralık 2015 Nominal Tutar (USD) Menkul kıymet ihraççısı ISIN kodu Kupon Faiz Oranı (%) T. İş Bankası A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. XS1390320981 XS1079527211 XS1508390090 XS1003016018 5,375 5,000 5,500 7,850 44.464.000 21.900.000 13.200.000 79.564.000 4.404.000 4.404.000 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS1412393172 4,875 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS1219733752 5,125 25.027.000 6.000.000 - 31.027.000 - 110.591.000 4.404.000 31 Aralık 2016 (809.876) 31 Aralık 2015 124.016 Forward işlemleri: Forward işlemleri T. İş Bankası A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. ile farklı vadelerde olmak üzere toplamda 3.600.000 Euro satıp, karşılığında 13.203.930 TL almak için vadeli döviz alım satım sözleşmesi imzalanmıştır. Söz konusu vadeli döviz alım satım sözleşmesinin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla değeri (809.876) TL’dir (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 4.000.000 Euro satıp, 13.431.100 TL alım sözleşmesi imzalanmıştır). 113 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları (Devamı) İlişkili taraflarla ilgili alacaklar: İlişkili taraflardan ticari alacaklar Paşabahçe USA Inc. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. Solvay Şişecam Holding AG İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. HNG Float Glass Limited Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Bosen Enerji Elektrik Üret. Oto Pro. Grb. A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Paşabahçe Glass GmbH Paşabahçe Spain SL Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. İlişkili taraflardan diğer alacaklar Saint Gobain Glass Egypt S.A.E (*) Sudel Invest S.A.R.L. Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. (*) Sermaye avansından oluşmaktadır. 114 31 Aralık 2016 9.143.593 6.242.532 6.141.004 3.131.601 2.101.254 1.934.518 1.534.887 486.318 399.146 309.232 200.357 177.832 95.718 91.401 38.231 29.694 1.460 825 32.059.603 31 Aralık 2015 2.358.283 4.766.136 3.318.735 1.671.941 15.864 84.472 1.371.735 403.829 444.581 139.833 59.591 98.493 36.441 20.241 667.325 3.116 15.460.616 31 Aralık 2016 - 31 Aralık 2015 3.514.300 23.365 7.896 3.545.561 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları (Devamı) İlişkili taraflarla ilgili borçlar: İlişkili taraflara ticari borçlar Solvay Şişecam Holding AG Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. İş Portföy Yönetimi A.Ş. Paşabahçe USA Inc. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. İlişkili taraflara diğer borçlar Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Saint Gobain Glass France S.A. Paşabahçe Spain SL Paşabahçe Glass GmbH Denizli Cam Sanayii Vakfı Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) Diğer (**) 31 Aralık 2016 35.830.173 17.495.005 11.266.562 5.463.054 2.815.478 1.092.467 328.788 83.283 37.724 13.125 8.670 7.681 366 2 74.442.378 31 Aralık 2015 33.199.432 7.235.356 9.965.254 5.318.464 838.496 1.015.329 224.048 112.441 59.553 12.515 13.039 363 2 57.994.292 31 Aralık 2016 2.391.068 768.761 247.384 192.786 23.464 1.469.364 5.092.827 31 Aralık 2015 635.158 123.332 394.834 38.846 981.043 1.469.364 3.642.577 (*) 28 Haziran 2016 tarihinde bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir. (**) Bağlı ortaklıklardan Anadolu Cam Sanayii AŞ’nin kurucu ortaklarının henüz talep etmediği birikmiş kar payı tutarını ifade etmektedir. 115 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları (Devamı) İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraflarla ilgili faiz gelirleri T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG İş Portföy Yönetimi A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Saint Gobain Glass Egypt S.A.E İlişkili taraflarla ilgili faiz giderleri T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG IFC Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. İş Finansal Kiralama A.Ş. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) İlişkili taraftan alınan temettü gelirleri İş Finansal Kiralama A.Ş. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlık değerleme farkı karı T. İş Bankası A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 1 Ocak31 Aralık 2016 76.793.617 4.949.321 300.385 9.894 2.377 82.055.594 1 Ocak31 Aralık 2015 60.118.115 152.643 50.327 24 259.433 60.580.542 1 Ocak31 Aralık 2016 4.952.313 3.344.608 797.881 212.761 118.012 6.200 260 9.432.035 1 Ocak31 Aralık 2015 16.426.242 2.864.869 822.143 32.843 43.159 4.204 89.267 20.282.727 1 Ocak31 Aralık 2016 15.253 - 1 Ocak31 Aralık 2015 11.440 1.600.000 15.253 1.611.440 1 Ocak31 Aralık 2016 39.746.639 17.308.637 57.055.276 1 Ocak31 Aralık 2015 99.851 99.851 (*) 28 Haziran 2016 tarihinde bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir. 116 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları (Devamı) İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler (Devamı): İlişkili taraflarla ilgili diğer gelirler İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (1) Paşabahçe USA Inc. (2) Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. (3) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (4) Bosen Enerji Elektrik Üret. Oto Pro. Grb. A.Ş. Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. (5) Solvay Şişecam Holding AG (6) Omco İstanbul Kalıp Sanayii Ve Tic. A.Ş. HNG Float Glass Limited Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. Paşabahçe Glass GmbH İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. Ve İlet. Hiz. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) Saint Gobain Glass France S.A. Milli Reasürans T.A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. İş Portföy Yönetimi A.Ş. Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. Ve Yard. Vakfı İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş. İş Finansal Kiralama A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. Yatırım Finansman Yatırım Ortaklığı A.Ş. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. 1 Ocak31 Aralık 2016 16.987.201 5.989.901 5.577.542 4.268.799 3.993.192 3.881.802 3.077.275 924.594 694.038 693.820 400.506 383.080 329.076 279.347 153.541 73.182 9.420 8.358 8.380 4.567 4.343 2.324 1.737 1.571 1.049 855 709 128 127 47.750.464 1 Ocak31 Aralık 2015 1.068.293 190.384 4.890.356 3.726.767 5.210.918 2.913.891 2.003.473 83.842 576.328 120.000 343.397 346.067 287.187 83.969 25.930 5.683 2.053 8.592 3.332 3.184 194 320 880 334.299 60 1.625 1.400 989 22.233.413 (1) Enerji satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır. (2) Cam ev eşyası satışından oluşmaktadır. (3) Bikromat satış gelirinden oluşmaktadır. (4) 1 Ocak–31 Aralık 2016 dönemi içinde 4.203.440 TL’lik kısmı Şişecam Sigorta Aracılık Hizm. AŞ’nin elde ettiği sigorta acentelik gelirinden oluşmaktadır (1 Ocak–31 Aralık 2015: 3.680.630 TL). (5) Soda satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır. (6) Yönetim ve teknik hizmet bedeli. 117 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları (Devamı) İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler (Devamı): İlişkili taraflarla ilgili diğer giderler Solvay Şişecam Holding AG (1) Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. (2) İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (3) Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. (4) İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (5) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. Paşabahçe Glass GmbH T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. ve Yard. Vakfı Paşabahçe Spain SL Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. İş Portföy Yönetimi A.Ş. Paşabahçe USA Inc. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. OOO Balkum Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 1 Ocak31 Aralık 2016 184.955.399 29.191.782 22.462.352 10.880.736 9.441.613 4.346.067 2.355.834 1.727.511 1.298.086 975.405 768.760 713.347 537.580 522.888 518.523 445.938 338.169 24.824 - 1 Ocak31 Aralık 2015 159.090.154 26.592.520 22.081.443 9.114.769 7.918.599 2.917.265 2.035.038 1.887.326 2.456.424 942.638 610.014 793.413 448.121 673.409 318.964 325.474 45.436 4.193.518 47.250 271.504.814 242.491.775 (1) Solvay Sodi AD’ den alınan soda alımlarından oluşmaktadır. (2) Kalıp giderlerinden oluşmaktadır. (3) 1 Ocak – 31 Aralık 2016 dönemi içinde 22.102.020 TL’lik kısmı iş merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün ve Şişecam Genel Merkezi’nin kira giderlerinden oluşmaktadır (1 Ocak – 31 Aralık 2015: 21.689.869 TL). (4) Camın ana hammaddesi olan kum alım giderlerinden oluşmaktadır. (5) Şirket merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün yönetim ve işletim giderlerinden oluşmaktadır. 1 Ocak31 Aralık 2016 16.308.162 47.835.140 64.143.302 Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar Ana ortaklık (Holding) Konsolidasyona tabi diğer şirketler 1 Ocak31 Aralık 2015 15.108.555 47.122.909 62.231.464 Şirket’in üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri ile genel müdür, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürlerinden oluşmaktadır. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemlerinde üst yönetime emeklilik sosyal yardımları, işten çıkartma, ayrılma nedeniyle sağlanan faydalar, hisse bazlı ödemeler ve diğer uzun vadeli faydalar sağlanmamıştır. 118 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi a) Sermaye Riski Yönetimi Topluluk sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karlılığını artırmayı hedeflemektedir. Topluluk’ un sermaye yapısı Dipnot 8 ve 10’da açıklanan kredileri de içeren borçlar, Dipnot 6’da açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 27’de açıklanan sırasıyla çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri ve geçmiş yıl karlarını da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır. Topluluk’ un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi değerlendirmelerine dayanarak sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri ve yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır. Topluluk sermayeyi borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (finansal durum tablosunda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla net borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir: Finansal ve ticari borçlar Eksi: Nakit ve nakit benzerleri Net borç Toplam özkaynak 31 Aralık 2016 6.749.309.291 (3.205.423.164) 31 Aralık 2015 5.370.033.096 (3.144.342.101) 3.543.886.127 2.225.690.995 11.329.622.932 9.502.536.325 %31 %23 Net borç / özkaynak oranı Topluluk’ un genel stratejisinde önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir. b) Finansal Risk Faktörleri Topluluk faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akışı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Topluluk risk yönetimi programı genel olarak finansal piyasalardaki belirsizliğin, Topluluk finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır. Topluluk finansal araçlarını Mali İşler Başkanlığı vasıtasıyla merkezi olarak Topluluk’ un risk politikaları çerçevesinde yönetmektedir. Topluluk’ un nakit giriş ve çıkışları günlük olarak, aylık nakit akış bütçeleri haftalık raporlarla, yıllık nakit akış bütçeleri ise aylık nakit raporlarla izlenmektedir. Risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir Risk Yönetimi Birimi tarafından yürütülmektedir. Risk politikalarına ilişkin olarak ise Topluluk’ un Risk Yönetimi Birimi tarafından finansal risk tanımlanır, değerlendirilir ve Topluluk’ un operasyon üniteleri ile birlikte çalışmak suretiyle riskin azaltılmasına yönelik araçlar kullanılır. Yönetim Kurulu tarafından risk yönetimine ilişkin olarak gerek yazılı genel bir mevzuat gerekse de döviz kuru riski, faiz riski, kredi riski, türev ürünlerinin ve diğer türevsel olmayan finansal araçların kullanımı ve likidite fazlalığının nasıl değerlendirileceği gibi çeşitli risk türlerini kapsayan yazılı prosedürler oluşturulur. 119 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) b.1) Kredi Riski Yönetimi Finansal araçları elinde bulundurmak karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Topluluk Yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Topluluk’ un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Topluluk, bayilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Topluluk tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar Topluluk politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra finansal durum tablosunda net olarak gösterilmektedir (Dipnot 10). Ticari alacaklar çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır. 120 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.1) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Kredi Riski Yönetimi (Devamı) Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) − Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı Alacaklar Ticari alacaklar İlişkili Diğer taraf taraf 32.059.603 2.011.869.081 - (668.342.945) A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış fin. varlıkların net defter değeri 32.059.603 − Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri − Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı C. Diğer alacaklar İlişkili Diğer taraf taraf 80.209.652 - Nakit ve nakit benzeri kalemler 3.204.955.825 - Türev araçlar 831.014 - 1.758.138.841 (621.572.324) - 80.209.652 - 3.204.955.825 - 831.014 - - - - - - - Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri − Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - 253.730.240 (46.770.621) - - - - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri − Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) − Değer düşüklüğü (-) − Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı − Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) − Değer düşüklüğü (-) − Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı - 68.215.634 (68.215.634) - - 275.495 (275.495) - - - E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - - (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. 121 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.1) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Kredi Riski Yönetimi (Devamı) Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) − Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış fin. varlıkların net defter değeri − Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı B. C. Alacaklar Ticari alacaklar İlişkili Diğer taraf taraf 15.460.616 1.389.413.976 - (483.018.918) Diğer alacaklar İlişkili Diğer taraf taraf 3.545.561 67.153.571 - Nakit ve nakit benzeri kalemler 3.143.797.775 - Türev araçlar 89.509.896 - 15.460.616 - 1.169.606.571 (451.365.661) - 67.153.571 - 3.143.797.775 - 89.509.896 - Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri − Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri − Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - 219.807.405 (31.653.257) 3.545.561 - - - - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri − Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) − Değer düşüklüğü (-) − Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı − Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) − Değer düşüklüğü (-) − Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı - 44.437.106 (44.437.106) - - 293.491 (293.491) - - - E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - - (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. 122 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.1) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Kredi Riski Yönetimi (Devamı) Topluluk’ un müşterilerinden aldığı teminatların toplamı aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Doğrudan borçlandırma sistemi Teminat çek ve senetleri İpotekler Nakit 31 Aralık 2016 268.678.205 203.370.047 150.217.607 32.708.033 13.369.053 31 Aralık 2015 233.596.373 110.444.205 112.327.913 14.916.183 11.734.244 668.342.945 483.018.918 Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar aşağıdaki gibidir: Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar 31 Aralık 2016 158.619.638 59.934.032 27.817.170 7.359.400 253.730.240 31 Aralık 2015 117.503.505 62.985.239 23.734.904 15.583.757 219.807.405 Teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı (-) (46.770.621) (31.653.257) b.2) Likidite Risk Yönetimi Topluluk, nakit akışlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak likidite riskini yönetir. Likidite riski tabloları İhtiyatlı likidite riski yönetimi yeterli ölçüde nakit tutmayı yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. 123 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.2) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Likidite Riski Yönetimi (Devamı) Likidite riski tabloları (Devamı) Aşağıdaki tablo, Topluluk’ un finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Aşağıdaki tablolar, Topluluk’ un yükümlülükleri iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. 31 Aralık 2016 Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Defter değeri 4.016.002.010 1.762.162.610 Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 4.399.927.846 2.021.340.500 2.024.584 894.677.709 79.535.205 171.860.929 2.024.584 898.621.162 79.535.205 171.914.878 319.952 871.221.485 79.535.205 133.111.137 951.852 27.399.677 - 752.780 38.803.741 - Toplam yükümlülük 6.926.263.047 7.573.364.175 1.367.426.508 2.034.946.852 3.948.020.523 222.970.292 Defter değeri 831.014 (41.581.851) Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 831.014 (41.581.851) Üç aydan kısa (I) 831.014 (189.532) 3–12 ay arası (II) (189.532) 1–5 yıl arası (III) (41.202.787) 5 yıldan uzun (IV) - (40.750.837) (40.750.837) 641.482 (189.532) (41.202.787) - Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Defter değeri 3.158.412.497 1.452.935.748 Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 3.338.909.684 1.731.839.250 Üç aydan kısa (I) 214.711.120 - 3–12 ay arası (II) 1.064.483.087 61.786.500 1–5 yıl arası (III) 1.937.879.527 1.670.052.750 5 yıldan uzun (IV) 121.835.950 - 2.804.428 697.886.131 61.636.869 99.394.970 2.804.688 700.416.851 61.636.869 99.539.815 682.813.205 61.636.869 41.045.175 260 17.603.646 - 2.804.428 58.494.640 - Toplam yükümlülük 5.473.070.643 5.935.147.157 1.000.206.369 1.143.873.493 3.669.231.345 121.835.950 Defter değeri 89.509.896 (1.557.339) Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 89.509.896 (1.557.339) Üç aydan kısa (I) 2.261.815 - 3–12 ay arası (II) - 1–5 yıl arası (III) 87.248.081 (1.557.339) 5 yıldan uzun (IV) - 87.952.557 87.952.557 2.261.815 - 85.690.742 - Türev finansal yükümlülükler Nakit girişleri Nakit çıkışları Üç aydan kısa (I) 283.238.729 - 3–12 ay arası (II) 1.931.812.323 74.783.000 1–5 yıl arası (III) 1.961.906.502 1.946.557.500 5 yıldan uzun (IV) 222.970.292 - 31 Aralık 2015 Türev finansal yükümlülükler Nakit girişleri Nakit çıkışları 124 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.3) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Piyasa Riski Yönetimi Faaliyetleri nedeniyle Topluluk, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Topluluk düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına göre ölçülmektedir. Cari yılda Topluluk’ un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır. b.3.1) Kur riski yönetimi Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Topluluk, bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin faaliyet gösterdiği ülkelerin ekonomilerine göre geçerli fonksiyonel para birimleri dışında kalan para birimlerini yabancı para olarak kabul etmiştir. Topluluk’ un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıkları ile parasal ve parasal olmayan yükümlülüklerinin rapor tarihi itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir: 125 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.3) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Piyasa Riski Yönetimi (Devamı) b.3.1) Kur riski yönetimi (Devamı) 1. 2a. 31 Aralık 2016 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu Diğer dövizlerin TL karşılığı ABD Doları Euro TL karşılığı 556.802.144 95.263.407 50.862.623 32.855.917 2b. 3. Ticari alacaklar Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer 2.238.534.921 53.975.484 126.439.982 450.280.152 15.337.430 13.480.149 169.518.981 21.000.312 25.010.542 1.091.585 4. 5. 6a. 6b. 7. Dönen varlıklar (1+2+3) Ticari alacaklar Parasal finansal varlıklar Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer 2.975.752.531 1.028.868.719 22.811.556 574.361.138 292.358.695 308.601 241.381.916 5.572.926 58.958.044 1.050.529 8. 9. Duran varlıklar (5+6+7) Toplam varlıklar (4+8) 1.051.680.275 4.027.432.806 292.667.296 867.028.434 5.572.926 246.954.842 1.050.529 60.008.573 10. 11. 12a. 12b. Ticari borçlar Finansal yükümlülükler Parasal olan diğer yükümlülükler Parasal olmayan diğer yükümlülükler 228.569.665 630.519.897 41.583.084 - 36.455.077 50.898.218 4.117.848 - 26.020.003 121.674.139 7.099.590 - 3.745.349 752.784 - 13. 14. 15. 16a. 16b. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 900.672.646 Ticari borçlar Finansal yükümlülükler 2.746.391.009 Parasal olan diğer yükümlülükler Parasal olmayan diğer yükümlülükler - 91.471.143 551.745.542 - 154.793.732 216.902.908 - 4.498.133 - 17. 18. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 2.746.391.009 Toplam yükümlülükler (13+17) 3.647.063.655 551.745.542 643.216.685 216.902.908 371.696.640 4.498.133 - (76.600.000) - - 2.000.000 - - 78.600.000 - 223.811.749 (201.341.798) 55.510.440 194.685.569 (151.315.036) 53.368.326 - (10.984.349) - 383.475.879 89.329.968 251.516.175 98.928.914 109.768.722 15.239.733 Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) (284.178.340) 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 7.419.800 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 291.598.140 19. 20. 21. 22. 23. 24. Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu (9–18+19) 96.190.811 Parasal kalemler net yabancı para varlık / /(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a– 10–11-12a–14–15-16a) 177.142.129 Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri (40.750.836) İhracat İthalat 2.106.581.248 615.025.813 126 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.3) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Piyasa Riski Yönetimi (Devamı) b.3.1) Kur riski yönetimi (Devamı) 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu Diğer dövizlerin TL karşılığı ABD Doları Euro TL karşılığı 409.771.778 80.651.821 48.366.796 21.578.212 1. Ticari alacaklar 2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar 3. Diğer 2.929.510.388 21.979.637 911.675.719 3.155.702 62.132.756 3.839.398 81.289.022 604.047 4. 5. 6a. 6b. 7. Dönen varlıklar (1+2+3) Ticari alacaklar Parasal finansal varlıklar Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer 3.361.261.803 26.766.368 77.761.813 995.483.242 9.205.657 517.949 114.338.950 22.502.573 103.471.281 4.751.648 8. 9. Duran varlıklar (5+6+7) Toplam varlıklar (4+8) 104.528.181 3.465.789.984 9.723.606 1.005.206.848 22.502.573 136.841.523 4.751.648 108.222.929 10. 11. 12a. 12b. Ticari borçlar Finansal yükümlülükler Parasal olan diğer yükümlülükler Parasal olmayan diğer yükümlülükler 172.513.917 462.854.197 28.890.800 - 23.819.978 63.034.432 3.242.001 - 31.771.093 87.983.158 5.539.024 - 2.299.124 1.863.555 - 13. 14. 15. 16a. 16b. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 664.258.914 Ticari borçlar Finansal yükümlülükler 2.593.479.565 Parasal olan diğer yükümlülükler 31.056 Parasal olmayan diğer yükümlülükler - 90.096.411 588.697.167 725 - 125.293.275 277.499.900 9.110 - 4.162.679 - 17. 18. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 2.593.510.621 Toplam yükümlülükler (13+17) 3.257.769.535 588.697.892 678.794.303 277.509.010 402.802.285 4.162.679 47.500.000 (9.000.000) - 53.500.000 - - 6.000.000 9.000.000 - 373.912.545 (274.960.762) 104.060.250 322.738.894 (292.302.733) 98.704.555 30.742.152 - - 401.558.010 113.135.139 275.355.952 140.450.113 107.013.726 24.789.884 Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 109.512.600 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 155.556.600 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 46.044.000 19. 20. 21. 22. 23. 24. Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu (9–18+19) 317.533.049 Parasal kalemler net yabancı para varlık / /(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a– 10–11-12a–14–15-16a) 108.278.999 Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 89.385.880 İhracat İthalat 2.030.097.830 756.390.407 127 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.3) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Piyasa Riski Yönetimi (Devamı) b.3.1) Kur riski yönetimi (Devamı) Topluluk, başlıca ABD Doları ve Euro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Diğer kurların etkisi önemsizdir. Aşağıdaki tablo Topluluk’ un ABD Doları ve Euro kurlarındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Topluluk içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran Topluluk Yönetimi’nin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yılsonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Topluluk içindeki yurt dışı faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, vergi öncesi kar / zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder. Kur riskine duyarlılık 31 Aralık 2016 Kar/(Zarar) Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 68.513.745 - (68.513.745) - - - 3- ABD Doları net etki (1+2) 68.513.745 (68.513.745) - - 4- Euro net varlık / yükümlülük 5- Euro riskinden korunan kısım (-) (56.136.365) (28.417.834) 56.136.365 28.417.834 525.464.087 - (525.464.087) - 6- Euro net etki (4+5) (84.554.199) 84.554.199 525.464.087 (525.464.087) 7- Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük 5.336.833 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) - (5.336.833) - 126.302.046 - (126.302.046) - 9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) 5.336.833 (5.336.833) 126.302.046 (126.302.046) (10.703.621) 10.703.621 651.766.133 (651.766.133) Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde Toplam (3+6+9) 128 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.3) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Piyasa Riski Yönetimi (Devamı) b.3.1) Kur riski yönetimi (Devamı) Kur riskine duyarlılık (Devamı) 31 Aralık 2015 Kar/(Zarar) Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları net etki (1+2) 93.839.561 13.811.100 (93.839.561) (13.811.100) - - 107.650.661 (107.650.661) - - Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 4- Euro net varlık / yükümlülük 5- Euro riskinden korunan kısım (-) (92.882.116) (2.859.840) 92.882.116 2.859.840 397.693.030 - (397.693.030) - 6- Euro net etki (4+5) (95.741.956) 95.741.956 397.693.030 (397.693.030) 7- Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük 9.870.456 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) - (9.870.456) - 83.295.709 - (83.295.709) - 9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) 9.870.456 (9.870.456) 83.295.709 (83.295.709) 21.779.161 (21.779.161) 480.988.739 (480.988.739) Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde Toplam (3+6+9) b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi Topluluk’ un finansal yükümlülükleri, Topluluk’ u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Topluluk’ un finansal yükümlülükleri ağırlıklı olarak değişken faizli borçlanmalardır. Değişken faizli finansal yükümlülüklerin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla mevcut finansal durum pozisyonuna göre TL faiz oranlarında %1’lik ve yabancı para faiz oranlarında %0,25’lik bir düşüş / yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda; vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 6.043.616 TL değerinde artacak/azalacaktır (31 Aralık 2015: 5.469.804 TL). 129 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) b.3) Piyasa Riski Yönetimi (Devamı) b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi (Devamı) Faiz oranı duyarlılığı Topluluk’ un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir: Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Değişken Faizli 2.342.385.856 2.342.385.856 - Değişken Faizli 2.283.529.948 2.283.529.948 130 31 Aralık 2016 Faiz Riskine Sabit Maruz Faizli Kalmayan 6.237.399.110 230.110.770 3.027.643.597 177.779.567 1.085.617.177 52.331.203 2.011.869.081 32.059.603 80.209.652 - Toplam 6.467.509.880 3.205.423.164 1.085.617.177 52.331.203 2.011.869.081 32.059.603 80.209.652 4.583.488.788 1.673.227.751 1.762.162.610 2.024.584 894.677.709 79.535.205 171.860.929 388.403 388.403 - 6.926.263.047 4.016.002.010 1.762.162.610 2.024.584 894.677.709 79.535.205 171.860.929 31 Aralık 2015 Faiz Riskine Sabit Maruz Faizli Kalmayan 4.481.186.535 220.772.570 2.976.212.042 168.130.059 29.400.769 52.642.511 1.389.413.976 19.006.177 67.153.571 - Toplam 4.701.959.105 3.144.342.101 29.400.769 52.642.511 1.389.413.976 19.006.177 67.153.571 3.189.418.180 874.760.034 1.452.935.748 2.804.428 697.886.131 61.636.869 99.394.970 5.473.070.643 3.158.412.497 1.452.935.748 2.804.428 697.886.131 61.636.869 99.394.970 122.515 122.515 - Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Devamı) b) b.3) Finansal Risk Faktörleri (Devamı) Piyasa Riski Yönetimi (Devamı) b.3.3) Diğer fiyat riskleri Özkaynak fiyat duyarlılığı Topluluk’ un konsolide etmediği satılmaya hazır finansal varlığı BİST 100 endeksinde yer almaktadır. Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde maruz kalınan hisse senedi fiyat risklerine göre belirlenmiştir. Raporlama tarihinde, diğer tüm değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin %10 oranında fazla / az olması durumunda: ● 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla, hisse senedi yatırımları, satılmaya hazır varlıklar olarak sınıflandırıldığı ve elden çıkarılmadığı ya da değer düşüklüğüne uğramadığı sürece, net kar / zarar etkilenmeyecektir. ● Diğer özkaynaktaki fonlarda 47.846 TL tutarında artış / azalış (31 Aralık 2015: 30.740 TL) olacaktır. Bu durum esasen, satılmaya hazır hisselerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Topluluk’ un hisse senedi fiyatları ile ilgili duyarlılığı daha önceki yıla kıyasla önemli bir değişiklik göstermemiştir. 39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçlar Kategorileri Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Defter Değeri Not Finansal varlıklar 4.291.871.355 Nakit ve nakit benzerleri 3.205.423.164 Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Türev finansal varlıklar 831.014 Finansal yatırımlar 1.085.617.177 2.043.928.684 2.011.869.081 32.059.603 - 52.331.203 52.331.203 - 6.388.131.242 3.205.423.164 2.011.869.081 32.059.603 831.014 1.137.948.380 6 10 37 12 7 Finansal yükümlülükler 6.795.983.969 Finansal borçlar 5.780.189.204 Ticari borçlar 894.677.709 İlişkili taraflara borçlar 79.535.205 Türev finansal yükümlülükler 41.581.851 - - - 6.795.983.969 5.780.189.204 894.677.709 79.535.205 41.581.851 8 10 37 12 31 Aralık 2016 Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler 131 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) (Devamı) Finansal Araçlar Kategorileri (Devamı) Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Defter Değeri Not Finansal varlıklar 3.263.252.766 Nakit ve nakit benzerleri 3.144.342.101 Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Türev finansal varlıklar 89.509.896 Finansal yatırımlar 29.400.769 1.408.420.153 1.389.413.976 19.006.177 - 52.642.511 52.642.511 - 4.724.315.430 3.144.342.101 1.389.413.976 19.006.177 89.509.896 82.043.280 6 10 37 12 7 Finansal yükümlülükler 5.375.233.012 Finansal borçlar 4.614.152.673 Ticari borçlar 697.886.131 İlişkili taraflara borçlar 61.636.869 Türev finansal yükümlülükler 1.557.339 - - - 5.375.233.012 4.614.152.673 697.886.131 61.636.869 1.557.339 8 10 37 12 31 Aralık 2015 Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri Finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Toplam 52.331.203 831.014 Toplam 53.162.217 Finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Toplam Toplam 52.642.511 89.509.896 142.152.407 31 Aralık 2016 Kategori 1 Kategori 2 508.222 831.014 508.222 Kategori 3 51.822.981 - 831.014 51.822.981 31 Aralık 2015 Kategori 1 Kategori 2 319.530 89.509.896 Kategori 3 52.322.981 - 319.530 89.509.896 52.322.981 Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir: ● Kategori 1: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir. ● Kategori 2: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci kategoride belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir. ● Kategori 3: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir. 132 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 40.Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar ● Şirket, Yönetimi Kurulu’nun 17 Ocak 2017 tarihli toplantısında; otomotiv ve teknik tekstil başta olmak üzere ülkemizin lokomotif sektörlerinin temel girdisi olan cam elyafı alanında, yaklaşık 400 Milyon TL'lik bir yatırım ile 70 Bin ton/yıl kapasiteli bir cam elyaf tesisi kurmak amacıyla gerekli çalışmaların Şişecam Topluluğu bünyesinde yapılmasına karar verilmiş olup, 2018 yılının ikinci yarısında devreye girmesi öngörülen bu yatırım bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. tarafından gerçekleştirilecektir. ● Şirket, Yönetimi Kurulu’nun 31 Ocak 2017 tarihli toplantısında; Sermaye Piyasası Kurulu’nun 3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “II-17.1” sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği’nin “Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İşlemler” başlıklı 10. maddesi gereğince, Şirketimizin 2017 yılı finansal planlaması (bütçe) kapsamında; - 2017 yılında Topluluk sanayici kuruluşları tarafından bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Yenişehir San. AŞ’den gerçekleştirilmesi öngörülen yaygın ve süreklilik arz eden alımlarının ayrı ayrı toplam tutarlarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine olan oranının %10’undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüştür. Bu kapsamda, yaygın ve süreklilik arz eden alım fiyatlarının, transfer fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde önceki yıllar ve piyasa koşulları ile uyumlu olarak belirleneceği öngörülmüştür. - Topluluk sanayi kuruluşları ile bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Dış Ticaret A.Ş. arasındaki yaygın ve süreklilik arz eden ihraç kayıtlı satışların da, bir hesap dönemi içerisindeki tutarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine ile hasılatına olan oranının %10’undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüş olup, Topluluğumuz sanayici kuruluşları tarafından 2017 yılında Şişecam Dış Ticaret AŞ’ne yapılması öngörülen ihraç kayıtlı satışların ilişkili taraf olmayan üçüncü kişilere uygulanan fiyat ile aynı fiyat üzerinden gerçekleştirileceği, verilecek hizmet karşılığında makul düzeyde bir komisyon tahsil edileceği ve işlem koşullarının önceki yıllarla uyumlu ve piyasa koşulları ile karşılaştırıldığında makul olduğu değerlendirilmiştir. ● Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's Rating Services (S &P), 8 Şubat 2017 tarihli açıklamasıyla, Türkiye'ye ilişkin belirlemiş olduğu "negatif" görünüme bağlı olarak ana ortağımız Türkiye İş Bankası AŞ’'nin görünümünü revize etmesinin ardından şirketimizin görünümünü de 10 Şubat 2017 tarihinde "durağan"dan " negatif"e çekmiş, "BB" olan kredi notumuzu ise teyit etmiştir. ● Topluluk, bağlı ortaklıklardan Glasscorp SA’nın azınlıkta bulunan %10’luk hisse payını 17 Ekim 2016 tarihinde 3.950.000 Euro bedelle satın almıştır. Bu tutarın 3.000.000 Euro’luk kısmını 17 Ekim 2016 tarihinde, kalan 950.000 Euro’luk kısmını ise 17 Ocak 2017 tarihinde ödemiştir. 133 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 40.Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar (devamı) ● Kayıtlı sermaye tavanı sisteminde bulunan Topluluk şirketlerinin kayıtlı sermaye tavanı geçerlilik süresi 31 Aralık 2016 tarihinde dolmuştur. Kayıtlı sermaye tavanının geçerlilik süresinin 2021 yılına uzatılması amacıyla Şirket Esas Sözleşmesinin “Sermaye” başlıklı maddesinin değiştirilmesi için Sermaye Piyasası Kurulu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nezdinde gerekli izinlerin alınmasına ve izinlerin alınmasını takiben değişikliğin, yapılacak ilk Genel Kurul Toplantısında pay sahiplerinin onayına sunulmasına Şubat 2017 tarihinde karar verilmiştir. Bu kapsamda kayıtlı sermaye tavanı sisteminde bulunan Topluluk şirketlerinin kayıtlı sermaye tavanı başvuru tutarları aşağıdaki gibidir: Kayıtlı Sermaye Tavanı (Türk Lirası) Şirket 31 Aralık 2016 Onaya Tarihi İtibarıyla Sunulan Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 2.500.000.000 4.000.000.000 Trakya Cam Sanayii A.Ş. 1.500.000.000 3.000.000.000 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 1.000.000.000 2.000.000.000 Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 1.000.000.000 20.000.000 2.500.000.000 25.000.000 ● Şirket bağlı ortaklıklarından, Camiş Ambalaj Sanayi AŞ'nin, kısmi bölünme işlemi 27 Aralık 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiş olup, Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. 2 Ocak 2017 tarihinde tescil edilerek resmen kurulmuştur. Şirket Yönetim Kurulu’nun 28 Şubat 2017 tarihli toplantısında aldığı satış kararına istinaden, bağlı ortaklıklardan Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. hisselerinin tamamı Dunapack Packaging ismi altında faaliyet gösteren Avusturya merkezli Prinzhorn Holding’e bağlı Mosburger GmbH’ye 50.400.000 Amerikan Doları karşılığında devredilmiştir. 41.Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen ya da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gerekli Olan Diğer Hususlar Finansal Tabloların Onaylanması Şirket’in 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: II–14.1 sayılı Tebliğ hükümlerine göre hazırlanan bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tabloları, Denetimden Sorumlu Komite’nin görüşü de dikkate alınarak incelenmiş olup; söz konusu konsolide finansal tabloların faaliyet sonuçlarının gerçek durumunu yansıttığına ve Şirket’in izlediği muhasebe ilkeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun ve doğru olduğuna, konsolide finansal tabloları Mali Kontrol ve Raporlama Direktörü Gökhan Güralp ile Mali Kontrol ve Yasal Raporlama Müdürü Murat Yalçın tarafından elektronik ortamda imzalanmasına ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında gerekli bildirimlerin yapılmasına Şirket Yönetim Kurulu’nun 6 Mart 2017 tarihli toplantısında karar verilmiştir. 134