Aselsan Mali Danışmanlık projesi Yönetici ortaklarımızdan Şebnem

Aselsan Mali Danışmanlık projesi Yönetici ortaklarımızdan Şebnem
Çelebi’nin şahsi referansıdır.Şebnem Çelebi bu projede proje yöneticiliği ve
Mali Muhasebe Danışmanlığı yapmıştır
ASELSAN MALİ DANIŞMANLIK PROJESİ
ASELSAN, 1975 yılı sonunda Kara Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı öncülüğünde
Vakıf Kuruluşu bir Anonim Şirket olarak kurulmuştur. Şirket, bugün modern elektronik cihaz
ve sistemler geliştiren, üreten, tesis eden, pazarlayan ve satış sonrası hizmetlerini yürüten
entegre bir elektronik sanayii kuruluşu haline gelmiştir. Aselsan, halen, İMKB’ye kote ve
SPK denetimine tabi bir Anonim Şirket’tir ve İSO 500 listesinde 2003 yılı itibariyle,
Türkiye’nin en büyük 100 firması arasındadır.
Gereksinim
Türkiye ve dünyanın önde gelen savunma sanayi şirketlerinden olan Aselsan, 2004
yılında mali süreçlerini iyileştirmeye, mali sistemini yeniden yapılandırmaya ve 2005 yılında
kullanmaya başlayacağı SAP’nin Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) projesinden önce,bu
yeni sistemin mali altyapısını kurmaya karar verdi. Kurulmuş olan SAP ERP sistemi
öncesinde, değişmekte olan yasal muhasebe ihtiyaçlarının karşılanması son derece önemliydi.
Yapının, hem Vergi Usül Kanunu’na (VUK), hem de İMKB ve SPK gereksinimlerini
karşılayarak Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS)’na uygun şekilde
kurulması gerekmekteydi. Bu nedenle Aselsan, Temmuz 2004’te Nexum Boğaziçi(Şebnem
Çelebi’nin o tarihte görev yaptığı firma) ile beraber çalışmaya karar vermiştir. Bu çalışmayla,
ortak bir hesap planı ile, iki yasal muhasebe standardını birarada karşılayan bir yapı
oluşturulmuştur. Ayrıca, Aselsan’ın modern yönetim muhasebesi, bütçeleme ve planlama
sistemlerinden ve nakit / finansman yönetim tekniklerinden yararlanması sağlanmıştır.
Proje Kapsamı
Proje, 5 ana iş paketinden oluşmaktadır:





Mali Muhasebe (UFRS ve VUK tabanlı olarak)
Yönetim ve Maliyet Muhasebesi
Nakit planlaması ve finans yönetimi
Bütçeleme
Proje yönetimi ve maliyetleri
Çözüm Bileşkeleri ve Kazanç





AR-GE giderlerinin takibi sürecinin UFRS’ye göre ve VUK ile de uyumlu olacak
şekilde tasarlanması
Tüm UFRS ve VUK ihtiyaçlarının karşılanması (iki sisteme de uygun hesap planı)
Sorumluluk muhasebesi çerçevesinde masraf yerlerinin ve kar merkezlerinin
belirlenmesi ve gider çeşitlerinin ayrıştırılması
Masraf dağıtımı ilkelerinin hem ürün maliyetleri hem de karlılık analizleri
çerçevesinde oluşturulması
Ürün ve Proje Yönetimi, fiyatlandırması, kontrolü, bütçesi, maliyetlendirmesi
konusundaki ilkelerin belirlenmesi ve bu konularda Finansal Muhasebe ile Yönetim
Muhasebesi açısından modern yöntemlerin kurgulanması


Tahakkuk tabanlı, stratejik planlarla uyumlu, sık güncellenebilen çağdaş bir bütçeleme
sisteminin kurulması
Aselsan çapında finans yönetimi ilkelerinin belirlenmesi ve Finans Piyasaları
değerlendirme kriterleri çerçevesinde yapılması (CAPM modeli gibi); ayrıca risk
yönetimi gibi modern finans yönetimi başlıklarının temelinin hazırlanması
Proje Hakkında
Metodoloji
Projenin ilk aşamasında Aselsan’ın mevcut durumu detaylı olarak incelenmiş ve
raporlanmıştır. Projenin ikinci aşaması olan tasarım aşamasında, yukarıdaki iş paketleri
çerçevesinde atölye (workshop) çalışmaları yapılmış, bu iş paketleri için önerilen yapısal
değişiklikler, mevcut durumla karşılaştırmalı olarak, teorik yaklaşımlar ve dünyadan sektörel
olarak en iyi çalışma (best practice) örnekleriyle birlikte sunulmuştur. Her iş paketi için
öngörülen üç atölye çalışmasının birincisinde Nexum’un önerileri sunulmuş, ikincisinde
Aselsan’ın görüşleri tartışılmış, üçüncüsünde ise nihai tasarım kararları alınmıştır.
Mali Muhasebe
Mali Muhasebe iş paketi içerisinde öncelikli olarak hesap planı yeniden düzenlenerek
sadeleştirilmiştir. Oluşturulan “Ortak Hesap Planı”, hem Vergi Usül Kanunu’na, hem de
01.01.2005 yılında uygulamaya alınması gereken UFRS (IFRS) ilkelerine uygun olarak (SPK
Seri XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkındaki Tebliğ
kapsamında) düzenlenmiştir. Yine bu hedef çerçevesinde hesap işleyişleri (AR-GE giderleri,
stoklar, sabit kıymetler vs.) belirlenmiştir.
Yönetim ve Maliyet Muhasebesi
Bu iş paketinde, öncelikle sorumluluk muhasebesi çerçevesinde masraf yerlerinin ve
kâr merkezlerinin belirlenmesi ve gider çeşitlerinin ayrıştırılması sağlanmıştır. Ayrıca masraf
dağıtımı ilkeleri hem ürün maliyetlerin hem de departmantal karlılık analizleri çerçevesinde
oluşturulmuştur. Bunun yanı sıra ürün maliyetlendirme, karlılık analizi, ürün fiyatlandırma
gibi konular yeniden tasarlanarak, hem Finansal Muhasebe, hem de Yönetim Muhasebesi
açısından uyumlandırılmıştır. Yoğun AR-GE faaliyetleri gerçekleştiren Aselsan için, bu
faaliyetlerin maliyetinin doğru incelenebilmesi önemliydi. Kurulan mali yapı sayesinde, ARGE ile tasarlanan ürünlerin ve projelerin fiyatlaması, karlılık analizi ve maliyetlendirmesi
modellenmiştir.
Proje Yönetimi ve Maliyetleri
Aselsan bünyesinde yürütülmekte olan projelerin takibi, fiyatlandırılması ve
maliyetlendirilmesi ile ilgili olarak “Proje Yönetim ve Maliyetlendirme” ilkeleri
belirlenmiştir. Bu çerçevede, iş geliştirme, araştırma-geliştirme, tasarım, mühendislik
geliştirme, prototip üretim, sistem entegrasyonu gibi farklı proje safhalarında gerçekleştirilen
faaliyetlerin nasıl izleneceği ve maliyetlendirileceği ortaya konmuştur. Bu konularda,
savunma sanayinin önemli yol göstericilerinden olan ABD Savunma Bakanlığı’nın belirlediği
MIL 881 standartları ile ürün hayat döngüsü arasındaki ilişkiler de irdelenmiş ve ana ilkeler
oluşturulmuştur.
Bütçeleme
Mevcut durumda bütçelerini yıllık olarak yapan Aselsan’ın, daha uzun vadeli bütçeler
yapması ve böylece stratejik planlama ile arasındaki ilişkinin belirlenmesi tasarlanmıştır.
Ayrıca sene içinde yapılacak ek tahminlerle, bütçe takvimi yeniden düzenlenmiş ve şirket
yönetiminin daha esnek karar mekanizmalarına kavuşması sağlanmıştır. Bütçeleme sürecinde
ortaya çıkan performans değerlendirme yöntemlerinin, yine strateji ile uyumlu olması için
çalışmalar başlatılmıştır. Bunun yanında, Aselsan’da şu ana dek kullanılmış “nakit bütçesi”
yönteminden “tahakkuk” temelli bir bütçe sistemine geçiş öngörülmüş, böylece fiili muhasebe
verileri ile karşılaştırılabilirlik hedeflenmiştir Bu sistem, bütçe sürecinin daha doğru veriler
üretmesini amaçlamaktadır.
Finans Yönetimi
Finans yönetimi çerçevesinde, Aselsan içi departmanların nakit pozisyonlarının
izlenmesi, şirket nakit ve likidite yönetim ilkelerinin belirlenmesi, finans planlama
(özsermaye ve kredi planlaması) konularında, kurulacak olan yeni SAP ERP sisteminin
yapısına uygun bir modelleme gerçekleştirilmiş ve bu alanlar arasındaki ilişkiler yeniden
düzenlenmiştir.