uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Mayıs 2016
TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2016 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
1
-2016 Yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2016 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
5
-2016 Yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Tablo-2:
Tablo-3:
Tablo-4:
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2016 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 2016Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 2016 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2015-2016 Mart)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2015-2016)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2015-2016)
1
2
2
3
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2015-2016 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2015-2016)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere
Göre Dağılımı - (2015-2016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2015-2016)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20152016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20152016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2016
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2015 – 2016)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2007
– 2016/Mart)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2016 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
2016 Yılı Mart ayında 868 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2016 Aylık*
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Şubat
Mart
741
397
868
Sermaye
386
137
431
Yatırım
452
143
433
Tasfiye
66
6
2
-16
-51
51
371
311
386
Diğer Sermaye (Net)*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T .C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T .C.Merkez Bankası
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
1
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2016 Mart ayında
433 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere
Göre Dağılımı (2016 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
ElektrikliKara
Optik
Aletler
İmalatıve Yarı-Römork
Motorlu
Taşıtı
, Römork
İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
0
1
123
41
0
48
0
4
0
30
3
0
14
2
34
36
5
212
22
452
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
Şubat
0
0
42
1
13
6
0
2
3
17
1
0
24
45
5
13
0
0
13
143
Mart
8
5
112
60
2
11
18
8
5
8
213
46
23
3
2
15
1
0
5
433
Geçici Veriler, Kaynak: T .C. Merkez Bankası
433 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 351 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere
Göre Dağılımı -2016 Aylık
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şubat
Mart
360
10
94
9
351
22
27
0
244
46
21
12
1
3
12
7
12
50
204
0
40
67
2
16
0
0
11
0
0
81
44
12
32
37
0
452
1
0
24
0
0
19
1
1
0
18
5
143
6
0
6
0
0
70
41
35
5
29
0
433
Geçici Veriler, Kaynak : T .C. Merkez Bankası
2
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
2016 yılı Ocak-Mart döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 2.006
milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo - 4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2016 yılında
toplam 1.028 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2015 -2016/Mart)
(Milyon $)
Ocak-Mart
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Sermaye
Yatırım
Tasfiye
Diğer Sermaye (Net)*
Gayrimenkul (Net)
2015
2016
4.236
3.194
3.314
120
277
765
2.006
954
1.028
74
-16
1.068
%Değişim
-52,6
-70,1
-69,0
-38,3
-105,8
39,6
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T .C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T .C.Merkez Bankası
3
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Mart döneminde 1.028 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 277 milyon doları imalat sanayii sektöründen, 217 milyon doları ise enerji
sektöründen kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin
Sektörlere Göre Dağılımı (2015-2016/Mart)
(Milyon $)
Ocak-Mart
Sektörler
2015
Tarım, Avcılık , Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve YarıRömork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık
İşleri ve Sosyal
Hizmetler
Diğer Toplumsal,
Sosyal
ve Kişisel Hizmet
Faaliyetleri
Toplam
2016
4
164
792
153
17
46
1
12
8
6
277
102
15
65
18
14
23
8
540
910
29
317
3
562
324
138
15
56
3.314
55
217
46
61
50
41
64
6
212
40
1.028
Geçici Veriler, Kaynak : T .C.Merkez Bankası
2016 yılı Ocak-Mart döneminde nakit sermaye girişinin % 78,3’ü AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
Tablo 6- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere
Göre Dağılımı (2015-2016/Mart)
(Milyon $)
Ülkeler
Ocak-Mart
2015
2016
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
1.125
56
11
72
515
185
805
41
232
3
296
120
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
31
255
818
0
40
0
5
1.326
800
14
786
526
0
3.314
35
78
7
0
41
0
0
170
86
48
37
84
5
1.028
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T .C. Merkez Bankası
4
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2
2016 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
2016 Yılı Mart ayında 439 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 13 adet
yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2015-2016 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2015
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
Yeni
423
398
494
414
473
472
370
486
381
454
446
453
5.264
İştirak
15
19
30
12
19
11
13
18
12
22
19
16
206
Şube
Toplam
444
425
527
432
497
496
390
505
396
484
474
476
5.546
6
8
3
6
5
13
7
1
3
8
9
7
76
Yeni
523
492
433
---------1.448
2016/Mart
İştirak
Şube
16
5
8
6
13
6
------------------37
17
Toplam
544
506
452
---------1.502
% Değişim
22,5
19,1
-14,2
-----------
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2016 yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
2016 Yılı Mart ayı sonu itibariyle 1.465 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 37 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler (2015 - 2016/Mart)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Mart
2015
Yeni
% Değişim
2016
1.315
1.448
10,1
İştirak
64
37
-42,2
Şube
17
17
0,0
1.396
1.502
7,6
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
2
5
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Mart döneminde; 1.502 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri ile inşaat
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9).
2016 yılı Ocak-Mart döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 47 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
17 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe ve 8 adedi ulaştırma, haberleşme ve depolama
hizmetleri sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2015-2016/Mart)
( Şirket Sayısı)
2015
Sektörler
<50.000$
50.000$ 200.000$
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
33
14
307
11
41
21
15
16
203
130
329
1.768
86
467
8
783
262
11
8
95
2
19
7
7
3
57
12
119
482
20
88
2
121
31
3
3
25
0
1
3
2
1
18
12
28
71
4
18
0
23
7
Toplam
4.187
989
194
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S.
Makine
Teçhizat
İmalatı
Motorlu
Kara ve
Taşıtı
, Römork,Yarı-Römork
İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
2016/Mart
200.000$ >500.000$
500.000$
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
6
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
0
1
25
1
1
4
3
0
16
17
13
69
1
11
6
27
6
47
26
452
14
62
35
27
20
294
171
489
2.390
111
584
16
954
306
16
3
85
2
14
6
6
6
51
20
96
489
36
101
3
195
52
4
1
30
0
6
2
2
3
17
4
39
152
3
28
2
39
12
1
2
2
0
0
0
0
0
2
0
8
15
1
4
0
12
0
1
0
4
0
1
0
0
0
3
1
5
17
1
8
2
6
2
22
6
121
2
21
8
8
9
73
25
148
673
41
141
7
252
66
176
5.546
1.096
314
45
47
1.502
Toplam
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Mart döneminde kurulan 1.502 adet uluslararası sermayeli şirketin 933 adedi
Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 270 adedi AB ülkeleri, 96 adedi ise Diğer Asya ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı (2015 - 2016/Mart)
( Şirket Sayısı)
2015
Ülkeler
<50.000$
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
979
354
97
109
64
355
273
266
46
125
104
21
16
2.194
271
17
4.187
50.000$ 200.000$
144
50
22
21
9
42
46
60
2
12
11
1
2
649
70
4
989
2016
200.000$>500.000$
500.000$
54
14
7
7
6
20
12
13
0
3
2
1
2
95
15
0
194
79
13
19
12
7
28
12
3
0
7
6
1
2
47
17
9
176
Toplam
<50.000$
1.256
431
145
149
86
445
343
342
48
147
123
24
22
2.985
373
30
5.546
224
94
15
18
13
84
54
48
16
20
15
5
3
650
77
4
1.096
50.000$ 200.000$
23
8
2
2
1
10
12
16
2
4
3
1
2
239
13
3
314
200.000$>500.000$
500.000$
8
3
1
1
0
3
3
2
0
1
1
0
0
28
3
0
45
15
6
1
2
1
5
4
1
0
1
1
0
3
16
3
4
47
Toplam
270
111
19
23
15
102
73
67
18
26
20
6
8
933
96
11
1.502
Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2016 Yılı Mart ayı sonu itibariyle 42.581 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 6.514 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 49.095 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
Tablo 11- Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
( Şirket Sayısı)
Yıl
1954-2010 ( Birikimli )
Yeni
İştirak
Şube
Toplam
19.693
4668
639
25.000
2011
3.607
628
94
4.329
2012
3.604
574
82
4.260
2013
3.482
205
87
3.774
2014
4.416
196
72
4.684
2015
5.264
206
76
5.546
2016/Mart
1.448
37
17
1.502
41.514
6.514
1.067
49.095
Genel Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
7
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
49.095 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ve gıda ürünleri,
içecek ve tütün imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı (2015 - 2016/Mart)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Mart
1954-2016/Mart
Sektörler
2015
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
7
6
122
6
17
8
9
4
78
43
121
594
32
157
3
215
96
1.396
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
8
2016
22
6
121
2
21
8
8
9
73
25
148
673
41
141
7
252
66
1.502
Toplam
699
720
6.309
566
624
686
521
306
3.606
1.296
4.375
17.908
2.210
4.727
407
7.948
2.496
49.095
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
49.095 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 20.918 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 6.602 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.933 adet) ve Hollanda (2.610 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
(2015-2016/Mart)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Mart
1954-2016/Mart
Ülkeler
2015
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2016
336
109
38
32
29
128
86
100
46
33
13
9
721
92
19
2
71
6
1.396
Toplam
270
111
19
23
15
102
73
85
26
20
6
8
933
96
17
3
76
11
1.502
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
9
20.918
6.602
2.610
2.933
1.321
7.452
4.783
1.743
1.976
1.647
329
252
15.417
3.529
772
283
2.474
477
49.095
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
49.095 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
29.693 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (4.792 adet), Ankara
(2.731 adet) ve İzmir (2.293 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin
Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl)
İl
Şirket Sayısı
(1954-2016/Mart)
İSTANBUL
29.693
ANTALYA
4.792
ANKARA
2.731
İZMİR
2.293
MUĞLA
1.594
MERSİN
1.487
GAZİANTEP
973
BURSA
648
AYDIN
626
HATAY
577
Diğer İller
3.681
Toplam
49.095
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 29.693 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (11.459 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (5.013 adet) ve
imalat sanayi (3.822 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı
(1954-2016/Mart)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
İstanbul
Antalya
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer
Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
216
312
3.822
280
433
462
318
129
2.200
768
2.149
11.459
892
3.008
351
5.013
1.703
125
32
286
39
7
29
12
1
198
68
750
967
636
621
10
1.057
240
Toplam
29.693
4.792
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
10
İzmir
Muğla
29
130
328
26
10
25
36
11
220
222
300
826
88
140
16
446
206
79
63
436
59
28
38
43
19
249
85
168
830
81
167
10
266
108
26
8
64
6
4
1
2
0
51
6
225
175
287
236
7
512
48
2.731
2.293
1.594
Ankara
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri3
2016 Mart ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 18 adet
proje kapsamında yaklaşık 58,3 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2016 yılında belgelendirilen yatırım projesi sayısı 45 adede, belge kapsamındaki
yatırımların tutarı ise 428,2 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16).
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri 2016 Aylık
Şubat
Ocak
Belge Adedi
Mart
13
14
18
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
20,7
349,2
58,3
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
62,3
1.028,8
170,0
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
45 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 35 adedi imalat, 8 adedi hizmetler ve 2 adedi elektrik,
gaz ve su sektörlerinde düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)*
(Milyon $)
2011
2012
2013
2014
2015
Ocak- Mart
2015
2016
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu) 16.182
13.284
12.384
12.523
16.819
4.236
2.006
14.145
10.126
9.310
8.315
11.494
3.194
954
Yatırım
16.136
10.759
9.878
8.576
11.858
3.314
1.028
Tasfiye
1.991
633
568
261
364
120
74
24
522
25
-113
1.169
277
-16
2.013
2.636
3.049
4.321
4.156
765
1.068
Sermaye
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T .C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T .C.Merkez Bankası
13
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Ocak- Mart
2011
32
146
3.599
650
149
348
76
464
93
1.819
4.295
301
707
122
221
5.883
300
232
298
16.136
2012
2013
43
188
4.519
2.201
376
579
32
143
121
1.067
773
1.427
221
16
130
2.084
173
546
639
10.759
47
717
2.209
400
60
272
5
607
97
768
1.831
178
377
59
364
3.415
128
106
447
9.878
Geçici Veriler, Kaynak: T .C. Merkez Bankası
14
2014
61
365
2.731
449
137
491
4
918
78
654
1.134
232
1.136
24
594
1.470
227
202
400
8.576
2015
47
202
4.111
958
429
339
34
142
138
2.071
1.263
76
569
23
1.524
3.535
169
59
280
11.858
2015
2016
4
164
792
153
17
46
1
12
23
540
910
29
317
3
562
324
138
15
56
3.314
8
6
277
102
15
65
18
14
8
55
217
46
61
50
41
64
6
212
40
1.028
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak- Mart
2011
11.494
664
2.419
1.000
1.424
906
111
4.970
1.093
0
1.401
21
62
2.056
1.559
196
1.359
497
9
16.136
2012
7.303
491
1.519
86
1.381
2.044
154
1.628
622
0
439
32
20
2.337
1.593
940
653
744
6
10.759
2013
5.284
1.968
657
217
918
300
148
1.076
1.128
221
326
16
1
2.899
2.286
880
1.406
613
3
9.878
2014
5.275
601
31
281
2.016
1.051
488
807
1.041
42
334
0
0
1.884
1.336
364
954
548
0
8.576
Geçici Veriler, Kaynak: T .C. Merkez Bankası
15
2015
6.878
387
45
167
1.188
596
180
4.315
952
0
1.568
0
5
2.455
1.263
457
798
1.192
0
11.858
2015
2016
1.125
56
11
72
515
185
31
255
818
0
40
0
5
1.326
800
14
786
526
0
3.314
805
41
232
3
296
120
35
78
7
0
41
0
0
170
86
48
37
84
5
1.028
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2015 - 2016/Mart)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
Toplam
2015
2016/Mart
Yeni
İştirak
Şube
44
23
433
14
60
33
27
18
281
161
476
2.252
110
559
14
904
288
2
3
13
0
2
1
0
2
8
7
9
111
0
19
2
29
11
1
0
6
0
0
1
0
0
5
3
4
27
1
6
0
21
7
5.264
206
76
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
16
Yeni
İştirak
Şube
47
26
452
14
62
35
27
20
294
171
489
2.390
111
584
16
954
306
21
6
118
2
21
8
8
9
70
24
145
645
41
136
7
242
63
0
0
2
0
0
0
0
0
2
1
2
22
0
4
0
4
2
1
0
1
0
0
0
0
0
1
0
1
6
0
1
0
6
1
22
6
121
2
21
8
8
9
73
25
148
673
41
141
7
252
66
5.546
1.448
37
17
1.502
Toplam
Toplam
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Ocak- Mart
1954-2010
2011
2012
2013
2014
2015
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
19542016/Mart
2015
2016
Toplam
397
526
4.262
457
435
465
358
232
2.315
533
2.308
7.623
1.683
2.191
287
3.914
1.276
69
101
459
45
32
56
38
15
273
136
432
1.525
98
481
32
787
209
55
20
322
20
19
36
28
10
209
149
336
1.890
94
439
28
690
237
39
23
318
16
17
37
27
10
211
143
306
1.636
82
390
25
640
172
70
18
375
12
38
49
35
10
231
139
356
2.171
101
501
12
711
230
47
26
452
14
62
35
27
20
294
171
489
2.390
111
584
16
954
306
7
6
122
6
17
8
9
4
78
43
121
594
32
157
3
215
96
22
6
121
2
21
8
8
9
73
25
148
673
41
141
7
252
66
699
720
6.309
566
624
686
521
306
3.606
1.296
4.375
17.908
2.210
4.727
407
7.948
2.496
25.000
4.329
4.260
3.774
4.684
5.546
1.396
1.502
49.095
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
17
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2010
Ocak- Mart
2011
2012
2013
2014
2015
2015
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
13.467
4.193
1.791
2.109
800
4.574
2.834
475
1.219
1.035
184
138
4.799
1.777
387
168
1.222
291
25.000
1.749
590
184
184
113
678
447
131
187
159
28
20
1.424
334
53
16
265
37
4.329
1.532
484
172
170
107
599
419
151
151
114
37
21
1.643
304
55
29
220
39
4.260
1.348
416
157
161
102
512
345
206
134
105
29
25
1.369
317
71
28
218
30
3.774
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
18
1.296
377
142
137
98
542
322
305
112
91
21
18
2.264
328
96
25
207
39
4.684
1.256
431
145
149
86
445
343
390
147
123
24
22
2.985
373
93
14
266
30
5.546
336
109
38
32
29
128
86
100
46
33
13
9
721
92
19
2
71
6
1.396
2016
270
111
19
23
15
102
73
85
26
20
6
8
933
96
17
3
76
11
1.502
19542016/Mart
Toplam
20.918
6.602
2.610
2.933
1.321
7.452
4.783
1.743
1.976
1.647
329
252
15.417
3.529
772
283
2.474
477
49.095
Mayıs 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2010-2016/Mart)
2011
Belge Adedi
2012
2013
2014
2015
2016/Mart
197
227
237
252
225
45
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
4.947,3
4.591,9
8.036,2
5.492,4
12.078,9
428,2
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
8.314,2
8.267,4
15.330,7
11.902,0
32.925,8
1.261,1
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
19