gümrüklerde neler oluyor? - ada grup gümrük müşavirliği

Büyük Kulüp Dergisi, Nisan 2009
GÜMRÜKLERDE NELER
OLUYOR?
YENİ BİR DÖNEM: YETKİLENDİRİLMİŞ
GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ...
M.Okan OĞUZ
“Gümrük idarelerinin üzerindeki iş yükü azalacak, gümrük işlemleri
daha hızlı ve güvenli sonuçlandırılacak”
Ülkemizin dış ticaret hacmi her geçen yıl artmakta. Dış ticaret işlemlerin artmasıyla
birlikte gümrük işlemleri de doğal olarak artış gösteriyor. Gümrük işlemlerinin
sağlıklı
yürütülmesinin
yanı
sıra
denetimlerin
gerektirdiği
şekilde
gerçekleştirilebilmesi için, gerekli hizmete cevap verebilecek yeterli sayıda uzman
gümrük personeline ihtiyaç duyuluyor. Aşağıdaki tabloda görüleceği gibi, ülkemizin
dış ticaret hacmi her yıl artmasına rağmen, gümrüklerde çalışan personel sayısında
yeterli artış sağlanamıyor.
Türkiye’nin 1996 yılında Gümrük Birliği’ne girmesiyle birlikte, gümrük
uygulamalarında önemli bir değişim yaşandı. Bir yandan Avrupa Birliği ülkelerinde
uygulanan mevzuat bizdeki gümrük uygulamalarına yansıtılırken, diğer taraftan
gümrük işlemlerinin bilgisayar ortamında yapılması, BİLGE (Bilgisayarlı Gümrük
Etkinlikleri) sisteminin hayata geçmesi, gümrüklerde yeni bir dönemin başlamasına
neden oldu. Her ne kadar gümrük işlemlerinin bir bölümü bilgisayar ortamında
gerçekleştirilse de, gerçek ortamda yapılan işlemler için gümrük personeline ihtiyaç
duyulmakta olup, bugünkü ortamda çalışan gümrük personeli bu ihtiyaca cevap
verememekte.
Bunun yanı sıra yakın bir gelecekte, gümrüklerde işlemlerin
tamamı elektronik ortamda gerçekleştirileceği de dikkate alınarak, Gümrük
Müsteşarlığı yeni bir düzenleme yaparak Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği
sistemini devreye soktu. Konuyu kendisi de Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri olan,
Büyük Kulüp Yönetim Kurulu Üyelerimizden Sayın Okan Oğuz ile değerlendirdik.
Bu yeni düzenleme neler getiriyor ve kimleri ilgilendiriyor?
Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 19.01.2008 tarih 26761 sayılı resmi gazetede
Gümrük Genel Tebliği (Seri no: 60) olarak yayımlanan bu düzenleme kapsamında,
•Gümrüklü Genel Antrepo İşletmecileri
•Özel Antrepo Sahipleri
•Nihai Kullanım uygulamasından yararlanmak isteyenler,
•Gümrük İdarelerince verilen Dahilde İşleme İzinleri kapsamındaki işlem yapan,
•ATR ve EUR.1 belgesi ile ihracat yapan,
•Onaylanmış Kişi Statüsü ile ATR dolaşım belgesi düzenleyen,
1
Büyük Kulüp Dergisi, Nisan 2009
•Geçici ithalat işlemi yapan,
•Gümrük Kontrolü Rejimi kapsamına giren eşya ithal eden firmalar gümrük
işlemlerini eskisi gibi Gümrük Müşavirleri ile değil, Gümrükler Genel
Müdürlüğü’nün belirlediği şartlara sahip Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri
(YGM) tarafından yürütülecek.
Bu düzenlemenin getirdiği avantajlar nelerdir?
Gümrük idarelerinin üzerindeki iş yükü azalacak, gümrük işlemleri daha hızlı ve
güvenli şekilde Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri tarafından takip edilerek
sonuçlandırılacak. Eskiden gümrüklerde çeşitli suiistimaller yaşanıyordu. Bu yeni
düzenleme suiistimalleri azaltacak. İşlemler sırasında daha az belge kontrolü ve fiziki
kontrole tabi olunacak. Denetim istenilen yerde yapılacak. Yeni düzenlemeyle
gümrüklerde diğer yükümlülere göre daha az bilgi sunarak beyanda bulunulabilecek.
Şüphesiz düzenleme, lojistik açıdan süratin artmasını sağlayarak ihracat ve ithalatta
rekabet avantajı getirecek. Bu bağlamda, gümrük işlemlerinin tamamının elektronik
ortamda gerçekleştirilmesi, Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerinin devreye
girmesiyle, gümrük idareleri işlemlerde denetim mekanizmasını daha kuvvetli hale
getirecek, dış ticaret konusunda faaliyet gösteren firmalarımız gümrük uygulamalarını
hızlı ve güvenli bir şekilde sonuçlandıracak, böylece hepimiz özlediğimiz güzel iş
ortamına ulaşacağız.
YGM ile çalışmak isteyen şirketler nasıl bir yol izleyecek?
İşlemlerini YGM’ler ile gerçekleştirmek isteyen şirketlerin, yaptırmak istediği faaliyet
ve tespitlere dair sözleşme imzalaması gerekiyor. Tabii ki kimi işlemler için bu
sözleşmelerin en az 1 sene süreli olması gerekecek.
Kimler YGM olabilir?
İlgili kanuna göre;
•Sınavla gümrük müşaviri olup yedi yıl süre ile Gümrük Müşavir’liği yapanlar.
•Gümrük teşkilatında çalışıp Gümrük Müşaviri olmaya hak kazananlar.
•Tespit işlemleri yapılacak kişiler ve antrepo işleticileri ile ortaklık veya çalışan
statüsünde ilişkide bulunmayanlar.
•Dolaylı temsil sureti ile Gümrük Müşavirliği yapmayanlar ve bu amaçla kurulmuş
tüzel kişilere ortak olmayanlar
Gümrük Müşavirleri Gümrük Müsteşarlığına başvurarak yetki belgelerini, kaşe ve
kullanıcı kodlarını almaları durumunda Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri olabilirler.
YGM’lerin gümrük idarelerinde iş takip etmeleri mümkün değil. Bu yüzden YGM
olma hakkına sahip gümrük müşavirlerinin, YGM olmak veya gümrüklerde iş takip
etmek arasında bir seçim yapmaları gerekiyor.
2