Dünyamı Yeniliyor Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Hayata renk katabilmek için… 1927 yılında küçük bir boya imalathanesi ile üretime başlayan Dyo Boya, bugün uluslararası bir marka olarak müşterilerine hizmet vermekte ve hayata renk katmayı sürdürmektedir. Dyo Boya dünden bugüne sektöründe ürettiği ilklerle kaliteli ve çok çeşitli ürünleri tüketicilerine sunmakta ve onların dünyasını yenilemektedir. Sahip olduğu 1.200 değişik ürün, 3.500 ambalaj ve 60.000 farklı renk ile müşterilerinin ve tüketicilerinin taleplerine en iyi şekilde cevap veren Dyo Boya, teknolojiyi yakından takip ederek öncü kimliğini korumaya devam edecektir. Dünyamı Yeniliyor… Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Ticaret Unvanı Dyo Boya Fabrikaları San. ve Tic. A.Ş. Merkez Dyo Boya Hakkında Kurumsal Profil Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları Yaşar Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanı’ndan Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı Yönetim Kurulu Başkanı’ndan İletişim Bilgileri Dyo Boya Hakkında Raporun İlgili Olduğu Hesap Dönemi 01.01.2013 – 31.12.2013 Şehit Fethibey Caddesi No: 120 Alsancak - İzmir Tel: (232) 482 22 00 Faks: (232) 484 17 89 Fabrika - İzmir 10003 Sokak No: 2 A.O.S.B. Çiğli - İzmir Tel: (232) 328 08 80 Faks: (232) 376 80 55 D.O.S.B. 2. Kısım Fırat Caddesi No: 11 Dilovası - Kocaeli Tel: (262) 754 75 60 Faks: (262) 754 75 71 Yönetim Yönetim Kurulu, Üst Yönetim ve Komiteler Yönetim Fabrika - Kocaeli Ticaret Sicil ve Numarası İnternet Sitesi Adresi www.dyo.com.tr 300.000.000,00 TL Ödenmiş Sermayesi 100.000.000,00 TL Kurumsal Yönetim Yönetim Risk Yönetimi, İç Kontrol Sistemi ve İç Denetim Faaliyetleri Hukuki Açıklamalar Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Kurumsal Yönetim Kayıtlı Sermaye Tavanı 2013 Yılında 2013 yılında Türkiye Ekonomisi ve Sektör 2013 yılında Dyo Boya 2013 Yılında İzmir Ticaret Sicili 41998 K:1336 Finansal Bilgiler Finansal Bilgiler Yıllık Faaliyet Raporuna Dair Bağımsız Denetçi Raporu Bağımsız Denetim Raporu Finansal Tablolar ve Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Yatırımcılara Bilgi 1 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Türk boya sektörünün kurucusu ve lideri Kurumsal Profil Boya sektörünün Türkiye’deki öncüsü olan Dyo Boya yenilikçi ve ihtiyaçları karşılayacak ürünlerini kalite çıtasını daima en üst seviyede tutarak tasarlayıp geliştirmekte ve ürünün müşteriye ulaştığı tüm süreçlerde teknik servis desteğini eksiksiz sağlamaktadır. öncü Dyo Boya, Türk boya sektörünün temellerini atan firmadır. Fark Yaratmak Boya sektörünün Türkiye’deki öncüsü olan Dyo Boya’nın geçmişten bugüne uzanan başarısının temelinde; Şirket’in proaktif yaklaşımı doğrultusunda yenilikçi ve ihtiyaçları karşılayacak ürünlerini kalite çıtasını daima en üst seviyede tutarak tasarlayıp geliştirmesi ve ürünün müşteriye ulaştığı tüm süreçlerde teknik servis desteğini eksiksiz sağlaması bulunmaktadır. 1.200 değişik ürün, 3.500 ambalaj ve 60.000 farklı renk Dyo Boya’nın önderi olduğu Yaşar Boya Grubu, tüketicilerine 5 şirketi ile Dyo, Dewilux ve Casati markaları altında 1.200 değişik ürün, 3.500 ambalaj ve 60.000 farklı renk sunmakta, sektörde 2013 ortalama 928 kişiye istihdam sağlamaktadır. Yenilikçiliği ilke edinen Dyo Boya; • inşaat boyaları • sanayi boyaları • mobilya boyaları • oto tamir boyaları • deniz boyaları • polyester alanlarında üretim yapmaktadır. Uluslararası piyasada bilinen bir marka Türk boya sektörünün lideri olan Dyo Boya, bir dünya markası olma yolunda önemli atılımlar yapmaya devam etmektedir. Halen Mısır, Romanya ve Rusya pazarında faaliyetlerini sürdüren Dyo Boya, bu vizyonuna uygun olarak yurt dışı pazarlarda yatırımlar gerçekleştirmeye devam etmektedir. Birinci öncelik: Müşteri memnuniyeti Müşterilerinin ihtiyaçlarını yakından izleyen Dyo Boya, bu sayede onların isteklerine hızla cevap vermekte ve piyasaya örnek teşkil edecek yenilikçi ürünler geliştirmektedir. Müşterileri için en uygun ürünü tasarlamayı amaçlayan Dyo Boya, satış öncesi, kullanım sırası ve satış sonrasında sunduğu teknik desteğin yanı sıra, renk ve dekorasyon konularındaki önerileriyle müşteri memnuniyetini sürekli artırmaktadır. Dyo Boya, Türkiye’nin en büyük ve en saygın gruplarından Yaşar Topluluğu’nun bir üyesidir. Dyo Boya Ortaklık Yapısı (%) Yaşar Holding A.Ş. 74,16 Şirket’in hisse senetleri Borsa İstanbul Ulusal Pazar’da DYOBY koduyla işlem görmektedir. 2 Hisse Oranı (%) Hisse Tutarı (TL) Yaşar Holding A.Ş. 74,16 74.160.451,68 Diğer 25,84 25.839.548,32 100,00 100.000.000,00 Hissedar Diğer 25,84 Toplam Şirket sermayesi, A grubu nama ve hamiline, B grubu hamiline paylardan oluşmakta olup, genel kurul toplantılarında “A” grubu nama hisseler için (3’er) oy hakkı vardır. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Marka Bilinirliği Dyo Boya, yenilikçi özelliğiyle pazarda yeni kategoriler açarak faaliyet gösterdiği boya sektörüne yön vermektedir. Dyo Boya’nın •teknoloji liderliği, •ürün geliştirme kabiliyeti, •çevreye duyarlı ürünleri, •güçlü marka mirası, •kaliteli boya imajı, •teknolojik ürün geliştirme yetkinliği önemli rekabet avantajları olarak öne çıkmaktadır. Geniş Ürün Yelpazesi-Güçlü Dağıtım Ağı Müşterilerinin talep ve ihtiyaçlarına en etkin şekilde cevap veren Dyo Boya, sahip olduğu güçlü lojistik ve dağıtım ağı sayesinde ise onlara geniş bir ürün yelpazesi sunmaktadır. Şirket bu kapsamda •satış sonrası teknik hizmet, •satış öncesi renk ve dekorasyon konusunda rehberlik, •yüksek marka güvenilirliği, •yüksek müşteri memnuniyeti, •bayi yapısında markaya olan bağlılık, •tecrübe ve bilgi birikimi, •etkin ve hızlı çözüm ortaklığı, •yaygın ve vefalı bayi teşkilatı, •müşteriye özel çözüm üretebilme ile sektördeki güçlü konumunu sürdürmektedir. Paylaşılan Değer •Yenilikçi ürün ve eksiksiz hizmetiyle sektörü ilklerle tanıştırmakta ve ona yön vermektedir. •Geniş ürün yelpazesi sayesinde müşterilerinin ve tüketicilerinin farklı segmentlerdeki ihtiyaçlarına etkin bir biçimde cevap vermektedir. •Yürüttüğü sosyal sorumluluk projeleri ve çevreci yaklaşımı ile sürdürülebilir bir geleceğin oluşturulmasına destek olmaktadır. Çevre ve İş Sağlığını Gözeten Bir Üretici Kurulduğu günden bu yana çevre ve iş sağlığına büyük önem atfeden Dyo Boya, çalışanları için en uygun ve en sağlıklı iş ortamını oluşturmayı ve üretimlerini çevreye duyarlı bir yaklaşımla gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. 3 Dyo Boya Hakkında Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Dyo Boya’nın 87 Yıllık Tarihinden Satırbaşları 2013 yılı itibarıyla 87 yıllık bir geçmişe sahip olan, Türk boya sanayisinin öncü kurucusu Dyo Boya, Türkiye’nin sanayileşme sürecinde de itici güçlerden birisi olmuştur. 1927 1993 1941 1994 • Durmuş Yaşar tarafından ilk boya mağazası açıldı. • Durmuş Yaşar tarafından ilk boya imalathanesi kuruldu, “Yaşarin” ve “Hazırlanmış Boya” markaları Türkiye’nin ilk boya markaları oldu. 1953 • Türkiye’nin ilk boya fabrikasının temeli Dyo Boya markası ile İzmir Bornova’da atıldı. 1964 • Dyo Boya TS EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Belgesini aldı. 1996 • Kemipex, Rus pazarına yönelik çalışmalar yapmak amacıyla Moskova’da bir Yaşar Boya Grubu şirketi olarak kuruldu. 1997 • Mikronize Mineraller Fabrikası açıldı ve Dyo Boya Harris Fırça Fabrikası üretime başladı. • Yaşar Boya Grubu, 300 milyon ABD dolarlık cirosu ile dünyanın 27., Avrupa’nın 10. en büyük boya grubu unvanını aldı. 1965 1999 • Dyosad Fabrikası kuruldu, ilk bayiler toplantısı gerçekleştirildi. 1967 • Birinci Dyo Resim Yarışması yapıldı. 1968 • Dyo Boya Matbaa Mürekkepleri Fabrikası açıldı. 1977 • Akril Fabrikası açıldı. 1978 • Akmaden Tesisleri kuruldu. 1980 • Satış noktalarında makine ile renklendirme yapabilme konsepti tüketiciye sunuldu. 1984 • Yasaş Gebze Fabrikası açıldı. 1990 • Yasaş Boyacılık Okulu kuruldu. 4 • Dyo Boya, boyacılık sektöründeki ilk ISO-9003 Kalite Güvence Belgesini aldı. • Türk Yıldızları ekibinin gösterilerinde kullandığı kırmızı beyaz boyalar Türkiye’de ilk kez Dyo Boya tarafından üretildi. • Sektörde ilk özgün boya satış noktaları olan Dyo Boya Renk Evleri kuruldu ve uygulamacı bayilik sistemi faaliyete geçti. 2000 • Yaşar Basf, OYAK Renault tarafından “Lider İkmalci”; Mercedes-Benz Aksaray Fabrikası’nda ise “Tek Tedarikçi” seçildi. 2002 • Yaşar Üniversitesi eğitim ve öğretime başladı. Selçuk Yaşar Boyacılık ve Endüstri Meslek Lisesi açıldı. 2003 • İlk “Dünya Boya Üreticileri Zirvesi” Bahamalar’da yapıldı, konuşmacı olarak zirveye Türkiye’den sadece Yaşar Boya Grubu davet edildi. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Türkiye’nin ilk boya markası olan Dyo Boya, sektöründe de ilklerin yaratıcısı olmayı sürdürmektedir. Dyo Boya, aynı zamanda Türkiye’deki ilk boya fabrikasının da sahibidir. Şirket ayrıca Türkiye’nin, •satış noktalarında makine ile renklendirme yapabilme konseptine, •ISO-9003 Kalite Güvence Belgesi’ne, •özgün boya satış noktalarına, •nanoteknoloji ile üretilmiş boyalara, •GSM altyapılı bağlılık sistemine, 2004 • Türkiye’nin ilk PTFE katkılı boyası “Teknoplast” Türk boyacılık sektörüne kazandırıldı. 2005 • Dyo Boya, Mısır’da üretime başladı, Mısır inşaat sektörünün lideri Sipes Grubu ile yapılan ortaklık sonucunda Kuzey Afrika otomobil ve mobilya boyaları sektöründe yerini aldı. • Dyo Boya, Türk boya sektöründe bir ilke daha imza atarak Türkiye’nin nanoteknoloji ile üretilmiş ilk boyalarını pazara sundu. 2006 • Dyo Boya, “Klimatherm” markası ile ısı yalıtım sektörüne girdi. 2007 • Dyo Boya nanoteknolojik ürünleri Avrupa’ya ihraç etmeye başladı. 2008 • Dyo Boya, fotokatalitik boyalarda solgel yöntemiyle, nanoteknoloji alanında Avrupa Patent Ofisi’nden ve Türk Standartları Enstitüsü’nden incelemeli patent alma başarısını gösteren ilk ve tek Türk markası oldu. • Dyo ve Dewilux markaları Turquality kapsamına alındı. 2009 • Avrupa Birliği standartlarında sertifikalı usta yetiştirmeyi amaçlayan Dyo AKADEMİ açıldı. • GSM altyapısı ile oluşturulan DYOLOG usta bağlılık modeli hayata geçirildi. 2010 • Rusya’da inşaat boyası üretimi başladı. • TS 18001:2008 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, TS EN ISO 14001: •Ar‑Ge Merkezi belgesine, •TS ISO 10002:2006 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgesi’ne •Türkiye Mükemmellik Ödülleri’nde “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi”ne sahip olan, •Bayi ve bayi çalışanlarına satış ve kişisel gelişimlerine yönelik eğitim programı veren EFQM Mükemmellik Modelini kurumsal yönetim biçimi olarak benimseyen ilk boya şirketidir. Dyo Boya Hakkında Dyo Boya’nın “İlk”leri 2004 Çevre Yönetim Sistemi ve TS ISO 10002:2006 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgeleri alındı. 2011 • Boya ve boyamayla ilgili ihtiyaç duyulan bilgiye konunun uzmanlarından ve ilk elden ulaşılmasını sağlamak amacıyla www.birbilenesorun.com.tr sitesi hizmete açıldı. • Uzun süren araştırmalar sonucu yaratılan hibrid teknolojili ürün Dyojen pazara sunuldu. • Çiğli Kampüs içerisinde Dyo Eğitim ve Uygulama Merkezi açıldı. • Su ve solvent bazlı seçenekleriyle Massiveline Ahşap Serisi pazarın beğenisine sunuldu. • Pinosan Ahşap Sistemleri yeni yüzüyle pazara sunuldu. 2012 • Dyo Boya, Dilovası’ndaki fabrikası ile Çevre Ödülü’nü aldı. • Dyo inşaat boyaları ürün etiketleri yeni tasarımı ile pazara sunulmaya başlandı. • TS ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi alındı. 2013 • Bayi ve bayi çalışanlarına, kişisel gelişimden satış tekniklerine, müşteri ilişkileri yönetiminden liderliğe kadar farklı alanlarda “Zafer Yolu” eğitim programı organize edildi. • Casati markasının Türkiye’deki kullanım hakkı alındı. • Türkiye Mükemmellik Ödülleri’nde iyi bir performans gösteren Dyo Boya, başvurusunun ilk yılında 13.11.2013 tarihinde düzenlenen ödül töreninde “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi”ni aldı. 5 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Türkiye’nin lider gruplarından... 7.400 Yaşar Topluluğu 20 şirketi, 19 fabrikası ve tesisi, 2 vakfı ve 7.400 çalışanı ile hizmet sunmaktadır. 6 Yaşar Topluluğu 1927 yılında denizcilik malzemeleri ve boya satışı yapmak üzere Durmuş Yaşar tarafından İzmir’de kurulan “Durmuş Yaşar Müessesesi”, bugün Türkiye’nin lider şirket gruplarından olan Yaşar Topluluğu’nun temelini oluşturmaktadır. Farklı sektörlerde en çok bilinen markalar 20 şirketi, 19 fabrikası ve tesisi, 2 vakfı ve 7.400 çalışanı ile Yaşar Topluluğu; • gıda ve içecek, • boya, • tarımsal üretim, • kağıt, • turizm, • dış ticaret, • enerji iş kollarında faaliyet gösteren lider markaların sahibidir. Gıda ve içecek ile boya, Yaşar Topluluğu’nun ana iş kollarıdır. Topluluğun lider markaları Pınar ve Dyo, Türkiye’de “tüketici tarafından en çok bilinen markalar sıralamasında” ilk sıralarda yer almaktadır. Gıda ve İçecek Grubu Boya Grubu en sevilen lezzetler, en sağlıklı ürünler, en son teknoloji teknolojik liderlik, güçlü markalar ve dağıtım ağı •Pınar Süt •Pınar Et •Pınar Su •Çamlı Yem Besicilik •Yaşar Birleşik Pazarlama •Pınar Foods GmbH •HDF FZCO •Dyo Boya Fabrikaları •Dyo Matbaa Mürekkepleri •Kemipex Joint-Stock Co. •S.C. Dyo Balkan SRL •Mediterranean Trade for Paints Co. (MTP Co.) Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Yaşar Topluluğu’nun Misyonu Yaşar Topluluğu Türkiye’nin • İlk boya fabrikası ve markası, • İlk 1.100 yataklı turizm tesisi, • Uluslararası standartta ilk özel sektör süt fabrikası, • İlk özel sektör kompoze gübre fabrikası, • İlk özel sektör kağıt fabrikası, • İlk geri dönüşümsüz ambalajda kaynak suyu, • İlk özel sektör entegre et tesisi, • ilk kültür balıkçılığı tesisi ve ilk kültür balığı üretimi gibi daha birçok ilkin yaratıcısıdır. Çevreye ve topluma değer veren bir yaklaşım Yaşar Topluluğu, her türlü ekonomik ve ticari faaliyetinin çevre üzerindeki etkisini en aza indirmek için çalışmakta, çevrenin korunması ve faaliyetlerden dolayı ortaya çıkabilecek çevre kirliliğinin azaltılması konusundaki tüm kanun ve yönetmeliklere uymaktadır. Kurumsal sorumluluğu, paydaşlarına ekonomik sorumluluğu ile özdeş gören Yaşar Topluluğu, 12 Kasım 2007’de gönüllülük esasına dayalı olan BM Küresel İlkeler Sözleşmesi ağına katılmış, bu kapsamda 2009 ve 2010 yılları için İlerleme Bildirimi Raporu, 2011 ve 2012 yılları için ise Sürdürülebilirlik Raporu yayınlanmıştır. Güvenilir markalarımızla tüketicilerimizin yaşamına değer katan kaliteli ürün ve hizmetler sunarız. Dyo Boya Hakkında Birçok ilke imza atan bir topluluk Yaşar Topluluğu, teknolojiyi sürekli takip etmekte ve yenilikçi yaklaşımı ile faaliyet gösterdiği sektörlerde ilkleri gerçekleştirmeye devam etmektedir. 2012 yılında Kadın Güçlendirme İlkeleri “CEO Destek Beyannamesi” imzalanmış, 2013 yılında “İşte Eşitlik Bildirgesi” kapsamında kadın işgücünün artırılması, çalışma koşullarının iyileştirilmesi gibi iyi bir kurumsal vatandaş olmanın gerektirdiği doğru cinsiyet politikaları konusunda taahhütlerde bulunulmuştur. Topluluğun Küresel İlkeler Sözleşmesi kapsamında yayınladığı ilerleme bildirimleri ve sürdürülebilirlik raporlarına www.yasar.com.tr adresindeki kurumsal web sitesinden ulaşılabilir. Borsa İstanbul’da işlem gören 6 şirket Yaşar Holding A.Ş. iştiraklerinden Pınar Süt, Pınar Et, Pınar Su, Dyo Boya, Viking Kağıt ve Altın Yunus Çeşme’nin hisseleri Borsa İstanbul’da işlem görmektedir. Yaşar Topluluğu ayrıca eğitime, spora, kültür ve sanata destek sağlayan birçok kurumsal sosyal sorumluluk projesi gerçekleştirmektedir. Temizlik Kağıtları Grubu Ticaret ve Hizmet Grubu Vakıflar çevre dostu üretim, yenilikçi ürünler üstün hizmet anlayışı sorumlu kurumsal vatandaş •Viking Kağıt •Altın Yunus Çeşme •Bintur •Yaşar Dış Ticaret •YADEX International GmbH •Desa Enerji •Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı •Selçuk Yaşar Spor ve Eğitim Vakfı 7 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Piyasayı iyi okuyabilme yetkinliği ile… Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 2013 yılında Dyo Boya faaliyette bulunduğu tüm segmentlerde pazar ortalamasının üzerinde büyümüş, yüksek satış rakamları yakalamış, büyüme hedeflerine paralel bir stratejiyle pazar paylarında kazanımlarını sürdürmüştür. hedef Dyo Boya’nın hedefinde, Türkiye Mükemmellik Büyük Ödülü ardından Avrupa Kalite Ödülü’nün sahibi olmak yer almaktadır. Değerli hissedarlarımız Dyo Boya 2013 yılında yüksek bir performansla sektörün üzerinde büyümüştür. 2013 yılında Dyo Boya faaliyette bulunduğu tüm segmentlerde pazar ortalamasının üzerinde büyümüş, yüksek satış rakamları yakalamış, büyüme hedeflerine paralel bir stratejiyle pazar paylarında kazanımlarını sürdürmüştür. Dyo Boya’nın net satışları, 2013 yılında %17 oranında artarak 569 milyon TL’ye ulaşmıştır. Şirketimiz net dönem kârı 11,3 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Yurt içi satışlarda %16 oranında büyüme sağlanırken, rekabetin son derece yoğun yaşandığı yurt dışı pazarını geliştirme konusundaki çalışmalarımız 2013’te de tüm hızıyla devam etmiştir. Dyo Boya, bu çalışmalarının karşılığını zayıf olduğu pazarlarda iyi bir çıkış yakalayarak almıştır. Şirket, ihracatını bir önceki yıla göre dolar bazında %27’nin üzerinde artırırken, 2013 yılında gerçekleştirilen yurt dışı satışların toplam satışlar içindeki payı %7 olmuştur. Dyo Boya 2013 yılında Avrupa’da, Türki Cumhuriyetler’de, Orta Doğu ve Afrika’da 35 ülkeye ihracat yaparak dış pazardaki büyümesini sürdürmüştür. 8 Dyo Boya’nın ürünleri Dyo, Dewilux ve Casati markaları altında konumlanmaktadır. 2013 yılında Türkiye’deki marka kullanım hakkını almış olduğumuz Casati, İtalya’nın en köklü boya üreticilerinden olup 1,3 milyon renk oluşturabilen Casati Color makinelerini üretmekte ve İtalya’da 1.200 mağazada 200 boya makinesiyle hizmet vermektedir. Sektörümüz Avrupa’nın en büyük 6. üreticisi konumundadır. Türkiye boya sektörü 2013 yılında 3,2 milyar TL’lik büyüklüğü ve 750 bin tonluk hacmiyle Avrupa’nın en büyük 6. üreticisi konumuna ulaşmıştır. 20’ye yakın gelişmiş üretim teknolojisine sahip büyük ölçekli firmanın faaliyet gösterdiği sektörümüzde yıllık üretiminin yaklaşık %82’si büyük ve orta ölçekli kuruluşlarca gerçekleştirilmektedir. Sektörde en büyük pay inşaat boyalarının olurken, ısı yalıtım sistemleri en çok yatırım yapılan diğer alandır. Çevre dostu ürünlerin geliştirilmesi sektördeki ana trendlerden biri olup payı %85’e ulaşan su bazlı boyaların yanı sıra VOC düşük ve yüksek solitli ürünlere yöneliş hız kazanmaktadır. DYOLOG - Usta Bağlılık Sistemimiz gelişiyor. 2009 yılından beri boyacılık sektörünün profesyonellerini bir araya getiren büyük bir platform olan DYOLOG Sistemi, boya ustası ve tezgahtarlardan oluşan üyeleriyle büyümeye devam etmektedir. 2013 yıl sonu itibarıyla 40.000 üyeye ulaşan sistem güçlü Dyo ailesinin temelini sağlamlaştırmıştır. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Dyo Boya, 2013 yılında açıklanan ve İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından 2012 yılı rakamlarına göre belirlenen Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında 17 basamak birden yükselerek 173. sırada yer almıştır. Diğer taraftan, aylık iş dünyası ve ekonomi dergisi Fortune Türkiye’nin, Temmuz 2013 sayısında açıkladığı “Fortune 500 Türkiye” listesinde Dyo, 2012 yılında ulaştığı net satış rakamı ile 12 basamak birden yükselerek 236. sırada yer almıştır. “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi”ni alan ilk boya markası Süreçlerini 6 farklı Yönetim Sistemi (ISO 9001, ISO /TS 16949, ISO 10002, ISO 14001, TS 18001, ISO 50001 ) ile yöneten DYO, “mükemmelliği” hedefleyen kalite yolculuğunda 2013 yılında önemli bir eşiği daha geçmiştir. DYO Boya olarak Türkiye Mükemmellik Ödülleri’nde iyi bir performans göstererek başvurumuzun ilk yılında “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi” ile ödüllendirildik. Boya sektöründe ürünlerimiz ve teknolojimiz ve hizmet kalitemizle üstlendiğimiz öncü rolü, yenilikçi marka vizyonumuz ve kalite yaklaşımımızla EFQM Mükemmellik Modeli ve “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi” ile daha üst bir noktaya taşıdık. Sektörümüzde, EFQM Mükemmellik Modelini, kurumsal yönetim biçimi olarak benimseyen ilk boya şirketi kimliğimizle farklılığımızı bir kez daha ortaya koyduk. Dyo Boya’nın hedefinde, Türkiye Mükemmellik Büyük Ödülü ardından Avrupa Kalite Ödülü’nün sahibi olmak yer almaktadır. Türkiye’nin Ar-Ge şampiyonları arasındayız. Köklü bir Ar-Ge deneyimine sahip olan Dyo Boya 4 yıldır Ar-Ge merkezi özelliğini de taşımaktadır. Merkezin kadrosu sayı ve nitelik olarak güçlenirken, Dyo Boya’nın Ar-Ge projeleri portföyü, yeni ürün ve uluslararası düzeyde yeni teknolojileri içeren yüksek seviyeli bir profili yansıtmaktadır. Teknolojik ve çevreci ürünler Sektöründe birçok ilkin yaratıcısı olan Dyo Boya, yenilikçi üretim gücünü piyasayı iyi okuyabilme yetkinliği ile birleştirerek sektöre yön vermektedir. Dyo Boya, Ar-Ge alanındaki güçlü konumunu ileriye taşımak, ürün çeşidi ve kalitesini artırmak ve bilgi üretmek adına cirosundan önemli bir oranı Ar-Ge çalışmalarına ayırmaktadır. Çevre etkisini en aza indirgeyici üretim süreçlerini geliştirmek temel ilkelerimizdendir. Bu çerçevede, Avrupa’da yürürlükte olan 2004/42/EC direktifine uygun olarak, ürünlerde bulunan Uçucu Madde Miktarları (VOC) düşürülerek iç ve dış cephe su bazlı tüm ürünler VOC direktifine uygun hale getirilmiştir. Solvent bazlı ürün gruplarında devam eden çalışmalar da 2013 yılında tamamlanmıştır. Dyo Boya, piyasaya yön veren yenilikçi yaklaşımı ve öncü kimliği ile ürünlerinin çeşidini ve kalitesini sürekli olarak artırmaya ve ödünsüz kalite yaklaşımını korumaya devam edecektir. Dyo Boya, 2013 yılında en güçlü olduğu inşaat boyaları segmentinde yeni ürünler geliştirmeye devam etmiştir. İhmal edilebilir düzeyde VOC içermesi ve atıkların geri kazanımı gibi çevreye ve insan sağlığına dair olumlu yönleriyle dünyada önemli yükseliş trendinde olan toz boya sektörüne giriş için 2013 yılında faaliyetlerimiz yoğunlaştırılmıştır. Bu gelişme Dyo Boya’nın çevreci yönü kadar vizyonunu da vurgulaması açısından önemlidir. Mükemmellik için çalışmaya devam Dyo Boya, piyasaya yön veren yenilikçi yaklaşımı ve öncü kimliği ile ürünlerinin çeşidini ve kalitesini sürekli olarak artırmaya ve ödünsüz kalite yaklaşımını korumaya devam edecektir. Güçlü markalarımızla hayata en güzel renkleri katmak için daha fazla çalışma azmini taşıyoruz. Hissedarlarımıza, çalışanlarımıza, müşterilerimize ve iş ortaklarımıza şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına teşekkür ederim. Saygılarımla, İdil Yiğitbaşı Yönetim Kurulu Başkanı Turkishtime Dergisi’nin Ar-Ge 250 Araştırması’nın sonuçlarını yansıtan Türkiye’nin Ar-Ge Şampiyonları listesinde 32’inci sırada ve ülkemizin büyük şirketleri arasında yer alarak teknoloji ve inovasyon konusunda boya sektöründeki ayrıcalıklı konumunu bir kez daha tescil ettirmiştir. 9 Yönetim Kurulu Başkanı’ndan Dyo Boya, ISO 500 ve Fortune 500 sıralamalarındaki yükselişine devam etmektedir. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Yönetim Kurulu, Üst Yönetim ve Komiteler 10 İdil Yiğitbaşı Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Gökoğlu Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mehmet Öğütçü Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Aktaş Yönetim Kurulu Üyesi Hakkı Hikmet Altan Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Fahri Yiğitbaşı Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kahya Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Yönetim Yönetim Kurulu ve Görev Süreleri Adı Soyadı İdil Yiğitbaşı Yılmaz Gökoğlu Mehmet Kahya Mehmet Öğütçü Mehmet Aktaş Hakkı Hikmet Altan Ahmet Fahri Yiğitbaşı Unvan Başkan Başkan Vekili Bağımsız Üye Bağımsız Üye Üye Üye Üye Görev Süreleri 16.05.2013 - 1 yıl 16.05.2013 - 1 yıl 16.05.2013 - 1 yıl 16.05.2013 - 1 yıl 16.05.2013 - 1 yıl 16.05.2013 - 1 yıl 16.05.2013 - 1 yıl Yetki Sınırları: Gerek Yönetim Kurulu Başkanı ve gerekse Yönetim Kurulu Üyeleri, Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddeleri ve Ana Sözleşmenin 11 ve 12. maddesinde belirlenen yetkileri haizdirler. Üst Yönetim Adı Soyadı Serdar Oran Ercümend Emir Atakay Hasan Şerefhan Burhan Kuran Mehmet Mutlu Uysal Ahmet Yaşar Örs Hüseyin Alp Korkmaz Bülent Tomaç Hasan Garipler Fahri Özgür Arıs Özlem Düzyatan Özlem Yaylalı Cem Gürkan Cenk Tekşal Görev Genel Müdür Sanayi Boyaları Fabrika Direktörü İnşaat Boyaları Fabrika Direktörü İnşaat Boyaları Satış Direktörü Sanayi Boyaları Satış Direktörü Mobilya Boyaları Satış Direktörü Oto Tamir Boyaları Satış Direktörü Casati Satış ve Pazarlama Direktörü Toz Boya ve Boya Teknik Eğitimler Direktörü Finans ve Mali İşler Direktörü Satınalma Direktörü İnsan Kaynakları Direktörü İnşaat Boyaları İhracat ve İş Geliştirme Direktörü Sanayi Boyaları İhracat Direktörü Denetimden Sorumlu Komite Kurumsal Yönetim Komitesi Adı Soyadı Mehmet Kahya Mehmet Öğütçü Adı Soyadı Mehmet Kahya Hakkı Hikmet Altan Görev Başkan Üye Riskin Erken Saptanması Komitesi Adı Soyadı Mehmet Öğütçü Mehmet Kahya Görev Başkan Üye Görev Başkan Üye * Yönetim Kurulu ve Üst Yönetim özgeçmiş bilgileri sayfa 31’da yer almaktadır. 11 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 750 bin tonluk hacimle Avrupa’da 6. 3,2 Türkiye boya sektörü 2013 yılında 3,2 milyar TL’lik büyüklüğe ulaşmıştır. 2013 Yılında Türkiye Ekonomisi ve Sektör Türkiye boya sektörü 2013 yılında 3,2 milyar TL’lik büyüklüğe ve 750 bin tonluk hacimle Avrupa’nın en büyük 6. üreticisi konumuna ulaşmıştır. GSYH Gelişme Hızı – Sabit Fiyatlarla (%) %4 Türkiye ekonomisi 2013’ün ilk 9 aylık döneminde %4 oranında büyümüştür. 2013 (9 ay) 2012 4,0 6,97 2013 2,2 2011 Enflasyon (%) 2012 8,8 7,40 2,45 13,33 2011 TÜFE 10,45 ÜFE Türkiye ekonomisi 2013 yılı 3. çeyreği itibarıyla %4 büyümüştür. Türkiye ekonomisi 2012 yılındaki %2,2’lik büyümenin ardından 2013’ün ilk 9 aylık döneminde %4 oranında bir büyüme gerçekleşmiştir. Enflasyonda yükselme eğilimi görülmektedir. 2013 yılı sonunda 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde (TÜFE) 2012 yılsonuna kıyasla %7,40 artış gerçekleşmiştir. 2012 yılı sonunda %2,45’e gerilemiş olan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) enflasyon oranı ise 2013 yılı sonunda %6,97’ye yükselmiştir. İhracat (milyar ABD doları) İthalat (milyar ABD doları) 2013 (11 ay) 138,7 2012 2011 153 135 İhracatın büyüme üzerindeki etkisi sıfırlanmıştır. TÜİK geçici verilerine göre 2013 yılının ilk 11 aylık döneminde, ihracat 138,7 milyar ABD doları, ithalat 228,5 milyar ABD doları, olarak 12 6,16 2013 (11 ay) 2012 2011 228,5 237 241 gerçekleşmiş, dış ticaret açığı %16,8 oranında büyüyerek 89,8 milyar ABD doları düzeyine çıkmıştır. 2012 yılı sonunda %64,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı da %60,7 seviyesine gerilemiştir. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Üretiminin yaklaşık %82’si büyük ve orta ölçekli kuruluşlardan Bugün 20’ye yakın büyük ölçekli ve gelişmiş üretim teknolojisine sahip firmanın faaliyet gösterdiği Türkiye boya sektörü 2013 yılında 3,2 milyar TL’lik büyüklüğe ve 750 bin tonluk hacimle Avrupa’nın en büyük 6. üreticisi konumuna ulaşmıştır. Kişi başı boya tüketiminin 10-12 kg/ yıl olarak gerçekleştiği ve çok sayıda ekonomik oyuncuya ev sahipliği yapan boya sektöründe 600 kadar da küçük ve orta ölçekli işletme üretim yapmaktadır. Sektörde en büyük pay inşaat boyalarının olurken, yıllık boya üretiminin yaklaşık %82’si büyük ve orta ölçekli kuruluşlar, vernik ve tiner ağırlıklı üretimi kapsayan %18’i ise küçük ölçekli kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmektedir. Türkiye’de boya sektörü birçok sektöre doğrudan hizmet sunmakta; inşaat, mobilya, otomotiv, ağır sanayi ve matbaacılık; boya sektörü ile direkt ilişki içinde üretim gerçekleştirmektedir. En büyük satış kanalı: bayiler Satış kanallarına bakıldığında ise 2013 yılında da sektörün en büyük satış kanalını bayiler oluşturmuştur. Bayi kanalındaki satışların toplam satışlar içindeki oranı ortalama %80 seviyesindedir. Son 5 yılda sektöre giren veya çıkan bir firma bulunmamakla birlikte yabancı firmaların sektöre ilgisi sürmektedir. Bu durum önümüzdeki dönemde pazara yeni girişler olabileceğine işaret etmektedir. Ancak özellikle B ve C segmentinde bulunan bazı firmaların yetersiz ciro ve kârsızlık nedeniyle sektörden çıkma eğiliminde oldukları tespit edilmiştir. Dolayısıyla, özellikle B ve C segmentlerinde faaliyet gösteren firmaların markalarını satma yolu ile şirketlerini devre dışı bırakmaları söz konusu olmuştur. İç mimari ve boya sektörü Dekorasyonun artan oranda önem kazanması ve çeşitlenmesine paralel olarak boya sektörü de gelişmektedir. Renklendirme sistemleri daha da çeşitlendirilmekte; dekoratif, koruyucu amaçlı ve yeni teknikler içeren boyalar ön plana çıkmaktadır. Müşterilerin taleplerine cevap veren ürünler geliştirmeyi sürdüren boya sektörünün müşteri segmentasyonu ise şu şekildedir: • Dağıtım kanalı (toptancı, perakendeci, uygulamacı bayi, alt bayi, yapı marketler, inşaat şirketleri) • Boya ustaları • Cilacı ustaları • Hane halkı Firmalar çevreye olan olumsuz etkilerini en aza indirmek ve müşterilerden gelen çevreci ürün talebini karşılamak amacıyla çevre dostu ürünler geliştirmeye başlamıştır. Giderek artan tüketici bilinci ve değişen pazar trendleri, üretici firmaların müşteri odaklı çalışmalarını, müşteri hizmetleri birimleri ve çözüm grupları oluşturmalarını zorunlu hale getirmiştir. Müşteri beklentilerindeki çeşitlenme ve artışların yanı sıra Ar-Ge ve inovasyona yapılan yatırımlardaki artışlar, mevcut yapı stokunda yapılan ve yapılması planlanan iyileştirmeler, enerji verimliliği sağlama ve görsel kirliliği giderme gibi konularda sektöre katkı sunan en önemli değişikliklerdir. Kentsel dönüşümle artan boya tüketimi Yakın bir zamana kadar, ısı yalıtımının boya sektöründe yeni bir alan yarattığı gerçeği piyasaya hakim olmuştur. Enerji verimliği vaat eden ısı yalıtımı, enerji fiyatlarının sürekli artması ile tüketicilerin dikkatini çeken önemli bir segment olmuştur. Türkiye’de inşaat sektörünü hareketlendirmesi beklenen Kentsel Dönüşüm Projeleri de, boya sektörünün gündemini meşgul etmektedir. Kentsel dönüşüm sürecinin boya tüketimini artıracağı tahmin edilmektedir. Bu da sektöre dolaylı yoldan olumlu etkide bulunacak bir başka önemli etkendir. Çevreci ürünlere yönelik talep artışı Ağırlıklı olarak inşaat boyaları ve ısı yalıtım sistemlerine yatırım yapmayı sürdüren Türkiye boya sektörü bu yatırımlara 2013 yılında da devam etmiştir. Firmalar çevreye olan olumsuz etkilerini en aza indirmek ve müşterilerden gelen çevreci ürün talebini karşılamak amacıyla çevre dostu ürünler geliştirmeye başlamış ve bu sayede yüksek solitli ürünlerin, toz boyaların ve VOC düşük ürünlerin sayısının giderek artmasını sağlamışlardır. Bunun yanında yine çevreci özellikli su bazlı sistemlerin pazardaki payı da yükselmektedir. 2013 yılı itibarıyla inşaat boyaları pazarının %85’i su bazlı, %15’i solvent bazlıdır. 13 2013 Yılında Türkiye Boya Sanayi Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Tüm paydaşlarımız için… %17 Net satışlarda %17 büyüme 14 2013 Yılında Dyo Boya • Satışlarını 2013 yılında 2012 yılına kıyasla %17 oranında artırmıştır. • Pazar payını artırmıştır. • Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında 17 basamak birden yükselerek 173. sırada yer almıştır • Fortune 500 listesinde 2012 yılında ulaştığı net satış rakamı ile 12 basamak birden yükselerek 236’ncı sırada yer almıştır. • Piyasaya yön veren yenilikçi yaklaşımı ve öncü kimliği ile ürünlerinin kalitesini sürekli olarak artırmaya devam etmiş, üretimini kaliteden taviz vermeyen bir yaklaşım çerçevesinde gerçekleştirmiştir. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Net Satışlar (milyon TL) 626,1 2013 2013 2012 555,9 2012 2011 546,0 2011 569,4 486,3 418,9 Dyo Boya’nın toplam varlıkları 2013 yıl sonunda bir önceki yıla kıyasla %12,6 oranında artışla 626,1 milyon TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Net satışlar 2012 yılına göre %17,1 oranında artarak 569,4 milyon TL seviyesine ulaşmıştır. Net Dönem Kârı (milyon TL) Özkaynaklar (milyon TL) 2013 11,3 2012 2011 17,5 Dyo Boya 2013 yılındaki güçlü performansı ile yılı 11,3 milyon TL net kâr ile kapatmıştır. 173 2013 95,6 2012 2011 -57,1 Dyo Boya’nın brüt kârı 2013 yılında bir önceki yıla göre %39 artış göstermiş; brüt kâr marjı ise %34,5 seviyesine yükselmiştir. 62,6 Dyo Boya, İSO-500 listesinde 17 basamak birden yükselerek 173. sırada yer almıştır. 47,6 Dyo Boya’nın özkaynakları 2013 yılı sonunda bir önceki yıla kıyasla %52,6 artışla 95,6 milyon TL’ye yükselmiştir. Rasyolar (%) Brüt Kâr Marjı Net Kâr Marjı Cari Oran 2012 2013 %29,1 %34,5 %3,6 %2,0 0,9 1,3 Asit Test Oranı 0,7 Finansal Kaldıraç Oranı 0,9 0,8 1,0 Borç/Özkaynak 7,9 5,6 15 2013 Yılında Toplam Varlıklar (milyon TL) Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 %40 Elde ettiği yüksek satış rakamları sayesinde 2013 yılı büyüme hedeflerine ulaşan Dyo Boya, tüm segmentlerde pazar büyümesinin üzerinde gelişim sağlamıştır. %7 Tüm segmentlerde pazarın üzerinde büyüme Yurt dışı net satışlarda %40 seviyesinde büyüme kaydedilmiştir. Yurt dışı satışların toplam satışlar içindeki payı %7 olmuştur. Dyo Boya toplam net satışlarını 2013 yılında 2012 yılına kıyasla %17 oranında artırmıştır. Şirket’in yurt içi net satışlarında %16, yurt dışı net satışlarında ise %40 seviyesinde büyüme kaydedilmiştir. Elde ettiği yüksek satış rakamları sayesinde 2013 yılı büyüme hedeflerine ulaşan Dyo Boya, tüm segmentlerde pazar büyümesinin üzerinde gelişim sağlamıştır. Büyümede ulaştığı hedeflerinin yanı sıra dağıtım ağındaki gücünü pekiştirmeye ve müşterilerine daha kaliteli ve yenilikçi ürünler sunma yönündeki çalışmalarına devam eden Şirket, müşteri memnuniyeti ve bağlılığını da artırmıştır. Dyo Boya, yeni müşteri ve pazarlar hedefleyerek satış ve pazar paylarını yükseltecek çalışmalar gerçekleştirmiş; ayrıca, yeni teknik servis kadroları oluşturarak, müşteriye verimlilik ve sorun giderme anlamında daha etkin çözümler sunmuştur. Dyo Boya 2014 yılında yeni ihraç pazarları hedeflemektedir. Pazar geliştirme konusunda 2012’de başlattığı çalışmalarını 2013’te de devam ettiren Dyo Boya, bu çalışmalarının karşılığını zayıf olduğu pazarlarda iyi bir çıkış yakalayarak almıştır. Şirket, ihracatını bir önceki yıla göre dolar bazında %27’nin üzerinde artırırken, 2013 yılında gerçekleştirilen yurt dışı satışların toplam satışlar içindeki payı %7 olmuştur. 16 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Şirket 2013 yılında Avrupa’da, Türki Cumhuriyetler, Orta Doğu ve Afrika’da 35 ülkeye ihraç yaparak hem yeni pazarlarda boy göstermiş hem de dış pazardaki büyümesini sürdürmüştür. Dyo Boya’nın ihracat yaptığı ülkelerin sayısında 2014 yılı içerisinde artış beklenmektedir. Yatırımlar 2013 yılında toplam yatırım tutarı 27.864 bin TL’dir. Bu yatırımlar içerisinde demirbaş yatırımlarının önemli bir kısmı Renk Pınarı ve bayilere verilen tabelalardan oluşmuştur. Arsa, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri 2.652 bin TL, makina ve tesisler 1.465 bin TL, demirbaş ve taşıtlar 10.365 bin TL, haklar 1.298 bin TL’dir. Ayrıca 12.084 bin TL tutarında yapılmakta olan yatırımları mevcuttur. Çiğli Fabrikası’nda yapılan tevsi yatırımları için, Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’nden 10.05.2013 tarihinden geçerli olmak üzere toplam 6,2 milyon TL’lik yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Casati markasının kullanım hakkı Dyo Boya 2013 yılında İtalya’nın en köklü boya üreticilerinden olan Casati firmasının Türkiye’deki marka kullanım hakkını almıştır. 1935 yılında İtalya’da kurulan firma bugün 1,3 milyon renk oluşturabilen Casati Color makineleri ile İtalya’da 1.200 mağazada 200 boya makinesiyle hizmet vermektedir. Şirket 2013 yılında Avrupa’da, Türki Cumhuriyetler, Orta Doğu ve Afrika’da 35 ülkeye ihraç yaparak hem yeni pazarlarda boy göstermiş hem de dış pazardaki büyümesini sürdürmüştür. 236. Dyo Boya,, Fortune 500 Türkiye” listesinde 12 basamak birden yükselerek 236. sırada yer almıştır. Dyo Boya, ISO 500 ve Fortune 500’de yükselişine devam etmektedir. Dyo Boya, 2013 yılında açıklanan ve İstanbul Sanayi Odası tarafından 2012 yılı rakamlarına göre belirlenen Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında 17 basamak birden yükselerek 173. sırada yer almıştır. Diğer taraftan, Fortune Türkiye’nin, Temmuz 2013 sayısında, açıkladığı “Fortune 500 Türkiye” listesinde Dyo Boya, 2012 yılında ulaştığı net satış rakamı ile 12 basamak birden yükselerek 236. sırada yer almıştır. 17 2013 Yılında Dyo Boya 2013 yılında İtalya’nın en köklü boya üreticilerinden olan Casati firmasının Türkiye’deki marka kullanım hakkını almıştır. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Müşterilerimiz ve tüketicilerimiz için… %98 Segmentler Bazında 2013 Yılı Gelişmeleri 2013 yılında faaliyette bulunduğu tüm segmentlerde pazar büyümesinin üzerinde, yüksek satış rakamları yakalayan Dyo Boya, büyüme hedeflerine paralel bir strateji izlemiş ve pazar payını artırmaya devam etmiştir. %13 Dyo Boya’nın ürün ve hizmetleri Dyo, Dewilux ve Casati markaları altında konumlanmaktadır. • Saf akrilik kopolimerler • Vinil akrilikler • Terpolimerler Dyo Boya’nın lideri olduğu Yaşar Boya Grubu, tüketicilerine 5 şirketi ile Dyo, Dewilux ve Casati markaları altında -1.200 değişik ürün, 3.500 ambalaj ve 60.000 farklı renk sunmaktadır. Sanayi Boyaları Dyo Boya’nın inşaat boyaları segmentinde müşteri memnuniyet oranı 2013 yılında %98’e ulaşmıştır. Dyo Boya, 2013 yılında inşaat boyaları cirosunda %13 oranında büyüme sağlamıştır. İnşaat Boyaları • Su esaslı iç cephe sonkat boyalar • Su esaslı dış cephe sonkat boya ve kaplamalar • Yol çizgi boya ve tineri • Sentetik esaslı sonkat boyalar • Dr. Dyo problem çözücü ürünler • Ahşap koruyucu ve vernikler • Su bazlı ve sentetik astarlar • Macunlar • Tinerler • Boya uygulama aletleri (fırçalar, rulolar ve yardımcı malzemeler) • Renk pınarı baz ve pastaları • Klimatherm ısı yalıtım sistemleri Sentetik Reçineler • Doymuş polyester reçineler • Kompozit sektörüne yönelik doymamış polyester reçineler-Termoset sistemler • Kısa, orta ve uzun yağlı alkid sistemler • Modifiye alkid sistemler • Termoplastik akrilik reçineler • Termoset akrilik reçineler • Akrilik polioller • Epoksi esterler • Melamin formaldehit ve üre formaldehit reçineler • Solgel-inorganik reçineler, nanokompozitler • Poliüretan reçineler • UV kürlenebilir sistemler • Macun reçineleri • Stiren akrilik kopolimerler 18 • Solvent bazlı, su bazlı sonkatlar ve astarlar • Yüksek katılı solvent bazlı sonkatlar ve astarlar • Solvent bazlı vernikler • Solventsiz sonkatlar • Polyester esaslı macunlar • UV kürlenmeli vernikler • Yardımcı ürünler • Bobin Boyaları Deniz Boyaları • Solvent bazlı sonkat, vernik, astar ve macunlar • Yardımcı ürünler Oto Tamir Boyaları • Solvent bazlı sonkat, vernik, astar ve macunlar • Yüksek katılı sonkat ve astarlar • Polyester esaslı macunlar • Yardımcı ürünler • 2K su bazlı sonkat • Reçine esaslı taban altı boyası Mobilya Boyaları • Su bazlı vernik, sonkat, astar, macun ve ahşap koruyucular • Solvent bazlı vernik, sonkat, astarlar • Solvent bazlı renklendiriciler • Yardımcı ürünler • UV kürlenmeli sistemler • Poliüretan esaslı Multicoat vernik ve Boya sistemi (hem zemin hem de sonkat olarak kullanılabilen tek bir ürün) • Akrilik esaslı Multicoat vernik ve Boya sistemi (hem zemin hem de sonkat olarak kullanılabilen tek bir ürün) • Mix Sistemler Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 60.000 farklı renk İnşaat Boyaları 2013 yılında boya sektöründe büyüyen tek firma olan Dyo Boya, inşaat boyaları cirosunda inşaat % 13 oranında büyüme sağlamıştır. Dyo Boya’nın inşaat boyalarında hedef müşteri kitlesi bayi kanalı, son kullanıcı (hane halkı) ve profesyonel kullanıcı (boya ustası) olmak üzere üç ana segment olarak belirlenmiştir. Müşterilerine en yüksek faydayı sağlamak için onlarla duygusal bağ kurmayı ilke edinen Dyo Boya’nın inşaat boyaları segmentinde müşteri memnuniyet oranı 2013 yılında %98’e ulaşmıştır. Dyo Boya üst düzey müşteri memnuniyetini ve sadakatini sağlamak için kurumsal yaklaşımını ve hizmet kalitesini en üst seviyede tuttuğu bağlılık modelinin en önemli aktörlerinden biridir. Hedef kitle ayrımı yapmaksızın Dyo Boya 2013 yılında; • Renk pınarı konseptini güncelleyerek tüketiciye daha hızlı ve kaliteli hizmet sunulması, satış noktalarındaki renk stoklarının en aza indirilmesi konularında başarıya ulaşmıştır. • Bayilerin çalışma şartlarını daha da iyileştirmiş, Dyo Boya ürünlerinin pazardaki bulunurluğunu artırmıştır. • Tüketici ile daha sıcak ve yoğun iletişim kurmak ve eğilim ve talepleri daha iyi kavrayabilmek için sosyal medyayı etkin bir biçimde kullanmaya devam etmiştir. • Artan talepler doğrultusunda, tüketicilerin renk ve dekorasyon konusunda danışma platformu olarak kullanmaya başladıkları www. birbilenesorun.com.tr web sitesi daha şık bir tasarım ile tüketicilere hizmet vermeye devam etmiştir. • Üniversite şenliklerine ve okul boyama etkinliklerine sponsorlukları sayesinde gençlerle olan iletişimi artırmıştır. • 2012 yılında, tüm ürün grupları bazında başlattığı ambalaj görsel değişim projesini, 2013 yılında tamamlamıştır. • Satış noktalarının kurumsal kimliklerinin revize edilmesi ve bu çalışmanın 2 yıl içerisinde tüm noktalarda tamamlanması planlanmaktadır. • DYORUM dergisi yeniden yayımlanmaya başlamıştır. Zengin bir içerikle ve daha önce ağırlıklı olarak nihai tüketicinin ilgisini çekecek şekilde tasarlanan dergi, artık diğer hedef kitlelerin de okumasına yönelik olarak hazırlanmaktadır. • Toptancı bayi kanalının geleneksel iş yapış şekline ve elde ettiği sonuçlara katkı sağlamak için “zafer yolu” eğitim semineri hayata geçirilmiş ve toptancı bayilerin tüm kadrolarına kişisel gelişim, satış ve müşteri ilişkileri konularında kapsamlı eğitimler verilmiştir. 2013 yılında hedef müşteriler için düzenlenen başlıca kampanya, etkinlik ve eğitim aktiviteleri • DYOLOG ve OTO DYOLOG Bağlılık Sistemi • CRM faaliyetleri • TV reklamı ve basın ilanları • Radyo spotları, internet ve dijital platformlarda reklam ve banner çalışmaları. • Dekorasyon dergileri ile özel ek, ilan ve advertorial çalışmaları • TV dizilerinde dijital entegrasyonlar • TV program sponsorlukları • Ulusal gazeteler ile insert çalışmaları • Çeşitli bölgelerde bina giydirme çalışmaları ve açık hava reklamları • Yurtiçi ve yurtdışı fuarlar • Şirket web sitelerinin revizyonları 19 2013 Yılında Dyo Boya’nın lideri olduğu Yaşar Boya Grubu, tüketicilerine 5 şirketi ile Dyo, Dewilux ve Casati markaları altında 1.200 değişik ürün, 3.500 ambalaj ve 60.000 farklı renk sunmaktadır. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 yeni Dyo Boya, 2013 yılında yeni ürünler geliştirmeye devam etmiştir. Dyo Boya, Ar Ge merkezine sahip bir şirket olarak, hem iç pazar hem de dış pazar beklentileri için yeni ürünler geliştirmeyi, mevcut ürünlerin performanslarını geliştirmeyi başlıca misyonu olarak kabul etmektedir. • Sosyal medya kampanyaları • Sponsorluklar • Bayi toplantıları • Bağlantı kampanyası • Kartelalar ve promosyonlar • “Dyo Akademi”, bölgesel usta, cilacı usta eğitimleri • Yapı Market aktiviteleri • Raf ve tabela uygulamaları • Renksayar Renklendirme Sistemi • Otel ziyaretleri • Bayi ve bayi çalışanlarına Zafer Yolu eğitimi • Satış noktaları kurumsal kimlik revizyonları Ayrıca sanayi müşterilerine 2.460 adam/saat eğitim verilmiştir. Son kullanıcıya özel olarak gerçekleştirilen pazarlama faaliyetleri Dyo Boya ürünlerini son kullanıcıya ulaştıran bayi kanalına yönelik pazarlama çalışmalarına 2013 yılında da devam etmiştir. Satışların artırılması tabela, raf, branding, POP, hediye/ seyahat kampanyaları (bağlantı kampanyaları) ve promosyon gibi uygulamalarla sağlanmaya çalışılmıştır. Satış noktalarında yer alan tabela ve raf gibi kurumsal kimliği yansıtan öğelerin tasarımları ve logoları yenilenerek marka bilinirliğinin artırmaya yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Türkiye çapında mevcut tabela ve raflar, yeni logo ve yeni tasarımlı raf ve tabelalarla yenilenmektedir. 20 İmaj odaklı pazarlanma faaliyetleri kapsamında hane halkını temsil eden son kullanıcı için Dyo Boya imaj odaklı pazarlama faaliyetleri sürdürmüştür. Bu doğrultuda, • Massmedia reklamları, • TV program sponsorlukları ve diğer sponsorluklar, • Fuarlar, • Web siteleri, • Outdoor uygulamaları ve yarışmalar Dyo Boya’nın son kullanıcısına ulaştığı önemli kanallardan bazılarıdır. Bunun yanı sıra Dyo Boya, özellikle hafta sonlarında gerçekleştirilen yapı market aktiviteleri ile son kullanıcıya ürünlerini tanıtmayı amaçlamıştır. Profesyonel kullanıcılara özel gerçekleştirilen pazarlama faaliyetleri kapsamında boya ustalarından oluşan profesyonel kullanıcılara yönelik DYOLOG Bağlılık Sistemi ve promosyon malzemeleri kullanılmakta, Dyo Akademi ve bölgesel usta seminerleri düzenlenmektedir. Dyo Boya, 2013 yılında inşaat boyaları segmentinde yeni ürünler geliştirmeye devam etmiştir. Dyo Boya, Ar Ge merkezine sahip bir şirket olarak, hem iç pazar hem de dış pazar beklentileri için yeni ürünler geliştirmeyi, mevcut ürünlerin optimizasyonunu sağlamayı, iç ve dış pazarda bulunan rakip firma ürünlerini kendi ürünleri ile kıyaslayarak ürünlerinin performanslarını değerlendirmeyi başlıca misyonu olarak kabul etmektedir. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 2013 yılında geliştirilen, dış cephe ürün gamındaki ihtiyaç sebebiyle yarı mat görünümlü saf akrilik dış cephe boyası Ultratex’in toplu satış ve bayi kanalında 2014 yılı itibarıyla pazara sunulması planlanmaktadır. 2013 yılında ihracat pazarları için sunulan ürünler • “Neostar Silicone” su bazlı silikonlu iç cephe son kat boya • “Akrostar Silicone” su bazlı silikonlu dış cephe son kat boya • “Pasboyar Hammertone” iri çekiç desenli direkt pas üzeri metal boyası • Neostar Renk Pınarı Bazı • Akrostar Renk Pınarı Bazı • Parketex parke verniği - yarımat • Dyomarine yat verniği - yarımat İç pazarda var olup ihracata 2013 yılında tanımlanan ürünler • Dinamik Mat silikonlu iç cephe boyası • Dyofleks Sıvı çatı izolasyon malzemesi • Dinamik İpek mat iç cephe boyası Renk Pınarı bazı • Dinamik Mat iç cephe boyası Renk Pınarı bazı • Teknoplast iç cephe boyası Renk Pınarı bazı Sanayi Boyaları Sanayi boyalarında %28’lik büyüme Dyo Boya 2013 yılında sanayi boyaları segmentinde %28’lik büyümesi ile pazarın üzerinde bir büyüme sergilemiştir. 2013 yılında geliştirilen ürünler • Isıya dayanıklı su bazlı egzost boyası • PP-EPDM plastikleri için 4+1 Akrilik Astar • Alüminyum tekneler için zehirli boya • Yüksek korozyon direncine sahip ısıya dayanıklı boya • Yüksek korozyon direncine sahip 1K epoksi astar • Su bazlı formaldehite içermeyen kondenser boyası • Beyaz eşya plastik yüzeyler için su bazlı 1K sonkat • Beyaz eşya plastik yüzeyler için su bazlı 1K bazkat + UV vernik • Su bazlı 2K akrilik sonkat • Leed konseptine uygun astar ve sonkat • İçme suyu ve kuru gıdaya uygun sonkat • Etil Silikat Astar • Toz boya Mobilya Boyaları Mobilya boyaları cirosunda %12 artış Mobilya boyaları segmentinde 2013 yılında tonajda yıllık %6, ciroda ise %12 artış elde edilmiştir. Boya pazarındaki daralmaya rağmen Dyo Boya’nın sektörde büyümesini sağlayan en önemli etken müşteri kazanımına yönelik gerçekleştirilen faaliyetler olmuştur. Bu çalışmalar doğrultusunda, potansiyeli yüksek yeni bayilikler verilmesinin yanı sıra, daha önce çalışma fırsatı bulunamayan birçok sanayici müşteri için ürün satışına başlanılmış, bazılarındaysa ana tedarikçi pozisyonuna ulaşılmıştır. %12 Dyo Boya mobilya boyalarında ciroda mobilya %12 artış sağlamıştır. %28 Dyo Boya, sanayi boyalarında % 28 artış oranında büyüme sergilemiştir. • Mobilya boyalarında geliştirilen ürünler • Kenar bandı üzerine uygulanan UV kürlenmeli, çizilme direnci yüksek ve elastik mat vernik • Melamin yüzey üzerine bariyer gerektirmeden yapışabilen UV kürlenmeli parlak vernik • Özellikle panel kapılarda uygulanmak üzere tasarlanmış su bazlı, VOC içermeyen patina boya • Parke üreticilerinde kullanılmak üzere yağlı kaplamalar üzerine yapışmayı sağlayan su bazlı UV kürlenmeli vernik • Akrilik esaslı, çizilme ve sararma direnci yüksek, hızlı kuruyan ve ertesi gün kolaylıkla parlatılabilen parlak vernik ve boya • Tek bir ürünle hem dolgu hem de sonkat olarak kullanılabilen, kullanıcının zamandan tasarruf etmesini sağlayan multicoat vernik • Özellikle sandalye hatları için tasarlanmış, elektrostatik multicoat vernik • Kolay temizlenebilen poliüretan ipek mat sonkat boya 21 2013 Yılında Massiveline serisine dahil edilmek üzere, su bazlı Amerikan kapılarına rulo ile uygulanabilen, yarı mat Panel Kapı Boyası 2013 yılı itibarıyla; özellikle dış cephede brüt beton yüzeylerin astar ihtiyacı sebebiyle Brüt Beton Astarı, toplu satış ve bayi kanalında yine 2013 yılı itibarıyla pazara sunulmuştur. Tek katta paslı yüzeylere, astar gerektirmeden uygulanabilen son kat boya “Pasboyar” ürünü 2013 yılında piyasaya sunulmuştur. 13 farklı renge sahip Pasboyar ürünü, altın, metalik, bronz ve mat görünümlü siyah ve beyazı ile pas önlemesinin yanında uygulandığı yüzeye dekoratif bir görünüm de katmaktadır. Ürüne çekiç efekti veren Pasboyar Hammer alternatifi 2013 yılında yurtdışı pazarlara sunulmuştur. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 kalite Dyo Boya’nın tüketicinin ve ustalarıın gözünde, ‘kaliteli boya’ ile özdeşleşmesinin temelinde kalite ve mükemmelliğin, kurum kültürünün bir parçası olması yatmaktadır. Dyo Boya’nın Kalite Yolculuğundan Kilometre Taşları ISO 9003 Kalite Güvence Belgesi 2010 1994 ISO 9001:2004 Kalite Yönetim Sistem Belgesi 2010 2000 TSE EN ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi’nin alınması ve süreç bazlı sistem yönetiminin tasarlanması 2010 ISO/TS 16949:2009 Belgesi 2008 ISO/TS 16949:2002 Belgesi 2012 TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi 2013 Dyo Ulusal Kalite Hareketi’ne katıldı 2013 Türkiye Mükemmellik Ödülleri’nde 5 Yıldız Yetkinlik Belgesi ile ödüllendirildi. 2010 2010 TSE EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi TS EN ISO 14001: 2004 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi Oto Tamir Boyaları Türkiye genelinde bayi, alt bayi, özel servis gibi kullanıcılarda 150’ den fazla makina kurulmuş, oto tamir bayilerine yönelik pazara sunulan MetalMix, değişik sistemlerde ürün yapabilme özelliğiyle müşteri bağlılığını daha da artırmıştır. Teknik servis kadrolarını güçlendirmeyi hedefleyen Dyo Boya, 2013 yılında gerçekleşen saha eğitimlerinde, boya ustalarına 732 saat, Oto Tamir Boyaları Eğitim ve Uygulama Merkezi’nde ise 2013 yılında 2.380 saat eğitim vermiştir. Oto tamir boyalarında geliştirilen ürünler • Galvanize yapışan dolgusu ve zımparası kolay macun • Kutu boyalarında 93 yeni renk • 2K plastik Astar • Non Paint ürün grupları (pasta ve cilalar) • Dolgu gücü yüksek Universal 4+1 akrilik astar • Fiber macun Sentetik Reçineler Reçinelerini kendisi üreten Dyo Boya, bu sayede ciddi bir maliyet avantajı sağlamakta ve dışa bağımlılığını ciddi ölçüde azaltabilmektedir. Şirket’in son teknolojiye sahip, otomasyonu yüksek, geniş reçine gruplarının üretilebildiği modern reçine üretim tesisinde, hem pazarın hem de müşterinin ihtiyacına yönelik boya ve kaplamalar için özel reçineler üretilmektedir. 22 TS 18001:2008 İş Sağlığı Güvenliği Belgesi TS ISO 10002:2006 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgesi’ni alan ilk boya şirketi 1993 Çok fonksiyonlu ve estetik nitelikteki reçine ürünleriyle pazara yön veren Dyo Boya, yetkin Ar-Ge’si sayesinde müşterilerinin ihtiyaçlarına cevap veren ürünler tasarlarken, çevreyi ve insan sağlığını da gözetmektedir. Bobin Boyaları İnşaat ve beyaz eşya sektörlerinde, yassı galvaniz ve alüminyum bobinlerin şekillendirilme öncesinde boyanarak kullanılmasının giderek yaygınlaşması gerçeğinden hareketle Dyo Boya, 2011 yılında Ar-Ge merkezini genişletmiş ve bobin boyaları segmentine yönelik ürünleri piyasaya sunmuştur. Bobin boyaları sektörüne yönelik ürünler • Polyester sonkat boya • Polyester astar boya • Epoksi polyester backcoat • Epoksi backcoat • Su bazlı bobin boyası • PVDF sistemler Çevreye duyarlı ürünler • İnşaat boyaları için çok yüksek katılı, VOC sınırları altında uçucu malzeme içeren sentetik sistemler • Solvent bazlı ürünler yerine, su bazlı benzer korozyon direnci veren astar reçineler • Yüksek katılı, kaplama alanı yüksek polyester sistemler • Düşük VOC için yüksek katılı akrilik poliol • UV sistemler için VOC içermeyen epoksi akrilat reçine • Su bazlı 2K sistem akrilik dispersiyon Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 5 Yıldız Yetkinlik Belgesi • Kolay temizlenebilir yağ ve su itici sistemler • Parmak izi bırakmayan sistemler • Yüksek aşınma direnci veren sistemler • Buğu tutmaz sistemler • İnşaat boyaları için leke tutmaz, kolay temizlenebilir sistemler • Antimikrobiyal kaplamalar • Antifouling sistemler • İletken polimerler • Yanma geciktirici sistemler Üstün teknolojik altyapı Faaliyetlerini Gebze Dilovası ve İzmir Çiğli mevkilerinde bulunan iki üretim tesisinde gerçekleştirmekte olan Dyo Boya’nın inşaat boyaları üretimi yapan Gebze Fabrikası, 65 bin m2 alan üzerine kurulu, yüksek otomasyon düzeyine sahip, modern bir tesistir. 67 bin m2 alana yerleşimiyle Türkiye boya sektörünün en büyük tesisi olan Çiğli Fabrikası, sahip olduğu yüksek teknolojik donanım ı ile sektörde emsal teşkil etmektedir. Çiğli Fabrikası’nda mobilya boyaları ve vernikleri, sanayi boyaları, oto tamir boyaları, deniz boyaları, polyester ve alkid üretimi yapılmaktadır. Sürekli kaliteli üretim Türk boya sektöründe 59 yılı geride bırakan Dyo Boya, sahip olduğu köklü geçmişini ve güvenilirliği Dyo markası ile sunulan tüm ürünlerde ve hizmetlerinde ‘kaliteyi’ esas alarak sağlamıştır. Dyo Boya’nın tüketicinin ve ustalarıın gözünde, ‘kaliteli boya’ ile özdeşleşmesinin temelinde kalite ve mükemmelliğin, kurum kültürünün bir parçası olması yatmaktadır. Dyo Boya sahip olduğu müşteri odaklı yaklaşımla onların beklentilerini, taleplerini analiz etmiş; ürün ve hizmetlerine de bu yönde şekil vererek markanın yenilikçi gücünü de ortaya çıkarmış ve devam ettirmiştir. Kalite çıtasının ve beklentilerin müşteri nezdinde eskiye nazaran giderek artması sürekli iyi ve kaliteli ürün ve hizmet sunmayı kaçınılmaz kılmaktadır. Bu anlayıştan hareketle Dyo Boya, daha iyiye ulaşabilmek adına hizmetlerini EFQM Mükemmellik Modeli ile tescillemiştir. Temelinde daha iyiyi aramaktan vazgeçmeyen kurumlar yaratmak var olan EFQM Mükemmellik Modeli’ni benimseyen Dyo Boya, 2013 yılında hız kazanan kalite konusundaki çalışmalar doğrultusunda önce Şubat ayında KalDer’in Ulusal Kalite Hareketi’ne sonra da Ulusal Kalite Hareketi İyiniyet Bildirgesi’ne imza atmıştır. Bu imzaların ardından EFQM Mükemmellik Modeli eğitimleri yıl genelinde devam etmiştir. Tüm bu çalışmaların sonucunda Dyo Boya, 2013 Türkiye Mükemmellik Ödülleri’ne başvurmaya karar vermiştir 5 Yıldız Yetkinlik Belgesi Dyo Boya 13.11.2013 tarihindeki Türkiye Mükemmellik Ödülleri’nde iyi bir performans göstererek başvurusunun ilk yılında, “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi”ni almıştır. Süreçlerini 6 farklı Yönetim Sistemi (ISO 9001, ISO /TS 16949, ISO 10002, ISO 14001, TS 18001, ISO 50001) ile yöneten Dyo Boya, bu yaklaşımı bir yaşam biçimi haline getirmiştir. Mükemmellik yolculuğunu bu yıl aldığı EFQM Mükemmellik Modeli eğitimi ve “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi” ile daha üst bir noktaya taşımış olan Dyo Boya, kendi sektöründe, EFQM Mükemmellik Modelini, kurumsal yönetim biçimi olarak benimseyen ilk boya şirketidir. Dyo Boya’nın ürünleri ve teknolojisiyle üstlendiği öncü rol, yenilikçi marka vizyonu mükemmelliği hedefleyen politikası doğrultusunda devam etmektedir. Dyo Boya, “mükemmelliği” hedefleyen kalite yolculuğunda önemli bir eşiği daha geçmiş bulunmaktadır. Hızla ilerlediği kalite ve mükemmellik yolculuğunda, Türkiye Mükemmellik Büyük Ödülü’ne bir adım kala “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi” ile ödüllendirilen Dyo Boya “5 Yıldız Yetkinlik Belgesi”ni 21’incisi KalDer ve TÜSİAD işbirliği ile 13 Kasım 2013 tarihinde, düzenlenen Türkiye Mükemmellik Ödülleri töreninde almıştır. Dyo Boya bu belgeyi alan hem ilk TÜRK boya markası hem de ilk boya markasıdır. Dyo Boya’nın sıradaki hedefi Avrupa Kalite Ödülü’nü alabilmek… Dyo Boya Ar-Ge Merkezi Dyo Boya’nın 2009’da başladığı Ar-Ge Merkezi yolculuğu 1967 yılına dek gitmektedir. 4. yılını tamamladığı bu faaliyet döneminde Dyo Boya, hem Ar-Ge personelinin sayısını artırmakta hem de personel niteliğinin yükseltilmesini de gözetmektedir. Ar-Ge Merkezi, DMO’nun yenilikçilik konusundaki vizyonunu güçlendirmekle beraber 4 yıllık süreç içinde Dyo Boya’nın portföyünü, yeni ürünlerini ve uluslararası düzeyde yeni teknoloji projelerinin ağırlığını giderek artıracak mantıkta gelişmiştir. 23 2013 Yılında Teknolojik ürünler Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 ilkler Dyo Boya, sektöründe birçok ilkin yaratıcısı yenilikçi üretim anlayışının liderlerinden biridir. teknoloji Dyo Boya teknolojiyi işinin ayrılmaz bir parçası olarak görmektedir. Dyo Boya, sektöründe birçok ilkin yaratıcısı yenilikçi üretim anlayışının liderlerinden biridir. Dyo Boya’nın, kendi Ar-Ge merkezine sahip olması bu gücünü piyasayı iyi okuyabilme yetkinliği ile birleştirerek sektöre yön veren ürünler geliştirmesini sağlamaktadır. Öte yandan Ar-Ge faaliyetlerinde AB uygulamalarını benimseme sürecinde olan ülkemizde giderek gelişen yerel mevzuat ve kısıtlamalara karşı ürün portföyünü gözden geçirmek ve bu amaçla düzenlemeler yapmak Dyo Boya Ar-Ge çalışmalarında gözetilen temel noktalardan biridir. Bu kapsamda Avrupa’da yürürlükte olan 2004/42/EC direktifine uygun olarak, ürünlerde bulunan Uçucu Madde Miktarları (VOC) düşürülerek iç ve dış cephe su bazlı tüm ürünler VOC direktifine uygun hale getirilmiştir. Solvent bazlı ürün gruplarında devam eden çalışmalar da 2013 yılında tamamlanmıştır. Dyo Boya Ar-Ge Merkezi’nin misyonu • kaliteli ve katma değeri yüksek ürünler üretmek, • yeni teknolojileri yakından izlemek, • yenilikçilik, • pazarda ilk olmak, • pazarı ve müşteriyi yönlendirebilmek, • yeni pazarlar ve kullanım alanları yaratabilmek etrafında şekillenmektedir. 24 Dyo Boya, Ar-Ge çalışmalarını zenginleştirmek, araştırmacı sayısını ve kalitesini artırmak ve bilgi üretmek amacıyla cirosundan önemli bir oranı ArGe çalışmalarına ayırmaktadır. Dünyada önemli yükseliş trendinde olan toz boya sektörüne giriş için 2013 yılında yoğun bir faaliyet başlanmıştır. 30 yıl içinde inşaat boyalarından sonra en çok kullanılacak ikinci boya haline geleceği tahmin edilen toz boyanın gerek uygulama ortamının konvansiyonel boya sistemlerine göre daha düşük maliyete sahip olması; gerek ihmal edilebilir düzeyde VOC içermesi ve atıkların geri kazanımı gibi çevreye ve insan sağlığına dair olumlu yönleri; gerekse pek çok özelliğinin yaş boyadan üstün olması gibi fiziksel yönleriyle ileride önemli bir sektör olacağı düşünülmektedir. Şirket, yeni sektörlere girmenin yanı sıra, halen içinde olduğu tüm sektörlerde yenilikçi ürünlere yönelik projeler ile gerek kendi bünyesinde, gerekse üniversitelerle işbirliği halinde sürdürebileceği yeni projeler planlamaktadır. Şirket, Ar-Ge çalışmaları kapsamında yurt dışı fuar ve seminerlere katılmakta ve global boya pazarındaki gelişmeleri yakından takip etmektedir. Dyo Boya ayrıca, yurt dışı enstitüler ve araştırma merkezleriyle işbirliği yapmaktadır. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Temmuz sayısında Türkiye’nin Ar-Ge Şampiyonlarını yayınlayan Turkishtime Dergisi’nin bu yıl kapsamı daha da genişleyen Ar-Ge 250 Araştırması önemli sonuçlar içermektedir. Teknoloji ve inovasyon konusunda boya sektöründe ayrıcalıklı bir yere sahip olan Dyo Boya, bu prestijli listede Türkiye’nin en büyük şirketleri ile birlikte 32’inci sırada yer almaktadır Verimliliği artırmaya yönelik çalışmalar 1990’lı yıllarda Dyo Boya’da başlayan “En İyi Uygulamalar, Üretim Verimlilik Artırma Projeleri (ÜRVAP) gibi çalışmalar 2005 yılından bu yana Operasyonel Maliyet İyileştirme (OMİ) adı altında devam etmektedir. Hedefi maliyetlerin iyileştirilmesi olan bu uygulamada bireyler, kendi fonksiyonlarıyla ilgili tespit ettikleri aksaklıkları ortadan kaldıracak fikirleri proje olarak önermekte ve yöneticilerin onayı sonrasında uygulanan çözümler ile maliyetlerde iyileşme sağlanmaktadır. Hayata geçen projeler teşvik edici bir yaklaşımla ödüllendirilmektedir. Dyo Boya, 2013 yılında da teknolojiye yatırım yapmayı sürdürmüştür. Teknolojiyi kalitesinin ayrılmaz bir parçası olarak gören Dyo Boya, 2013 yılında; • SAP’ın SCM-SNP tedarik ağı planlama uygulaması ile satış tahminlerinin üretim planlama fonksiyonuna aktarılıp haftalık üretim planlarının oluşturulması için proje başlatılmıştır. • Nakliye giderleri projesi ile nakliyecilerin kestiği faturaların kontrolü için altyapı oluşturulmuş, nakliye maliyetlerinin müşteri/ürün detayında ve daha sağlıklı dağıtılması sağlanmıştır. • 2014’ten itibaren yasal zorunluluk olan elektronik faturalara geçilmesi için e-fatura uygulaması devreye alınmıştır. • Dyo Boya’nın operasyonlarının genişlemesine paralel olarak, sistemde Casati markasının satın alma, üretim, satış süreçleri kurulmuştur. • Müşteri şikayetleri SAP CRM üzerinde inşaat boyaları için devreye alınmıştır. • Usta Bağlılık Sistemi DYOLOG ile ilgili geliştirmelere devam edilmiş, otomobil boyaları ve Casati markası için genişletilmiştir. • İşyeri Sağlık birimi otomasyonu sistemi devreye alınmıştır. • Gebze Fabrikası Üretim Takibi projesi ayrıntılı tasarımı tamamlanmıştır. • Şirket içinde kağıt üzerinde takip edilen iş akışları workflow sistemleri üzerine alınma çalışmaları sürdürülmektedir. • E-bordro sistemi devreye alınmıştır, toplam 10 terminal ile mavi yakalılara, poral üzerinden tüm diğer çalışanlara hizmet verilmeye başlanmıştır. • HR üzerinde portal arayüzü ile zaman yönetimi sistemi devreye alınmıştır. • SAP HR üzerinde portal arayüzü yardımı ile yetkinlik bazlı Performans Yönetim Sistemi kurulmuştur. • Tüm satış ekibine mail entegrasyonu olan cep telefonları sağlanmış ve kullanıma alınmıştır. • Dyo, DYOLOG web siteleri güncelleme çalışmaları ve güvenlik taramaları tamamlanmıştır. 39.351 DYOLOG 2013 yılı itibarıyla 35.749 usta ve 3.602 tezgâhtar olmak üzere 39.351 üyeye ulaşmıştır. DYOLOG-Usta Bağlılık Sistemi 2009 yılından beri boyacılık sektörünün profesyonellerini bir araya getiren büyük bir platform olan DYOLOG Sistemi, boya ustası ve tezgâhtarlardan oluşan üyeleriyle büyümeye devam etmektedir. 2013 yılı itibarıyla 35.749 usta ve 3.602 tezgâhtar olmak üzere 39.351 üyeye ulaşılan sistem kapsamında usta ve tezgahtarlar yıl içinde kazandıkları puanları nakde çevirmeyi ve DYOLOG hediye kitapçığından hediye seçmeyi sürdürmüştür. Dyo markasına olan bağlılığı artırmak hedefiyle, DYOLOG kapsamında yarışmalar ve aktiviteler düzenlenmesine devam edilmiştir. Artık geleneksel hale gelen Babalar Günü Yarışması 2013 yılında da gerçekleştirilirken, katılımcılar birbirinden değerli hediyelerle ödüllendirilmiştir. 25 2013 Yılında Şirket ayrıca, yurt içi ve yurt dışı pazarda rakip görülen tüm ürünler için senede en az bir defa olmak üzere benchmarking çalışmaları gerçekleştirmekte ve ürünlerinin zayıf ve güçlü yanlarını tespit etmektedir. Mevcut ürünlerde iyileştirmeler çıkan sonuçlar doğrultusunda yapılmakta ve yeni ürünler geliştirilmektedir. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 yurt dışı Dyo Boya’nın Rusya, Romanya ve Mısır’da iştirakleri mevcuttur. Yurt dışında Dyo Boya Kemipex Joint-Stock Co. Rusya Federasyonu 1996 yılında Rusya’nın Krasnodar ilinde kurulan ZAO Kemipex’in sermayesinin tamamı Dyo Boya’ya aittir. Şirket; 50 personeli ile merkez ofis, inşaat boyası üretim tesisi, mürekkep üretim tesisi ve dağıtım ambarı bölümlerinden oluşan yerleşkede faaliyetlerini sürdürmektedir. 2010 yılında inşaat boyaları üretimine başlayan Kemipex’in yıllık kurulu üretim kapasitesi inşaat boyaları için 3.120 ton, mürekkep için ise 1.800 tondur. Faaliyete geçtiği ilk aylarda 3 seri olarak yapılan üretim, 2013 yılı başı itibarıyla 15 seriye, 2014 yılı başı itibarıyla 20 seriye ulaşmıştır. 2013 yılı başından itibaren uygulanan Rusya’nın değişik bölgelerinde faaliyet gösterme politikasının sonucu olarak 15 farklı şehirde yeni bayilikler oluşturulmuştur. Dyo markası 2014 Soçi Kış Olimpiyat Oyunları için hazırlanan olimpiyat köyü projelerine resmi olarak tanımlanmış ve proje kapsamındaki otel-konut-medya merkezi gibi birçok bina Dyo ile boyanmıştır. Bu gelişmeler ışığında Şirket’in 2012 yılında 4,7 milyon dolar olan satış hasılatı, 2013 yılında 7,8 milyon dolar yükselmiştir. 2014 yılında özellikle marka bilinirliğinin az olduğu yerler başta olmak üzere bayilik bulunan tüm illerde Monoshop’lar açarak ve taşıt, billboard, medya reklam faaliyetlerine ağırlık vererek tanınırlığın artırılması planlanmaktadır. 2014 yılında endüstriyel boya, mobilya boyası, otoyol boyası gibi fazla güçlü olunmayan segmentlerde Rusya pazarına uygun ürünler 26 üretilmesi, bu serilerin Türkiye’den ithal edilmesi ve piyasaya sürülmesi planlanmaktadır. S.C. Dyo Balkan SRL, Romanya 2003 yılında Bükreş’te kurulan Dyo Balkan SRL, Dyo teknolojisi ile üretilen inşaat boyalarının, kendisine ait bölge depoları aracılığıyla Romanya genelinde satış ve pazarlama çalışmalarını yürütmektedir. 2009 yılında Romanya pazarına özel ürünler Dyo Boya Ar-Ge laboratuvarlarında geliştirilmiş ve bir AB ülkesi olan Romanya için yeni bir ürün yelpazesi hazırlanmıştır. Isı yalıtımı ve kaplama boyalar pazarına yönelik teknoloji çalışmaları gerçekleştirilmiştir. ISO 9001 ve ISO 14001 kalite belgelerine sahip olan Şirket, 2010 yılında AB normları gereği REACH, VOC ve Etiket Bilgilendirme mevzuat çalışmalarına öncelik vermiş ve gerekli düzenlemeleri devreye almıştır. Mediterranean Trade for Paints Co. (MTP Co.), Mısır Merkezi Kahire’de bulunan MTP Co., Orta Doğu ve Mısır’ın inşaat boyası liderlerinden olan Sipes Grubu ile Dyo Boya’nın işbirliği sonucu 2004 yılında kurulmuştur. Dyo Boya’nın üretim teknolojisini de sunduğu bu işbirliği, oto tamir ve mobilya boyaları üretim, satış ve pazarlamalarını içermektedir. Zaman içinde Mısır’da sektörünün liderleri arasına giren ve aynı başarıyı diğer Afrika ülkelerine de taşımak için buralardaki etkinliğini artıran MTP Co, 2009 yılında TS EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi sahibi olmuştur. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Çalışanlarımız için... Üretim teknolojisini sürekli geliştirerek bu teknolojiyi idare eden çalışanlarına yönelik eğitim programları düzenleyen Dyo Boya, 2013 yılında tüm çalışanlarını kapsayan • kişisel, • yönetsel, • mesleki, • teknik beceri eğitimlerini sürdürmüş ve yıllık 22 adam/saat eğitim vermiştir. 928 2013 Yılında Üretim teknolojisini sürekli geliştiren Dyo Boya’nın, bu teknolojiyi yönlendiren çalışanlarına yönelik eğitim programları düzenleyerek onların iş gücüne ve bireysel gelişimlerine katkıda bulunmaktadır. Dyo Boya’nın ortalama çalışan sayısı 928 kişi’dir. Şirketimiz ile Petrol İş Sendikası arasında 08.05.2013 tarihinde 01.01.2013 - 31.12.2014 dönemini kapsayacak şekilde işyeri Toplu İş Sözleşmesi imzalanmıştır. Dyo Boya’nın 2012 yılında ortalama 863 kişi olan çalışan sayısı 2013 yılında 928’e yükselmiştir. Yaşar Topluluğu şirketleri arasında gerçekleştirilen “Yaşar’ın Yıldızları Yarışması” için kurumsal değerleri yaşatmak alanında; “Verimlilik Yarışması” için de operasyonel mükemmellik alanında en başarılı uygulamaları gerçekleştiren şirketler arasında onurlandırması hedeflenerek uygulamalar sürdürülmektedir. 27 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Çevre ve toplum için... sorumlu Dyo Boya kurulduğu günden bu yana müşterilerine, çevreye ve topluma karşı sorumlu bir üretici olarak varlığını sürdürmektedir. Sektörel başarılarının yanı sıra sosyal sorumluluk alanında da önemli projelere imza atan Dyo Boya’nın sürdürülebilirlikteki kararlılığı onun bu konuda da öncülerden biri olmasını sağlamıştır. Sürdürülebilirlik alanında yürütülen çalışmalar Kurulduğu günden bu yana müşterilerine, çevreye ve topluma karşı sorumlu bir üretici olarak varlığını sürdüren Dyo Boya sahip olduğu TS EN ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi ve TS 18001:2008 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi belgeleriyle çalışanları için en sağlıklı ve verimli iş ortamını oluşturmayı hedeflerken, çevre üzerinde oluşabilecek negatif etkilerini de en aza indirmek için gerekli çalışmaları kararlılıkla sürdürmektedir. Tüm tesislerde var olan atık toplama noktaları ile yağmur ve endüstriyel kanal haritaları oluşturan Dyo Boya, emisyon teyit ölçümlerini periyodik olarak yapmasının yanında Yaşar Holding’de gerçekleştirilen sürdürülebilirlik projeleri kapsamında başlatılan karbon ayak izi hesaplama çalışmalarına devam etmektedir. Dyo Boya, 2012 yılında Enerji Yönetim Sistemi TS ISO 50001:2011 konusundaki çalışmalarını tamamlayarak Aralık ayında belgelendirme sağlamış ve yapılan yatırımlar sonucu enerji verimliliğini destekleyecek projeleri de faaliyete geçirmiştir. 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanun çerçevesinde onaylanmış olan Ar-Ge Merkezi uygulaması Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından devam ettirilerek yasa hükmü gereği Dyo Boya teşvik ve muafiyetlerden yararlanmayı sürdürmüştür. 2013 yılında Dyo Boya, topluma katkı sunmaya devam etmiştir. Dyo Boya, sektörle başarılarının yanı sıra sosyal sorumluluk alanında da önemli projelere imza atmaya ve bu konuda süreklilik sağlamaya odaklıdır. II. Abdülhamit tarafından kurulan Darülaceze Müessesesini gelecek nesillere ve dünyaya tanıtmak amacıyla başlatılan Bab-ı Şefkat projesinin ilk etkinliği olan “Darülaceze Renkleniyor” Dyo Boya’nın katkılarıyla hayata geçirilmiş ve Darülaceze Okmeydanı yerleşkesi 20 ton boya ile boyanmıştır “Darülaceze Dyo ile Renkleniyor” töreninde Dyo Boya’ya katkılarından dolayı bir plaket de takdim edilmiştir. 28 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 35. Dyo Resim Yarışması Sponsorluk çalışmaları • 17-23 Eylül tarihleri arasında İzmir’de yapılan Uluslararası Türk Telekom İzmir Cup Challenger Tenis Turnuvası • 15-16 Kasım tarihinde İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen 2. Ar-Ge Merkezleri Zirvesi • ATV de yayınlanan Karadayı dizisi • Kanal D’de yayınlanan Yalan Dünya dizisi • Lig TV’de yayınlanan maçlarda sanal bayrak uygulaması • Kanal D’de yayınlanan Beyaz Show programı • Bilkent Üniversitesi Afiş Boyama Etkinliği • Boğaziçi Üniversitesi Yöneylem Araştırma Kulübü aktivitesi • Darülaceze boya sponsorluğu • Engelsiz İzmir Kongre ve Fuarı boya sponsorluğu • Kocaeli Üniversitesi GSÜ Avaşın Yorulmaz Resim Sergisi • Tatar Ramazan dizisi boya sponsorluğu • Türkiye Tenis Federasyonu İzmir Cup 2013 • Altay Spor Kulübü isim hakkı • Balıkesir Stadı kale arkası logo uygulaması 35. Dyo Resim Yarışması’na toplam 944 sanatçı, 1.585 eserle katılmıştır. Fuarlar • 24-28 Nisan 2013 Yapı İstanbul Fuarı • 26-29 Mart 2013 Ukrayna/Kiev Interbud Fuarı • 10-13 Nisan 2013 Irak/Süleymaniye Build Expo Fuarı • 16-19 Mayıs 2013 Irak/Erbil Fuarı Erbil Building Fuarı 35. Dyo Resim Yarışması 35. Dyo Resim Yarışması’na 2012 yılında toplam 944 sanatçı, 1.585 eserle katılmıştır. 2013 yılında Anadolu’yu dolaşan sergi, sanatseverlerle buluşmuştur. 29 2013 Yılında Ülkenin gelişimine katkı sunacak çalışmalarla topluma kattığı değeri sürekli olarak artırmayı hedefleyen Dyo Boya, kurumsal sosyal sorumluluk proje ve yaklaşımlarını topluma geri verme ilkesi çerçevesinde oluşturmuştur. Dyo Boya tarafından, 2013 yılında sosyal sorumluluk projeleri kapsamında; • Kocaeli/Kandıra Er Ahsen Budak İlköğretim Okulu’na, • T.C. Başiskesi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Seymen 8. Boru İlköğretim Okulu’na, • T.C. Dilovası Kaymakamlığı Solventaş İlkokulu Müdürlüğü’ne, • Derince Kaymakamlığı Turgut Reis Ortaokulu Müdürlüğü’ne, • Derince Kaymakamlığı Kocaeli Öğretmenler İlkokulu Müdürlüğü’ne, • İstanbul 112 Avrupa Komuta Kontrol Merkezi’ne, • T.C. İzmit Kaymakamlığı Zübeyde Hanım Kız Teknik ve Meslek Lisesi Müdürlüğü’ne, • T.C. Elazığ Valiliği 75. yıl Anadolu Lisesi Müdürlüğü’ne, • T.C. Bartın Valiliği Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, Denizcilik Anadolu Meslek Lisesi Müdürlüğü’ne, • Söğütözü İlköğretim Okulu Müdürlüğü’ne, • T.C. İstanbul Valiliği Üsküdar Selimiye İlkokulu Müdürlüğü’ne, • Adıyaman Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü - Adıyaman Gençlik Merkezi’ne, • Gürgentepe Cumhuriyet Ortaokulu Müdürlüğü’ne, • Elazığ/Keban Fevzi Çakmak İlkokulu’na, • Erzurum/Horasan Arpaçayır İlkokulu ve Ortaokulu’na, • Adana/Seyhan İsmail Hazar Anaokuluna, • Fethiye Tenis Kulübü’ne, • İzmit Belediyesi Gençlik ve Spor Müdürlüğü’ne, • Yaşar Üniversitesi işbirliği ile Bornova Çamdibi İlkokulu ve Ortaokulu’na, • PAGEV Halkalı Anadolu Plastik ve Endüstri Meslek Lisesi’ne boya verilmiştir. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Kurumsal Yönetim Uygulamaları ve Finansal Bilgiler Kurumsal Yönetim Yönetim Risk Yönetimi, İç Kontrol Sistemi ve İç Denetim Faaliyetleri Hukuki Açıklamalar Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Finansal Bilgiler Yıllık Faaliyet Raporuna Dair Bağımsız Denetçi Raporu Bağımsız Denetim Raporu Finansal Tablolar ve Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Yatırımcılara Bilgi 30 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Yönetim Kurumsal Yönetim YÖNETİM KURULU İdil Yiğitbaşı Yönetim Kurulu Başkanı 1986 yılında Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nde lisans, 1989 yılında Indiana Üniversitesi’nde İşletme yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. 1986 yılında Yaşar Topluluğu’nda finans sektöründe iş hayatına başlayan Yiğitbaşı, gıda sektörü ağırlıklı olmak üzere çeşitli Topluluk şirketlerinde özellikle strateji ve pazarlama alanlarında üst düzey yöneticilik yapmıştır. 2003-2009 yılları arasında Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevinde bulunan Yiğitbaşı, Nisan 2009 tarihinden itibaren Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. Yılmaz Gökoğlu Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat-Maliye Bölümü’nden 1977 yılında mezun olmuştur. 1978-1982 yılları arasında Maliye Bakanlığı’nda Hesap Uzmanı olarak çalışan Gökoğlu, 1983 yılında Yaşar Topluluğu’na katılarak Toplulukta mali işler ve denetim alanları ağırlıklı olmak üzere çeşitli üst düzey yöneticilik görevlerinde bulunmuştur. Nisan 2007 tarihinde Yaşar Holding Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Gökoğlu, aynı zamanda Yaşar Holding’de Yönetim Kurulları Genel Sekreterliği görevini sürdürmektedir. Gökoğlu ayrıca, Topluluk bünyesinde bulunan şirketlerde de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev almaktadır. Mehmet Kahya Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 1973 yılında Yale Üniversitesi Kimya Mühendisliği ve Ekonomi Fakülteleri’nde lisans, 1975 yılında Kellogg Graduate School of Management’ta Finans, Pazarlama ve Yöneylem Araştırması dallarında yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Türkiye’de özel sektörde birçok büyük şirket ve holdingde üst düzey yöneticilik ile Yönetim Kurulu Üyeliği, Murahhas Azalık, Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği, İcra Başkanlığı, İcra Kurulu Üyeliği görevlerinde bulunmuş olan Kahya, Nisan 2009 tarihinden itibaren Yaşar Holding Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürmektedir. Mehmet Öğütçü Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 1983 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde lisans, 1985 yılında London School of Economics’de yüksek lisans ve 1992 yılında College d’Europe, Bruges’de yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Başbakan Turgut Özal’ın dış basınla ilişkilerinde danışmanlığını yapmıştır. Diplomat olarak Türk Dışişleri’nin Ankara, Pekin, Brüksel ve OECD misyonlarında (1986-1994) görevler üstlenmiştir. Paris’te Uluslararası Enerji Ajansı AsyaPasifik programı başyöneticiliği (1994-2000) ve OECD Küresel Forumu’nun Başkanlığını (2000-2005) yapmıştır. BG (British Gas) Group’un Dış İlişkiler ve Hükümetlerle İlişkiler Direktörlüğünü (2005-2011) yürütmüştür. Öğütçü, halen bölgesel enerji yatırım ve danışmanlık şirketi Global Resources Corporation (Londra) Başkanı; Genel Energy Plc’de Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi; Invensys Plc’de Danışma Kurulu Başkanı ve APCOWorldwide (Washington)’da Uluslararası Danışma Konseyi Üyesi, KCS, Windsor Energy Group ve NUMIS Securities’de Danışma Kurulu Üyesi, Energy Charter (Brüksel) Özel Elçisi olarak görev yapmaktadır. LSE ve Harvard University’de zaman zaman kalkınma ekonomisi, rekabet gücünün artırılması ve enerji jeopolitiği üzerine dersler vermektedir. Türkiye’de ve uluslararası arenada enerji, yabancı yatırım, Çin, Orta Doğu, Orta Asya ve AB üzerine pek çok kitap ve makalesi yayınlanmıştır. Dr. Mehmet Aktaş Yönetim Kurulu Üyesi 1983 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nde lisans, 1992 yılında Vanderbilt Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde yüksek lisans ve 2003 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi’nde finans alanında doktora eğitimini tamamlamıştır. 1984-1995 yıllarında kamu sektöründe görev yapan Aktaş, 1995 yılında Yaşar Topluluğu’na katılarak üst yönetimde strateji, bütçe ve kurumsal finansman ağırlıklı olmak üzere çeşitli görevlerde bulunmuştur. Aktaş, Temmuz 2007 tarihinde Yaşar Holding İcra Başkanlığına (CEO) atanmış olup, Nisan 2009 tarihinden itibaren de Yaşar Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve İcra Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. Aktaş, Yaşar Topluluğu şirketleri yönetim kurullarında görev almaktadır. Hakkı Hikmet Altan Yönetim Kurulu Üyesi 1985 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olmuştur. 1985-1988 tarihleri arasında Yaşar Topluluğu’nda görev yapan Altan, 1993 yılından itibaren Yaşar Uluslararası Ticaret ve Yaşar Dış Ticaret’te Genel Müdür Yardımcısı unvanıyla görevini sürdürmüştür. Altan, 2001‑2003 yılları arasında Yaşar Topluluğu Finans Koordinatörlüğü görevini yürütmüştür. 2003 yılında Topluluk Finans Başkan Yardımcılığı, 2007 yılında Topluluk Dış Ticaret Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. 2009 yılından bu yana Yaşar Holding Finans Başkanı (CFO) olarak görevini sürdürmektedir. 31 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Yönetim Ahmet Fahri Yiğitbaşı Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi 1987 yılında Aachen Teknik Üniversitesi’nde (Almanya) Makina Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve aynı üniversitede Yakıt Mühendisliği dalında yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. İş hayatına 1987’de Bonn/Almanya’da Union Kraftstoff’da başlayan Yiğitbaşı, 1989 yılında Yaşar Boya ve Kimya Grubu’na katılmış ve 1989-1990 yılları arasında Desa Makina ve Kazan Sanayi’nde çalışmıştır. 1990-1992 yılları arasında Botaş Ambalaj’da Satış ve Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı, 1992-1996 yılları arasında Genel Müdür, 1996-2001 yılları arasında Ambalaj, Otomotiv Boyaları, Endüstriyel Boyalar, İnşaat Boyaları, Matbaa Mürekkepleri dahil olmak üzere, farklı iş ünitelerinden sorumlu Başkan Yardımcısı ve 20012006 yılları arasında Yaşar Holding Boya ve Kimya Grubu Başkanı, 2006-2009 yılları arasında Yaşar Holding Dış Yatırımlar ve Yeni Projeler Başkanı, 2006-2009 yılları arası BOSAD (Boya Sanayicileri Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı, 2003-2010 yılları arası Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyesi ve Başkan Vekili olarak görev yapmıştır. 2009 yılından itibaren Yaşar Holding Boya Grubu Başkanı ve BOSAD (Boya Sanayicileri Derneği) Yönetim Kurulu Başkan Vekili, 2010’dan itibaren Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı görevlerini sürdürmektedir. Şirket’in de içinde bulunduğu Yaşar Topluluğu’nda, yönetim kurulu üyelerinin başka Topluluk şirketlerinde de yönetim kurulu üyesi olarak bulunması ve bu şirketler arasında TTK madde 395/1 kapsamında değerlendirilebilecek muhtelif işlemler olması mümkündür. Ancak, bu kapsamda değerlendirilebilecek işlemlerin tarafları sadece Topluluk şirketleri olup, her bir şirketin genel kurulunda da gerekli izinler alınmaktadır. ÜST YÖNETİM Serdar Oran Genel Müdür 1983 yılında Ankara Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nde lisans, 1987 yılında California State Üniversitesi’nde Kimya Mühendisliği Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. 1988 yılında DyoSAD’da Sanayi Boyaları Araştırma Mühendisi olarak Yaşar Topluluğu’na katılan Oran, sırasıyla 1992-1994 yılları arasında Sanayi Boyaları Araştırma Uzmanlığı, 1994-1997 yılları arasında Sanayi Boyaları Fabrika Müdürlüğü, 1997-1999 yılları arasında Teknik Genel Müdür Yardımcılığı, 1999-2000 yılları arasında Metal Boyaları İş Ünitesi Pazar Direktörlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2000 yılında DyoSAD Genel Müdürlüğüne atanmıştır. 2001 yılında Topluluk’tan ayrılan Oran, kendi kurduğu şirkette iş hayatına devam etmiştir. 2009 yılında Dyo Boya Genel Müdürlüğüne atanan Oran, Haziran 2012 tarihi itibarıyla Dyo Boya Fabrikaları Genel Müdürlüğü görevi uhdesinde kalmak üzere, Dyo Boya Fabrikaları ve Boya Grubu yurt dışı şirketlerinden sorumlu Başkan Yardımcılığına atanmıştır. Hasan Garipler Toz Boya ve Boya Teknik Eğitimler Direktörlüğü 1978 yılında Hacettepe Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. 1979 yılında DyoSAD’da Sanayi Boyaları Araştırma Mühendisliği olarak Yaşar Topluluğu’na katılan Garipler, sırasıyla 1980-1992 yılları arasında Üretim Mühendisliği, 1992-1997 yılları arasında Sanayi Boyaları Üretim Müdürlüğü, 1997-2000 yılları arasında Üretim Planlama Müdürlüğü, 2000-2002 yılları arasında İşletme Müdürlüğü, 2002-2003 yılları arasında Teknik Genel Müdür Yardımcılığı, 2003-2007 yılları arasında Dyo Sentetik A.Ş. Genel Müdürlüğü, 2007-2008 yılları arasında Yurtdışı Operasyonlar Direktörlüğü, 2008-2009 yılları arasında Kemipeks Türkiye Genel Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Garipler, 2009-2013 yıllarında Dyo Boya Fabrikalar Direktörlüğü görevini yürütmüştür. 2013 yılında Dyo Boya Toz Boya ve Boya Teknik Eğitimler Direktörlüğü’ne atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. Ercümend Emir Atakay Sanayi Boyaları Fabrika Direktörü 1993 yılında Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. Çalışma hayatına, 1995 yılında Dyo Sentetik Selülozik Boya ve Vernik Fabrikaları’nda Mobilya Boyaları Ar-Ge Mühendisi olarak başlayan Atakay, 2000-2002 yılları arasında Mobilya Boyaları Ar-Ge Uzmanı olarak görev yapmıştır. 2002 yılında Topluluk’tan ayrılan Atakay, 2002-2010 yılları arasında Betek Boya’da Mobilya ve Sanayi Boyaları Ar-Ge Uzmanlığı ve Teknik Satış Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Atakay, Şubat 2010 tarihinde Dyo Boya Fabrikaları A.Ş. Mobilya Boyaları Satış Direktörü olarak tekrar Yaşar Topluluğu’na katılmıştır. 2013 yılında Dyo Boya Sanayi Boyaları Fabrika Direktörlüğüne atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. 32 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 1993 yılında ODTÜ Kimya Bölümü’nden mezun olmuştur. Çalışma hayatına, 1995 yılında Chemetall A.Ş. firmasında Üretim Mühendisi olarak işe başlayan Şerefhan, Yaşar Topluluğu’na 1996 yılında Boya Üretim Mühendisi olarak katılmış, bugüne kadar Boya Üretim Şefliği, Boya Üretim Müdürlüğü , İşletme Müdürlüğü ve İnşaat Boyaları İşletme Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2013 yılında İnşaat Boyaları Fabrika Direktörlüğü’ne atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. Burhan Kuran İnşaat Boyaları Satış Direktörü 1981 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun olmuştur. Çalışma hayatına, 1983 yılında Dewilux’de Samsun İrtibat Bürosu’nda Satış Temsilcisi olarak işe başlamış sırasıyla, 1985-1988 yılları arasında Yasaş Trabzon İrtibat Bürosu’nda Satış Temsilcisi, 1988-1989 yılları arasında Samsun İrtibat Bürosu’nda Satış Şefi, 1990-1991 yılları arasında Ankara Merkez Satış Şefi, 1992-1995 yılları arasında Güney Anadolu Bölge Müdürü, 1995-2003 yılları arasında İç Anadolu Karadeniz Bölge Müdürü olarak çalışmıştır. Yaşar Topluluğu’ndan ayrıldıktan sonra 2004-2005 yılları arasında Onay Boya Genel Müdürü, 2006-2007 yılları arasında Kardelen Boya Genel Müdür Yardımcısı ve 2007-2009 yılları arasında ise İba-Valresa Satış Pazarlama Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2009 yılından bu yana Dyo Boya İnşaat Boyaları Satış Direktörlüğü görevine devam etmektedir. Mehmet Mutlu Uysal Sanayi Boyaları Satış Direktörü 1991 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Bölümü’nde lisans, 2010 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Pazarlama Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. 1993 yılında DyoSAD’da Satış Temsilcisi olarak Yaşar Topluluğu’na katılan Uysal, 1999-2000 yılları arasında İş Geliştirme Müdürlüğü, 2000-2001 yılları arasında Yaşar BASF Ege Bölge Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2001 Aralık ayında Topluluk’tan ayrılan Uysal kendi kurduğu şirkette iş hayatına devam etmiştir. 2002 yılında Dyo Boya Endüstriyel Boyalar Pazarlama ve İş Geliştirme Departman Müdürlüğü’ne atanan Uysal, 2004 yılına kadar bu görevi sürdürmüş olup, 2004-2007 yılları arasında Sanayi Boyaları Satış Genel Müdür Yardımcılığı görevinde bulunmuştur. Uysal, 2007-2013 yıllarında Dyo Boya Sanayi ve Oto Tamir Boyaları Satış Direktörlüğü görevini yürütmüştür. 2013 yılında Dyo Boya Sanayi Boyaları Satış Direktörlüğü’ne atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. Fahri Özgür Arıs Finans ve Mali İşler Direktörü 1998 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü’nden mezun olmuştur. 1998-2003 yılları arasında PricewaterhouseCoopers Ankara ve İzmir ofislerinde sırasıyla Denetim Asistanı, Denetim Ekip Şefi ve Denetim Müdür Yardımcısı olarak çalışmıştır. Yaşar Topluluğu’na 2003 yılında Finansal Kontrol Departman Yöneticisi olarak katılan Arıs, 2005 yılında Gıda Grubu Mali İşler Direktörlüğüne, 2006 yılında Bütçe Planlama Müdürlüğüne atanmıştır. 2006 yılında Yaşar Topluluğu’ndan ayrılan Arıs, Alltech Bioteknoloji Türkiye’de Mali ve İdari İşler Müdürü olarak görev yapmıştır. Arıs, 2007 yılında Dyo Boya Mali İşler Direktörlüğüne atanmış olup, halen Finans ve Mali İşler Direktörü olarak görevini sürdürmektedir. Özlem Düzyatan Satınalma Direktörü 1995 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olmuştur. 1998-2003 yılları arasında Akzo Nobel Kemipol’de Satınalma Müdür Yardımcısı olarak çalışmıştır. 2006 yılında Dyo Boya’da Satınalma Müdürü olarak Yaşar Topluluğu’na katılan Düzyatan, 2008 yılında atandığı Satınalma Direktörlüğü görevini sürdürmektedir. Özlem Yaylalı İnsan Kaynakları Direktörü 1995 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. 1995 yılında Akril Kimya’da Teknik Hizmetler ve Kalite Güvence Mühendisi olarak Yaşar Topluluğu’na katılan Yaylalı sırasıyla 1997-1998 yılları arasında Üretim Planlama Mühendisliği, 1998-2000 yılları arasında Ortadoğu KVK’de Sistem Organizasyon Mühendisliği, 2000-2001 yılları arasında Dyo Sentetik Selülozik Boya ve Vernik Fabrikaları’nda Mckinsey&Company-Organizasyonel Etkinlik ve Verimlilik Projesi Proje Yönetici Yardımcılığı, 2001-2003 yılları arasında Boya ve Kimya Grubu İnsan Kaynakları Yöneticiliği görevlerinde bulunmuştur. 2003 yılında Topluluk’tan ayrılarak aktif çalışma hayatına ara veren Yaylalı, bu süreçte İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde Misafir Öğretim Üyesi olarak görev yapmıştır. 2007 yılında Dyo Matbaa Mürekkepleri’nde İnsan Kaynakları Müdürlüğü’ne atanan Yaylalı, 2009 yılında bu görev uhdesinde kalmak üzere Boya Grubu İnsan Kaynakları Müdürü olarak göreve atanmıştır. Yaylalı 2009 yılında atandığı Boya Grubu İnsan Kaynakları Direktörlüğü görevini sürdürmektedir. 33 Kurumsal Yönetim Hasan Şerefhan İnşaat Boyaları Fabrika Direktörü Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Yönetim Cem Gürkan İnşaat Boyaları İhracat ve İş Geliştirme Direktörü 1992 yılında Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra 1993 yılında İstanbul Üniversitesi Uluslararası İşletmecilik ihtisas programını tamamlamıştır. Çalışma hayatına, 1995 yılında Bayraklı Boya’da Sentetik Reçine-Polyester Ar-Ge’de göreve başlayan Gürkan, Sentetik Reçine-Polyester Uzmanlığı, Polyester Ürün Müdürlüğü, Dyo Boya Kimyasallar İş Ünitesi Pazar Geliştirme Ürün Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2003-2009 yılları arasında Polya Polyester Teknoloji ve İş Geliştirme Koordinatörlüğü, 2010-2012 yılları arasında da Ennis Boya Genel Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2012 yılı Mart ayında atandığı İnşaat Boyaları İhracat Direktörlüğü görevine devam etmektedir. Romanya - Dyo Balkan SRL ve Rusya - Kemipex Joint şirketleri sorumluluğunu da üstlenmektedir. Bülent Tomaç Casati Satış ve Pazarlama Direktörü 1986 yılında İTÜ Kimya-Metalürji Mühendisliği Bölümü’nde lisans, 1988 yılında İstanbul Üniversitesi Pazarlama Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Çalışma hayatına, 1988 yılında ÇBS Boya Pazarlama Bölümü’nde başlayan Tomaç aynı şirkette 1992-1996 yılları arasında Ürün Yöneticisi, 1996-1999 yılları arasında Pazarlama Müdürü 1999-2002 yılları arasında Satış Pazarlama Direktörü, 2002-2003 yılları arasında HOB Boya Genel Müdür Yardımcılığı, 2003-2007 yılları arasında ÇBS Boya Genel Müdürlüğü, 2007-2009 yılları arası Casati Boya Satış Direktörlüğü, 2009-2012 yılları arasında ÇBS Boya Genel Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Yaşar Topluluğu’nda 2012 yılı Mart ayında Dyo Boya İnşaat Boyaları Pazarlama Direktörü olarak işe başlayan Tomaç, 2013 yılında Casati Satış ve Pazarlama Direktörlüğü atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. Ahmet Yaşar Örs Mobilya Boyaları Satış Direktörü 1991 yılında Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi İktisat Bölümü’nde lisans eğitimini tamamlamıştır. Çalışma hayatına 1991 yılında Coca Cola Company Tr. İstanbul’da Preseller olarak başlayan Örs, 1993-1994 yılları arasında Bayi Satış Müfettişliği, 1994-1996 yılları arasında yine aynı şirkette Key Account Manager olarak görev yapmıştır. Yaşar Topluluğu’na, 1998 yılında Yasaş A.Ş. bünyesinde Karadeniz Bölge Müdürlüğünde Satış Temsilcisi olarak katılan ÖRS, Bölge Şefliği ve Bölge Müdürlüğü görevlerinde bulunduktan sonra 2009-2013 yıllarında Mobilya Boyaları İç Anadolu, Karadeniz ve Güney Doğu Anadolu Bölge Satış Müdürü olarak görevini sürdürmüştür. 2013 yılında Dyo Boya Mobilya Boyaları Satış Direktörlüğüne atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. Hüseyin Alp Korkmaz Oto Tamir Boyaları Satış Direktörü 1996 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. Çalışma hayatına, 1997 yılında Vestel Elektronik’te Üretim Mühendisi olarak başlayan Korkmaz sonrasında görevine Boyahane Şef’i olarak devam etmiş, 2001 yılında Profilo Telra’da Boyahane Şefliği, 2001-2005 tarihlerinde Yaşar BASF Otomotiv Boyaları Ltd Şti.’de Teknik Servis Şefliği ve 2005-2008 tarihlerinde Bursa Bölge Satış Müdürlüğü, 20082009 tarihlerinde Darya Kimya Ltd. Şti’de Satış Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Korkmaz, 2009-2013 yıllarında Dyo Boya Fabrikaları A.Ş.’de Oto Tamir Boyaları Satış ve Teknik Servis Müdürlüğü görevi ile tekrar Yaşar Topluluğu’na katılmıştır. 2013 yılında Dyo Boya Oto Tamir Boyaları Satış Direktörlüğüne atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. Cenk Tekşal Sanayi Boyaları İhracat Direktörü 2000 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Maliye bölümünden mezun olmuştur. Çalışma hayatına, 2001 yılında Bayraklı Boya’da İhracat Memuru olarak başlayan Tekşal, 2002-2004 tarihlerinde Pınar Süt A.Ş.’de İhracat Uzmanlığı, 2005-2006 tarihlerinde BTM A.Ş.’de İhracat Yöneticiliği, 2006-2008 tarihlerinde Cenk Boya ve Vernik A.Ş.’de Genel Müdür Yardımcılığı, 2009 yılında Yaşar Dış Ticaret A.Ş.’de Direkt Satışlar Müdürlüğü görevlerinde bulunmuş olup Temmuz 2009 tarihinden itibaren 2013 yılına kadar Dyo Boya Fabrikaları A.Ş.’de Endüstriyel Boyalar İhracat Müdürlüğü görevini sürdürmüştür. 2013 yılında Dyo Boya Sanayi Boyaları İhracat Direktörlüğüne atanmış olup, halen görevini sürdürmektedir. 34 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Risk Yönetimi, İç Kontrol Sistemi ve İç Denetim Faaliyetleri Yaşar Topluluğu bünyesinde bulunan şirketlere uygulanacak Kurumsal Risk Yönetimi faaliyetlerinin kapsamı, çalışma usul ve esasları Yönetmelik çerçevesinde tespit edilmiştir. Bu kapsamda risk yönetimi faaliyetlerinin hangi çerçevede yapılması gerektiği, risk yönetimiyle ilgili görev ve sorumluluklar, süreçler, raporlar, güven prosedürleri ve risk yönetimi terminolojisi oluşturulmuştur. Şirket’te “Kurumsal Risk Yönetimi”, risklerin tanımlandığı, analiz edildiği, kontrol edilerek izlendiği sistematik bir süreç olarak uygulanmaya başlanmıştır. Bu yöntem beklenmedik olumsuz neticeli olaylardan kaynaklanan maliyetleri ve şirketimiz varlık değerlerine olan etkilerini en düşük seviyeye indirebilme gücüne sahiptir. Şirketin Risk Yönetim Politikası Şirket Yönetim Kurulu, başta pay sahipleri olmak üzere, Şirket’in menfaat sahiplerini etkileyebilecek risklerin etki ve olasılığını en aza indirecek risk yönetimi stratejilerini benimsemekte ve bu kapsamda gerekli aksiyonların alınmasını sağlamaktadır. Riskin Erken Saptanması Komitesi Çalışmaları Riskin Erken Saptanması Komitesi, riskin erken saptanması ve etkin bir risk yönetim sisteminin oluşturulması amacıyla faaliyetlerini yürütmektedir. Risk yönetimi politika ve prosedürleri çerçevesinde önceliklendirilmiş risk envanterinin oluşturularak, uygun risk stratejilerinin belirlenmesi ve gerekli aksiyonların alınarak sonuçların izlenmesi yönünde kurumsal risk yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi çalışmaları komite tarafından izlenmekte ve gerekli yönlendirmelerde bulunulmaktadır. Satışlar, Verimlilik, Gelir Yaratma Kapasitesi, Kârlılık, Borç/Özkaynak Oranı ve Benzeri Konularda İleriye Dönük Riskler Topluluk geneli benimsenen risk yönetim politikası ve prosedürleri çerçevesinde Şirket’in tüm faaliyetleri yönünden risk envanterinin oluşturulması ve gerekli aksiyonların alınmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda Şirket’in maruz kaldığı riskler; • stratejik, operasyonel, finansal, dış kaynaklı ve uyum ana başlıkları altında gruplandırılarak etki ve olasılıklarına göre önceliklendirilmekte, • önem arzeden risklere yönelik mevcut kontroller tasarım ve uygulama açılarından gözden geçirilmekte ve en uygun strateji ve aksiyonlar belirlenmekte, • aksiyon uygulama sonuçları takip edilmekte ve • sonuçlar ve olası gelişmeler ilgili birimlere raporlanmakta ve değerlendirilmektedir. İÇ KONTROL SİSTEMİ VE İÇ DENETİM FAALİYETLERİ Kontroller; Şirket’in hedeflerine ulaşmasını olumsuz yönde etkileyecek olayları ortadan kaldırmaya veya etki ve olasılığını azaltmaya yönelik her türlü uygulama olarak tanımlanabilir. İş süreçlerine yönelik standart tanımlar, politika ve prosedürler, görev tanımları, yetkilendirme yapıları iç kontrol sistemini oluşturmaktadır. Bu çerçevede Şirket’in işlerini etkin ve verimli çerçevede yürütmesi için önleyici/tespit edici ve iyileştirici olmak üzere bütün kontrol sistemleri yönetim tarafından kurulmuştur. Şirket bünyesinde oluşturulmuş olan iç kontrol sistemleri ile operasyonların etkinliği ve verimliliği, mali raporlama sisteminin güvenilirliği, yasal düzenlemelere uygunluk ve bu konularda güvence sağlanması amaçlanmaktadır. Söz konusu kontrol sistemleri aynı zamanda Şirket’in varlıklarını, itibarını ve kârlılığını da korumaktadır. Şirket’in muhasebe sistemi, finansal bilgilerin kamuya açıklanması, bağımsız denetimi ve ortaklığın iç kontrol sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimi esas itibariyle Şirket Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan Denetim Komitesi vasıtasıyla yerine getirilmektedir. Denetimden Sorumlu Komite söz konusu fonksiyonu yerine getirirken, Topluluk Denetim ve Risk Yönetim Koordinatörlüğü, Bağımsız Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik kapsamında tasdik işlemlerini gerçekleştiren kuruluşların bulgularından faydalanır. İç denetim faaliyetleri kapsamında; Şirket mevcut risk yönetimi sisteminin etkinliği ve iç kontrol sisteminin yeterliliği, etkinliği ve verimliliği değerlendirilmekte ve geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmaktır. Ayrıca, bu kapsamdaki tespit ve önerilere yönelik gerekli aksiyonların belirlenmesi ve uygulanması süreçleri yakından takip edilmektedir. 35 Kurumsal Yönetim RİSK YÖNETİMİ Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Hukuki Açıklamalar Varsa Yıl İçinde Yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı Bilgileri 2013 yılı içerisinde 26 Mart 2013 ve 23 Ekim 2013 tarihlerinde Olağanüstü Genel Kurul Toplantıları gerçekleştirilmiştir. 16 Mayıs 2013 tarihinde gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul toplantısında alınan kararlar uygulanmıştır. Bağlı Şirket Raporu Şirket Yönetim Kurulu tarafından T.T.K. 199. Madde kapsamında Hakim ve Bağlı Ortaklıklar ile ilişkilerimizi açıklayan raporun sonuç kısmı şu şekildedir. 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 199’uncu maddesi uyarınca, Şirket Yönetim Kurulu, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, geçmiş faaliyet yılında Şirket’in hakim ortağı ve hakim ortağına bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında bir rapor düzenlemek ve bu raporun sonuç kısmına faaliyet raporunda yer vermekle yükümlüdür. Şirket’in ilişkili taraflarla yapmış olduğu işlemlerle ilgili gerekli açıklamalar işbu raporda yer almaktadır. Şirket’in Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan işbu raporda Şirket’in hakim ortağı ve hakim ortağın bağlı ortaklıkları ile 2013 yılı içinde yapmış olduğu tüm işlemlerde, işlemin yapıldığı veya önlemin alındığı veya alınmasından kaçınıldığı anda tarafımızca bilinen hal ve şartlara göre her bir işlemde uygun bir karşı edim sağlandığı ve şirketi zarara uğratabilecek alınan veya alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmadığı ve bu çerçevede denkleştirmeyi gerektirecek herhangi bir işlem veya önlemin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bağış ve Yardımlar Sermaye Piyasası Kurulu’nun konu ile ilgili düzenlemelerinin çizdiği sınırlar çerçevesinde çeşitli amaçlarla kurulmuş olan vakıflara ve bu gibi kişi ve/veya kurumlara bağışta bulunabilmektedir. Şirket 2013 yılında, çeşitli kurum ve kuruluşlara 668.717 TL tutarında bağış ve yardımda bulunmuştur. Şirket Aleyhine Açılan ve Şirketin Mali Durumunu ve Faaliyetlerini Etkileyebilecek Nitelikteki Davalar ve Olası Sonuçları Hakkında Bilgiler Konuya ilişkin açıklama 01.01.2013-31.12.2013 dönemine ilişkin mali tablolarımızın 26 no’lu dipnotunda yer almaktadır. Mevzuat Hükümlerine Aykırı Uygulamalar Nedeniyle Şirket ve Yönetim Organı Üyeleri Hakkında Uygulanan İdari veya Adli Yaptırımlara İlişkin Açıklamalar Şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında, mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeniyle uygulanmış herhangi bir idari veya adli yaptırım bulunmamaktadır. Dönem İçinde Yapılan Esas Sözleşme Değişiklikleri Şirket esas sözleşmesinin “Umumi Heyet” başlıklı 16. Maddesinin tadili T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu’nun 08.03.2013 tarih ve 2300 sayılı yazısı ve T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 12.03.2013 tarih ve 1737 sayılı ön izin yazısı ile onaylanmış olup, 26 Mart 2013 tarihinde akdedilen olağanüstü genel kurul toplantısında pay sahiplerinin onayına sunularak kabul ve tasdik edilmiştir. T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu’nun 14.05..2013 tarih ve 29833736-110.03.02-1588-5145 sayılı ön izni ile, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 15.05.2013 tarih ve 67300147/431.02.10591-610300-5514-3896 sayılı iznine istinaden, Şirket Esas Sözleşmesi’nin; “Şirketin Adı” başlıklı 2., “Maksat ve Mevzuu” başlıklı 3., “Şirketin Merkezi ve Şubeleri” başlıklı 4., “Şirketin Müddeti” başlıklı 5., “Kayıtlı Sermaye” başlıklı 6., “Yönetim Kurulu” başlıklı 7., “Yönetim Kurulunun Müddeti” başlıklı 8., “İdare Meclisi Toplantıları” başlıklı 9., “Rüçhan Hakkı” başlıklı 10., “Şirketi Temsil ve İdare” başlıklı 11., “İdare Meclisi Azalarının Vazifeleri” başlıklı 12., “Yönetim Kurulunun Ücreti” başlıklı 13., “Murakıp” başlıklı 14., “Toplantı Yeri” başlıklı 17., Toplantıda Komiser Bulunması” başlıklı 18., “Toplantı Nisabı” başlıklı 19., “Rey” başlıklı 20., “Vekil Tayini” başlıklı 21., “İlan” başlıklı 22., “Reylerin Kullanma Şekli” başlıklı 23., “Senelik Raporlar” başlıklı 25., “Senelik Hesaplar” başlıklı 26., “Karın Taksimi” başlıklı 27., “Karın Tevzii Tarihi” başlıklı 28., “Kanuni Hükümler” başlıklı 31., “Muhakeme Mercii” başlıklı 32., “Tahvil ve Finansman Bonosu İhracı” başlıklı 34. maddelerinin ve “Geçici Madde 1”in tadilleri ve esas sözleşmeden “Murakıpların Vazifeleri” başlıklı 15., “ “Esas Mukavele Tadili” başlıklı 24., “Mukavelenin Bastırılması” başlıklı 30. ve “Mukavelenin İmzası” başlıklı 33. maddelerinin çıkarılmasına 16 Mayıs 2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda karar verilmiştir. Şirket Esas Sözleşmesinin “Şirketin Amaç ve Konusu” başlıklı 3. Maddesinin tadili ile ilgili olarak, T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu’nun 03.10.2013 tarih ve 29833736-110.03.02-2878/10097 sayılı yazısı ve T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 07.10.2013 tarih ve 67300147/431.02.10591-1319355-10570-7507 sayılı ön iznine istinaden tadiline 23 Ekim 2013 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda karar verilmiştir. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Mali Haklar Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri ile üst düzey yöneticilere sağlanan mali haklar internet sitemizde yer alan ücret politikası çerçevesinde belirlenmektedir. 31.12.2013 tarihinde sona eren on iki aylık dönemde Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri ile üst düzey yöneticilere sağlanan mali haklar internet sitemizde yer alan ücret politikası çerçevesinde belirlenmektedir. 31.12.2013 tarihinde sona eren on iki aylık dönemde Yönetim Kurulu Üyeleri ile üst düzey yöneticilere sağlanan ücret ve benzeri ödemeler toplamı 3.931.037 TL’dir. Hesap Dönemi İçerisinde Yapılan Özel Denetim ve Kamu Denetimine İlişkin Açıklamalar 2013 yılı içerisinde değişik kamu kurumlarınca olağan denetimler yapılmış olup, tarafımıza resmi olarak yapılmış önemli bir bildirim bulunmamaktadır. Şirket Özkaynakları Hakkında Açıklama Şirketin 100.000.000 TL olan çıkarılmış sermayesine karşılık, 31.12.2013 tarihi itibarıyla 95.566.049 TL tutarında öz kaynağı bulunmakta olup, TTK 376. madde kapsamında değerlendirilecek bir durumun oluşmadığı görülmektedir. Ana ortaklık sermayesindeki paylar (karşılıklı iştirak) Şirketimizin bağlı ortaklığı konumundaki iştiraklerimizin Şirketimiz sermayesinde herhangi bir payı bulunmamaktadır. 36 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş. (“Şirket”), 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren faaliyet döneminde, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yayınlanan Seri: IV No: 56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin” Tebliğ ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması zorunlu maddelerinin tamamına uymuştur. Zorunlu olmayan Kurumsal Yönetim İlkelerine de tam uyum amaçlanmakla birlikte, ilkelerin bir kısmında uygulamada yaşanan zorluklar, bazı ilkelerin ise piyasanın ve şirketin mevcut yapısı ile tam örtüşmemesi gibi nedenlerle tam uyum henüz sağlanamamıştır. Henüz uygulamaya konulmamış olan ilkeler üzerinde çalışılmakta olup, Şirketimizin etkin yönetimine katkı sağlayacak şekilde idari, hukuki ve teknik alt yapı çalışmalarının tamamlanması sonrasında uygulamaya geçilmesi planlanmaktadır. Uygulanmayan hususlar hakkında aşağıdaki başlıklar altında gerekçeler açıklanmış olup, mevcut durum itibariyle söz konusu hususların, önemli bir çıkar çatışmasına yol açmadığı düşünülmektedir. 2013 yılı içinde Kurumsal Yönetim alanında çeşitli iyileştirmeler gerçekleştirilmiştir. Kurumsal Yönetim Komitesi bünyesinde faaliyetlerini sürdüren Riskin Erken Saptanması Komitesi, Yeni Türk Ticaret Kanunu’ndan gelen düzenlemeye de paralel olarak ayrı bir komite olarak oluşturulmuş olup, Başkan ve Üyesi Bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinden seçilmiştir ve 2012 yılı Olağan Genel Kurul’unda 2013 yılı içerisinde yapılacak bağışlar için üst sınır belirlenmiştir. Ayrıca Şirketimizin internet sitesi yatırımcı ilişkileri bölümü yenilenmiş ve faaliyet raporu gözden geçirilmiş, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat ile kurumsal yönetim ilkelerine tam uyum hususunda gerekli olan revizyonlar gerçekleştirilmiştir. Şirketimiz ilkelere uyum konusunda, gelecek dönemlerde de mevzuattaki gelişme ve uygulamaları takip ederek gerekli çalışmaları yürütecektir. BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ 2. Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi: Şirketimiz bünyesinde pay sahipliği haklarının kullanılması konusunda faaliyet göstererek Yönetim Kurulu ile mevcut ve potansiyel pay sahipleri arasında iletişimin sağlanması ve SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyumlu olarak buna ilişkin gerekli işlemlerin yürütülmesi görevi Sermaye Piyasası Koordinatörlüğü tarafından yerine getirilmektedir. Yatırımcı İlişkileri Birimi’nin iletişim bilgileri aşağıda yer almaktadır: Sermaye Piyasası Koordinatörü: Senem Demirkan Yatırımcı İlişkileri Uzmanı: Gökhan Kavur Tel: (232) 482 22 00 Faks: (232) 489 15 62 E-posta: [email protected] Sermaye Piyasası Koordinatörü Senem Demirkan, SPK tarafından verilen tüm lisans belgelerine sahip olup, Şirketin sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde ve kurumsal yönetim uygulamalarında koordinasyonu sağlamakla da görevlidir. Yatırımcı İlişkileri Uzmanı Gökhan Kavur Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansları’na sahiptir. Yatırımcı İlişkileri Birimi’nin başlıca görevleri aşağıda sıralanmıştır: • Pay sahiplerine ilişkin kayıtların sağlıklı, güvenli ve güncel olarak tutulmasını sağlamak, • Şirket ile ilgili kamuya açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, pay sahiplerinin yazılı bilgi taleplerini yanıtlamak; • Genel kurul toplantısının yürürlükteki mevzuata, ana sözleşmeye ve diğer şirket içi düzenlemelere uygun olarak yapılmasını sağlamak; • Genel kurul toplantısında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanların Şirketin diğer birimleri ile iletişime geçerek hazırlanmasını sağlamak; • Oylama sonuçlarının kaydının tutulmasını sağlamak, • Mevzuat ve şirketin bilgilendirme politikası dahil, kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü hususu izlemek, • Yatırımcı ilişkileri faaliyetlerinin yürütülmesini sağlamak. Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi, gerektiğinde diğer birimlerden görüş alarak ve bu birimlerle koordinasyon içerisinde pay sahiplerinin ve potansiyel yatırımcıların, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere ve bilgi eşitsizliğine yol açmayacak şekilde Şirket’in faaliyetleri, finansal durumu ve stratejileri hakkında bilgilendirilmesinden ve pay sahipleri ile şirket yöneticileri arasındaki çift yönlü iletişimin yönetilmesinden sorumludur. Birim yıl içerisinde 100’den fazla soruya telefon veya e-posta yoluyla cevap vermiştir. Yatırımcıların güncel bilgileri takip edebilmelerini teminen yenilenen internet sitesi düzenli olarak güncellenmiştir. Yatırımcı taleplerinin yerine getirilmesinde mevzuata uyuma azami özen gösterilmektedir. 3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı: Pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında ana prensip pay sahipleri arasında ayrım yapılmamasıdır. Pay sahipliği haklarının sağlıklı olarak kullanılabilmesi için gerekli olan bütün bilgi ve belgeler internet sitemiz vasıtasıyla pay sahiplerinin kullanımına eşit bir şekilde sunulmaktadır. 2013 faaliyet yılı içerisinde pay sahiplerinden gelen bilgi taleplerinin “Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi”nin gözetiminde; Sermaye Piyasası Mevzuatı hükümleri dahilinde ve geciktirilmeksizin cevaplanmasına özen gösterilmiştir. Söz konusu bilgi talepleri genellikle genel kurul tarihi, açıklanan mali tablolara ilişkin bilgiler, sektördeki gelişmeler ve kâr dağıtımı gibi konulara ilişkin olmaktadır. Tüm bilgi alma talepleri, ticari sır veya korunmaya değer bir şirket menfaati kapsamında olanlar dışında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmaksızın kamuya daha önce sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde yapılan açıklamalar paralelinde cevaplanmaktadır. Pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek bilgi ve açıklamalar internet sitemizin “Yatırımcı İlişkileri” bölümünde duyurulmakta olup dönem içerisinde Sermaye Piyasası 37 Kurumsal Yönetim 1. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Beyanı: Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Mevzuatı kapsamında açıklananlar dışında herhangi başka bir bilgi ve açıklama olmamıştır. Özel denetçi atanması talebi şirket ana sözleşmesinde düzenlenmemiş olmakla birlikte 2013 yılı içerisinde pay sahiplerinden bu yönde bir talep gelmemiştir. 4. Genel Kurul Toplantıları: Şirket ana sözleşmesinin “Toplantı Nisabı” başlıklı 19. maddesi uyarınca, olağan ve olağanüstü genel kurul toplantıları ve bu toplantılardaki karar nisabı, Sermaye Piyasası Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümlerine tabidir. 2013 yılı içerisinde 16 Mayıs 2013 tarihinde 2012 yılı olağan genel kurul toplantısı düzenlenmiştir. 2012 yılı olağan genel kurul toplantısında toplantı nisabı şirket sermayesinin %74,77’dir. Toplantı esnasında toplantıya elektronik ortamda veya fiziki olarak, asaleten veya vekaleten iştirak eden pay sahiplerinden herhangi bir öneri gelmemiş, sorulan tüm sorulara ise genel kurul esnasında Toplantı Başkanlığı tarafından cevap verilmiştir. Söz konusu Genel Kurul Toplantısı’nda pay sahiplerinin herhangi bir gündem önerisi de olmamıştır. Toplantıya paydaşlar dışındaki menfaat sahipleri ve medya katılmamıştır. Genel kurul toplantısına davet Yönetim Kurulu tarafından yapılmıştır. Pay sahiplerinin yanı sıra toplantılara bağımsız denetim şirketi yetkilileri de yazılı olarak davet edilmektedir. Şirket genel kurulunun toplantıya davetine ilişkin ilanlar, ana sözleşmenin “İlan” başlıklı 22. maddesine uygun olarak kanunen Şirket tarafından ilan edilmesi zorunlu olan hususlar, Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümleri ve bu kanun çerçevesinde çıkarılan yönetmelik, tebliğler, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ile tabi olunacak diğer mevzuatlara uygun olarak ilan edilir. Genel Kurul İlanı, toplantı günleri hariç olmak üzere 21 gün önce Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde (“TTSG”) yapılmıştır. Bununla birlikte toplantı ilanı internet sitemizde ve mahalli gazetede de ilan edilmiş ve adresi kayıtlı pay sahiplerine mektup gönderilmesi suretiyle toplantı günü, yeri ve gündemi bildirilmiştir. Genel kurul toplantısı öncesi toplantı yeri, tarihi ve gündemi, Yönetim Kurulu’nun genel kurula sunacağı kâr dağıtım teklifi, yönetim kurulunca seçilen bağımsız denetim şirketi özel durum açıklamaları ile kamuya duyurulmuştur. Şirket faaliyet raporu, şirket merkezinde ve internet sitesinde genel kuruldan 21 gün önce ortakların bilgisine açık bulundurulur. Genel kurul toplantısında, gündemde yer alan konular tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılır; pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkanı verilir ve sağlıklı bir tartışma ortamı yaratılır. Genel kurul tutanakları Şirket merkezinde pay sahiplerine sürekli açık tutulmaktadır. Ayrıca Şirket’in son 7 yıla ilişkin Genel Kurul tutanaklarına, internet sitemizin (www.dyo.com.tr) Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nden de ulaşılabilmektedir. Şirket Genel Kurul Toplantıları’nda ayrı bir gündem maddesi olarak dönem içinde yapılan bağış ve yardımların tutarı ve yararlanıcıları ve bu konudaki politika değişiklikleri hakkında ortaklara bilgi verilmektedir. Toplantıda 2013 yılı için bağış üst sınırı belirlenmiştir. Ayrıca, 2013 yılı içerisinde 26 Mart 2013 ve 23 Ekim 2013 tarihlerinde olağanüstü genel kurul toplantıları düzenlenmiştir. Olağanüstü genel kurul toplantılarında toplantı nisabı şirket sermayesinin sırasıyla %75,26 ve %75,51’i olarak gerçekleşmiştir. Toplantılar esnasında toplantıya elektronik ortamda veya fiziki olarak, asaleten veya vekâleten iştirak eden pay sahiplerinden herhangi bir öneri gelmemiş, sorulan tüm sorulara ise genel kurul esnasında Toplantı Başkanlığı tarafından cevap verilmiştir. Söz konusu Genel Kurul Toplantıları’nda pay sahiplerinin herhangi bir gündem önerisi de olmamıştır. 5. Oy Hakları ve Azlık Hakları: Yönetim Kurulu’na aday gösterme konusunda ve oy hakkında şirket esas sözleşmesi 7. ve 20. maddelerinde yer alan aşağıdaki imtiyazlar mevcuttur: “Yönetim Kurulunun 5 üyeden oluşması halinde 3, 7 üyeden oluşması halinde 4 üye “A” grubu pay sahipleri tarafından gösterilecek adaylar arasından, diğer üyeler de “B” grubu pay sahipleri tarafından gösterilecek adaylar arasından seçilir. Yönetim Kurulu karar verdiği takdirde Murahhas Üye seçilebilir. Ancak, Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye “A” grubunu temsil eden üyeler arasından belirlenir.” “Olağan ve olağanüstü genel kurul toplantılarında (A) grubu nama yazılı paylar sahiplerine (3’er) oy bahşeder. Türk Ticaret Kanunu ve sair ilgili mevzuatın amir hükümleri saklıdır.(B) grubu hamiline yazılı paylar sahiplerine (1’er) oy bahşeder.” Bunların dışında herhangi bir imtiyaz mevcut değildir. Oy hakkının kullanımına ilişkin olarak Şirket ana sözleşmesinde pay sahibi olmayan kişinin temsilci olarak vekaleten oy kullanmasını engelleyen hükümler yer almamaktadır. Mevzuat ve ana sözleşmede yer alan hükümler saklı kalmak üzere Genel Kurul Toplantısı’nda oylama açık ve el kaldırmak suretiyle yapılır. Pay sahiplerinin talep etmesi halinde oylamanın şekli Genel Kurul tarafından belirlenir. Şirket’in karşılıklı iştirak içinde olduğu bir şirket bulunmamaktadır. Azlık hakları Yönetim Kurulu’nda temsil edilmemektedir. 6. Kâr Payı Hakkı: Kâr payında herhangi bir imtiyaz bulunmamaktadır. Şirketimizin kâr dağıtım konusundaki genel politikası Şirket’in finansal pozisyonu, yapılacak olan yatırımlar ile diğer fon ihtiyaçları, sektörün içinde bulunduğu koşullar, ekonomik ortam, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Vergi Mevzuatı göz önünde bulundurularak kâr dağıtımı yapılması yönündedir. Ancak her yıl itibariyle fiili kâr dağıtım oranlarının tespiti yukarıda anılan hususlar dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Sermaye Piyasası Mevzuatı doğrultusunda, Şirketimiz kâr dağıtım politikasını belirlemiş ve genel kurulun da bilgisine sunarak kamuya açıklamıştır. Kâr dağıtım politikamız internet sitemiz vasıtasıyla da kamuya duyurulmaktadır. Kâr dağıtımı politikası şirketimizin faaliyet raporunda yer almıştır. Şirket’in 2012 yılına ilişkin olarak dağıtılabilir kârı çıkmaması dolayısıyla herhangi bir kâr dağıtımı söz konusu olmamıştır. 38 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Kurumsal Yönetim 7. Payların Devri: Payların devri Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) ilgili hükmü çerçevesindedir. BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Bilgilendirme Politikası: Şirketimiz kamuyu aydınlatmaya ilişkin tüm uygulamalarda Sermaye Piyasası Mevzuatı’na ve Borsa İstanbul düzenlemelerine uyum göstermektedir. Kamunun aydınlatılması ile ilgili olarak hazırlanarak Yönetim Kurulumuzun onayından geçen ve 2008 yılına ilişkin Olağan Genel Kurul Toplantısında ortakların bilgisine sunulan “Bilgilendirme Politikası” internet sitemiz (www.dyo.com.tr) vasıtasıyla kamuya açıklanmıştır. 2011 yılı Genel Kurul toplantısında güncellenerek ortakların bilgisine sunulmuştur. Bilgilendirme Politikası’nın oluşturulması, takibi, gözden geçirilmesi, geliştirilmesi ve yürütülmesinden Şirketimiz Yönetim Kurulu yetkili ve sorumludur. Kurumsal Yönetim Komitesi ve Yatırımcı İlişkileri Birimi Şirketimiz Yönetim Kurulu’na “Bilgilendirme Politikası” ile ilgili konularda bilgi verir ve önerilerde bulunur. Yazılı ve görsel medyaya ve veri dağıtım kanallarına yapılacak basın açıklamaları, Yönetim Kurulu Başkanı, Genel Müdür veya söz konusu kişilerin uygun göreceği diğer yetkililerce yapılabilir. Sermaye piyasası katılımcıları tarafından Şirket’e yöneltilen sorular Yatırımcı İlişkileri Birimi tarafından yazılı ve/veya sözlü olarak cevaplandırılır. Geleceğe yönelik bilgilerin kamuya açıklanmasına ilişkin esaslar bilgilendirme politikamızda yer almaktadır. Bu çerçevede, şirketimizin yıllık ve ara dönem finansal sonuçlarının değerlendirildiği finansal sunumlarında ilgili yıla ait hedeflerini açıklaması ve hedeflerin dayandığı varsayımlarda değişikliklerin meydana gelmesi durumunda, söz konusu sunumlardaki hedeflerde revizeler gerçekleştirilmekte ve bu değişikliklerin yapıldığı sunumlar bir özel durum açıklamasıyla kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır. 9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği: Şirketin internet sitesi (www.dyo.com.tr) Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin gerektirmiş olduğu tüm hususları içermekte olup, Türkçe ve İngilizce olarak yapılandırılmıştır. Aktif olarak kullanılmakta olan internet sitemizin daha iyi hizmet vermesine yönelik çalışmalarımız ise sürekli olarak devam edecektir. 10. Faaliyet Raporu: Şirketimiz faaliyet raporlarında Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirtilen bilgilerin tümüne yer verilmekte ancak; yönetim kurulu ve üst düzey yöneticilere verilen ücretler ile sağlanan diğer tüm menfaatler kişi bazında değil, toplam tutar olarak açıklanmaktadır. BÖLÜM III – MENFAAT SAHİPLERİ 11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi: Menfaat sahipleri, SPK düzenlemeleri, TTK, Rekabet Kanunu, vergi kanunları, Borçlar Kanunu çerçevesinde SPK’nın Özel Durum Açıklamaları vasıtasıyla Şirket’in ticari sır niteliğinde bulunan bilgiler haricinde bilgilendirilmektedir. Menfaat sahipleri, mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmadığını düşündükleri işlemleri Kurumsal Yönetim Komitesi veya Denetimden Sorumlu Komite’ye, Yaşar Topluluğu Etik Komitesi aracılığıyla ulaştırabilmektedirler. Şirketin muhasebe ve iç kontrol sistemi ile bağımsız denetimiyle ilgili olarak şirkete ulaşan şikayetlerin incelenmesi, sonuca bağlanması, şirket çalışanlarının, şirketin muhasebe ve bağımsız denetim konularındaki bildirimleri gizlilik ilkesi çerçevesinde Denetimden Sorumlu Komite tarafından değerlendirilir. Ayrıca 12. maddede yer alan menfaat sahiplerinin yönetime katılması süreçleri vasıtasıyla da Kurumsal Yönetim Komitesi ve Denetimden Sorumlu Komite ile iletişim mekanizması sağlanmaktadır. 12. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı: Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı, genel kurul toplantılarında ve çeşitli iletişim kanalları vasıtasıyla şirket faaliyetlerini ilgilendiren her konuda gelişimi sağlayacak teklif ve önerilerin ilgili birimlerce değerlendirilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Şirket çalışanlarının yönetime katılımlarını sağlamak ve yaygınlaştırmak amacıyla Şirketimiz Kalite Sistemi çerçevesinde düzenlenmiş Öneri Yönetmeliğimiz mevcuttur. Bu yönetmelik çerçevesinde çalışanlardan gelen öneriler değerlendirilerek yapılacak faaliyetler belirlenir. Şirketimizde öneri kaynakları şu şekilde sıralanabilir. 1 Bireysel Öneriler, 2 Grup Önerileri, 3 Diğer Kaynaklar, 3.1 İletişim Toplantıları, 3.2 Çalışanların Görüşü Anketleri 3.3 Müşteri Anketleri 3.4 İç Kalite Tetkikleri, 3.5 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Toplantıları Ayrıca çalışanlarımızla elektronik ortamda iletişimi sağlayan intranet ortamı mevcuttur. 39 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Çalışan görüşleri anketi vasıtasıyla, şirket personelinin çalışma koşulları, ortamı ve çalışanlara sağlanan haklar konusunda yapılacak uygulama değişiklikleri hakkında görüşleri alınmakta ve söz konusu süreçler ile ilgili iyileştirilme çalışmalarının yürütülmesi amacıyla, çalışan temsilcilerinin oluşturduğu aksiyon komitesi yıl içerisinde faaliyetlerini sürdürmektedir. 13. İnsan Kaynakları Politikası: İnsan Kaynakları’nın temel misyonu Şirket’te yenilikçi, toplam kalite anlayışını ilke edinmiş, değişime ve gelişime kolaylıkla ayak uydurarak, global anlamda rekabet avantajı sağlayan İnsan Kaynakları Yönetimi’ni sürdürebilmektir. 2013 yılı itibariyle ayrımcılık konusunda şirketimize bir şikayet gelmemiştir. Şirket’in İnsan Kaynakları ile ilgili temel politikaları tüm kapsam dışı çalışanlara imza karşılığında verilen Personel Yönetmeliği’nde açıkça yer almaktadır. Personel Yönetmeliği, temel politikalar ile birlikte çalışma süreleri, işe alımdaki süreç ve prensipler, iş sözleşmesinin sonlandırılması ve disiplin yönetmeliği hakkındaki bilgileri içerir. Kapsam içi çalışanlarla ilgili insan kaynakları politika ve uygulamaları Toplu İş Sözleşmesi’nde yer alır. Şirket çalışanlarımızın tümünün görev tanımları bulunmaktadır. Temel politikalarımız: a) Şirket’te personel kadroları, işletme ekonomisi kriterleri ile tespit edilmektedir ve onurlu çalışmanın ancak verimli çalışma ile mümkün olduğunu tüm çalışanlar kabul eder. b) Personelin gelişmesini sağlamak amacıyla her kademede tespit edilen plan çerçevesinde şirket içi ve dışı eğitim programları uygulanır. c) Organizasyon içindeki terfi ve atamalarda fırsat eşitliği gözetilir, atamalar prensip olarak şirket içi personel arasından yapılır. d) Gelişim planları uygulanarak, kariyer planlama sistemiyle potansiyeli olan personele yükselme olanakları en geniş biçimde sağlanır. e) Personelin performans değerlendirmesi, hedeflerin gerçekleştirilmesi ve yetkinlik baz alınarak yapılır. f) En üst kademeden başlayarak en alt kademeye kadar her pozisyon için iş tanımları ve performans standartları dokümanlaştırılır ve personel değerlendirmesinde bu sistem baz olarak kullanılır. g) Çalışan Görüşü Anketi periyodik olarak her yıl uygulanarak çalışma koşulları, yönetim, sosyal aktiviteler, ücret, eğitim, performans değerlendirme, kariyer planlama, katılımcı yönetim ve Şirket memnuniyeti konularında çalışanların fikirleri alınır. Alınan geribildirimler doğrultusunda iyileştirme çalışmaları yapılır. h) Güvenli çalışma ortam ve koşullarının sağlanması şirketimizin çok önem verdiği bir konudur. İşçi Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği çerçevesinde mesleki risklerin önlenmesi, sağlık ve güvenliğin korunması, risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılabilmesi için tüm yasal tedbirler alınır. Düzenli toplantılarla iyileştirme çalışmaları sürekli devam eder. i) Yönetim tarzımız “...yasalara ve ahlaki kuralara uygun davranan, toplam kalite felsefesini ve katılımcı yönetim seklini benimseyen bir şirket olarak varlığımızı sürdürmektir.” j) Şirketimizde çalışanların dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi ve felsefi düşünce, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin eşit uygulama görmesi prensibi esastır. Ve çalışanların bu temel anayasal hakkının korunması için gerekli tedbirler alınmıştır. Dyo Boya’da 2 işyeri baş temsilcisi bulunmaktadır. Mavi yakalı ilgili temsilciler, Çiğli fabrika baş temsilcisi Orhan Zengin, Gebze fabrika baş temsilcisi İlhan Berber’dir. Ayrıca baş temsilciler ile birlikte ikişer kişiden oluşan temsilciler mevcuttur. Baş temsilci ve temsilciler, a) İşyerinde münhasır kalmak kaydıyla işçilerin dileklerini dinlemek ve şikayetlerini çözümlemek, b) İşçi ve işveren arasındaki işbirliği ve çalışma ahengi ile çalışma barışını devam ettirmek, c) İşçilerin hak ve menfaatlerini gözetmek, iş kanunları ve toplu iş sözleşmelerinde öngörülen çalışma şartlarını uygulamasına yardımcı olmakla görevlidir. Tüm çalışanlar şirket prosedürleri, organizasyon değişiklikleri, hak ve menfaatlerdeki değişiklikler ve çalışanları ilgilendiren uygulamalar ve kararlar hakkında yazılı olarak hazırlanmış Bildiri Yönetmeliği çerçevesinde hazırlanan Yönetmelik ve Bildiriler ile intranet ve duyuru panoları aracılığıyla çeşitli konularda bilgilendirilirler. 14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk: Dyo Boya faaliyet alanı ile ilgili yürürlükteki çevre mevzuatlarına ve tabi olduğu çevre ile ilgili yerel düzenlemelere uymayı, doğal kaynakları verimli kullanmayı, çevreye zarar veren atıkları kontrol altına alarak azaltmayı veya zararsız hale getirmeyi, kirliliğin önlenmesi için gereken diğer tedbirleri almayı hedeflemiştir. Selçuk Yaşar Boyacılık Endüstri Meslek Lisesi 2002-2003 öğretim yılında eğitime başlamıştır. Okulun en önemli bölümleri olan uygulama laboratuvarlarının oluşumunda, gerekli teknik bilgi desteği Şirketimiz tarafından verilmiş, laboratuvarlara ait ekipmanların seçiminde yardımcı olunmuştur. Dyo Boya, sektörel başarılarının yanı sıra sosyal sorumluluk alanında da önemli projelere imza atmaya ve bu konuda sürekliliği sağlamaya odaklıdır. 40 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Dyo Boya tarafından, 2013 yılında sosyal sorumluluk projeleri kapsamında birçok ilkokul ve ortaokula boya sponsorluğu sağlanmıştır. Şirket hedeflerimiz arasında, tehlikeli kimyasallardan daha az tehlikeli kimyasallara geçilmesi, çalışanlarımızın sağlığının korunması ve çevre dostu ürünlerin geliştirilmesi bulunmaktadır. Hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik Ar-Ge çalışmaları ve çevre yatırımları genel giderler arasında önemli bir kısım oluşturur. Şirket tüm Yaşar Grubu şirketlerinde benimsenmiş olan, yasalara ve ahlaki kurallara uygun davranan, aktif politikaya girmeden ülke sorunlarına kayıtsız kalmayan, çevreye ve doğaya değer veren bir yaklaşımla hizmet ve mal üretimini benimseyen temel değerler çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Söz konusu değerler tüm çalışanlar tarafından bilinmektedir. Bunun yanı sıra Kurumsal Yönetim anlayışı çerçevesinde şirketin etik kurallarının oluşturulması için gerekli çalışmalara da devam edilmektedir. Şirket’in kamuya açıklanmış etik kuralları bulunmamaktadır. BÖLÜM IV – YÖNETİM KURULU 15. Yönetim Kurulu Yapısı ve Oluşumu: Şirket Yönetim Kurulu üyeleri: Adı Soyadı İdil Yiğitbaşı Yılmaz Gökoğlu Mehmet Kahya Mehmet Öğütçü Mehmet Aktaş Hakkı Hikmet Altan Ahmet Fahri Yiğitbaşı Görevi Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Olup Olmadığı Bağımsız Üye Değil Bağımsız Üye Değil Bağımsız Üye Bağımsız Üye Bağımsız Üye Değil Bağımsız Üye Değil Bağımsız Üye Değil İcracı Yönetim Kurulu Üyesi Olup Olmadığı İcracı olmayan İcracı olmayan İcracı olmayan İcracı olmayan İcracı olmayan İcracı olmayan İcracı olmayan Görev Süresi 1 yıl 1 yıl 1 yıl 1 yıl 1 yıl 1 yıl 1 yıl Şirket genel müdürlüğü görevini Serdar Oran yürütmektedir. Yönetim Kurulu üyelerinin TTK’nın 395. ve 396. maddelerinde belirtilen faaliyetleri yerine getirmeleri Genel Kurul onayına bağlıdır. Bahsi geçen faaliyetler haricinde Yönetim Kurulu üyelerinin faaliyetlerine ilişkin herhangi bir kısıtlama mevcut değildir. Şirket’in içinde bulunduğu Yaşar Topluluğu’nda, yönetim kurulu üyelerinin başka Topluluk şirketlerinde de yönetim kurulu üyesi olarak bulunması ve bu şirketler arasında TTK madde 395/1 kapsamında değerlendirilebilecek muhtelif işlemler olması mümkündür. Ancak, bu kapsamda değerlendirilebilecek işlemlerin tarafları sadece Topluluk şirketleri olup, her bir şirketin genel kurulunda da gerekli izinler alınmaktadır. Yönetim Kurulu Üyelerine ait özgeçmişler şirket faaliyet raporunda ve internet sitesinde yer almaktadır. Bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri, Aday Gösterme Komitesi’nin görevini yürütmekte olan Kurumsal Yönetim Komitesi’ne Sermaye Piyasası Mevzuatı’na uygun olarak bağımsızlık beyanlarını sunmuşlardır. Aday Gösterme Komitesi’nin görevini yürütmekte olan Kurumsal Yönetim Komitesi’ne 2013 yılı için sunulan bağımsız üye adayı sayısı 2 olup, bu kişilerin adaylık beyanları ve özgeçmişleri Kurumsal Yönetim Komitesi’nin ve Yönetim Kurulu’nun 22.04.2013 tarihli toplantılarında değerlendirilerek tamamının bağımsız üye adayı olarak belirlenmelerine karar verilmiştir. 2013 yılı faaliyet dönemi itibariyle, bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamıştır. 16. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları: Yönetim Kurulu çalışma esasları Şirket ana sözleşmesi Madde 9’da aşağıdaki şekliyle düzenlenmiştir: “Yönetim Kurulu şirket işleri ve muameleleri gerektirdikçe toplanır. Ancak en az ayda bir defa toplanması mecburidir. Yönetim Kurulu üye tam sayısının çoğunluğu ile toplanır ve kararları toplantıda hazır bulunan üyelerin çoğunluğu ile alır.” Yönetim Kurulu çalışma esasları ve 2013 yılı faaliyet dönemi çalışmalarına ilişkin detaylar şunlardır: Yönetim Kurulu toplantı gündemi Yönetim Kurulu Başkanı tarafından, diğer Yönetim Kurulu üyeleri ve genel müdür ile görüşerek belirlenir. Faaliyet dönemi içinde Yönetim Kurulu 50 defa toplanmıştır. Toplantıya davet Yönetim Kurulu Başkanı tarafından veya herhangi bir Yönetim Kurulu üyesinin yazılı isteğiyle yapılır. Toplantı tarihinden asgari iki hafta önce taahhütlü mektupla toplantı gündemi üyelere gönderilmektedir. Toplantılara genellikle bütün üyeler katılmaktadırlar. 2013 yılı faaliyet dönemi içerisinde herhangi bir muhalif kalınan konu olmamıştır. Toplantı esnasında sorulan sorular zapta geçmemektedir. Yönetim Kurulu üyelerine ağırlıklı oy ve/veya veto hakkı tanınmamıştır. Faaliyet dönemi içerisinde önemli nitelikte işlem kapsamında bağımsız yönetim kurulu üyelerinin onayına sunulan herhangi bir ilişkili taraf işlemi işlem olmamıştır. Yönetim Kurulu toplantı ve karar nisapları konusunda Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanır. 41 Kurumsal Yönetim II. Abdülhamit tarafından kurulan Darülaceze Müessesesi’ni gelecek nesillere ve dünyaya tanıtmak amacıyla başlatılan Bab-ı Şefkat projesinin ilk etkinliği olan “Darülaceze Renkleniyor” Dyo’nun katkılarıyla hayata geçirilmiştir. “Darüaceze Dyo ile Renkleniyor” töreninde Dyo Boya’ya katkılarından dolayı bir plaket de takdim edilmiştir. Darülaceze Okmeydanı yerleşkesi 20 ton boya ile boyanmıştır. Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu 17. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı: Şirketimizde Denetimden Sorumlu Komite, Riskin Erken Saptanması Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi oluşturulmuştur. Aday Gösterme Komitesi ve Ücret Komitesi’nin görevlerini Kurumsal Yönetim Komitesi yerine getirmektedir. Yönetim Kurulu Komiteleri faaliyetlerini yerine getirirken şirketimizin internet sitesinde de yer alan çalışma esaslarını takip etmektedirler. Denetimden Sorumlu Komite Başkanlığı’nı Sayın Mehmet Kahya, Komite Üyeliği’ni Sayın Mehmet Öğütçü yürütmektedir. Her iki üye de icracı olmayan ve bağımsız yönetim kurulu üyesidir. Denetimden Sorumlu Komite toplantıları en az 3 ayda bir olmak üzere yılda en az dört kere gerçekleştirilir. Komite faaliyetleri kapsamında; Şirket yöneticilerinden faaliyetler ve iç kontrol sistemlerine ilişkin, bağımsız denetçilerden de denetim bulgularına ilişkin bilgiler alınmıştır. Komite ortaklığın muhasebe sistemi, finansal bilgilerin kamuya açıklanması, bağımsız denetimi ve iç kontrol sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini yapar; bağımsız denetim kuruluşunun seçimi, bağımsız denetim sürecinin başlatılması ve bağımsız denetim kuruluşunun çalışmaları komitenin gözetiminde gerçekleştirilir; kamuya açıklanacak yıllık ve ara mali tabloların gerçeğe uygunluğuna ve doğruluğuna ilişkin olarak Yönetim Kurulu’na bildirir. Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanlığı’nı icracı olmayan ve bağımsız yönetim kurulu üyesi Sayın Mehmet Kahya, Komite Üyeliği’ni icracı olmayan yönetim kurulu üyesi Sayın Hakkı Hikmet Altan yürütmektedir. Kurumsal Yönetim Komitesi toplantıları en az 3 ayda bir olmak üzere yılda en az dört kere gerçekleştirilir. Kurumsal Yönetim Komitesi Şirket’te Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanıp uygulanmadığı ve bu prensiplere tam olarak uymama dolayısıyla meydana gelen olumsuzlukları belirler ve Yönetim Kurulu’na iyileştirici önlemler alınmasını önerir, pay sahipleri ile ilişkilere ilişkin çalışmaları koordine eder. Kurumsal Yönetim Komitesi, Aday Gösterme Komitesi’nin görevleri kapsamında, Yönetim Kurulu’na uygun adayların saptanması, değerlendirilmesi, eğitilmesi ve ödüllendirilmesi konularında şeffaf bir sistemin oluşturulması ve bu hususta politika ve stratejiler belirlenmesi konularında çalışmalar yapar. Ayrıca yönetim ve pay sahipleri de dahil olmak üzere bağımsız üyelik için aday tekliflerini, adayın bağımsızlık ölçütlerini taşıyıp taşımaması hususunu dikkate alarak değerlendirir ve buna ilişkin değerlendirmesini bir rapora bağlayarak yönetim kurulu onayına sunar. Kurumsal Yönetim Komitesi, Ücret Komitesi görevleri kapsamında, Yönetim kurulu üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esaslarına ilişkin önerilerini, şirketin uzun vadeli hedeflerini dikkate alarak belirler. Riskin Erken Saptanması Komitesi, Şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yapar. Komite Başkanlığı’nı icracı olmayan ve bağımsız yönetim kurulu üyesi Sayın Mehmet Öğütçü, Komite Üyeliği’ni icracı olmayan ve bağımsız yönetim kurulu üyesi Sayın Mehmet Kahya yürütmektedir. Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında, Denetimden Sorumlu Komite’nin her iki, Kurumsal Yönetim Komitesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi’nin başkanının bağımsız yönetim kurulu üyesi olması zorunludur. Şirket Yönetim Kurulu’nda iki bağımsız üye bulunması sebebiyle Yönetim Kurulu Komiteleri’nde aynı üye birden fazla komitede görev almaktadır. 18. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması: Yönetim Kurulu, risk yönetimi ve iç kontrol faaliyetlerini esas itibariyle Riskin Erken Saptanması Komitesi vasıtasıyla gözetir. Riskin Erken Saptanması Komitesi söz konusu fonksiyonu yerine getirirken, Topluluk Denetim ve Risk Yönetimi Koordinatörlüğü, bağımsız denetim ve yeminli mali müşavirlik kapsamında tasdik işlemlerini gerçekleştiren kuruluşların bulgularından faydalanır. 19. Şirketin Stratejik Hedefleri: Yönetim Kurulu, Şirketin vizyonu, büyüme ve kârlılık beklentileri doğrultusunda, Kurumsal Strateji ve Hedefleri oluşturur. Söz konusu stratejilere yön verecek prensipler üst yönetimce belirlenir ve aylık toplantılarda hedeflere ulaşma derecesi, faaliyetler ve geçmiş performans değerlendirilir. 20. Mali Haklar: Yönetim Kurulu üyelerine sağlanan haklar Genel Kurul’da kararlaştırılmakta ve düzenlenen toplantıların tutanakları vasıtasıyla kamuya duyurulmaktadır. Şirketimizin Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticilerimizin ücretlendirme sistem ve uygulamalarını tanımlamış olduğu Ücret Politikası internet sitemizde mevcuttur. Şirket faaliyet raporlarında üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar kişi bazında yer almamakta olup, toplam tutar olarak belirtilmektedir. Şirketimiz herhangi bir Yönetim Kurulu üyesine veya üst düzey yöneticisine borç vermemekte, kredi kullandırmamakta, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırmamakta ve lehine kefalet gibi teminatlar vermemektedir. 42 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK- 31 ARALIK 2013 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI (BİLANÇOLAR) ................................... 1-2 KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI ......... 3 KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI .................................................... 4 KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI ............................................................................... 5 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR .............. 6-75 DİPNOT 1 DİPNOT 2 DİPNOT 3 DİPNOT 4 DİPNOT 5 DİPNOT 6 DİPNOT 7 DİPNOT 8 DİPNOT 9 DİPNOT 10 DİPNOT 11 DİPNOT 12 DİPNOT 13 DİPNOT 14 DİPNOT 15 DİPNOT 16 DİPNOT 17 DİPNOT 18 DİPNOT 19 DİPNOT 20 DİPNOT 21 DİPNOT 22 DİPNOT 23 DİPNOT 24 DİPNOT 25 DİPNOT 26 DİPNOT 27 DİPNOT 28 DİPNOT 29 DİPNOT 30 DİPNOT 31 DİPNOT 32 DİPNOT 33 DİPNOT 34 DİPNOT 35 DİPNOT 36 DİPNOT 37 DİPNOT 38 DİPNOT 39 DİPNOT 40 DİPNOT 41 DİPNOT 42 DİPNOT 43 DİPNOT 44 DİPNOT 45 DİPNOT 46 DİPNOT 47 DİPNOT 48 DİPNOT 49 ŞİRKETİN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU .................................................................. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR ............................................................ İŞLETME BİRLEŞMELERİ ..................................................................................................................... DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR .................................................................................................... BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA ...................................................................................................... NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ........................................................................................................... İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI ............................................................................................... TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR ................................................................................................... FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR ............................................... DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR .................................................................................................... STOKLAR ................................................................................................................................................. CANLI VARLIKLAR ................................................................................................................................ PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER ............................................................. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER ............................................................................................ MADDİ DURAN VARLIKLAR ............................................................................................................... HİZMETTEN ÇEKME, RESTORASYON VE ÇEVRE REHABİLİTASYON FONLARINDAN KAYNAKLANAN PAYLAR ÜZERİNDEKİ HAKLAR ............................................ ÜYELERİN KOOPERATİF İŞLETMELERDEKİ HİSSELERİ VE BENZERİ FİNANSAL ARAÇLAR MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR .......................................................................................... ŞEREFİYE ................................................................................................................................................. MADEN KAYNAKLARININ ARAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ ................................... KİRALAMA İŞLEMLERİ..................................................................... ................................................... . İMTİYAZLI HİZMET ANLAŞMALARI.................................................................................................. . VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ ............................................................................................... DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI ..................................................................................................... BORÇLANMALAR VE BORÇLANMA MALİYETLERİ ...................................................................... KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR ........................................................................... TAAHHÜTLER ......................................................................................................................................... ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR .......................................................................................... NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER ...................................................................................................... DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER ......................................................................................... SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ ....................................................... HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ ................................................................................................ İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ ....................................................................................................................... GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ. ..................................................................................................................... ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER .......................................................... YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER ............................................................ FİNANSMAN GİDERLERİ ...................................................................................................................... SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER .... GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) ............... PAY BAŞINA KAZANÇ .......................................................................................................................... PAY BAZLI ÖDEMELER ........................................................................................................................ SİGORTA SÖZLEŞMELERİ .................................................................................................................... YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA ................................................................... TÜREV ARAÇLAR .................................................................................................................................. FİNANSAL ARAÇLAR ............................................................................................................................ FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ ...................... FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) ................................. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR......................................................................... FİNANSAL TABLOLARIN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR .............................................................................................................. 6 7-26 26 27 28 28 28-34 34-36 37 37 37-38 38 38-39 39 40-42 43 43 43 43 43 43 44 44 44 44-47 48-49 50 50-51 51 51 52-53 54 55 55 56 56 57 57 57-62 62 62 63 63 63 64 64-75 75-76 76 76 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2013 VE 2012 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI (BİLANÇOLAR) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 342.717.488 14.135.886 235.903.393 3.351.937 232.551.456 4.517.141 4.517.141 1.684.169 76.572.266 1.954.640 71.351 7.878.642 310.725.978 11.567.024 230.900.741 1.240.003 229.660.738 4.425.532 53.544 4.371.988 5.637.800 52.847.747 288.007 176.489 4.882.638 283.416.700 4.169.939 4.169.939 23.938 23.938 274.514.564 4.660.449 2.955.051 1.705.398 17.562 30.248 245.163.831 103.586 8.085.311 8.085.311 23.938 23.938 236.302.084 610.580 610.580 18.843 19.489 626.134.188 555.889.809 VARLIKLAR Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Ticari Alacaklar - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Türev Araçlar Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar Diğer Dönen Varlıklar 6 7.i.a 8.a 7.i.b 10.a 44 11 13.a 30 Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar - Şerefiye - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler Diğer Duran Varlıklar 45 8.b 10.b 15 19 18 13.b TOPLAM VARLIKLAR 1 Ocak - 31 Aralık 2013 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından 3 Mart 2014 tarihinde onaylanmıştır. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 1 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2013 VE 2012 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI (BİLANÇOLAR) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 268.157.515 355.802.894 4.977.416 4.977.416 45.480.147 14.654.243 14.654.243 113.157.911 5.563.386 61.866.355 39.916.761 183.352 1.198.925 182.952.463 9.688.858 173.263.605 5.194.652 2.719.399 2.475.253 1.982.573 24.404.901 1.783.086 51.291.556 16.261 885.780 144.166.416 13.875.799 130.290.617 9.898.006 7.975.437 1.922.569 3.857.889 67.531.315 1.635.073 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar - İlişkili Olmayan Taraflara Kısa Vadeli Borçlanmalar 25 Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları - İlişkili Taraflara Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 7.i.f - İlişkili Olmayan Taraflara Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 25 Diğer Finansal Yükümlülükler Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar 28.a Ticari Borçlar - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 7.i.c - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 8.c Diğer Borçlar - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 7.i.d - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar 10.c Türev Araçlar 44 Ertelenmiş Gelirler 13.c Kısa Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar 28.b - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar 26.a Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar - İlişkili Taraflara Uzun Vadeli Borçlanmalar - İlişkili Olmayan Taraflara Uzun Vadeli Borçlanmalar Türev Araçlar Uzun Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 137.454.254 7.f 25 44 226.023.699 6.890.940 219.132.759 701.487 11.522.477 100.224.592 8.618.550 91.606.042 2.873.277 9.943.052 28.c 39 11.522.477 24.162.961 9.943.052 24.413.333 530.568.139 493.257.148 95.566.049 62.632.661 100.000.000 48.141 416.144 100.000.000 48.141 416.144 139.341.786 121.845.853 ÖZKAYNAKLAR 31 31 15 2.3.b TOPLAM KAYNAKLAR 142.562.853 124.660.328 (3.221.067) (2.814.475) (4.423.622) (2.868.518) (1.555.104) (151.146.001) 11.329.601 (4.706.176) (487.912) (4.218.264) (172.471.103) 17.499.802 626.134.188 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 2 189.801 1.445.272 262.410.624 TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER Ödenmiş Sermaye Paylara İlişkin Primler Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Madi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Yabancı Para Çevirim Farkları - Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları) Geçmiş Yıllar Zararları Net Dönem Karı 219.198 1.563.888 555.889.809 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 VE 2012 DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 Hasılat Satışların Maliyeti (-) 32 32 569.403.000 (372.995.694) 486.265.181 (344.978.901) BRÜT KAR 32 196.407.306 141.286.280 (27.272.489) (81.012.625) (12.799.747) 23.197.053 (32.869.576) (25.824.853) (61.550.355) (10.743.331) 18.757.183 (9.816.838) 65.649.922 52.108.086 Genel Yönetim Giderleri (-) Pazarlama Giderleri (-) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) 34.b 34.a 34.c 35.a 35.b ESAS FAALİYET KARI Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 36 36 FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI Finansman Gelirleri Finansman Giderleri (-) 37 37 SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KARI Sürdürülen Faaliyetler Vergi Geliri - Dönem Vergi Gideri - Ertelenmiş Vergi Geliri 39 39 NET DÖNEM KARI 131.960 (501.577) 65.280.305 51.726.234 25.847.904 (82.403.184) 23.944.265 (59.432.991) 8.725.025 16.237.508 2.604.576 (319.408) 2.923.984 1.262.294 1.262.294 11.329.601 Pay Başına Kazanç 0,113 - Sürdürülen Faaliyetlerden Nominal değeri 1 Kr Olan 100 Adet Pay Başına Kazanç 40 10.444 (392.296) 17.499.802 0,175 0,113 0,175 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar 21.321.233 (2.562.837) Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler - Ertelenmiş Vergi Gideri/Geliri 23.837.295 (508.240) (3.203.546) DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar (2.007.822) (2.007.822) 282.554 Yabancı Para Çevrim Farkları Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları/ (Kayıpları) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler - Ertelenmiş Vergi Gideri/Geliri (2.380.606) 3.328.950 (665.790) (665.790) 640.709 640.709 (706.388) 562.481 (1.586.086) 317.217 317.217 DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER) 21.603.787 (3.269.225) TOPLAM KAPSAMLI GELİR 32.933.388 14.230.577 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 3 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2013 VE 2012 TARİHLİ KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Yeniden Tanımlanmış Değerleme Fayda Planları ve Ölçüm Yeniden Ölçüm Kazançları Kayıpları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Birikmiş Zararlar Yabancı Para Çevirim Riskten Korunma Geçmiş Yıllar Net Dönem Farkları Kazanç/ (Kayıpları) Zararları (Zararı)/ Karı Ödenmiş Sermaye Paylara İlişkin Primler Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 1 Ocak 2012 itibariyle bakiyeler (dönem başı) - önceden raporlanan 100.000.000 48.141 416.144 128.398.517 - - - - (251.638) 1 Ocak 2012 itibariyle bakiyeler (dönem başı) - yeniden düzenlenmiş 100.000.000 48.141 416.144 128.398.517 (251.638) - - - 100.000.000 48.141 416.144 124.660.328 1 Ocak 2013 itibariyle bakiyeler (dönem başı) – önceden raporlanan 100.000.000 48.141 416.144 124.660.328 - - - - (2.814.475) 1 Ocak 2013 itibariyle bakiyeler (dönem başı) – yeniden düzenlenmiş 100.000.000 48.141 416.144 124.660.328 (2.814.475) (487.912) - - - (406.592) 100.000.000 48.141 416.144 (3.221.067) Özkaynaklar ÖNCEKİ DONEM Muhasebe politikalarındaki değişikliklere ilişkin düzeltmeler (Dipnot 2) Önceki dönem zararının geçmiş yıllar zararlarına transferi Amortisman transferi - net Toplam kapsamlı gelir 31 Aralık 2012 itibariyle bakiyeler (dönem sonu) - (3.738.189) - (1.050.393) (1.050.393) (2.949.395) - (119.370.908) 251.638 (57.090.022) - 48.402.084 - (2.949.395) (119.119.270) (57.090.022) 48.402.084 (2.562.837) 562.481 (1.268.869) (57.090.022) 3.738.189 - 57.090.022 17.499.802 14.230.577 (2.814.475) (487.912) (4.218.264) (172.471.103) 17.499.802 62.632.661 (487.912) (4.218.264) (172.722.741) 14.936.965 62.632.661 2.562.837 - CARİ DONEM Muhasebe politikalarındaki değişikliklere ilişkin düzeltmeler (Dipnot 2) Önceki dönem karının geçmiş yıllar zararlarına transferi Amortisman transferi - net Toplam kapsamlı gelir 31 Aralık 2013 itibariyle bakiyeler (dönem sonu) - (3.825.300) 21.727.825 142.562.853 - 251.638 (4.218.264) (172.471.103) 17.499.802 62.632.661 (2.380.606) 2.663.160 17.499.802 3.825.300 - (17.499.802) 11.329.601 32.933.388 (2.868.518) (1.555.104) (151.146.001) 11.329.601 95.566.049 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 4 - DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 VE 2012 DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 Net Dönem Karı/ Zararı 11.329.601 17.499.802 Dönem Net Karı Mutabakatı ile İlgili Düzeltmeler 44.146.442 36.958.604 (2.604.576) 11.874.062 1.829.257 (567.169) 26.158.887 (1.262.294) 10.337.489 1.375.583 (99.314) 28.067.960 A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Vergi geliri ile ilgili düzeltmeler Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler Kıdem tazminatı karşılığı ile ilgili düzeltmeler Faiz gelirleri ile ilgili düzeltmeler Faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıp/kazançlar ile ilgili düzeltmeler Yabancı para çevrim farkları ile ilgili düzeltmeler Stok değer düşüklüğü karşılığı ile ilgili düzeltmeler Dava karşılıkları Satılmaya hazır finansal varlıklar değer düşüklüğü ile ilgili düzeltmeler Şüpheli alacak karşılığı ile ilgili düzeltmeler Şüpheli alacak karşılık iptali ile ilgili düzeltmeler Türev işlemler gelir tahakkukları ile ilgili düzeltmeler Finansal ve ilişkili taraflara diğer borçların gerçekleşmemiş yabancı para çevirim farkları ile ilgili düzeltmeler 15-18 34 37 37 36 562.481 204.045 - 103.586 1.805.481 (62.515) (8.496.389) 363.418 3.863.812 (220.311) - 15.935.691 (6.223.821) (37.586.212) (21.662.427) 11 8 (23.938.178) (43.863.064) (4.011.900) (54.536.487) 7 10 8.c 7 26 30 (2.111.934) (4.712.130) 39.972.988 (4.186.941) 95.430 1.157.617 295.167 (2.385.357) 36.220.299 3.147.693 (626.921) 235.079 (1.369.268) (955.187) (1.049.860) (319.408) (955.187) - İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler Faaliyetlerde Kullanılan Nakit Akışları Ödenen kıdem tazminatı Ödenen vergiler (10.444) (2.380.606) 213.659 70.921 45 8 8 37 Stoklardaki artışla ilgili düzeltmeler Ticari alacaklardaki artışla ilgili düzeltmeler İlişkili taraflardan ticari alacaklardaki azalış/(artış) ile ilgili düzeltmeler Diğer alacaklardaki ve varlıklardaki(artış)/ azalışla ilgili düzeltmeler Ticari borçlardaki artışla ilgili düzeltmeler İlişkili taraflara ticari borçlardaki artışla ilgili düzeltmeler Borç karşılıklarındaki azalışla ilgili düzeltmeler Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki artışla ilgili düzeltmeler 266.153 28 39 İşletme Faaliyetlerinden Elde Edilen Net Nakit 16.520.563 31.840.792 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları Maddi ve maddi olmayan duran varlık satışından kaynaklanan nakit girişleri Alınan faiz İşletme birleşmelerinden dışarıya çıkan net nakit 3 İlişkili taraflardan ticari olmayan alacaklardaki artış/ (azalış) 7 (25.253.864) 254.073 567.169 (2.565.478) 53.544 (12.880.334) 534.295 99.314 294.195 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (26.944.556) (11.952.530) 41.537.139 (23.341.166) (5.256.038) 28.867.809 (26.561.375) (21.747.423) 12.939.935 (19.440.989) B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri- net Ödenen faiz İlişkili taraflara ticari olmayan borçlardaki azalış 7 Finansman faaliyetlerinden elde edilen/ (kullanılan) net nakit Yabancı Para Çevirim Farklarının Etkisinden Önce Nakit ve Nakit Benzerlerindeki Net Artış 2.515.942 D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 52.920 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 (1.948) 2.568.862 445.325 11.567.024 11.121.699 14.135.886 11.567.024 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştur 5 447.273 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 1 - ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin (“Dyo Boya” veya “Şirket”) ana faaliyet konusu, Kocaeli-Gebze ve İzmir-Çiğli tesislerinde üretilen her türlü boya, vernik, reçine ve sair yüzey kaplama ve yapı malzemelerinin, bunların hammaddeleri ve tatbikinde kullanılan araç ve gereçler ile birlikte ticareti, pazarlaması, ithali ve ihracıdır. Şirket’in nihai müşterileri ağırlıklı olarak inşaat, mobilya ve metal boyaları sektörlerinde yer almaktadır. Şirket, yurtdışı satışlarının önemli bir kısmını Yaşar Grubu şirketlerinden Yaşar Dış Ticaret A.Ş. (“Yataş”) vasıtasıyla gerçekleştirmektedir (Dipnot 7). Ayrıca, Şirket bağlı ortaklığı konumundaki ZAO Kemipex JSC (“Kemipex”) ve S.C. Dyo Balkan SRL (“Dyo Balkan”) aracılığıyla, sırasıyla, Rusya Federasyonu ile Romanya’da üretim ve satış faaliyetlerini gerçekleştirmektedir (Dipnot 2.3). Şirket ve bağlı ortaklıkları (bundan sonra “Grup” olarak adlandırılacaktır) DYO markalı ürünler için net satış değerleri üzerinden değişen oranlarda Durmuş Yaşar ve Oğulları Boya, Vernik ve Reçine Fabrikaları A.Ş.’ye (“DYO A.Ş.”) ilgili şirketin sahip olduğu “DYO” markasına istinaden lisans bedeli ödemektedir. Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu’na (“SPK”) kayıtlı olup hisseleri Borsa İstanbul’da (“BİST”) işlem görmektedir. Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle, İMKB’ye kayıtlı %25,45 (2012: %25,45) oranında hissesi mevcuttur. Şirket’in %74,16 (31 Aralık 2012: %74,16) oranında hissesine sahip olan Yaşar Holding A.Ş. (“Yaşar Holding”) Şirket’in ana ortağı konumundadır (Dipnot 31). Şirket Türkiye’de kayıtlı olup kayıtlı ofis adresi aşağıdaki gibidir: Şehit Fethi Bey Caddesi No: 120 Alsancak- İzmir Şirket’in bağlı ortaklıklarının detayı aşağıda verilmektedir: İşlem gördükleri borsalar Faaliyet türleri Kemipex İşlem görmemektedir. Kimyevi ürünler/ Boya Boya ve kimyasallar üretim pazarlama/ dağıtım Dyo Balkan İşlem görmemektedir. Kimyevi ürünler/ Boya Boya,kimyasallar ve mürekkep Bağlı Ortaklıklar 6 Esas faaliyet konuları DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar 2.1.1 Uygulanan finansal raporlama standartları İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II–14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları (“TMS”) esas alınmıştır. TMS’ler; Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları içermektedir. Grup’un, konsolide finansal tabloları ve notları, SPK tarafından 7 Haziran 2013 tarihli duyuru ile açıklanan formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Bu kapsamda geçmiş döneme ait konsolide finansal tablolarda gerekli değişiklikler yapılmıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Grup’un konsolide finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. Grup muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, SPK tarafından çıkarılan prensiplere ve şartlara, Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planı şartlarına uymaktadır. Rusya Federasyonu ve Romanya’da kayıtlı olan ve konsolide edilen bağlı ortaklıklar, kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, makul değerleri ile gösterilen maddi duran varlıklar grubundan arazi ve arsalar, binalar, yer altı ve yerüstü düzenleri, makine, tesis ve cihazlar ile yine makul değerleri ile taşınan finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış, kanuni kayıtlara TMS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. 2.2 Türkiye Finansal Raporlama Standartları’ndaki Değişiklikler a) 1 Ocak 2013 tarihi ile başlayan dönem itibariyle Grup tarafından uygulanmış, mevcut standartlarda değişiklik veya yeni standartlar: - UMS/ TMS 1 (değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu, Diğer Kapsamlı Gelir”, 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir. Değişikler sonucu ortaya çıkan temel gelişme işletmelerin diğer kapsamlı gelir altında gösterdiği hesapları daha sonraki dönemlerde potansiyel olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilecek olarak gruplaması zorunluluğunun getirilmesidir. Değişiklik diğer kapsamlı gelirde hangi kalemlerin gösterileceğinden bahsetmemektedir. 7 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) - UMS/ TMS 19 (değişiklik), “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklikler, koridor metodunu yürürlükten kaldırmakta ve finansal giderlerin net fonlama temelinde hesaplanmasını öngörmektedir. Standart, geçmiş hizmet maliyetlerinin gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi hükmünü içermektedir. Yeni bir kavram olan yeniden ölçümü, gelir tablosu yerine diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmesini içermektedir. Söz konusu değişikliğin geriye dönük olarak uygulanması neticesinde; Grup’un 1 Ocak 2012 ve 2013 tarihleri itibariyle önceden raporlanmış konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda genel yönetim giderleri içerisinde yer alan sırasıyla, ertelenmiş vergi etkisi düşülerek, 251.638 TL ve 2.814.475 TL tutarındaki aktüeryal kayıp, diğer kapsamlı giderler içerisinde “tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları” altında ve konsolide finansal durum tablosunda (bilaçoda) ise “tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları” hesabında sunularak, konsolide finansal durum tablosundaki ilgili bakiyeler yeniden düzenlenmiştir. Söz konusu yeniden düzenlemeye paralel olarak, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle sona eren yıla ilişkin konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda genel yönetim giderleri içerisinde yer alan, ertelenmiş vergi etkisi düşülerek, 2.562.837 TL tutarındaki aktüeryal kayıp da “tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları” hesabında sunularak söz konusu yıla ait konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu ve konsolide özkaynaklar değişim tabloları da yeniden düzenlenmiştir. - UFRS/ TFRS 12, “Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart ortak düzenlemeler, iştirakler, özel amaçlı araçlar ve diğer bilanço dışı araçlar da dahil olmak üzere diğer işletmelerde bulundurulan tüm paylara ilişkin açıklama yükümlülüklerini içermektedir. - UFRS/ TFRS 13, “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart, tam bir makul değer tanımı ve tüm UFRS/TFRS’lerde uygulanacak tek bir ölçüm ve açıklamalar kaynağı sağlayarak tutarlılığın geliştirilmesi ve karmaşıklığın azaltılmasını amaçlamaktadır. - UFRS/ TFRS 10, 11 ve 12’ye geçiş rehberi (değişiklik), 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, geçiş UFRS/ TFRS 10, 11 ve 12’ye geçiş sürecinde düzeltilmesi gereken önceki dönem mali tablolarına limit getirip karşılaştırılması gereken mali tabloyu bir önceki yıl ile sınırlı tutmaktadır. Konsolide yapısı olmayan işletmeler için değişiklik karşılaştırmalı mali tablo sunumunu UFRS/ TFRS 12’nin ilk defa geçerli olacağı tarihe kadar kaldırmıştır. - UMS/ TMS 28 (revize), “İştirakler ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart, yeni UFRS/ TFRS 11’in yayınlanmasının ardından özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilecek iş ortaklıkları ve iştirakler ile ilgili yükümlülükleri içermektedir. - UFRS/ TFRS 7 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, halihazırda geçerli olan dipnot açıklamalarının iyileştirilerek UFRS/ TFRS ve US GAAP finansal tablo hazırlayan şirketler arasındaki karşılaştırılabilirliğin arttırılması amacını taşımaktadır. 8 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) - UFRS/ TFRS’ lerin geliştirilmesi projesi kapsamında, 2011 yılı içinde 5 tane standarda değişiklik getirilmiştir. UFRS/ TFRS 1, UMS/ TMS 1, UMS/ TMS 16, UMS/ TMS 32 ve UMS/ TMS 34. Bu değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. b) 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olan diğer tüm yeni standartlar, mevcut standartlardaki değişiklikler ve yorumlar, Grup faaliyetleri ile ilgili olmadığından veya finansal tablolar üzerinde önemli etkisi olmadığından listelenmemiştir. c) Henüz geçerli olmayan ve Grup tarafından uygulanmamış, mevcut standartlardaki değişiklikler, yeni standartlar ve yorumlar: - UMS/ TMS 32 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Sunum”, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik ile UMS/ TMS 32, “Finansal Araçlar: Sunum” standardında bulunan uygulama rehberi bilançoda bulunan finansal varlık ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi konusunda daha açıklayıcı olması amacıyla güncellenmiştir. - UFRS/ TFRS 9 “Finansal Araçlar ”, 1 Ocak 2015 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Finansal varlık ve yükümlülüklerin sınıflandırılması, ölçümü ve muhasebeleştirilmesine yer vermektedir. UMS/ TMS 39’da yer alan finansal enstrümanların sınıflama ve ölçüm prensipleri yerine gelmiştir. - UMS 36 (değişiklik), “Varlıklarda değer düşüklüğü”, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, değer düşüklüğüne uğramış varlığın eğer gerçeğe uygun değeri ile satış maliyetinin farkı baz alınarak hesaplanmış ise, geri kazanılabilir tutarı ile ilgili bilgilerin açıklanmasına ilişkin ek açıklamalar getirmektedir. - UMS 39 (değişiklik), “Finansal Araçlar: muhasebeleştirilmesi ve ölçümü”, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler türevlerin tecditi ve finansal risklerden korunma muhasebesi ile ilgili olup, belirtilen şartlar sağlandığı sürece, kanun ve yönetmelikler sebebiyle türevlerin tecdit edilmesi durumunda finansal risklerden korunma muhasebesine devam edilmesine izin vermektedir. Grup yukarıda yer alan değişikliklerin operasyonlarına olan etkilerini değerlendirip geçerlilik tarihinden itibaren uygulayacaktır. Yukarıdaki standart ve yorumların, uygulanmasının gelecek dönemlerde Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağı beklenmektedir. 2.2.2 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Konsolide Finansal Tabloların Düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları bir önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Grup, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide finansal durum tablosunu (bilançosunu), 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanmış konsolide finansal durum tablosu (bilançosu) ile; 1 Ocak - 31 Aralık 2013 dönemine ait konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir, nakit akış ve özkaynaklar değişim tablolarını ise 1 Ocak - 31 Aralık 2012 dönemi ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir. 9 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) SPK’nın 7 Haziran 2013 tarih ve 20/ 670 sayılı toplantısında alınan karar uyarınca Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği kapsamına giren sermaye piyasası kurumları için 31 Mart 2013 tarihinden sonra sona eren ara dönemlerden itibaren yürürlüğe giren finansal tablo örnekleri ve kullanım rehberi yayınlanmıştır. Söz konusu örneklerle uyumlu olarak, Grup’un konsolide finansal tablolarında çeşitli sınıflamalar yapılmıştır. Grup’un 31 Aralık 2012 tarihli konsolide finansal durum tablosunda yapılan sınıflamalar aşağıdaki gibidir: - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle diğer dönen varlıklar altında gösterilen 469.940 TL tutarındaki iş avansları ilişkili taraflardan diğer alacaklar içerisinde, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle diğer dönen varlıklar altında gösterilen 288.007 TL tutarındaki peşin ödenen giderler içerisinde, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle diğer dönen varlıklar altında gösterilen 176.489 TL tutarındaki peşin ödenen vergiler cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar içerisinde, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle diğer duran varlıklar altında gösterilen 18.843 TL tutarındaki peşin ödenen giderler peşin ödenmiş giderler içerisinde, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal borçlar altında gösterilen 14.654.243 TL, 51.291.556 TL ve 16.261 TL tutarındaki kısa vadeli borçlanmalar, sırasıyla, ilişkili olmayan taraflara kısa vadeli borçlanmalar, ilişkili olmayan taraflara uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları ve diğer finansal yükümlülükler altında, ayrı bir satır olarak, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle ilişkili taraflara diğer borçlar altında gösterilen 61.866.355 TL ve 7.975.437 TL tutarındaki ilişkili taraflara borçlar, sırasıyla, ilişkili taraflara uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları ve ilişkili taraflara diğer borçlar altında, ayrı bir satır olarak, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle diğer kısa vadeli yükümlülükler altında gösterilen 1.571 TL tutarındaki alınan depozito ve teminatlar ilişkili olmayan taraflara diğer borçlar içerisinde, 67.531.315 TL tutarındaki alınan sipariş avansları ertelenmiş gelirler içerisinde, 885.780 TL tutarındaki personele borçlar ve sosyal güvenlik borçları çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar içerisinde, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle borç karşılıkları altında gösterilen 189.801 TL tutarındaki kıdem teşvik karşılığı çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar içerisinde, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal borçlar altında gösterilen 91.606.042 TL tutarındaki uzun vadeli borçlanmalar ilişkili olmayan taraflardan uzun vadeli borçlanmalar ve ilişkili taraflara diğer borçlar altında gösterilen 8.618.550 TL tutarındaki borçlar ilişkili taraflardan uzun vadeli borçlanmalar içerisinde, - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle uzun vadeli borç karşılıkları altında gösterilen 154.890 TL tutarındaki kıdem teşvik karşılığı çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar içerisinde gösterilmiştir. 10 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda yapılan sınıflandırmalar aşağıdaki gibidir: - 1 Ocak - 31 Aralık 2012 döneminde diğer faaliyet gelirleri altında gösterilen 10.444 TL sabit kıymet satış karı yatırım faaliyetlerinden gelirler satırında ve diğer faaliyet giderleri altında gösterilen 363.418 TL ve 28.878 TL tutarındaki satılmaya hazır finansal varlıklar değer düşüklüğü ve maddi duran varlık satış zararı sırasıyla yatırım faaliyetlerinden giderler satırında, - 1 Ocak- 31 Aralık 2012 döneminde finansal gelirler içerisinde gösterilen 17.531.514 TL tutarındaki kur farkı geliri esas faaliyetlerinden diğer gelirler içerisinde, - 1 Ocak- 31 Aralık 2012 döneminde finansal giderler içerisinde gösterilen 3.866.781 TL tutarındaki kur farkı gideri esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde gösterilmiştir. Söz konusu sınıflandırmalarla paralel olarak 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide nakit akış tablosundaki işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit toplamı kalemleri de düzenlenmiştir. Söz konusu sınıflandırmaların ilgili döneme ait geçmiş yıllar zararları ile net dönem karlarına herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. 2.2 Konsolidasyon Esasları Konsolide finansal tablolar ana ortaklık olan Dyo Boya ve kontrolün başlamasından sona erene dek, bağlı ortaklıkların hesaplarını içermektedir. Konsolidasyon kapsamına giren şirketlerin finansal tabloları, konsolide finansal tablo tarihi itibariyle ve yeknesak muhasebe politikaları esas alınarak TMS/ TFRS’ye uygun olarak hazırlanmış ve konsolidasyona dahil edilmiştir. a) Bağlı ortaklıklar Bağlı ortaklıklar doğrudan Şirket tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Kontrol gücü, Dyo Boya’nın doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bu kontrol gücünün kaynağı, Şirket’in doğrudan ya da dolaylı yoldan sahip olduğu hisse senetleri yoluyla ilgili şirkette %50’nin üstünde oy hakkına sahip olmasıdır. Kontrol gücü değerlendirilirken, mevcut ve kullanılabilir olan potansiyel oy hakları da dikkate alınır. Bağlı ortaklıklar, kontrolün Grup’a transferinden itibaren konsolidasyona dahil edilmekte ve kontrolün ortadan kalktığı tarihten itibaren de konsolidasyon kapsamından çıkarılmaktadır. Bağlı ortaklıkların finansal durum tabloları (bilançoları) ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir/ gider tabloları, tek tek ve finansal tablo kalemleri bazında konsolide edilmiştir. Bununla beraber Grup’un sahip olduğu iştirak değeri, ilgili özkaynak tutarıyla karşılıklı netleştirilmiştir. Grup içi şirketlerin birbirleriyle ilişkileri sonucu oluşan grup içi işlemler ve ilgili bakiyelerin etkileri, ayrıca, gerçekleşmeyen kazanç ve bir değer düşüklüğü göstergesi olmadığı sürece kayıplar konsolidasyon sırasında karşılıklı olarak silinmiştir. Grup’un sahip olduğu hisselerin kayıtlı değeri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, sırasıyla özkaynaktan ve dönemin gelir ya da giderlerinden silinmiştir. Kontrol dışı payların, bağlı ortaklığın net varlık ve cari dönem kapsamlı gelir ya da giderindeki payı, muhasebenin önemlilik ilkesi dahilinde konsolide finansal durum tablsounda (bilançoda) geçmiş yıllar zararları içerisine dahil edilmiştir. Grup tarafından kabul edilen muhasebe politikalarıyla tutarlı olmak adına, gerekli olduğu durumlarda bağlı ortaklıkların muhasebe politikaları değiştirilmiştir. 11 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle konsolidasyon kapsamına dahil edilmiş olan bağlı ortaklıkları ve Grup’un kontrol paylarını göstermektedir: Şirket’in doğrudan ve dolaylı kontrol payları (%) Bağlı ortaklıklar Kemipex (Rusya Federasyonu’nda yerleşik) Dyo Balkan (Romanya’da yerleşik) b) Yabancı para çevrimi i) Fonksiyonel ve raporlama para birimi 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 100 98,39 100 98,39 Grup’un her bir şirketinin finansal tablo kalemleri, söz konusu şirketin içinde bulunduğu ve operasyonlarını sürdürdüğü ana ekonomide geçerli olan para birimi cinsinden ölçülmüştür (“fonksiyonel para birimi”). Konsolide finansal tablolar ana şirketin fonksiyonel ve Grup’un raporlama para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden hazırlanmış ve sunulmuştur. ii) İşlemler ve bakiyeler Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlemin yapıldığı günkü döviz kurlarından fonksiyonel para birimine çevrilmiştir. Bu işlemlerin gerçekleşmesinden ve yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülüklerin yıl sonu döviz kurlarından çevrilmesinden kaynaklanan kur farkı gelir ve giderleri nakit akım ve net yatırımın koruması olarak değerlendirilip özkaynak kalemi altında takip edilenler dışında konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda finansal gelirler ve giderler ile esas faaliyetlerden diğer gelirler ve giderler içerisine dahil edilir. iii) Yabancı ülkelerdeki bağlı ortaklıkların finansal tablolarının çevrimi Yabancı ülkelerde kayıtlı bulunan bağlı ortaklıkların finansal tabloları bulundukları ülkelerin standart, kanun ve düzenlemelerine göre hazırlanmış olup, ana ortaklık finansal tabloları ile uyumlu bir sunum ve içerik için TMS/ TFRS’lere uyarlanmıştır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren söz konusu şirketlerin varlık ve yükümlülükleri finansal durum tablosu (bilanço) tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Bu ortaklıkların kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu kalemleri ise ortalama kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların açılış net varlıklarının yeniden çevrilmesi, ortalama kurlar ile finansal durum tablosu (bilanço) tarihindeki kurlardan doğan farklılıklar özkaynaklar altındaki “yabancı para çevirim farkları” içerisinde takip edilmektedir. 12 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Finansal durum tablosu (bilanço) tarihlerindeki ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu kalemleri için kullanılan ilgili dönemlerdeki ortalama kurlar aşağıdaki gibidir: Dönem sonu: Türk Lirası/ Rus Rublesi Türk Lirası/ Rumen Leyi Ortalama: Türk Lirası/ Rus Rublesi Türk Lirası/ Rumen Leyi 2.3 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 15,3026 1,5268 16,9651 1,8798 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 16,7291 1,7513 17,3021 1,9282 Muhasebe politikaları, muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir: 2.4.1 Hasılat Satış gelirleri, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya nakledilmiş olması, gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup tarafından elde edileceğinin kuvvetle muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, satılmış ürün ya da tamamlanmış hizmetin satış vergisi hariç faturalanmış değerinden, iadeler ve iskontoların indirilmiş şeklini gösterir (Dipnot 32). Faiz geliri etkin faiz yöntemi uygulanarak dönemsel olarak kaydedilir. Bir alacak için değer düşüklüğü karşılığı ayrıldığında, Grup, ilgili alacağın taşınan değerini, söz konusu alacağın orijinal etkin faiz oranını baz alarak iskonto ettiği gelecekteki tahmin edilen nakit akışına göre, geri kazanılabilir değerine indirmekte ve bu iskontoyu faiz geliri olarak kaydetmektedir. Krediler üzerindeki faiz geliri etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak kaydedilir. Kira gelirleri dönemsel tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. Temettü gelirleri, Grup’un temettüyü alma hakkının oluştuğu tarihte gelir yazılır. 13 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.4.2 Stoklar Stoklar, maliyetin veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stok maliyeti hesaplama sistemi safha maliyeti olup Grup stoklarını aylık ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlemektedir (Dipnot 11). 2.4.3 Maddi duran varlıklar Arazi ve arsalar ile binalar ve yerüstü düzenleri 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle bağımsız profesyonel değerleme şirketi Elit Gayrimenkul Değerleme A.Ş., tarafından yapılan değerleme çalışmalarında tespit edilen makul değerlerinden, arazi ve arsalar hariç olmak üzere değerleme yapılan tarihten finansal durum tablosu (bilanço) tarihine kadar hesaplanan müteakip amortisman tutarı indirilmek suretiyle, Grup tarafından bu değerlerin 31 Aralık 2013 tarihli makul değerlerine yaklaşık olacakları varsayımıyla finansal tablolara yansıtılmıştır. Arazi ve arsalar, binalar ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazlar dışındaki,1 Ocak 2005 tarihinden önce elde edilen diğer bütün maddi duran varlıklar 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiş maliyetlerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra elde edilen kalemler ise elde etme maliyetlerinden finansal durum tablosu (bilanço) tarihine kadar olan birikmiş amortismanları ve varsa değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır (Dipnot 15). Maddi duran varlıklarda, yeniden değerleme sonucu meydana gelen artışlar, konsolide finansal durum tablosunda (bilançoda) özkaynaklar grubunda yer alan yeniden değerleme ve ölçüm kazançları hesabına alacak kaydedilmektedir. Aynı varlığın bir önceki dönemdeki artışlarına karşılık gelen azalışlar fondan düşülmüş; diğer tüm azalışlar ise konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır. Yeniden değerlemenin yapıldığı tarih itibariyle, değerlemeye konu olan ilgili maddi duran varlığın birikmiş amortismanı varlığın maliyeti ile netleştirilmekte ve müteakip dönemlerde yeniden değerlenmiş net defter değeri üzerinden takip edilmektedir. Yeniden değerleme tarihi itibariyle, değerleme öncesi birikmiş amortisman ilgili varlığın brüt taşınan değeri ile netleştirilir ve yeniden değerleme ile tespit edilen makul değer ilgili varlığın yeni taşınan değeri olarak mali tablolara yansıtılır. Her dönem, yeniden değerlenmiş varlık üzerinden hesaplanan amortisman (konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan amortisman) ile varlığın elde etme maliyeti üzerinden ayrılan amortisman arasındaki fark yeniden değerleme ve ölçüm kazançlarından geçmiş yıllar zararlarına transfer edilmiştir. Maddi duran varlıklar, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda aktifleştirilir ve amortismana tabi tutulmaya başlanırlar. Maddi duran varlıkların hurda değerinin önemli tutarda olmadığı tahmin edilmektedir. Maddi duran varlık alımları için verilmiş olan avanslar, ilgili varlık aktifleştirilene kadar duran varlıklar altında peşin ödenmiş giderlerde takip edilmektedir. Her raporlama döneminde, maddi duran varlıkların hurda değeri ve yaklaşık ekonomik ömürler gözden geçirilmekte ve gerekli düzeltmeler ileriye dönük olarak yansıtılmaktadır. 14 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Yeniden değerlenmiş ya da finansal durum tablosu (bilanço) tarihindeki satın alma gücü ile ifade edilmiş maddi duran varlıkların üzerinden doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak amortisman hesaplanmaktadır (Dipnot 15). Arazi ve arsalar sonsuz ömre sahip oldukları varsayılarak amortismana tabi tutulmamıştır. Maddi duran varlıkların yaklaşık ekonomik ömürlerine göre yıllık amortisman oranları aşağıdaki gibidir: Oran (%) Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar (finansal kiralama yolu ile edinilmiş olanlar dahil) Taşıt araçları Döşeme ve demirbaşlar 2-10 4-20 20-28 10-20 Bir maddi duran varlığın taşıdığı değerin, varlığın satışı için katlanılacak giderler düşüldükten sonraki satış maliyeti düşülerek elde edilen net rayiç değer ile kullanım değerinden yüksek olanı olarak tanımlanan varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksek olduğu durumlarda; maddi duran varlık geri kazanılabilir değerine indirilir. Söz konusu değer düşüklüğüne uğrayan maddi duran varlık yeniden değerlenmişse, değer düşüklüğü önceki dönemlerdeki yeniden değerleme ve ölçüm kazançlarındaki artışlara karşılık gelecek tutarda fondan düşülür ve geri kalan tutar konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuyla ilişkilendirilir (Dipnot 15). Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasında elde edilen kar ya da zarar, maddi duran varlığın taşıdığı değere göre belirlenir ve ilgili gelir ve gider hesaplarına kaydedilir (Dipnot 36). Yeniden değerlenmiş maddi duran varlığın elden çıkarılmasında, elden çıkarılan maddi duran varlıkla ilgili yeniden değerleme ve ölçüm kazançları geçmiş yıllar zararlarına transfer edilir. Bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilirler. Aktifleştirmeden sonraki harcamalar, maddi duran varlığın, söz konusu varlıkla ilgili gelecekte ekonomik faydanın Grup’a aktarılmasının kuvvetle muhtemel olması ve maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda maliyetine eklenir veya ayrı bir varlık olarak konsolide finansal tablolara kaydedilir. Grup, aktifleştirmeden sonraki harcamalar kapsamındaki değiştirilen parçaların diğer bölümlerden bağımsız bir şekilde amortismana tabi tutulup tutulmadığına bakmaksızın taşınan değerlerini finansal durum tablosundan (bilançodan) çıkarır. Varlığın maliyetine eklenen söz konusu aktifleştirme sonrası harcamalar, ekonomik ömürleri çerçevesinde amortismana tabi tutulurlar. 2.4.4 Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar bilgi işlem sistemleri, yazılımlar ve bazı diğer haklardan oluşmaktadır. Bunlar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için TL’nin 31 Aralık 2004 tarihindeki satın alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş itfa payları ve mevcutsa kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar elde etme maliyetleri üzerinden, elde edilme tarihinden itibaren beş yıllık faydalı ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi ile itfa edilirler. Maddi olmayan duran varlıkların hurda değerinin önemli tutarlarda olmadığı tahmin edilmiştir. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuyla ilişkilendirilerek geri kazanılabilir tutara indirilir (Dipnot 18). 15 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.4.5 Varlıklarda değer düşüklüğü Grup, ertelenmiş vergi varlıkları dışında kalan her varlık için her bir finansal durum tablosu (bilanço) tarihinde, söz konusu varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Kullanıma hazır olmayan maddi olmayan duran varlıklarda ise geri kazanılabilir tutar her bir finansal durum tablosu (bilanço) tarihinde tahmin edilir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Varlığın geri kazanılabilir değeri, ilgili varlığın, satışı için katlanılacak giderler düşüldükten sonraki net satış fiyatı ile kullanım değerinin yüksek olanıdır. Değer düşüklüğünün saptanması için varlıklar, nakit üreten birimler olan en alt seviyede gruplanırlar. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satılması için gerekli olan giderler düşüldükten sonraki satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna gider olarak yansıtılır. Söz konusu değer düşüklüğüne uğrayan varlık, yeniden değerlenmiş bir maddi duran varlık ise, değer düşüklüğü önceki dönemlerdeki yeniden değerleme ve ölçüm kazançlarındaki artışlara karşılık gelecek tutarda yeniden değerleme ve ölçüm kazançlarından düşülür ve geri kalan tutar konsolide kapsamlı kar veya zarar ve diğer gelir tablosuyla ilişkilendirilir. Bir varlıkta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda daha önce değer düşüklüğü ayrılan tutarı geçmeyecek şekilde geri çevrilir. Grup tüm finansal varlıkların değer düşüklüğü testi için aşağıdaki kriterleri göz önünde bulundurmaktadır: - 2.4.6 Borçlu tarafın önemli ölçüde finansal açıdan zorluk içinde olup olmaması, Anaparanın veya faizin ödenmemesi veya geç ödenmesi gibi sözleşme hükümlerine borçlu tarafın uymaması, Ekonomik veya yasal nedenlerden ötürü, borçlu olan tarafa herhangi bir imtiyazın tanınıp tanınmadığı, Borçlu olan tarafın finansal açıdan yeniden yapılandırmaya gitmesinin beklenmesi veya gitmesi, Bağımsız veriler kullanılarak, finansal varlıkların gelecekte Grup’a sağlayacakları nakit akışlarında önemli düşüşlerin olup olmayacağı. Borçlanma maliyetleri ve alınan krediler Alınan krediler alındıkları tarihlerdeki makul değerlerinden, işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki net değerleriyle kaydedilir. Alınan krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, etkin faiz yöntemi kullanılarak konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Alınan kredilerden kaynaklanan finansman maliyeti oluştuğunda konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır (Dipnot 37). Alınan kredilerin vadeleri finansal durum tablosu (bilanço) tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, kısa vadeli yükümlülükler içerisinde, 12 aydan fazla ise uzun vadeli yükümlülükler içerisinde gösterilmektedir (Dipnot 25). Kredi sözleşmeleri ve limitleri için ödenen ücretler, söz konusu sözleşme kapsamında ilgili limitin kısmen veya tamamen kullanılmasının kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda , işlem maliyeti olarak yukarıda esaslar çerçevesinde mali tablolara yansıtılır. 16 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Söz konusu limitin kullanılmasının muhtemel olmadığı durumlarda ise , ödenen ücret likidite hizmetleri için ödenen bir hizmet olarak peşin ödenen gider olarak değerlendirilir ve ilgili kredi limitinin geçerlilik süresi boyunca kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuyla ilişkilendirilir. Amaçlanan kullanıma veya satışa hazır duruma getirilebilmesi zorunlu olarak uzun bir süreyi gerektiren varlıklar özellikli varlıklar olarak tanımlanmaktadır. UMS 23 “Borçlanma Maliyetleri” (Revize)’ne göre, aktifleştirilmeye başlama tarihi 1 Ocak 2009 ya da sonrasında olan özellikli varlıklar için özellikli varlığın iktisabı, yapımı ya da üretimi ile ilgili genel veya belirli borçlanma maliyetleri, ilgili varlık önemli oranda kullanıma hazır hale gelinceye kadar, söz konusu varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilir. 2.4.7 Finansal varlıklar Finansal varlıkların sınıflandırılması, yatırımların hangi amaç için elde edilmesine bağlı olarak belirlenmektedir. Grup yönetimi, finansal varlığın sınıflandırılmasını ilk elde edildiği tarihte yapmakta ve bu sınıflandırmayı her finansal durum tablosu (bilanço) döneminde tekrar değerlendirmektedir. Grup, finansal varlıklarını aşağıdaki gibi sınıflandırmıştır: a) Krediler ve alacaklar Krediler ve alacaklar, etkin bir piyasada kote olmayan ve sabit veya belirli ödemelerden oluşan türev olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Krediler ve alacaklar, alım-satım amacıyla tutulmadan, Grup’un herhangi bir borçluya doğrudan para, mal veya hizmet tedarik ettiğinde ortaya çıkmaktadır. Vadeleri finansal durum tablosu (bilanço) tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, bu varlıklar dönen varlıklar içinde, 12 aydan fazla ise duran varlıklar içinde gösterilmektedir. Krediler ve alacaklar, finansal durum tablosunda (bilançoda) ticari diğer alacaklar ile nakit ve nakit benzerleri kalemlerinden oluşmaktadır. Krediler ve alacaklar, işlem tarihindeki, işlem masrafı ile birlikte makul değerleri üzerinden kaydedilir, müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden, mevcutsa değer düşüklüğü karşılığı düşülerek gösterilir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli krediler ve alacaklar, etkin faiz oranının etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmektedir. Krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden konsolide finansal tablolara yansıtılır. b) Satılmaya hazır finansal varlıklar Likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranlarındaki değişimler nedeniyle satılabilecek olan ve belirli bir süre gözetilmeksizin elde tutulan ve başka bir sınıflandırmaya tabi tutulamayan finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, yönetimin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa, ki bu durumda dönen varlıklar içine dahil edilir, duran varlıklara dahil edilmiştir. Grup yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırmasını satın aldıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir. 17 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Tüm finansal varlıklar, ilk kez kayda alınırken varlıkla ilgili satın alma masrafları (işlem maliyeti) da dahil olmak üzere makul değeri, sonraki dönemlerde ise makul değerleri üzerinden gösterilmektedir. Şirket’in %20’nin altında sermaye payına sahip olduğu, kontrol veya önemli etkinliğe sahip olmadığı satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırdığı finansal varlıklar, borsada işlem görmesi durumunda piyasa fiyatları üzerinden finansal tablolara yansıtılmakta olup aktif bir piyasanın bulunmaması durumlarında, Grup ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini genel kabul görmüş değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir rayiç değerinin olmadığı, makul değerin hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun veya tatbik edilebilir olmaması nedeniyle makul bir değer tahmininin yapılamaması ve makul değerin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda finansal varlığın kayıtlı değeri, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için TL’nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyeti üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyeti üzerinden, mevcutsa, değer düşüklüğünün çıkarılması suretiyle değerlenmiştir (Dipnot 4). Grup, satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin kazanç ve kalıcı (önemli tutarda uzun ve süreli olarak) olmayan kayıpları, bu varlıklar konsolide finansal tablolardan çıkarılana kadar doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirmektedir. Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılmış olan menkul kıymetlerin makul değer değişikliği bu finansal varlıkların bilanço tarihindeki makul değerleri ile iskonto edilmiş maliyet bedelleri arasındaki fark olarak hesaplanmaktadır. Grup söz konusu satılmaya hazır finansal varlıklardan temettü almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, diğer gelirlerin altında muhasebeleştirilerek konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar finansal tablolardan çıkarıldıklarında, özkaynaklarda takip edilen ilgili kazanç veya kayıplar konsolide kapsamlı gelir tablosuna transfer edilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların elde etme maliyeti ile makul değerleri arasında oluşan olumsuz farklar ise kalıcı olması halinde özkaynaklar altında muhasebeleştirilmiş toplam zarar, özkaynaklardan çıkarılarak konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Bu durumda özkaynaklardaki makul değer kaybı, elde etme maliyeti ile mevcut makul değer arasındaki farktan, mevcutsa, daha önce konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmış değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutar kadar olmalıdır. Öte yandan, söz konusu satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerlerinin değişimine istinaden özkaynaklar altında muhasebeleştirilmiş bir makul değer değişim fonunun bulunmaması durumunda, kalıcı olan olumsuz farklar doğrudan gelir tablosuyla ilişkilendirilir. Konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmış satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmış sermaye araçlarındaki değer düşüklükleri ise konsolide kapsamlı gelir tablosu üzerinden geri çevrilemez. 2.4.8 İşletme birleşmeleri İşletme satın alımları, satın alım yöntemi kullanılarak, muhasebeleştirilir (Dipnot 3). Bir işletme birleşmesinde transfer edilen bedel, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür; transfer edilen bedel, edinen işletme tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, edinen işletme tarafından edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve edinen işletme tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanır. Satın alıma ilişkin maliyetler genellikle oluştukları anda gider olarak muhasebeleştirilir. 18 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Satın alınan tanımlanabilir varlıklar ile üstlenilen yükümlülükler, satın alım tarihinde ölçme dönemini de gözönünde bulundurarak gerçeğe uygun değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Aşağıda belirtilenler bu şekilde muhasebeleştirilmez: - Ertelenmiş vergi varlıkları ya da yükümlülükleri veya çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin varlık ya da yükümlülükler, sırasıyla, TMS 12 Gelir Vergisi ve TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar standartları uyarınca hesaplanarak, muhasebeleştirilir; - Satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmaları ya da Grup’un satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmalarının yerine geçmesi amacıyla imzaladığı hisse bazlı ödeme anlaşmaları ile ilişkili yükümlülükler ya da özkaynak araçları, satın alım tarihinde TFRS 2 Hisse Bazlı Ödeme Anlaşmaları standardı uyarınca muhasebeleştirilir; ve - TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklar (ya da elden çıkarma grupları) TFRS 5’de belirtilen kurallara göre muhasebeleştirilir. Şerefiye, satın alım için transfer edilen bedelin, satın alınan işletmedeki varsa kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde edinen işletmenin daha önceden elinde bulundurduğu edinilen işletmedeki özkaynak paylarının gerçeğe uygun değeri toplamının, satın alınan işletmenin satın alma tarihinde ölçme dönemi de gözönünde bulundurularak tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarını aşan tutar olarak hesaplanır. Yeniden değerlendirme sonrasında satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarının, devredilen satın alma bedelinin, satın alınan işletmedeki kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, satın alma öncesinde satın alınan işletmedeki payların gerçeğe uygun değeri toplamını aşması durumunda, bu tutar pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç olarak doğrudan kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. Hissedar paylarını temsil eden ve sahiplerine tasfiye durumunda işletmenin net varlıklarının belli bir oranda pay hakkını veren kontrol gücü olmayan paylar, ilk olarak ya gerçeğe uygun değerleri üzerinden ya da satın alınan işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının kontrol gücü olmayan paylar oranında muhasebeleştirilen tutarları üzerinden ölçülür. Ölçüm esası, her bir işleme göre belirlenir. Diğer kontrol gücü olmayan pay türleri gerçeğe uygun değere göre ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir başka TFRS standardında belirtilen yöntemler uyarınca ölçülür. Bir işletme birleşmesinde Grup tarafından transfer edilen bedelin, koşullu bedeli de içerdiği durumlarda, koşullu bedel satın alım tarihindeki gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülür ve işletme birleşmesinde transfer edilen bedele dahil edilir. Ölçme dönemi içerisinde ortaya çıkan ek bilgilerin sonucunda koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme şerefiyeden geçmişe dönük olarak düzeltilir. Ölçme dönemi, birleşme tarihinden sonraki, edinen işletmenin işletme birleşmesinde muhasebeleştirdiği geçici tutarları düzeltebildiği dönemdir. Bu dönem satın alım tarihinden itibaren 1 yıldan fazla olamaz. 19 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) İşletme birleşmesi ile ilgili satın alma muhasebesinin birleşmenin gerçekleştiği raporlama tarihinin sonunda tamamlanamadığı durumlarda, Grup muhasebeleştirme işleminin tamamlanamadığı kalemler için geçici tutarlar raporlar (Dipnot 3). Bu geçici raporlanan tutarlar, ölçüm döneminde düzeltilir ya da satın alım tarihinde muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde etkisi olabilecek ve bu tarihte ortaya çıkan olaylar ve durumlar ile ilgili olarak elde edilen yeni bilgileri yansıtmak amacıyla fazladan varlık veya yükümlülük olarak muhasebeleştirilir. 2.4.9 Pay başına kazanç Konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda belirtilen pay başına kazanç/ (kayıp), net dönem karının, dönem boyunca bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur (Dipnot 40). Şirketler, mevcut hissedarlara birikmiş karlardan hisseleri oranında hisse dağıtarak (“Bedelsiz Hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Pay başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir. Temettü dağıtılması söz konusu olması durumunda ise pay başına düşecek kazanç hisselerin ağırlıklı ortalamasının adedi üzerinden değil, mevcut hisse adedi dikkate alınarak belirlenecektir. 2.4.10 Raporlama döneminden sonraki olaylar Raporlama döneminden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, finansal durum tablosu (bilanço) tarihi ile finansal durum tablosunun (bilançonun) yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Grup, raporlama döneminden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama döneminden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. 20 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.4.11 Karşılıklar, koşullu varlık ve borçlar Herhangi bir karşılık tutarının konsolide finansal tablolara alınabilmesi için; Grup’un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya kurucu yükümlülüğün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının kuvvetle muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması gerekmektedir. Paranın zaman değerinin etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı; yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi orandır. İskonto oranı, gelecekteki nakit akımlarının tahminiyle ilgili riski içermez. Dönemler itibariyle paranın zaman etkisinin önemli olduğu karşılıkların tahmin edilen gerçekleşme tarihine yakınlaşılması sonucunda, karşılıklarda artış oluşurken söz konusu bu fark faiz gideri olarak konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti Grup’un tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyid edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar, koşullu borçlar ve varlıklar olarak değerlendirilmekte ve konsolide finansal tablolara dahil edilmemektedir (Dipnot 26). Gelecek dönemlerde oluşması beklenen operasyonel zararlar için herhangi bir karşılık ayrılmamaktadır. 2.4.12 İlişkili taraflar Bu konsolide finansal tablolar açısından, Grup üzerinde kontrolü, müşterek kontrolü veya önemli etkinliği olan ortaklar, Yaşar Grubu şirketleri, Grup’un veya ana ortak olarak Yaşar Holding’in üst düzey yönetim kadrosu ve yönetim kurulu üyeleri, yakın aile üyeleri ve bunlar tarafından kontrol edilen, müştereken kontrol edilen veya bunların üzerinde önemli etkinlikleri olan şirketler ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir (Dipnot 7). 2.4.13 Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanması Faaliyet bölümleri, Grup’un faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili organlara veya kişilere sunulan iç raporlama ve stratejik bölümlere paralel olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümlerin performansının değerlendirilmesi amacıyla Grup’un faaliyetlerine ilişkin stratejik karar almaya yetkili organlar ve kişiler, Grup’un üst düzey yöneticileri olarak tanımlanmıştır. 21 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Grup’un üst düzey yöneticileri Grup faaliyetlerini ana ürün grubu bazında ve yurt içi ve yurt dışı faaliyetler olarak takip etmektedir. Grup, boya ve boya malzemeleri satışı ve dağıtımının tanzimi olmak üzere sadece bir ana endüstriyel alanda faaliyet göstermesinden, her bir ana ürün grubundaki satış kanalları ile birlikte müşteri özelliklerinin ve ihtiyaçlarının, Grup’un faaliyetlerini etkileyen mevzuatın aynı olması ve Grup’un satışlarının çok önemli bir kısmının yurtiçi satışlardan oluşmasından dolayı finansal bilgilerini bölümlere göre raporlamamıştır. 2.4.14 Kiralama işlemleri a) Grup - kiracı olarak i) Finansal kiralama Herhangi bir varlığın kiralanması sırasında bütün risk ve faydaların, Grup tarafından üstlenilmesi durumunda söz konusu işlem finansal kiralama olarak sınıflandırılır. Finansal kiralamalar gerçekleştirildikleri tarihte, kiralanan varlığın makul değeri veya minimum finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinin düşük olanı üzerinden ilgili varlık aktifleştirilir. Her bir finansal kiralama ödemesi, yükümlülük ve finansal gider arasında, ödenmemiş bakiye üzerinden sabit bir orana ulaşmak için dağıtılır. İlgili finansal kiralama yükümlülüğünün finansal gider düşüldükten sonra kalan kısmı, konsolide finansal durum tablosunda (bilançoda) kısa vadeli ve uzun vadeli borçlanmalar kalemi altında muhasebeleştirilmiştir. Faiz ödemeleri, finansal kiralama dönemi süresince konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda giderleştirilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen maddi duran varlıklar, varlığın kullanılabilir ömrü veya finansal kiralama süresinin düşük olanı üzerinden amortismana tabi tutulur (Dipnot 21). ii) Faaliyet kiralaması Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiralaması (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) kapsamında yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. b) Grup - kiralayan olarak i) Faaliyet kiralaması Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, konsolide finansal durum tablosunda (bilançoda) maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. 2.4.15 Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Dönemin kar ve zararı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari yıl vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir. Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan vergi yükümlülüğünü içermektedir (Dipnot 39). 22 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Geçmiş yıllardaki vergi yükümlülüğü ile ilgili dğüzeltme kayıtları ise diğer faaliyet giderleri kalemi altında muhasebeleştirilmektedir. Ertelenmiş vergi geliri veya gideri ertelenmiş verginin doğrudan özkaynak veya diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmadığı durumlarda, dönemin kar veya zararına dahil edilir. Ertelenmiş vergi özkaynaklar ve diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilen bir işlemden kaynaklanıyorsa, ilgili özkaynaklar kalemi ve diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilir. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin bilanço tarihi itibariyle; yasalaşmış veya büyük ölçüde yasalaşmış, ilgili geçici farkların ortadan kalkacağı tarihlerde geçerli olan vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir (Dipnot 39). Ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü, söz konusu geçici farkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapılacağı tahmin edilen artış ve azalış oranlarında konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü, tüm vergilendirilebilir geçici farklar için hesaplanırken ertelenmiş vergi varlığı gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle indirilebilir geçici farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla konsolide finansal tablolara alınır. Ertelenmiş vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır (Dipnot 39). Gelir vergisi ile ilgili olan ertelenmiş vergi varlığı ve borcu aynı vergi otoritesi tarafından takip edildiğinden dolayı her bir şirket düzeyinde ertelenmiş vergi varlığı ve borcu karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Ancak, ana ortaklığın ve bağlı ortaklığın net ertelenmiş vergi pozisyonu konsolide finansal tablolarda netleştirilmemektedir (Dipnot 39). 2.4.16 Çalışanlara sağlanan faydalar/ kıdem tazminatları Yürürlükteki kanunlara göre, Grup, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve İş Kanunu’nda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının aktüeryal varsayımlar uyarınca net bugünkü değerine göre indirgenmiş ve konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır (Dipnot 28). Söz konusu karşılığın ölçülmesinde kullanılan aktüer varsayımlarındaki değişimlerden kaynaklı aktüer kazanç ve kayıplar kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilerek konsolide mali tablolara yansıtılır. 2.4.17 Nakit akış tablosu Nakit akış tablosunda, döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansal faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları, Grup’un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Grup’un yatırım faaliyetlerinde (duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar gibi) kullandığı ve bu faaliyetlerden elde ettiği nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Grup’un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli, yüksek likiditeye sahip ve vadesi 3 ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir. 23 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.4.18 Sermaye ve temettüler Adi hisseler, sermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş karlardan indirilerek kaydedilir. Alınan temettüler ise tahsil etme hakkının ortaya çıktığı tarihte gelir olarak kaydedilir. 2.4.19 Finansal riskten korunma amaçlı araçlar Türev finansal araçlar ilk olarak ilgili türev sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle makul değeri ile kayıtlara yansıtılmakta, izleyen dönemlerde de makul değerleri ile değerlenmektedir. Türev araçlar makul değerleri pozitif ise varlıklar, negatif ise yükümlülükler içerisinde sınıflandırılırlar (Dipnot 44). Türev finansal araçlar ile ilgili kazanç ve kayıpların muhasebeleştirilme yöntemi, türev finansal aracın finansal riskten korunma amaçlı olup olmamasına ve riskten korunan aracın türüne göre değişim göstermektedir. Grup işlem tarihinde, riskten korunma aracı ile riskten korunan kalem arasındaki ilişkiyi, grubun risk yönetim amaçları ve riskten korunma işlemleri ile ilgili stratejileri ile birlikte ilişkilendirmektedir. Ayrıca Grup, riskten korunma amaçlı kullanılan türev işlemlerin, riskten korunan kalemin gerçeğe uygun değer veya nakit akımlarındaki değişiklikleri etkin ölçüde dengeleyebildiğinin değerlendirmesini de düzenli olarak gerçekleştirmektedir. Nakit akıma yönelik riskten korunma olarak belirlenen türev işlemlerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin etkin kısmı özkaynaklarda riskten korunma kazanç/ kayıpları içerisinde muhasebeleştirilir (bakınız konsolide özkaynaklar değişim tablosu). Etkin olmayan kısma istinaden ilgili gelir ve giderler finansal gelir/ gider olarak sınıflandırılıp konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Riskten korunma kazanç/ kayıpları içerisinde biriken tutarlar riskten korunan kaleminin kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunu etkilediği dönemlerde (örneğin riskten korunan tahmini nakit akımlarının gerçekleşmesi veya ilgili faiz kısmının tahakkuk etmesi gibi) konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Riskten korunma aracının vadesinin dolduğu veya satıldığı veya riskten korunma işleminin artık riskten korunma muhasebesi kriterlerini karşılamadığı durumlarda nakit akımdan korunma işlemleri fonunda bulunan birikmiş gelir ve giderler finansal gelir/ gider olarak sınıflandırılıp konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Grup yönetimi, riskten korunma muhasebesi kriterinin karşılanıp karşılanamadığını, her finansal durum tablosu (bilanço) tarihi itibariyle etkinlik testi aracılığıyla gözden geçirmektedir. 2.5 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları Konsolide finansal tabloların hazırlanması, finansal durum tablosu (bilanço) tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, koşullu varlık ve borçların açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Grup yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. Grup’un önemli muhasebe varsayım ve tahminleri şunlardır: 24 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 a) FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenlerinin yeniden değerlenmesi Arazi ve arsalar ile binalar ve yerüstü düzenleri, bağımsız profesyonel değerleme şirketi Elit Gayrimenkul Değerleme A.Ş. tarafından 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle yapılan değerleme çalışmalarında tespit edilen makul değerlerinden, ilgili müteakip amortisman tutarları indirilmek suretiyle yeniden değerlenmiş değerleri üzerinden ve sözkonusu bu değerlerin 31 Aralık 2013 tarihli makul değerlerine yaklaşık olacakları varsayımıyla konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır (Dipnot 15). Çevrede emsal teşkil edebilecek bir alım/ satımın gerçekleşmemesi nedeniyle ilgili makul değer hesaplamalarında arazi ve arsalar için emsal karşılaştırma yöntemi, binalar ve yerüstü düzenleri için maliyet yaklaşımı yöntemi kullanılmış olup ilgili yöntem ve varsayımların detayları aşağıdaki gibidir: - Makul değer hesaplamalarında en etkin ve verimli kullanım değerlendirmesi yapılarak halihazırdaki kullanım amaçları en etkin ve verimli kullanım olarak saptanmış olup arazi ve arsalar için emsal karşılaştırma yöntemi, binalar ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazlar için maliyet yaklaşımı yöntemi kullanılmıştır. - Emsal karşılaştırma yönteminde mevcut pazar bilgilerinden faydalanılmış, bölgede yakın dönemde pazara çıkarılmış benzer gayrimenkuller dikkate alınarak, pazar değerini etkileyebilecek kriterler çerçevesinde satış iskontosu uygulanarak fiyat ayarlaması yapılmış ve rapora konu arsa ve araziler için ortalama m2 satış değeri belirlenmiştir. Bulunan emsaller, konum, ulaşılabilirlik, büyüklük, imar durumu, imar durumundaki değişiklikler, fiziksel özellikler gibi kriterler dahilinde karşılaştırılmış, emlak pazarının güncel değerlendirilmesi için emlak pazarlama firmaları ile görüşülmüş, ayrıca bağımsız profesyonel değerleme şirketinin mevcut bilgilerden faydalanılmıştır. - Maliyet yaklaşımı yönteminde ise arsa ve araziler üzerindeki yatırım maliyetlerinin amortize edildikten (herhangi bir çıkar veya kazanç varsa eklendikten sonra, yıpranma payının çıkartılması) sonra arsa değerine eklenmesi ile gayrimenkulün değeri belirlenmiştir. Maliyet yaklaşımı yönteminde bina maliyetlerinin değerleme tarihindeki tahmin edilen yenileme ve yeniden inşa edilme maliyetleri; eskime, plan eksiklikleri ve çevresel etkilerden kaynaklanan değerdeki kayıplar da dikkate alınarak geliştirilmiştir. Alım/ satım işlemlerinin farklılıkgösterebilir. gerçekleşmesi esnasında oluşabilecek değerler, bu değerlerden Maliyet yaklaşımı yöntemi ile tespit edilen değerler, konsolide finansal tablolara ilk yansıtıldığı tarih ve ilgili dönem sonları itibariyle, UMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” standardındaki hükümlere göre, değer düşüklüğü göstergelerinin olup olmadığı değerlendirilmiş ve değer düşüklüğünün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. b) Nakit akıma yönelik risklerden korunma etkinlik testleri Grup yönetiminin yapmış olduğu değerlendirmeler sonucunda,nakit akım riskinden korunma amaçlı olarak tanımlanan türev araçların makul değerleri ile 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle taşınan değerleri arasındaki fark diğer finansal yükümlülükler içerisinde sınıflandırılmış olup söz konusu türev araçların etkin olması sebebiyle ertelenmiş vergi etkisi düşülerek özkaynaklarda riskten korunma kazanç/ (kayıpları) içerisinde muhasebeleştirilmektedir. Nakit akım riskinden korunma amaçlı olarak tanımlanan türev araçlara yönelik etkinlik testlerine göre, söz konusu araçların UMS 39’da belirtilen etkinlik sınırları içerisinde kaldığı tespit edilmiş olup buna istinaden riskten korunma muhasebesinin ölçüm ve sınıflandırma ilkeleri uygulanmıştır. 25 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) Türev araçların etkinlik testi Avro/ TL kur değerlemeleri ve faiz oranlarına ilişkin varsayımları içermekte olup işlemlerin gerçekleşmesi durumunda gerçekleşecek değerler, mevcut değerlerinden farklılık gösterebilir ve sözkonusu değişikliklerin etkileri oluştuğu dönemde konsolide finansal tablolara yansıtılır. c) Gelir vergileri Nihai vergi tutarına olan etkileri kesinleşmeyen ilgili bir çok işlem ve hesaplama normal iş akışı sırasında gerçekleşmekte olup bu gibi durumlar gelir vergisi karşılığı belirlenmesi sırasında önemli muhakemelerin kullanılmasını gerektirmektedir. Grup, vergisel olayların sonucunda ödenmesi tahmin edilen ek vergilerin oluşturduğu vergi yükümlüklerini kayıtlarına almaktadır. Bu çerçevede, Grup önümüzdeki dönemlerde faydalanabileceği mali zararlardan doğan ertelenmiş vergi alacaklarının tamamını bu varlıkların gelecekteki kullanımlarının kuvvetle muhtemel olmaması nedeniyle kayıtlarına almamıştır (Dipnot 39). Bu konular ile ilgili oluşan nihai vergisel sonuçların, başlangıçta kaydedilen tutarlardan farklı olduğu durumlarda, bu farklar belirlendiği dönemlerdeki gelir vergisi karşılığı ve ertelenmiş vergi bakiyelerini etkileyebilecektir. 2.6 Netleştirme/ Mahsup İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, konsolide finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Grup’un normal iş akışı içinde gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, “Hasılat” başlıklı kısımda tanımlanan gelirler dışında elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla, net değerleri üzerinden gösterilir. DİPNOT 3 - İŞLETME BİRLEŞMELERİ Grup, 29 Ağustos 2013 tarihinde İtalyan Colorificio A. & B. Casati Spa firmasından Türkiye'de tescilli Casati ve sair markalarının; Casati Boya Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş.'den ise makina parkı, stoklar, marka ve know-how ile müşteri ve tedarikçi listeleri niteliğinde maddi ve gayrımaddi varlıklarının satın alınması konusunda her iki firma ile ayrı ayrı Alım Sözleşmelerini imzalamıştır. Grup, söz konusu alım ile ilgili olarak tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin makul değer tespitlerinin güvenilir bir şekilde yapılarak ilgili şerefiye ve değer düşüklüğü testlerinin yapılabilmesi amacıyla, gerekli değerleme çalışmalarını yapmış olup ihtiyaç olması halinde satın alma tarihinden itibaren bir yıl içerisinde söz konusu çalışmaların tekrar gözden geçirilmesi mümkündür. Buna istinaden: 26 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 3 - İŞLETME BİRLEŞMELERİ (Devamı) Alım karşılığı Nakit Alım karşılığında satıcıya bedelsiz verilecek stokların değeri 2.565.478 3.000.000 Toplam alım karşılığı 5.565.478 Elde edilen net aktiflerin değeri 5.189.762 Şerefiye 2.955.051 Elde edilen net aktiflerin değeri Maddi duran varlıklar İsim hakkı 1.544.949 1.065.478 Alınan net aktif değer 2.610.427 Şerefiye 2.955.051 Dışarıya çıkan nakit miktarı 2.565.478 DİPNOT 4 - DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR a) Bağlı Ortaklıklar: Bakınız Dipnot 2. 27 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 5 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Bakınız Dipnot 2. DİPNOT 6 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ Nakit Bankalar - TL vadesiz mevduat - Yabancı para vadesiz mevduat - TL vadeli mevduat - Yabancı para vadeli mevduat Kredi kartı alacakları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 59.908 7.086.171 2.330.479 1.272.604 3.483.088 6.989.807 62.867 9.253.938 8.242.016 871.923 139.999 2.250.219 14.135.886 11.567.024 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Grup’un 532.000 Avro ve 900.00 ABD Doları karşılığı 3.483.088 TL tutarındaki vadeli mevduatın vadesi bir aydan az olup etkin faiz oranı yıllık %1’dir (31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un 139.999 TL tutarındaki vadeli mevduatın vadesi bir aydan az olup etkin faiz oranı yıllık %8,15’tir). 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Grup’un 60.849 ABD Doları, 53.898 Avro, 14.757.457 Rus Rublesi ve 30.675 Rumen Leyi karşılığında 1.272.604 TL tutarında yabancı para cinsinden vadesiz mevduatı bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 18.324 ABD Doları, 14.125.242 Rus Rublesi ve 12.506 Rumen Leyi karşılığında 871.923 TL tutarında yabancı para cinsinden vadesiz mevduatı). Grup mevduatlarının bulunduğu bankaların kredi riskleri, bağımsız veriler dikkate alınarak değerlendirilmektedir. Nakit ve nakit benzerlerinin piyasa değerleri, bilanço tarihindeki tahakkuk eden faiz gelirini de içeren taşınan değerlerine yaklaşmaktadır. DİPNOT 7 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan alacaklar ve ilişkili taraflara borçlar bakiyeleri ile dönem içlerinde ilişkili taraflarla yapılan önemli işlemlerin özeti aşağıda sunulmuştur: i) İlişkili tarafların bakiyeleri: a) İlişkili taraflardan ticari alacaklar: Yaşar Dış Ticaret A.Ş. (“YDT”) Dyo Matbaa Mürekkepleri San.Tic.A.Ş. (“Dyo Matbaa”) Diğer Eksi: Şüpheli alacak karşılığı Vadeli satışlardan kaynaklanan kazanılmamış finansal gelir 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 3.340.491 201.480 41.498 1.470.624 - 3.583.469 1.470.624 (229.322) (229.322) (2.210) (1.299) 3.351.937 28 1.240.003 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 7 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) Yataş’tan olan alacaklar ihracat amacıyla yapılan satışlardan kaynaklanmaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ilişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gelir için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı TL, ABD Doları ve Avro cinsinden alacaklar için sırasıyla yıllık % 8,25, %2,17 ve %2,20 (31 Aralık 2012: TL, ABD Doları ve Avro cinsinden alacaklar için sırasıyla yıllık % 7,87, %2,30 ve %2,10). 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan ticari alacakların vadeleri aşağıdaki gibidir: Vadesi geçen alacaklar 0-30 gün vadeli 31-60 gün vadeli 61-90 gün vadeli 1.587.455 490.215 592.984 681.283 514.613 390.362 72.397 262.631 3.351.937 1.240.003 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle vadesi geçen ilişkili taraflardan ticari alacakların yaşlandırması ve kredi riski analizi Dipnot 46.a’da detaylı olarak açıklanmıştır. Şüpheli alacak karşılığının dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 2013 1 Ocak (229.322) Dönem içerisinde ayrılan karşılık tutarı (Dipnot 35.b) 31 Aralık b) (229.322) 2012 (208.776) (20.546) (229.322) 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 - 53.544 - 53.544 İlişkili taraflardan diğer alacaklar: Çamlı Yem Besicilik San. ve Tic. A.Ş. (“Çamlı Yem”) Şirket yönetimi geçmiş deneyimlerini gözönünde bulundurarak önemli bir tahsilat problemi yaşamayacağını öngörmüştür. 29 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 7 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) c) İlişkili taraflara ticari borçlar: Yaşar Holding A.Ş. (“Yaşar Holding”) Dyo Boya Vernik ve Reçine Fabirkaları A.Ş. (“DYO A.Ş.”) Dyo Matbaa Yadex Export Import und Spedition GmbH (“Yadex”) Bintur Turizm ve Catering Hizmetleri Tic. A.Ş. (“Bintur Turizm”) YDT Diğer Eksi: Vadeli alışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansal gider 3.701.664 8.042.402 1.914.208 1.554.560 958.253 859.488 732.847 2.732.099 1.276.920 406.073 676.078 758.220 9.721.020 13.891.792 (32.162) 9.688.858 (15.993) 13.875.799 İlişkili taraflara borçların önemli bir kısmı Yaşar Holding’den alınan danışmanlık ve istişare hizmetlerinden, Dyo Matbaa’dan yapılan ticari mal alımlarından, Yadex aracılığıyla gerçekleştirilen yurtdışı hammadde alımlarından ve DYO A.Ş.’den yapılan lisans hizmeti alımlarından kaynaklanmaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ilişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansman maliyeti için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı TL cinsinden ticari borçlar için yıllık %8,50’dir (31 Aralık 2012: yıllık %8,25). 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle vadesi geçen ilişkili taraflara kısa vadeli borçların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 0-3 ay arası 3 aydan uzun d) 3.555.780 559.973 7.354.263 3.880.976 4.115.753 11.235.239 1.411.796 453.905 101.519 752.179 1.220.378 511.892 5.514.423 728.744 2.719.399 7.975.437 İlişkili taraflara diğer borçlar: Yaşar Birleşik Pazarlama Dağıtım Turzim ve Ticaret A.Ş. (“YBP”) Pınar Süt Mamulleri Sanayii A.Ş. (“Pınar Süt”) Yaşar Holding Diğer 30 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 7 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) e) İlişkili taraflardan kısa vadeli borçlanmalar ve uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları: 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 YBP Yaşar Holding 4.181.528 1.381.858 46.608.305 15.258.050 5.563.386 61.866.355 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle YBP’ye olan borçların 4.075.035 TL tutarındaki kısmı (31 Aralık 2012: 45.726.409 TL) YBP tarafından uluslararası bir finans kuruluşundan temin edilip Grup’a aynı koşullarda devredilen 2015 vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımlarının ve kısa vadeli borçlanmalarının anaparalarından ve 106.493 TL tutarındaki kısmı ise faiz tahakkuklarından (31 Aralık 2012: 881.896 TL) oluşmaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Yaşar Holding’e olan borçların 1.157.010 TL tutarındaki kısmı (31 Aralık 2012: 14.496.013 TL) Yaşar Holding tarafından uluslararası bir finans kuruluşundan temin edilip Grup’a aynı koşullarda devredilen 2016 vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımlarının ve kısa vadeli borçlanmalarının anaparalarından ve 224.848 TL tutarındaki kısmı ise faiz tahakkuklarından (31 Aralık 2012: 762.037 TL) oluşmaktadır. f) İlişkili taraflara uzun vadeli diğer borçlar: YBP Yaşar Holding 4.075.035 2.815.905 4.645.634 3.972.916 6.890.940 8.618.550 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle, YBP’ ye olan uzun vadeli borçlanmalar bakiyesi YBP’nin çeşitli finansal kuruluşlardan temin edip Grup'a aynı koşullarda devrettiği 1.387.719 Avro karşılığı 4.075.035 TL tutarındaki 2015 vadeli kredilerin anaparalarından oluşmakta olup makul değeri 4.287.164 TL’dir (31 Aralık 2012: 1.975.435 Avro karşılığı 4.645.634 TL). 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle, Yaşar Holding’e olan uzun vadeli diğer borçlar bakiyesi, Yaşar Holding’in bir finans kuruluşundan temin edip Grup'a aynı koşullarda devrettiği 2.815.905 TL (31 Aralık 2012: 3.972.916 TL ) tutarındaki 2016 vadeli kredinin anaparasından oluşmaktadır ve makul değeri 2.904.297 TL’dir. ii) a) İlişkili taraflar ile olan işlemler: Mal satışları: YDT Diğer 31 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 15.644.495 211.176 6.897.966 156.260 15.855.671 7.054.226 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 7 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) b) Hizmet satışları: YDT Yaşar Holding DYO Matbaa Diğer c) 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 782.307 103.672 5.648 93.040 226.456 13.920 91.622 77.677 984.667 409.675 15.849.364 18.980 180 14.666.952 96.971 - 15.868.524 14.763.923 Mal alımları: Yadex Dyo Matbaa Diğer Yadex’ten yapılan mal alımları ağırlıklı olarak hammadde alımlarından kaynaklanmaktadır. d) Hizmet alımları: Yaşar Holding Bintur Turizm YDT YBP Dyo Matbaa Diğer 7.180.062 2.839.703 1.051.579 463.527 4.857 615.971 7.089.043 1.786.239 478.301 308.275 299.846 485.105 12.155.699 10.446.809 Yaşar Holding’den yapılan hizmet alımları kurumsal finansman ve fon yönetimi ile danışmanlık ve istişare hizmet bedellerinden oluşmaktadır. e) Maddi duran varlık alımları: Yaşar Holding Pınar Süt DYO Matbaa Diğer f) 153.489 25.998 1.284 7.428 12.488 4.415 40.603 188.199 57.506 6.198.474 5.445.256 6.198.474 5.445.256 Lisans bedeli: DYO A.Ş. 32 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 7 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) g) 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 2.836.317 2.440.575 59.058 54.904 39.087 39.447 3.606.770 4.108.881 135.408 913.769 42.382 6.252 5.469.388 8.813.462 Finansal giderler: YBP Yaşar Holding Yadex YDT Pınar Süt Diğer Finansal giderlerin tamamı Yaşar grup şirketlerine olan ticari ve ticari olmayan borçlara işletilen vade farkı ile devir alınan kredilerin finansal maliyetinden oluşmakta olup söz konusu giderler dönemin finansal giderleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir. h) Kefalet giderleri: YBP Yaşar Holding Çamlı Yem Pınar Su YDT Pınar Et Viking Kağıt Pınar Süt DYO A.Ş. DYO Matbaa 981.612 853.589 138.322 112.429 128.532 112.429 112.429 112.429 41.876 33.618 718.332 562.759 154.547 129.547 166.823 134.160 129.547 129.547 63.665 2.627.268 2.188.927 Kefalet giderleri, Dipnot 26’de açıklandığı üzere Grup’un uluslararası piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu ve Yaşar grubu şirketlerinin garantör olarak katıldığı kredilerin kefalet giderinden oluşmakta olup ilgili hesaplamalarda kullanılan finansman temini ve kefalet komisyon oranları her bir işlem için %0,5’tir (31 Aralık 2012: %0,5). i) Kefalet gelirleri: Yaşar Holding Diğer 705.536 107.251 638.098 119.581 812.787 757.679 Kefalet gelirleri, Dipnot 26’de açıklandığı üzere Yaşar grubu şirketlerinden Yaşar Holding, Viking Kağıt, Çamlı Yem, Pınar Süt ve Pınar Et’in uluslararası piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu ve Grup’un garantör olarak katıldığı kredilerin kefalet giderinden oluşmakta olup ilgili hesaplamalarda kullanılan finansman temini ve kefalet komisyon oranları her bir işlem için %0,5’tir (31 Aralık 2012: %0,5). 33 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 7 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) 1 Ocak 31 Aralık 2013 j) 1 Ocak 31 Aralık 2012 Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar: Üst düzey yöneticiler, genel müdür ve direktörlerden oluşmakta olup bu yöneticilere sağlanan faydalar ile yönetim kuruluna ödenen huzur hakları aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli faydalar Diğer uzun vadeli faydalar k) 3.825.054 105.983 3.038.106 80.787 3.931.037 3.118.893 İlişkili taraflara verilen kefaletler: 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle verilen kefaletler, Yaşar Holding, Pınar Süt, Viking Kağıt, Çamlı Yem ve Pınar Et’in uluslararası piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu toplam 22.222.222 Avro ve 250.000.000 ABD doları karşılığı 598.830.555 TL tutarındaki kredilere, Grup’un sayılan grup şirketleriyle birlikte garantör olmasından kaynaklanmaktadır. l) İlişkili taraflardan alınan kefaletler: 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle alınan kefaletler, Yaşar grubu şirketlerinden Yaşar Holding, Çamlı Yem, Pınar Süt ve Pınar Et’in uluslararası piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu toplam 250.000.000 ABD doları, 22.222.222 Avro ve 187.294.611 TL karşılığı 786.125.166 TL tutarındaki (31 Aralık 2012: 36.000.000 Avro ve 250.000.000 ABD doları karşılığı 530.311.200 TL) kredilere, Grup’un sayılan grup şirketleriyle birlikte garantör olarak katılması sonucunda ilgili şirketlere kesilen kefalet bedellerinden oluşmakta olup ilgili hesaplamalarda kullanılan finansman temini ve kefalet komisyon oranları her bir işlem için %0,5’tir (31 Aralık 2012: %0,5). DİPNOT 8 – TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR 31 Aralık 2013 a) 31 Aralık 2012 İlişkili olmayan taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar: Vadeli çekler ve alacak senetleri Müşteri cari hesapları Eksi: Şüpheli alacak karşılığı Vadeli satışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansal gelir 169.628.457 80.376.114 190.301.528 55.517.254 250.004.571 245.818.782 (12.506.802) (10.763.836) (4.946.313) (5.394.208) 232.551.456 34 229.660.738 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 8 – TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR (Devamı) 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle kısa vadeli ticari alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gelir için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı TL, ABD Doları ve Avro cinsinden ticari alacaklar için sırasıyla yıllık %8,66, %2,17 ve %2,20’dir (31 Aralık 2012: sırasıyla yıllık %8,00, %2,30 ve %2,10). 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ticari alacakların vadeleri aşağıdaki gibidir: Vadesi geçen alacaklar 0-30 gün vadeli 31-60 gün vadeli 61-90 gün vadeli 91-180 gün vadeli 181-360 gün vadeli 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 14.856.479 42.220.940 43.130.792 28.389.630 66.082.549 37.871.066 14.481.982 27.004.410 32.600.899 26.475.434 61.800.437 67.297.576 232.551.456 229.660.738 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 236.721.395 TL (31 Aralık 2012: 237.746.049 TL) tutarındaki kısa ve uzun ticari alacaklar için toplam 43.457.418 TL tutarında teminat alınmıştır (31 Aralık 2012: 28.902.511 TL). 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış 14.856.479 TL (31 Aralık 2012: 14.481.982 TL) tutarındaki alacak için toplam 4.549.050 TL (31 Aralık 2012: 4.071.735 TL) tutarında teminat alınmış olup konsolide finansal tabloların onaylandığı tarih itibariyle söz konusu ticari alacakların 7.771.623 TL tutarındaki kısmı tahsil edilmiştir. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle vadesi geçen ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 0-3 ay arası 3-6 ay arası 6 aydan uzun 11.798.160 860.283 2.198.036 10.999.146 968.029 2.514.807 14.856.479 14.481.982 Üretim, dağıtım ve çeşitli satış noktalarını kapsayan Grup’un geniş ve dağılmış müşteri yelpazesinden dolayı, ticari alacaklarının konsantrasyon riski sınırlıdır. Grup’un ticari alacaklarını tahsil etmedeki geçmiş deneyimi göz önünde bulundurularak gerekli karşılık ayrılmıştır. Bu nedenle, Grup yönetimi ayrılmış olan şüpheli alacakların dışında herhangi bir ek şüpheli alacak riskinin yer almadığına inanmaktadır. Şüpheli alacak karşılığının cari dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 2013 1 Ocak Tahsilat (Dipnot 35.a) Dönem içerisinde ayrılan karşılık tutarı (Dipnot 35.b) 31 Aralık 35 2012 (10.763.836) (7.099.789) 62.515 (1.805.481) 199.765 (3.863.812) (12.506.802) (10.763.836) DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 8 – TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR (Devamı) 31 Aralık 2013 b) 31 Aralık 2012 İlişkili olmayan taraflardan uzun vadeli ticari alacaklar : Müşteri cari hesapları Vadeli çekler ve alacak senetleri Eksi: Vadeli satışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansal gelir 2.333.789 2.028.854 8.837.234 4.362.643 8.837.234 (192.704) 4.169.939 (751.923) 8.085.311 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ilişkili olmayan taraflardan uzun vadeli çekler ve alacak senetleri, Grup’un müteakip dönemlerde yapacağı satışlara yönelik olarak bayi ve müşterilerden almış olduğu vadeli çek ve alacak senetlerinden oluşmaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle uzun vadeli ticari alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gelir için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı TL cinsinden ticari alacaklar için yıllık %9,65 (31 Aralık 2012: yıllık %8,11) olup uzun vadeli ticari alacakların ağırlıklı ortalama vadesi 15 ay içerisindedir (31 Aralık 2012: 14 ay). c) İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar: Satıcılar cari hesapları Vadeli çekler ve borç senetleri Eksi: Vadeli alışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansal gider 144.830.522 29.979.050 102.174.850 28.912.733 174.809.572 131.087.583 (1.545.967) 173.263.605 (796.966) 130.290.617 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle kısa vadeli ticari borçlar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gider için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı TL, ABD Doları ve Avro cinsinden ticari borçlar için sırasıyla yıllık % 8,51, 2,26% ve 2,23% (31 Aralık 2012: % 7,92, 2,30% ve 2,10%) olup ticari borçların ortalama vadesi 2 aydır (31 Aralık 2012: 2 ay). 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle vadesi geçen ticari borçların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 0-3 ay arası 3 ay sonrası 36 18.474.528 4.005.054 26.463.967 2.041.438 22.479.582 28.505.405 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 9 - FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 10 - DİĞER ALACAK VE BORÇLAR a) İlişkili olmayan taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1.641.175 1.610.858 95.208 399.182 126.418 18.996 625.214 2.471.062 595.512 815.760 470.916 12.679 6.060 - 4.517.141 4.371.989 Özel Tüketim Vergisi (“ÖTV”) alacakları KDV alacakları Verilen depozito ve teminatlar İş avansları Personel avansları Personelden alacaklar Diğer (*) 2012 yılının Ekim ayında Bakanlar Kurulu’nun 4760 numaralı ÖTV kanuna istinaden yapmış olduğu düzenleme sonucunda ÖTV işlemlerine ilişkin yapılan tecil-terkin işlemlerinin yerine nakit ödeme sonrası tahsilat düzenlemesi getirildiğinden dolayı Grup’un 1.641.175 TL (2012: 2.471.062 TL) tutarında ÖTV alacağı oluşmuştur. b) İlişkili olmayan taraflardan uzun vadeli diğer alacaklar Verilen depozito ve teminatlar c) 23.938 23.938 23.938 23.938 2.406.883 5.571 62.799 1.592.107 1.571 328.891 2.475.253 1.922.569 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 23.293.883 20.321.692 21.835.215 6.982.513 2.105.321 2.033.642 13.220.259 16.578.874 15.780.084 5.189.890 1.362.549 716.091 76.572.266 52.847.747 İlişkili olmayan taraflara kısa vadeli diğer borçlar Ödenecek vergi ve fonlar Alınan depozito ve teminatlar Diğer DİPNOT 11 - STOKLAR Hammaddeler - Stoklarda Hammaddeler - Yoldaki Mamuller Yarı mamuller Ticari mallar Diğer 37 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 11 - STOKLAR (Devamı) Hammaddeler ağırlıklı olarak boya üretiminde kullanılan sentetik organik boyayıcı maddeler, sentetik polimerler ve diğer boyayıcı maddelerden oluşmaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle mamuller içerisinde yer alan 1.821.024 TL tutarındaki stok, 1.536.096 TL tutarında değer düşüklüğü ayrılmak suretiyle net gerçekleşebilir değerleriyle, geri kalan stok kalemleri ise maliyet bedeli ile değerlenmiştir (31 Aralık 2012: 1.765.899 TL tutarındaki stok, 1.480.971 TL tutarında değer düşüklüğü ayrılmak suretiyle). 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerindeki mamüller için ayrılmış olan stok değer düşüklüğü karşılığı hareketi aşağıdaki gibidir: 2013 1 Ocak Dönem içerisinde iptal edilen / (ayrılan) karşılık - net 31 Aralık 2012 (1.480.971) (1.276.926) (55.125) (204.045) (1.536.096) (1.480.971) Cari dönem içerisinde giderleştirilen ve satışların maliyeti ile ilişkilendirilen hammadde, yarımamul, mamul ve ticari malların toplam tutarı 330.087.671 TL'dir (31 Aralık 2012: 307.838.497 TL) (Dipnot 29). DİPNOT 12 - CANLI VARLIKLAR Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 13 - PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER a) 1.269.209 685.431 235 287.772 1.954.640 288.007 17.562 - 17.562 1.281 17.562 18.843 24.404.901 67.531.315 24.404.901 67.531.315 Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler Verilen avanslar Peşin ödenen giderler c) 31 Aralık 2012 Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler Verilen sipariş avansları Peşin ödenen giderler b) 31 Aralık 2013 Ertelenmiş gelirler Alınan sipariş avansları 38 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 13 - PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER (Devamı) Alınan sipariş avansları, Grup’un müteakip dönemlerde yapacağı satışlara yönelik olarak bayi ve müşterilerinden almış olduğu ödemeleri içermekte olup söz konusu avansların bir yıl içerisinde kapanacağı öngörülmektedir (31 Aralık 2012: Bir yıl içerisinde kapanacağı öngörülmektedir). Alınan TL avanslar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gideri için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı yıllık %8,84’dir (31 Aralık 2012: %8,11). Alınan avansların makul değerleri, taşınan değerlerine yaklaştığı öngörülmektedir. DİPNOT 14 - YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). 39 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 15 - MADDİ DURAN VARLIKLAR 1 Ocak - 31 Aralık 2013 hesap dönemi içindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: Transferler Yeniden değerleme artışı 31 Aralık 2013 Kapanış 442.180 2.689.908 204.900 (3.336.988) 17.719.926 3.619.528 - 71.183.224 58.785.063 126.912.737 2.174.961 60.947.074 9.386.845 - 21.339.454 329.389.904 209.410 110.071 28.569 - 2.497.841 - (973.294) (13.079.503) (2.160.076) (38.662.467) 348.050 - 2.497.841 (54.875.340) 1 Ocak 2013 Açılış İlaveler 51.986.219 53.548.796 123.334.686 2.272.115 50.570.873 639.366 1.477.079 1.174.559 1.465.348 50.583 10.314.635 12.084.467 (577.205) (147.737) (143.334) - 282.352.055 26.566.671 (868.276) (1.655.706) (6.553.712) (2.253.619) (35.586.934) (1.815.429) (6.735.201) (16.528) (3.104.102) (46.049.971) (11.671.260) Çıkışlar Maliyet değeri/ Yeniden değerlenmiş değer: Arazi ve arsalar Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar Taşıt araçları Döşeme ve demirbaşlar Yapılmakta olan yatırımlar Tenzil: Birikmiş amortisman: Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar Taşıt araçları Döşeme ve demirbaşlar Net defter değeri 236.302.084 274.514.564 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle sona erene hesap dönemi içerisinde gerçekleşen yapılmakta olan yatırımlara ilavelerin önemli bir kısmı bobin ve toz boya yatırımlarından, döşeme ve demirbaşlara ilavelerin önemli bir kısmı ise renk pınarı ve bayilere verilen tabelalardan oluşmaktadır. 40 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 15 - MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı) 1 Ocak - 31 Aralık 2012 hesap dönemi içindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 Kapanış 1 Ocak 2012 Açılış İlaveler 51.758.293 52.826.000 120.809.927 2.815.446 41.461.478 297.101 227.926 221.661 1.848.690 2.430 9.268.678 1.558.685 (39.216) (545.761) (159.283) - 269.968.245 13.128.070 (744.260) - 282.352.055 (2.374.865) (33.683.921) (1.655.706) (6.592.928) (357) (1.962.603) 39.216 121.603 59.590 - (1.655.706) (6.553.712) (2.253.619) (35.586.934) (36.058.786) (10.211.594) 220.409 - (46.049.971) Çıkışlar Transferler Maliyet değeri/ Yeniden değerlenmiş değer: Arazi ve arsalar Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar Taşıt araçları Döşeme ve demirbaşlar Yapılmakta olan yatırımlar 501.135 715.285 (1.216.420) 51.986.219 53.548.796 123.334.686 2.272.115 50.570.873 639.366 Tenzil: Birikmiş amortisman: Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar Taşıt araçları Döşeme ve demirbaşlar Net defter değeri 233.909.459 236.302.084 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemi içerisinde gerçekleşen ilavelerin önemli bir kısmı renk pınarı ve bayilere verilen tabelalardan oluşmaktadır. 41 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 15 - MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı) Dönemin amortisman ve itfa payı giderlerinin 6.300.128 TL tutarındaki kısmı (31 Aralık 2012: 6.859.203 TL) satışların maliyetine, 536.266 TL (31 Aralık 2012: 162.468 TL) tutarındaki kısmı stokların maliyetine, 3.290.655 TL tutarındaki kısmı (31 Aralık 2012: 2.018.702 TL) pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine (Dipnot 34.a), 1.190.757 TL tutarındaki kısmı (31 Aralık 2012: 875.427 TL) genel yönetim giderlerine (Dipnot 34.b); 556.256 TL tutarındaki kısmı ise (31 Aralık 2012: 421.689 TL) araştırma ve geliştirme giderlerine (Dipnot 34.c) verilmiştir. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazların yeniden değerleme hareket tablosu aşağıdadır: 1 Ocak 128.398.517 Geçmiş yıllar zararlarına sınıflandırılan yeniden değerleme fonundan doğan amortisman - net (3.738.189) 31 Aralık 2012 124.660.328 Arazi ve arsalar ile binalar, yeraltı ve yerüstü düzenlerinin yeniden değerlenmesinden kaynaklanan fon artışı Geçmiş yıllar zararlarına sınıflandırılan yeniden değerleme fonundan doğan amortisman – net 21.727.825 (3.825.300) 31 Aralık 2013 142.562.853 Arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazların 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle maliyet değerleri ve ilgili birikmiş amortismanları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013: Arazi ve arsalar Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar Maliyet Tenzil: Birikmiş amortisman 3.764.597 - 43.658.102 (22.351.437) 162.749.211 (115.463.425) Net defter değeri 3.764.597 21.306.665 47.285.786 Arazi ve arsalar Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar 31 Aralık 2012: Maliyet Tenzil: Birikmiş amortisman 2.287.518 - 42.041.362 (21.693.811) 161.861.068 (112.561.456) Net defter değeri 2.287.518 20.347.551 49.299.612 42 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 16 - HİZMETTEN ÇEKME, RESTORASYON VE ÇEVRE REHABİLİTASYON FONLARINDAN KAYNAKLANAN PAYLAR ÜZERİNDEKİ HAKLAR Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 17 - ÜYELERİN KOOPERATİF İŞLETMELERDEKİ HİSSELERİ VE BENZERİ FİNANSAL ARAÇLAR Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 18 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 1 Ocak - 31 Aralık 2013 ve 2012 hesap dönemlerindeki maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: Haklar Tenzil: birikmiş itfa payları 1 Ocak 2013 İlaveler 28.081.002 (27.470.422) 1.297.620 (202.802) - 29.378.622 (27.673.224) 610.580 1.094.818 - 1.705.398 1 Ocak 2012 İlaveler Çıkışlar 31 Aralık 2012 27.760.432 (27.344.527) 320.570 (125.895) - 194.675 - Net defter değeri Haklar Tenzil: birikmiş itfa payları Net defter değeri 415.905 Çıkışlar 31 Aralık 2013 28.081.002 (27.470.422) 610.580 DİPNOT 19 - ŞEREFİYE Bakınız Dipnot 3 (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 20 - MADEN KAYNAKLARININ ARAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 21 - KİRALAMA İŞLEMLERİ Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 31 Aralık 2013 ABD Doları Kısa vadeli Uzun vadeli 31 Aralık 2012 Diğer TL karşılığı ABD Doları Diğer TL karşılığı 773 - - 1.650 - 81 773 773 - 1.650 854 5.356 5.356 5.500 1.378 6.878 Finansal kiralama yükümlülükleri, Grup’un almış olduğu iş makineleri ile ilgili olup etkin ağırlıklı ortalama faiz oranları yıllık %6,70’dir. Finansal kiralama borçlarının vadesi 2014 yılı içerisindedir (31 Aralık 2012: %8,20 vadesi 2013 ve 2014 yılları içerisindedir). 43 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 22 - İMTİYAZLI HİZMET ANLAŞMALAR Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 23 - VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Şirket finansal tablolarına 12.506.802 TL tutarında ilişkili olmayan taraflardan şüpheli ticari alacak karşılığı (Dipnot 8), 229.322 TL tutarında ilişkili taraflardan şüpheli ticari alacak karşılığı (Dipnot 7), 1.536.096 TL tutarında stok değer düşüklüğü (Dipnot 11) ve 103.586 TL satılmaya hazır finansal varlık değer düşüklüğü (Dipnot 45) yansıtmıştır. DİPNOT 24 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 25 - BORÇLANMALAR VE BORÇLANMA MALİYETLERİ 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 4.975.766 39.916.761 1.650 14.654.243 51.286.056 5.500 44.894.177 65.945.799 1.982.573 3.857.889 46.876.750 69.803.688 219.132.759 - 91.604.664 1.378 219.132.759 91.606.042 701.487 2.873.277 Uzun vadeli borçlanmalar ve diğer finansal yükümlülükler 219.834.246 94.479.319 Toplam finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülükler 266.710.996 164.283.007 Kısa Vadeli Krediler Uzun Vadeli Kredilerin Kısa Vadeli Kısımları Kısa vadeli finansal kiralama borçları (Dipnot 21) Türev finansal araçlardan doğan borçlar (Dipnot 44) Kısa vadeli borçlanmalar ve diğer finansal yükümlülükler Uzun Vadeli Krediler Uzun vadeli finansal kiralama borçları (Dipnot 21) Türev finansal araçlardan doğan borçlar (Dipnot 44) 44 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 25 - BORÇLANMALAR VE BORÇLANMA MALİYETLERİ (Devamı) a) Krediler Kısa vadeli krediler: Ağırlıklı ortalama yıllık etkin faiz oranı (%) Orjinal para birimi değeri TL karşılığı 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 9,07 8,23 4.975.766 14.637.982 4.975.766 14.654.243 3,74 10,96 5,61 11,83 5.906.563 22.572.139 17.425.861 10.305.658 17.344.622 22.572.139 40.980.398 10.305.658 44.892.527 65.940.299 1.982.573 (5.158.941) 3.379.030 46.875.100 64.160.388 TL krediler (1) Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları: Avro krediler (2.1 ve 2.2) TL krediler (3) Toplam kısa vadeli krediler Türev finansal araçlardan doğan borçlar: Yabancı para swap işlemleri (2.1) Yabancı para swap işlemleri (2.2) - - 1.982.573 (5.158.941) 3.379.030 Toplam kısa vadeli finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülükler Uzun vadeli krediler: Avro krediler (2.2) TL krediler (3) 3,74 10,19 4,08 12,33 16.666.667 170.191.091 22.222.222 39.344.664 48.941.668 170.191.091 52.260.000 39.344.664 701.487 2.873.277 701.487 2.873.277 219.834.246 94.477.941 Türev finansal araçlardan doğan (alacaklar)/ borçlar: Yabancı para swap işlemleri (2.2) - - Toplam uzun vadeli finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülükler - net 45 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 25 - BORÇLANMALAR VE BORÇLANMA MALİYETLERİ (Devamı) (1) Kısa vadeli TL krediler, sabit faizli rotatif ve spot banka kredilerinden oluşmakta olup faiz oranları yıllık %9 ile %9,25 arasında değişmektedir (31 Aralık 2012: %7,87 ile %9,75). (2.1) 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Avro krediler, faiz oranı Euribor+%5,60’a göre altı ayda bir değişen (Mart ve Eylül) faiz oranlı kredileri içermektedir. (2.2) Avro krediler faiz oranı Euribor+%3,40’a göre altı ayda bir değişen faiz oranlı krediyi içermektedir (31 Aralık 2012: Euribor +%3,40’a). (3) Uzun vadeli TL krediler, sabit faizli banka kredilerinden oluşmakta olup faiz oranları yıllık %9,30 ile %10,75 arasında değişmektedir (31 Aralık 2012: %10,45 ile %13,23). Grup ile Morgan Stanley Bank International Limited, Morgan Stanley & Co. International Limited ve garantör Yaşar grubu şirketleri, Yaşar Holding, Yaşar Birleşik Pazarlama Dağıtım Turizm ve Ticaret A.Ş. (“YBP”), Çamlı Yem Besicilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Çamlı Yem”), Pınar Süt Mamülleri Sanayii A.Ş. (“Pınar Süt”), Pınar Entegre Et ve Un Sanayi A.Ş. (“Pınar Et”), Viking Kağıt ve Selüloz A.Ş. (“Viking Kağıt”), Pınar Su Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Pınar Su”) arasında 27 Eylül 2006 tarihinde imzalanan ve 27 Eylül 2013 vadeli kredi anlaşmasına ilişkin olarak Morgan Stanley & Co. International Limited ile International Swaps and Derivatives Association (“ISDA”) master anlaşması, ekleri ve swap teyid dokümanlarını imzalamak suretiyle, Euribor + %5,60 faiz oranına sahip 14 milyon Avro tutarındaki krediyi, TL swap eğrisi + %8,50 faiz oranına sahip aynı vadeli 27.286.000 TL ile “swap” etmiştir. Bu çerçevede, Grup döviz cinsinden finansal borçların TL’ye çevrilmesinden dolayı kur değişikliklerinden doğan döviz riskini azaltabilmek için gerekli gördüğü ölçüde türev enstrümanlarını kullanmaktadır. Söz konusu swap ve kredi işlemlerinden kaynaklanan kayıp ve kazançlar, UMS 39’daki rayiç değer değişikliği riskinden kaynaklanan ve kar zararı etkileyebilecek değişimlere karşı korunmayı sağlayan işlemlerle ilgili hükümler doğrultusunda, cari dönem konsolide kapsamlı gelir tablosunda, finansal gelirler ve finansal giderler içerisinde muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 38). Söz konusu kredi ve swap işlemi 27 Eylül 2013 tarihinde kapanmıştır Öte yandan Grup, 1 Ağustos 2011 tarihinde almış olduğu 25.000.000 Avro tutarındaki krediye ilişkin uluslararası bir finans kuruluşu ile ISDA master anlaşması, ekleri ve swap teyit dökümanlarını imzalamak suretiyle Avro/ TL üzerinden swap anlaşması yapmıştır. Grup bu anlaşma ile söz konusu kredinin yalnızca faiz ödemelerini %8,30 faiz oranı ve 2,274 Avro/ TL kuru ile swap etmiştir. Grup yönetiminin yapmış olduğu değerlendirmeler sonucunda, nakit akım riskinden korunma amaçlı olarak tanımlanan türev araçların makul değerleri ile 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle taşınan değerleri arasındaki toplam 2.684.060 TL (31 Aralık 2012:6.252.307 TL) tutarındaki fark diğer kısa ve uzun vadeli türev finansal araçlar içerisinde sınıflandırılmış olup tahakkuk eden 740.179 TL (31 Aralık 2012: 979.478 TL) tutarındaki swap işleminden kaynaklanan faiz gideri ile 1.360.727 TL tutarındaki (31 Aralık 2012: 823.040 TL) faiz ödemesi ile realize olan faiz gideri finansal giderler (Dipnot 38) içerisinde sınıflandırılarak kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır. 1.943.882 TL (31 Aralık 2012: 5.272.830 TL) tutarındaki türev işlemlerden kaynaklanan makul değer farkı ise, türev araçların etkin olması sebebiyle, 388.776 TL (31 Aralık 2012: 1.054.566 TL) tutarındaki ertelenmiş vergi etkisi (Dipnot 39) düşülerek özkaynaklarda nakit akımdan korunma işlemleri fonu içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Grup’un finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülükler ile ilgili vermiş olduğu teminatlar Dipnot 26’da açıklanmıştır. 46 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 25 - BORÇLANMALAR VE BORÇLANMA MALİYETLERİ (Devamı) 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle rayiç değer değişikliği riskinden korunma amacıyla yapılmış olan türev finansal araçlardan doğan alacak ve borçları da içeren uzun vadeli krediler ve diğer finansal yükümlülüklerin geri ödeme planı aşağıdaki gibidir: 2014 yılı 2015 yılı 2016 yılı 2017 yılı 2018 yılı 2019 yılı 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 33.463.798 73.277.409 57.537.483 27.777.778 27.777.778 27.612.017 26.636.754 27.001.604 13.227.566 - 219.834.246 94.477.941 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle, Grup’un değişken ve sabit faiz oranlı net finansal borçları ve diğer finansal yükümlülüklerinin faiz oranı yenileme tarihlerine göre hazırlanmış vade kırılımı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013: Sabit faiz oranlı finansal borçlar 31 Aralık 2012: Değişken faiz oranlı finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülükler Sabit faiz oranlı finansal borçlar 3 aya kadar Toplam - 266.709.346 - 266.709.346 3 aya kadar Toplam 28.276.159 - 28.276.159 130.362.170 28.276.159 158.638.329 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle, Grup’un yapmış olduğu faiz duyarlılık analizine göre, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle, faiz oranlarında %1’lik bir artış söz konusu olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, değişken faiz oranlı kredilerden kaynaklanan faiz gideri sonucu net dönem karı 71.183 TL daha az olurdu. Net finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülüklerin makul değerleri aşağıdaki gibidir: Taşınan Değer 31 Aralık 2013 Finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülükler - net 266.709.346 Makul Değer 31 Aralık 2012 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 158.638.329 244.301.779 159.003.245 Finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülüklerin makul değerleri, TL ve Avro krediler için sırasıyla yıllık %10,30 ve %4,93 ağırlıklı ortalama etkin faiz oranları kullanılarak iskonto edilmiş nakit akım yöntemi ile belirlenmiştir (31 Aralık 2012: TL ve Avro krediler için sırasıyla yıllık %9,93 ve %7,43 ağırlıklı ortalama etkin faiz oranları kullanılarak iskonto edilmiş nakit akım yöntemi ile belirlenmiştir). 47 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 26 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR a) 1.469.164 70.921 23.802 750.842 98.252 374.906 221.272 1.563.888 1.445.272 389.481.329 44.782.296 20.631.264 16.678.374 3.231.893 134.476.300 33.798.262 9.648.325 10.808.145 1.580.430 474.805.156 190.311.462 598.830.555 31.710.409 530.311.200 18.584.679 630.540.964 548.895.879 Alınan teminatlar: Kefaletler İpotekler Teminat mektupları Teminat senetleri Teminat çekleri c) 31 Aralık 2012 Kısa vadeli borç karşılıkları: Promosyon gider karşılığı Dava karşılığı Ciro primi karşılığı Diğer b) 31 Aralık 2013 Verilen teminatlar: Kefaletler Teminat mektupları 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle verilen kefaletler, Yaşar Holding, Pınar Süt, Çamlı Yem, Viking Kağıt, Pınar Su ve Pınar Et’in uluslararası piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu toplam 22.222.222 Avro ve 250.000.000 ABD doları karşılığı 598.830.555 TL (31 Aralık 2012: 36.000.000 Avro ve 250.000.000 ABD Doları karşılığı 530.311.200 TL) tutarındaki kredilere, Şirket’in sayılan grup şirketleriyle birlikte garantör olmasından kaynaklanmaktadır (Dipnot 42.ii.k). 48 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 26 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR (Devamı) 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle Grup’un teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 Şirket tarafından verilen TRİ'ler: Döviz Cinsi Tutarı TL karşılığı Tutarı TL karşılığı TL Avro ABD Doları 30.372.563 419.251 50.000 31.710.409 30.372.563 1.231.131 106.715 TL Avro ABD Doları 17.996.754 250.000 - 18.584.679 17.996.754 587.925 - - - - - - - - - - - 250.000.000 598.830.555 533.575.000 533.575.000 530.311.200 445.650.000 445.650.000 ABD Doları Avro 22.222.222 - 65.255.555 - A.Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı B.Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı C.Olağan Ticari Faaliyetlerinin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3. Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı D.Diğer Verilen TRİ'lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı ii. B ve C maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. kişiler Lehine 31 Aralık 2012 Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ'lerin Grup’un Özkaynaklarına oranı 49 Döviz Cinsi ABD Doları 250.000.000 Avro - 36.000.000 - 84.661.200 - 630.540.964 548.895.879 %627 %847 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 27 - TAAHHÜTLER Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 28 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR ............................................................................................ 31 Aralık 2013 a) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri Personele borçlar 1.104.515 867.762 94.410 ........................ 18.018 1.198.925 b) 885.780 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar Kıdeme teşvik karşılığı c) 31 Aralık 2012 219.198 189.801 219.198 189.801 11.075.799 446.678 9.788.162 154.890 11.522.477 9.943.052 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar Kıdem tazminatı karşılığı Kıdeme teşvik karşılığı Türk İş Kanunu’na göre, Şirket bir senesini doldurmuş olan ve Şirket’le ilişkisi kesilen veya emekli olan 25 hizmet (kadınlarda 20) yılını dolduran ve emekliliğini kazanan (kadınlar için 58 yaşında, erkekler için 60 yaşında), askere çağrılan veya vefat eden personeli için kıdem tazminatı ödemekle mükelleftir. Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş kadardır ve bu tutar 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 3.254,44 TL (31 Aralık 2012: 3.033,98 TL) ile sınırlandırılmıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir ve herhangi bir fonlama şartı bulunmamaktadır. Kıdem tazminatı karşılığı çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüğün bilanço tarihindeki değerinin aktüeryal öngörüler doğrultusunda tahminiyle hesaplanır. Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı karşılığı, kıdem tazminatı tavanı her altı ayda bir ayarlandığı için, 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren geçerli olan 3.438,22 TL (1 Ocak 2013: 3.129,25 TL) üzerinden hesaplanmaktadır. 50 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 28 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR (Devamı) Toplam karşılığın hesaplanmasına yönelik aşağıdaki aktüeryal öngörüler kullanılmıştır: 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 4,09% 98% 3,50% 98% 2013 2012 9.788.162 6.164.220 Faiz maliyeti Aktüeryal zarar Dönem içinde ödenen Dönem içindeki artış 841.293 508.240 (1.049.860) 987.964 668.095 3.203.546 (955.187) 707.488 31 Aralık 11.075.799 9.788.162 Yıllık iskonto oranı Emeklilik olasılığı Kıdem tazminatı karşılığının yıl içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Faiz maliyeti, aktüeryal zararlar ve dönem içerisindeki artışın toplamı 2.337.497 TL (2012: 4.579.129 TL) olup 1.829.257 TL (2012: 1.375.583 TL) genel yönetim giderlerine ve 508.240 TL (2012: 3.203.546 TL) diğer kapsamlı gelirlere dahil edilmiştir. DİPNOT 29 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER Stok Personel Reklam ve tanıtım Nakliye ve navlun Amortisman ve itfa payı Lisans giderleri Diğer 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 330.087.671 55.710.198 22.061.751 18.180.561 11.500.264 6.319.292 50.220.819 307.838.497 47.674.106 15.049.995 14.918.824 10.453.486 5.445.256 41.717.276 494.080.556 443.097.440 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 6.923.164 955.478 4.096.993 785.642 7.878.642 4.882.635 DİPNOT 30 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER Devreden KDV Diğer 51 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 31 - SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ Şirket, SPK’ya kayıtlı olan şirketlere tanınan kayıtlı sermaye sistemini uygulamakta olup, 1 Kr nominal değere sahip kayıtlı paylarını temsil eden kayıtlı sermayesi için bir tavan belirlemiştir. Şirket’in onaylanmış ve ödenmiş nominal değerdeki sermayesi, 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Kayıtlı sermaye tavanı (tarihi değeri ile) Nominal değeri ile onaylanmış ve çıkarılmış sermaye 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 300.000.000 100.000.000 300.000.000 100.000.000 Türkiye’deki şirketler, nakit artırım dışındaki tüm iç kaynakların sermayeye ilavesi suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere kayıtlı sermaye tavanını aşabilirler. Nakit artırım suretiyle kayıtlı sermaye tavanı aşılamaz. Beheri 1 Kr olan 10.000.000.000 (2012: 10.000.000.000) adet pay bulunmaktadır. Şirket’in 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerindeki pay sahipleri ve sermaye içindeki payları tarihi değerlerle aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 TL Pay (%) Yaşar Holding (A, B) Halka arz (A, B) DYO A.Ş. (A, B) Diğer (A, B) Toplam ödenmiş sermaye 31 Aralık 2012 TL Pay (%) 74.160.452 25.452.943 370.815 15.790 74,16 25,45 0,37 0,02 74.160.452 25.452.943 370.815 15.790 74,16 25,45 0,37 0,02 100.000.000 100 100.000.000 100 Şirket, sermaye artışı sırasında ihraç ettiği pay senetlerini nominal değerinin üstünde bir bedelle ihraç ettiği için ihraç bedeli ile nominal değer arasında oluşan farklar paylara ilişkin primler hesabına kaydedilmiştir. Şirket sermayesi A grubu nama, A grubu hamiline ve B grubu hamiline paylardan oluşmakta olup, B grubu hamiline pay senetleri İMKB’de işlem görmektedir. Şirket’in işleri ve idaresi Genel Kurul tarafından Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve SPK düzenlemeleri çerçevesinde seçilecek 5 veya 7 üyeden oluşan bir Yönetim Kurulu tarafından yürütülür. Yönetim Kurulu’nun 5 üyeden oluşması halinde 3, 7 üyeden oluşması halinde 4 üye “A” grubu pay sahipleri tarafından gösterilecek adaylar arasından, diğer üyeler de “B” grubu pay sahipleri tarafindan gösterilecek adaylar arasından seçilir. Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul toplantılarında “A” grubu nama yazılı paylar sahiplerine “3’er” oy, “B” grubu hamiline yazılı paylar ise sahiplerine “1’er” oy bahşeder. Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler: 52 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 31 - SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (Devamı) Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin % 20’sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net karın % 5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin % 5’ini aşan dağıtılan karın % 10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin % 50’sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir. Yukarıda bahsi geçen yasal yedeklerin, SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” içerisinde sınıflandırılması gerekmektedir. Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle kardan ayrılan kısıtlanmış yedeklerinin nominal tutarı 416.144 TL (31 Aralık 2012: 416.144 TL) olup özleri itibariyle kısıtlanmamış olan 160.465 TL tutarındaki “Olağanüstü Yedekler” (31 Aralık 2012: 160.465 TL), “Geçmiş Yıllar Zararları” içerisine sınıflandırmıştır. SPK duyurularına göre “Ödenmiş Sermaye”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”’nin yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu tebliğin uygulanması esnasında değerlemelerde çıkan farklılıkların (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklılıklar gibi): - “Ödenmiş Sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz sermayeye ilave edilmemişse, “Ödenmiş Sermaye” kaleminden sonra gelmek üzere açılacak “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle; - “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”’nden kaynaklanmakta ve henüz kar dağıtımı veya sermaye artırımına konu olmamışsa “Geçmiş Yıllar Kar/ Zararıyla”, ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Diğer özkaynak kalemleri ise SPK Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde değerlenen tutarları ile gösterilmektedir. Sermaye düzeltmesi farklarının sermayeye eklenmek dışında bir kullanımı yoktur. Halka açık şirketler, kar payı dağılımlarını SPK’nın 01 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no’lu Kar Payı Tebliği’ne göre yaparlar. Ortaklıklar, karlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kar dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında, asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kar dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kar payı öderler. Ayrıca, kar payları eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenebilecektir ve ara dönem finansal tablolarda yer alan kar üzerinden nakden kar payı avansı dağıtabilecektir. TTK’ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kar dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kar payı ayrılmadıkça, başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kar aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kardan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi, pay sahipleri için belirlenen kar payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kardan pay dağıtılamaz. Halka açık ortaklıklarda kar payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın payları oranında eşit olarak dağıtılır. DİPNOT 32 - HASILAT 53 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Satış gelirleri : 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 934.465.758 25.886.933 2.413.569 735.180.094 17.862.941 425.842 962.766.260 753.468.877 39.363.268 28.138.428 1.002.129.528 781.607.305 Yurt içi satışlar: Mamul satışları Ticari mal satışları Diğer satışlar Yurt dışı satışlar Toplam brüt satışlar Eksi: İndirimler İadeler Satış gelirleri Satışların maliyeti Brüt kar 54 (413.371.146) (19.355.382) (285.686.331) (9.655.793) 569.403.000 486.265.181 (372.995.694) (344.978.901) 196.407.306 141.286.280 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 33 - İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 34 - GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ a) 22.061.751 18.238.392 18.020.058 6.319.292 3.290.655 2.899.390 2.674.334 2.427.785 1.764.604 214.652 3.101.712 15.049.995 15.690.247 14.867.253 5.445.256 2.018.702 39.810 2.376.266 2.055.575 1.649.321 296.713 2.061.217 81.012.625 61.550.355 12.338.982 4.720.628 2.133.255 1.829.257 1.190.757 596.874 496.624 505.600 263.774 3.196.738 9.900.137 7.536.116 1.730.074 1.375.583 875.427 517.124 488.044 470.041 252.080 2.680.227 27.272.489 25.824.853 8.599.727 922.220 556.256 370.539 354.219 1.996.786 7.237.401 781.590 421.689 332.752 228.843 1.741.056 12.799.747 10.743.331 Genel yönetim giderleri: Personel giderleri Danışmanlık ve istişare Dışarıdan sağlanan hizmetler Kıdem tazminatı Amortisman ve itfa payı Seyahat Vergi, resim ve harçlar Enerji Haberleşme Diğer c) 1 Ocak 31 Aralık 2012 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri: Reklam ve tanıtım giderleri Personel giderleri Nakliye ve navlun giderleri Lisans giderleri Amortisman ve itfa payı Danışmanlık Kira Seyahat giderleri Dışarıdan sağlanan hizmetler Enerji Diğer b) 1 Ocak 31 Aralık 2013 Araştırma ve geliştirme giderleri: Personel giderleri Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler Amortisman ve itfa payı Seyahat Enerji Diğer 55 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 35 - ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER a) 1 Ocak 31 Aralık 2012 20.143.528 766.655 71.540 62.515 2.152.815 17.531.514 251.243 60.909 199.765 713.752 23.197.053 18.757.183 (29.836.734) (1.805.481) (213.659) (61.358) (66.575) (885.769) (3.866.781) (3.884.358) (204.045) (230.900) (1.630.754) (32.869.576) (9.816.838) Esas faaliyetlerden diğer gelirler: Ticari faaliyetlerle ilgili kur farkı Hurda satış karı Kira geliri Şüpheli alacak karşılık iptali Diğer b) 1 Ocak 31 Aralık 2013 Esas faaliyetlerden diğer giderler: Ticari faaliyetlerle ilgili kur farkı Şüpheli alacak karşılık gideri Stok değer düşüklüğü Dava gider karşılığı Dava giderleri Diğer DİPNOT 36 - YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER a) 1 Ocak 31 Aralık 2012 131.960 10.444 131.960 10.444 Yatırım faaliyetlerinden gelirler: Maddi duran varlık satış karı b) 1 Ocak 31 Aralık 2013 Yatırım faaliyetlerinden giderler: Maddi duran varlık satış zararı Satılmaya hazır finansal varlıklar değer düşüklüğü 56 (398.113) (103.464) (28.878) (363.418) (501.577) (392.296) DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 37 - FİNANSMAN GİDERLERİ a) 1 Ocak 31 Aralık 2012 8.496.389 7.854.765 7.783.635 812.787 567.169 333.159 4.772.911 18.314.361 757.679 99.314 - 25.847.904 23.944.265 (37.113.230) (26.158.887) (9.087.741) (7.416.058) (2.627.268) (9.708.720) (28.067.960) (18.156.464) (1.310.920) (2.188.927) (82.403.184) (59.432.991) Finansman gelirleri: Türev işleminden kaynaklı kur farkı geliri Kur farkı geliri Vade unsuru içeren işlemlerden kaynaklanan finansal gelir Kefalet geliri Faiz geliri Diğer b) 1 Ocak 31 Aralık 2013 Finansman giderleri: Kur farkı gideri Faiz gideri Vade unsuru içeren işlemlerden kaynaklanan finansal gider Banka komisyon giderleri Kefalet gideri DİPNOT 38 - SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 39 – GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) VERGİ VARLIK VE 1 Ocak - 31 Aralık 2013 ve 2012 hesap dönemlerine ait konsolide kapsamlı gelir tablolarında yer alan vergi geliri aşağıda özetlenmiştir. 1 Ocak 1 Ocak 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Cari dönem kurumlar vergisi gideri Ertelenmiş vergi geliri (319.408) 2.923.984 1.262.294 2.604.576 1.262.294 Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan bağlı ortaklıklar için ayrı hesaplanmış olup söz konusu bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle vergi karşılığı bulunmamaktadır. 57 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 39 – GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (Devamı) VERGİ VARLIK VE Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 2013 yılı için %20’dir (31 Aralık 2012: %20). Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası, yatırım indirimi istisnası vb.) ve indirimlerin (ar-ge indirimi gibi) indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kar dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir. Rusya Federasyonu’nda ve Romanya’da yürürlükte bulunan gelir vergisi oranları sırasıyla %20 ve %16’dır (31 Aralık 2012: sırasıyla %20 ve %16). Türkiye’deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara ödenen kar paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalan kişi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %15 (31 Aralık 2012: %15) oranında stopaja tabidir. Karın sermayeye ilavesi, kar dağıtımı sayılmaz. Şirketler üçer aylık mali karları üzerinden %20 (2012: %20) oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 14 üncü gününe kadar beyan edip 17’nci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalmış ise bu tutar nakden iade alınabileceği gibi devlete karşı olan herhangi bir başka mali borca da mahsup edilebilir. Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25 inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir. Vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse yapılacak vergi tarhiyatı nedeniyle vergi miktarları değişebilir. Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl karlarından mahsup edilemez. Kurumlar Vergisi Kanunu’nda kurumlara yönelik birçok istisna bulunmaktadır. Bu istisnalardan Grup’a ilişkin olanları aşağıda açıklanmıştır: 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisselerinin, gayrimenkullerinin, rüçhan hakkı, kurucu senedi ve intifa senetleri satışından doğan kazançlarının %75’i, 21 Haziran 2006 tarihinden başlayarak kurumlar vergisinden istisnadır. İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir. Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır. 58 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 39 – GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (Devamı) VERGİ VARLIK VE Kurumların rüçhan hakkı kuponlarının satışından elde ettikleri kazançlarının %75’lik kısmı ile anonim şirketlerin kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları hisse senetlerinin itibari değerlerinin üzerinde elden çıkarılmasından sağlanan emisyon primi kazançları kurumlar vergisinden istisnadır. Dolayısı ile ticari kar/ (zarar) rakamı içinde yer alan yukarıda sayılan nitelikteki kazançlar/ (kayıplar) kurumlar vergisi hesabında dikkate alınmıştır. Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde yukarıda yer alan istisnalar yanında ayrıca Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8. maddesi ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. madde hükmünde belirtilen indirimler ile birlikte Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde belirtilen diğer indirimler de dikkate alınır. Transfer fiyatlandırması Kurumların ilişkili kişilerle yaptıkları mal veya hizmet alım ya da satımlarında emsallerine uygun olarak tespit edecekleri bedel veya fiyat kullanmaları gerekmektedir. Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade etmektedir. Kurumlar, ilişkili kişiler ile gerçekleştirdiği işlemlerde uygulanacak emsaline uygun fiyat veya bedelleri ilgili kanunda belirtilen yöntemlerden işlemin mahiyetine en uygun olanını kullanmak suretiyle tespit edeceklerdir. Emsaline uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat ve bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kağıtlar olarak kurumlar tarafından saklanması zorunlu kılınmıştır. Ayrıca, kurumlar bir hesap dönemi içerisinde ilişkili kişiler ile yaptıkları işlemlere ilişkin olarak bilgi ve belgeleri içerecek şekilde gerektiğinde ibraz edilmek üzere Kurumlar Vergisi Beyannamesi tarihine kadar bir rapor hazırlayacaklardır. Emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunulması halinde kazancın tamamen veya kısmen transfer fiyatlaması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacaktır. Tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç 13 üncü maddede belirtilen şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kar payı veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılacaktır. Transfer fiyatlandırması yoluyla dağıtılmış kar payının net kar payı tutarı olarak kabul edilmesi ve brüte tamamlanması sonucu bulunan tutar üzerinden ortakların hukuki niteliğine göre belirlenen oranlarda vergi kesintisi yapılacaktır. Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri, taraf olan mükellefler nezdinde buna göre düzeltilecektir. Ancak, bu düzeltmenin yapılabilmesi için örtülü kazanç dağıtan kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve ödenmiş olması gerekmektedir. Örtülü kazanç dağıtılan kurum nezdinde yapılacak düzeltmede dikkate alınacak tutar, kesinleşen ve ödenen tutar olacaktır. 59 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 39 – GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (Devamı) VERGİ VARLIK VE Rusya Federasyonu Rusya Federasyonu’nda yürürlükte bulunan gelir vergisi oranı %20’dir (2012: %20). Rusya Federasyonu vergi sistemine göre mali zararlar, gelecekteki vergiye tabi gelirlerden mahsup edilmek üzere 10 yıl ileriye taşınabilir. Mahsup edilebilecek tutarlar ile ilgili herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Öte yandan, Rusya Federasyonu’nda vergi, para ve gümrük mevzuatları çeşitli yorumlara ve sık sık ortaya çıkan değişikliklere tabidir. Şirket’in işlemlerinde ve faaliyetlerinde uygulanan mevzuatla ilgili yönetimin yorumu, ilgili bölgesel ve federal otoritelerce değişik şekillerde yorumlanabilir. Rusya Federasyonu’nda yakın geçmişte yaşanan olaylar, vergi otoritelerinin mevzuat ile ilgili değerlendirmelerindeki yorumların neticesinde geçmişte onaylanan işlemlerin ve faaliyetlerin ileriki dönemlerde onaylanmayacağı riskinin mümkün olabileceğini göstermektedir. Vergiler ile ilgili inceleme vergi incelemesine yetkili makamlarca, istisnai durumlar söz konusu olmadığı takdirde, son incelemeden önceki üç yılı kapsar. Kimi durumlar altında bu tür incelemeler daha uzun dönemleri de kapsayabilir. 1 Ocak - 31 Aralık 2013 ve 2012 hesap dönemlerine ait vergi gider mutabakatı aşağıdaki gibidir: Vergi öncesi kar Vergi öncesi kar üzerinden ana ortaklık vergi oranıyla hesaplanan vergi İndirilecek gelirler Kanunen kabul edilmeyen giderler Önceki yıllarda üzerinden ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmayan mali zarar mahsubu Diğer Vergi geliri 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 8.725.025 16.237.508 (1.745.005) 150.168 (614.643) (3.247.501) 302.947 (540.323) 3.246.686 1.567.370 4.729.335 17.836 2.604.576 1.262.294 Ertelenmiş vergiler Grup ertelenmiş gelir vergisi varlık ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinde taşınan değerleri ile Vergi Usul Kanunu arasındaki farklı değerlendirmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Müteakip dönemlerde gerçekleşecek geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri için uygulanan oran %20’dir (31 Aralık 2012: %20). 60 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 39 – GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (Devamı) VERGİ VARLIK VE 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle birikmiş geçici farklar ve ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin bilanço tarihleri itibariyle yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hesaplamalarının dökümü aşağıdaki gibidir: Birikmiş geçici farklar 31 Aralık 2013 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 (23.003.377) (5.030.453) 2.215.160 388.776 1.266.933 (21.940.040) (5.550.493) 1.957.632 1.054.566 65.002 Ertelenmiş vergi varlığı Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 3.870.869 (28.033.830) 3.077.200 (27.490.533) Ertelenmiş vergi yükümlülüğü-net (24.162.961) (24.413.333) Maddi duran varlıkların yeniden değerlenmesi Faydalı ömür düzeltmesi Kıdem tazminatı karşılığı Nakit akımdan korunma işlemleri Diğer 165.566.230 25.238.046 (11.075.799) (1.943.880) (6.334.665) 31 Aralık 2012 Ertelenmiş vergi varlığı/ (yükümlülüğü) 146.600.366 27.752.463 (9.788.162) (5.272.829) (325.008) Grup, müteakip yıllarda kullanılabilecek taşınabilir mali zararlardan kaynaklanan 19.296.165 TL (31 Aralık 2012: 22.542.851 TL) tutarlarındaki ertelenmiş vergi varlığını gelecekte faydalanılması kuvvetle muhtemel görülmediği için kayıtlarına almamıştır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle Şirket’in finansal tablolarına yansıtılmayan ve üzerinden ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmayan mahsup edilebilecek mali zararların en son kullanım yıllarına göre dağılımı aşağıdaki gibidir: En son kullanım yılı 2013 2014 2016 61 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 26.458.908 25.100.934 44.920.983 42.692.338 25.100.934 44.920.983 96.480.825 112.714.255 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 39 – GELİR VERGİLERİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (Devamı) (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE Ertelenmiş vergi hareket tablosu aşağıda belirtilmiştir: 1 Ocak (26.633.553) Cari dönem kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıplarına verilen Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değer fonuna verilen 1.262.294 640.709 317.217 31 Aralık 2012 (24.413.333) Cari dönem kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıplarına verilen Nakit akımdan korunma işlemleri fonuna verilen Yeniden değerleme fonu üzerinden hesaplanan 2.923.984 101.648 (665.790) (2.109.470) 31 Aralık 2013 (24.162.961) DİPNOT 40 - PAY BAŞINA KAZANÇ Konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda beyan edilen pay başına kazanç, zararın ilgili dönem içinde mevcut paylarının ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Şirketler mevcut pay sahiplerine birikmiş karlarından payları oranında pay dağıtarak (“Bedelsiz Hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Pay başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz pay ihracı çıkarılmış paylar olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı pay adedi ortalaması, payların bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir. 1 Ocak 31 Aralık 2013 1 Ocak 31 Aralık 2012 Net dönem karı A 11.329.601 17.499.802 Nominal değeri 1 Kr olan çıkarılmış adi payının ağırlıklı ortalama adedi (Dipnot 31) B 10.000.000.000 10.000.000.000 A/B 0,113 0,175 Nominal değeri 1 Kr olan 100 adet pay başına kazanç DİPNOT 41 - PAY BAZLI ÖDEMELER Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). 62 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 42 - SİGORTA SÖZLEŞMELERİ Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). DİPNOT 43 - YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA SPK’nın, 17 Mart 2005 tarih ve 11/ 367 sayılı Kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren, KGK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı (“TMS 29”) uygulanmamıştır. DİPNOT 44 - TÜREV ARAÇLAR Türev finansal araçlardan doğan alacaklar Vadeli döviz işlemleri gelir tahakkuku Türev finansal araçlardan doğan borçlar (kısa vadeli) Türev finansal araçlardan doğan borçlar (uzun vadeli) 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1.684.169 5.637.800 - 1.684.169 5.637.800 1.982.573 701.487 3.857.889 2.873.277 2.684.060 6.731.166 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle vadeli döviz alım satım sözleşmeleri 1.480.000 Avro karşılığında ve 2.852.000 ABD Doları karşılığında vadeli TL, satış taahhütlerinden oluşmaktadır. Kontrat miktarı Rayiç değeri Vadeli döviz işlemlerinden doğan karlar/ (zararlar) TL satar Avro alır TL satar ABD Doları alır 3.530.239 5.217.874 4.345.703 6.086.579 815.464 868.705 Toplam 8.748.113 10.432.282 1.684.169 Vadeli döviz işlemleri 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle vadeli döviz alım-satım sözleşmelerinin vade analizi aşağıdaki gibidir. 1 aya kadar 1 ay ile 3 ay arası 3 ay ile 1 yıl arası Toplam TL satar Avro alır TL satar ABD Doları alır 3.530.239 5.217.874 - - 3.530.239 5.217.874 Toplam 8.748.113 - - 8.748.113 63 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 45 - FİNANSAL ARAÇLAR Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar: 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Grup’un önemli satılmaya hazır finansal varlıklarının detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 Mediterranean Trade for Paints Company (“MTP”) Ataer Enerji A.Ş. 31 Aralık 2012 TL Pay (%) TL Pay (%) - 15,00 0,01 103.311 275 15,00 0,01 - 103.586 Grup’un satılmaya hazır finansal varlıkları, aktif sermaye piyasalarında işlem görmediklerinden ve şirketlerin makul değerleri güvenilir bir şekilde ölçülemediğinden, maliyet bedellerinden, varsa, değer düşüklüğü arındırılmış olarak taşınmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 2013 2012 1 Ocak Değer düşüklüğü 31 Aralık 103.586 467.004 (103.586) (363.418) - 103.586 DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ Grup, faaliyetlerinden ötürü, kur, nakit akım ve faiz oranı risklerinden oluşan piyasa riskine, sermaye riskine, kredi riskine ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Grup’un riskleri yönetim politikası, finansal piyasalardaki beklenmedik değişimlere odaklanmıştır. Finansal risklerin yönetim politikası Grup’un üst düzey yönetimi ve finans bölümü tarafından Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politika ve stratejileri doğrultusunda yapılmaktadır. Yönetim Kurulu özellikle kur, faiz ve sermaye risklerinin yönetilmesi için genel kapsamda prensip ve politika hazırlamakta, finansal ve operasyonel riskleri yakından takip etmektedir. Grup’un finansal riskleri yönetmek için belirlediği amaçlar şu şekilde özetlenebilir; - Grup’un faaliyetlerinden ve ana varlıklarından sağlanan nakit akışının, kur ve faiz riskleri göz önünde bulundurularak etkin bir şekilde, devamlılığının sağlanması, Etkin ve verimli kullanmak üzere yeterli miktarda kredi kaynağının tür ve vade olarak en uygun koşullarda gerektiğinde kullanılmak üzere hazır tutulması Karşı taraftan kaynaklanan riskin asgari düzeyde tutulması ve etkin takibi. 64 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ a) Kredi riski: Kredi riski bankalardaki mevduat, ilişkili taraflardan alacaklar ve diğer ticari alacaklardan kaynaklanmakta olup finansal varlıkları elinde bulundurmak, karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Grup yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf (ilişkili taraflar hariç) için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Grup, bayilerinden ve direkt müşterilerinden doğabilecek bu riski, belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak ve teminat tutarlarını güncelleyerek yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Grup tarafından izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar, Grup yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum göz önüne alınarak değerlendirilmekte ve şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riski analizi izleyen sayfadaki gibidir: 65 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) 31 Aralık 2013 Alacaklar Ticari Alacaklar (1) Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) (2) - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (3) B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan , aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri (3) C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri (3) - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) -Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf Bankalardaki Mevduat Toplam 3.351.937 - 236.721.395 43.457.418 - 5.301.050 - 7.086.171 - 252.460.553 43.457.418 1.764.482 215.305.027 - 5.301.050 7.086.171 229.456.730 - 6.559.889 - - - 6.559.889 13.022.999 2.715.570 1.833.480 14.340.282 (12.506.802) 1.833.480 - - - - 14.610.454 2.715.570 1.833.480 14.569.604 (12.736.124) 1.833.480 - 1.587.455 229.322 (229.322) - 66 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) 31 Aralık 2012 Alacaklar Diğer Alacaklar Ticari Alacaklar (1) Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) (2) - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (3) B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan , aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri (3) C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri (3) - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) -Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf Bankalardaki Mevduat Toplam 1.240.003 - 237.746.049 28.902.511 53.544 - 3.906.271 - 9.253.938 - 252.199.805 28.902.511 725.390 223.264.067 53.544 3.906.271 9.253.938 237.203.210 - - - - - - - - - 12.455.725 1.530.865 2.540.870 13.534.028 (10.993.158) 2.540.870 - 514.613 229.322 (229.322) - 11.941.112 1.530.865 2.540.870 13.304.706 (10.763.836) 2.540.870 - 67 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle vadesi geçmiş finansal araçların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Alacaklar İlişkili Taraflar Diğer Taraflar Toplam 606.038 919.599 61.818 - 12.812.633 860.283 671.407 512.156 13.418.671 1.779.882 733.225 512.156 (4.549.050) (4.549.050) 10.307.429 11.894.884 Teminat ile güvence altına alınmış kısmı 1.587.455 31 Aralık 2012 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Alacaklar İlişkili Taraflar Diğer Taraflar Toplam 514.613 - 8.184.515 2.829.305 1.273.400 2.194.762 8.699.128 2.829.305 1.273.400 2.194.762 (4.071.735) (4.071.735) 10.410.247 10.924.860 Teminat ile güvence altına alınmış kısmı 514.613 b) Likidite riski: İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, Grup’un ana ortağı Yaşar Holding ile birlikte, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin ve operasyonlardan yaratılan fonun yeterli miktarlarda olmasının sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. Grup yönetimi, kesintisiz likiditasyonu sağlamak için müşteri alacaklarının vadesinde tahsil edilmesi konusunda yakın takip yapmakta, tahsilatlardaki gecikmenin Grup’a finansal herhangi bir yük getirmemesi için yoğun olarak çalışmakta ve de bankalarla yapılan çalışmalar sonucunda Grup’un ihtiyaç duyması halinde kullanıma hazır nakdi ve gayrinakdi kredi limitleri belirlemektedir. Ayrıca, Şirket’in ana ortağı durumunda olan Yaşar Holding, Grup’un mevcut olan ticari ve ticari olmayan borçlarını ödemekte herhangi bir güçlükle karşılaşmaması ve zamanında ödemelerini gerçekleştirmesi için Grup’a gerekli kaynak ve desteğin sağlanacağını taahhüt etmiştir. 68 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) 31 Aralık 2013 Sözleşme Uyarınca Nakit Çıkışlar Defter Toplamı Değeri (=I+II+III) 3 - 12 ay arası (II) 1 - 5 yıl arası (III) 264.026.936 182.952.463 15.173.725 326.852.010 7.033.538 228.953.005 184.530.592 142.546.807 41.983.785 17.817.667 2.719.399 6.885.357 90.865.467 8.212.911 462.153.124 529.200.269 152.299.744 277.822.147 99.078.378 3 aydan kısa ( I ) Sözleşme uyarınca vadeler: Türev olmayan finansal yükümlülükler: Finansal Borçlar Ticari Borçlar Diğer Borçlar Türev finansal araçlar: Finansal (yatırımlar)/ yükümlülükler (Dipnot 8) 2.684.061 3.619.180 904.867 1.274.469 1.439.844 31 Aralık 2012 Sözleşme Uyarınca Nakit Çıkışlar Defter Toplamı Değeri (=I+II+III) 3 aydan kısa ( I ) 3 - 12 ay arası (II) 1 - 5 yıl arası (III) Sözleşme uyarınca vadeler: Türev olmayan finansal yükümlülükler: Finansal Borçlar Ticari Borçlar Diğer Borçlar 157.551.841 144.166.416 78.460.342 179.665.347 144.979.375 83.748.227 21.418.145 86.869.364 4.170.234 51.806.422 106.440.780 58.110.011 74.535.631 5.042.362 380.178.599 408.392.949 112.457.743 184.452.064 111.483.142 Türev finansal araçlar: Finansal (yatırımlar)/ yükümlülükler (Dipnot 8) 1.093.366 3.550.714 69 1.837.885 (2.267.885) 3.980.714 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) c) Piyasa riski: i) Döviz kuru riski Grup, döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların TL’ye çevrilmesinden dolayı kur değişiklerinden doğan döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Grup, kur riskini azaltabilmek için döviz pozisyonunu dengeleme amaçlı bir politika izlemektedir. Mevcut riskler Şirket’in Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu’nca yapılan düzenli toplantılarda izlenmekte ve Grup’un döviz pozisyonu takip edilmektedir. Söz konusu riskten ötürü, Grup gerekli gördüğü ölçüde türev enstrümanlarını kullanmaktadır. 70 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) Yabancı Para Pozisyonu Tablosu TL Karşılığı 1. Ticari Alacaklar 2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa, Banka hesapları dahil) 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 5. Ticari Alacaklar 6a. Parasal Finansal Varlıklar 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 7. Diğer 8. Duran Varlıklar (5+6+7) 9. Toplam Varlıklar (4+8) 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 14. Ticari Borçlar 15. Finansal Yükümlülükler 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) 18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 31 Aralık 2013 ABD Doları Avro Diğer (TL Karşılığı) TL Karşılığı 31 Aralık 2012 ABD Doları Avro Diğer (TL Karşılığı) 7.192.666 3.150.595 159.493 - 4.821.793 2.458.596 186.716 - 3.089.961 11.097.387 11.097.387 960.849 4.111.444 4.111.444 353.898 513.391 513.391 - 32.664 4.854.457 288.368 4.854.457 18.324 2.476.920 2.476.920 186.716 118.000 186.716 - (278.184.490) (16.313.890) (294.498.380) (48.941.668) (8.150.071) (57.091.739) (351.590.118) (45.040.864) (45.040.864) (45.040.864) 19. Bilanço Dışı Döviz Cinsinden Türev Araçların Net Varlık/ (Yükümlülük ) Pozisyonu (19a-19b) 19a. Aktif Karakterli Bilanço Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı 19b. Aktif Karakterli Bilanço Dışı Döviz Cinsinde Türev Ürünlerin Tutarı 20. Net Yabancı Para Yükümlülük Pozisyonu (9+18+19) (340.492.732) 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Yükümlülük Pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (340.492.732) 22. Döviz Hedge’i İçin Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri 23. Döviz Varlıkların Hedge Edilen Kısmının Tutarı 24. Döviz Yükümlülüklerin Hedge Edilen Kısmının Tutarı 25. İhracat 39.363.268 26. İthalat 203.434.048 (61.996.858) (5.555.556) (67.552.414) (16.666.667) (2.775.437) (19.442.104) (86.994.518) - (100.272.798) (40.980.398) (61.083.854) (202.337.050) (52.261.378) (4.645.631) (56.907.009) (259.244.059) (32.195.466) (25.431.315) (57.626.781) (773) (773) (57.627.554) (18.234.112) (17.425.861) (6.697.280) (42.357.253) (22.222.222) (1.975.435) (24.197.657) (66.554.910) - - - - - - - - - - - - - - - (40.929.420) (86.481.127) 825.292 (254.389.602) (55.150.634) (66.368.195) - (40.929.420) (86.481.127) 825.292 (254.389.602) (55.150.634) (66.368.195) - 33.435.100 28.138.430 189.895.972 10.092.152 61.607.461 14.217.417 34.617.020 10.805.231 53.211.965 1.046.053 40.425.056 - DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) 71 9.437.586 - DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2013 Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu Kar/Zarar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde: 1- ABD Doları net yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısmı (-) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) (8.735.566) (8.735.566) 8.735.566 8.735.566 (8.735.566) (8.735.566) 8.735.566 8.735.566 (25.395.183) (25.395.183) (25.395.183 25.395.183 (25.395.183) (25.395.183) (25.395.183 25.395.183 Avro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde: 4- Avro net yükümlülük 5- Avro riskinden korunan kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) Diğer döviz kurlarının TL karşısında ortalama %10 değerlenmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) TOPLAM (3+6+9) (34.130.752) 72 34.130.752 (34.130.752) 34.130.752 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) 31 Aralık 2012 Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu Kar/Zarar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde: 1- ABD Doları net yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısmı (-) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) (9.831.152) (9.831.152) 9.831.152 9.831.152 (9.831.152) (9.831.152) 9.831.152 9.831.152 (15.607.808) 3.343.510 (12.264.298) 15.607.808 (3.343.510) 12.264.298 (15.607.808) 3.343.510 (12.264.298) 15.607.808 (3.343.510) 12.264.298 Avro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde: 4- Avro net yükümlülük 5- Avro riskinden korunan kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) Diğer döviz kurlarının TL karşısında ortalama %10 değerlenmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) TOPLAM (3+6+9) (22.095.450) 73 22.095.450 (22.095.450) 22.095.450 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) ii) Faiz riski Grup, faiz oranlarındaki değişmelerin faiz unsuru taşıyan varlık ve yükümlülükler üzerindeki etkisinden dolayı faiz oranı riskine maruz kalmaktadır. Faiz Pozisyonu Tablosu 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 247.159.503 464.837.184 248.397.120 333.590.342 - 53.319.423 Sabit faizli finansal araçlar Finansal varlıklar Finansal yükümlülükler Değişken faizli finansal araçlar Finansal yükümlülükler Grup’un yapmış olduğu faiz duyarlılık analizine göre, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle, faiz oranlarında %1’lik bir artış söz konusu olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, değişken faiz oranlı finansal araçlardan kaynaklanan faiz gideri sonucu net dönem karı 385.759 TL daha az olurdu. iii) Fiyat riski Grup’un operasyonel karlılığı ve operasyonlarından sağladığı nakit akımları, faaliyet gösterilen boya sektöründeki rekabet ve hammadde fiyatlarındaki değişime göre değişkenlik gösteren boya ve kimyasal madde fiyatlarından etkilenmekte olup, Grup yönetimi tarafından söz konusu fiyatlar yakından takip edilmekte ve maliyetlerin fiyat üzerindeki baskısını indirgemek amacıyla maliyet iyileştirici önlemler alınmaktadır. Mevcut riskler Şirket’in Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu’nca yapılan düzenli toplantılarda izlenmektedir. d) Sermaye riski yönetimi: Sermayeyi yönetirken Grup’un hedefleri, ortaklarına getiri ve fayda sağlamak ile sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısıyla ve gerektiğinde Grup’un ana ortağı durumunda olan Yaşar Holding’in de desteğiyle faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir. 74 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 46 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı) Grup sermayeyi net borç/özsermaye oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özsermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterildiği gibi kredileri, ticari ve ilişkili taraflara borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Finansal borçlar Türev finansal alacaklar Ticari borçlar İlişkili taraflara diğer borçlar Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (Dipnot 6) 268.395.166 (1.684.169) 182.952.463 15.173.725 (14.135.886) 164.283.007 (5.637.800) 144.166.416 78.460.342 (11.567.024) Net borç 450.701.299 369.704.941 95.566.049 62.632.661 472% 590% Toplam özkaynaklar Net borç/ özsermaye oranı DİPNOT 47 - FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) Makul değer, finansal araçların, zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında gönüllü taraflar arasındaki bir cari işlemde, el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa teşkilatlanmış bir piyasada işlem gören fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir. Finansal araçların tahmini makul bedelleri, Grup tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemleri kullanılarak tespit olunmuştur. Ancak makul değer tahmini amacıyla piyasa verilerinin yorumlanmasında muhakeme kullanılır. Buna bağlı olarak burada sunulan tahminler, Grup’un cari bir piyasa işleminde elde edebileceği değerlerin göstergesi olmayabilir. Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, makul değeri belirlenebilen finansal araçların makul değerinin tahmininde kullanılmıştır: Finansal varlıklar Yıl sonu kurlarıyla çevrilen dövize dayalı olan bakiyelerin makul değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Nakit ve nakit benzerleri makul değerleri ile gösterilmektedir. Ticari alacakların, ilgili şüpheli alacak karşılıklarının kayıtlı değerleri ile birlikte ve diğer alacaklar ile ilişkili taraflardan kısa vadeli alacakların makul değerlerine yaklaşık tutarlar üzerinden gösterildiği tahmin edilmektedir. Borsaya kayıtlı olmayan satılmaya hazır finansal varlıkların genel maliyet değerlerinden değer düşüklüğü çıkarılmış değerlerinin makul değerlerinden önemli ölçüde farklı olmadığı kabul edilmektedir. 75 DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 47 - FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (Devamı) Finansal yükümlülükler Ticari borçlar ve diğer borçların iskonto edilmiş kayıtlı değerleri ile birlikte makul değerlerine yaklaşık tutarlar üzerinden gösterildiği tahmin edilmekte olup yıl sonu kurlarıyla çevrilen dövize dayalı olan bakiyelerin makul değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. İlişkili taraflara uzun vadeli diğer borçların makul değeri Dipnot 42’de finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülüklerin taşınan ve makul değerleri ise Dipnot 8’de açıklanmıştır. DİPNOT 48 - RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 28 Şubat 2014 günü saat 15.30'da belirlenen gösterge niteliğindeki ABD Doları ve Avro döviz kurları sırasıyla 2,2129 ve 3,0477’dir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ABD Doları ve Avro döviz kurları sırasıyla 2,1343 ve 2,9365’dir. T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen II.kısım solvent bazlı beyaz ve sarı renkli soğuk yol çizgi boyası ve tiner alımı ihalesi, KDV hariç 31.847.000 TL toplam ihale bedeliyle kazanılmıştır. İhale komisyonuna ait gerekçeli kararın onaylanmasının akabinde yasal süreler içinde sözleşme imzalanmıştır. DİPNOT 49 - FİNANSAL TABLOLARIN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR Yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). ……………………………………. 76 Dyo Boya Faaliyet Raporu 2013 Yatırımcılara Bilgi Borsa Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. hisseleri, Borsa İstanbul Ulusal Pazar’da DYOBY sembolü altında işlem görmektedir. Halka Arz Tarihi: 12.08.1987 (İlk İşlem Tarihi) Olağan Genel Kurul Toplantısı Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulunca alınan karar doğrultusunda, Şirket’in Olağan Genel Kurul Toplantısı 31 Mart 2014 Pazartesi günü saat 14:00’te Kemalpaşa Asfaltı No. 317 Pınarbaşı/İzmir adresinde yapılacaktır. Kâr Dağıtım Politikası Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin kâr dağıtımı konusundaki genel politikası kamuya açıklanmış olup, söz konusu bilgiye Şirket’in kurumsal internet sitesinde (www.dyo.com.tr) yer alan Yatırımcı İlişkileri sayfasından Türkçe ve İngilizce olarak ulaşılabilmektedir. Şirket’in 3 Mart 2014 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısında, Yönetim Kurulu, 2013 yılı dönem kârının geçmiş yıl zararlarına mahsup edilmesi gerektiğinden, kâr dağıtımı yapılamayacağı hususunun Olağan Genel Kurul’un bilgi ve onayına sunulmasına karar vermiştir. Yatırımcı İlişkileri Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi Şehit Fethi Bey Caddesi No: 120 35210 İzmir Tel: (232) 482 22 00 Faks: (232) 489 15 62 E-posta: [email protected] Dyo Boya yatırımcı ilişkileri web sayfasına ulaşmak için: Dyo Boya Hisse Senedinin 2013 Yılı Performansı (BIST 100 Endeksi ile Kıyaslı) 250 2,5 200 2 150 1,5 100 1 50 0,5 0 0 12/12 4/13 BIST 100’e Göre (sol eksen) * Grafikte geriye dönük düzeltilmiş hisse fiyatları kullanılmıştır. 52 8/13 DYOBY (sağ eksen) 12/13 Produced by Tayburn Tel: (90 212) 227 04 36 www.tayburnkurumsal.com Şehit Fethi Bey Cad. No: 120 35210 İzmir Tel: (232) 482 22 00 (10 hat) Faks: (232) 484 17 89 - 483 46 59 www.dyo.com.tr