İNTERNET VE BİLGİSAYAR AĞLARI İNTERNET NEDİR? Dünya genelindeki bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır. BİLGİSAYAR AĞI NEDİR? İki ya da daha fazla bilgisayarın birbirine bağlanmasıyla oluşan yapıya bilgisayar ağı denir. BİLGİSAYAR AĞLARI NEDEN KULLANILIR? 1. 2. 3. 4. 5. Dosya paylaşmak. Yazıcı, tarayıcı gibi donanımları paylaşmak. Birbirleriyle iletişim kuran yazılım, oyun vs. kullanmak. İnternet hizmeti gibi çeşitli servisleri paylaşmak. Ağ üzerinden cihazların kontrolünü ve yönetimini sağlamak. AĞ BAĞLANTISI KURMAK İÇİN GEREKLİ OLANLAR? Kablosuz Bağlantı için: İşletim Sistemi, Modem, Wifi Kablolu Bağlantı için: İşletim Sistemi, Modem, Ağ Kartı, Kablolar BİLGİSAYAR AĞI ÇEŞİTLERİ YEREL ALAN AĞI (LAN) • Birbirine yakın, aynı oda veya bina içerisinde yer alan bilgisayarların bağlanmasıyla oluşturulur. Örnek: Evimiz METROPOL ALAN AĞI (MAN) • İçerisinde birden çok Yerel Alan Ağı barındıran, bir üniversite kampüsü, büyük bir işyeri, şehri veya bölgeyi kapsayan ağ türüdür. Geniş Alan Ağı (WAN) • Bir ülke ya da dünya çapında, aralarında yüzlerce veya binlerce kilometre mesafe bulunan bilgisayar ve ağların birbirine bağlanmasıyla oluşur. • Bilinen en büyük Geniş Alan Ağı, İNTERNET’tir. İNTERNET ADRESLERİ Web Adresleri Nasıl Yazılır? Kullandığınız gözatıcının web sayfalarına ulaşım dilini kullandığı anlamına gelir. http://www.siteninadi.com.tr World Wide Web (Dünya çapında ağ) üzerinde olduğu anlamına gelir. sitenin hangi tür kuruma ait olduğunu gösterir Ülke ekidir. Sayfanın Türkiye' de bir kuruma ait olduğunu gösterir. Site Uzantıları Org Net Edu Gov Com K12 Dernek Siteleri İnternet ile ilgili kurumlar Üniversite Siteleri Devlet Siteleri Ticari şirketler İlk ve orta öğretim kurumları Web Adresi Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler » Büyük harf kullanılmaz. » İnternet adresleri yazılırken harflerde eksiklik, yanlışlık, üğİışçö gibi özel karakterler ve adres içinde boşluk kullanmak hatadır. » Sözcükler arasında boşluk bırakılmaz. IP ADRESİ NEDİR? İnternet adresleri gerçekte sayılardan oluşur. Bu sayılara IP ADRESİ denir. 173.194.113.119 = http://www.google.com.tr İNTERNET ADRESLERİNİ BU ŞEKİLDE AKILDA TUTMAK ZOR OLDUĞU İÇİN İNTERNET ADRESLERİNİ KULLANIRIZ. E-POSTA ve İLETİŞİM ARAÇLARI E-posta Nedir? E-posta, günlük yaşamdaki mektubun bilgisayar ortamındaki karşılığıdır. E-posta Adresi Nasıl ki evimize mektupların ulaşması için bir ev adresimiz varsa e-posta kutumuza ait de bir adresimiz var. Bu adres çeşitli bölümlerden oluşuyor: E-posta Adresi Seçimi • Bir e-posta servisine kaydolurken bizden bir kullanıcı adı belirtmemiz istenir. • Kullanıcı adı seçiminde şu noktalara dikkat etmeliyiz: – – – – Türkçe karakterler içermemeli, örneğin Çç,Ğğ,İı,Öö,Üü gibi. Boşluk kullanılmamalı. Çok uzun ya da karmaşık olmamalı, akılda kalıcı olmalı. İstediğimiz kullanıcı adı önceden alınmışsa kullanıcı adımızın sonuna rakam vs. ekleyebiliriz. Örneğin [email protected] E-posta Servisleri • • • E-posta hizmetini veren şirket ya da kuruluştur. Bu servislerin kayıt sayfalarını kullanarak e-posta hesabı oluşturabiliriz. En popüler e-posta servisleri şunlardır: E-posta Kullanım Amaçları • • • Bir kişiye veya gruba bilgi göndermek/almak. Resim, müzik, video, belge veya herhangi bir türde dosya göndermek/almak. Çeşitli kaynaklardan haber, reklam almak.(Örneğin; alışveriş sitelerinden ürün indirimleri hakkında anında bilgi alabiliriz.) E-postanın Sağladığı Kolaylıklar Ücretsizdir. Dileyen herkes e-posta hesabı açıp kullanabilir. Hızlıdır. E-postalar gönderildiği an karşı tarafa ulaşır. Gönderim için zaman ve yer sınırı yoktur, her an ve her yerde gönderilebilir. Çok fazla içerik bir anda gönderilebilir. Güvenlidir. E-posta iletilmediğinde size bildirilir. Size gelen veya gönderdiğiniz e-postalar sadece hesap sahibi tarafından okunabilir. Forum Nedir? • • Kullanıcıların belirli konularda fikir alışverişinde bulunduğu, çeşitli paylaşımlar yaptığı bir tartışma alanıdır. Forumlar sadece bir tartışma alanı değil aynı zamanda yardımlaşma ve paylaşım siteleridir. Forum Yönetimi Yöneticiler forum kurallarına uymayan başlık/mesajları silebilir, üyeyi engelleyebilir. Forumun Sağladığı Kolaylıklar Foruma açtığınız bir konuyu binlerce kişi ile tartışabilirsiniz. Yardıma ihtiyacınız olduğu bir konuda bilgili/deneyimli kullanıcılara ulaşarak sorunu hızlıca çözebilirsiniz. Forumda yer alan konuları okuyarak çeşitli konularda bilgi sahibi olabilirsiniz. Sohbet İki veya daha fazla kişinin aynı zaman içerisinde internet üzerinden birbirleriyle yazışabildiği alanlardır. Örnek: WhatsApp, skype, G-Talk Sohbet Yazılımının Sağladığı Kolaylıklar Sesli ve görüntülü konuşmamızı sağlar. Sohbet listenizdeki kişiler dışındakiler sizi rahatsız edemez Gönderilen ileti, fotoğraf, video veya dosya karşıdaki kişiye o anda ulaşır. Sesli Görüntülü Konferans Birden fazla kişi ile aynı odadaymış gibi sesli ve görüntülü görüşme sağlayan yazılım veya internet sayfasıdır. Genellikle uzaktan eğitim ya da toplantılarda kullanılır. BİLGİ PAYLAŞIM ARAÇLARI İşbirlikli Doküman Paylaşımı(Disk Hizmeti) İnternet üzerindeki depolama alanlarımızdır. Popüler olanlar: Google Drive, Dropbox, OneDrive, Yandex Disk İşbirlikli Yazarlık İçeriğinin kullanıcıların katkılarıyla oluşturulduğu bilgi paylaşım yöntemidir. Örnek: WikiPedia Çoklu Ortam Paylaşımları Çoklu ortam, bilginin yazı, ses, resim gibi farklı biçimlerin birlikte kullanılarak sunulmasıdır. Çoklu ortam paylaşım sitelerinin en popülerleri Youtube, Flickr ve Instagram’dır. Blog (Web Günceleri) Bloglar kullanıcıların dilediği konularda yazılar yazabileceği kişisel internet sayfalarıdır. Ünlü Blog siteleri: Blogger, wordpress, tumblr. Etiketleme Bir konuyla ilgili veya bir fotoğrafta yer alan kişiyi işaretlemek ve böylece o kişiyi haberdar etmek için kullanılır. Sosyal İmleme Kullanıcıların internette gezinirken beğendiği içerikleri veya siteleri işaretleyip diğer kullanıcılar ile paylaşabilmesini imkan veren bilgi paylaşım araçlarıdır. Örnek: Pinterest, reddit, del.icio.us Sosyal Medya Sosyal medya, kişilerin internet üzerinde birbiriyle yaptığı görüşmeler ve paylaşımların bütünüdür. Popüler Olanlar: Facebook, twitter, Google Plus Sosyal Ağları Kullanırken Kişisel Bilgilerinizi herkesle paylaşmayın Her şeyi herkese açık paylaşmayın Tanımadığınız kişilerle iletişime geçmeyin Güçlü Şifre oluşturun. Paylaşımlara dikkat (telif hakkı olan paylaşım yapmayın) Dijital Kimlik İnternet ortamında sanal olarak oluşturulan kimlik kartıdır. Örnek Site: Linkedin İnternet Tarayıcıları İnternet sayfalarını görüntülemek için kullandığımız programlardır. Popüler İnternet Tarayıcıları Google Chrome Mozilla Firefox İnternet Explorer Safari Opera Yandex Browser Edge (windows 10 da çalışır) Tarayıcılar gün geçtikçe gelişmektedir. Farklı internet deneyimleri için tarayıcıların eklentilerini yükleyebiliriz. En popüler tarayıcı eklentici adblock reklam eklentisidir. Bu eklenti sayesinde web sitelerini reklamlar olmadan ziyaret edebiliriz. Eklenti sayfasına ulaşmak için Google arama motorunda Chrome Uzantılar şeklinde arama yapabiliriz. Firefox kullananlar için Firefox Eklenti şeklinde arama yapabiliriz. Tarayıcılarda adres çubuğunu etkin olarak kullanmalıyız. Adres çubuğunda web sitesinin tam adresi yazmaktadır. Kimi kullanıcılar adres çubuğunun ne işe yaradığını ne yazık ki bilmemektedir. Adres çubuğundan açmış olduğu blogun adresini dahi kopyalayamamaktadır. Yine tarayıcılarda en önemli bir başka özellik ziyaret ettiğimiz sayfayı popüler sayfalarımız arasına kaydetme özelliğidir. Bazı tarayıcılarda Sık Kullanılanlar, bazılarında ise Yer İmleri ismiyle anılmaktadır. Bu özellik sayesinde popüler sitelerimize kolayca ulaşabiliriz.