SAYMA ve OLASILIK . ÜNİTE 1. ÜNİTE 1. ÜNİTE 1. ÜNİTE Sıralama ve Seçme 1. Kazanım : Olayların gerçekleşme sayısını toplama ve çarpma prensiplerini kullanarak hesaplar. 2. Kazanım : Sınırsız sayıda tekrarlayan nesnelerin dizilişlerini (permütasyonlarını) örneklerle açıklar. 3. Kazanım : n elemanlı bir kümenin r tane elemanının kaç farklı şekilde seçilip sıralanabileceğini hesaplar. 4. Kazanım : n elemanlı bir kümenin r tane elemanının kaç farklı şekilde seçilebileceğini hesaplar. 5. Kazanım : Pascal özdeşliğini gösterir ve Pascal üçgenini oluşturur. 6. Kazanım : Binom teoremini açıklar ve açılımdaki katsayıları Pascal üçgeni ile ilişkilendirir. Koşullu Olasılık 1. Kazanım : Koşullu olasılığı örneklerle açıklar. 2. Kazanım : Bağımlı ve bağımsız olayları örneklerle açıklar; gerçekleşme olasılıklarını hesaplar. 3. Kazanım : Bileşik olayların olasılıklarını hesaplar. 1. ÜNİT ® Toplama Yoluyla Sayma Bir olayın oluşumu için birden fazla seçenek varsa n elemanlı bir kümenin r elemanlı alt kümeleri sayısına ve bu olayın oluşumu için bu seçeneklerden bir n nin r li kombinasyonları denir. ve yalnız biri aynı anda kullanılabiliyorsa, olay n nin r li kombinasyonlarının sayısı oluşur. n n! biçiminde bulunur. c m = C (n, r) = r!. (n – r) ! r Çarpma Yoluyla Sayma ® n n m c m=c r n–r ® c ® n n c m=c m=1 n 0 ® n n m=n c m=c 1 n–1 ® P(n,r) = C(n,r).r! ® n n n n c m + c m + c m + … + c m = 2n 0 1 2 n ® n n. (n – 1) . (n – 2) c m= 3.2.1 3 ® Kombinasyonda sıranın önemi yoktur. n elemanın bu seçeneklerin toplamı kadar değişik şekilde ® KOMBİNASYON (SEÇME) Bir olaylar dizisinde birinci olay n1 değişik biçimde, bunu izleyen ikinci olay n2 değişik şekilde ve bu şekilde işleme devam edildiğinde r. olay nr değişik şekilde oluşuyorsa, olayın tamamı n1. n2. n3 ..... nr çarpımı kadar değişik şekilde oluşur. FAKTÖRİYEL KAVRAMI 1 den n ye kadar olan ardışık doğal sayıların çarpımına n faktöriyel denir ve n! ile gösterilir. n! = 1. 2. 3 .... (n – 1).n 0! = 1 n n n+1 m+c m = d n r –1 r r r li seçimleri söz konusudur. Permütasyonda ise sıralı diziliş vardır. 1! = 1 olarak tanımlanır. BİNOM AÇILIMI (x ! y) n açılımına binom açılımı denir. PERMÜTASYON (SIRALAMA) n elemanlı bir kümenin birbirinden farklı r tane n n n n (x + y) n = c m x n + c m x n–1 y + c m x n–2 y 2 + … + c m y n 0 1 2 n elemanından oluşmuş sıralı r lilerin herbirine n nin r (x ± y)n açılımında; li bir permütasyonu denir. ® n nin r li permütasyonlarının sayısı Her terimdeki x ve y çarpanlarının üsleri toplamı n dir. P( n, r) ile gösterilir. ® n + 1 tane terim vardır. n! P (n, r) = ( n – r) ! ® n xr li terim c m .x r .y n–r dir. r ® P(n,n) = n! ® ® P(n,0) = 1 n Baştan (r + 1). terim, c m x n – r .y r dir. r ® P(n,1) = n ® n Sondan (r + 1). terim, c m xr.yn–r dir. r 10 ® Kat sayıları toplamı x = y = 1 alınarak bulunur. ® Ortanca terim için r = ® A, B ⊂ E ve P bir olasılık fonksiyonu ise n dir. 2 Paskal Üçgeni Binom açılımındaki kat sayıları bulmak için kullanılır. (x + y)0 1 1 1 1 3 1 4 1 5 10 a. P(∅) = 0 b. A ⊂ B ise P(A) ≤ P(B) c. A′ = E – A ise P(E) = P(A) + P(A′) = 1 d. (x + y)1 1 2 Teorem: 6 (x + y)3 1 4 olur. (x + y)2 1 3 P(A∪B) = P(A) + P(B) – P(A∩B) 1 10 5 1 ® (x + y)4 Eş Olumlu Örnek Uzay E = {a1, a2, ......., an } bir sonlu örnek uzay olsun. (x + y)5 P(a1) = P(a2) = ....... = P(an) ise E örnek uzayına eş olumlu örnek uzay adı verilir. Eş olumlu bir uzayda, aksi belirtilmedikçe, olasılık s (A) olarak alınır. fonksiyonu P (A) = s (E) OLASILIK ® Örnek Uzay: Bir deneyde elde edilebilecek tüm sonuçların kümesine örnek uzay denir ve E ile İki olaydan birinin gerçekleşmesi veya gerçekleşme- gösterilir. mesi diğerinin gerçekleşme olasılığını değiştirmiyorsa bu iki olaya bağımsız olaylar denir. ® Olay: Örnek uzayın herbir alt kümesine bir olay denir. E örnek uzayına kesin olay, boş kümeye ise olanaksız (imkansız) olay denir. P(A∩B) = P(A).P(B) Eğer iki olay bağımsız değilse bu olaylara bağımlı olaylar denir. Bir örnek uzaya ait iki olayın arakesitleri (kesişimleri) boş küme ise bu iki olaya ayrık (bağımKOŞULLU OLASILIK sız) olaylar denir. E örnek uzay ve A ile B herhangi iki olay olsun. B olayının gerçekleşmiş olması halinde A olayının gerçekOlasılık Fonksiyonu leşmesi olasılığına A olayının B ye bağlı koşullu ola- E örnek uzayının tüm alt kümelerinin oluşturduğu sılığı denir ve P( A / B) biçiminde gösterilir. küme (kuvvet kümesi) K olsun. P (A / B) = P : K → [0,1] fonksiyonu aşağıdaki aksiyomları sağlarsa P ® fonksiyonuna olasılık fonksiyonu, P(A) görüntüsüne A ⊂ E ⇒ 0 ≤ P(A) ≤ 1 ii. P(E) = 1 iii. A,B ⊂ E ve A∩B = ∅ ise E eş olumlu örnek uzay ise, P (A / B) = de A olayının olasılığı denir. i. P (A + B) dir. P (B) ® s (A + B) dir. s (B) A nın B koşullu olasılığı hesaplanırken B kümesi örnek uzay olarak düşünülüp işlem yapılabilir. P(A∪B) = P(A) + P(B) 11 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 1 a. REHBER SORU 2 {1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanlarını kullanarak üç basamaklı 2 mektup 5 posta kutusuna kaç değişik şekilde atılabilir? a. b. Her kutuya en çok bir mektup atmak koşuluyla 2 mektup 5 posta kutusuna kaç değişik şekilde b. Rakamları farklı kaç sayı yazılabilir? atılabilir? c. Çözüm 3 mektup 4 posta kutusuna kaç değişik şekilde atılabilir? 2. 3 mektup 4 posta kutusuna, her kutuya en çok bir En az iki rakamı aynı olan kaç sayı yazılabilir? Çözüm ESEN YAYINLARI 1. Kaç sayı yazılabilir? 1. {1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanlarını kullanarak üç basamaklı sadece 2 rakamı aynı olan kaç sayı yazılabilir? 2. {1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanlarını kullanarak üç basamaklı, rakamları farklı, 5 ile bölünebilen mektup atılmak koşuluyla kaç türlü atılabilir? kaç sayı yazılabilir? 3. 12 kişilik bir sınıfta bir başkan, bir başkan yardım- 3. {1, 2, 3, 4, 5, 6 } kümesinin elemanlarını kullanarak 4 basamaklı, rakamları farklı 4000 den büyük cısı kaç türlü seçilebilir? kaç sayı yazılabilir? 4. A kentinden B kentine 3, B kentinden C kentine 4 farklı yol vardır. Bir araç hem giderken hem de 4. {1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanlarını kullanarak dönerken B ye uğramak koşuluyla A dan C ye üç basamaklı rakamları farklı kaç çift sayı yazıla- kaç türlü gidip gelebilir? bilir? 12 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 3 REHBER SORU 4 A = {0, 1, 2, 3, 4 } kümesinin elemanlarını kullanarak üç basamaklı a. Kaç sayı yazılabilir? 56 fotoğraf el değiştirdiğine göre bu grupta kaç kişi b. Rakamları farklı kaç sayı yazılabilir? vardır? c. Herkesin birbirine fotoğraf verdiği bir grupta toplam Rakamları farklı kaç çift sayı yazılabilir? Çözüm Çözüm 1. 1. {0, 1, 2, 3 } kümesinin elemanlarını kullanarak üç miştir. Toplam kaç fotoğraf dağıtılmıştır? {0, 1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanlarını kullanarak üç basamaklı rakamları farklı kaç sayı ESEN YAYINLARI basamaklı kaç sayı yazılabilir? 2. 12 kişilik bir grupta herkes birbirine fotoğraf ver- 2. 10 kişilik bir arkadaş grubunda herkes birbiri ile tokalaşmıştır. Toplam kaç tokalaşma olmuştur? yazılabilir? 3. 3. {0, 1, 2, 3, 4 } kümesinin elemanları ile rakamları Herkesin birbiri ile tokalaştığı bir grupta toplam 78 tokalaşma olmuşsa bu grupta kaç kişi vardır? farklı, üç basamaklı kaç tek sayı yazılabilir? 4. 4. Herkesin birbirine fotoğraf verdiği bir grupta, 72 {0, 1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanları ile rakam- fotoğraf el değiştirmişse bu grupta kaç kişi var- ları farklı dört basamaklı 3000 den büyük kaç dır? sayı yazılabilir? 5. 5. 16 takımlı bir futbol liginde her takım birbiriyle 2 {0, 1, 3, 5, 7 } kümesinin elemanları ile 4 basa- maç yapacaktır. Sezon sonuna kadar kaç maç maklı kaç çift sayı yazılabilir? yapılmış olur? 13 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 5 REHBER SORU 6 Aşağıdaki işlemleri sonuçlandırınız. a. 12! 10! b. 6! + 7! 8! c. A = 1! + 2! + 3! + ...... + 120! olmak üzere, (n + 2) ! n! a. b. A sayısının 12 ile bölümünden kalan kaçtır? Çözüm 2. Çözüm 7! ifadesinin eşitini bulunuz. 5! 5! + 6! ifadesinin eşitini bulunuz. 6! + 7! 1. 2. 2! + 3! + 4! + 5! + ...... + 34! toplamının 30 ile bölümünden kalan kaçtır? 3. (3!) !.7 ifadesinin eşitini bulunuz. 8! 3. 4. n! + (n + 1) ! ifadesinin eşitini bulunuz. (n + 2) ! 4. 5. 7! + 8! ifadesinin eşitini bulunuz. 7! – 6! 14 0! + 2! + 4! + ...... + 42! sayısının birler basamağındaki rakam kaçtır? ESEN YAYINLARI 1. A sayısının birler basamağındaki rakam kaçtır? 2! + 3! + 4! + ...... + 50! toplamının 12 ile bölümünden kalan kaçtır? 1! + 3! + 5! + ...... + 37! toplamının birler basamağındaki sayı kaçtır? 5. 6! + 8! + 10! + ...... + 72! toplamından elde edilecek sayının onlar basamağındaki rakam kaçtır? Sayma ve Olasılık REHBER SORU 7 REHBER SORU 8 x ve y doğal sayılar olmak üzere, 28! = 3x.y eşitliğini P(n, 2) = 2P(n – 1, 2) eşitliğini sağlayan n değerini sağlayan en büyük x değeri kaçtır? bulunuz. Çözüm Çözüm 1. 43! = 3x.y eşitliğinde x ve y birer doğal sayı ise x 1. en çok kaçtır? 29! = 4x.y eşitliğinde x ve y birer doğal sayı ise x en çok kaçtır? 3. tır? ESEN YAYINLARI 2. P(n+1, 5) = 5P(n, 3) eşitliğini sağlayan n kaç- 2. 5P(4, n) = 2P(5, n) eşitliğini sağlayan n kaçtır? 3. P(n, 0) + P(n, n) + P(n, 1) = 29 eşitliğini sağlayan n kaçtır? 32! = 6x.y eşitliğinde x ve y birer doğal sayı ise x in alabileceği değerler toplamı kaçtır? 4. P(n, 1) + P(n, 2) = 25 eşitliğini sağlayan n kaçtır? 4. 48! sayısının sondan kaç basamağı sıfırdır? 5. 53! – 1 sayısının sondan kaç basamağı 9 dur? 5. P(n – 1, 4) = 2P(n – 1, 2) eşitliğini sağlayan n kaçtır? 15 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 9 REHBER SORU 10 4 kız ve 3 erkek yan yana A = {a, b, c, d, e } a. kümesinin 3 lü permütasyonlarının kaç tanesinde a bulunur? c. nın sayısını bulunuz. 2. ESEN YAYINLARI A = {1, 2, 3, 4 } kümesinin 3 lü permütasyonları- Bir kız - bir erkek düzeninde kaç türlü sıralanabilirler? Çözüm Çözüm 1. Kaç farklı şekilde sıralanabilir? b. Erkekler bir arada olmak koşuluyla kaç türlü sıralanabilir? 1. 5 matematik, 4 kimya kitabı bir kütüphanenin rafına a. Kaç türlü sıralanabilir? 6 tane ikili permütasyonu olan küme kaç elemanlıdır? b. Matematikler bir arada olmak koşuluyla kaç türlü sıralanabilir? 3. A = {a, b, c, d, e, f } kümesinin üçlü permütasyonlarının kaç tanesinde a bulunur? 4. A = {1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin üçlü permütasyonlarının kaç tanesinde 1 veya 2 bulunur? 5. A = {a, b, c, d, e } kümesinin üçlü permütasyonlarının kaç tanesinde a ve b bulunur? 16 c. Aynı tür kitaplar bir arada olmak koşuluyla kaç türlü sıralanabilir? d. Bir matematik - bir kimya kitabı olacak şekilde kaç türlü sıralanabilir? e. Matematikler bir arada ve hep ortada olmak koşuluyla kaç türlü sıralanabilir? Sayma ve Olasılık REHBER SORU 11 REHBER SORU 12 6 kişinin katıldığı bir yarışmada ilk üç sıra kaç deği- C(n, 0) + C(n, 1) + C(n, 2) + C(n, n) = 23 eşitliğini şik biçimde oluşabilir? sağlayan n kaçtır? Çözüm Çözüm 1. 1. 7 kişinin katıldığı bir yarışmada ilk üç sıra kaç {a, b, c, d, e } kümesindeki harfleri kullanarak anlamlı ya da anlamsız üç harfli kaç sözcük oluşturulabilir? ESEN YAYINLARI 2. C(7, 1) + C(7, 7) + C(7, 3) + C(8, 0) toplamının eşiti kaçtır? değişik biçimde oluşabilir? 2. 8 8 8 8 d n + d n + d n + … + d n toplamının eşiti kaçtır? 0 1 2 7 3. C(n, n–2) + C(n, 1) = 28 eşitliğini sağlayan n kaçtır? 3. {1, 2, 3, 4, 5, 6 } kümesinin elemanları ile rakamları farklı üç basamaklı kaç sayı yazılabilir? 4. 4. 5 farklı oyuncak, 3 çocuğa her birine 1 oyuncak C(n+1, n) + C(n, 0) = 8 eşitliğini sağlayan n kaçtır? vermek koşuluyla kaç farklı şekilde dağıtılabilir? 5. 6 kişiden 3 kişi yan yana duran 3 sandalyeye kaç değişik şekilde oturabilir? 5. P(n, 2) + C(n, 2) = 30 eşitliğini sağlayan n kaçtır? 17 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 13 REHBER SORU 14 A = {1, 2, 3, 4, 5, 6 } kümesinin 4 elemanlı alt küme- 6 kız, 3 erkekten oluşan bir arkadaş grubu içinden 3 ü lerinin kaç tanesinde 2 bulunur? kız, 2 si erkek olan 5 kişilik kaç ekip oluşturulabilir? Çözüm Çözüm 1. A = {1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin 3 elemanlı alt küme- 1. lerinin kaç tanesinde 1 bulunur? A = {a, b, c, d, e, f } kümesinin 4 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde a bulunur, b bulunmaz? erkek olan 5 kişilik kaç ekip oluşturulabilir? 2. ESEN YAYINLARI 2. kaç ekip oluşturulabilir? 4. Hepsi birbirinden farklı olan 4 Türkçe, 5 A = {1, 2, 3, 4, 5, 6 } kümesinin 4 elemanlı alt Matematik, 6 Kimya kitabı arasından 2 Türkçe, 3 kümelerinin kaç tanesinde 1 veya 3 bulunur? Matematik ve 1 Kimya kitabı kaç türlü seçilebilir? 5. 5. 6 Türkçe, 5 Matematik öğretmeninin bulunduğu bir gruptan en az biri matematikçi olan 5 kişilik A = {a, b, c, d, e, f } kümesinin 3 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde a ve b bulunur? 4. 6 kız, 4 erkekten oluşan bir gruptan en az 3 ü erkek olan 4 kişilik ekip kaç türlü oluşturulabilir? 3. 3. 5 kız, 4 erkekten oluşan bir gruptan 2 si kız 3 ü 10 soruluk bir sınavda, soruların 6 tanesini ya- A = {1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin 3 elemanlı alt nıtlayacak olan bir öğrenci ilk 4 sorudan en az kümelerinin kaç tanesinde 1 veya 2 bulunur 3 3 ünü yanıtlamak koşuluyla kaç değişik seçim bulunmaz? yapabilir? 18 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 15 REHBER SORU 16 a. E p F K L M t Şekildeki iki doğru üzerindeki 9 nokta ile, köşeleri bu Kaç çokgen oluşturur? noktalar olan kaç üçgen oluşturulabilir? Çözüm 1. D C Kaç doğru oluşturur? b. Kaç üçgen oluşturur? c. B A Herhangi üçü doğrusal olmayan 8 nokta en fazla Çözüm 1. Herhangi üçü doğrusal olmayan 7 nokta ile en B A C fazla kaç üçgen oluşturulabilir? Herhangi üçü doğrusal olmayan 6 nokta ile en fazla kaç dörtgen oluşturulabilir? ESEN YAYINLARI 2. D E F K Şekildeki 7 nokta ile kaç üçgen oluşturulabilir? 2. 4 tanesi doğrusal olan 9 noktadan en fazla kaç üçgen oluşturulabilir? 3. Bir çember üzerindeki 9 noktadan bir tanesi A dır. Bu noktalarla bir köşesi A olan kaç üçgen oluşturulabilir? 3. C A 4. B C Bir çember üzerindeki 10 noktadan iki tanesi A ve B dir. Bu noktalarla iki köşesi A ve B olan kaç üçgen oluşturulabilir? K F E D k k ve C doğruları üzerindeki 7 nokta ile; a. Kaç doğru oluşturulabilir? 5. Bir çember üzerindeki 7 nokta ile kaç çokgen oluşturulabilir? b. Kaç üçgen oluşturulabilir? c. Bir köşesi A olan kaç üçgen oluşturulabilir? 19 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 17 REHBER SORU 18 Şekildeki yatay ve düşey doğ- 5 farklı çemberin kesişmesi ile en çok kaç tane rular kendi aralarında paralel- kesim noktası oluşur? dirler. Bu doğrularla kaç paralelkenar oluşmuştur? Çözüm Çözüm 1. 1. 3 paralel yatay doğru ile 4 paralel düşey doğru kesişir? ESEN YAYINLARI kaç paralelkenar oluşturur? 2. Şekildeki yatay ve düşey doğrular kendi aralarında paraleldir. Bu doğrularla kaç 2. Herhangi 4 üçgenin herhangi iki kenarı veya kenarlarının bir parçası çakışık değildir. Bu üç- paralelkenar oluşmuş- genler en çok kaç noktada kesişir? tur? 3. Herhangi 6 farklı çember en çok kaç noktada Şekildeki yatay doğrular düşey doğrulara diktir. Şekilde 3. kaç dikdörtgen vardır? Herhangi 4 dörtgenin herhangi iki kenarı veya kenarlarının bir parçası çakışık değildir. Bu dörtgenler en çok kaç noktada kesişir? 4. Şekilde bir kenarı 3 br olan kare yatay ve düşey doğrularla bölünmüştür. Şekildeki dikdörtgenlerden kaç tanesi kare değildir? 1 1 1 1 1 1 1 1 1 20 1 1 1 4. Kenarları veya kenarlarının parçaları çakışık olmayan 5 kare en çok kaç noktada kesişir? Sayma ve Olasılık REHBER SORU 19 REHBER SORU 20 (3x – 2y)3 (2x – 4y)n açılımında 5 terim bulunduğuna göre, bu ifadesinin açılımını yapalım. terimlerin kat sayıları toplamı kaçtır? Çözüm Çözüm 1. (3x – 4y)2 ifadesinin açılımını yapınız. 1. (2x – 4y)5 açılımında kat sayılar toplamı kaçtır? 2. (x + 3y)3 ifadesinin açılımını yapınız. 2. (2a – b + c)6 açılımında kat sayılar toplamı kaç- ESEN YAYINLARI tır? (3x – y)n açılımında 6 terim bulunduğuna göre, 3. (2x – y)4 ifadesinin açılımını yapınız. 3. 4. ca – b 4 m ifadesinin açılımını yapınız. 2 4. (x2 – x + 4)3 açılımında sabit terim kaçtır? 5. (2x – ay)6 açılımında kat sayılar toplamı 64 ise 5. (2a – b)5 ifadesinin açılımını yapınız. bu terimlerin kat sayıları toplamı kaçtır? a nın pozitif değeri kaçtır? 21 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 21 REHBER SORU 22 (2x – y)5 açılımında baştan 3. terim nedir? (2x – y)6 açılımında ortadaki terim nedir? Çözüm Çözüm 1. (3x – y)4 açılımında baştan 2. terim nedir? 1. (3x – y)4 açılımında ortadaki terim nedir? 2. (2x + 1)5 açılımında baştan 3. terimin kat sayısı 2. (2a + b)6 açılımında ortadaki terim nedir? 3. (x – vx)8 açılımında ortadaki terimin kat sayısı ESEN YAYINLARI kaçtır? 1 6 – m açılımında baştan 4. terim nedir? x 3. c 4. (vx – x)6 açılımında baştan 3. terim nedir? x2 kaçtır? 4. (1 – 2x2)6 açılımında ortadaki terimin kat sayısı kaçtır? 5. (2x + y)9 açılımında baştan 5. terimin kat sayısı kaçtır? 22 5. c 2x – 3 4 m açılımında ortadaki terim nedir? x Sayma ve Olasılık REHBER SORU 23 c REHBER SORU 24 6 1 + x 2 m açılımındaki terimlerden biri Ax6 ise x (2x – y)5 açılımında sondan 3. terim nedir? Çözüm Çözüm 1. (x2 – 1)6 açılımında x8 li terimin kat sayısı kaçtır? 2. cx – 3. 4. 1 8 5 m açılımında x li terimin kat sayısı kaçtır? x2 8 1 – 3 x m açılımında x li terimin kat sayısı x kaçtır? c 2 (x – 2x)6 açılımındaki terimlerden biri Ax9 ESEN YAYINLARI A kaçtır? 1 10 m açılımında sondan 4. terim nedir? x 1. cx – 2. (x2 – 1)6 açılımında sondan 5. terim nedir? 3. c x2 – 4. (x2 – 2y2)7 açılımında sondan 4. terimin kat sa- 1 8 m açılımında sondan 3. terim nedir? x yısı kaçtır? ise A kaçtır? 5. (x2 – y)n açılımındaki terimlerden biri Ax6y9 ise A kaçtır? 5. 2 6 n açılımında sondan 2. terimin kat sayıa sı kaçtır? da + 23 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 25 REHBER SORU 26 1 8 cx + m x (x + y – 2z)6 açılımındaki terimlerden biri Ax2y3z ise A kaçtır? açılımındaki sabit terim kaçtır? Çözüm 2. cx – 2 6 m açılımındaki sabit terim kaçtır? x cx2 – 1 9 m açılımındaki sabit terim kaçtır? x 1. (x – 2y – z)6 açılımında terimlerden biri Ax2y3z ise A kaçtır? ESEN YAYINLARI 1. Çözüm 2. (x – 3y + z)6 açılımındaki terimlerden biri Ax3y2z ise A kaçtır? 3. 2 cx + a 8 m açılımındaki sabit terim 70 ise a nın x2 pozitif değeri kaçtır? 4. n 1 – x m açılımında baştan 7. terim sabit oldu2 x ğuna göre n kaçtır? c 24 3. (x – y + 2z)5 açılımındaki terimlerden biri Ax2yz2 ise A kaçtır? 4. (x – y + z2)8 açılımındaki terimlerden biri Ax3y2z6 ise A kaçtır? Sayma ve Olasılık REHBER SORU 27 REHBER SORU 28 E örnek uzayının iki olayı A ve B olsun. 1 1 1 , P(B) = ve P(A ∪ B) = ise P(A) = 4 3 2 Bir sınıfta futbol oynayan 12, basketbol oynayan 10, P(A \ B) kaçtır? rencinin futbol oynadığı bilindiğine göre, bu öğrenci- her ikisini de oynayan 4 ve ikisini de oynamayan 3 öğrenci vardır. Bu sınıftan rastgele seçilen bir öğnin basketbol da oynayan biri olma olasılığı kaçtır? Çözüm 1. E örnek uzayının iki olayı A ve B olsun. P(A ∩ B) = 1 1 ve P(B) = ise P(A \ B) 12 3 kaçtır? çift sayı olduğu bilindiğine göre, toplamlarının tek sayı olma olasılığı kaçtır? 2. 2. E = { 1, 2, 3, 4, 5, 6 } kümesinden rastgele iki sayı seçiliyor. Seçilen iki sayının çarpımlarının ESEN YAYINLARI 1. Çözüm Bir torbada özdeş 3 beyaz, 4 kırmızı, 5 mavi bilye vardır. Torbadan rastgele çekilen bir bilyenin A ve B aynı örnek uzaya ait iki farklı olay olmak 1 3 ve P(A′ ∪ B′) = ise P(B) üzere, P(A \ B) = 3 4 kaçtır? mavi olmadığı bilindiğine göre, beyaz olma olasılığı kaçtır? 3. Bir sınıftaki öğrencilerin % 40 ı kız öğrencidir. Kız öğrencilerin % 60 ı, erkek öğrencilerin % 80 i ma- 3. E örnek uzayının iki olayı A ve B olsun. tematik dersinden geçmiştir. Bu sınıftan rastgele 5 8 seçilen bir öğrencinin matematik dersinden geç- 1 P(A) = 1 , P(B) = 4 2 ise P(A \ B) kaçtır? ve P(A ∪ B) = tiği bilindiğine göre, erkek öğrenci olma olasılığı kaçtır? 25 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 29 REHBER SORU 30 1 tür. Bu avcının 3 hedefi üçüncü atışta vurma olasılığı kaçtır? Bir avcının hedefi vurma olasılığı İki zar atıldığında gelen sayıların toplamının 10 olduğu biliniyorsa, sayıların ikisinin de tek olma olasılığı kaçtır? Çözüm 1. Çözüm İki zar atıldığında gelen sayıların toplamının 8 1. olduğu biliniyorsa sayıların ikisinin de çift olma 2. 3. Bir madeni para ile bir zar birlikte atılıyor. Zarın ESEN YAYINLARI olasılığı kaçtır? 2. Bir avcının hedefi vurma olasılığı 2 tir. Bu avcı5 nın hedefi 2. atışta vurma olasılığı kaçtır? Bir avcının hedefi vurma olasılığı 1 tür. 3 atış 4 yapan bu avcının bu atışların herhangi birinde üstündeki sayının 3 ten küçük olduğu biliniyorsa, hedefi vurma (diğerlerinde vurmama) olasılığı paranın tura gelme olasılığı kaçtır? kaçtır? Bir madeni para 4 kez art arda atılıyor. İlk ikisinde 3. Bir yarışı A nın kazanma olasılığı 2 , B nin ka3 zanma olasılığı 1 tür. A ve B den sadece birinin 4 yazı geldiği biliniyorsa, diğer ikisinde tura gelme olasılığı kaçtır? kazanma olasılığı kaçtır? 4. A torbasında 3 sarı, 5 mavi; B torbasında 2 sarı, 6 mavi bilye vardır. Torbalardan biri rastgele alınıp içinden bir bilye çekiliyor. Bilyenin mavi olduğu biliniyorsa, B torbasından çekilme olasılığı kaçtır? 26 4. Bir yarışı A nın kazanma olasılığı 2 , B nin ka5 zanma olasılığı 1 , C nin kazanma olasılığı 3 3 8 dir. Bu üçünden en az birinin yarışı kazanma olasılığı kaçtır? Sayma ve Olasılık REHBER SORU 31 REHBER SORU 32 Bir madeni para ile bir zar birlikte atılıyor. Paranın Bir madeni para ile bir zar birlikte atılıyor. Paranın yazı ve zarın asal sayı gelme olasılığı kaçtır? yazı veya zarın asal sayı gelme olasılığı kaçtır? Çözüm Çözüm 1. 1. Bir madeni para ile bir zar birlikte atılıyor. Bir madeni para ve bir zar aynı anda atılıyor. Buna göre, paranın yazı veya zarın 3 ten küçük Paranın tura ve zarın tek gelme olasılığı kaçtır? ESEN YAYINLARI gelme olasılığı kaçtır? 2. Bir madeni para ile bir çift zar aynı anda atılıyor. 2. Paranın tura ve zarların üst yüzüne gelen sayıla- Paranın yazı veya zarların üst yüzüne gelen sa- rın toplamının 8 olma olasılığı kaçtır? yıların çarpımının 6 olma olasılığı kaçtır? 3. 3. Bir madeni para ile bir çift zar aynı anda atılıyor. Bir sınıftaki 10 kız öğrencinin 4 ü gözlüklü ve 12 İki madeni para ve bir zar aynı anda atılıyor. erkek öğrencinin 6 sı gözlüklüdür. Bu sınıftan Paralardan en az birinin yazı ve zarın tek sayı seçilen bir öğrencinin erkek veya gözlüklü olma gelme olasılığı kaçtır? olasılığı kaçtır? 27 Sayma ve Olasılık REHBER SORU 33 REHBER SORU 34 İki torbadan birincisinde 3 beyaz, 4 kırmızı, ikincisin- İki torbadan birincisinde 2 beyaz, 4 kırmızı; ikincisin- de 4 beyaz, 5 kırmızı bilye vardır. Torbalardan biri de 3 beyaz, 2 kırmızı bilye vardır. Birinci torbadan rastgele seçilip içinden bir bilye alınırsa bu bilyenin bir bilye alınıp ikinci torbaya atılıyor ve ikinci torba- beyaz olma olasılığı nedir? dan bir bilye alınıyor. Bunun beyaz olma olasılığı kaçtır? Çözüm 1. I. torbada 4 sarı, 2 beyaz, II. torbada 3 sarı, 3 beyaz bilye vardır. Torbalardan biri rastgele seçilip içinden bir bilye alınıyor. Bu bilyenin sarı olma olasılığı kaçtır? 2. I II ESEN YAYINLARI Çözüm 1. İki torbadan birincisinde 4 sarı, 3 mavi bilye, ikincisinde 5 sarı, 2 mavi bilye vardır. 1. torbadan bir bilye alınıp 2. torbaya atılıyor ve 2. torbadan bir bilye alınıyor. Bunun mavi olma olasılığı kaçtır? III 4 mavi 3 mavi 5 mavi 3 beyaz 4 beyaz 2 beyaz 2. İki torbadan birincisinde 3 beyaz, 2 siyah, 4 yeşil bilye, ikincisinde 2 beyaz, 1 siyah, 5 yeşil bilye vardır. 1. torbadan bir bilye alınıp 2. torbaya atılı- Kutulardaki bilye sayısı ve renkleri ifade edilmiş- yor ve 2. torbadan bir bilye alınıyor. Bunun siyah tir. Bu kutulardan biri rastgele alınıp içinden bir olma olasılığı kaçtır? bilye seçilirse bu bilyenin mavi olma olasılığı kaç olur? 3. İki torbadan birincisinde 3 kırmızı, 2 yeşil, ikin- 3. A torbasında 2 beyaz, 3 kırmızı, B torbasında 3 cisinde 2 kırmızı, bir miktar yeşil bilye vardır. beyaz, 4 kırmızı bilye vardır. Aynı anda her iki Torbalardan biri rastgele alınıp içinden bir bilye çekiliyor. Bu bilyenin yeşil olma olasılığı 9 ise 20 ikinci torbada kaç tane yeşil bilye vardır? torbadan birer bilye alınıp diğer torbaya atılıyor. 28 Torbalardaki beyaz ve kırmızı bilye sayılarının başlangıçtaki ile aynı olma olasılığı kaçtır? TEST – 1. 1 Permütasyon 5. (x + 1) ! + x! x2 + ifadesinin eşiti aşağıdakilerx! + (x – 1) ! x + 1 rakamları farklı, üç basamaklı kaç tek sayı yazılabilir? den hangisidir? A) x2 B) 2x D) x + 1 2. A = {0, 1, 3, 4 } kümesinin elemanları kullanılarak A) 8 C) 1 B) 12 C) 18 D) 24 E) 30 E) x + 2 P(n, 2) = 56 ise n kaçtır? 6. A = {0, 3, 5, 6, 8 } kümesinin elemanları ile 6000’den büyük, rakamları farklı ve 5 ile tam A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 bölünebilen kaç sayı yazılabilir? B) 64 C) 56 D) 48 E) 36 ESEN YAYINLARI A) 66 3. 12 kişilik bir kuruldan 1 başkan, 1 başkan yardımcısı ve 1 sekreter seçilecektir. Bu seçim kaç değişik biçimde yapılabilir? 7. A) 1320 B) 1300 C) 1250 D) 1200 E) 1100 {a, b, c, d, e } kümesinin üçlü permütasyonlarının kaç tanesinde a bulunur, b bulunmaz? A) 24 4. B) 20 C) 18 D) 16 E) 12 A kenti ile B kenti arasında 4 değişik yol, B kenti ile C kenti arasında 3 değişik yol vardır. A kentinden C ye gidip tekrar A ya dönmek is- 8. {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 } kümesinin elemanları kulla- teyen biri giderken ve dönerken B den geçmek nılarak rakamları farklı, üç basamaklı 400 den koşulu ile kaç değişik yol izleyebilir? küçük kaç sayı yazılabilir? A) 12 B) 24 C) 36 D) 48 E) 144 A) 60 B) 90 C) 120 D) 150 E) 180 29 Sayma ve Olasılık 9. 13. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6 } kümesinin farklı elemanları 4 kişi arkada, 5 kişi önde olmak üzere 9 kişi kaç farklı şekilde resim çektirebilir? kullanılarak 400 den büyük 3 basamaklı kaç sayı yazılabilir? A) 9 B) 4! C) 5! D) 4!.5! E) 9! A) 48 B) 60 C) 72 D) 96 E) 120 10. {0, 1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanları ile 2 ba- 14. ÜÇGEN sözcüğündeki harflerin yerleri değiştiri- samaklı, rakamları farklı kaç çift sayı yazılabilir? lerek anlamlı ya da anlamsız, 5 harfli kaç sözcük türetilebilir? A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 ESEN YAYINLARI A) 116 11. Aralarında Ayşe ve Ali’nin bulunduğu 5 kişi bir B) 120 C) 124 D) 130 E) 150 15. {0, 1, 2, 3, 5, a, b } kümesinin elemanları ile 52 tane üç basamaklı rakamları farklı çift sayı sıraya Ayşe ve Ali daima yan yana oturmak ko- yazılabildiğine göre (a, b) ikilisi aşağıdakilerden şuluyla kaç değişik biçimde oturabilir? hangisi olabilir? A) 12 B) 18 C) 24 D) 36 E) 48 A) (2, 5) B) (2, 7) D) (4, 7) 12. A = {2, 4, 5, 7, 9 } kümesinin elemanları ile ra- C) (2, 4) E) (4, 9) 16. 5 kişilik bir arkadaş grubu 7, 8, 9, 10, 11 nu- kamları farklı 4 ile bölünebilen üç basamaklı kaç maralı sinema koltuklarına belli iki kişi yan yana sayı yazılabilir? olmak koşuluyla kaç değişik biçimde oturabilir? A) 30 30 B) 24 C) 18 D) 12 E) 9 A) 120 B) 72 C) 64 D) 48 E) 24 TEST – 1. 3 Kombinasyon 5. C(n, 1) + C(n, 2) = 10 eşitliğini sağlayan n doğal sayısı aşağıdakilerden hangisidir? 10 kişilik bir grup içinden önce bir başkan, sonra da 3 başkan yardımcısı seçilecektir. Bu 4 kişilik ekip kaç farklı şekilde seçilebilir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 240 2. C(2n, 2) – C(n, 1) = 60 ise n kaçtır? 6. B) 480 C) 600 D) 840 E) 1020 6 bayan, 4 erkek arasından ikisi bayan, ikisi erkek olmak üzere bir temsilci grubu oluşturula- A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 caktır. Kaç değişik grup oluşturulabilir? B) 45 C) 60 D) 75 E) 90 ESEN YAYINLARI A) 30 3. n n n c m = c m ise c m kaçtır? 2 6 4 A) 24 B) 35 C) 48 7. D) 64 n elemanlı bir kümenin (n – 2) elemanlı alt kümelerinin sayısı 10 olduğuna göre kümenin E) 70 eleman sayısı nedir? A) 4 4. 5.P(n, 2) = P(n, 3) ise C(n, 4) aşağıdakilerden B) 40 C) 6 D) 7 E) 8 {a, b, c, d, e, f } kümesinin 4 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde a bulunur, b bulunmaz? hangisine eşittir? A) 42 8. B) 5 C) 35 D) 20 E) 15 A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 33 Sayma ve Olasılık 9. 9 soruluk sınava giren bir öğrenci 5 soru yanıt- 13. Düzlemdeki 8 doğrudan 3 tanesi paraleldir. layacaktır. İlk 3 sorunun en az ikisini yanıtlamak Bu 8 doğru en çok kaç noktada kesişir? zorunda olduğuna göre 5 soruyu kaç değişik A) 20 biçimde yanıtlayabilir? A) 136 B) 45 C) 60 D) 75 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25 E) 105 14. Murat 6 arkadaşından ikisini tiyatroya davet 10. Bir sınıftan ayrı iki yarışmaya gönderilmek üzere edecektir. Belli iki arkadaşı aynı ortamda olmak seçilebilecek 8 kişilik ve 14 kişilik grupların sa- istemiyorlar. Buna göre Murat 2 arkadaşını kaç yısı birbirine eşittir. Bu sınıfta kaç öğrenci vardır? değişik biçimde seçer? A) 20 A) 6 C) 22 D) 23 E) 24 B) 10 C) 14 D) 15 E) 20 ESEN YAYINLARI B) 21 15. Herhangi üçü doğrusal olmayan 10 nokta ve11. Düzlemdeki 7 doğru en çok kaç farklı noktada kesişir? A) 20 rilmiştir. Köşeleri bu noktalardan üçü olan kaç üçgen oluşturulur? B) 21 C) 22 D) 23 E) 24 A) 130 B) 120 C) 140 D) 160 E) 210 12. 3 kız, 4 erkek öğrenci içinden en az birisi kız 16. Birbirine paralel 5 düşey ve birbirine paralel 4 öğrenci olmak koşuluyla 3 kişilik bir ekip kaç yatay doğrunun kesiştiği noktalardan kaç üçgen değişik biçimde seçilebilir? çizilebilir? A) 31 34 B) 28 C) 18 D) 15 E) 10 A) 1080 B) 1100 C) 1120 D) 1140 E) 1148 TEST – 1. 5 Binom (5a – 4b)20 ifadesinin açılımında kat sayılar top- 5. lamı kaçtır? A) 6 2. (2a2 – b)6 ifadesinin açılımında b3 içeren terimin kat sayısı kaçtır? B) 5 C) 3 D) 2 E) 1 A) –192 B) –180 C) –160 D) 160 E) 180 (x – 2y)6 açılımında baştan 3. terim nedir? 6. 4 2 4 2 A) 60x y 4 2 B) 45x y 2 4 D) 30x y (3x + y)8 ifadesinin açılımında x6y2 li terimin kat sayısı nedir? C) 30x y 2 4 E) 60x y A) 28.34 B) 20.36 E) 8.34 ESEN YAYINLARI D) 28.36 C) 20.34 3. (x2 – 1)8 açılımında ortadaki terim nedir? 7. A) 35x8 B) 60x8 D) 75x8 C) 70x8 (x2 + vx)8 ifadesinin açılımında terimlerden biri 7ax7 dir. Buna göre a kaçtır? E) 90x8 A) 8 4. (x2 – 2y)8 açılımında sondan 3. terimin kat sayısı 8. 5 c 2x – B) 7 C) 6 D) 4 E) 3 1 10 10 50 29 m = 2 .x + … + K.x + … 4x 2 kaçtır? eşitliğinde K kaçtır? A) 1800 B) 1792 C) 1720 D) 1680 E) 1600 A) –240 B) –216 C) –196 D) –172 E) –150 37 Sayma ve Olasılık 9. (2x2 + y2)n binom açılımı yapıldığında bir terim 1 sayısı kaçtır? den hangisidir? A) 8. d 12 n 9 B) d D) 6. d 1 8 – 13. a x 2 + x 3 k ifadesinin açılımında x li terimin kat p.x6.y18 olduğuna göre p değeri aşağıdakiler- 12 n 9 12 n 8 C) d E) d 12 n 8 A) 24 B) 25 11 A) 8. d 1 9 m açılımında sabit terim kaçtır? x B) 884 C) 744 E) 28 D) 672 11 n 5 B) 4. d D) 8. d E) 596 açılımında rasyonel terim kaçtır? 11 n 5 10 n 4 C) 2. d E) 4. d 11 n 5 10 n 4 ESEN YAYINLARI A) 924 D) 27 14 n 12 14. ^ 3 2 + 5 2 h 10. c 2x 2 + C) 26 11. c x 3 – 1 10 m x2 ifadesinin açılımında sabit terim A) –420 B) –310 C) –210 D) 210 E) 420 12. (2x – 3y)n açılımında 8 terim bulunduğuna göre bu terimlerin kat sayıları toplamı kaçtır? 38 B) –1 8 açılımında oluşan rasyonel kat sayılı terimlerin kat sayıları toplamı kaçtır? kaçtır? A) –2 15. ^ x – 6 2x h C) 0 D) 1 E) 2 A) 53 B) 54 C) 55 D) 56 E) 57 16. (x – y + z)6 ifadesinin açılımında terimlerden biri Axy3z2 ise A kaçtır? A) –120 B) –90 C) –60 D) –30 E) –15 TEST – 1. 7 Olasılık 5. İki madeni paranın birlikte atılması deneyinde en E = { 1, 2, 3, 4, ....., 30 } kümesinin elemanları ayrı az bir kez yazı geldiği bilindiğine göre, ikisinin de ayrı kartlara yazılıp bir torbaya atılıyor. Torbadan yazı gelmesi olasılığı kaçtır? rastgele bir kart çekildiğinde üzerinde yazılı olan A) 2 3 B) 1 3 C) 1 4 D) 3 4 E) sayının 3 ile bölünebildiği biliniyor. Buna göre, bu 1 2 sayının çift sayı olma olasılığı kaçtır? A) 2. B) 1 3 C) 1 4 D) 1 5 E) 1 6 İki tavla zarının birlikte atılması deneyinde üst yüze gelen sayıların toplamının 8 olduğu bilin- 6. diğine göre, sayıların ikisinin de asal sayı olma olasılığı kaçtır? 1 2 B) 2 3 C) 3 5 D) 2 5 E) 1 5 A ve B aynı örnek uzaya ait iki farklı olaydır. 2 5 1 , P(B) = , P(A ∪ B) = P(A) = 3 6 2 olduğuna göre, P(B \ A) kaçtır? A) ESEN YAYINLARI A) 3. 1 2 2 3 B) 3 4 C) 4 5 D) 5 6 8 9 E) 4 kırmızı, 2 sarı, 3 lacivert bilye bulunan bir torbadan aynı anda 3 bilye çekiliyor. Çekilen bil- 7. 5 kız ve 4 erkeğin bulunduğu bir gruptan rastgele yelerin içinde en az bir kırmızı bilye olma olasılığı iki kişi seçiliyor. Seçilenlerden birinin erkek oldu- kaçtır? ğu bilindiğine göre, diğerinin kız olma olasılığı kaçtır? A) 37 42 4. B) 37 43 C) 36 43 D) 40 49 E) 43 49 Bir torbada 6 mavi, 5 siyah, 4 sarı bilye vardır. A) 8. 10 13 B) 3 8 C) 1 2 D) 5 8 E) 3 4 2 madeni para ve 2 zar aynı anda atılıyor. Rastgele alınan bir bilyenin mavi veya sarı olma Paraların ikisinin de tura veya zarların üstündeki olasılığı kaçtır? sayıların toplamının 10 olma olasılığı kaçtır? A) 4 11 B) 3 5 C) 2 3 D) 1 2 E) 1 3 A) 1 48 B) 1 12 C) 1 4 D) 5 16 E) 3 8 41 Sayma ve Olasılık 9. Üç çocuklu bir ailenin çocuklarından en büyüğü- 13. İki torbadan birincisinde 4 mavi, 3 sarı; ikin- nün kız olduğu biliniyor. Buna göre, en küçük ço- cisinde 3 mavi, 5 sarı top vardır. Torbaların cuğun da kız olma olasılığı kaçtır? birinden bir top çekiliyor. Çekilen topun mavi ol- A) 1 2 B) 1 3 C) 1 4 D) 1 5 E) duğu bilindiğine göre 1. torbadan çekilmiş olma 1 6 olasılığı kaçtır? A) 9 23 B) 32 53 C) 13 41 D) 11 27 E) 9 35 10. İki zar birlikte atılıyor. Zarların üst yüzüne farklı sayılar geldiği bilindiğine göre, ikisinin de çift sayı gelme olasılığı kaçtır? A) 1 5 B) 1 6 C) 1 8 D) 1 9 E) 14. Bir torbada aynı büyüklük ve yapıda 5 siyah, 3 1 10 kırmızı, 2 beyaz bilye vardır. Torbadan art arda geri konmamak üzere 3 bilye çekildiğinde birinci ve ikincinin beyaz, üçüncünün kırmızı gelmesi olasılığı “a”, rastgele 3 bilye Torbadan arka arkaya 2 bilye çekildiğinde, çekilen birinci bilyenin kırmızı, ikinci bilyenin beyaz ESEN YAYINLARI 11. Bir torbada 3 kırmızı ve 4 beyaz bilye vardır. çekildiğinde ikisinin beyaz, diğerinin kırmızı olma olasılığı “b” olduğuna göre a oranı aşağıdakib lerden hangisidir? A) 1 2 B) 1 3 C) 1 4 D) 1 5 E) 1 6 olma olasılığı kaçtır? A) 1 7 B) 2 7 C) 3 7 D) 4 7 E) 5 7 15. A B C D E K L N 12. İçinde bilye bulunan iki torbadan birincisinde 5 M beyaz, 5 siyah; ikincisinde 3 beyaz, 7 siyah bilye vardır. Birinci torbadan bir bilye çekilip ren- Şekildeki yarım çember ve çapı üzerinde 9 nokta gine bakılmadan ikinci torbaya atılıyor. Daha işaretleniyor. Bu noktalardan rastgele seçilen 3 sonra ikinci torbadan rastgele bir bilye çekiliyor. noktanın bir üçgenin köşeleri olma olasılığı kaç- Bu bilyenin siyah olma olasılığı kaçtır? tır? A) 11 27 42 B) 1 3 C) 15 32 D) 15 22 E) 2 5 A) 37 84 B) 37 42 C) 20 21 D) 5 7 E) 11 21 Yazılıya Hazırlık Soruları 1. 4. {0, 1, 2, 3, 4, 5 } kümesinin elemanları ile dört basamaklı rakamları farklı kaç çift sayı yazılabilir? Bir otelde biri 2 kişilik, diğer ikisi 3 kişilik olmak üzere üç oda boştur. 8 kişi bu odalara kaç farklı şekilde yerleşebilir? 5. {0, 1, 2, 3, 7 } kümesinin elemanları ile rakamları 5 kız ve 4 erkek öğrenci arasından en az ikisi kız tekrarsız, 4 ile bölünebilen ve 4 basamaklı olan öğrenci olmak üzere dört kişi kaç değişik şekilde kaç sayı yazılabilir? seçilebilir? ESEN YAYINLARI 2. 3. a, b, c birer rakam olmak üzere, a < b < c koşu- 6. Köşeleri, şekildeki lunu sağlayan kaç farklı abc üç basamaklı sayısı 9 noktadan herhangi vardır? üçü olan kaç farklı d1 D C B A üçgen çizilebilir? E F K L M 47 d2 Sayma ve Olasılık 7. 9. A ve B aynı örnek uzaya ait iki farklı olay olmak olan bir zar ile iki madeni para birlikte atılıyor. üzere, P(A \ B) = a. İki yüzü sarı, üç yüzü mavi ve bir yüzü kırmızı Zarın mavi ve paraların tura gelme olasılığı 3 1 ve P(A ∩ B) = 4 6 nedir? olduğuna göre, P(B) kaçtır? a4 a b 12 – m açılımında 4 lü terimin kat sayıb a b sı kaçtır? 8. İki zar birlikte atıldığında zarlardan en az birinin 3 ESEN YAYINLARI b. c 10. Üç madeni para birlikte atılıyor. Paralardan en geldiği bilindiğine göre, toplamlarının 5 ten büyük az birinin yazı geldiği bilindiğine göre, üçünün de olma olasılığı kaçtır? yazı gelme olasılığı kaçtır? 48 I. II. Sol sütundaki ifadelere karşılık gelen sayıları sağ sütunda bulup eşleştiriniz. a. 7 7 7 d n+d n+…+d n 1 2 6 1. 57 b. 6 6 6 d n+d n+…+d n 2 3 6 2. 126 c. P(5, 2).C(6, 2) 3. 8 d n 4 d. 5 5 6 7 d n+d n+d n+d n 1 2 3 4 4. 300 Sol sütundaki şekillerde bulunan üçgen sayılarını sağ sütunda bulup eşleştiriniz. a. 1. 18 b. 2. 10 c. 3. 4 d. 4. 27 49 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 SOLDAN SAĞA 6. 7. YUKARIDAN AŞAĞIYA Bağımlı olmayan olay n n pozitif tam sayı olmak üzere, (x + y) ifadesi- 1. Sıralama 2. (x + y)n ifadesinin açılımında kat sayıların alt nin açılımı 9. Bir terimde bilinmeyenin önünde bulunan sayı alta dizilmesi ile oluşan üçgene verilen ad 3. ad 10. Sayma kurallarından birisi 12. Çarpansal Bir deneyin mümkün olan her sonucuna verilen 4. Bir nesne grubu içinde sıra gözetmeden yapılan seçim 5. Bilinmeyen içermeyen terim 8. İhtimal 11. Örneklem uzayın her bir alt kümesi 50 Aşağıdaki soruların her birinde noktalı yerleri uygun şekilde doldurunuz. 1. A sonlu bir küme olmak üzere, A dan A ya tanımlanan bire bir ve örten her fonksiyona A nın bir ........ .................................. denir. 2. Bir örnek uzaya ait iki olayın .......................................... boş küme ise bu iki olaya ayrık (bağımsız) olay denir. 3. 0! + 1! + 2! + … + 10! toplamının 12 ile bölümünden kalan .......................................... dur. 4. Bir olayın olabilirlik derecesinin 0 ile 1 arasındaki bir gerçek sayıyla gösterilmiş biçimine .................... ...................... denir. 5. n elamanlı A kümesinin, r elemanlı bir alt kümesinin belirli bir sırada yazılış biçimine, A kümesinin bir r li .......................................... denir. 6. (x + y)n açılımında baştan ve sondan eşit uzaklıktaki terimlerin .......................................... eşittir. 7. Bir deneyde elde edilebilecek tüm sonuçların kümesine .......................................... denir. 8. Bir çember üzerindeki 6 farklı noktadan .......................................... tane çokgen oluşturulabilir. 9. n! = (n – 2)!. .......................................... 10. Kombinasyonda n elemanın r li .......................................... söz konusu olup sıranın önemi yoktur. Permütasyonda ise .......................................... diziliş vardır. 51 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. 0! = 1! dir. 2. 30! sayısı 29! sayısından 30 fazladır. 3. 20! sayısı 19! sayısının 20 katına eşittir. 4. P(n, 0) = n! 5. P(n, n) = 1 6. C(n, r) + C(n, r+1) = C(n + 1, r + 1) 7. P(n, r) = r!.C(n, r) 8. (x – y + 2)5 açılımında kat sayılar toplamı 32 dir. 9. A ve B bağımsız olaylar ise P(A∩B) = P(A).P(B) dir. 10. n n c m = d n ⇒ x = y veya x + y = n dir. x y 11. P(A \ B) = 52 P (A + B) dir. P (B) Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 1998 – ÖYS 5. 2000 – ÖSS (3x + 2y)23 ün açılımında baştan 11. teriminin kat sayısı kaçtır? A) 210.313 C(23, 10) B) 211.312 C(23, 11) C) 211.312 C(23, 12) 12 11 13 11 D) 2 .3 E) 2 .3 l. fiekil lI. fiekil C(23, 12) 16 küçük kareden oluşan l. şeklin her satır ve her C(23, 11) sütununda bir ve yalnız bir küçük kare karalanarak ll. şekildeki gibi desenler elde edilmektedir. Bu kurala göre, en çok kaç farklı desen elde edi- 2. lebilir? 1998 – ÖYS A) 16 Bir torbada 2 tane mavi, 5 tane yeşil mendil var- B) 20 C) 24 D) 32 E) 36 dır. Bu torbadan, geri atılmamak koşulu ile iki kez 6. birer mendil çekiliyor. Bu iki çekilişin birincisinde mek üzere 5 öğrenci seçilmiştir. Her iki ülkeye en B) 20 49 C) 10 45 D) 10 21 E) 5 21 ESEN YAYINLARI Yükseköğrenim için A ve B ülkelerine gönderil- kaçtır? A) 70 12 3. 2003 – ÖSS mavi, ikincisinde de yeşil mendil çekme olasılığı az birer öğrenci gideceğine göre, bu 5 öğrenci kaç farklı gruplama ile gönderilebilir? A) 10 7. 1999 – ÖSS B) 20 C) 25 D) 30 E) 40 2004 – ÖSS A Bir düzgün dörtyüzlünün (bütün yüzleri eşkenar üçgen olan üçgen piramit) iki yüzünde A, iki yüzünde de T harfleri yazılıdır. Bu düzgün dörtyüzlü bir kez atıldığında yan yüzlerinde, sırasına ve B yönüne bakılmaksızın A, T, A harflerinin görülme Yukarıdaki ABC üçgeninin kenarları üzerinde 9 nokta verilmiştir. Köşeleri bu 9 noktadan üçü olan kaç üçgen oluşturulabilir? olasılığı kaçtır? A) 1 2 B) 1 3 C) 2 3 D) 1 4 E) 3 4 A) 64 4. 8. 1999 – ÖSS 5, 6, 7, 8, 9 rakamları kullanılarak rakamları birbirinden farklı olan, üç basamaklı ve 780 den küçük kaç değişik sayı yazılabilir? A) 46 54 B) 42 C) 36 D) 30 E) 24 C B) 69 C) 74 D) 79 E) 84 2005 – ÖSS 3 tane madeni 1 TL, kumbaralara istenen sayıda atılmak suretiyle değişik bankalardan alınmış 5 farklı kumbaraya kaç değişik şekilde atılabilir? A) 10 B) 21 C) 24 D) 35 E) 45 Sayma ve Olasılık 9. 2006 – ÖSS 13. 2009 – ÖSS Bir mağazadan belirli miktarın üzerinde alışveriş A = {1, 2, 3, 4} kümesinin elemanlarıyla, en az iki basamağındaki rakamı aynı olan üç basamaklı yapan müşteriler, 4 eş parçaya ayrılmış birinci kaç sayı yazılabilir? çarkı iki defa çevirmektedir. Bu iki çevirişte gelen A) 52 B) 40 C) 38 D) 30 iki sayının toplamı 6 ya da 6 dan büyükse 6 eş E) 24 parçaya ayrılmış ikinci çarkı çevirerek çıkan hediyeyi almaktadır. ütü 10. 2007 – ÖSS 1 2 3 4 A = {–2, –1, 0, 1} B = {–1, 0, 1, 2, 3, 4} kümeleri veriliyor. çamafl›r makinesi kahve makinesi ütü ütü tost makinesi A x B kartezyen çarpımından alınan bir elemanın I. çark (a, a) biçiminde olma olasılığı kaçtır? A) 1 4 B) 1 6 C) 1 8 D) 1 12 II. çark Buna göre, birinci çarkı çevirmeyi hak eden bir E) 5 24 müşterinin çamaşır makinesi kazanma olasılığı kaçtır? 11. 2008 – ÖSS K = { –2,–1, 0, 1, 2, 3 } kümesinin üç elemanlı alt kümelerinden kaç tanesinin elemanları çarpımı bir negatif tam sayıya eşittir? A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 ESEN YAYINLARI A) 1 14 B) 1 16 C) 5 24 D) 3 28 E) 5 32 14. 2009 – ÖSS Aynı düzlemde alınan 4 farklı çember en fazla kaç noktada kesişir? A) 12 B) 14 C) 15 D) 16 E) 18 15. 2010 – YGS Bir torbada 2 kırmızı, 2 beyaz ve 1 sarı bilye vardır. Torbadan rastgele 4 bilye alındığında torbada kalan bilyenin kırmızı renkte olma olasılığı kaçtır? 12. 2008 – ÖSS Aşağıdaki yedi nokta, eş karelerin köşeleri üze- A) rinde bulunmaktadır. 1 2 B) 2 3 C) 3 4 D) 2 5 E) 3 5 Bu yedi noktadan rastgele seçilen üç noktanın bir üçgen oluşturma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? (Aynı doğru üzerindeki üç noktanın bir üçgen oluşturmadığı kabul edilecektir.) A) 32 35 B) 27 35 16. 2010 – LYS A = {1, 2, 3, 4} ve B = {–2, –1, 0} olmak üzere A x B kartezyen çarpım kümesinden alınan herhangi bir (a, b) elemanı için a + b toplamının sıfır olma olasılığı kaçtır? C) 24 35 D) 5 7 E) 3 7 A) 1 4 B) 1 5 C) 1 6 D) 1 7 E) 55 2 7 Sayma ve Olasılık 17. 2011 – YGS Meriç’in elinde kırmızı ve beyaz renklerde toplam 10 top vardır. Meriç bu topları iki torbaya her bir torbada en az bir kırmızı ve bir beyaz top olacak şekilde dağıttıktan sonra şunları söylüyor: 21. 2012 – LYS Bir torbada 5 kırmızı ve 5 beyaz bilye vardır. Bu torbadan aynı anda rastgele 3 bilye çekildiğinde her bir renkten en fazla 2 bilye olma olasılığı kaçtır? “Birinci torbada 3 kırmızı top vardır. Torbalardan rastgele birer top çekildiğinde topların ikisinin de 1 dir.” kırmızı olma olasılığı 2 Buna göre, ikinci torbada kaç beyaz top vardır? A) 3 B) 5 C) 1 D) 2 A) C) 5 6 D) 7 8 E) 8 9 P(x) = (x – 1)4 + (x – 1)5 polinomunda x3 lü terimin katsayısı kaçtır? tan 2 temsilci seçiliyor. Seçilen bu iki temsilciden birinin kız, diğerinin erkek olma olasılığı kaçtır? 3 8 C) 2 13 D) 7 13 E) A) 4 9 13 ESEN YAYINLARI B) 3 4 22. 2013 – LYS 6 kız ve 7 erkek öğrencinin bulunduğu bir grup- 3 4 B) E) 4 18. 2011 – LYS A) 2 3 19. 2012 – YGS B) 6 C) 9 D) 10 E) 11 23. 2013 – LYS Boyları farklı dört öğrenci bir çizgi boyunca rast- Bir torbada 1 den 9 a kadar numaralanmış dokuz gele sıraya giriyor. Buna göre, en kısa ve en top bulunmaktadır. Ayşe, 1 den 9 a kadar bir sayı uzun boylu öğrencilerin uçlarda olma olasılığı belirleyecek ve daha sonra torbadan rastgele bir kaçtır? top çekecektir. Topun üzerinde yazılı olan sayı ile A) 1 2 B) 1 3 C) 1 4 D) 1 6 E) 1 12 belirlediği sayının toplamı en fazla 9 ve çarpımı en az 9 olursa Ayşe oyunu kazanacaktır. Ayşe hangi sayıyı belirlerse oyunu kazanma olasılığı en yüksek olur? A) 2 20. 2012 – LYS Bir çiçekçide 5 farklı renkten çok sayıda gül ve 2 çeşit vazo vardır. Bir müşteri, 2 farklı renkten toplam 3 gül ve 1 vazo satın almak istiyor. Bu müşteri alışverişini kaç farklı şekilde yapabilir? A) 15 56 B) 20 C) 25 D) 40 E) 50 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 FONKSİYONLARLA İŞLEMLER ve UYGULAMALARI . ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE Fonksiyonların Simetrileri ve Cebirsel Özellikleri 1. Kazanım : Bir fonksiyonun grafiğinden, simetri dönüşümleri yardımı ile yeni fonksiyon grafikleri çizer. 2. Kazanım : Gerçek sayılar kümesinde tanımlı f ve g fonksiyonlarını kullanarak f + g , f – g , f.g ve f fonksiyonlarını elde eder. g İki Fonksiyonun Bileşkesi ve Bir Fonksiyonun Tersi 1. Kazanım : Fonksiyonlarda bileşke işlemini açıklar. 2. Kazanım : Bir fonksiyonun bileşke işlemine göre tersinin olması için gerekli ve yeterli şartları belirleyerek, verilen bir fonksiyonun tersini bulur. Fonksiyonlarla İlgili Uygulamalar 1. Kazanım : İki miktar (nicelik) arasındaki ilişkiyi fonksiyon kavramıyla açıklar; problem çözümünde fonksiyonun grafik ve tablo temsilini kullanır. 2. ÜNİT FONKSİYONLARIN SİMETRİLERİ ® ® y = f(x) ile y = – f(x) fonksiyonlarının grafikleri x eksenine göre simetriktir. y = f(x) + c nin grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin y ekseni boyunca c kadar y = f(x) y y y = f(x) c a y = f(x) + c a+c a x c x c –a y = – f(x) x 0 x b b a 0 y y ötelenmişidir. ® y = f(x) ile y = f(–x) fonksiyonlarının grafikleri y eksenine göre simetriktir. ® y = f(x – c) nin grafiği, y = f(x) fonksiyoy y nunun grafiğinin x ekseni boyunca c kadar ötelenmişidir. y y a y = f(x) 0 y = f(x – c) x a y = f(–x) y = f(x) 0 a a+c a b c x –c –b x x c TEK ve ÇİFT FONKSİYONLAR f : A → B , y = f(x) fonksiyonunda ∀x ∈ A için ® y = f(x) ile y = k.f(x) fonksiyonlarının grafik- f(–x) = – f(x) ise f fonksiyonu tek fonksiyondur. leri çizildiğinde x eksenini kestiği noktaların ∀x ∈ A için f(–x) = f(x) ise f fonksiyonu çift değişmediği görülür. fonksiyondur. y x a 0 b Tek fonksiyonların grafikleri orijine göre simetriktir. y = k.f(x) y = f(x) 0 ® y x a ® Çift fonksiyonların grafikleri y eksenine göre simetriktir. c FONKSİYONLARDA DÖRT İŞLEM ® y = f(x) ile y = f(k.x) fonksiyonlarının grafikleri çizildiğinde y eksenini kestiği noktaların değişmediği görülür. y y y = f(x) y = f(k.x) 0 a b 58 x 0 c b x f : A → R ve g : B → R verilsin. (A ∩ B ≠ Ø) ® f + g : A ∩ B → R, (f + g)(x) = f(x) + g(x) ® f – g : A ∩ B → R, (f – g)(x) = f(x) – g(x) ® f.g : A ∩ B → R, (f.g)(x) = f(x).g(x) ® f (x) f f , ( g(x) ≠ 0 ) : A + B " R, d n (x) = g g g (x) ® c ∈ R olmak üzere, c.f : A → R, (c.f)(x) = c.f(x) BİR FONKSİYONUN TERSİ ARTAN VE AZALAN FONKSİYONLAR f : A → B , y = f(x) fonksiyonu 1–1 ve örten ise tersi de bir fonksiyondur ve f –1 : B → A dır. f : A → B fonksiyonu için ® x1 < x2 için f(x1) < f(x2) ise f fonksiyonu artan fonksiyondur. y y f(x2) f(x2) f(x1) ® f(x) = y ⇔ x = f –1(y) ® (f –1)–1 = f –1 ® f ile f ® f(x) = ax + b ⇔ f –1(x) = f (x) = a x1 0 ® ® f(x1) x2 b a x1 0 x x2 b x x1 < x2 için f(x1) > f(x2) ise f fonksiyonu azalan fonksiyondur. in grafikleri y = x e göre simetriktir. y x–b a y f(x1) ax + b – dx + b + f –1 (x) = cx + d cx – a f(x1) f(x2) f(x2) 0 ® FONKSİYONLARIN BİLEŞKESİ x1 g : B → C , y → z = g(y) 0 a x2 x1 b x NOKTALARI y fonksiyonuna f ile g nin bileşke fonksiyonu denir. B x x1 < x2 için f(x1) = f(x2) ise f fonksiyonu x → (gof)(x) = g(f(x)) A b FONKSİYONUN MAKSİMUM VE MİNİMUM fonksiyonları verilmiş olsun. f x2 sabit fonksiyondur. f : A → B , x → y = f(x) gof : A → C , a g f(v) C f(u) x y = f(x) z = g(y) gof ® fog ≠ gof ® fo(goh) = (fog)oh ® (fog) –1 = g –1of –1 fof –1 = f –1of = I ( I: birim fonksiyon ) ® fog = h ⇒ f = hog –1 ve g = f –1 oh 0 a p u q m v n b x f : A → R, A ⊂ R, u ∈ A ve v ∈ A olsun. ® u ∈ (p, q) ve ∀x ∈ (p, q) için f(u) ≤ f(x) ise f fonksiyonu u noktasında bir yerel minimuma sahiptir denir. ® v ∈ (m, n) ve ∀x ∈ (m, n) için f(v) ≥ f(x) ise f fonksiyonu v noktasında bir yerel maksimuma sahiptir denir. 59 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 1 REHBER SORU 2 y y 2 2 x 2 0 1 0 1 x 2 y = f(x) y = f(x) Şekildeki grafik y = f(x) e aittir. Buna göre y = f(x – 2) fonksiyonunun grafiğini çiziniz. Şekildeki grafik y = f(x) e aittir. Buna göre y = f(x) + 2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. Çözüm 1. ESEN YAYINLARI Çözüm y 2 –1 0 1 1. y 1 x 3 –1 0 x 1 y = f(x) y = f(x) Şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği çizilmiştir. Şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği çizilmiştir. Buna göre y = f(x) + 3 fonksiyonunun grafiğini Buna göre y = f(x – 2) fonksiyonunun grafiğini çiziniz. çiziniz. 2. 2. y 2 –2 y x 0 0 –1 2 x y = f(x) y = f(x) Şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği çizilmiştir. Şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği çizilmiştir. Buna göre y = f(x) – 2 fonksiyonunun grafiğini Buna göre y = f(x + 1) fonksiyonunun grafiğini çiziniz. çiziniz. 60 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 3 REHBER SORU 4 y y y y = f(x) 2 y = 2f(x) –6 –5 0 –1 3 x a b c 0 –1 0 x x 4 y = f(x) –2 Yukarıda verilen y = f(x) fonksiyonunun grafiği- Yukarıda verilen y = f(x) ve y = 2f(x) fonksiyon- ne göre, y = f(2x) ve y = f(3x) fonksiyonlarının larının grafiklerine göre, a + b + c toplamı kaçtır? grafiklerinin y eksenini kestiği noktaların ordinatları toplamı kaçtır? Çözüm 1. y –2 0 2 –1 x 5 ESEN YAYINLARI Çözüm y = f(2x) 3 –3 0 y = f(x) Şekildeki grafik y = f(x) fonksiyonuna aittir. x rının grafiklerinin y eksenini kestiği noktaların apsisleri toplamı kaçtır? lerini çiziniz ve aralarındaki ilişkiyi tespit ediniz. 6 Buna göre, y = f(x) ve y = f(3x) fonksiyonla- rının grafiklerinin x eksenini kestiği noktalarının f(x) = x + 2 ve y = 2.f(x) fonksiyonlarının grafik- 2 Şekildeki grafik y = f(2x) fonksiyonuna aittir. Buna göre, y = 2f(x) ve y = 3f(x) fonksiyonla- 2. y 1. ordinatları toplamı kaçtır? 2. f(x) = x – 1 ve y = f(3x) fonksiyonlarının grafiklerini çiziniz ve aralarındaki ilişkiyi tespit ediniz. 61 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 5 REHBER SORU 6 y y 1 –3 2 1 –3 x 0 y = f(x) –2 2 0 y = f(x) –2 Şekildeki grafik y = f(x) fonksiyonuna aittir. x Şekildeki grafik y = f(x) fonksiyonuna aittir. Buna göre y = –f(x) fonksiyonunun grafiğini çiziniz. Buna göre y = f(–x) fonksiyonunun grafiğini çiziniz. Çözüm 1. ESEN YAYINLARI Çözüm y 2 –1 3 1. y y = f(x) 1 x 0 0 y = f(x) Şekilde y = f(x) in grafiği çizilmiştir. Buna göre Şekilde y = f(x) in grafiği çizilmiştir. Buna göre y = f(–x) fonksiyonunun grafiğini çiziniz. y = –f(x) in grafiğini çiziniz. 2. y –2 –1 0 y 2. y = f(x) 1 1 x 1 y = f(x) 1 x –1 0 2 x Şekilde y = f(x) in grafiği çizilmiştir. Buna göre Şekilde y = f(x) in grafiği çizilmiştir. Buna göre y = –f(x) in grafiğini çiziniz. y = f(–x) fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 62 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 7 REHBER SORU 8 R de tanımlı aşağıdaki fonksiyonların tek veya çift f(x) tek fonksiyondur. olup olmadıklarını araştırınız. a. 3 f(x) = x + 3x f(x) – x.f(–x) = 2x4 + 2x3 – x2 – x ise f(2) kaçtır? 3 b. f(x) = x + x – 4 Çözüm Çözüm R de tanımlanmış aşağıdaki fonksiyonların tek veya 1. çift fonksiyonlar olup olmadıklarını araştırınız. f(x) = x2 + 2 2. f(x) = 2 f(x) + 2f(–x) = x3 + x ise f(1) kaçtır? ESEN YAYINLARI 1. f(x) tek fonksiyondur. 2. f(x) fonksiyonunun grafiği orijine göre simetriktir. f(x) = (a – 2)x4 + (b + 2)x2 + abx ise f(–3) kaçtır? 3. f(x) = x3 + 3x2 – 2x + 1 3. 4. f(x) = 0 f(x) tek fonksiyondur. 2f(–x) + f(x + 1) = 4 – 4x ve f(1) = 2 ise f(3) kaçtır? 63 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 9 REHBER SORU 10 f(x) çift fonksiyondur. f = {(1, 2), (2, 3), (3, 5), (4, 5) } f(x) + 3f(–x) = 4x2 + 8 ise f(–1) kaçtır? g = {(1, 3), (3, 4), (5, 6) } fonksiyonlarına göre, a. f + g b. f.g c. 3.f fonksiyonlarını bulunuz. Çözüm Çözüm 1. 1. f(x) çift fonksiyondur. 3 2 f = {(1, 3), (2, 5), (3, 7) } ise 2.f fonksiyonunun görüntü kümesindeki elemanların toplamı kaç- f(2) kaçtır? tır? ESEN YAYINLARI f(x) + x.f(–x) = x + x – x – 1 ise 2. f = {(1, 4), (2, 1), (3, –2) } g = {(1, 2), (3, 1), (4, –2) } ise 2. f(x) fonksiyonunun grafiği y f.g fonksiyonunun bulunuz. eksenine göre simetriktir. f(x) = (m – 3)x3 + (m + 1)x2 + (n – 1)x + m.n ise f(2) kaçtır? 3. f(x) = x + 1 ve g(x) = x + a olmak üzere, (f + 2g)(3) = 12 ise a kaçtır? 3. f(x) tek fonksiyon ve g(x) çift fonksiyondur. f(x) + 2f(–x) + x3 + 1 = 2g(x) – g(–x) ise f(2) + g(2) kaçtır? 4. f = {(1, 2), (2, 1), (3, 3) } g = {(2, 3), (3, 4), (4, 2) } ise 2f + g fonksiyonunu bulunuz. 64 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 11 f(x) = * Çözüm 3x – 1 , x ≥ 0 x+3 , x<0 g(x) = * x , x≥2 2–x , x<2 fonksiyonları verilmiştir. Buna göre (f + g)(x) ve (f – g)(x) fonksiyonlarını bulunuz. 1. 2 f(x) = * , x>0 3. x –1 , x≤ 0 g(x) = * x+2 , x>2 f(x) = * x2 , x > 2 x +1 , x ≤ 2 g(x) = * 3–x , x≤2 x –1 , x > 0 2 , x≤0 fonksiyonları için (f – g)(2) + (f.g)(1) ifadesinin nuz. eşitini bulunuz. ESEN YAYINLARI fonksiyonları için (f + g)(x) fonksiyonunu bulu- 4. 2. f(x) = * x –1 , x >1 g(x) = * 4 , x≤1 2–x , x≥2 x , x<2 fonksiyonları için (f.g)(x) fonksiyonunu bulunuz. Zx –1 , x <1 ] ] f(x) = [ 2 , 1≤ x < 3 ]] x +1 , x≥3 \ g(x) = * 2x , x>2 x – 2 , x ≤ 2 fonksiyonları için (f – g)(x) fonksiyonunu bulunuz. 65 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 12 Aşağıdaki fonksiyonların terslerini bulunuz. a. f(x) = 4x – 3 b. f(x) = 2x – 1 5 c. f(x) = x – 2 ax + b cx + d e. f(x) = 2x – 3 5x + 4 f. f(x) = 4 2 – 3x f(x) = ax – b cx – 2 d. f(x) = Çözüm 1. f(x) = 2x + 1 ise f –1(x) nedir? 4. fonksiyonunun tanımlı olduğu 2. 3. f(x) = 2 – 3x ise f –1(x) nedir? 3 – 2x f(x) = ise f –1(x) nedir? 5 66 ESEN YAYINLARI değerler için f(x) = f –1(x) ise a kaçtır? 5. f: R – {2 } → R – {1 }, f(x) = x+3 olduğuna x−2 göre, f –1(2) kaçtır? 6. f(x) = 1 fonksiyonunun tanımlı olduğu değerler x için f –1(x) nedir? Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 13 REHBER SORU 14 Aşağıdaki tabloda bazı fonksiyonlar ve bir kısmının Aşağıdaki tabloda bazı fonksiyonlar ve bir kısmının ters fonksiyonu yazılmıştır. Tablodaki boş yerleri ters fonksiyonu yazılmıştır. Tablodaki boş yerleri doldurunuz. doldurunuz. f(x) f –1(x) f(x) f –1(x) ax + b x–b a ax + b cx + d – dx + b cx – a 2x – 3 2x + 1 3x + 4 3x + 1 3x – 2 2x – 5 –x + 2 ESEN YAYINLARI –x + 2 x+3 2x –3x ax + b c 3x + 1 2 2x – 1 4 x–1 3 –x + 2 5 2 – 3x 4 cx – b a 4x + 1 2x 0x + 1 1 = 2x – 4 2x – 4 2x + 1 3x 3x – 2 x 2 3x – 5 5x + 2 5x + 2 = 3x – 0 3x 3 4x – 1 2 x+2 –2 3x + 1 67 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 15 a. f(2x – 1) = 6x + 4 ise f(x) fonksiyonunu bulunuz. b. f c 3x – 1 m = 12x + 1 ise f(2x + 1) fonksiyonunu bulunuz. 2 c. f(x3 – 1) = 6x2 – x + 2 ise f(7) kaçtır? 1. f(x + 2) = 4x – 3 ise f (x) nedir? 2. fc x –1 m = 6x + 2 ise f (x) nedir? 2 3. fc x–2 m = x + 3 ise f (x) nedir? x+2 68 ESEN YAYINLARI Çözüm 4. f(3x – 2) = 6x + 3 ise f(x + 2) nedir? 5. f(7x – 1) = x2 + 2 ise f(6) kaçtır? 6. f(x + 2) = x – 5 ise f –1 (x) nedir? Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 16 REHBER SORU 17 f c x2 + f(x2 – 2x – 4) = 4x – 2x2 + 1 1 1 m=x+ x +1 x2 olduğuna göre, f (x) fonksiyonunu bulunuz. olduğuna göre, f(x) fonksiyonunu bulunuz. Çözüm Çözüm 1. f(x3 – 1) = x6 – 2x3 + 1 1. olduğuna göre, f (x) fonksiyonunu bulunuz. f cx – 1 x 4 – 4x 2 + 1 m= x x2 ESEN YAYINLARI olduğuna göre, f(x) fonksiyonunu bulunuz. 2. f(x3 – 3x + 1) = 6x – 2x3 + 1 2. olduğuna göre, f (x) fonksiyonunu bulunuz. 3. fd x6 – 2 4 n = 3 – 2x3 + 2 x3 x olduğuna göre, f (x) fonksiyonunu bulunuz. fd 1+ x x2 + x + 1 n= x2 x olduğuna göre, f(x) fonksiyonunu bulunuz. 3. f(9x + 2.3x) = 3x olduğuna göre, f(x) fonksiyonunu bulunuz. 69 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 18 f:; REHBER SORU 19 1 , 3 m → [0, ∞) , f(x) = 2 g : [–1, ∞) → [2, ∞) , g(x) = x2 + 2x + 3 2x – 1 olduğuna göre, f –1(x) fonksiyonunu bulunuz. olduğuna göre, g –1(x) fonksiyonunu bulunuz. Çözüm Çözüm f :; – 1. 2 , 3 m → [0, ∞) , f(x) = 3 1. 3x + 2 f : (– ∞, 1) → (1, ∞) , f(x) = x2 – 2x + 2 olduğuna göre, f –1(x) fonksiyonunu bulunuz. –1 ESEN YAYINLARI olduğuna göre, f (x) fonksiyonunu bulunuz. 2. f : (– ∞, 4 ] → [0, ∞) , f(x) = 4–x 2. olduğuna göre, f –1(x) fonksiyonunu bulunuz. 3. f : R → R , f(x) = 3 4x – 1 + 2 olduğuna göre, f –1(x) fonksiyonunu bulunuz. 70 f : (– ∞, 1) → (– ∞, 1) , f(x) = – x2 + 2x olduğuna göre, f –1(x) fonksiyonunu bulunuz. 3. f : (–2, ∞) → (– 4, ∞) , f(x) = x2 + 4x olduğuna göre, f –1(x) fonksiyonunu bulunuz. Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 20 REHBER SORU 21 f(x) = 2x – 3 ve (fog)(x) = 3x + 1 ise g(x) fonksi- f –1(x) = yonu nedir? (g–1of )–1(1) kaça eşittir? Çözüm 1. Çözüm 1. f(x) = x + 2, g(x) = 2x + 3 ise (f o g)(x) fonksiyonu nedir? 2. 5. ESEN YAYINLARI 2. f(x) = f(x) = 2x − 1 ve (f o f)(a) = a ise a kaçtır? 3 f(x) = x + 1, g(x) = 2x, h(x) = 2x + 1 ise (f o g o h)(x) nedir? x −1 2x + 1 , g(x) = ve (f o g)–1(a) = 4 2 3 ise a kaçtır? f(x) = x2 + 1, g(x) = x – 1, A = {–1, 0, 1, 2 } ise (g o f)(A) nedir? 4. f(x) = 2x – 1, g(x) = x + 1 ve (f –1 o g–1 )(a) = 3 ise a kaçtır? f(x) = 2x, g(x) = x + 2 ise (f o g–1 )(x) fonksiyonu nedir? 3. 3x + 1 x+1 ve g(x) = olduğuna göre, 2x − 1 x−2 3. f(x) = x −1 ise (f o f –1 o f o f)(x) nedir? 2 4. f(x) = 3x − 1 ve (f o g–1 )(x) = 4x – 1 ise g(x) 2 nedir? 5. f(x) = 4x − 2 x+1 ve (g o f)(x) = ise 3 3 g–1(2) kaçtır? 71 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 22 f : A → B , f(x) = REHBER SORU 23 mx – 4 olmak üzere 3x – n f(x) fonksiyonu bire bir ve örten ise (m, n) sıralı ikilisini bulunuz. f : R – {2 } → R – {–3 } , f(x) = 2x – 1 fonksiyonu bire bir ve örten x+3 olduğuna göre A ve B kümelerini bulunuz. Çözüm Çözüm Aşağıdaki fonksiyonların her biri bire bir ve örtendir. 1. Buna göre A ve B kümelerini bulunuz. 2. 3. f : A → B , f(x) = f : A → B , f(x) = a + b kaçtır? 2. x–2 3x 4 2x – 3 ax – 3 2x + b olmak üzere, f(x) fonksiyonu bire bir ve örten ise 3x – 1 f : A → B , f(x) = 4x – 2 ESEN YAYINLARI 1. f : R – {3 } → R – {2 } , f(x) = f : R – {a } → R – {b } , f(x) = 6x – 5 2x + 4 olmak üzere, f(x) fonksiyonu bire bir ve örten ise a + b kaçtır? 3. f : R – {–2 } → R – {0 } , f(x) = bx – 1 3x – a olmak üzere, f(x) fonksiyonu bire bir ve örten ise a + b kaçtır? 4. f : A → B , f(x) = 72 2x – 3 4 4. f : R – {a} → R – {b}, f(x) = 2x – 3 fonksiyonu x +1 1-1 ve örten bir fonksiyon ise f –1(a + b) kaçtır? Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 24 Çözüm y y = f(x + 2) 2 1 – 4 –2 0 x 3 –2 y = f(x + 2) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. Buna göre f(–2) , f(0) , f(2) , f(5) , f –1(–2) , f –1(0) , f –1(1) , f –1(2) değerlerini bulunuz. 1. 3. y y y = f(1 – x) 3 3 2 2 4 x 0 –2 –2 y = f(x + 1) in grafiği şekildeki gibidir. y = f(1 – x) in grafiği şekildeki gibidir. f (5) + f (3) kaçtır? f –1 (3) + f –1 (– 2) Buna göre f (1) + f –1 (0) kaçtır? f –1 (2) + f (3) ESEN YAYINLARI Buna göre x 0 –1 y = f(x + 1) 2. y y = f(2x + 1) 4. y 3 2 2 –3 0 1 3 – 2 1 x –1 2 0 x –1 y = f(x – 2) y = f(2x + 1) in grafiği şekildeki gibidir. Buna göre f –1 (3) + f –1 (0) kaçtır? f (4) + f (1) y = f(x – 2) nin grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, (fof) (0) + f –1 (1) kaçtır? f –1 (2) 73 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 25 Aşağıdaki fonksiyonların grafiklerini çizerek artan veya azalan olup olmadıklarını tespit ediniz. a. f : R → R , f(x) = x2 b. f : R → R , f(x) = x – 1 c. f : R → R , f(x) = 1 – x Çözüm Aşağıdaki fonksiyonların artan veya azalan olup olmadıklarını tespit ediniz. 1. f : R+ → R , f(x) = x2 – 2 5. f : (– ∞, 1) → R , f(x) = (x – 1)2 2. f : R → R , f(x) = x + 2 6. f : R+ → R , f(x) = 3. f : R → R , f(x) = 4 – 3x 7. f : R– → R , f(x) = –x2 4. f : R → R , f(x) = x3 8. f : R+ → R , f(x) = –x3 ESEN YAYINLARI 1 x 74 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 26 Çözüm y f(x) 0 2 4 5 Yukarıda grafiği verilen f(x) x 6 fonksiyonunun yerel maksimum veya yerel minimum noktalarının apsisleri toplamı kaçtır? 1. Aşağıdaki fonksiyonlardan hangilerinin x = c 3. y apsisli noktasında yerel maksimum veya yerel f(x) minimumu vardır? y y g f –4 y h ESEN YAYINLARI x c y t n c x c x x 4 göre, aşağıdakilerden hangileri doğrudur? k x y 2 Yukarıda verilen f(x) fonksiyonunun grafiğine y c 0 x c x c –2 I. (– ∞, – 4) aralığında f(x) in yerel maksimum veya yerel minimumu yoktur. II. x = –2 apsisli noktada yerel minimum vardır. III. x = 0 apsisli noktada yerel maksimum vardır. 2. y IV. x = 2 apsisli noktada yerel minimum vardır. f(x) V. x = 4 apsisli noktada yerel maksimum var–4 –3 –2 –1 0 1 2 3 4 5 x f(x) fonksiyonunun yerel maksimum veya yerel dır. VI. x = – 4 apsisli noktada yerel minimum vardır. minimum noktalarının apsisleri toplamı kaçtır? 75 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları REHBER SORU 27 REHBER SORU 28 y y y = f(x) f(x) = 1 –5 –2 2 0 0 x 3 x pozitif ve negatif olduğu aralıkları bulunuz. Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonunun 1 ≤ x ≤ 3 için ortalama değişim hızı nedir? 2 Çözüm Çözüm 1. ESEN YAYINLARI Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonunun 1 x y 1. y 4 –3 0 1 1 x 3 –2 0 y = f(x) y = f(x) Yukarıdaki grafik y = f(x) fonksiyonuna aittir. Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonunun Buna göre, f(x) ≥ 0 eşitsizliğini sağlayan x tam –2 ≤ x ≤ 3 için ortalama değişim hızı nedir? sayılarının toplamı kaçtır? y 2. y = f(x) x 3 2. f(x) = x2 – 6x + 2 fonksiyonunun 0 ≤ x ≤ 1 için ortalama değişim hızı nedir? –4 –2 0 1 x Yukarıdaki grafik y = f(x) fonksiyonuna aittir. Buna göre, f(x) ≤ 0 koşulunu sağlayan x değerleri hangi aralıkta değer alır? 76 3. f(x) = x3 + 1 fonksiyonunun –1 ≤ x ≤ 2 için ortalama değişim hızı nedir? TEST – 1. 1 f(2x + 5) = 3x – 4 olduğuna göre, f –1(2) kaçtır? 5. f(x) fonksiyonunun grafiği y eksenine göre simetriktir. A) 2 B) 3 C) 5 D) 7 f(x) = x6 + (m – 2)x3 – mx2 + (m – n)x + m + n – 2 E) 9 olduğuna göre f(n – 1) kaçtır? A) –2 2. f : R – {5 } → R – {3 } , f(x) = B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 3x − 4 olduğuna x−5 göre, f –1(x) aşağıdakilerden hangisidir? A) 5x − 4 x−3 5x + 4 x−3 B) D) x+4 x+1 4x + 5 x+3 C) E) 3x + 5 x+4 6. Aşağıdaki fonksiyonlardan hangisi artandır? 1 A) f : R+ → R , f(x) = x B) f : R → R , f(x) = x2 C) f : R → R , f(x) = x3 x+2 ve g(x) = 3x – 1 olduğuna göre, 3 f(x) aşağıdakilerden hangisidir? D) f : R+ → R , f(x) = –x2 (fog)(x) = A) x −1 9 x+2 3 B) D) 2x + 5 x+6 2 C) E) x+7 9 E) f : R+ → R , f(x) = –x ESEN YAYINLARI 3. 7. f : R → R, f(x) = x3 + 6x2 + 12x ise f –1(– 8) kaçtır? 4. A) –4 y B) –3 C) –2 D) –1 E) 2 g 4 3 2 1 0 f 1 2 3 4 5 x Yukarıdaki şekilde f ve g fonksiyonlarının grafikleri verilmiştir. (fog)(x) = 4 olduğuna göre, x kaçtır? A) 1 8. f : R – {a } → R – {b }, f(x) = 3x + 2 olmak üzere 2–x f(x) bire bir ve örten bir fonksiyon ise a.b kaçtır? B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) –6 B) –4 C) –3 D) –2 E) –1 77 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları 9. 12. y y y = f(x) 2 y = f(x) –3 1 0 –1 0 2 x 3 x 4 y = f(x) in grafiği şekildeki gibidir. Buna göre y = – f(x) in grafiği aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıda verilen y = f(x) fonksiyonunun grafiğine göre, y = f(–x) fonksiyonunun grafiğinin A) B) y y x eksenini kestiği noktalarının apsisleri toplamı kaçtır? A) –7 –3 B) –5 C) –3 D) 3 –1 0 1 3 D) y –3 3 0 2 x 1 E) ESEN YAYINLARI y 0 0 x 1 E) 5 C) 10. 3 –3 x y 0 x –3 3 1 x y –3 0 3 x y = f(x) Yukarıda verilen y = f(x) fonksiyonunun grafiğix ne göre, y = f(2x) ve y = f b l fonksiyonlarının 2 13. y 2 grafiklerinin y eksenini kestiği noktaların ordinat- –2 –4 ları toplamı kaçtır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 0 2 –3 E) 6 x 4 f(x) Şekilde f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) f(x) in yerel minimum noktasının apsisi –2 dir. B) f(x) in yerel maksimum değeri 2 dir. 11. f(x) = –x2 + 3x – 2 fonksiyonunun [0, 1] aralığındaki ortalama değişim hızı kaçtır? A) 1 78 B) 3 2 C) 2 D) 5 2 C) –2 ≤ x ≤ 2 için f(x) artandır. D) – ∞ < x < 0 için f(x) azalandır. E) 3 E) x ∈ (– ∞, – 4) ∪ (0, 4) için f(x) pozitif değerler alır. TEST – 1. 2 5. x+3 olduğuna göre, 4 g–1(x) aşağıdakilerden hangisidir? f(x) = x – 3 ve (fog)(x) = A) x + 15 B) 4x – 15 D) 15x – 4 f(x) – x2f(– x) = x6 – 1 olmak üzere f(x) fonksiyonunun grafiği y eksenine göre simetrik ise f(x) nedir? C) x – 15 E) 15x + 4 A) x4 + x2 + 1 B) –x4 – x2 – 1 C) –x4 – x2 + 1 D) x4 + x2 – 1 E) x4 – x + 1 2. a > 0 olmak üzere, 6. f(x) = ax + b ve (fof)(x) = x ise a kaçtır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 f : A → B, f –1(x – 1) = x + 10 olmak üzere, 2x – 8 A = {x : f(x) ∈ Z ve x ∈ Z } ise s(A) kaçtır? E) 5 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 2 3. f(x) = 3x – 5 , g(x) = x−a ve b 7. –1 (fog )(x) = 6x + 10 olduğuna göre, a.b kaçtır? A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 f(x) = x2 + 2x + 3 ve g(x) = x – 1 ise (fog)(x) fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir? E) 15 A) x2 + 2 B) x2 + 1 2 D) x – 1 4. f(x) + 2f(–x) = –x3 + 2x olmak üzere, f(x) fonksiyonunun grafiği orijine göre simetrik B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 E) x f : R+ → [–2, ∞) , f(x) = x2 – 2 ise f –1(x) nedir? A) ise f(–1) kaçtır? A) –2 8. C) x2 – 2 2 x+2 B) – x + 2 D) – x – 2 E) C) x–2 x–4 79 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları 9. f(x) = 3x + 1 ve g(x) = x2 – x olduğuna göre 13. (fog ) (x) aşağıdakilerden hangisidir? A) x 2 − 2x + 3 3 B) 3 x 2 − 3x x+2 1 –2 ^ x − 1h^ x − 4h C) 9 E) y y = f(x) –1 –1 0 x 1 D) x2 – 3 Şekildeki grafik y = f(x) fonksiyonuna aittir. x 3 − 2x g(x) = f ( x + 1 ) – 2 3 ^x + 1h fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisidir? y A) –1 4x + 6 10. f(x) = x – 2 ve (gof)(x) = olduğuna göre, 3x + 1 g(0) kaçtır? A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 1 B) 2 C) 0 ESEN YAYINLARI D) –2 y y D) 1 0 –1 x –1 –1 0 x –1 y E) 1 2 x 0 –2 E) –8 14. 12. x 1 –2 C) f(1) = 3 ve f –1(1) = 3 ise b kaçtır? A) 8 1 –2 E) 4 ax + b olmak üzere, 2 –1 x –3 11. f(x) = y B) 1 y y y = f(x) 3 y = f(2x + 1) 2 2 –1 0 1 –2 3 0 1 x 4 x Şekilde y = f( x ) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. Buna göre, y = f(x) fonksiyonunun yerel Şekilde y = f(2x + 1) fonksiyonunun grafiği çizil- maksimum ve yerel minimum noktalarının apsis- miştir. Buna göre f –1(0) + f(7) + f –1(1) kaçtır? leri toplamı kaçtır? A) –2 A) 1 80 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 TEST – 1. 5 f(x) doğrusal fonksiyonu için f(2) = 5 ve 5. fc –1 f (2) = 3 olduğuna göre, (fof)(1) kaçtır? A) –5 B) –8 C) –13 D) –15 A) E) –18 6. 2x − 1 2 m = 3 + 3 olmak üzere f –1(5) kaçtır? x+3 x 1 5 f(x) = B) 1 4 x−1 x C) 1 3 ve g(x) = D) x−4 x+5 1 2 E) 1 olduğuna göre, g–1(x) fonksiyonunun f(1 – x) türünden değeri 2. f(x) = 2x + a olmak üzere, aşağıdakilerden hangisidir? (fof)(x) = bx – 3 ise f(1) kaçtır? A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 A) 4 – 9f(1 – x) B) 3 – 8f(1 – x) C) 2 – 9f(1 – x) D) 3 – 9f(1 – x) ESEN YAYINLARI E) 4 – 8f(1 – x) 3. f ve g bire bir ve örten fonksiyonları için, x−5 (g–1of –1)(x) = ve g(2) = 3 olduğuna göre, 2 f(3) kaçtır? 7. f = {(1, 2), (2, –1), (3, 4) } olduğuna göre, 2f(1) + 2f –1(4) ifadesinin eşiti kaçtır? A) 8 A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 E) 6 8. f(x) = 2x – 1 ve (fog)(x) = 4x + 2 olduğuna göre, g(x – 3) aşağıdakilerden hangisidir? 4. –1 f(2x – 1) = 6x + 5 olduğuna göre, f (10) kaçA) tır? A) 2 B) 5 3 C) 4 3 D) 1 E) 2 3 4x − 1 2 D) B) 4x − 7 2 4x − 3 2 E) C) 4x − 5 2 4x − 9 2 85 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları 9. 12. y y 2 2 –3 1 x 0 0 x 1 y = f(x) y = f(x) Yukarıda verilen y = f(x) parabolünün tepe nok- y = f(x) in grafiği şekildeki gibidir. tasının koordinatları (1, 2) olduğuna göre, Buna göre, y = f(–x) in grafiği aşağıdakilerden y = f(x + 2) – 3 parabolünün tepe noktası aşağı- hangisidir? dakilerden hangisidir? A) (3, –2) B) (3, –1) D) (–1, 0) A) C) (–1, 1) B) y y 1 –3 E) (–1, –1) 0 –3 1 –2 –2 10. C) y 2 D) y y 2 y = 3f(x) 1 –1 Yukarıda verilen y = 3f(x) fonksiyonuna göre, y = 2f(x) fonksiyonunun grafiği x eksenini hangi ESEN YAYINLARI x 0 E) 3 –1 x 0 3 –6 x 0 x x 0 y 2 –3 3 x 0 noktada keser? A) (6, 0) B) (3, 0) D) (–3, 0) C) (–1, 0) E) (– 6, 0) 13. 11. y y = f(x) y y = f(x) –5 2 –4 0 0 1 1 3 x x 5 y = f(x) fonksiyonunun grafiği şekildeki gibidir. Yukarıda verilen y = f(x) fonksiyonunun grafi- Buna göre, f(x) ≥ 0 eşitsizliğinin çözüm kümesi ğine göre, y = – f(–x) fonksiyonunun grafiğinin aşağıdakilerden hangisidir? x eksenini kestiği noktalarının apsisleri toplamı A) [– 5, 0 ] ∪ [3, ∞) B) (– ∞, – 5) ∪ {1 } kaçtır? C) [– 5, 1 ] ∪ {3} D) (– ∞, – 5 ] ∪ [3, ∞) A) –3 86 B) –2 C) –1 D) 1 E) 2 E) [– 5, 1 ] ∪ [3, ∞) Yazılıya Hazırlık Soruları 1. f : R → R fonksiyonu için 4. f –1(2x – 7) = x – 1 ve f(a – 1) = 5 ise a kaçtır? f(x) = 3x + 1 ve (fog)–1(x) = 5x + 7 olduğuna x göre g(x) nedir? 2. 5. f(x) tek fonksiyon olmak üzere, f(x) = 3x + 1 ve (g–1of)(x) = 4x – 2 olduğuna göre, g(x) fonksiyonunu bulunuz. f(x) – 2f(–x) = 3x3 + (a – 1)x2 + ax ise ESEN YAYINLARI f(a) kaçtır? 3. f(2x – 3) = 4x + 1 ve g(x) = göre, (gof)(–1) kaçtır? 4x + 7 olduğuna 5 6. f = {(1, 2) (2, –1) (3, 0) (4, 4) } g = {(1, –1) (2, 0) (3, 1) (4, 2) } olmak üzere, (2f – g)(1) + (f.g)(2) ifadesinin eşiti kaçtır? 89 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları 7. 9. y y 3 3 2 0 1 x 2 –5 –2 y = f(x) x 0 y = f(x) Tepe noktasının koordinatları (2, 3) olan y = f(x) Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonunun parabolüne göre, y = f(x – 1) + 1 parabolünün –2 ≤ x ≤ 1 için ortalama değişim hızı nedir? 8. ESEN YAYINLARI tepe noktasının koordinatları nedir? y 2 10. y y = f(x) 2 1 –3 –1 0 0 x 1 y = f(3x + 2) 3 x Grafiği verilen y = f(x) fonksiyonu için aşağıda- y = f(3x + 2) fonksiyonunun grafiğine göre, kileri bulunuz. (f o f)(–1) kaçtır? a. f(x) in artan olduğu en geniş aralık nedir? b. f(x) in azalan olduğu en geniş aralık nedir? c. f(x) in yerel maksimum ve yerel minimum noktaları nelerdir? 90 y I. y = f(x) –2 x 0 Yukarıda verilen y = f(x) fonksiyonunun grafiğine göre sol sütunda verilen fonksiyonlara ait grafikleri sağ sütunda bulup eşleştiriniz. y a. y = f(–x) 0 1. x –2 y b. y = – f(x) 2. 0 2 x y c. y = f(x – 2) 1 3. x 0 y d. II. y = f(x) + 1 4. 0 2 x Sol sütunda verilen fonksiyonların ters fonksiyonlarını sağ sütunda bulup eşleştiriniz. a. f(x) = x+1 3 1. f –1(x) = 4 – x b. f(x) = 4 – x 2. f –1(x) = 3x – 1 x 3 3. f –1(x) = 3x c. f(x) = d. f(x) = 2x – 1 3x + 4 4. f –1(x) = 7x + 5 2x e. f(x) = 5 2x – 7 5. f –1(x) = 4x + 1 2 – 3x f. f(x) = 4x – 1 3x 6. f –1(x) = –1 3x – 4 91 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 SOLDAN SAĞA 4. YUKARIDAN AŞAĞIYA Bir fonksiyonun belli bir aralıktaki keseninin 1. eğimi 2. 7. A dan B ye f fonksiyonu verildiğinde B kümesi 8. “f : A → B, x1 < x2 için f(x1) > f(x2)” koşulunu sağlayan fonksiyon 11. Sıralı bir kümede (varsa) en büyük değer 13. A dan B ye f fonksiyonu verildiğinde A kümesi 92 “f : A → B, x1 < x2 için f(x1) = f(x2)” koşulunu sağlayan fonksiyon 3. Orijine göre simetrik olan fonksiyon 5. y eksenine göre simetrik olan fonksiyon 6. A dan B ye f fonksiyonu verildiğinde f(A) kümesi 12. “f : A → B, x1 < x2 için f(x1) < f(x2)” koşulunu sağlayan fonksiyon Minimum veya maksimum değer 9. Görüntünün bir yüzey üzerinde temsil edilmesi 10. Sıralı bir kümede (varsa) en küçük değer 1. x1 < x2 için f(x1) < f(x2) ise f fonksiyonu .......................................... fonksiyondur. 2. x1 < x2 için f(x1) > f(x2) ise f fonksiyonu .......................................... fonksiyondur. 3. f : A → B, y = f(x) fonksiyonunda ∀x ∈ A için f(–x) = –f(x) ise f fonksiyonu ................................ fonksiyondur. 4. Bir fonksiyonun tersinde fonksiyon olabilmesi için .......................................... ve örten olması gerekir. 5. Bir fonksiyon ile bu fonksiyonun tersinin grafiği .......................................... doğrusuna göre simetriktir. 6. y = f(x) + c nin grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin .......................................... boyunca c kadar ötelenmişidir. 7. y = f(x – c) nin grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin .......................................... boyunca c kadar ötelenmişidir. 8. y = f(x) ile y = k.f(x) fonksiyonlarının grafikleri çizildiğinde .......................................... kestiği noktaların değişmediği görülür. 9. y = f(x) ile y = f(k.x) fonksiyonlarının grafikleri çizildiğinde .......................................... kestiği noktaların değişmediği görülür. 10. f(x) = y ⇔ x = .......................................... 93 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. y = f(x) ile y = – f(x) fonksiyonlarının grafikleri x eksenine göre simetriktir. 2. y = f(x) ile y = f(–x) fonksiyonlarının grafikleri y eksenine göre simetriktir. 3. y = f(x) + c fonksiyonunun grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin y ekseni boyunca c kadar ötelenmişidir. 4. c > 0 olmak üzere, y = f(x + c) fonksiyonunun grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin x eksenine göre pozitif yönde c kadar ötelenmişidir. 5. İki tek fonksiyonun çarpımı tek fonksiyondur. 6. İki çift fonksiyonun çarpımı çift fonksiyondur. 7. f veya g fonksiyonlarından biri çift fonksiyon ise fog çift fonksiyondur. 8. f o (g o h) = (f o g) o h 9. f o g = h ⇒ f = h o g–1 ve g = f –1 o h 10. f (x) = 94 ax + b – dx + b + f –1 (x) = cx + d cx – a Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 1988 – ÖYS 5. x ve g(x) = x + 1 olduğuna göre, x2 + 1 f(x) fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir? (fog) (x) = A) x+1 x 2 + 2x + 2 D) B) x –1 x 2 – 2x + 2 C) 1990 – ÖYS Z 1 , x<0 ] –1 , x < 0 f(x) = ) g(x) = [ x + 1 , 0 ≤ x < 1 x –1 , x≥ 0 ] 0 , 1≤ x \ olduğuna göre (f + g)(x) in grafiği aşağıdakilerden hangisidir? x2 + 1 x+1 A) B) y y 2 x2 + 1 x E) x x+1 0 C) x 1 –1 0 D) y x 1 y 1 2. 1989 – ÖYS x 0 x ve f(x) = x + 1 olduğuna göre, x2 + 1 g(x) fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir? 0 1 x (fog) (x) = D) y 0 x –1 B) 2 x – 2x + 2 x x+1 E) 1 C) x+1 –x 2 + x – 1 x2 + 1 ESEN YAYINLARI x2 A) – 2 x +x+1 E) 6. 1992 – ÖSS x B) x –1 1 D) x+1 1 C) x 1 E) x –1 7. 4. 1990 – ÖYS 2x + u x–9 f (x) = ve (fof) (x) = olduğuna x+1 3x – 2 göre, u kaçtır? x2 + 3 olduğuna göre, f(x) aşağıda5 kilerden hangisidir? 1989 – ÖYS x+1 x–2 m= fc ise uygun koşullar altında x–2 x+1 f(x) aşağıdakilerden hangisidir? x+1 A) x A) 4 2 (x – x + 1) 5 B) 4 2 (x + x + 1) 5 C) x2 + 3 5 D) x 2 + 2x + 13 12 E) x 2 – 2x + 13 20 1994 – ÖSS f(x) = x2 + 2x (fog)(x) = x2 + 6x + 8 olduğuna göre, g(x) aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) x2 + x A) –3 96 B) –2 C) –1 D) 0 E) 1 x –1 f(2x + 1) = 3. 1 D) x – 2 B) x2 – 2 E) x + 2 C) x2 + 2 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları 8. 1995 – ÖSS 13. 1997 – ÖYS ax – 4 veriliyor. 3x – b f(x) fonksiyonu bire bir ve örten olduğuna göre, x olduğuna göre, f(x – 1) in f(x) x+1 türünden değeri aşağıdakilerden hangisidir? f : R – {2 } → R – {3 } , f(x) = f(x) = A) f (x) + 1 2f (x) D) 9. B) f (x) + 2 2f (x) 2f (x) + 1 f (x) C) (a, b) sıralı ikilisi aşağıdakilerden hangisidir? 2f (x) + 1 2f (x) A) (5, 4) 2f (x) – 1 f (x) E) B) (2, 3) D) (6, 6) 14. 1998 – ÖSS 1995 – ÖYS 2x + 1 fonksiyonux –1 nun değer kümesi aşağıdakilerden hangisidir? R – {1} de tanımlanan f(x) = 2x – 1 , (g–1of)(x) = –16 x+5 olduğuna göre, x kaçtır? f(x) = 2x + 1, g(x) = A) R A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 B) R – {3 } E) 8 D) R – {1 } 10. 1996 – ÖYS D) 3 ESEN YAYINLARI C) –5 E) 6 11. 1997 – ÖSS g(x) 3 2 0 f ( x) + 2 olduğuna 3 – f (x) göre f –1(x) aşağıdakilerden hangisidir? f(x) : R – {1 } → R – {3 } , x = x–3 A) x+1 x+2 C) 3–x x+3 B) x–2 D) E) R – {0 } y a.b çarpımı kaçtır? B) –6 C) R – {2 } 15. 1998 – ÖSS f(x) = ax + b, f –1(3) = 4, f –1(2) = 5 olduğuna göre, A) –7 C) (2, 6) E) (9, 6) 2x + 1 3–x E) 3 4 –2 x f(x) verilmiştir. Grafikteki bilgilere göre, g (1) + (fog) (2) değeri kaçtır? f (4) y A) – 2 Yanda grafiği verilen 2 Yukarıda f(x) ve g(x) fonksiyonlarının grafiği 2x + 3 3–x 12. 1997 – ÖYS 1 1 2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 1 2 f(x) fonksiyonu [0, 2] de bire bir ve örtendir. Buna göre, f (2) + f –1 (2) 5 2 2 x 1 16. 1998 – ÖYS x < –3, f(x) = x2 + 6x – 2 olduğuna göre ifadesi- f (f (1)) nin değeri kaçtır? A) – 0 B) – 3 2 f –1(x) aşağıdakilerden hangisidir? –3 f(x) C) 0 D) 1 2 E) 3 2 A) –9 – x+9 B) –3 – x+9 C) –3 – x + 11 D) 6 – x + 11 E) 3 + 11x 97 Fonksiyonlarla İşlemler ve Uygulamaları 19. 2007 – ÖSS 17. 1999 – ÖSS f(x) = ||x – 3| – 2| fonksiyonunun grafiği ile y g(x) = 4 fonksiyonunun grafiğinin kesim noktalarının apsisleri toplamı kaçtır? 3 A) 16 f(x) 2 0 Yukarıda f doğrusal fonksiyonu ile g fonksiyonu- f(x) = 3x – 6 (f –1og)(6) + (gof –1)(–1) değeri kaçtır? B) E) 6 20. 2011 – YGS nun grafikleri verilmiştir. Buna göre, 3 2 D) 8 g(x) –2 A) C) 10 x 6 4 B) 14 5 2 C) 0 D) 3 g(x) = (x – 2)2 fonksiyonları veriliyor. E) 9 Buna göre, (gof –1)(x) aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) 3x 2 –1 2 D) ESEN YAYINLARI 18. 2000 – ÖSS y g(x) = x3 8 f(x) B) (3x + 4)2 x2 9 C) x2 – 4x + 2 E) (3x – 8)2 21. 2011 – LYS f : R → R parçalı fonksiyonu f(x) = * 0 2 x 4 3x + 1 , x rasyonelse x2 , x rasyonel de¤ilse biçiminde tanımlanıyor. Buna göre, (fof) d Yukarıdaki şekilde, f(x) fonksiyonu ile g(x) = x 3 2 n aşağıdakilerden hangi2 sidir? fonksiyonunun grafikleri verilmiştir. Buna göre (fog–1of)(0) değeri kaçtır? A) – 4 98 B) –2 C) 0 B) v2 + 2 A) 3v2 + 2 D) 4 E) 8 D) 5 2 E) C) 7 2 1 4 . ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİTE Doğrunun Analitik İncelenmesi 1. Kazanım : Analitik düzlemde iki nokta arasındaki uzaklığı veren bağıntıyı oluşturur ve uygulamalar yapar. 2. Kazanım : Bir doğru parçasını belli bir oranda (içten veya dıştan) bölen noktanın koordinatlarını hesaplar. 3. Kazanım : Analitik düzlemde doğru denklemini oluşturur ve denklemi verilen iki doğrunun birbirine göre durumlarını inceler. 4. Kazanım : Bir noktanın bir doğruya uzaklığını açıklar ve uygulamalar yapar. 3. ÜNİT ANALİTİK DÜZLEM BİR DOĞRUNUN EĞİM AÇISI VE EĞİMİ 0 (sıfır) sayısına karşılık gelen O noktasında Bir doğrunun x ekseniyle pozitif yönde yaptığı birbirine dik olan biri yatay diğeri düşey iki sayı açıya doğrunun eğim açısı, bu açının tanjantına doğrusunun oluşturduğu sisteme, dik koordinat da doğrunun eğimi denir. y sistemi; bu sayı doğrularının belirttiği düzleme de d1 analitik düzlem denir. d2 y y A(a, b) b apsis ordinat O β II. BÖLGE x<0 y>0 I. BÖLGE x>0 y>0 III. BÖLGE x<0 y<0 IV. BÖLGE x>0 y<0 α x x x a Koordinat sisteminde, x ekseni üzerindeki nok- Eğim açısı; [0°, 180°] aralığında bulunur. Şekilde, d1 doğrusunun eğim açısının ölçüsü α taların ordinatları sıfırdır. d2 doğrusunun eğim açısının ölçüsü β dır. y ekseni üzerindeki noktaların apsisleri sıfırdır. Bir doğrunun eğimi genellikle m ile gösterilir. A(a, b) noktasının eksenlere olan uzaklıkları toplamı: |a| + |b| dir. d1 doğrusunun eğimi, m1 = tanα d2 doğrusunun eğimi, m2 = tanβ dır. x + y = 90° ise sinx = cosy ve tanx = coty dir. İKİ NOKTA ARASINDAKİ UZAKLIK y B y2 x + y = 180° ise sinx = siny , cosx = – cosy y2 – y 1 tanx = – tany ve cotx = – coty dir. A y1 C x2 – x1 x1 0 x x2 tanjantları verilmiştir. Analitik düzlemde A(x1, y1) ve B(x2, y2) ise |AB| = (x 2 – x 1) 2 + (y 2 – Aşağıdaki tabloda kullanacağımız bazı açıların y 1) 2 dir. α 0° 30° 45° tanα 0 v3 3 1 60° 90° 120° 135° 150° 180° v3 tan›ms›z – v3 –1 v3 3 0 ORTA NOKTA y pozitiftir. y0 y1 0 ® Eğim açısı dar açı olan doğruların eğimleri B y2 C ® Eğim açıları geniş açı olan doğruların A x1 x0 x2 x Uç noktaları, A(x1, y1) ve B(x2, y2) olan [AB] nın orta noktası C(x0, y0) ise y + y2 x + x2 x0 = 1 ve y0 = 1 dir. 2 2 100 eğimleri negatiftir. ® x eksenine paralel doğruların (eğim açıları sıfır olan) eğimleri sıfırdır. ® x eksenine dik olan doğruların (eğim açıları 90° olan) eğimleri tanımsızdır. İKİ NOKTASI VERİLEN DOĞRUNUN EĞİMİ y Başlangıç Noktasından Geçen Doğruların C Denklemi B y2 ÖZEL DOĞRU DENKLEMLERİ y y2 – y1 A y1 C x2 – x1 x1 K x 0 L α 0 y = mx α x x2 Başlangıç noktası olan O(0, 0) dan geçen ve eğiİki noktası A(x1, y1) ve B(x2, y2) olan l doğruy2 – y1 olur. x2 – x1 sunun eğimi; m = mi m olan doğrunun denklemi, y – y1 = m(x – x1) ⇒ y – 0 = m(x – 0) ⇒ y = mx tir. I. Paralel iki doğrunun eğimleri eşittir. II. Dik iki doğrunun eğimleri çarpımı –1 dir. y = mx denkleminde m = 1 ise y = x doğrusu elde edilir. Bu doğruya 1. açıortay doğrusu denir. m = –1 ise y = –x doğrusu elde edilir. DOĞRUNUN DENKLEMİ Bu doğruya 2. açıortay doğrusu denir. ® eğim = m A(x1, y1) Eğimi m olan ve A(x1, y1) noktasından geçen y y y=x y=–x 45° 45° 45° 45° x 0 x 0 doğrunun denklemi 1. açıortay doğrusu y – y1 = m(x – x1) dir. ® A(x1, y1) ve B(x2, y2) noktalarından geçen doğrunun denklemi, ® 2. açıortay doğrusu x Eksenine Paralel Doğruların Denklemleri y y – y1 x – x1 = dir. y1 – y2 x1 – x2 A b y=b y 0 a x a 0 b x x ekseni A(a, 0), y eksenini B(0, b) noktasında y Eksenine Paralel Doğruların Denklemleri kesen doğrunun denklemi y x=a x y + = 1 dir. a b b y = a doğrularının eğimi 0 (sıfır) dır. 0 A a x x = a doğrularının eğimi tanımsızdır. 101 İKİ DOĞRUNUN BİRBİRİNE GÖRE DURUMLARI BİR NOKTANIN BİR DOĞRUYA OLAN UZAKLIĞI y d doğrusunun denklemi ax + by + c = 0 ve l doğrusunun denklemi kx + py + r = 0 olsun. 1. A(x1, y1) y1 d // l ise, bu iki doğrunun eğimleri birbirine eşit olacağından y2 y ax + by + c = 0 α d C d C D x1 α 0 x B x A(x1, y1) noktasının md = – ax + by + c = 0 doğrusuna a k ve ml = – b p olan en kısa uzaklığı d ise a k a b md = ml ⇒ – bulunur. = – ⇒ = b p k p 2. y d d= ax 1 + by 1 + c dir. a2 + b2 C PARALEL İKİ DOĞRU ARASINDAKİ UZAKLIK x ax + by + c1 = 0 , A(x 1 y 1) d // l doğruları çakışık ise, bu iki d ax + by + c2 = 0 doğru aynı doğruyu göstereceğinden a b c olmalıdır. = = k p r 3. Denklemleri ax + by + c1 = 0 ve ax + by + c2 = 0 y olan paralel doğrular arasındaki uzaklık d ise, d A x C d= c1 – c2 a2 + b2 dir. BİR DOĞRUNUN GRAFİĞİ d ve l doğruları bir noktada kesişiyorsa, a b olmalıdır. ! k p için, doğru üzerindeki farklı iki noktanın bilinmesi yeterlidir. Kolay bulunması açısından bu iki nok- d ve l doğrularının kesim noktası A ise tayı, doğrunun koordinat eksenlerini kestiği nokta- d ∩ l = {A} dır. lar olarak alabiliriz. Yani; x = 0 için y ve y = 0 Yani, ax + by + c = 0 kx + py + r = 0 kümesi A noktasıdır. 102 Denklemi verilen bir doğrunun grafiğini çizmek } için x değerlerini bulup düzlemde işaretledikten sisteminin çözüm sonra bu noktaları birleştirerek doğrunun grafiğini elde ederiz. Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 1 a. Çözüm A(2, 3) , B(0, 4) , C(–3, 2) , D(– 4, –3) ve E(1, –2) noktalarını analitik düzlemde gösteriniz. b. A(– 4, 3) noktasının koordinat eksenlerine olan uzaklıkları toplamı kaç br dir? 1. 3. Aşağıdaki noktaları analitik düzlemde gösteriniz. A(4, k) noktasının x eksenine olan uzaklığı 5 br A(3, 2) B(3, –2) C(– 4, 3) ise k nın alabileceği pozitif değer kaçtır? D(–2, – 4) E(2, 0) F(0, 4) A) 3 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10 y 4 3 2 1 –2 –1 0 –1 x 1 2 3 4 ESEN YAYINLARI – 4 –3 –2 –3 –4 2. A(–2, 3) noktasının koordinat eksenlerine olan uzaklıkları toplamı kaç br dir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 4. A(n+2, 3) noktasının y eksenine olan uzaklığı 3 br ise n nin alabileceği değerlerin toplamı kaçtır? A) –2 5. B) –3 C) –4 D) –5 E) –6 A(a–1, –4) noktası x ve y eksenine eşit uzaklıkta ise a nın alabileceği değerlerin toplamı kaçtır? E) 5 A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 103 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 2 Çözüm A(2a – 4, a + 3) noktası analitik düzlemin II. bölgesinde ise a nın alabileceği tam sayı değerlerini bulunuz. 1. 4. A(n – 2, 6 – n) noktası analitik düzlemin I. bölgesinde ise n kaç farklı tam sayı değeri alabilir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A(a–1, 2a–8) noktası analitik düzlemin IV. bölgesinde ise a nın alabileceği değer aralığı nedir? E) 5 A) (0, 1) A(a, b) noktası analitik düzlemin II. bölgesinde ise B(–b, a.b) noktası hangi bölgededir? A) I 3. B) II C) III D) IV E) Orijin A(a.b2, a.b) noktası analitik düzlemin III. bölge- ESEN YAYINLARI D) (2, 5) 2. 5. C) (1, 4) B) (0, 4) E) (2, 8) A(–3, n–2) ve B(m+1, 5) noktaları analitik düzlemde aynı bölgede ise C(n, m) noktası hangi bölgededir? A) I 6. B) II C) III D) IV E) Orijin A(a–b, 4) ve B(a–1, 2) noktaları ordinat ekseni sinde ise B(b, –a) noktası hangi bölgededir? üzerinde ise C(a, b) noktası hangi bölgededir? A) I A) I 104 B) II C) III D) IV E) Orijin B) II C) III D) IV E) Orijin Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 3 a. Çözüm A(–2, 3) , B(a, –1) ve C(3, b) olmak üzere, B noktası [AC] nin orta noktası ise a ve b değerlerini bulunuz. b. Köşelerinin koordinatları A(–2, –1) , B(0, 3) ve C(5, 1) olan ABC üçgeninin ağırlık merkezinin koordinatlarını bulunuz. 1. 4. A(a, 3) , B(4, b) ve C(2, 4) olmak üzere, A noktası [BC] nin orta noktası ise a + b kaçtır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Köşelerinin koordinatları A(–3, 4) , B(–2, 3) ve C(2, 2) olan ABC üçgeninin ağırlık merkezinin koordinatları nedir? E) 5 A) (1, 3) B) (0, 3) C) (–1, 2) D) (–1, 3) A(4,2) B C D(– 4,6) [AD] doğru parçasında |CD| = 2|AB| = 2|BC| ise B noktasının koordinatları aşağıdakilerden hangisidir? A) (2, 4) B) (2, 3) D) (1, 3) C) (2, 2) 5. nedir? A) (9, –7) C) (9, – 6) B) (8, –7) D) (8, –6) E) (10, –8) E) (3, 3) 6. 3. ABC üçgeninde A(–4, 2) , B(1, 2) ve ağırlık merkezi G(2, –1) ise C köşesinin koordinatları ESEN YAYINLARI 2. E) (–1, 4) A(a, –2) , B(3, 7) ve C(4, 1) noktaları ABC Köşelerinin koordinatları A(–2, 4) , B(4, 2) ve üçgeninin köşeleri ve bu üçgenin ağırlık merke- C(2, 1) olan ABC üçgeninin [AB] kenarına ait zi (4, b) noktası olduğuna göre a + b toplamı kenarortayın uzunluğu kaç br dir? kaçtır? A) 2v2 B) v6 C) v5 D) 2 E) v3 A) –1 B) 1 C) 3 D) 5 E) 7 105 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 4 Çözüm A(2, 1) D(a, b) F(4, 0) B E(3, –3) C ABC üçgeninde D, E, F orta noktalar ise D noktasının koordinatlarını bulunuz. 1. D(4, 2) 3. C A D(1, 4) A(3, –1) F(6, 5) B(8, 0) B ABCD paralelkenarında verilenlere göre C köABC üçgeninde şesinin koordinatları nedir? C E(3, 1) D, E, F orta noktalar ise C köşesinin koordinatları nedir? A) (9, 3) B) (9, 2) A) (8, 1) E) (10, 4) C) (8, 3) B) (8, 2) D) (9, 2) ESEN YAYINLARI D) (10, 3) C) (10, 2) 4. E) (9, 3) D K C 2. D(1, 5) L C(4, 4) F A A(0, 2) 106 B) 3v2 C) 2v5 B ABCD dörtgeninin kenar orta noktaları E(2, 4) B F(–1, 3), K(0, –4) ve L(a, b) ise a + b kaçtır? ABCD paralelkenar ise |BD| kaç br dir? A) 4 E D) 2v6 E) 5 A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 5 Çözüm A(–1, 6) , B(3, –2) ve B ∈ [AC] olmak üzere, 3|CA| = 5|CB| eşitliğini sağlayan C noktasını bulunuz. 1. A(–2, 6) , B(4, 3) , C ∈ [AB] ve |AC| = 2|BC| 4. C(4, –2) B ise C noktasının koordinatları aşağıdakilerden hangisidir? A) (2, 4) C) (1, 4) B) (2, 5) D) (1, 5) D(9, –7) A(3, 2) E) (0, 4) Şekilde [AB] ve [CD] beşer eşit parçaya ayrılmıştır. Verilenlere göre, B noktasının koordinatları nedir? A) (7, –7) A(2, –1) , B(3, 4) , C ∉ [AB] ve |AC| = 2|BC| olmak üzere A, B, C doğrusal ise C noktasının koordinatları aşağıdakilerden hangisidir? A) (3, 9) C) (4, 7) B) (3, 8) D) (4, 8) E) (4, 9) 5. 3. A(1, 2) , C(6, –3) ve 3|AB| = 2|BC| dir. B ∈ [AC] ise B noktasının koordinatları nedir? A) (2, 1) C) (3, 0) B) (2, 0) D) (3, 1) E) (8, –10) ESEN YAYINLARI D) (8, –8) 2. C) (8, – 6) B) (6, –8) E) (4, 1) A, B, C doğrusal olmak üzere, A(–2, 3) , B(0, –1) , C ∉ [AB] ve CA 3 = 2 CB ise C noktasının koordinatları toplamı kaçtır? A) –6 B) –5 C) –4 D) –3 E) –2 107 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 6 Çözüm A(a, –1) ve B(4, 2) olmak üzere, |AB| = 5 br ise a nın alabileceği değerleri bulunuz. 1. 5. A(2, 4) ve B(–1, 1) noktaları arasındaki uzaklık kaç br dir? A(a, 3) ve B(2, –1) noktaları arasındaki uzaklık 5 birimden küçük ise a nın alabileceği değer B) 2v5 A) 3v2 aralığı nedir? C) 2v6 D) 5 A) (1, 5) E) 6 D) (–1, 5) 2. A(n, 3) ve B(2, 4) olmak üzere |AB| = c17 br 6. ise n nin alabileceği değerler toplamı kaçtır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 bulunan y ekseni üzerindeki C noktasının ordinatı nedir? E) 6 liyor. |AB| = |AC| ise a kaçtır? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 ESEN YAYINLARI A(a, a+1) , B(2, 4) ve C(–1, 3) noktaları veri- 7. 3 2 Köşelerinin koordinatları A(–2, 3) , B(2, 0) ve C(–1, 4) olan üçgenin çevresi kaç br dir? A) 9 + v2 B) 10 + v2 D) 10 + v3 108 C) 11 + v2 E) 11 + v3 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) 4 A(3, –1) ve B(2, 4) noktalarına eşit uzaklıkta bulunan x ekseni üzerindeki C noktasının apsisi nedir? A) – 6 4. E) (–1, 6) A(1, 3) ve B(–1, 2) noktalarına eşit uzaklıkta A) 3. C) (0, 5) B) (1, 6) 8. B) –5 C) –4 D) –3 E) –2 Ardışık olmayan iki köşesinin koordinatları A(2, –2) ve C(–1, 4) olan ABCD karesinin alanı kaç br2 dir? A) 25 2 B) 15 C) 35 2 D) 20 E) 45 2 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 7 Çözüm y C D B O x A ABCD karesinde A(1, 0) ve D(0, 3) ise C köşesinin koordinatları nedir? 1. 3. y y C B(3,3) B A D A O x O Koordinat sisteminde [AB] ⊥ [BC] , |AB| = |BC| ABCD kare, A(–2, 0) ve B(0, 4) ise C köşe- ve B(3, 3) ise A(ABCO) kaç br2 dir? sinin koordinatları nedir? D) (– 4, 6) A) 9 C) (– 4, 5) B) (–3, 6) B) 12 C) 15 D) 16 E) 18 E) (– 5, 6) 2. ESEN YAYINLARI A) (–3, 5) x C y D(0,3) 4. y C C D(0,2) B x A(–1,0) O A(4,0) B ABCD kare, A(–1, 0) ve D(0, 3) ise B köşesinin koordinatları nedir? 1 A) c1, – m 2 ABCD dikdörtgeninde, A(4, 0) , D(0, 2) ve |DC| = v5 br ise C köşesinin koordinatları nedir? B) (1, –1) D) (3, –1) x C) (2, –1) E) (3, –2) A) (2, 5) B) (2, 4) D) (1, 3) C) (2, 3) E) (1, 4) 109 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 8 a. Çözüm Şekilde verilen y d doğrusunun d eğimi kaçtır? 3 b. x 5 0 A(3, 2) ve B(a, 1) noktalarından geçen doğru x ekseni ile pozitif yönde 135° lik açı yaptığına göre a kaçtır? 1. 3. y t A(2, 3) ve B(1, 5) noktalarından geçen doğrunun eğimi kaçtır? d 2 A) –2 –1 0 x 3 B) – 3 2 C) –1 D) – 1 2 E) – 1 3 Şekilde verilen d ve t doğrularının eğimleri toplamı kaçtır? 2 3 B) 1 C) 4 3 D) 5 3 E) 2 ESEN YAYINLARI A) 2. 4. A(3, 4) ve B(–2, –1) noktalarından geçen doğrunun eğim açısının ölçüsü kaç derecedir? A) 30 B) 45 C) 60 D) 120 E) 135 y d 0 –2 2 x –1 t –3 5. A(n, 1) ve B(– v3, 2) noktalarınden geçen doğru x ekseni ile pozitif yönde 30° lik açı yapıyorsa Şekilde verilen doğruların eğimleri md ve mt n kaçtır? ise md – mt kaçtır? A) 110 1 2 B) 1 C) 3 2 D) 2 E) 5 2 B) v3 A) 2v3 D) – v3 C) 0 E) –2v3 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 9 Çözüm A(0, 2) , B(–1, a – 1) , C(1, 3) noktaları doğrusal ise a kaçtır? 1. 3. A(a, 2a + 1) , B(–2, 5) , C(–1, 2) noktaları doğ- B) – 2 5 C) – 1 2 D) 1 2 E) 2 5 A) –1 B) –2 C) –3 D) – 4 E) –5 ESEN YAYINLARI A) –2 A(1, –2), B(0, 1) ve C(2, x) noktaları bir üçgenin köşeleri olmadığına göre x kaçtır? rusal ise a kaçtır? 2. y 4. y C(3, 5) A(– 4v3, 1) 30° B x O B B) 5 2 C) 3 D) 7 2 d Şekilde verilenlere göre B noktasının ordinatı A, B, C doğrusal ise |OB| kaç br dir? A) 2 x 0 A(–3, 1) kaçtır? E) 4 A) – v3 B) –2 C) –2v3 D) –3 E) –4 111 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 10 a. Çözüm Denklemi 2x – 3y + 1 = 0 olan doğrunun eğimi nedir? b. A(2, 3) noktasından geçen ve eğimi m = 4 olan doğrunun denklemini bulunuz. 1. 4. Aşağıdakilerden kaç tanesi doğrudur? I. 3x + y + 5 = 0 doğrusunun eğimi –3 tür. 1 tür. II. 2x – 6y + 1 = 0 doğrusunun eğimi 3 III. x + 3 = 0 doğrusunun eğimi 0 dır. dir? A) y = 3x – 5 C) 2 D) 3 Denklemi y = (4 – 2a)x + 2 olan doğrunun eğim açısı dar açı ise a hangi aralıkta değer alır? A) (– ∞, 0) B) (– ∞, 2) D) (0, ∞) 5. A) y = x + 2 112 C) 90 B) y = 2x + 2 D) y = x – 1 C) y = x + 1 E) y = 3x + 3 E) (2, ∞) Denklemi v3x – y + 1 = 0 olan doğrunun eğim B) 75 A(–1, 0) noktasından geçen ve x ekseni ile mi aşağıdakilerden hangisidir? C) (0, 2) açısının ölçüsü kaç derecedir? A) 60 E) y = 3x – 4 pozitif yönlü 45° lik açı yapan doğrunun denkle- 6. 3. C) y = 2x – 5 E) 4 ESEN YAYINLARI 2. B) 1 B) y = 3x + 5 D) y = 2x + 5 IV. y – 4 = 0 doğrusunun eğimi 0 dır. A) 0 A(1, –2) noktasından geçen ve eğimi 3 olan doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisi- D) 120 A(1, 2) ve B(–1, 3) noktalarından geçen doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisidir? A) 2x – y = 5 E) 150 B) 2x + y = 5 D) 2y – x = 5 C) x – y = 2 E) 2y + x = 5 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 11 Çözüm Aşağıda grafikleri verilen doğruların denklemlerini bulunuz. a. y A(0, 2) 60° x 0 d b. y t A(–1, 3) x 0 B(4, –1) 1. 4. A(–2, 3) noktasından geçen ve eğimi –1 olan A) x + y = 1 B) x + y = 2 D) x – y = –5 Aşağıda grafikleri verilmiş olan doğruların denklemlerini bulunuz. doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisidir? a. C) x + y = 3 y E) –x + y = 1 A(0, 4) 150° x 0 b. A(1, 0) noktasından geçen ve x ekseni ile pozinedir? A) y = x + 1 B) y = x D) y = 1 – x C) y = x – 1 E) y = –x y A(0, 4) 45° tif yönde 45° lik açı yapan doğrunun denklemi ESEN YAYINLARI 2. x 0 y c. A(–3, 0) 0 3. A(2, 3) ve B(1, 1) noktalarından geçen doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisidir? A) y = x + 1 B) y = 3x – 2 D) y = 2x – 1 x 150° C) y = 3x – 3 E) y = 2x + 1 113 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 12 Çözüm y d 3 x 0 –5 Grafiği verilen d doğrusunun denklemini yazınız. 2. Aşağıda grafiği verilen doğruların denklemlerini y d bulunuz. a. a y –2 1 x 0 2 0 x Şekildeki d doğrusunun eğimi 2 olduğuna göre, a kaçtır? A) 2 b. y x 0 –3 –2 ESEN YAYINLARI 1. 3. B) 3 C) 4 D) 6 E) 8 Eksenleri A(0, 3) ve B(6, 0) noktalarında kesen doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisidir? A) x – 2y = 6 B) x + 2y = 6 C) 2x + y = 6 D) 6x + 3y = 11 E) 3x + 6y = 1 c. y 0 4 x 4. Denklemi x x + = 1 olan doğrunun eksenleri 2 6 kestiği noktaları A ve B ise [AB] nin orta noktası –2 aşağıdakilerden hangisidir? A) (2, 6) B) (0, 2) D) (0, 3) 114 C) (1, 2) E) (1, 3) Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 13 a. Çözüm A(2, 3) noktasından geçen ve y eksenine dik olan doğrunun denklemini ve eğimini bulunuz. b. A(–1, 2) noktasından geçen ve x eksenine dik olan doğrunun denklemini ve eğim açısını bulunuz. 1. 4. A(–2, 3) noktasından geçen ve x ekseni ile ortak noktası olmayan doğrunun denklemi nedir? 2. A(2, 4) E) –2x + 3y = 0 noktasından geçen ve eğim açısının ölçüsü 90° olan doğrunun denklemi nedir? A) x = 2 B) x = 4 D) y = 4 3. C) y = 2 E) 2x + y = 0 A(1, 2) ve B(1, 5) noktalarından geçen doğrunun denklemi nedir? A) x = 0 B) y = 0 D) x = 3 5. C) y = x E) y = 3 A(3, 4) noktasından geçen ve y ekseni ile ortak noktası olmayan doğrunun denklemi nedir? A) x = 3 B) x = 0 D) y = 4 6. C) y = 0 E) x = 4 A(2, –3) noktasından geçen ve eğim açısının ölçüsü 0° olan doğrunun denklemi nedir? B) y = 0 D) y = 1 A) x = 0 C) y = –2 B) x = 3 D) y = 3 nun denklemi nedir? ESEN YAYINLARI A) x = –2 A(2, 3) ve B(5, 3) noktalarından geçen doğru- C) x = 1 E) y = 3 A) x = 2 C) x = –3 B) y = –3 D) y = 2 E) y = 0 115 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 14 Çözüm A(2, 1) noktasından geçen ve 2x – 3y + 1 = 0 doğrusuna paralel olan doğrunun denklemi nedir? 1. 4. A(1, 2) noktasından geçen ve x – 2y + 1 = 0 doğrusuna paralel olan doğrunun denklemi A(4, 2) noktasından geçen ve y = x doğrusuna paralel olan doğrunun denklemi nedir? nedir? A) x = 2y A) x – 2y = 0 B) x – 2y + 2 = 0 C) x – 2y + 3 = 0 D) x + 2y – 5 = 0 C) x = y – 4 B) y = x – 4 D) y = x + 2 E) y = x – 2 E) x + 2y + 1 = 0 5. A(1, –2) noktasından geçen ve x = 2 doğrusuna paralel olan doğrunun denklemi nedir? A) x = 0 B) x = 1 D) x = –2 C) x = 2 E) y = –2 ESEN YAYINLARI 2. 2x + y + 1 = 0 doğrusuna paralel olan ve A(0, 2) noktasından geçen doğrunun x eksenini kestiği noktanın apsisi kaçtır? A) 1 6. B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Köşelerinin koordinatları A(–2, 1) , B(0, 4) ve C(5, 4) olan ABC üçgeninin A noktasından 3. A(3, 2) noktasından geçen ve y eksenine para- geçen ve [BC] kenarına paralel olan doğrunun lel olan doğrunun denklemi nedir? denklemi nedir? A) x = 3 B) x = 2 D) y = 2 116 C) x = 0 E) y = 3 A) x = 0 B) y = 0 D) y = 1 C) x = –2 E) y = –2 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 15 Çözüm A(–1, 3) noktasından geçen ve x – y + 2 = 0 doğrusuna dik olan doğrunun denklemi nedir? 1. 4. A(–1, 0) noktasından geçen ve x + 2y – 1 = 0 y doğrusuna dik olan doğrunun denklemi nedir? A) y = 2x B) y = 2x + 1 C) y = 2x + 2 D) y = 1 – 2x d 6 t E) y = 2 – 2x –4 0 x 4 Şekilde verilenlere göre t doğrusunun denklemi nedir? A(3, –2) noktasından geçen ve x = 2 doğrusuna dik olan doğrunun denklemi nedir? A) x = 2 B) x = 3 D) y = 3 C) y = 2 E) y = –2 ESEN YAYINLARI 2. A) 2x – 3y + 8 = 0 B) 2x – 5y + 8 = 0 C) 3x – 5y + 12 = 0 D) 3x + 5y + 12 = 0 E) 2x + 3y + 8 = 0 5. Köşelerinin koordinatları A(–1, 2) , B(3, 4) ve C(4, 0) olan ABC üçgeninin [AB] kenarına ait 3. A(4, 2) noktasından geçen ve y = x doğrusuna yüksekliği üzerinde taşıyan doğrunun denklemi dik olan doğrunun denklemi nedir? nedir? A) y = –2x + 8 B) y = x + 6 A) 2x – y = 1 B) 2x – y = 2 C) y = x + 4 D) y = –x + 6 C) 2x + y = 4 D) 2x + y = 6 E) y = –x + 4 E) 2x + y = 8 117 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 16 a. Çözüm A(2, 4) ve B(–1, 1) noktalarından geçen doğru ax + 2y + 1 = 0 doğrusuna paralel ise a kaçtır? b. ax – y + 2 = 0 ve 3x + 2y – 1 = 0 doğruları birbirine dik ise a kaçtır? ax – 2y + 1 = 0 doğrusuna paralel olan doğru C(a, 1) ve D(–2, a+ 1) noktalarından geçen x ekseni ile pozitif yönlü 60° lik açı yapıyorsa a doğruya paralel ise a kaçtır? kaçtır? A) –2 2. 4. A(2, 3) ve B(–1, 2) noktalarınden geçen doğru B) – 1 2 C) 1 2 D) 1 A(–2, 1) ve B(2a, a – 1) noktalarınden geçen doğru C(3, –2) ve D(1, 1) noktalarından geçen doğruya dik ise a kaçtır? A) 8 B) 6 C) –6 D) –8 E) –10 B) v3 A) 2v3 E) 2 D) – v3 5. ESEN YAYINLARI 1. C) –1 E) –2v3 ax – 2y + 1 = 0 ve bx + y – 1 = 0 doğruları birbirine dik ise a.b kaçtır? A) 0 6. B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 (a – 2)x + (b – 1)y + 2 = 0 doğrusu 2x – y – 1 = 0 doğrusuna paralel ve 3. 2x – (a – 1)y + 2 = 0 doğrusuna dik olan doğru x 3x – ay + 2 = 0 doğrusuna dik ise (a, b) ikilisi ekseni ile pozitif yönlü 135° lik açı yapıyorsa a nedir? kaçtır? A) 0 118 A) (–6, 5) B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 D) (6, 5) B) (6, –5) C) (–6, –5) E) (–5, 6) Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 17 Çözüm Parametrik denklemi x = 2t + 1 y=t–1 olan doğrunun eğimini ve x + 2y = 5 doğrusu ile kesim noktasını bulunuz. 1. 4. Parametrik denklemi x = 2t – 1 y = 3t + 2 y = 2x + 1 ve y = ax + b doğruları x ekseni üzerinde dik olarak kesiştiklerine göre, a.b kaçtır? 4 olan doğrunun denklemi nedir? A) A) 3x – 2y = 7 B) 3x + 2y = 7 C) 3x – 2y = –7 D) 2x – 3y = 7 1 9 B) 1 8 1 7 C) D) 1 6 E) 1 4 2. 2x – 3y = –1 x+y=2 4 doğrularının kesim noktası aşağıdakilerden hangisidir? A) (1, 1) B) (1, –1) D) (1, 0) 3. _ x+y+3=0 b b x – y + 1 = 0 ` doğruları aynı noktada kesişb ax + 2y + 3 = 0 b a tiklerine göre a kaçtır? A) – 1 2 B) 0 C) 1 2 D) 1 E) 3 2 E) (0, 1) C) 0 6. ax + y + 6 = 0 ve 2x + (a + 1)y – 1 = 0 doğruları y = x doğrusu üzerinde kesiştiklerine göre a kaçtır? runun eğimi nedir? B) –1 5. C) (–1, 1) x=t–2 4 y = 2t + 1 parametrik denklemi ile verilen doğ- A) –2 ESEN YAYINLARI E) 2x + 3y = –7 D) 1 E) 2 A) – 2 B) – 15 7 C) – 17 7 D) – 19 7 E) – 3 119 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 18 Çözüm Aşağıdaki doğruların grafiklerini çiziniz. a. 2x + 3y + 12 = 0 b. y = 3x x – y + 2 = 0 doğrusunun grafiğini çiziniz. 4. x + y = 0 doğrusunun grafiğini çiziniz. 2. x y + = 1 doğrusunun grafiğini çiziniz. 2 3 5. y – 2x = 0 doğrusunun grafiğini çiziniz. 3. y = x doğrusunun grafiğini çiziniz. 6. 2x + 3y = 0 doğrusunun grafiğini çiziniz. 120 ESEN YAYINLARI 1. Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 19 Çözüm 2x + y – 6 = 0 doğrusunun koordinat eksenleriyle oluşturduğu üçgenin alanı kaç br2 dir? 1. 4. 3x – 2y + 6 = 0 doğrusunun koordinat eksenleriyle oluşturduğu üçgenin alanı kaç A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 br2 dir? y 2|OA| = 3|OB| A(AOB) = 12 E) 6 d br2 B Verilenlere göre d doğrusunun denklemi nedir? 2. n > 0 olmak üzere, 3x + ny – 6 = 0 doğrusunun koordinat eksenleriyle oluşturduğu bölgenin alanı 12 br2 ise n kaçtır? A) 1 2 B) 1 C) 3 2 D) 2 E) 5 2 ESEN YAYINLARI A) 2y – 3x = 6 C) 2y – 3x = 12 E) 3y + 2x = 12 5. x O A B) 2y + 3x = 6 D) 3y – 2x = 12 x = –3 , y = 1 ve koordinat eksenleri ile sınırlı bölgenin alanı kaç br2 dir? A) 1 3. 3x – 4y + 6 = 0 doğrusunun eksenlerle oluşturduğu üçgenin alanı kaç br2 dir? A) 7 2 B) 3 C) 5 2 D) 2 6. B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 y = x , y = –x ve x = 2 doğruları ile sınırlı bölgenin alanı kaç br2 dir? E) 3 2 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 121 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 20 Çözüm Şekildeki OABC y karesinin B köşesi d 4 d doğrusu üzerinde B olduğuna göre A(OABC) kaç br2 A –6 1. x O C dir? 3. y y 2 C O A x 4 A üzerinde olduğuna göre, A(OABC) kaç C) 16 9 D) 2 br2 B E) üzerinde olduğuna göre, A(OABC) kaç br2 dir? dir? A) 19 9 ESEN YAYINLARI 4 3 x Şekildeki OABC karesinin B köşesi d doğrusu Şekildeki OABC karesinin B köşesi d doğrusu B) 5 –2 d A) 1 d C O B 36 25 49 36 B) 4. C) 80 37 D) 90 43 E) 100 49 y 4 2. y A O C –3 Çevre(OABC) = üzerinde olduğuna göre, A(OABC) kaç br2 dir? dir? A) 3 A) 122 d rusu üzerindedir. Şekildeki OABC karesinin B köşesi d doğrusu C) 5 x 6 Şekildeki OABC dikdörtgeninin B köşesi d doğd B) 4 A O x –6 B B C D) 6 E) 7 16 3 B) 17 3 32 br ise Alan(OABC) kaç br2 3 C) 6 D) 19 3 E) 7 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 21 Çözüm y = x + 1 ve y = – v3x + 3 doğruları arasındaki açının ölçüsü kaç derecedir? 1. x + y = 1 ve v3x – y = 2 doğruları arasındaki 4. açının ölçüsü kaç derecedir? A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 x – y = 4 , v3x – y = 2 , x + v3y = 1 doğrularının oluşturduğu üçgenin iç açıarından en büyük olanının iç açısının ölçüsü kaç derecedir? E) 75 2. x – v3y = 2 ve x – y = 1 doğruları arasındaki açının ölçüsü kaç derecedir? A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75 ESEN YAYINLARI A) 60 B) 75 C) 90 5. D) 120 E) 150 y y=–x y = mx 60° x 0 3. x = 2 ve y = mx – 3 doğruları arasındaki açının ölçüsü 30° ise m nin pozitif değeri kaçtır? A) v6 B) v3 C) v2 D) 1 E) 1 3 Yukarıda verilenlere göre m kaçtır? A) v3 – 1 B) v3 D) v3 + 2 C) v3 + 1 E) v3 + 3 123 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 22 Çözüm ABC üçgeninin [BC] kenarı 3x – 4y + 6 = 0 doğrusu üzerindedir. A(–1, 2) ve |BC| = 6 br ise A(ABC) kaç br2 dir? 1. 4. A(2, 5) noktasının 6x – 8y + 3 = 0 doğrusuna olan uzaklığı kaç br dir? 2. 9 2 B) 4 C) 7 2 C(6, 3) olan ABC üçgeninin [AC] kenarına ait D) 3 E) ABC üçgeninin [AB] kenarı 3x – y + 3 = 0 doğrusu üzerinde olup C(2, –1) ve |AB| = 2v5 br ise A(ABC) kaç br2 dir? A) 5v2 B) 7 D) 4v2 3. C) 6 E) 5 A(–1, n) noktasının 2x – y + 3 = 0 doğrusuna uzaklığı v5 br ise n nin alabileceği değerler top- 124 B) –1 A) 5 5. B) 4 C) 0 D) 1 E) 2 C) 3 D) 2 E) 1 x – 2y + 1 = 0 doğrusunun A(–1, 1) noktasına en yakın noktasının apsisi nedir? A) – 6. 8 5 B) – 6 5 C) – 1 D) – 3 5 E) – 2 5 Orijine en yakın noktasının koordinatları A(2, –1) olan doğrunun denklemi nedir? A) 2y + x = 4 lamı kaçtır? A) –2 yüksekliği kaç br dir? 5 2 ESEN YAYINLARI A) Köşelerinin koordinatları A(–2, –3) , B(2, 5) ve B) 2x + y = 4 D) 2x + y = 5 C) 2x – y = 5 E) 2y + x = 5 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 23 Çözüm 5x + 12y + 7 = 0 ve 10x + 24y – 8 = 0 doğruları arasındaki uzaklık kaç br dir? 1. 4. 3x – 4y + 2 = 0 ve 3x – 4y – 3 = 0 doğruları arasındaki uzaklık kaç br dir? A) 1 3 2 C) 2 D) 3x – y + 1 = 0 ve 3x – y + 11 = 0 doğrularının 5 2 üzerinde ise bu karenin alanı kaç br2 dir? E) 3 A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 sındaki uzaklık kaç br dir? A) v2 B) v3 C) 2 D) v6 E) 3 5. A B(2, 0) 3. E) 5 x – y + 4 = 0 ve 2y – 2x – 12 = 0 doğruları araESEN YAYINLARI 2. B) Bir karenin köşegenlerinden birisinin uç noktaları 2x – y + 3 = 0 ve 2x – y + c = 0 doğruları arasındaki uzaklık 2v5 br ise c nin alabileceği değerler toplamı kaçtır? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 C(1, 2) ABC üçgeninin A köşesi 2x + y + 1 = 0 doğrusu üzerinde ise A(ABC) kaç br2 dir? A) 9 2 B) 4 C) 7 2 D) 3 E) 5 2 125 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 24 Çözüm A(–1, 3) ve B(2, 1) noktalarına eşit uzaklıkta bulunan noktaların geometrik yerinin denklemini nedir? 1. 4. A(2, –2) ve B(3, 1) noktalarına eşit uzaklıkta bulunan noktaların geometrik yerinin denklemi uzaklıkta bulunan noktalar A ve B ise |AB| nedir? kaç br dir? A) x + 3y = 1 B) x – 3y = 1 D) x – 2y = 1 A) v7 C) x + 2y = 1 E) 5 x + y = 3 doğrusu üzerinde bulunan ve y eksenine olan uzaklığı, x eksenine olan uzaklığının 2 eşit uzaklıkta bulunan noktaların geometrik yer katına eşit olan noktalar arasındaki uzaklık kaç 5 A) x = – 2 B) x = – 2 D) x = – 1 E) x = – 1 3 C) x = – 2 ESEN YAYINLARI x – y + 2 = 0 ve x + y + 3 = 0 doğrularına denklemlerinden biri aşağıdakilerden hangisidir? br dir? A) 4 6. 3. C) c10 B) 3 D) c21 E) 3x + y = 1 5. 2. 3x – y + 4 = 0 doğrusu üzerinde eksenlere eşit B) 2v5 C) 5 D) 2v7 E) 4v2 2x – y + 4 = 0 doğrusu ile 2x – y + 10 = 0 doğru- 2x – y + 1 = 0 doğrusundan v5 birim uzaklıkta suna eşit uzaklıkta bulunan noktaların geometrik bulunan noktaların geometrik yer denklemlerin- yerinin denklemi aşağıdakilerden hangisidir? den biri aşağıdakilerden hangisidir? A) 2y + x = 4 B) 2x – y = 4 D) 2y – x = 2 126 C) 2x + y = 4 E) 2y + x = 2 A) 2x – y + 7 = 0 B) 2x – y + 6 = 0 C) 2x – y – 2 = 0 D) 2x – y – 4 = 0 E) 2x – y – 6 = 0 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 25 Çözüm y 4 d 1 x 2 0 –2 t Şekildeki d ve t doğruları ve y ekseni ile sınırlı taralı bölgenin alanı kaç br2 dir? 1. 3. y y 2 5 1 x 2 0 –2 1 –3 Şekildeki taralı bölgenin alanı kaç br2 dir? 5 3 B) 2 C) 7 3 D) 8 3 Şekildeki taralı bölgenin alanı kaç br2 dir? E) 3 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 ESEN YAYINLARI A) x 0 –1 4. 2. y 1 y 1 y= x 2 0 1 x=5 Şekildeki taralı bölgenin alanı kaç br2 dir? Şekildeki taralı bölgenin alanı kaç br2 dir? A) 4 B) 17 4 C) x –2 x x=2 2 0 8 2 D) 5 E) 21 4 A) 1 B) 3 2 C) 7 4 D) 2 E) 9 4 127 Doğrunun Analitik İncelenmesi REHBER SORU 26 Çözüm Yandaki doğrusal s›cakl›k(°C) y grafik bir sıvının ısıtıldığında zamana 20 göre sıcaklığındaki değişimi vermektedir. Buna göre, kaçıncı 5 dakikada sıvının 0 10 x dakika sıcaklığı 50°C olur? 1. 3. sat›fl (TL) y V (km/s) A B 30 75 20 10 0 25 50 x al›fl (TL) 0 t (saat) 4 Bir malın alış ve satış bağıntısına ait grafik veril- Yukarıda iki farklı aracın hız-zaman grafikleri miştir. 225 TL ye satılan bir malın satışından kaç verilmiştir. Buna göre kaçıncı saatte hızları farkı TL kâr elde edilir? 50 km/s olur? 2. B) 120 C) 115 D) 110 A) 26 E) 100 sat›fl (TL) y 30 4. C) 24 D) 23 E) 22 y (tuz) 2 10 0 B) 25 ESEN YAYINLARI A) 125 15 x al›fl (TL) 0 6 x (su) Bir malın alış ve satış bağıntısına ait grafik verilmiştir. Buna göre, bu malın satışından 100 TL Yukarıdaki grafikte bir karışımdaki su-tuz miktarı kâr elde edilmesi için satış fiyatı kaç TL olmalı- verilmiştir. Buna göre 64 gr lık tuz-su karışımın- dır? da kaç gr tuz vardır? A) 380 128 B) 370 C) 360 D) 350 E) 340 A) 20 B) 19 C) 18 D) 17 E) 16 1 TEST – 1. Analitik Düzlemde Nokta (a2b3, ab) noktası düzlemin dördüncü bölgesinde 2 5. B(1, 0) 3 ise (ab , a b) noktası hangi bölgededir? A) I B) II D) IV D C) III E C(0, 2) E) II veya IV A(3, –2) Şekilde AB = 2 ve AD DC 1 = ise 3 DE E noktasının koordinatları nedir? 2. (a.b4, a – b) noktası analitik düzlemin IV. bölge- A) (–4, 8) sindedir. Buna göre (b – a, a + b) noktasının yeri B) (4, 8) D) (–8, –4) C) (–8, 4) E) (8, 4) için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) I. Bölgede B) II. Bölgede C) III. Bölgede D) IV. Bölgede 6. D A E) x ekseni üzerinde ESEN YAYINLARI E B C Analitik düzlemde D, A, B ve A, E, C doğrusal |AB| = 3|AD|, 2|AE| = |EC|, B(1, 3), C(–2, 3) 3. A(n–1, 3) ve B(–2, 2 – m) noktaları analitik düz- D(5, –5) ise E noktası aşağıdakilerden hangisi- lemin aynı bölgesinde ise n + m hangi aralıkta dir? değer alır? A) (0, –1) A) (– ∞, 2) B) (–∞, 3) D) (2, ∞) C) (–∞, 4) B) (–2, 2) D) (2, –1) C) (–2, 3) E) (2, –2) E) (3, ∞) 7. y C(3, 4) 4. B Aşağıdaki nokta çiftlerinden hangisinin orta nokO tası koordinat eksenlerinden birinin üzerinde değildir? A) A(0, –1), B(2, 1) C) A(–3, 3), B(3, 0) E) A(–1, 2), B(1, 2) x A Analitik düzlemde verilen OABC eşkenar dörtB) A(–2, 2), B(0, 0) D) A(4, 2), B(3, –2) geninde C(3, 4) ise B köşesinin koordinatları toplamı kaçtır? A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 129 Doğrunun Analitik İncelenmesi 8. 12. A(6, 1) , B(4, 7) ve C ∉ [AB] olmak üzere A(3, 1) , B(–3, 4) ve C ∈ [AB] olmak üzere |AC| = 2|BC| koşulunu sağlayan C noktası aşa- A, B, C doğrusal ve 3|BC| = 5|AC| ise ğıdakilerden hangisidir? C noktası aşağıdakilerden hangisidir? A) (1, 3) B) (–1, 3) D) (–2, 3) C) (0, 3) A) (9, –8) E) (1, 2) B) (9, –9) D) (8, –6) C) (8, –8) E) (6, –6) 13. A(–3, 6) 9. A(–1, 2) C B(3, 4) [AC] doğru parçasında noktasının eksenlere olan uzaklıkları a toplamı a, y eksenine olan uzaklığı b ise b kaçtır? AB 2 ise = 3 AC A) 2 C noktası aşağıdakilerden hangisidir? A) (6, 6) B) (4, 5) 5 2 C) 3 D) 7 2 E) 4 C) (4, 4) E) (5, 5) ESEN YAYINLARI D) (5, 4) B) y 14. O D C(9, 4) A B x 10. A(–2, 3) ve B(1, –3) noktalarını birleştiren doğru Analitik düzlemde verilen ABCD karesinde parçası üzerinde bulunan C(x, y) noktası için C(9, 4) ise A, B ve D noktalarının koordinatları AC 1 olduğuna göre x + y kaçtır? = 3 AB toplamı kaçtır? A) 23 A) –1 B) 0 C) 1 D) 2 B) 22 C) 21 D) 20 E) 19 E) 3 15. D(1, 5) C(x, y) 11. A(2, 5) , B(0, 7) noktaları veriliyor. [AB] üzerinde bir C(x, y) noktası alınıyor. A(–2, 1) |CB| = 3|CA| olduğuna göre C noktasının koordinatları toplamı kaçtır? A) 4 130 B) 5 C) 6 B(4, 2) ABCD paralelkenarında A(–2, 1), B(4, 2) C(x, y) ve D(1, 5) olduğuna göre, x + y kaçtır? D) 7 E) 8 A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 2 TEST – 1. Analitik Düzlemde Nokta 5. A(–2a, 3b) noktası analitik düzlemin 3. bölgesinde ise B(a, – b) noktası için aşağıdakilerden Köşelerinin koordinatları A(1, –2) , B(2, 3) C(0, 5) , D(a, b) olan ABCD paralelkenarında hangisi doğrudur? a + b kaçtır? A) I. bölgededir. B) II. bölgededir. C) III. bölgededir. D) IV. bölgededir. A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 E) y ekseni üzerindedir. 2. 6. A(2, 4) noktası ile B(x, 1) noktası arasındaki C(5, –2) olan ABC üçgeninde [BC] kenarına ait uzaklık 5 br ise x in pozitif değeri kaçtır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 Köşelerinin koordinatları A(1, 3) , B(3, 0) ve kenarortay uzunluğu kaç br dir? E) 6 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 ESEN YAYINLARI A) 3 3. A(1, –2) ve B(2, 3) olmak üzere y ekseni üzerindeki noktalardan A ve B ye eşit uzaklıkta bulunanın ordinatı kaçtır? A) 3 5 B) 4 5 7. A(–3, –3) noktası ile III. bölgede eksenlere eşit uzaklıktaki bir B noktası arasındaki uzaklık 5v2 br C) 1 D) 7 5 ise B noktasının ordinatı kaçtır? E) 2 A) –2 4. B) –4 C) –5 D) –8 E) –9 A(–3, 2) , B(3, –7) ve C ∈ [AB] olmak üzere |AC| = 2|BC| koşulunu sağlayan C noktası aşa8. ğıdakilerden hangisidir? A) (1, – 4) B) (2, – 4) D) (1, –3) C) (0, –4) E) (1, –2) A(5, 3a–b) ve B(4, a–2) noktaları x ekseni üzerinde ise C(–a, b) noktası hangi bölgededir? A) I B) II C) III D) IV E) Orijinde 131 Doğrunun Analitik İncelenmesi 9. 13. ABC üçgeninde A(–2, 4) ve ağırlık merkezi A(4 – a, b) ve B(a + 2, 2 – b) olmak üzere [AB] nın orta noktası ile orijin arasındaki uzaklık kaç br G(1, 3) olduğuna göre [BC] nin orta noktasının dir? koordinatları aşağıdakilerden hangisidir? B) c10 A) 3 D) 4 A) c – C) 2v3 E) 3v2 3 3 , m 2 2 D) c – B) c 5 5 , m 2 2 3 5 , – m 2 2 C) c E) c – 3 5 , m 2 2 5 3 , m 2 2 14. Bir ABC üçgeninin [AB] , [BC] ve [AC] kenarlarının orta noktaları sırasıyla D(1, 3) , E(–2, 4) 10. A(3, 1) , B(0, 7) ve C ∉ [AB] olmak üzere ve F(2, 5) ise A köşesinin koordinatları toplamı A, B, C doğrusal ve 2|BC| = 5|AC| ise kaçtır? C noktası aşağıdakilerden hangisidir? A) 6 B) (3, –3) D) (5, –2) B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 C) (4, –3) E) (5, –3) 11. A(3, 6) noktasının x ekseni üzerindeki bir B nok- ESEN YAYINLARI A) (2, – 4) 15. Köşegenlerinin kesim noktası K(4, –2) olan bir paralelkenarın dört köşesinin koordinatları toplamı kaçtır? A) 24 B) 16 C) 12 D) 8 E) 4 tasına uzaklığı 10 birim ise B nin koordinatları aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) (–5, 0) B) (– 4, 0) D) (5, 0) C) (1, 0) E) (6, 0) 16. y C D B O 12. Analitik düzlemde köşeleri A(3, 7) , B(a, b) ve C(–4, –8) noktaları üzerinde bulunan ABC üçgeninin ağırlık merkezinin apsisi ordinatının iki katına eşittir. Buna göre 2b – a kaçtır? A) –2 132 B) 0 C) 1 D) 2 Şekildeki ABCD karesinde A(1, 0) ve D(0, 3) ise C köşesinin koordinatları nedir? A) (3, 4) E) 4 x A B) (3, 5) D) (2, 5) C) (2, 4) E) (4, 5) TEST – 1. 5 5. 7x – y + 2 = 0 ve 2y + x + 11 = 0 doğrularının Bir ABC üçgeninde A(1, 3) , [BC] doğrusunun kesim noktasından geçen ve x eksenine dik olan denklemi x + 2y + 3 = 0 ve |BC| = 4 br ise doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisidir? A(ABC) kaç br2 dir? A) y + 1 = 0 B) x – 1 = 0 D) x + 2 = 0 2. Doğrunun Eğimi ve Denklemi C) x + 1 = 0 A) 2v5 E) y – 2 = 0 B) 3v5 D) 4v6 E) 5v6 A(3, 2) ve B(1, 3) noktalarından geçen doğru6. nun denklemi aşağıdakilerden hangisidir? x + 3y – 2m = 0 doğrusu ile 2x + 6y + 4m = 0 A) x – 2y = 7 B) x + 2y = 7 doğrusu arasındaki uzaklık c10 br ise m nin C) x – y = 5 D) x + y = 5 alabileceği değerler çarpımı kaçtır? E) 2x – y = 5 A) – 5 2 B) – ESEN YAYINLARI 3. C) 4v5 D) – 10 3 25 3 C) – E) – 25 4 25 2 y = mx + 2 ve y = x + 1 doğruları arasındaki açı 15° ise m nin alabileceği değerler çarpımı kaçtır? 7. Bir karenin köşeleri 2y – 3x – 7 = 0 ve 3x – 2y – 6 = 0 doğruları üzerinde ise karenin A) 3 3 B) 1 C) v3 D) 2 3 3 alanı kaç br2 dir? E) 2 A) 9 8. 4. B) 10 A(–4, –3) C) 11 D) 12 E) 13 noktasından geçen ve x ekseni ile A(1, –2) noktasının 3x – 4y + 4 = 0 doğrusuna ortak noktası olmayan doğrunun denklemi nedir? uzaklığı kaç birimdir? A) y = –4 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 B) y = 3 D) x = – 4 C) y = –3 E) x = – 3 137 Doğrunun Analitik İncelenmesi 9. 2x – 3y – 3 = 0 ve 2y – 3x + 2 = 0 doğrularına 13. A(1, –2) noktasının y = 2x + a doğrusuna uzak- eşit uzaklıkta bulunan noktaların geometrik yer lığı 2v5 br ise a nın pozitif değeri kaçtır? denklemi aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) y = x – 1 B) y = x + 1 C) y = x – 2 D) y = x + 2 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 E) y = x – 3 14. A(2m – 1, 3) ve B(7 + 2m, 4m + 1) olmak üzere [AB] nin orta noktalarının geometrik yer denklemi aşağıdakilerden hangisidir? 10. 3x – (a + 2)y + 6 = 0 doğrusunun eğimi tanımsız ise a kaçtır? A) y = x – 1 B) y = x + 1 C) y = x + 2 D) y = x – 2 E) y = 1 – x B) –2 C) –1 D) 0 E) 1 11. A(m – 1, 2m – 3) noktalarının geometrik yer denklemi aşağıdakilerden hangisidir? A) y = 2x + 1 B) y = 2x – 1 C) y = 2x + 2 D) y = 2x – 2 ESEN YAYINLARI A) –3 15. A(2m + 3, 4m – 1) noktalarının oluşturduğu doğrunun denklemi aşağıdakilerden hangisidir? A) y = 2x + 7 B) y = x – 7 C) y = 2x – 7 D) y = x + 7 E) y = x + 14 E) y = 2x – 4 16. 3x + 4y – 5 = 0 doğrusu ile 5x + 12y + 1 = 0 doğrusuna eşit uzaklıktaki noktaların geometrik 12. ax + y + 5 = 0 ve x – ay + 1 = 0 yerlerinin denklemlerinden biri aşağıdakilerden doğruları y = x doğrusu üzerinde kesiştiklerine göre a kaçtır? A) 138 2 3 B) 1 C) 4 3 D) 5 3 E) 2 hangisidir? A) 7x – 4y + 35 = 0 B) 7x + 4y + 35 = 0 C) 7x + 4y – 35 = 0 D) 4x – 7y – 35 = 0 E) 7x – 4y – 35 = 0 Yazılıya Hazırlık Soruları 1. 4. A(–a, b) noktası analitik düzlemin 3. bölgesinde ise B(a, –b) noktası hangi bölgededir? 2x – y + 12 = 0 ve y + x – 3 = 0 doğrularının kesim noktasının 4x + 3y + 4 = 0 doğrusuna olan uzaklığı kaç br dir? 5. 2. A(–1, 2) ve B(2a, a–1) noktalarından geçen doğru, x – 9y + 6 = 0 doğrusuna paralel ise B A(3, – 4) Şekildeki 1 br2 lik karelerden oluşan koordinat sistemine göre A(3, – 4) ise B noktasının koor- ESEN YAYINLARI a kaçtır? dinatlarını bulunuz. 3. A(2, 1) , B(a, 3) , C(–1, 2) noktaları aynı doğru üzerinde ise a kaçtır? 6. y – 3x + 1 = 0 doğrusu üzerindeki noktalardan A(1, –3) noktasına en yakın olanının apsisi kaçtır? 147 Doğrunun Analitik İncelenmesi 7. 9. y y yak›t (lt) d1 120 80 K 60 A(–2,1) A B(1,0) x B d2 0 Şekildeki düzlemde A(–2, 1) noktasından geçen 4 x Zaman (saat) Grafikte depoları dolu olan hareket halindeki A d1 doğrusu ile d2 doğrusu K noktasında dik olarak ve B araçlarının zamana göre depolarında kalan kesişmektedir. d2 doğrusunun eğimi –1 olduğuna yakıt miktarları verilmiştir. Buna göre, B aracının göre taralı alan kaç br2 dir? yakıtı bittiğinde A aracının deposunda kaç lt ya- ESEN YAYINLARI kıtı vardır? 8. A(3, –2) noktasının x + y – 2 = 0 doğrusu üzerindeki dik iz düşümü B noktası ise B nin koordinatları nedir? 148 10. a ≠ 1 olmak üzere, (a2 – 4a + 3)x + (a – 1)y + 2 = 0 doğruları x eksenine paralel ise a kaçtır? I. II. Sol sütunda iki noktası veya denklemi verilen doğruların eğimlerini sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. A(2, –3) , B(–2, 1) a. Tanımsız 2. A(3, 2) B(–1, 3) b. –1 3. A(–1, 3) , B(–1, –2) c. – 4. 8x – 4y + 1 = 0 d. 0 5. 3y – 2 = 0 e. 1 6. x–y+4=0 f. 2 7. 2x + 3y + 6 = 0 g. 0 8. 3x + 2 = 0 h. Tanımsız 9. 2y + 3 = 0 ı. – , 1 4 2 3 Sol sütunda verilen noktalarla doğrular arasındaki uzaklığı sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. A(–1, 2) , 3x – 4y – 4 = 0 a. 2 2. A(1, 1) , x – y + v2 = 0 b. 3 3. A(2, 1) , 5x + 12y + 4 = 0 c. 1 III. Sol sütunda verilen doğrular arasındaki uzaklığı sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. x – 2y – v5 = 0 , x – 2y + 2v5 = 0 a. v5 2. 3x + 4y – 2 = 0 , 3x + 4y + 3 = 0 b. 3 3. 2y – x – 4 = 0 c. 1 , 2x – 4y – 2 = 0 149 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 SOLDAN SAĞA YUKARIDAN AŞAĞIYA 2. Geometrideki tanımsız terimlerden birisi 1. Teğete değme noktasında dik olan doğru 3. Analitik düzlemde apsis ve ordinatın negatif olduğu yer 4. Aynı özellikleri olan noktaların oluşturdukları çizgi veya yüzey 5. Çakışık veya paralel olmayan iki doğrunun ortak noktası 6. x ve y eksenlerinin kesiştiği nokta 7. 8. Dik kesişen iki sayı doğrusunun oluşturduğu sistem Aynı düzlemde bulunan ve birbirini kesmeyen iki doğrunun durumu 11. Matematik dilinde değişken 9. İki nokta arasındaki mesafe 13. Analitik düzlemdeki noktaların II. bileşeni 10. Bir doğru parçasına orta noktasında dik olan doğru 15. Bir doğrunun eğim açısının yönü 12. Analitik düzlemdeki noktaların I. bileşeni 17. Bir doğru parçası üzerinde iki uca eşit uzaklıkta bulunan nokta 14. Trigonometrik fonksiyonlardan biri 18. Bir noktanın yerini belirlemek için kullanılabilen bir yer bulma sistemi 19. Bir doğrunun x ekseni ile pozitif yönde yaptığı açısının tanjantı 150 16. Biçim, desen veya çizgilerle gösterme Aşağıdaki soruların her birinde noktalı yerleri uygun şekilde doldurunuz. 1. Bir doğrunun x eksen ile pozitif yönde yaptığı açı doğrunun ............................... açısıdır. 2. Eğim açıları negatif olan doğruların eğimleri ............................... dir. 3. x eksenine ............................... olan doğruların eğimleri sıfırdır. 4. x = a doğrularının eğimi ............................... dır. 5. y = 3x + 2 doğrusunun grafiği ............................... doğrusunun y ekseni doğrultusunda 2 br yukarı ötelenmişidir. 6. Kesişen iki doğrudan eşit uzaklıkta bulunan noktaların geometrik yeri bu doğruların ............................... doğrularıdır. 7. İki noktadan eşit uzaklıkta bulunan noktaların geometrik yeri, bu iki noktayı birleştiren doğru parçasının ............................... dir. 8. a1 x + b1 y + c1 = 0 ve a2x + b2y + c2 = 0 doğruları ............................... ise 9. Dik koordinat sistemindeki yatay eksene ............................... denir. a1 b1 c1 = = a2 b2 c2 dir. 10. Dik koordinat sistemindeki x ekseni üzerinde bulunan noktaların ordinatları ............................... dır. 11. x eksenine dik olan doğruların eğimleri ............................... dır. 12. y eksenine dik olan doğruların eğimleri ............................... dır. 13. Paralel iki doğrunun ............................... eşittir. 14. Dik iki doğrunun eğimleri ............................... –1 dir. 15. ax + by + c = 0 doğrusunun eğimi ............................... dir. 16. Apsisin pozitif ve ordinatın negatif olduğu bölge analitik düzlemin ............................... bölgesidir. 151 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. A(x1, y1) noktalarından geçen ve eğimi x – x1 y – y1 = a b 2. b olan doğrunun kapalı denklemi a dir. A(x1, y1) noktasından geçen ve eğimi b olan doğruya dik olan doğrunun denklemi a a(x – x1) + b(y – y1) = 0 dır. 3. ay + b = 0 doğrusunun grafiği x eksenine diktir. 4. ax + b = 0 doğrusunun grafiği x eksenine paraleldir. 5. Bir doğruya dışındaki bir noktadan yalnız bir paralel doğru çizilir. 6. Eğim açısı dar açı olan doğruların eğimleri pozitiftir. 7. x eksenine dik olan doğruların eğimleri pozitiftir. 8. x = a doğrusunun eğimi tanımsızdır. 9. y = a doğrusunun eğimi sıfırdır. 10. y = mx + n doğrusunun eğimi m dir. 11. 3x + 2y + 1 = 0 doğrusunun eğimi 12. x + y + 2 = 0 doğrusunun eğim açısı dar açıdır. 13. 2. bölgede bulunup eksenlere eşit uzaklıkta bulunan noktanın koordinatları toplamı sıfırdır. 14. A(a, b) noktasının x eksenine uzaklığı |a| dır. 15. A(a, b) noktasının orijine olan uzaklığı 16. A(a, b) noktasının y eksenine uzaklığı |a| dır. 17. x eksenini (a, 0) ve y eksenini (0, b) noktalarında kesen doğrunun denklemi 152 3 dir. 2 a 2 + b 2 dir. x y + = 1 dir. a b Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 4. 1999 – ÖSS 2002 – ÖSS x + 4y = 4 , mx + y = 9 doğruları y = x doğrusu 5 üzerinde kesiştiklerine göre m kaçtır? y A(6, 8) A) 1 4 O B H B) 3 4 D) – 1 4 C) 5 4 E) – 1 2 x Yukarıdaki koordinat düzleminde verilen AOB dik üçgeninin dik köşesinin (A) koordinatları (6, 8) ve B köşesi x–ekseni üzerindedir. Buna göre, AOB dik üçgeninin alanı kaç birimkaredir? 2. 200 3 B) 130 3 C) 5. 110 3 D) 50 E) 60 noktası olduğuna göre m kaçtır? 2001 – ÖSS y C(2, 8) A B 2005 – ÖSS A(m, 2) , B(0, 1) ve C(3, 4) bir doğrunun üç A) 1 ESEN YAYINLARI A) B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 x O 6. 2005 – ÖSS Şekilde, |OB| = |OA| ve C(2, 8) noktası AB doğ- y d2 rusu üzerinde olduğuna göre, AOB dik üçgeni- d1 2 nin alanı kaç br dir? A(x, y) 1 A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 45° E) 24 –2 x O –3 3. 2001 – ÖSS ax – y = 6 4x + (a + 4)y = – 6 Şekilde d1 doğrusuyla d2 doğrusunun kesim denklemleriyle verilen doğrular paralel olduğuna noktası A(x, y) olduğuna göre x + y toplamı göre a kaçtır? kaçtır? A) –2 154 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 Doğrunun Analitik İncelenmesi 7. 2006 – ÖSS 10. 2010 – YGS Aşağıdaki doğru f(x) fonksiyonunun grafiğidir. Köşeleri A(3, 1), B(5, 3), C(2, 5) ve D(a,b) köşegenleri [AC] ve [BD] olan paralelkenarın [BD] y köşegeninin uzunluğu kaç birimdir? f(x) A) 1 1 C) 3 D) 4 E) 5 x 2 O B) 2 11. 2011 – LYS Buna göre aşağıdakilerden hangisi 2f(x + 1) A(–1, a) noktasının 12x + 5y – 7 = 0 doğrusuna fonksiyonunun grafiğidir? y A) olan uzaklığı 2 birim olduğuna göre, a nın alabileceği değerlerin çarpımı kaçtır? y B) 1 A) 1 –1 x O –2 x O y y D) – 63 5 – 53 6 C) E) – 57 6 – 49 8 12. 2011 – LYS Analitik düzlemde A(–3, 0) ve B(1, 2) noktaları 1 1 O 1 x O için [AB] doğru parçasının orta dikmesinin denkx 1 y E) B) D) ESEN YAYINLARI C) – 61 5 1 O 2 lemi aşağıdakilerden hangisidir? A) y + 2x + 1 = 0 B) y + 2x – 1 = 0 C) y – 2x + 2 = 0 D) 2y + x – 1 = 0 E) 2y + 2x – 1 = 0 x 13. 2012 – LYS x + 2y – 4 = 0 8. x – 2y + 4 = 0 2008 – ÖSS Dik koordinat düzlemi üzerinde A(0, –1), B(2, 0) doğruları ile ve C(k, 4) noktaları veriliyor. bölgenin alanı kaç birim karedir? x Bu noktaların üçü de aynı doğru üzerinde olduğu- A) 4 B) 6 ekseni arasında kalan sınırlı C) 8 D) 10 E) 12 na göre, k kaçtır? A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 14. 2012 – LYS Dik koordinat düzleminde (1, 2) noktasında bulunan bir hareketlinin t-inci saniyede bulunduğu 9. 2010 – YGS noktanın koordinatları (1 + 3t, 2 + 4t) olarak Dik koordinat düzleminde, y + 2x – 1 = 0 doğru- veriliyor. suna A(1, 0) noktasından çizilen dikme, Y ekse- Bu hareketli 2. saniyede A noktasında ve 4. nini hangi noktada keser? saniyede B noktasında bulunduğuna göre, A ile A) –1 2 B) –1 3 C) –1 4 D) –1 5 E) –1 6 B arasındaki uzaklık kaç birimdir? A) 10 B) 12 C) 14 D) 15 E) 16 155 Doğrunun Analitik İncelenmesi 17. 2013 – LYS 15. 2012 – LYS ax – y – 2 = 0 R gerçel sayılar kümesi olmak üzere, x + 2y + 6 = 0 K = { (x, y) : x > 0, y < 0 } ⊆ R x R 3x – 2y + 10 = 0 kümesi veriliyor. doğrularının kesim noktalarını köşe kabul eden Buna göre, aşağıdakilerden hangisi (R x R) \ K üçgen bir dik üçgen ise a sayısının alabileceği fark kümesinin bir alt kümesidir? değerlerin toplamı kaçtır? A) 0 B) 1 3 C) 1 D) 4 3 A) {(x, y) : x – 2y – 1 = 0} E) 2 B) {(x, y) : 2x + y + 3 = 0} C) {(x, y) : 3x + y – 2 = 0} D) {(x, y) : 2x – 3y + 1 = 0} E) {(x, y) : –x + y + 2 = 0} 16. 2013 – LYS Kenar uzunlukları 10 birim ve 15 birim olan ABCD dikdörtgeni biçimindeki bir karton, şekilde- D C D D1 2 C B A B B1 2 15 A 10 Daha sonra, elde edilen iki üçgenin A ve C köşeleri orijinde olacak biçimde üçgenler dik koordinat ESEN YAYINLARI ki gibi DB köşegeni boyunca kesiliyor. 18. 2013 – LYS • d2 : y = –2x + 6 doğruları çiziliyor. düzlemi üzerine aşağıdaki gibi yerleştiriliyor. y D1 Dik koordinat düzleminde, d1 : y = x ve • Bu iki doğrunun K kesim noktası belirleniyor. • Orijin noktası O olmak üzere, bir köşegeni [OK] olan kare oluşturuluyor. • D2 A ve B noktası d2 üzerinde olmak üzere, bir AOB üçgeni çiziliyor. K(a, b) Çizilen bu üçgenin alanı, karenin alanına eşit O B1 B2 x A) Bu üçgenlerin K(a, b) kesim noktası için a + b 156 B) 11 C) 12 3 5 2 D) toplamı kaç birimdir? A) 10 olduğuna göre, |AB| uzunluğu kaç birimdir? D) 13 E) 14 B) 3 10 5 4 5 3 C) E) 4 10 5 5 5 3 DÖRTGENLER ve ÇOKGENLER . ÜNİTE 4. ÜNİTE 4. ÜNİTE 4. ÜNİTE Dörtgenler ve Özellikleri 1. Kazanım : Dörtgenin temel elemanlarını ve özelliklerini açıklar. Özel Dörtgenler 1. Kazanım : Yamuk, paralelkenar, eşkenar dörtgen, dikdörtgen, kare ve deltoid ile ilgili açı, kenar ve köşegen özelliklerini açıklar. 2. Kazanım : Yamuk, paralelkenar, eşkenar dörtgen, dikdörtgen, kare ve deltoidin alan bağıntılarını oluşturur. 3. Kazanım : Dörtgenlerin alan bağıntılarını modelleme ve problem çözmede kullanır. Çokgenler 1. Kazanım : Çokgenleri açıklar, iç ve dış açılarının ölçülerini hesaplar. 4. ÜNİT DÖRTGENLER ® ® Dörtgenin iç açılarının ölçüleri toplamı 360° dir. ® Dörtgenin dış açılarının ölçüleri toplamı 360° dir. ® D E C α A(ABCD) = a m (X C) + m ( X D) m( AEB) = 2 ® D C B A D 1 .|AC|.|DB|.sinα 2 B A E ® C D A(ABCD) = C a m (X D) – m ( W B) m( AEF) = 2 E F AC . DB 2 B A ® D C S3 A S4 B S2 E S1.S3 = S2.S4 S1 ® C c D d b E B A ® C M D S4 a A B N S1 + S3 = S2 + S4 S2 S1 K A A(KLMN) = B C K D orta noktalar L [AC] ⊥ [BD] ⇒ a2 + c2 = b2 + d2 ® K, L, M, N S3 A (ABCD) 2 YAMUK F L A ® D C B E L, E, F ve K kenar orta noktaları ise A ¢ EFKL paralelkenardır. ¢ Çevre(EFKL) = |AC| + |BD| dir. ¢ [DB] ⊥ [AC] ⇒ EFKL dikdörtgendir. ¢ |DB| = |AC| ⇒ EFKL eşkenar dörtgendir. ¢ B ® E ® A |EF| = a+c 2 |KL| = a–c 2 F L a B A ® a b B E D D c K d c C [DC] // [KL] // [AB] L N |KN| = |NL| C [AD] ⊥ [BC] ⇒ a2 – b2 = c2 – d2 158 C K |DB| = |AC| ve [DB] ⊥ [AC] olduğunda, EFKL kare olur. c D ABCD yamuğunda a a m( A) + m( D) = 180° a a m( B) + m( C) = 180° |KL| = A a B 2.a.c a+c İkizkenar Yamuk D PARALELKENAR |AD| = |BC| C A |AC| = |BD| a a m( A) = m( B) a a m( D) = m( C) B ® c D D A yamuğunda H K c B |AH| = |KB| = a ® D c C a–c 2 ® Paralelkenarda komşu açılar bütünlerdir. ® Paralelkenarda köşegenler birbirini ortalar. ® Paralelkenarda komşu açıların açıortayları D C yamuğunda E [AC] ⊥ [DB] ise A a h= B a+c dir. 2 A Dik Yamuk ® C c B D C |AC| = e ABCD dik yamuğunda köşegenler h a B e2 + f2 = 2(a2 + b2) A h2 = a.c dir. ® Yamuksal Bölgenin Alanı ® B a D C D c C L A(ABCD) = A H B (a + c) .h 2 A ® a ® D S1 E S1.S3 = S2.S4 A(ABCD) = _ E A S2 + S4 i B 2 ® A D C E E A(BEC) = |AK| = |KL| = |LC| K B D C F L S3 A A B D S1 = S3 S2 ® E C S4 |AK| = |KL| = |LC| F K h |BD| = f ise b birbirine dik ise, A B Paralelkenarda karşılıklı kenarlar ve karşılıklı ABCD ikizkenar h D A B a birbirine diktir. L ® E açılar eştir. ABCD ikizkenar A b θ α ® C α b C D C a θ A (ABCD) 2 B |AE|2 = |EF|.|EK| F C K B 159 Paralelkenarsal Bölgenin Alanı D C D C hb ha A H B Eşkenar Dörtgensel Bölgenin Alanı ® a D C A h H b a B A a A(ABCD) = a.ha ® A(ABCD) = b.hb E D E h A(ABCD) = a.h H ® B a D C C a A(ABE) = A A (ABCD) 2 a a A A(ABCD) = AC . DB 2 B B DİKDÖRTGEN ® D Açıları dik açı olan paralelkenar dikdörtgendir. C S3 S4 Dikdörtgen, paralelkenarın tüm özelliklerini taşır. S1 + S3 = S2 + S4 S2 E ® D S1 C B A Köşegen uzunlukları E eşit olup EŞKENAR DÖRTGEN A Bütün kenar uzunlukları birbirine eşit olan paralelkenara eşkenar dörtgen denir. Eşkenar dörtgen ® K D bir paralelkenar olduğundan, paralelkenarın bütün birbirini ortalar. B C D özelliklerini taşır. D K a C a D C A a A a a a A B a B Karşılıklı kenarlar paraleldir. ® Karşılıklı açıların ölçüleri eşittir. ® Komşu açılar birbirinin bütünleridir. ® Köşegenler birbirini dik olarak ortalar ve ait oldukları açının açıortaylarıdır. a D e/2 a f/2 A 160 a KARE D a B a e2 + f2 = 4a2 C 45° 45° 45° 45° ® a 45° 45° a Kareyi, kenar uzunlukları birbirine eşit olan dikdörtgen şeklinde de tanımlayabiliriz. O a A e/2 B A(ABCD) = a.b ® 45° 45° f/2 A |KD|2 + |KB|2 = |KA|2 + |KC|2 C E B a E ® ® C B Köşegen uzunlukları birbirine eşittir. |AC| = |BD| = av2 Köşegenler birbirini dik olarak ortalar. |AO| = |OC| = |BO| = |OD| = ® A(ABCD) = a2 a 2 2 DELTOİD D D D Tabanları ortak, tepe E noktaları farklı tarafta C O olan iki ikizkenar dışbükey dörtgene A 54° 54° A C E deltoid denir. B ® [BD] ⊥ [AC] ® ® |AE| = |EC| a a m( DAB) = m( DCB) ® [DB] köşegeni açıortaydır. ® Kenar orta noktaları birleştirilerek elde edilen 54° 54° A B B O noktası hem çevrel çemberinin hem de iç teğet çemberinin merkezidir. ® ABCD deltoidinde; ® |AB| = |BC| ve |AD| = |DC| DÜZGÜN ALTIGEN İç açılarının ölçüleri ve kenar uzunlukları eşit olan altıgene düzgün altıgen denir. E AC . DB 2 D 120° dörtgen, bir dikdörtgendir. A(ABCD) = O 72° üçgenin oluşturduğu ® C E F bir dış açısı = 120° 120° 120° 360° 6 = 60° C bir iç açısı = 180° – 60° 120° DÜZGÜN ÇOKGEN 120° A = 120° 60° B Kenarları aynı uzunlukta ve iç açılarının (veya dış açılarının) ölçüleri birbirine eşit olan çokgenlere düzgün çokgenler denir. ® E D a a a n kenarlı düzgün çokgenin: 360° n ® Bir dış açısının ölçüsü = ® Bir iç açısının ölçüsü = 180° – E F C F A a a a O a a C a 60° a a 60° 60° a 60° 60° A a B a a 360° dir. n a a D a B ® A D r a B a H E D çokgenin alanı A= C ® n.a.r 2 dir. a F a a D a O a E a C F O a C 60° 30° n kenarlı düzgün O r a A DÜZGÜN BEŞGEN İç açılarının ölçüleri ve kenar uzunlukları eşit olan beşgene düzgün beşgen denir. D 108° E 108° 108° A 108° 108° C 72° bir dış açısı = 360° = 72° 5 B A a H a B 2 2 Çevrel çemberinin İç teğet çemberinin yarıçapı bir kenar yarıçapı, uzunluğuna eşittir. |OH| = r = |OA| = a dır. a 3 dir. 2 bir iç açısı = 180° – 72° = 108° B 161 Dörtgenler REHBER SORU 1 Çözüm D A x 50° E 60° 80° B C Şekilde, [AE] ⊥ [ED] dir. Verilenlere göre x kaç derecedir? 1. 3. E A C A 120° 100° 70° x C E 45° x D B B Şekildeki verilenlere göre x kaç derecedir? A) 30 D 105° 100° B) 40 C) 50 D) 60 ABCD dörtgeninde, [BE] ile [DE] açıortaylar- E) 70 dır. Verilenlere göre, x kaç derecedir? B) 30 C) 25 D) 20 E) 15 ESEN YAYINLARI A) 35 2. A 4. F A 60° 110° D 30° x 80° D x B 65° B C C E Şekildeki ABCD dörtgeninde verilenlere göre x ABCD dörtgeninde [BF] ile [CF] açıortaylardır. kaç derecedir? Verilenlere göre x kaç derecedir? A) 85 162 B) 80 C) 75 D) 70 E) 65 A) 135 B) 130 C) 125 D) 120 E) 115 Dörtgenler REHBER SORU 2 Çözüm C D E x A B ABCD dörtgeninde [AE] ile [BE] açıortaylar ise x= m (X C) + m ( X D) olduğunu gösteriniz. 2 1. 3. D 60° C 80° E x E F x A B) 40 C) 50 D) 60 kaç derecedir? E) 70 ESEN YAYINLARI 2. B) 75 4. C) 70 D) 65 E) 60 E K C b C ABCD dörtgeninde, [AE] , [BE] , [DF] ve [CF] a a açıortaylardır. m( DFC) = 100° ise m( AEB) = x A) 80 F 100° B B ABCD dörtgeninde, [AE] ile [BE] açıortaylara dır. Verilenlere göre m( AEB) = x kaç derecedir? A) 30 D A x a D C D E 100° x F B A B A ABCD dörtgeninde, [AE] ve [BE] açıortaylara dır. a + b = 200° ise m( AEB) = x kaç derece- ABCD dörtgeninde, [AE] , [DF] , [BE] ve [CF] a a açıortaylardır. m( DFC) = 100° ise m( AEB) = x dir? kaç derecedir? A) 65 B) 70 C) 75 D) 80 E) 85 A) 85 B) 80 C) 75 D) 70 E) 65 163 Dörtgenler REHBER SORU 3 Çözüm C D x F E A B ABCD dörtgeninde [CE] ve [AF açıortaylar ise x= m (X D) – m ( W B) 2 olduğunu gösteriniz. 1. 3. D D A A 110° x x 140° E F E 70° B 80° C C B ABCD dörtgeninde, [BE] ile [ED] açıortaylar- ABCD dörtgeninde, [BF ile [ED] açıortaylardır. dır. Verilenlere göre x kaç derecedir? Verilenlere göre x kaç derecedir? B) 145 C) 140 D) 135 E) 130 A) 12 ESEN YAYINLARI A) 150 2. B) 14 4. b 72° D) 18 E) 20 D A D A C) 15 F E 2b K a 2a B 144° C B ABCD dörtgeninde, [BF] ile [CE] açıortaylara a dır. m( BAD) + m( ADC) = 190° ise a a m( BEC) + m( BFC) kaç derecedir? ABCD dörtgeninde verilenlere göre a m( BKD) kaç derecedir? A) 115 164 B) 120 C) 125 D) 130 C E) 135 A) 125 B) 120 C) 115 D) 110 E) 105 Dörtgenler REHBER SORU 4 Çözüm A F 2 B x D E 3 5 C ABCD dörtgeninde, [AC] ⊥ [BD] , |AF| = |FD| |AB| = 2 cm , |BC| = 3 cm , |CD| = 5 cm ise |EF| kaç cm dir? 1. 3. A A x 3 D E 4 x 5 D C ABC üçgeninde, [AD] ⊥ [BC] , |AB| = 4 cm |EC| = 6 cm ve |AC| = c43 cm ise |BE| = x ABCD dörtgeninde, [AC] ⊥ [BD] , |AB| = 3 cm |BC| = 4 cm ve |CD| = 5 cm ise |AD| = x kaç kaç cm dir? cm dir? A) 6 D) c26 C) 5 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 E) 6 ESEN YAYINLARI B) 3v2 6 B C A) 4 c43 E 4 B 2. A 4. F 10 y A 3 B D E 6 4 x K O B D x 4 C C ABCD dörtgeninde, [AC] ⊥ [BD] , |AF| = |FD| |CK| = |KD| , |EF| = 3 cm , |EK| = 4 cm ABCD dörtgeninde, |AB| = |CD| , |BC| = 4 br |AB| = 10 cm ise |BC| = x kaç cm dir? |AD| = 6 br ise |AB| kaç br dir? A) 8 A) c26 B) 3c10 C) 10 D) 11 E) 8v2 B) 5 C) 2v6 D) 4 E) c15 165 Dörtgenler REHBER SORU 5 Çözüm D K A F L B E C ABCD dörtgeninde, E, F, K ve L kenar orta noktaları ise Çevre(EFKL) = |AC| + |BD| olduğunu gösteriniz. 1. D 3. C K A F L F L B A E C ABCD dörtgeninde E, F, K ve L kenar orta noktalarıdır. |AC|2 + |BD|2 = 90 br2 larıdır. |AC| = 12 br , |BD| = 14 br ise Çevre(EFKL) = 12 br ise |AC|.|BD| kaç br2 dir? Çevre(EFKL) kaç birimdir? C) 24 D) 23 A) 25 E) 22 B) 26 C) 27 D) 28 E) 29 ESEN YAYINLARI B) 25 E B ABCD dörtgeninde E, F, K, L kenar orta nokta- A) 26 D K 2. ABCD dörtgeninde E, F, K ve L kenar orta A K D 4. A D F noktalarıdır. Aşağıdakilerin doğru (D) veya K L F L yanlış (Y) olduğunu tespit ediniz. O O O B E B C [AC] ⊥ [BD] ise EFKL dikdörtgendir. E C ABCD dörtgeninde E, F, K ve L kenar orta noktalarıdır. |LK| + |EF| = 18 br ise |BD| kaç |AC| = |BD| ise EFKL eşkenar dörtgendir. br dir? |AC| = |BD| ve [AC] ⊥ [BD] ise EFKL karedir. A) 22 166 B) 21 C) 20 D) 19 E) 18 Dörtgenler REHBER SORU 6 Çözüm C K D F L A E B ABCD dörtgeninde, E, F, K ve L bulundukları kenarın orta noktaları ise Çevre(EFKL) = |AD| + |BC| olduğunu gösteriniz. 1. 3. C K D C F D 1 L 2 F L 4 A E 6 E A B |CL| = 1 br ise |LB| = x kaç birimdir? dir? D) 13 A) 2 E) 14 ESEN YAYINLARI C) 12 2. D 5 2 B) C) 3 K F 9 A A E B B ABCD dörtgeninde E, L, F ve K bulundukları ABCD dörtgeninde |KC| = 2|DK| , |LC| = 2|LA| kenarların orta noktalarıdır. |EB| = 2|AE| , |FB| = 2|DF| , |AD| = 6 br Çevre(EFKL) = 3|DC| – 2|AB| ise |CB| = 9 br ise Çevre(EFKL) kaç br dir? A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 4 D L F L 7 2 C E 6 D) 4. C K B rıdır. [KL] // [AC] , |EF| = 2 br , |KL| = 3 br talarıdır. Verilenlere göre Çevre(EFKL) kaç br B) 11 K ABCD dörtgeninde E ve F kenar orta noktala- ABCD dörtgeninde E, F, K ve L kenar orta nok- A) 10 x 3 E) 17 A) 5 6 B) 4 5 C) 3 4 D) 2 3 AB kaçtır? DC E) 1 2 167 Dörtgenler REHBER SORU 7 Çözüm C D F E A B ABCD dörtgeninde, [DB] ⊥ [AC] , E ve F kenar orta noktalarıdır. |AC| = 6 br , |DB| = 8 br ise |EF| kaç birimdir? 3. y 1. A F D C F O D B x B E |BE| = 2|EC| , |AC| = 9 br , |BD| = 6 br ise |EF| ABCD dörtgeninde, E ve F kenar orta nokta- kaç birimdir? larıdır. |EF| = 13 br , |DB| = 24 br ise |AC| kaç A) 4 C) 10 D) 11 E) 12 B) 5 C) 4v2 4. 2. y C C D E 120° K E) c40 D) 6 ESEN YAYINLARI birimdir? B) 9 C ABCD dörtgeninde, [AC] ⊥ [BD] , |FD| = 2|AF| A A) 8 E F F O D B x E A B ABCD dörtgeninde, E ve F kenar orta noktaa larıdır. m( DKC) = 120° , |AC| = 8 cm DB| = 10 cm ise |EF| kaç cm dir? A) c61 168 B) 8 C) c65 D) 9 A ABCD dörtgeninde, |AE| = 2|ED| , |CF| = 2|FB| |DB| = 6 br , |AC| = 9 br ise |EF| kaç br dir? E) 3c10 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 Dörtgenler REHBER SORU 8 Çözüm A 60° 6 D 12 60° x B C ABCD dörtgeninde, [DC] ⊥ [BC] , |AD| = 6 br a a |AB| = 12 br , m( ABC) = m( BAD) = 60° ise |BC| = x kaç birimdir? 3. D 1. 80° D 4v3 A C 120° 6 4 x 60° A a a ABCD dörtgeninde, m( D) = 120° , m( A) = 90° a ABCD dörtgeninde, m( ADC) = 80° a m( ABC) = 60° , |AB| = |CB| = |AD| ise a m( DAB) = x kaç derecedir? B) 75 C) 70 D) 65 E) 60 D 2. |AB| = 4 br , |DC| = 6 br , |AD| = 4v3 br ise |BC| = x kaç br dir? A) 8 B) 9 4. 60° E) 12 C 4 x 60° A D) 11 D 2v5 A x C) 10 ESEN YAYINLARI A) 80 C x B B 60° B B 8 C a ABCD dörtgeninde, m( D) = 90° , a a m( A) = m( C) = 60° , |DC| + |BC| = 15 cm ise a a ABCD dörtgeninde, m( A) = 90° , m( C) = 60° |AD| = x kaç cm dir? |AB| = x kaç br dir? A) 11 B) 9 C) 5v3 D) 8 E) 4v3 |AD| = 2v5 br , |DC| = 4 br , |CB| = 8 br ise A) 4 B) 2v6 C) 5 D) 2v7 E) 6 169 Dörtgenler REHBER SORU 9 D 1 Çözüm E x C 3 A B a a ABCD dörtgeninde, m( A) = m( C) = 90° , |AB| = |EB| |AD| = 3 cm , |DE| = 1 cm ise |EC| = x kaç cm dir? 1. 3. y A 4 D B C 5 E 3 x B O x 6 C D OBCD dörtgeninde, [DC] ⊥ [BC] , D(0, 4) ABCD dörtgeninde, |AE| = |BE| = |ED| = |CE| B(6, 0), |CB| = 3 br ise |DC| kaç birimdir? |AB| = 4 cm , |AD| = 5 cm , |CD| = 6 cm ise C) c34 B) 6 2. |BC| = x kaç cm dir? E) c30 D) 5 ESEN YAYINLARI A) c43 A A) 2 B) v5 C) v6 4. D) 3 E) c10 y x A D E D F B 2 4 E O B C x a a ABCD dörtgeninde, m( A) = m( C) = 90° ABOD dörtgeninde, |AE| = |EO| = 3 br |AB| = |ED| , |BE| = 2 cm , |EC| = 4 cm ise |BF| = |FD| = 4 br , [AB] ⊥ [AD] ise |EF| kaç br |AD| = x kaç cm dir? dir? A) 4 170 B) 2v5 C) 5 D) 3v5 E) 7 A) 2 B) v5 C) v7 D) 3 E) c10 Dörtgenler REHBER SORU 10 Çözüm a. C D 6 E 8 F x B A ABCD dörtgeninde, |AE| = |EC| , |DF| = |FB| |AD| = 6 cm , |BC| = 8 cm ise |EF| = x in alabileceği tam sayı değerlerini bulunuz. b. C 8 D E F x A 10 B ABCD dörtgeninde E ve F orta noktalar |DC| = 8 cm , |AB| = 10 cm ise |EF| = x in alabileceği tam sayı değerlerini bulunuz. 1. 2. C 4 D D 4 C F x x E F E A 6 A B 8 B ABCD dörtgeninde, |AF| = |FC| , |DE| = |EB| ABCD dörtgeninde, E ve F orta noktalar |DC| = 4 br, |AB| = 6 br ise |EF| = x in alabi- |DC| = 4 cm , |AB| = 8 cm ise |EF| = x in leceği tam sayı değerlerinin toplamı kaç br dir? alabileceği kaç tam sayı değeri vardır? A) 8 A) 2 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 171 Dörtgenler REHBER SORU 11 Çözüm D A E 34° 26° B C a a ABCD dörtgeninde, m( DBC) = 34° , m( BCA) = 26° |BD| = 4 br , |AC| = 6 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? 1. A 3. D 24° B C ABCD dörtgeninde, [AC] ⊥ [BD] , |BD| = 11 cm |AC| = 10 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 2 A(ABCD) kaç cm dir? A) 52 C) 5 D) 4v2 B) 53 C) 54 D) 55 E) 56 E) 6 ESEN YAYINLARI B) 2v5 C B a ABCD dörtgeninde, m( ADB) = 21° a m( CAD) = 24° , |AC| = 3 cm , |BD| = 4 cm ise A) 3v2 D A 21° 2. D 4. A 2 E 3 B D A 3 40° 60° E 4 x C C B |AE| = 2 br , |EB| = |ED| = 3 br , |EC| = 4 br a m( DEC) = 60° ise A(ABCD) kaç br2 dir? ABCD dörtgeninde, |AC| = |BD| = 6 br a A(ABCD) = 9v3 br2 , m( BAC) = 40° ise a m( ABD) = x dar açısı kaç derecedir? A) 13 A) 40 ABCD dörtgeninde, [AC] ∩ [BD] = {E} 172 B) 9v3 C) 12 D) 8v3 E) 10 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20 Dörtgenler REHBER SORU 12 A Çözüm K D T R F L N M B E C ABCD , EFKL ve MNTR dörtgenlerinin kenar orta A (MNTR) noktaları E, F, K, L, N, T, R, M ise kaçtır? A (ABCD) 1. A 3. D K F L B E B C [BD] ⊥ [AC] , |BD| = |AC| , A(LEFK) = 16 br2 ise ise A(ABCD) kaç |BD| kaç br dir? 2 br dir? B) 34 C) 32 D) 30 A) 6 E) 28 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 ESEN YAYINLARI A) 36 E ABCD dörtgeninde; E, F, K, L orta noktalardır. ABCD dörtgeninde; E, F, K, L kenar orta noktalarıdır. Taralı alan 18 br F L C 2 D K A 4. 2. A K D K A D F L L F T B B E C E C ABCD dörtgeninde; E, F, K, L kenar orta nok- ABCD dörtgeninde; E, F, K, L orta noktalardır. talarıdır. A(KFD) = 8 br2 , A(EFKL) = 36 br2 ise A(KTF) = 2 br2 ise A(ABCD) kaç br2 dir? A(BEL) kaç br2 dir? A) 15 A) 7 B) 16 C) 17 D) 18 E) 19 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 173 Dörtgenler REHBER SORU 13 A Çözüm D K F L B E C ABCD dörtgeninde L, E, F, K orta noktalar A(ALK) = 5 br2 , A(ECF) = 8 br2 , ise A(EFKL) kaç br2 dir? 1. A K 3. D L F B E C B A) 16 E) 15 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20 ESEN YAYINLARI D) 14 C A(ABCD) = 64 br2 ise taralı alan kaç br2 dir? dir? C) 13 E ABCD dörtgeninde; E, F, K orta noktalardır. A(EFKL) = 24 br2 ise A(BEL) + A(KFD) kaç br2 B) 12 F K ABCD dörtgeninde; E, F, K, L orta noktalar A) 11 D A 2. A K 4. D A L F L B E B C ABCD dörtgeninde; E, F, K, L orta noktalardır. Taralı alan 36 br A) 40 174 B) 42 2 K D F E C ABCD dörtgeninde; E, F, K, L orta noktalardır. ise A(ABCD) kaç br dir? Taralı alan 12 br2 ise A(ABCD) kaç br2 dir? C) 44 A) 44 2 D) 46 E) 48 B) 46 C) 48 D) 50 E) 52 Dörtgenler REHBER SORU 14 Çözüm D A E B C ABCD dörtgeninde, BE 4 = , A(ACD) = 18 br2 3 ED ise A(ABCD) kaç br2 dir? 1. 3. D D A A E K B B C C ABCD dörtgeninde, |EC| = 3|AE| ABCD dörtgeninde, |BK| = |KD| ise A(ABCD) = 40 br2 ise A(ADB) kaç br2 dir? kaçtır? B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 A) 1 2 B) 2 3 C) 3 4 D) 2 5 E) 5 8 ESEN YAYINLARI A) 6 A (ABC) A (ABCD) 4. 2. A A D D E E B C B C ABCD dörtgeninde, A(ABE) = 6 br2 ABCD dörtgeninde, |BE| = 3|ED| , |EC| = 2|AE| A(BCE) = 9 br2 , A(AED) = 4 br2 ise A(ECD) ise A (ABE) kaçtır? A (ECD) A) 5 2 kaç br2 dir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 B) 5 3 C) 3 2 D) 4 3 E) 7 2 175 Dörtgenler REHBER SORU 15 Çözüm C K D 6 F 8 E A B ABCD dörtgeninde; E, F, K kenar orta noktalardır. [KF] ⊥ [FE] , |KF| = 6 br , |FE| = 8 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? 3. y 1. A A E D F 10 K D 8 B 30° x K O L B C E C ABCD dörtgeninde, E, O, K kenar orta noktalar ABCD dörtgeninde; E, F, K, L orta noktalar a |AB| = 8 br , |DC| = 10 br , m( KEL) = 30° ise K(3, 0), E(0, 4) ise A(ABCD) kaç br2 dir? A(KELF) kaç br2 dir? A) 24 A) 8 C) 22 D) 21 E) 20 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 ESEN YAYINLARI B) 23 2. A D 2 F C 4. K D 60° K 3 B E C B A ABCD dörtgeninde; E, F, K kenar orta noktalar a m( KFE) = 60° , |FK| = 2 br , |FE| = 3 br ise ABCD dörtgeninde; [BC] ⊥ [DC] , [DK] ⊥ [AC] A(ABCD) kaç br2 dir? kaç br2 dir? A) 10 176 B) 6v3 C) 11 D) 12 E) 8v3 |BC| = |DC| = |AD| , |AC| = 10 br ise A(ABC) A) 10 B) 15 C) 20 D) 24 E) 25 Dörtgenler REHBER SORU 16 Çözüm D A 3 2 E 6 5 7 B C ABCD dörtgeninde, [AC] ∩ [BD] = {E} dir. Verilenlere göre, A(ABCD) kaç br2 dir? 1. 3. D A A D 2 1 E E 3 4 B 5 B C C EC 3 = , A(AED) = 6 br2 5 AC ABCD dörtgeninde, [AC] ∩ [BD] = {E} dir. ABCD dörtgeninde, Verilenlere göre, A(ABCD) kaç br2 dir? A(BCE) = 12 br2 ise A(ABCD) kaç br2 dir? B) 25 2 2. C) 13 D) 27 2 E) 14 A) 31 ESEN YAYINLARI A) 12 B) 32 4. C) 33 D) 34 A D A 1 2 E) 35 D F E 1 B 3 C ABCD dörtgeninde, [AE] ⊥ [BD] , [CF] ⊥ [BD] B C ABCD dörtgeninde, [AB] ⊥ [AC] dir. FC 2 = , A(ABCD) = 120 br2 ise A(ABD) 3 AE Verilenlere göre A(ABCD) kaç br2 dir? kaç br2 dir? A) 2v6 A) 72 B) 5 C) 3v3 D) 6 E) 4v3 B) 68 C) 64 D) 62 E) 60 177 Dörtgenler REHBER SORU 17 Çözüm C D 4 6 E A B ABCD dörtgeninde, [AD] ⊥ [AB] , [DE] // [CB] |AD| = 4 br , |EB| = 6 br ise A(DEC) kaç br2 dir? 1. 3. E y A A 10 E 5 D B 6 D O C x C ABCD dörtgeninde, [AB] ⊥ [BC] , [AD] // [CE] Analitik düzlemde, [EC] // [AD], E(0, 3), A(0, 5) |AB| = 5 br , |DC| = 6 br ise A(ADE) kaç br2 C(4, 0) ve |AD| = 10 br ise A(AOCD) kaç br2 dir? dir? B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20 ESEN YAYINLARI A) 12 2. D 4. A D C E 60° B C A E a ABED dörtgeninde, [AC] // [DE] , m( ABE) = 60° |AB| = 4 br , |EB| = 5 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? A) 5v3 178 B) 9 C) 10 D) 6v3 E) 12 B ABCD dörtgeninde, [DC] // [EB] , [EC] // [AB] A(DEC) = 6 br2 , A(EBC) = 12 br2 ise A(ABCD) kaç br2 dir? A) 34 B) 36 C) 38 D) 40 E) 42 TEST – 1. 1 Dörtgenler 4. D A A 80° x D E E 70° 60° B C B a a a Şekilde, m( A) = 90° , m( D) = 80° , m( B) = 70° a a m( C) = 60° ise m( AED) = x kaç derecedir? A) 105 70° B) 110 C) 115 D) 120 ABCD dörtgeninde, [DE] ile [CE] açıortaya a a lardır. m( DEC) = 70° ise m( A) + m( B) kaç derecedir? E) 125 A) 70 2. C B) 100 C) 120 5. D D) 140 E) 160 y A 70° 130° x C E B ABCD dörtgeninde, [BE] ile [DE] açıortaylara a a dır. m( A) = 70° , m( C) = 130° ise m( E) = x kaç B ESEN YAYINLARI A C ABCD dörtgeninde, [AB] ⊥ [AD] , B(–2, 0) derecedir? A) 15 x D O B) 20 C) 25 D) 30 D(8, 0) ve |CD| – |BC| = 2 br ise |BC| kaç br E) 35 dir? A) 7 3. B) 9 C) 12 D) 13 E) 14 D 6. y A 120° D 140° C K x B 105° C O x B ABCD dörtgeninde, [BK] ve [DK] açıortaylar a a a m( BAD) = 120°, m( BKD) = 140° ise m( BCD) = x a a OBCD dörtgeninde, m( C) = 90°, m( OBC) = 105° kaç derecedir? D(0, 2v3), B(2, 0) ise |DC| kaç br dir? A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 A) 2v2 B) 3 C) 4 D) 3v2 E) 5 179 Dörtgenler 7. D 10. C 3 A D 2 5 6 K E 3 A x B B 6 C ABCD dörtgeninin kenar orta noktaları birleştiril- ABCD dörtgeninde, [AC] ∩ [BD] = {E} diğinde dikdörtgen oluşmaktadır. a |AK| = 2|KC| , m( ADC) = 90° , |CB| = 6 br |AB| = 5 br , |BC| = 6 br , |AE| = 2 br |DC| = 3 br ise |AB| = x kaç br dir? br2 dir? A) 2v5 B) 2v6 8. C) 3v5 E) 8 A) 16 C F D D) 7 |EC| = 3 br , |BE| = 2|ED| ise A(ABCD) kaç B) 17 B x ESEN YAYINLARI 6 A E) 20 E C D E D) 19 11. 2 5 C) 18 23° B A |AD| = 5 br , |BC| = 6 br , |EF| = 2 br ise ABCD dörtgeninde [AE] ve [BE] açıortaylardır. a a a m( E) = 23° ise m( ADC) + m( DCB) kaç derece- |AB| = x kaç birimdir? dir? ABCD dörtgeninde, [AC] ⊥ [BD] , |DF| = |FC| A) 2v5 B) 6 C) 3v5 9. F D D) 7 E) 4v5 C A) 227 B) 226 D) 224 12. E) 223 C D 10 A C) 225 E E x F 14 B A B ABCD dörtgeninde, E ve F orta noktalar ABCD dörtgeninde, |AE| = |EC| , |DF| = |FB| [AC] ⊥ [DB] , |DB| = 16 br , |EF| = 10 br |AD| = 10 br , |CB| = 14 br ise |EF| = x in ise |AC| kaç birimdir? alabileceği tam sayı değerlerinin toplamı kaçtır? A) 10 180 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 A) 63 B) 64 C) 65 D) 66 E) 67 Paralelkenar REHBER SORU 36 Çözüm D C 70° α A E B ABCD paralelkenarında [DE] açıortay ve a a m( BCD) = 70° ise m( DEB) = α kaç derecedir? 1. D C 3. 40° F D C α E E 100° α 70° A B A ABCD paralelkenarında [DE] ⊥ [BC] a a m( EDC) = 40° ise m( BAD) = α kaç derecedir? B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 A) 150 B) 140 C) 130 D) 120 E) 110 ESEN YAYINLARI A) 30 B a ABCD paralelkenarında m( ABC) = 70° a a m( AEF) = 100° ise m( EFC) = α kaç derecedir? 2. D 4. C D C 2θ – 30° α θ + 40° α A 115° B A E B a ABCD paralelkenarında m( DAB) = θ + 40° a a m( BCD) = 2θ – 30° ise m( ABC) = α kaç ABCD paralelkenarında |AD| = |DE| a a |CD| = |CE|, m( ABC) = 115° ise m( BCE) = α derecedir? kaç derecedir? A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30 211 Paralelkenar REHBER SORU 37 Çözüm D C E α 30° 40° A B a a ABCD paralelkenar m( DAE) = 40°, m( CBE) = 30° a ise m( AEB) = α kaç derecedir? 1. D 3. C D C 10° 30° ° 20 E α α A 30° E B A B a ABCD paralelkenarında m( ADE) = 30° a a m( BCE) = 20° ise m( DEC) = α kaç derecedir? a ABCD paralelkenarında m( ABE) = 30° a a m( ECD) = 10° ise m( BEC) = α kaç derecedir? A) 40 A) 20 C) 60 D) 70 E) 80 y 2. C O α B) 30 F x 4. D) 50 D C F 30° A A a ABCD paralelkenarında m( DAO) = 30° ise a m( OFC) = α kaç derecedir? A) 40 212 B) 50 C) 60 E) 60 α B D C) 40 ESEN YAYINLARI B) 50 D) 70 E) 80 E 60° B a ABCD paralelkenarında m( BFC) = 60° a |AE| = |EB| = |BC| ise m( EDB) = α kaç derecedir? A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30 Paralelkenar REHBER SORU 38 Çözüm D C 5 8 x A E B ABCD paralelkenarında [DE] ve [CE] açıortaydır. |AD| = 5 cm ve |CE| = 8 cm ise |DE| = x kaç cm dir? 1. x D E 3. C D E 3 C F x 6 10 A 7 A B B ABCD paralelkenarında [BE] açıortay ABCD paralelkenarında [AF] ve [BE] açıortaydır. |AB| = 10 cm, |AD| = 6 cm ise |DE| = x kaç |AB| = 7 cm ve |EF| = 3 cm ise |BC| = x kaç cm dir? cm dir? B) 2 C) 3 D) 4 A) 4 E) 5 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 1 2. D C 4. E x D C F 12 8 5 A E B A B 12 ABCD paralelkenarında [DE] ve [CE] ABCD paralelkenarında [BF] açıortay açıortaydır. |DE| = 5 cm ve |CE| = 12 cm ise [AE] ⊥ [BF], |AB| = 12 cm, |AD| = 8 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir? |EC| = x kaç cm dir? A) 26 B) 33 C) 39 D) 42 E) 52 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 213 Paralelkenar REHBER SORU 39 Çözüm y B C E m O x A ABCO paralelkenar, [AC] köşegen, A(6, 0), E(0, 4) ise |OC| = m kaç br dir? 1. 3. y D C B C 4 E A x O A ve |BD| = 5 cm ise |AC| kaç cm dir? A(–12, 0), |OB| = 20 br ise E noktasının ordi- B) c77 A) 5v3 natı kaçtır? D) 4v5 C) 7 D) 8 C) c79 E) 9 E) 9 ESEN YAYINLARI B) 6 D 2. B 6 ABCD paralelkenar, |AB| = 6 cm, |AD| = 4 cm AOBC paralelkenarında, [AB] ∩ [OC] = {E} A) 5 E 20 4. D C C 5 6 4 2 x E 4 6 A B x A 5 E B ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [BD] = {E} |DE| = 2 cm, |AE| = 4 cm ve |AB| = 5 cm ise |BC| = x kaç cm dir? D) 3v2 214 |AC| = |AE| = 6 cm, |AD| = 4 cm ve |DC| = 5 cm ise |BE| = x kaç cm dir? A) 10 B) c15 A) 2v3 ABCD paralelkenar, C, A, E doğrusal C) 4 E) 2v5 B) D) 105 102 C) 2c26 E) 106 Paralelkenar REHBER SORU 40 Çözüm E D 3 C K F A B ABCD paralelkenar, [AC] ve [BD] köşegenler |DE| = |EC|, |FK| = 3 cm ise |AC| kaç cm dir? 1. D 3. C E 2 12 F F x A 6 E x B A ABCD paralelkenar, [AC] ve [BD] köşegen B ABCD paralelkenar, [DE] // [AC] // [BF] |AE| = |EB|, |KC| = 12 cm ise |AF| = x kaç |DE| = 2 cm ve |AC| = 6 cm ise |BF| = x kaç cm dir? cm dir? B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 ESEN YAYINLARI A) 6 C D K 2. D 6 x A 4. C D C F K K F E A B 1 E B ABCD paralelkenar, [AC] ve [BD] köşegen ABCD paralelkenar, [AC] ve [BD] köşegen |BE| = 2|AE|, |FK| = 6 cm ise |AF| = x kaç |AE| = 3|EB| ve |KF| = 1 cm ise |AC| kaç cm cm dir? dir? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 215 Paralelkenar REHBER SORU 41 Çözüm D C x F E 6 A B ABCD paralelkenar, [AE] ve [DE] açıortay [FE] // [AB], |BC| = 6 cm ise |FE| = x kaç cm dir? D 1. 3. C x 4 E A D C x 6 F B E A F 10 B ABCD paralelkenar, [BE] ve [CE] açıortay ABCD paralelkenar, [AE], [DE], [BF] ve [CF] [EF] // [AB] ve |EF| = 4 cm ise |AD| = x açıortay, |AD| = 6 cm ve |AB| = 10 cm ise kaç cm dir? |EF| = x kaç cm dir? B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 ESEN YAYINLARI A) 4 2. D C 4. D E C 5 x F E 12 A B F A ABCD paralelkenar, [AE] ve [BE] açıortaylar [EF] // [BC] ise A) 216 2 3 B) 1 2 EF DC C) 18 B ABCD paralelkenar, [AE] ve [DE] açıortay [EF] // [AB], |DE| = 5 cm, |AE| = 12 cm ve nedir? |AB| = 18 cm ise |EF| = x kaç cm dir? 1 3 D) 1 4 E) 1 6 A) 10 B) 21 2 C) 11 D) 23 2 E) 12 Paralelkenar REHBER SORU 42 Çözüm D C 12 E x A F B ABCD paralelkenar, [DF] ∩ [AC] = {E} |FB| = 2|AF|, |EC| = 12 cm ise |AE| = x kaç cm dir? 1. D 3. C D 3 E C 2 x F F 12 A 5 x E A B B ABCD paralelkenar, [BD] ∩ [CE] = {F} ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [BE] = {F} |BE| = 3|AE| ve |EF| = 12 cm ise |FC| = x |DE| = 3 cm, |EC| = 5 cm ve |EF| = 2 cm ise kaç cm dir? |FB| = x kaç cm dir? B) 14 C) 16 D) 18 A) E) 20 22 5 B) 4 18 5 C) D) 16 5 E) 3 ESEN YAYINLARI A) 12 2. D C 4. F x 12 x E C B ABCD paralelkenar, [AE] ∩ [BD] = {F} |DF| = 2|FB| ve |AD| = 12 cm ise |CE| = x B) 6 A 8 B ABCD paralelkenar, [AF] açıortay, |AB| = 8 cm ve |DE| = 6 cm ise |FC| = x kaç cm dir? kaç cm dir? A) 4 6 E F A D C) 8 D) 9 E) 10 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 217 Paralelkenar REHBER SORU 43 Çözüm D C 8 K F x A E B ABCD paralelkenar, [DF] ∩ [CE] = {K} |AE| = |EB|, |CK| = 8 cm ise |KE| = x kaç cm dir? 1. D 3. C D 6 24 F C x x A F K K B E A B E ABCD paralelkenar, [BF] ∩ [CE] = {K} ABCD paralelkenar, [AF] ∩ [DE] = {K} |AE| = |EB|, |AF| = |FD| ve |CK| = 24 cm ise |BF| = |FC|, |AE| = 3|EB| ve |DK| = 6 cm ise |KE| = x kaç cm dir? |KE| = x kaç cm dir? B) 3 2. C) 4 D) 6 E) 8 D C A) ESEN YAYINLARI A) 2 3 2 B) 2 4. C) 9 4 D) D 5 2 C F K F E K A B E A ABCD paralelkenar, [DE] ∩ [AF] = {K} |AE| = |EB|, |BF| = |FC| ise A) 1 218 B) 2 3 C) 1 2 AK KF D) 1 3 E) 3 ABCD paralelkenar, [AF] ∩ [DE] = {K} nedir? E) B |BE| = |EC| ve |DF| = 2|FC| ise 2 5 A) 5 3 B) 2 C) 7 3 D) 8 3 AK KF nedir? E) 3 Paralelkenar REHBER SORU 44 Çözüm D C E 3 A 12 H 4 B ABCD paralelkenar, [DE] ve [CE] açıortay [EH] ⊥ [AB], |EH| = 3 cm, |AH| = 12 cm |HB| = 4 cm ise |AD| kaç cm dir? 1. D 12 3. C D C E 10 F x A E F A B 20 x 16 B ABCD paralelkenar, [DF] ve [CF] açıortay ABCD paralelkenar, [AE] ve [DE] açıortay [EF] // [BC], |AD| = 10 cm ve |DC| = 12 cm [EF] ⊥ [AB], |AE| = 16 cm ve |BC| = 20 cm ise ise |EF| = x kaç cm dir? |EF| = x kaç cm dir? B) 3 C) 4 D) 5 A) 9 E) 6 B) 9,2 C) 9,4 D) 9,6 E) 10 ESEN YAYINLARI A) 2 2. D 12 4. C D C E x 9 F F 3 A E 2 B A 12 B ABCD paralelkenar, [DF] ve [CF] açıortay ABCD paralelkenarında, [AE], [DF], [BE] ve [FE] ⊥ [AB], |EB| = 2 cm, |FE| = 3 cm ve [CF] açıortaylardır. |AD| = 9 cm ve |DC| = 12 cm ise |AD| = x kaç cm dir? |AB| = 12 cm ise |EF| kaç cm dir? A) 7 A) 2 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 219 Paralelkenar REHBER SORU 45 Çözüm E 5 F D C 4 K x A B ABCD paralelkenar, [AE] ∩ [BD] = {K} B, C, E doğrusal, |KF| = 4 cm, |FE| = 5 cm ise |AK| = x kaç cm dir? 1. D C D E C x 2 4 3. E F F 2v5 K K A A B B ABCD paralelkenar, [BD] ∩ [AE] = {K} ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [BE] = {K} D, C, E doğrusal, |AK| = 4 cm ve |KF| = 2 cm E, D, C doğrusal, |BK| = 2v5 cm ve ise |FE| = x kaç cm dir? |EK| = |FK| + 1 cm ise |FK| kaç cm dir? B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 ESEN YAYINLARI A) 2 2. D 4. C D x C 5 K A 5 B K F E F 4 x 3 6 A E B ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [DE] = {K} ABCD paralelkenar, [AK] ∩ [BD] = {E} A, B, E doğrusal, |KF| = 4 cm ve |FE| = 5 cm D, C, K doğrusal, |AB| = 6 cm, |BE| = 3 cm ise |DK| = x kaç cm dir? ve |DE| = 5 cm ise |CK| = x kaç cm dir? A) 4 220 B) 5 C) 6 D) 8 E) 9 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 Paralelkenar REHBER SORU 46 Çözüm D C 12 L K x E A F B ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, |AE| = |EB| |BF| = |FC|, |CL| = 12 cm ise |EF| = x kaç cm dir? 1. E D 3. C D C 6 K K F 4 L A B F L A x E B ABCD paralelkenar, [BD] köşegen ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, |AE| = |EB| |DE| = |EC|, |BF| = |FC| ve |EF| = 6 cm ise |BF| = |FC| ve |AL| = 4 cm ise |EF| = x kaç cm |KL| kaç cm dir? dir? B) 2 C) 3 D) 4 A) 2 E) 5 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 ESEN YAYINLARI A) 1 2. F D 12 E C 4. F D C x L L K A 2 B K E A B ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, |AE| = |ED| ABCD paralelkenar, [AC] köşegen |DF| = |FC| ve |EF| = 12 cm ise |LC| = x kaç |AE| = |EB| = |DF| = |FC| ve |KE| = 2 cm ise cm dir? |BF| kaç cm dir? A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6 A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 221 Paralelkenar REHBER SORU 47 Çözüm D A C E B ABCD paralelkenar, |EB| = 2|AE| A(EBCD) = 20 cm2 ise A(ADE) kaç cm2 dir? 1. D 3. C D C E A E B F A B ABCD paralelkenar ve |BE| = 3|AE| ise ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, [EF] // [AB] A (AECD) nedir? A (ABCD) |CF| = 2|BF| ise 1 2 B) 5 8 C) 3 4 D) 7 8 E) 15 16 A) 1 9 B) 1 6 C) 2 9 D) 5 18 E) 1 3 ESEN YAYINLARI A) A (CEF) nedir? A (ABCD) 2. D C 4. D E B C F L F A K N A ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [DE] = {F} 2 E B ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, [LF] // [AB] |FC| = 3|AF|, A(FEC) = 12 cm ise A(ABCD) [EK] // [BC] ve A(EBFN) = 24 cm2 ise A(LNKD) kaç cm2 dir? kaç cm2 dir? A) 96 222 B) 98 C) 100 D) 102 E) 104 A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24 Paralelkenar REHBER SORU 48 Çözüm D C 10 F A 4 E B ABCD paralelkenar, [DE] ⊥ [BE], |AF| = 2|FB| |DF| = 10 cm, |BE| = 4 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 1. F D 3. 2 E D F C C 12 E 16 6 A A B B ABCD paralelkenar, [EF] ⊥ [BF], |AE| = |ED| ABCD paralelkenar, [AF] ⊥ [CF], |CF| = 2 cm |DF| = |FC|, |EF| = 12 cm ve |BF| = 16 cm ise |AE| = 6 cm ve |DE| = 2|EC| ise A(ABCD) A(ABCD) kaç cm2 dir? kaç cm2 dir? B) 30 C) 32 D) 36 E 2. B) 240 4. D) 268 D F C 10 C A A E) 280 y 6 D C) 256 E) 42 ESEN YAYINLARI A) 24 A) 224 x E O B B ABCD paralelkenar, [AE] ⊥ [FE] 2|DF| = 3|FC|, |AD| = 10 cm ve |EF| = 6 cm ABCD paralelkenar, |BE| = |EC|, |AO| = |OB| ise A(ABCD) kaç cm2 dir? E(4, 0), D(0, 8) ise A(DCE) kaç br2 dir? A) 96 B) 100 C) 106 D) 112 E) 118 A) 32 3 B) 35 3 C) 12 D) 13 E) 40 3 223 Paralelkenar REHBER SORU 49 D A Çözüm L K E C F B ABCD paralelkenar, |AB| = 2|EF|, |DC| = 4|LK| ise A (EFKL) nedir? A (ABCD) 1. D K L 3. C D C F K L E A E F A B ABCD paralelkenarında, |BC| = 2|EF| ve ABCD paralelkenar, |AB| = 2|EF| ve A) 3 10 B) 2. 7 20 D A (EFLK) nedir? A (ABCD) C) 2 5 L D) |AD| = 3|KL| ise 9 20 K E) 1 2 A) 1 6 B) C 4. A E F 224 7 B) 11 A (AELD) nedir? A (FBCK) 8 C) 11 1 3 D) 5 12 D 2 F ABCD paralelkenarının [AB] kenarı 5 eşit par- 6 A) 11 C) E) 1 2 C B çaya, [DC] kenarı ise 3 eşit parçaya bölünmüştür. Buna göre 1 4 A (EFKL) nedir? A (ABCD) ESEN YAYINLARI |DC| = 5|KL| ise B 9 D) 11 x A E 6 B ABCD paralelkenar, |DF| = 2 cm, |EB| = 6 cm ve A(EBCF) = 2.A(AEFD) ise |AE| = x kaç cm dir? 10 E) 11 A) 6 B) 13 2 C) 7 D) 15 2 E) 8 Paralelkenar REHBER SORU 50 D Çözüm L K C N A E F B ABCD paralelkenar, [LF] ∩ [EK] = {N} |AB| = 3|EF|, |DC| = 2|LK| ise taralı üçgenlerin alanları toplamının paralelkenarın alanına oranı nedir? 1. D L 3. C K D N A E T F C K E B A F B ABCD paralelkenarının [AB] kenarı 4 eşit par- ABCD paralelkenar, [BD] köşegen, [EF] // [AB] çaya, [DC] kenarı 3 eşit parçaya bölünmüştür. |DE| = 2|AE| ve A(ABCD) = 72 cm2 ise taralı A) 2 9 B) 1 3 C) üçgenlerin alanları toplamı kaç cm2 dir? A (LNK) nedir? A (NEF) 4 9 D) 5 9 E) A) 12 2 3 B) 15 4. 2. D C) 18 D) 20 D C C K E E) 24 ESEN YAYINLARI [EK] ∩ |LF| = {N} ise F L F N E A A B ABCD paralelkenar [KE] ∩ [LF] = {N} ABCD paralelkenar [BD] ∩ [CE] = {F} |AL| = |LK| = |KD|, |EF| = 2|BE| = 2|FC| ve A (CFB) |AE| = |ED| ise nedir? A (ABCD) A) 2 9 B) 1 3 C) 4 9 D) 5 9 B A(ABCD) = 120 cm2 ise A(KLN) + A(NEF) kaç cm2 dir? E) 2 3 A) 26 B) 28 C) 30 D) 32 E) 36 225 Paralelkenar REHBER SORU 51 Çözüm D C F 12 E A B ABCD paralelkenar, [BD] ∩ [CE] = {F} A(BFC) = 12 cm2 ise taralı bölgelerin alanları toplamı kaç cm2 dir? 1. E D 4 3. C E D C 10 F F A B A ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [BE] = {F} ABCD paralelkenar [AE] ∩ [BD] = {F} 2 2 ve A(BEC) = 10 cm A(DEF) = 4 cm |EC| = 2|DE| ve A(ABCD) = 60 cm2 ise ise A(AEF) kaç cm2 dir? A(FAB) kaç cm2 dir? B) 8 C) 10 D) 12 A) 12 E) 14 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24 ESEN YAYINLARI A) 6 B 2. D 4. C D C E F A 12 42 A B ABCD paralelkenar [AC] ∩ [BE] = {F} 2 A(BFC) = 12 cm 226 B) 8 B ABCD paralelkenar, |AE| = 3|EB|, |CF| = 2|BF| ise A(CDE) + A(EFA) kaç cm2 dir? A) 6 E F ve A(DEBF) = 42 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir? C) 10 D) 12 E) 16 A) 96 B) 108 C) 120 D) 132 E) 144 Paralelkenar REHBER SORU 52 Çözüm D C E A B ABCD paralelkenar, A(ADE) = 4 cm2 A(BEC) = 10 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 1. D 3. C A B F D) 15 B ABCD paralelkenar ve |AE| = |DK| ise A(ADE) = 3 cm2 ise A(BEC) kaç cm2 dir? C) 12 E A ABCD paralelkenarının alanı 24 cm2 ve B) 9 C L E A) 6 K D A (EFKL) nedir? A (ABCD) E) 18 1 3 B) 2 3 C) 3 8 D) 1 2 E) 5 8 ESEN YAYINLARI A) 2. D 4. C F A F D L K E E A B C B ABCD paralelkenar, |AF| = |FD| ABCD paralelkenar, [AF] ∩ [DE] = {K} ve A(AEF) = 4 cm2 ve A(FEDC) = 24 cm2 ise [EC] ∩ [BF] = {L} ise A(EBC) kaç cm2 dir? A) 6 B) 9 C) 12 D) 15 E) 18 A) 1 3 B) 1 2 C) A (ADK) + A (LCB) nedir? A (ELFK) 2 3 D) 5 6 E) 1 227 Paralelkenar REHBER SORU 53 Çözüm E 4 D C F 9 A B ABCD paralelkenarında [AE] ∩ [BE] = {E} A(DEF) = 4 cm2, A(FCB) = 9 cm2 ise A(AFB) kaç cm2 dir? 1. D 3. C y C D F E B A B A ABCD paralelkenar, [EB] ∩ [EC] = {E} x O A(EAF) = 3 cm2 ve A(AFC) = 9 cm2 ise AOBC paralelkenarında, |AD| = |DC|, C(3, 4) A(ABCD) kaç cm2 dir? ise A(AOBC) kaç br2 dir? B) 48 C) 54 D) 63 E) 72 A) 14 B) 12 C) 10 D) 9 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 45 2. A 4. D y D E O F K C x A F B C B ABCD paralelkenar, |AE| = 2|EB| ise ABCD paralelkenar, [BK] ⊥ [OC], A(0, –3) A (FEB) nedir? A (ABCD) 1 A) 24 228 1 B) 12 B noktasının ordinatı –6 br ve |CF| = 12 br ise 1 C) 8 1 D) 6 1 E) 4 A(FCD) kaç br2 dir? A) 18 B) 15 C) 12 D) 10 E) 9 TEST – 1. 8 Paralelkenar D E 4. C D E F 4 C α 120° 7 A B ABCD paralelkenarında [AE] açıortay a |AB| = |AE|, m( BEC) = α kaç derecedir? A) 60 B) 65 C) 70 D) 75 D ABCD paralelkenarında [AF] ve [BE] açıortay cm dir? E) 80 B) 9 C) 10 5. C E B |BC| = 7 cm, |EF| = 4 cm ise |AB| = x kaç A) 8 2. x A D D) 11 E) 12 L C 120° 6 F B ABCD paralelkenarında [EF] ⊥ [BC] a a m( AEF) = 120° ise m( DAE) = α kaç derecedir? B) 20 C) 25 D) 30 E) 40 ESEN YAYINLARI A A) 15 K F α A B ABCD paralelkenarında [EF] // [KL] |LK| = 6 cm ise |EF| = x kaç cm dir? B) 4 6. F E |BK| = |KC|, |CL| = |LD|, |EB| = 2|AE| A) 5 3. x C) 3 D) 2 E) 1 y C 4 E D C D O x F K x B A A 12 B ABCD paralelkenarında A, D, F doğrusal B, E, F doğrusal, |CB| = |CE|, |DF| = 4 cm ABCD paralelkenar, [CF] ⊥ [OB] ve |AK| = |KD| ise |AB| = 12 cm ise |AD| = x kaç cm dir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 A) DO CF 1 2 kaçtır? B) 1 3 C) 2 3 D) 1 4 E) 3 4 229 Paralelkenar 7. D 10. C F D E C 6 60° K A E B A ABCD paralelkenarında |AE| = |ED|, |DF| = |FC| a ABCD paralelkenarında m( DEC) = 60° [AF] ∩ [BE] = {K}, |AF| = 20 cm ise |AK| kaç |DE| = 6 cm, |FC| = 18 cm ise A(ABCD) cm dir? A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 B F kaç cm2 dir? E) 10 A) 42v3 B) 48v3 D) 54v3 D 8. C) 50v3 E) 60v3 C 13 E 11. D E C 10 A B a a ABCD paralelkenarında m( DEC) = m( AEB) |CE| = 13 cm, |BC| = 10 cm ise A(ABCD) 2 ESEN YAYINLARI 2 A [AE] ⊥ [EF], |BF| = |FC|, |AE| = 12 cm B) 120 C) 110 D) 100 |EF| = 2 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? E) 90 A) 24 9. D x C 16 K E 12. B) 28 C) 30 D) 32 D E) 36 C 4 F 3 A B ABCD paralelkenarında [AE] açıortay kaç cm dir? A) 130 F 12 F K B A ABCD paralelkenarında K ağırlık merkezi E B [KE] ⊥ [AB], KF] ⊥ [BC], |KE| = 3 cm ABCD paralelkenarında [CE] ∩ [AF] = {K} |KF| = 4 cm, |CD| = 16 cm ise |AD| = x |AE| = |EB|, |BF| = |FC| ise kaç cm dir? A) 12 230 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8 A) 1 2 B) 1 3 C) 1 4 A (AEK) nedir? A (DKC) D) 1 5 E) 1 6 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 54 Çözüm D C 80° E A B a ABCD eşkenar dörtgen |AD| = |BE|, m( ADC) = 80° a ise m( AEC) kaç derecedir? 1. D 3. C C α 100° E D E α 80° A A B a ABCD eşkenar dörtgen, m( AEB) = 20° a a m( DCB) = 100° ise m( EAD) = α kaç derecedir? ABCD eşkenar dörtgen BEC eşkenar üçgen a a m( BAD) = 80° ise m( CDE) = α kaç derecedir? B) 80 C) 70 D) 60 E) 50 A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30 ESEN YAYINLARI A) 90 B 20° 2. D 4. D C α A 62° α E F C E 108° B A B a a ABCD eşkenar dörtgen m( BDF) = m( FDC) a a m( AFD) = 62° ise m( BAC) = α kaç derecedir? a a ABCD eşkenar dörtgen m( ABE) = m( EBD) a a m( AEB) = 108° ise m( BCD) = α kaç derecedir? A) 31 A) 36 B) 32 C) 33 D) 34 E) 35 B) 42 C) 48 D) 54 E) 60 237 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 55 Çözüm D C 2 5 E 4 A a B ABCD eşkenar dörtgen, [BD] köşegen, |DE| = 2 cm |BE| = 4 cm, |CE| = 5 cm ise |AB| = a kaç cm dir? 1. D 5 3 3. C D x 9 a A B [ED] ⊥ [DC], |AE| = 4 cm, |EC| = 8 cm ise |AE| = 3 cm, |DE| = 5 cm ve |EC| = 9 cm ise |DE| = x kaç cm dir? |AB| = a kaç cm dir? B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 E) 8 ESEN YAYINLARI D) 2c15 A) 2 C) c55 B) 2c13 B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen A) 5v2 8 E 4 E A C 2. D D 4. C F 6 17 E C 6 E x F A 75° 8 A B a B |BF| = 8 cm, |FC| = 17 cm ve |ED| = 6 cm ise ABCD eşkenar dörtgen, [EF] ⊥ [AD], |DE| = |EB| a m( DBC) = 75°, |EF| = 6 cm ise |AB| = a kaç |EF| = x kaç cm dir? cm dir? ABCD eşkenar dörtgen, [BE] ⊥ [AD] A) 8 238 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 56 Çözüm C 2 E F 3 A D B ABC üçgeninde ADEF eşkenar dörtgendir. |CE| = 2 cm, |EB| = 3 cm, |AC| = 6 cm ise |AB| kaç cm dir? 1. C 3. D C K x F 4 2 F E D A 4 A E B 10 B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen ABC üçgeninde CDEF eşkenar dörtgendir. |DK| = |KC|, |AB| = 10 cm, |CE| = 4 cm ve |AC| = 8 cm, |CB| = 10 cm ve |AE| = 4 cm ise |FE| = 2 cm ise |KF| = x kaç cm dir? |EB| kaç cm dir? B) 3 C) 4 D) 5 B) E) 6 5 2 C) 3 D) 7 2 E) 4 ESEN YAYINLARI A) 2 A) 2 2. y 4. C D C 3 a F F D O 2 E x B E(3, 0) ve B(8, 0) ise |CF| = a kaç br dir? 15 4 B) 4 C) 17 4 D) 9 2 E B ABCD eşkenar dörtgen, [CE] ∩ [BD] = {F} OBC üçgen, CDEF eşkenar dörtgen A) A E) 5 |EF| = 2 cm, |FC| = 3 cm ise A) 1 6 B) 2 9 C) 1 3 AE BC D) 4 9 nedir? E) 5 9 239 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 57 Çözüm D C E F A B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {F} AC BD [FE] ⊥ [DC], |CE| = 2|DE| ise 1. oranı nedir? D 3. C D 4 6 E 10 E x A C F 6 F 2 B A a B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E} ABCD eşkenar dörtgen, [BD] köşegen [EF] ⊥ [AB], |FB| = 2 cm ve |BC| = 10 cm ise [EF] ⊥ [DC], |DE| = |EB| = 6 cm ve |DF| = 4 cm |EF| = x kaç cm dir? B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 12 ESEN YAYINLARI A) 2 ise |AB| = a kaç cm dir? D 2. 4 C E B) 11 C) 10 C 6 F F a E) 8 D 4. 6 A D) 9 B A 2 E K x B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {F} ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E} [FE] ⊥ [DC], |DE| = 4 cm ve |EF| = 6 cm ise [FK] ⊥ [AB], |AK| = |KB|, |FE| = 2 cm ve |AB| = a kaç cm dir? |EC| = 6 cm ise |BC| = x kaç cm dir? A) 10 240 B) 13 C) 15 D) 20 E) 25 A) 5 B) 4v2 C) 6 D) 3v5 E) 4v3 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 58 Çözüm D C K F 4 9 A E B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {K} D, F, E doğrusal, |AE| = |EB|, |FK| = 4 cm |KB| = 9 cm ise |BC| kaç cm dir? 1. K D 3. C D C x F 4 E E 3 6 A A B ABCD eşkenar dörtgen, |AB| = 6 cm, |BE| = 3 cm ve |BD| = 4 cm ise |DE| = x kaç cm dir? ABCD eşkenar dörtgeninde [AC] ∩ [BD] = {E} EF B, F, K doğrusal, |DK| = |KC| ise nedir? AC 1 9 B) 1 6 C) 2 9 D) 5 18 E) 2. K D B) c19 A) 2v5 C) 3v2 D) c17 E) 4 1 3 ESEN YAYINLARI A) B C 4. D C F F 6 K E A 8 A B E B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E} ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {K} |BK| = 6 cm ve |CF| = 4 cm ise |DB| kaç |DF| = |FK|, |AE| = |EB|, |CK| = 6 cm ve cm dir? |KB| = 8 cm ise |EF| kaç cm dir? A) 6 B) 2c10 D) 5v2 C) 4v3 E) 8 A) c73 C) c77 B) 5v3 D) 4v5 E) 9 241 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 59 Çözüm 2 D C 30° E x A B a ABCD eşkenar dörtgen, [DE] ⊥ [BC], m( CDE) = 30° |CD| = 2 cm ise |AE| = x kaç cm dir? D 1. 3. C 6 y A 6 F D E 30° A B a ABCD eşkenar dörtgen, m( DAC) = 30° B O x C |DE| = |EC| = 6 cm ise Çevre(ABCD) kaç ABCD eşkenar dörtgen, C(2, 0), A(–2, 6) ise cm dir? |AB| kaç br dir? A) 12v3 B) 18v3 E) 30v3 A) 5 B) 6 C) y 2. D) 15 2 D 4. C D 13 2 E) 10 ESEN YAYINLARI D) 48 C) 24v3 C x 6 F F A 60° O 6 E B 6 x A B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen a m( DFC) = 60° ve F(0, 2) ise |DF| kaç br dir? ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen A) 2v3 |DF| = x kaç cm dir? B) 4 D) 2v6 242 C) 3v2 E) 6 [EB] ⊥ [BC], |AE| = |EF| = |FC| = 6 cm ise A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 9 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 60 E Çözüm 2 D C 8 x 5 A B ABCD eşkenar dörtgeninde, B, D, E doğrusal |ED| = 2 cm, |DB| = 8 cm ve |AB| = 5 cm ise |AE| = x kaç cm dir? D 1. 3. C D C F 45° 20 x B A E 2 13 E 30° A B |AE| = 13 cm, |BE| = 2 cm ve ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen a a m( CEB) = 30°, m( AFB) = 45°, |BD| = 12 cm ise |DB| = 20 cm ise |AD| = x kaç cm dir? |EF| kaç cm dir? A) 10 A) 12 ABCD eşkenar dörtgen, D, B, E doğrusal B) 6v3 C) 11 D) 5v5 E) 12 B) 3 + 3v3 2. D ESEN YAYINLARI D) 3 + 6v3 C C) 6 + 3v3 E) 6 + 6v3 D 4. 4 4 30° A B a E 2 x A C 4 10 E B ABCD eşkenar dörtgen, D, B, E doğrusal a ABCD eşkenar dörtgen, m( DEC) = 30° |DB| = |BE| = 4 cm, |AE| = 10 cm ise |AE| = 2 cm, |DE| = 4 cm ise |AC| = x |AB| = a kaç cm dir? kaç cm dir? A) 8 C) c70 B) 2c17 D) 6v2 E) 9 A) 2v3 – 2 B) 4v3 – 2 D) 2v3 + 2 C) 4v3 – 4 E) 4v3 + 2 243 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 61 Çözüm y D C E O A x B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen, |AE| = |EC| A(–12, 0), B(3, 0) ise A(ABCD) kaç br2 dir? y 1. D 3. 8 C E E O x A B B ABCD eşkenar dörtgeninde E, F ve K orta A noktalar olmak üzere, |EK| = 8 cm, |EF| = 10 cm ABCD eşkenar dörtgen, [BD] köşegen ise A(ABCD) kaç cm2 dir? |BE| = |ED|, B(0, –2) ve C(0, 8) ise A(ABCD) kaç br2 dir? C) 72 D) 75 D E) 80 4. C B) 92 C) 96 D) 100 E) 108 ESEN YAYINLARI A) 84 B) 70 2. F 10 D A) 64 C K E 6 F A 6 B D 6 4 E A ABCD eşkenar dörtgen, [DE] ⊥ [BC] 2 |AB| = |BE| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm dir? A) 18 B) 12v3 D) 18v3 244 C) 15v3 E) 36 C B ABCD eşkenar dörtgen, [EA] ⊥ [AB], |ED| = 6 cm ve |DB| = 4 cm ise A(BCD) kaç kaç cm2 dir? A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 62 Çözüm D C K F 4 8 2 E A B ABCD eşkenar dörtgen, [BD] köşegen, [FE] ⊥ [AB] [FK] ⊥ [AD], |FE| = 2 cm, |FK| = 4 cm, |BC| = 8 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 1. D 3. C E D 3 E K 7 E H 60° A B ABCD eşkenar dörtgen, [BD] köşegen |KE| = 3 cm ve |DH| = 7 cm ise |KF| kaç ise A(ABCD) kaç cm2 dir? cm dir? 7 2 C) 4 D) 9 2 A) 18v3 E) 5 B) 36 D) 24v3 C) 40 E) 48 ESEN YAYINLARI B) B ABCD eşkenar dörtgen, [DB] köşegen a m( BAD) = 60°, [EF] ⊥ [BC] ve |BE| = 2|ED| [DH] ⊥ [AB], [KE] ⊥ [DC], [KF] ⊥ [BC] A) 3 4 F F A C 4. 2. D D C C 75° 6 A A 4 B ABCD eşkenar dörtgen, |AB| = 4 cm ve a m( BDC) = 75° ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16 B 2 E ABCD eşkenar dörtgen, [BE] ⊥ [CE] a a m( BAD) = 2m( BCE), |BE| = 2 cm ve |CE| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 16 245 Eşkenar Dörtgen REHBER SORU 63 Çözüm y C O B(16, 0) x A Analitik düzlemdeki OABC eşkenar dörtgeninin çevresi 40 br ve B(16, 0) olduğuna göre, alanı kaç br2 dir? y 1. 3. C D A(–3, 0) y O B(2, 0) C D x A 2x + y = 6 ABCD eşkenar dörtgensel bölgesinin alanı kaç 2 br dir? ABCD eşkenar dörtgeninin B ve D köşeleri, B) 20 C) 24 D) 30 2x + y = 6 doğrusunun eksenleri kestiği noktala- E) 40 rıdır. ESEN YAYINLARI A) 18 Buna göre, ABCD eşkenar dörtgenin alanı kaç br2 dir? A) 4. 2. Köşegenlerinin uzunlukları 6 cm ve 12 cm olan eşkenar dörtgenin alanı kaç cm2 dir? A) 24 246 x B O B) 30 C) 36 D) 42 45 2 B) 25 C) 55 2 D) 45 E) 50 Bir eşkenar dörtgenin köşegen uzunlukları e ve f dir. e – f = 4 cm ve e2 + f2 = 50 cm ise eşkenar dörtgenin alanı kaç cm2 dir? E) 48 A) 8 B) 17 2 C) 9 D) 19 2 E) 10 TEST – 12 1. Eşkenar Dörtgen D 4. C y α 72° B C E A B ABCD eşkenar dörtgeninde, E, A, B doğrusal a a |DE| = |DB| ve m( EDA) = 72° ise m( DCB) = α D kaç derecedir? A) 124 B) 120 ABCD eşkenar dörtgen, |AO| = |OD| C) 116 D) 112 E) 108 B(0, 4v3) ise |BC| kaç br dir? A) 9 2. x A O D C B) 6v2 5. C) 8 D) 3v5 E) 6 y 1 F a 6 B E ABCD eşkenar dörtgen, [AE] ∩ [DE] = {E} |BE| = 6 cm ve |CF| = 1 cm ise |AB| = a kaç cm dir? A) 2 ESEN YAYINLARI A C D A O x B ABCD eşkenar dörtgen, B(6, 0), A(–2, 0) ise B) 3 C) 4 D) 5 |AC| kaç br dir? E) 6 A) 5v6 B) 4c10 D) 4c11 3. D C 6. E) 10v2 D x 4 C) 8v2 C x F 12 A B 2 H A ABCD eşkenar dörtgen, [AH] ⊥ [CH] E B |BH| = 2 cm ve |AD| = 4 cm ise |BD| = x ABCD eşkenar dörtgen, [DE] ⊥ [AB], [DF] ⊥ [BC] kaç cm dir? ve |DE| = 12 cm ise |DF| = x kaç cm dir? A) 2v3 B) 4 D) 6 C) 4v2 E) 4v3 A) 6 B) 6v2 D) 6v3 C) 9 E) 12 247 Eşkenar Dörtgen 10. y 7. C(8, a) O y B x A(10, 0) D F nar dörtgensel bölgesinin alanı kaç br2 dir? B) 72 C) 64 D) 60 ABCD eşkenar dörtgen, F, A, B doğrusal E) 48 A(4, 0) ve D(–6, 0) ise A(FAO) kaç br2 dir? A) 10 8. D B) 31 2 C) 32 3 D) 11 E) 34 3 C 11. 8 5 A 2 a B ABCD eşkenar dörtgen, [BD] köşegen |AE| = 5 cm, |EB| = 2 cm ve |DE| = 8 cm A ise Çevre(ABCD) kaç cm dir? C) c41 A) 24 B) 36 12. 9. B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E} E) 3v5 D 25 C) 42 D B F B 2 E [DF] ⊥ [BC], |AF| = 20 cm ve |CE| = 12 cm ise |CD| = 25 cm ise A(ABCD) kaç cm dir? A(ABCD) kaç cm2 dir? A) 336 A) 160 D) 350 12 ABCD eşkenar dörtgen, [AE] ⊥ [CE] ABCD eşkenar dörtgen, |AC| = 48 cm ve C) 344 E) 48 C 20 A B) 340 D) 45 C 48 A C [EF] ⊥ [DC], |EF| = 2 cm ve A(ABCD) = 48 cm2 B) 2c10 D) c42 F E ise |AB| = a kaç cm dir? A) c39 D 2 ESEN YAYINLARI E 248 x A O Analitik düzlemde verilenlere göre, OABC eşke- A) 78 B C E) 360 B) 176 C) 192 D) 208 E) 224 Dikdörtgen REHBER SORU 64 Çözüm D C 30° α E A B a ABCD dikdörtgen, m( BDC) = 30° ve |EA| = |BD| a ise m( CEB) = α kaç derecedir? 1. D 3. C F E D α α F 16° E A B a ABCD dikdörtgen, m( CEB) = 16° ve a |BD| = |EA| ise m( CFB) = α kaç derecedir? A) 24 C B) 32 C) 36 D) 48 A B a a ABCD dikdörtgen, m( DAE) = m( ABD) ve a |AE| = |BD| ise m( ECD) = α kaç derecedir? E) 64 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75 ESEN YAYINLARI A) 15 4. E α 2. D C E C D 20° α F 50° A B A B ABCD dikdörtgen, |BD| = |CE| ve a a m( DEA) = 20° ise m( DFA) = α kaç derecedir? ABCD dikdörtgen, |AE| = |BD| ve a a m( DBC) = 50° ise m( AEC) = α kaç derecedir? A) 80 A) 45 B) 60 C) 50 D) 40 E) 30 B) 50 C) 55 D) 60 E) 65 253 Dikdörtgen REHBER SORU 65 Çözüm F D C α E 36° A B ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E} a a |CF| = |CE|, m( ABD) = 36° ise m( DFE) = α kaç derecedir? 1. D 3. C D 36° C F α α A E A B E B ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [BD] = {F}, |BE| = |BF| a a m( CDB) = 36° ise m( AFE) = α kaç derecedir? a a ABCD dikdörtgen, m( ACE) = m( ECB) ve a |AE| = 2|EB| ise m( AEC) = α kaç derecedir? A) 12 A) 100 C) 24 D) 30 E) 36 ESEN YAYINLARI B) 18 4. B) 110 C) 120 D C F C α 6° 70° 60° E α A B ABCD dikdörtgen, |AD| = |BF| ve a a m( BFC) = 70° ise m( AEC) = α kaç derecedir? a ABCD dikdörtgen, m( EAD) = 6° a m( DBC) = 60° ve |BD| = |EC| ise a m( ECD) = α kaç derecedir? A) 100 A) 18 A 254 B) 105 B C) 110 E) 140 E D 2. D) 130 D) 115 E) 120 B) 24 C) 30 D) 36 E) 42 Dikdörtgen REHBER SORU 66 Çözüm 8 D C K 6 x F A B E ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [BD] = {K} D, F, E doğrusal, |AE| = |EB|, |AD| = 6 cm ve |DC| = 8 cm ise |FK| = x kaç cm dir? 1. D 3. C F D C 2x + 1 K K 3 A E L F 3x – 3 E A B B ABCD dikdörtgen, [BD] köşegen, |BE| = |EC| ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [BD] = {K} C, F, E doğrusal, |AE| = |EB| ve |KF| = 3 cm |DF| = |FC|, |DK| = 2x + 1 cm ve ise |AC| kaç cm dir? |LB| = 3x – 3 cm ise |KL| kaç cm dir? 2. B) 18 C) 21 D) 24 D C 4. L K A A) 6 E) 27 N F A) 1 4 B) 5 D) 9 x 12 K B E E) 10 C F kenarların orta noktaları ve [BD] köşegen ise oranı nedir? C) 8 L D E A ABCD dikdörtgeninde, E, F, K ve L bulundukları DN NB B) 7 ESEN YAYINLARI A) 15 B ABCD dikdörtgen, [DE] ∩ [BF] = {K} |AE| = |EB|, |AF| = |FD|, [KL] ⊥ [DC] ve |BC| = 12 cm ise |KL| = x kaç cm dir? 3 C) 5 2 D) 5 3 E) 8 A) 8 B) 15 2 C) 7 D) 6 E) 13 2 255 Dikdörtgen REHBER SORU 67 Çözüm y D E C m 60° x O A a a AOCD dikdörtgen, m( AEO) = m( OEC) a m( DAE) = 60° ve A(–12, 0) ise |OC| = m kaç br dir? 1. D 3. C D C 30° 6 A 5 x x F 4 E A B B ABCD dikdörtgen, [BD] köşegen, |BD| = |CE| a m( DEA) = 20°, |DF| = 5 cm ve |AF| = 4 cm a a ABCD dikdörtgen, m( ADE) = m( EDC) a m( DCE) = 30° ve |DE| = 6 cm ise |CE| = x ise |AD| = x kaç cm dir? kaç cm dir? A) 6v2 A) 3v2 B) 4v6 C) 6v3 C) c21 B) 2v5 D) c23 E) 12 E) 5 ESEN YAYINLARI D) 2c30 E 20° 2. y D 4. D E C 15° O x x E B A 60° 3 A B a a ABCD dikdörtgen, m( DEC) = 60°, m( DCE) = 15° a a ABOD dikdörtgen, m( ABD) = m( DBE) ve |EA| = 3 cm ise |AC| = x kaç cm dir? B(0, –4), E(–3, 0) ise |AB| kaç br dir? A) 6v3 + 18 A) 5 256 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 B) 12v3 + 18 D) 12v3 + 24 C) 12v3 + 9 E) 6v3 + 24 Dikdörtgen REHBER SORU 68 Çözüm y E(4, 6) D m C O x B OBCD dikdörtgen, [OE] ⊥ [BE], E(4, 6) ise |EC| = m kaç br dir? 1. D C D 3. 2 8 E C x 4 x A E 3 B A B ABCD dikdörtgen, [DE] ⊥ [CE], |AD| = 4 cm ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [BE], |DE| = 2 cm ve ve |EB| = 3 cm ise |AE| = x kaç cm dir? |EC| = 8 cm ise |AD| = x kaç br dir? B) 16 3 2. C) 6 D) 20 3 E) 7 A) 7 ESEN YAYINLARI A) 5 y B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 y 4. B F E D F C C O A 30° x O B x D a ABCD dikdörtgen, |BF| = |FC| , m( AOD) = 30° OBCD dikdörtgen, [OE] ⊥ [BE], [OF] ⊥ [BF] ve F(0, 6) ise |AB| kaç br dir? B(25, 0) ve D(0, 12) ise |EF| kaç br dir? A) 18 B) 20 C) 21 D) 22 E) 24 A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 257 Dikdörtgen REHBER SORU 69 Çözüm D C F x 4 2 E A B ABCD dikdörtgen, [AC] ⊥ [DE], [AC] ⊥ [BF] |AE| = 2 cm ve |FB| = 4 cm ise |EF| = x kaç cm dir? 1. D 3. C D F x E x 9 3 9 6 E F A B A ABCD dikdörtgen, [AC] ⊥ [DE], [AC] ⊥ [BF] B ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [BD], [CF] ⊥ [BD] |AE| = 3 cm ve |EF| = 9 cm ise |DE| = x kaç |AE| = 6 cm ve |EF| = 9 cm ise |AD| = x kaç cm dir? A) 4 C cm dir? 9 B) 2 C) 5 D) 6 15 E) 2 A) c38 B) 2c10 2. y D 4. D C E x O C A x 6 A B ABCD dikdörtgen, A(–1, 0) ve C(4, 0) ise |BO| kaç br dir? B) c13 A) 2v3 D) 4 258 C) 3v5 E) 5v2 ESEN YAYINLARI D) 4v3 C) c15 E) 3v2 6v3 B ABCD dikdörtgen, [AC] ⊥ [BE], |AB| = 6v3 cm ve |BC| = 6 cm ise |DE| = x kaç cm dir? A) 7 B) 5v2 D) 2c15 C) 2c14 E) 3v7 Dikdörtgen REHBER SORU 70 Çözüm D C 3 5 E x 4 A B ABCD dikdörtgen, |DE| = 3 cm, |AE| = 4 cm |CE| = 5 cm ise |BE| = x kaç cm dir? 1. D 3. C x E 4 3 3 D C E 5 A x 6 2 B ABCD dikdörtgen, |BE| = 2 cm, |CE| = 3 cm A ve |AE| = 5 cm ise |DE| = x kaç cm dir? A) 2v6 B) 5 ABCD dikdörtgen, |ED| = 3 cm, |EA| = 6 cm ve C) 3v3 |EC| = 4 cm ise |EB| = x kaç cm dir? E) c30 D) 2v7 B A) c35 B) 6 C) 2c10 D) c43 ESEN YAYINLARI E) 3v5 4. E 3 1 2. D D C C 4 E x x 4 9 A A B B ABCD dikdörtgen, B, D, E doğrusal ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [BD], |DE| = 4 cm ve |ED| = 1 cm, |EC| = 3 cm ve |DB| = 4 cm ise |BE| = 9 cm ise |CE| = x kaç cm dir? |EA| = x kaç cm dir? A) 2c14 C) c61 B) 2c15 D) 3v7 E) 8 B) c17 A) 4 D) c19 C) 3v2 E) 2v5 259 Dikdörtgen REHBER SORU 71 D Çözüm 6 E C 2 x A B ABCD dikdörtgen, [AC] ⊥ [BE], |EC| = 2 cm |DE| = 6 cm ise |BC| = x kaç cm dir? 1 D 1. E 3 3. C F x A D E B C 8 ABCD dikdörtgen, [DB] ⊥ [AE], |DE| = 1 cm A) 2 B) 5 2 C) 3 D) 7 2 a A ve |EC| = 3 cm ise |BC| = x kaç cm dir? B ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [EF], [CF] ⊥ [EF] E) 4 |FC| = 2|ED| ve |AD| = 8 cm ise |AB| = a kaç cm dir? B) 12 C) 16 D) 20 E) 24 ESEN YAYINLARI A) 10 D 2. 4 F x 4. C y 3 C E D E F 6 A B a a ABCD dikdörtgen, m( DAF) = m( BAE) O x B |DF| = 4 cm, |CE| = 3 cm ve |BE| = 6 cm ise OBCD dikdörtgen, [OE] ⊥ [BF], C(6, 4) |FC| = x kaç cm dir? |DE| = |EC| ise |BF| kaç br dir? A) 9 260 19 B) 2 C) 10 21 D) 2 E) 12 A) 4 B) 22 5 C) 23 5 D) 24 5 E) 5 Dikdörtgen REHBER SORU 72 Çözüm D C 60° E 2 A 4v3 B a ABCD dikdörtgen, m( ADE) = 60°, |AB| = 4v3 cm |BE| = 2 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 1. D 3. C D C 120° 8 E 15° A B 1 F A a ABCD dikdörtgen, m( ABD) = 15° ve B |BD| = 8 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [BD] = {F} a m( DFC) = 120°, [DE] ⊥ [AC] ve |EF| = 1 cm A) 8 ise A(ABCD) kaç cm2 dir? B) 12 C) 16 D) 20 E) 24 B) 3v3 C) 6 D) 4v3 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 5 4. 2. D D C C 3v2 E 6 4 A A E B ABCD dikdörtgen, [BE] ⊥ [AC], |BE| = 4 cm |AE| = |AD| ve |CE| = 3v2 cm ise ve |AE| = 6 cm ise A(ADE) kaç cm dir? A(ABCD) kaç cm2 dir? A) 6 A) 9 2 B) 12 C) 16 D) 24 B a a ABCD dikdörtgen, m( BCE) = m( ECD) E) 30 B) 12 C) 15 D) 16 E) 18 261 Dikdörtgen REHBER SORU 73 Çözüm 3 D 1 F C 1 K 2 A 2 E B ABCD dikdörtgen, |DK| = |FC| = 1 cm |BC| = |BE| = 2 cm, |DF| = 3 cm ise A(EBFDK) kaç cm2 dir? 1. D F 3 3. C L D K C 2 4 E A 8 A B E B F ABCD dikdörtgen, |AD| = 4 cm, |FC| = 3 cm ABCD dikdörtgeninin [AB] kenarı 5 eşit parçaya |CE| = 2 cm ve |AB| = 8 cm ise A(AFE) kaç ve [CD] kenarı 4 eşit parçaya bölünmüştür. cm2 dir? A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 A (EFKL) oranı nedir? A (ABCD) Buna göre, E) 14 13 40 B) 3 8 C) 2 5 D) 17 40 E) 19 40 ESEN YAYINLARI A) 2. D E 4. C D C F K 2 A 3 F 2 |FB| = |BC| = 2 cm ve |AF| = 3 cm ise 2 A(AFED) kaç cm dir? 262 B) 3 C) 4 D) 5 B ABCD dikdörtgen, |DK| = |CF| ve |AK| = 2|KD| ABCD dikdörtgen, [EF] ⊥ [FC] A) 2 E A B E) 6 ise A) A (EFCDK) oranı nedir? A (ABCD) 1 3 B) 5 12 C) 1 2 D) 7 12 E) 2 3 Dikdörtgen REHBER SORU 74 Çözüm D C F A 2 E B ABCD dikdörtgen, [BD] ⊥ [CE], |AE| = 3|EB| |BF| = 2 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 1. D 3. C D C 1 F 3 4 E A B A ABCD dikdörtgen, [AC] ⊥ [DE], |AE| = 3 cm B) 36 A(ABCD) kaç cm2 dir? E) 48v3 D 2. |DF| = 1 cm, |FA| = 4 cm ve |EF| = 6 cm ise C) 36v3 A) 40 C H A B B) 45 C) 50 D) 55 E) 60 ESEN YAYINLARI D) 72 B ABCD dikdörtgen, [BE] ⊥ [EC], [EF] ⊥ [AD] ve |BC| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm dir? A) 18v3 E 6 6 4. D 5 E C x 6 E ABCD dikdörtgen, [EH] ⊥ [AB], [AE] ⊥ [EB] A |AH| = |BC| ve A(ABCD) = 48 cm2 ise ABCD dikdörtgen, [AC] ⊥ [BE], |AD| = 6 cm |AE| = x kaç cm dir? A) 6 B) 4v3 D) 6v3 B C) 8 E) 12 ve |DE| = 5 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A) 36 B) 42 C) 48 D) 54 E) 60 263 Dikdörtgen REHBER SORU 75 Çözüm D C 3 A E B a a ABCD dikdörtgen, m( ADE) = m( EDB) |AD| + |BD| = 12 cm, |AE| = 3 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 1. D 3. C D E C F A E B A a a ABCD dikdörtgen, m( ACE) = m( ECB) ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [BF], |AE| = 6 cm ve |BF| = 4 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 2 |AD| + |AC| = 24 cm ve A(ABCD) = 96 cm ise |EB| kaç cm dir? B) 3 A) 20 C) 4 D) 6 2. D 10 E B) 24 C) 28 D) 32 E) 36 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 2 B 4. D C 10 A C 8 6 A B E a a ABCD dikdörtgen, m( ABD) = m( DBE) |AD| = 8 cm, |DE| = 10 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A) 128 264 B F ABCD ve AEFC dikdörtgenlerinde |DC| = 10 cm ve |CF| = 6 cm ise A(AEFC) kaç cm2 dir? B) 136 C) 144 D) 152 E) 160 A) 45 B) 60 C) 72 D) 75 E) 80 TEST – 1. 15 Dikdörtgen D 4. C y α F 130° C(9, 6) D A E B O B x E ABCD dikdörtgeninde [FE] ⊥ [CE] ve a a m( DFE) = 130° ise m( ECB) = α kaç derecedir? OBCD dikdörtgen, [OC] ⊥ [CE], C(9, 6) ise A) 45 A) 16 B) 40 C) 35 D) 30 E noktasının apsisi kaçtır? E) 20 5. 2. 3 D) 13 D C E C) 14 E) 12 C 15° D B) 15 135° A B a ABCD dikdörtgen, m( DEB) = 135°, |AD| = 4 cm ESEN YAYINLARI 4 A B) 22 C) 23 D) 24 E B a ABCD dikdörtgen, m( ADE) = 15°, |CD| = |CE| ve |AE| = 4 cm ise |EB| kaç cm dir? ve |DE| = 3 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir? A) 21 4 A) 12 + 8v3 E) 25 B) 8 + 8v3 D) 6 + 8v3 6. C) 8 + 4v3 E) 6 + 4v3 E 3 3. D 9 E 9 C D C A B x F 12 A B ABCD dikdörtgen, [AE] ∩ [BD] = {F} ABCD dikdörtgen, [DE] ⊥ [BE], |DE| = 3 cm ve |DE| = |EC| = 9 cm ve |BC| = 12 cm ise |AC| = 4 cm ise |BE| kaç cm dir? |EF| = x kaç cm dir? A) 2 B) 3 C) 4 A) 5 D) 5 E) 6 B) 2v5 D) 2v2 C) 2v3 E) v7 265 Dikdörtgen 7. D 10. C D x C F 5 E 3 A 6 E 10 B A ABCD dikdörtgen, [DE] ⊥ [EF], |DE| = |EF| F |BE| = 3 cm, |EC| = 5 cm ve |BF| = 6 cm ise kaç cm dir? 8. 6 ABCD dikdörtgen, [AF] ∩ [DF] = {F} |AE| = 6 cm ve |EB| = 10 cm ise |CF| = x A) 1 B A(AED) kaç cm2 dir? B) 2 C) 3 D) 4 D 1 F E) 5 A) 24 C B) 28 11. C) 32 D) 36 D E) 40 C 15° x E 2 B a a ABCD dikdörtgen, m( BAE) = m( EAF) |AB| = |AF|, |FC| = 1 cm ve |BE| = 2 cm ise ESEN YAYINLARI A 9. B) v2 F 6 A B ABCD dikdörtgen, [EF] ⊥ [AD], [CF] ⊥ [FB] a m( FCB) = 15°, |EF| = 5 cm ve |AB| = 6 cm |CE| = x kaç cm dir? A) 1 5 E ise A(ABCD) kaç cm2 dir? C) v3 E D E) v5 D) 2 2 C A) 24 B) 20 C) 18 12. D) 15 E) 12 F 4 2 x D F C 8 2 A B E ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [EF] |EC| = |FB| = 2 cm ve |CF| = 4 cm ise |AE| = x kaç cm dir? A) 6v5 266 B ABCD dikdörtgen, [EF] ⊥ [FC], [EB] ∩ [FA] = {A} |EF| = |FC|, |FD| = 2 cm ve |DC| = 8 cm ise B) 5v7 D) 5v6 A E) 2c35 C) 4c10 ABCD dikdörtgeninin alanı kaç cm2 dir? A) 36 B) 40 C) 42 D) 45 E) 48 Kare REHBER SORU 76 Çözüm D C E x A B a ABCD kare ve DEC eşkenar üçgen ise m( CAE) = x kaç derecedir? 1. D 3. C F D C E F x x A A B B E Şekilde ABCD kare ve ABE eşkenar üçgendir. a C, E, F doğrusal ise m( AEF) = x kaç derece- ABCD kare ve FAB eşkenar üçgendir. a Buna göre m( AED) = x kaç derecedir? dir? A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 C) 25 D) 30 E) 35 E) 75 ESEN YAYINLARI A) 15 B) 20 4. y A C E 2. D C x x E A B) 20 C) 25 D) 30 x D ABOC karesinde, |OD| = |BC|, [BC] ∩ [AD] = {E} a ise m( BED) = x kaç derecedir? B ABCD kare, BEC eşkenar üçgen ise a m( BDE) = x kaç derecedir? A) 15 O B A) 102,5 E) 35 B) 105 D) 110 C) 107,5 E) 112,5 271 Kare REHBER SORU 77 Çözüm A D C B x E ABCD karesinde A, C, E doğrusal ve |AC| = |BE| a ise m( AEB) = x kaç derecedir? 1. D 3. C D C x x E A A B E B a ABCD karesinde |EB| = |AC| ise m( BED) = x a ABCD karesinde |AB| = |CE| ise m( DEB) = x kaç derecedir? kaç derecedir? B) 55 A 2. C) 60 4 D) 67,5 A) 15 E) 75 ESEN YAYINLARI A) 45 D B) 30 C) 45 E) 60 A 4. E) 75 D 6 6 B C B x x E E ABCD karesinde A, C, E doğrusaldır. |AC| = |BE|, |AD| = 4 br ise |CE| = x kaç br dir? A) 2v6 – 2v2 B) 4 – v2 D) 2v6 – v2 272 C C) v6 – v2 E) 2v6 – 4 ABCD karesinde E, B, D doğrusaldır. |AE| = |BD| = 6 br ise |EB| = x kaç br dir? A) 2v3 B) 3v3 – 2 D) 3 – v3 C) 6 – v3 E) 3v3 – 3 Kare REHBER SORU 78 Çözüm Bir kenar uzunluğu ile bir köşegen uzunluğunun toplamı 4 + 4v2 olan karenin alanı kaç br2 dir? E A 1. 7 D 4 A 3. D F 13 x E x B C B C ABCD karesinde |BE| = 13 br, |ED| = 7 br ABCD karesinde [AC] ile [BD] köşegenlerdir. ise |BD| = x kaç br dir? |AF| = |FE|, |AD| = 4 br ise |BF| = x kaç br dir? A) 10v2 B) 12v2 A) c15 C) 15 E) 16v2 A D C) c11 B) 2v3 D) c10 E) 3 ESEN YAYINLARI D) 16 2. 2c A 4. F D 4 10 E c10 x B C B x E C ABCD karesinde [BD] köşegen, |AE| = 2c10 br ABCD karesinde |AB| = 3|EC| = 3|AF| |ED| = 4 br ise |BE| = x kaç br dir? |EF| = c10 br ise |BE| = x kaç birimdir? A) 6 A) 2 B) 2c15 D) 5v3 C) 8 B) v5 C) v6 D) v7 E) 2v2 E) 10 273 Kare REHBER SORU 79 Çözüm D E C F K A L B ABCD karesinde [EF] ⊥ [BD], [KL] ⊥ [BD] |EF| + |FK| + |KL| = 12 cm ise |AB| kaç cm dir? 1. A L 3. D A D x E E F 3 F B K B C ABCD karesinde [LE] ⊥ [BD], [KF] ⊥ [BD] AL LD |LE| = |FE| = |FK| ise 5 B) 12 1 C) 3 ABCD karesinde [EF] ⊥ [BD], |AE| = |EB| |EF| = 3 br ise |FD| = x kaç br dir? kaçtır? A) 3v3 1 D) 4 1 E) 6 B) 6 D) 9 C) 6v2 E) 6v3 ESEN YAYINLARI 1 A) 2 C 4. 2. A D E C D 2 K F K F E A 3 B x ABCD kare ve EFKC dikdörtgendir. C ABCD karesinde [EK] ⊥ [BD], [KF] ⊥ [AB] |AF| = 2 br, |EC| = 3 br ise |BC| = x kaç br dir? A) 6 274 B) 7 C) 8 D) 9 B E) 10 Çevre(EFKC) = 6 br ise |BD| kaç birimdir? A) 3 B) 2v3 D) 2v6 C) 3v2 E) 6 Kare REHBER SORU 80 Çözüm E A D 2 F 2 2 B C ABCD karesinde [EF] ⊥ [AD] ve |EF| = |FB| = |FC| = 2 br ise |BC| kaç br dir? 1. A D A 3. D 5 2v2 K E E 2 5 2v2 x B x F C B C ABCD karesinde [KE] ⊥ [AB], |EK| = 2 br ABCD karesinde |FD| = |FC| = 2v2 br |KD| = |KC| = 5 br ise |BC| = x kaç br dir? |AE| = |EB| = |EF| ise |DC| = x kaç br dir? A) 4 A) 2v3 C) 6 D) 7 E) 8 B) c14 D) 4 ESEN YAYINLARI B) 5 4. 2. A A D x x F D E x E C) c15 E) 3v2 c13 F c13 x 4 B B C ABCD karesinde [FE] ⊥ [AB], |BC| = 4 br ise |EF| = |FC| = |FD| = x kaç br dir? 3 A) 2 B) 2 5 C) 2 D) 3 C ABCD karesinde |BF| = |FC| = c13 br [FE] ⊥ [AD], 2|EF| = |AE| = |ED| ise |EF| = x kaç br dir? 7 E) 2 A) 1 2 B) 1 C) 3 2 D) 2 E) 5 2 275 Kare REHBER SORU 81 Çözüm A 1 E D 4 x F B C ABCD karesinde [FE] ⊥ [AD], [FB] ⊥ [FC] |AE| = 1 br, |ED| = 4 br ise |EF| = x kaç birimdir? 1. 3. y A D A 8 F O B [EF] ⊥ [AB], |AF| = 8 br, |FB| = 2 br ise ABCD karesinde [FD] ⊥ [FC] dir. A(0, m + 5) |FE| = x kaç birimdir? B(0, –m) ve F(m + 3, 0) ise m kaç br dir? D) 7 A 2. A) 5 E) 8 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 ESEN YAYINLARI C) 6 C a a ABCD karesinde m( EDC) = m( ECB) C B) 5 E x 2 x F B A) 4 D D A 4. D x 13 F E E 7 2v5 x B C B ABCD karesinde [AF] ⊥ [FB], [FE] ⊥ [DC] |AB| = 13 br, |FE| = 7 br ise |EC| = x kaç br dir? (|EC| < |DE| dir.) A) 2 276 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 v5 C ABCD karesinde [BE] ⊥ [EC], |BE| = 2v5 br |EC| = v5 br ise |AE| = x kaç br dir? A) 6 C) c30 B) 4v2 D) 3v3 E) 5 Kare REHBER SORU 82 Çözüm A D 1 E 2 F B K C ABCD karesinde [DE] ⊥ [AK], [BF] ⊥ [AK] |AE| = 1 br, |EF| = 2 br ise |FK| kaç br dir? 1. A 3. D y A F x E 10 B B 2 O C 1 D F ABCD karesinde |AE| = |EB|, [CF] ⊥ [ED] C |DC| = 10 br ise |EF| = x kaç br dir? A) 2c10 B) 3v5 ABCD karesinde |OA| = 2 br, |BF| = 1 br ise C) 4v3 D noktasının apsisi kaçtır? E) 3v6 A) 2v5 ESEN YAYINLARI D) 5v2 B) 2v6 D) 3v3 4. A 2. x C) 5 E) 4v2 A D D 10 4 E 1 K x F 6 B B C |AD| = 10 br, |EC| = 6 br ise |EF| = x kaç br dir? B) 4 C) 3 D) 2 F C ABCD karesinde |AE| = |BF|, |EK| = 1 br ABCD karesinde [AF] ⊥ [BE], [BE] ⊥ [EC] A) 5 x E E) 1 |KD| = 4 br ise |DC| = x kaç br dir? A) 4 B) 3v2 D) 2v6 C) 2v5 E) 5 277 Kare REHBER SORU 83 Çözüm D C 2 E 3 A B ABCD karesinde [BE] ⊥ [CE], |BE| = 3 br |EC| = 2 br ise |AE| kaç birimdir? 1. E D 3. y 4 C C F B K D x A O B ABCD ve FKDE birer karedir. ABCD karesinde [CF] ⊥ AO, D(0, 3), A(5, 0) ise |EC| = 4 br ise |KA| = x kaç br dir? B) 3 C) 4 D) 5 |CF| kaç birimdir? E) 6 A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 ESEN YAYINLARI A) 2 x F A 4. 2. D y C D 4 C x F A 2 A B E E B O x ABCD karesinde [FC] ⊥ [CE], |DF| = 4 cm |FA| = 2 cm ise |CE| = x kaç cm dir? A) 7 D) 2c13 278 C) c51 B) 5v2 E) c53 ABCD karesinde [AE] ⊥ [EO], C(0, 3) ve A noktasının ordinatı 1 ise |AC| kaç br dir? A) 4 B) 2v5 C) 5 D) 3v3 E) 6 Kare REHBER SORU 84 Çözüm y C E α D B O 22° x F a a OBCD karesinde m( EFC) = 22° ise m( OED) = α kaç derecedir? 1. 3. y A D C F D E B C B α x θ O F x E a a OBCD karesinde m( FEC) = α ve m( FOD) = θ ABCD kare, [EA] ⊥ [AF], E, B, C doğrusal ise a m( EFA) = x kaç derecedir? ise α + θ kaç derecedir? A) 15 B) 45 C) 60 D) 75 E) 90 4. 2. D x C) 45 D) 60 E) 75 ESEN YAYINLARI A) 30 B) 30 A D C E F x 20° B A E F a ABCD karsinde m( AFE) = 20°, |ED| = |BF| a ise m( ECD) = x kaç derecedir? A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35 B C ABCD kare, A(ABC) = 16 br2, A(EFA) = 25 2 br 2 [EA] ⊥ [AF] ise |FC| = x kaç br dir? A) 5 2 B) 2 C) 3 2 D) 1 E) 1 2 279 Kare REHBER SORU 85 Çözüm A D x F K B E C ABCD karesinde E ve F orta noktalardır. Taralı alan 4 br2 ise |AD| = x kaç br dir? A 1. 3. D E A D F x F K E B C 6 B C ABCD karesinde E ve F orta noktalar ABCD karesinde E ve F orta noktalardır. taralı alan 3 br2 ise |KD| = x kaç br dir? |DC| = 6 br ise taralı alan kaç br2 dir? A) 4 A) 20 B) 3v2 B) 24 C) 27 A F D) 30 E) 32 E) 5 ESEN YAYINLARI D) 2v6 C) 2v5 A 2. E 4. D F B 8 D E 6 B C C ABCD karesinde E ve F orta noktalardır. ABCD karesinde E ve F orta noktalardır. |BC| = 8 br ise A(BFE) kaç br2 dir? |AB| = 6 br ise taralı alan kaç br2 dir? A) 16 280 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24 A) 45 2 B) 20 C) 18 D) 35 2 E) 16 Kare REHBER SORU 86 Çözüm D F C K 12 E A B ABCD ve AEFK birer karedir. E, A, B doğrusal, |BK| = 12 br ise A(ABCD) + A(AEFK) kaç br2 dir? 1. D C A 3. D x F E K K A B B F C E ABCD ve AKFE birer karedir. ABCD ve ECFK birer karedir. |AK| = 6v2 br ve |DC| + |EF| = 10 br ve taralı bölgenin alanı taralı bölgenin alanı 60 br2 ise |AB| + |EC| 20 br ise |DE| = x kaç br dir? B) 2 C) 3 kaç br dir? D) 4 E) 5 A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 ESEN YAYINLARI A) 1 2 D 2. C A 4. D L F K E K F A E x B B C ABCD ve EBKF birer karedir. ABCD ile EFKL birer karedir. |CE| = 2c10 br ve taralı bölgenin alanı 32 br2 Taralı bölgenin alanı 72 br2, |AD| – |FK| = 6 br ise |BE| = x kaç br dir? ise |EL| + |AB| kaç br dir? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 281 Kare REHBER SORU 87 Çözüm A D K F B E C ABCD karesinde [AF] ∩ [ED] = {K}, |FC| = 2|DF| A(AEK) = 24 br2, A(KFD) = 4 br2 ise A(ABCD) kaç br2 dir? 1. A 3. D A D E F K B F B C ABCD karesinde [BE] ∩ [AF] = {K}, |BF| = |FC| 2 2 A(AKE) = 16 br , A(BFK) = 4 br C ABCD karesinde [BD] ∩ [AE] = {F} ve taralı bölgelerin alanları toplamı 10 br2 ise A(AFD) ise A(ABCD) kaç br2 dir? kaç br2 dir? B) 52 C) 56 D) 60 E) 64 A) 5 B) 15 2 C) 10 D E D) 25 2 E) 15 ESEN YAYINLARI A) 48 E 2. A D 4. K K E B 10 F C A ABCD karesinde E ve F orta noktalardır. [ED] ∩ [AF] = {K}, |DC| = 10 br ise A(KFD) kaç br2 dir? A) 20 282 B) 30 C D) 36 E) 40 B ABCD karesinde [AC] ∩ [BE] = {K}, |DE| = |EC| A(AEK) = 4 br2 ise |AB| = x kaç br dir? A) 4 C) 32 x B) 3v2 D) 2v6 C) 2v5 E) 5 Kare REHBER SORU 88 Çözüm A D E 6 K B F C ABCD karesinde [EF] ⊥ [EK], E ağırlık merkezidir. |AB| = 6 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. A E 3. D A D x E K L F B C B A) 2 |KC| = 5 br ise |DL| = x kaç br dir? ise |BC| = x kaç br dir? B) 4 C) 8 2. D) 12 y B) 4 C) 5 D) 6 A 2 L 4. A F A) 3 E) 16 E) 7 ESEN YAYINLARI taralı alan 4 br C ABCD karesinde E ağırlık merkezi, [EK] ⊥ [EL] ABCD karesinde K ağırlık merkezi, |AE| = |FB| 2 5 K D K 4 O B E O x K E D C B L F C ABCD karesinde O ağırlık merkezi, [EK] ⊥ [LF] ABCD karesinde F(0, 7), L(0, –5) ve K(–8, 0) |AL| = 2 br, |OK| = 4 br ise |FC| + |EO| kaç ise E noktasının apsisi kaçtır? br dir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5 283 Kare REHBER SORU 89 Çözüm A D E 6 B C ABCD karesinde [BE] ⊥ [EC], |EC| = 6 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. A 3. D A D E 4 K E F 4 B C B C ABCD karesinde [AE] ⊥ [BE], |BE| = 4 br ABCD karesinde [AK] ⊥ [BK], [EF] ⊥ [CD] ise A(BCE) kaç br2 dir? |BK| = 4 br ise A(BCFE) kaç br2 dir? B) 4 C) 8 D) 12 A) 4 E) 16 B) 8 C) 12 D) 16 E) 20 ESEN YAYINLARI A) 2 2. A 4. D A D E F K 4 B E x B C F C ABCD karesinde |AE| = |EF|, |FC| = 4 br ABCD karesinde [EF] ⊥ [AD], [BK] ⊥ [KC] ise A(ABE) kaç br dir? taralı alan 36 br2 ise |KC| = x kaç br dir? A) 2 284 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 TEST – 1. 18 Kare A 4. D F 1 D A E x 2c13 x B C B 1 E ABCD kare ve BCE eşkenar üçgendir. a m( AEB) = x kaç derecedir? A) 60 B) 65 C) 70 D 12 D) 75 ABCD karesinde |BE| = |FD| = 1 br |EF| = 2c13 br ise |AB| = x kaç br dir? E) 80 A) 4 B) 9 2 5. 2. C C) 5 D) A C 11 2 E) 6 D 2 x F E x E x A B ABCD karesinde |EF| = 13 cm, |DC| = 12 cm 60° ESEN YAYINLARI 13 B a ABCD karesinde m( ECD) = 60°, |AE| = 2 br ise |EC| = x kaç birimdir? ise |AE| = |FC| = x kaç cm dir? A) 3,5 B) 4 C) 4,5 A) 2 + 2v3 D) 5 C E) 6 D) 2v3 6. C) 2 + v3 B) 1 + 2v3 E) 3v3 4 A D K 3. A D E E L 1 F 7 x B C ABCD karesinde [EF] ⊥ [BD], [KL] ⊥ [BD] B |AD| = 4 br ise |EF| + |FK| + |KL| kaç birimdir? C ABCD karesinde [BD] köşegen, |BE| = 7 br |ED| = 1 br ise |EC| = x kaç birimdir? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 A) 4 B) 6 D) 8 C) 4v2 E) 6v2 E) 7 285 Kare 7. 10. E A D F x A D E 15 18 B B C ABCD kare, [BF] ⊥ [DE], [CE] ⊥ [DE] C |CE| = 6 br, |DE| = 9 br ise |BF| kaç br dir? ABCD karesinde B, D, E doğrusaldır. A) 12 |BD| = 18 br, |CE| = 15 br ise |DE| = x B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 kaç birimdir? A) 2 B) 5 2 C) 3 D) 7 2 E) 4 11. A 8. D C K D x 4 ESEN YAYINLARI E K 2 F B C 3 A 2 B E F ABCD kare ve EFKC dikdörtgen olmak üzere B ∈ [FK], |AE| = 3 cm ve |EB| = 2 cm ise taralı ABCD karesinde [KF] ⊥ [FE], |AK| = 4 br bölgelerin alanları toplamı kaç cm2 dir? |KB| = 2 br, |BF| = |FC| ise |DE| = x kaç birimdir? A) 1 B) 3 2 C) 2 D) A) 21 5 2 12. 9. A B) 22 C) 23 D) 24 E) 25 E) 3 A E D D 2 E x 4 F B B C C ABCD kare, [AF] ⊥ [AE], |DE| = 2 br ABCD karesinde taralı alan 32 br2 ise |BD| kaç |EC| = 4 br ise |AF| = x kaç br dir? birimdir? A) 6 A) 6v2 B) 2c10 D) 7 286 E) 3c10 C) 3v5 B) 7v2 D) 9v2 C) 8v2 E) 10v2 Deltoid REHBER SORU 90 Çözüm A 80° B D x K 28° C ABCD deltoidinde |AB| = |AD| ve |BC| = |CD| dir. a a a a m( BAD) = 80°, m( BCD) = 28° ve m( ABK) = m( KBC) a olduğuna göre m( BKD) = x kaç derecedir? 1. 3. A A x 2α + 30° B α + 10° β D B 25° 40° D 3α – 20° C C ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| a a m( CBD) = 40°, m( ADB) = 25° ise a m( BAD) = x kaç derecedir? ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| dir. Verilenlere göre β kaç derecedir? B) 50 C) 60 D) 70 E) 80 ESEN YAYINLARI A) 40 A 2. A) 105 B) 115 4. C) 120 D) 125 E) 135 A 120° B B D D C C ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| a a a a m( BAD) = 120°, m( B) = 2m( D) ise m( D) kaç derecedir? A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| a a a m( ABC) = 3m( ADC), m( C) = 110° ise a m( D) kaç derecedir? A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 293 Deltoid REHBER SORU 91 Çözüm A F D B E C ABCD deltoidinde E ve F kenar orta noktaları |AC| = 6 br, |BD| = 4 br ise |EF| kaç br dir? 1. 3. A A F F 2 B B D E E C C ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |DC| ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |DC| E ve F orta noktalar, |KF| = 2 br, |KE| = 4 br ise E ve F orta noktalar, |AC| = 8 br, |BD| = 10 br Çevre(ABCD) kaç br dir? ise |EF| kaç br dir? B) c41 D) c43 E) 2c11 2. A) 18 C) c42 ESEN YAYINLARI A) 2c10 D K 4 B) 20 C) 22 4. D) 24 E) 26 A A F F B D B D E E C C ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AF| = |FD| ABCD deltoidinde |BE| = 2|CE|, |FD| = 2|AF| |BE| = |EC|, |AD| = |CD|, |AC| = 10 br |BD| = 12 br, |AC| = 18 br ise |EF| kaç br dir? |EF| = 13 br ise |BD| kaç br dir? A) 20 294 B) 22 C) 24 D) 26 A) 4c10 E) 28 B) 5v7 D) 14 C) 6v5 E) 10v2 Deltoid REHBER SORU 92 Çözüm D 4 E A x C K B ABCD deltoidinde, |AB| = |AD|, |BC| = |CD| 2|BK| = 3|KE|, |ED| = 4 br ise |CE| = x kaç br dir? 1. A 3. A x E 2 F B D |AB| = |AD| E |AB| = |AD| |BC| = |CD| F |BC| = |CD| |AE| = |ED| |BF| = 2|FE| |AF| = 10 br D B |ED| = 2 br |BD| = 24 br C C ABCD deltoidinde verilenlere göre, |BE| kaç ABCD deltoidinde verilenlere göre, |AE| = x kaç birimdir? birimdir? B) 3 2 C) 2 D) 5 2 E) 3 A) 19 ESEN YAYINLARI A) 1 B) 39 2 C) 20 4. 2. 41 2 E) 21 y A A B F E B D) K D O C 5 x D C ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |CE| = 3|EF| |AD| = |CD| = 12 br ise |AF| kaç birimdir? A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7 ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = 5 br C(–2, 0), D(3, 0) ise |KO| kaç br dir? A) 1 B) 3 2 C) 2 D) 5 2 E) 3 295 Deltoid REHBER SORU 93 Çözüm A x 6 3 D E 4 3 4 B C ABC üçgeninde |BC| = |BD| = 4 br, |DE| = |EC| = 3 br |AE| = 6 br ise |AD| = x kaç br dir? 1. A 3. D 6 K 6 E 4 4 B 8 D 3 A x x 2 L E C C B ABC üçgeninde verilenlere göre |EC| = x kaç ABCD deltoidinde, [AC] ∩ [BD] = {E} birimdir? A) 5 B) 11 2 C) 6 D) 13 2 |AL| = 3 br, |EC| = 2 br ve ABC açısı üç eş E) 7 parçaya ayrıldığına göre, |ED| = x kaç br dir? B) 2v3 C) 4 D) 3v2 E) 2v5 ESEN YAYINLARI A) 3 2. A 4. A 2 E F E F x x B D 8 C B D C ABC üçgeninde |EC| = 2|AE|, |FE| = |ED| ABC üçgeninde |AB| = 16 br, |BC| = 20 br |AF| = 2 br, |DC| = 8 br ise |FB| = |BD| = x |AC| = 27 br, |FB| = |BD|, |FE| = |ED| ise kaç br dir? |EC| kaç birimdir? A) 3 296 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 Deltoid REHBER SORU 94 Çözüm A 5 5 3 B D E 3v5 3v5 C ABCD deltoidinde |AB| = |AC| = 5 br, |BE| = 3 br |BC| = |CD| = 3v5 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? 3. A 1. olan deltoidin alanı kaç br2 dir? 17 10 E B A) 30 D 8 10 Köşegen uzunlukları toplamı 18 br, farkı 2 br B) 36 C) 40 D) 44 E) 48 17 C ABCD deltoidinde [AC] ∩ [BD] = {E} dir. Verilenlere göre A(ABCD) kaç br2 dir? B) 150 2. C) 156 D) 160 E) 168 ESEN YAYINLARI A) 144 A A 4. K F 6 D B 9 E B D E C C ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| 2 2 2 |AC| + |BD| = 11 br, |AC| + |BD| = 61 br ise A(ABCD) kaç br dir? B) 15 C) 16 rıdır. |AB| = |AD|, |BC| = |CD|, |KF| = 6 br |KE| = 9 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? 2 A) 14 ABCD deltoidinde K, E ve F kenar orta noktala- D) 17 E) 18 A) 108 B) 112 C) 116 D) 120 E) 124 297 Deltoid REHBER SORU 95 Çözüm y C 60° D x B O a OBCD deltoidinde B(4, 0), D(0, 4) ve m( BCD) = 60° ise A(OBCD) kaç br2 dir? 1. 3. y D 4v2 D 60° 12 A A O 4v2 x C C B a AOCD deltoidinde m( D) = 60°, C(2, 0), A(0, 2) a ABCD deltoidinde m( A) = 90°, |AC| = 12 br ise A(AOCD) kaç br2 dir? |AB| = |AD| = 4v2 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? B) 1 + 2v3 D) 1 + 3v3 C) 3v3 B) 45 C) 48 D) 51 E) 54 E) 2 + 3v3 A 2. A) 42 ESEN YAYINLARI A) 2 + 2v3 A 4. 6 B 6 B 135° 6 105° 6 C D D C a ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, m( B) = 90° a m( C) = 105°, |AD| = |DC| = 6 br ise a a ABCD deltoidinde m( A) = m( C) = 90° a |AD| = |CD| = 6 br, m( D) = 135° ise A(ABCD) kaç br2 dir? A(ABCD) kaç br2 dir? A) 6 + 6v3 B) 6 + 9v3 D) 9 + 8v3 298 C) 9 + 6v3 E) 9 + 9v3 A) 36 + 30v2 B) 36 + 36v2 D) 30 + 36v2 C) 36 + 48v2 E) 30 + 48v2 Deltoid REHBER SORU 96 Çözüm A 6 4 D B 4 6 C a a ABCD deltoidinde m( B) + m( D) = 60° dir. Verilenlere göre A(ABCD) kaç br2 dir? 1. x A 3. A 120° 10 D B D B x 9 4 4 10 9 C C a a ABCD deltoidinde m( B) + m( D) = 90° dir. ABCD deltoidinde |AD| = |CD| = 10 br a m( A) = 120°, A(ABCD) = 20v3 br2 ise Verilenlere göre A(ABCD) kaç br2 dir? |AB| = |BC| = x kaç br dir? B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 3 A) 18v2 2. B) 16v2 D) 14v2 C) 15v2 E) 12v2 A 4. A 6 3 B 2 6 K D D B 3 6 C C a a ABCD deltoidinde m( B) + m( D) = 120° dir. ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| a a m( DBC) = m( ACD), |BK| = 2 br, |KD| = 6 br Verilenlere göre A(ABCD) kaç br2 dir? ise A(ABCD) kaç br2 dir? A) 6v3 A) 12v3 B) 7v3 D) 9v3 E) 10v3 C) 8v3 B) 13v3 D) 15v3 C) 14v3 E) 16v3 299 Deltoid REHBER SORU 97 Çözüm D 8 A 15° C 75° B ABCD deltoidinde |AB| = |AD|, |BC| = |CD| a a m( ABD) = 15°, m( DBC) = 75°, |BD| = 8 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? 1. 3. D A 8 E A 15° E 15° B C 75° D 8 C B ABCD deltoidinde, |BC| = |CD| = 8 br a |AB| = |AD|, m( ACD) = 15°, |EC| = 2|AE| ise ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| a a m( ABD) = 15°, m( BDC) = 75°, |BD| = 12 br A(ABCD) kaç br2 dir? ise A(ABCD) kaç br2 dir? B) 20 C) 22 D) 24 A) 36 E) 26 ESEN YAYINLARI A) 18 2. D B) 40 4. C) 42 D) 45 E) 48 D E 3 A A C K 150° 6 C 75° B B ABCD deltoidinde, |AB| = |AD|, |BC| = |CD| a [KE] ⊥ [CD], m( DBC) = 75°, |KE| = 3 br ve ABCD deltoidinde, |AB| = |AD|, |BC| = |CD| a a a m( B) = m( D) = 90°, m( A) = 150° ve |BD| = 6 br |KC| = 3|AK| ise A(ABCD) kaç br2 dir? ise A(ABCD) kaç br2 dir? A) 45 A) 24 300 B) 48 C) 51 D) 54 E) 57 B) 30 C) 32 D) 34 E) 36 TEST – 22 1. Deltoid 4. D aşağıdaki dörtgenlerden hangisi elde edilir? 2α – 20° A Bir deltoidin kenar orta noktaları birleştirildiğinde α + 30° β C A) Kare B) Dikdörtgen C) Yamuk D) Eşkenar dörtgen E) Deltoid α + 40° B ABCD deltoidinde, |AB| = |AD|, |BC| = |CD| ise β kaç derecedir? A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70 D 5. 2v3 D 2. 120° A 60° C 2v3 15 A C K B B ABCD dörtgeninde, |AB| = |AD|, |BC| = |CD| |AK| = 6 br, |KC| = 15 br ve |BD| = 16 br ise Çevre(ABCD) kaç birimdir? A) 54 B) 55 3. C) 56 ABCD deltoidinde, |AB| = 2v3 br, |AD| = 2v3 br a |BC| = |CD| ve m( BAD) = 120° ise ABCD del- ESEN YAYINLARI 6 toidinin köşegen uzunlukları toplamı kaç birimdir? A) 6 + 4v3 D) 57 E) 58 B) 4 + 4v3 D) 6 + 3v3 6. A C) 4 + 6v3 E) 4 + 3v3 D F F D B A C E E C B ABCD deltoidinde |AB| = |BC|, |AD| = |CD| E ile F orta noktalardır. |EF| = 10 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir? A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 ABCD deltoidinde E ve F orta noktalardır. |AB| = |AD|, |BC| = |CD|, |AC| = 24 br |DB| = 10 br ise |EF| kaç birimdir? A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15 301 Deltoid 7. A 105° 2 A 10. x 2v3 D B 2 60° B 120° D 2v3 x C C a a ABCD deltoidinde m( B) = 60°, m( D) = 120° ABCD deltoidinde [AB] ⊥ [BC] a m( BAD) = 105°, |AB| = |BC| = 2 br ise |AB| = |BC|, |AD| = |DC| = 2v3 br ise A(ABCD) |AD| = |CD| = x kaç birimdir? kaç br2 dir? A) v2 B) v5 C) 2v2 D) 3 E) 4 A) 6v3 B) 8v3 D) 10v3 8. C) 9v3 E) 12v3 A 18 E x C D ABCD deltoidinde |AB| = |BC| 11. Köşegen uzunlukları 6 cm ve 10 cm olan deltoESEN YAYINLARI F B idin kenar orta noktaları birleştirildiğinde oluşan dörtgenin alanı kaç br2 dir? A) 12 B) 15 C) 18 D) 24 E) 30 |AD| = |CD| = 18 br, 2|AF| = 3|FE| ise |CE| = x kaç birimdir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 9 12. 9. y D A 13 5 B 135° D E 15 A 13 C O 15 x ABCD deltoidinde |AB| = |AD| = 13 br AOCD deltoidinde A(0, 4), |AD| = 4 br a a m( D) = 90° , m( A) = 135° ise A(AOCD) kaç br2 |BC| = |CD| = 15 br, |AE| = 5 br ise dir? C 2 A(ABCD) kaç br dir? A) 168 302 B) 166 C) 165 A) 16(1 + v2) D) 163 E) 161 B) 12(1 + v2) C) 10(1 + v2) D) 9(1 + v2) E) 8(1 + v2) Çokgenler REHBER SORU 98 Çözüm Bir düzgün onikigenin bir iç açısının ölçüsü α, a bir dış açısının ölçüsü β ise kaçtır? b 1. 4. Bir iç açısının ölçüsü 150° olan düzgün çokgenin bir dış açısının ölçüsü kaç derecedir? A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 Bir iç açısının ölçüsü (120°, 135°) aralığında olan düzgün konveks çokgenin kenar sayısı kaçtır? E) 35 A) 7 nin kenar sayısı kaçtır? A) 7 3. 5. Bir dış açısının ölçüsü 40° olan düzgün çokge- B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 Bir iç açısının ölçüsü 144° olan düzgün çokgenin kenar sayısı kaçtır? A) 9 B) 10 C) 11 ESEN YAYINLARI 2. B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 Bir dış açısının ölçüsü 20° olan düzgün çokgenin köşegenleri sayısı kaçtır? A) 24 6. B) 27 C) 54 D) 90 E) 135 Dış açılarının ölçüleri derece cinsinden birer tam sayı olan kaç farklı düzgün çokgen vardır? D) 12 E) 13 A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24 307 Çokgenler REHBER SORU 99 Çözüm D E C F α A B ABCDE düzgün beşgeninde [AD] ∩ [BE] = {F} a ise m( BFD) = α kaç derecedir? 3. D 1. E D C E C F α α A B A a ABCDE düzgün beşgeninde m( EBD) = α ABCDE düzgün beşgeninde [AD] köşegen ve a a a m( ABF) = m( FBC) ise m( AFB) = α kaç kaç derecedir? A) 9 B) 18 C) 27 D) 36 B E) 45 derecedir? B) 52 C) 54 D) 56 E) 58 ESEN YAYINLARI A) 48 D 2. 4. E D C C E F α A α K B a ABCDE düzgün beşgeninde m( EBC) = α kaç derecedir? A) 96 308 B) 72 C) 66 D) 54 E) 48 A B ABCDE düzgün beşgeninde |AF| = |FE| ise a m( CKB) = α kaç derecedir? A) 18 B) 22 C) 24 D) 27 E) 36 Çokgenler REHBER SORU 100 Çözüm E D M α K F L C A B ABCDEF düzgün altıgen ve ABLK kare ise a m( MKL) = α kaç derecedir? E 1. 3. D F E D F C α C α A K B a ABCDEF düzgün altıgeninde m( EAC) = α C) 60 D) 72 E) 84 A) 45 B) 48 C) 52 D) 56 E) 60 ESEN YAYINLARI B) 48 B ABCDEF düzgün altıgeninde K, A, B doğrusal a ve |KA| = |CE| ise m( ECK) = α kaç derecedir? kaç derecedir? A) 36 A 2. E 4. D E D α K L M K F C F C α A B A B ABCDEF düzgün altıgeninde [AD] ∩ [BE] = {K} a ise m( AKB) = α kaç derecedir? ABCDEF düzgün altıgen ve ABLK kare ise a m( CMF) = α kaç derecedir? A) 24 A) 135 B) 36 C) 48 D) 60 E) 72 B) 120 C) 115 D) 108 E) 105 309 Çokgenler REHBER SORU 101 Çözüm D E M C L F B A K ABCDEF düzgün altıgen ve BKLMC düzgün a beşgen ise m( BAK) kaç derecedir? 1. D D 3. C E C E K B K A α A F F B ABCDE düzgün beşgen ve BFKC karedir. a Buna göre m( AFC) kaç derecedir? ABCDE düzgün beşgen ve BFC eşkenar a üçgendir. A, K, F doğrusal ise m( CKF) = α A) 48 kaç derecedir? B) 70 C) 68 D) 66 C) 54 D) 56 E) 60 E) 64 ESEN YAYINLARI A) 72 B) 52 4. 2. E M D L C F E B A D L K N α C K α A F B ABCDE düzgün beşgen ve BFKLMC düzgün a altıgen ise m( ABF) = α kaç derecedir? ABCDEF düzgün altıgen ve ABKLN düzgün a beşgen ise m( ANF) = α kaç derecedir? A) 132 A) 82 310 B) 130 C) 128 D) 126 E) 124 B) 84 C) 85 D) 86 E) 88 Çokgenler REHBER SORU 102 Çözüm A B 60° C K D E a ABCDE..... düzgün çokgeninde m( AKE) = 60° ise düzgün çokgenin kenar sayısı kaçtır? 1. B 3. A C B C D 22,5° A E 20° K D E ABCDE… düzgün çokgeninde a m( AEC) = 22,5° ise düzgün çokgenin kenar F a ABCDEF… düzgün çokgeninde m( AKF) = 20° sayısı kaçtır? ise düzgün çokgenin kenar sayısı kaçtır? B) 8 C) 9 D) 10 A) 10 B) 12 C) 15 D) 16 E) 18 E) 11 ESEN YAYINLARI A) 7 2. A 4. y B A C B O T D x E 72° E D ABODE… düzgün çokgeninin kenar sayısı kaç- a ABCDE… düzgün çokgeninde m( ATE) = 72° tır? ise düzgün çokgenin kenar sayısı kaçtır? A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 311 Çokgenler REHBER SORU 103 Çözüm E D x F 2 A C K 1 B ABCDEF düzgün altıgeninde |AK| = 2 cm |KB| = 1 cm ise |EK| = x kaç cm dir? 1. E 3. L1 D 3 y D x F A 1K K C L E 2 C B 3 A O x B ABCDEF düzgün altıgeninde, |AK| = |LD| = 1 cm ve |KB| = |EL| = 3 cm ABCDE düzgün beşgeninde |DK| = |KC| ise |LK| = x kaç cm dir? |LK| = 2 br ise |EL| kaç br dir? B) 2c13 2. D K x F 4. E) 6 F E K C D 12 L 2 A C) 4 D) 2v6 E) 8 E B) c15 A) 2v3 C) 3v6 D) 2c15 ESEN YAYINLARI A) 5v2 L ABCDEF düzgün altıgeninde [AC] ⊥ [BL] C x B A B |BL| = 2 cm ve |FK| = |KE| ise |KL| = x kaç ABCDEFKL düzgün sekizgeninde |KC| = 12 cm cm dir? ise |AC| = x kaç cm dir? B) c30 A) 2v7 D) c34 312 C) 4v2 E) 6 A) 10 B) 3c10 D) 5v3 C) 4v5 E) 6v2 Çokgenler REHBER SORU 104 Çözüm E D F C A B ABCDEF düzgün altıgeninde A(BED) = 18v3 cm2 ise |BE| kaç cm dir? 1. E 3. D E D 8 F C F C K 4 A B A ABCDEF düzgün altıgeninde |AB| = 6 cm ise ABCDEF düzgün altıgeninde K ∈ [BE] taralı üçgenlerin alanları toplamı kaç cm2 dir? A) 24v3 B) 26v3 |BK| = 4 cm ve |KE| = 8 cm ise A(AKF) C) 27v3 kaç cm2 dir? E) 32v3 A) 15 B) 7v3 ESEN YAYINLARI D) 30v3 2. E C) 9v3 E 4. D B D) 16 E) 17 D 3 K 3 F F C C K A A 12 B B ABCDEF düzgün altıgeninde |CK| = |KD| = 3 cm ABCDEF düzgün altıgeninde [AC] ∩ [BF] = {K} ise taralı ABK üçgeninin alanı kaç cm2 dir? ve |AB| = 12 cm ise A(AFK) kaç cm2 dir? A) A) 16v3 D) 22v3 B) 18v3 C) 20v3 E) 24v3 27 3 2 D) 15v3 B) 14v3 C) 29 3 2 E) 16v3 313 Çokgenler REHBER SORU 105 Çözüm D K I C E O II A III F B ABCDE düzgün beşgeninde O çevrel çemberin merkezidir. I, II, III nolu bölgelerin alanları sırasıyla hangi sayılarla orantılıdır? 3. D 1. E D K III E C O I A F F C II A B ABCDE düzgün beşgeninin merkezi O olduğuna B A (ABF) nedir? A (DFB) ABCDEF düzgün altıgeninde göre I, II ve III nolu bölgelerin alanları sırasıyla hangi sayılarla orantılıdır? 2. E) 4, 3, 2 E D F K 314 B) 1 2 C) 2 5 1 2 C) 2 5 D) 1 3 E E) 1 4 K C B D) D F A ABCDEF düzgün altıgeninde |AK| = |KB| A (AKEF) olduğuna göre, nedir? A (KBCDE) 2 3 B) 4. C A A) 2 3 C) 3, 4, 3 B) 2, 4, 5 D) 3, 4, 4 ESEN YAYINLARI A) 2, 4, 3 A) 1 3 E) B ABCDEF düzgün altıgeninde A (DEK) [AD] ∩ [EC] = {K} ise, nedir? A (ABCDEF) 1 4 A) 1 12 B) 1 10 C) 1 9 D) 1 8 E) 1 6 TEST – 25 1. Çokgenler 4. D K D C E C F F α A A B B E a a ABCDE düzgün beşgeninde m( ABF) = m( FBE) a ise m( BFE) = α kaç derecedir? Şekilde ABCD kare ve BEFKC düzgün beşgen a ise m( KDC) kaç derecedir? A) 124 A) 6 B) 126 C) 128 D) 130 E) 132 B) 7 C) 8 D) 9 5. 2. E y D A 50° α A K B a ABCDEF düzgün altıgeninde m( FEK) = 50° a ise m( EKB) = α kaç derecedir? B) 105 C) 110 E D) 115 x ABCDEF düzgün altıgeninde, B(–2v3, 5) ise C E) 120 noktasının ordinatı kaçtır? 5 C) 3 A) 2 B) 2 D) E 7 2 E) 4 D α M A B ABCDEF düzgün altıgeninde [KE] ⊥ [ED] a a m( EKL) = 60° ve m( KLM) = 110° ise a m( BML) = α kaç derecedir? C) 120 C F C 60° 110° A B) 110 E D K A) 100 C O L F F D 6. 3. B C ESEN YAYINLARI F A) 100 E) 20 D) 130 E) 140 B ABCDEF düzgün altıgeninde |AB| = 12 cm ise A(BFD) kaç cm2 dir? A) 100v3 B) 104v3 D) 136v3 C) 108v3 E) 192v3 315 Çokgenler 7. 10. 2 olan iki düzgün çok3 genin birer dış açıları toplamı 75° dir. Bu iki çokKenar sayılarının oranı C B D α K genin kenar sayıları toplamı kaçtır? A A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 ABCD... düzgün dokuzgeninde a [AC] ∩ [BD] = {K} dir. Buna göre m( CKD) = α kaç derecedir? A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 y 8. E D 11. F C O C B x A α B O merkezli ABCDEF düzgün altıgeninde C(2, 0) ise A(ABCDEF) kaç br2 dir? A) 4v6 B) 6v3 D) 12 C) 2c30 ESEN YAYINLARI A D Yandaki şekilde A, B, C düzgün bir sekizgenin a a köşeleridir. A ile B nin açıortaylarının kesim a noktası D olduğuna göre m( ADB) = α kaç E) 8v3 derecedir? A) 35 9. D II [DF] ⊥ [AB] L I, II, orantılıdır? B) 1, 2, 3 D) 2, 3, 4 M K B III bölgelerinin alanları sırasıyla hangi sayılarla 316 D B O merkezli ABCDE düzgün beşgeninde A) 1, 3, 4 E) 55 E A [OK] ⊥ [BC] K I F 12 D) 50 C O A C) 45 F 12. E III B) 40 C) 1, 2, 4 E) 2, 3, 5 C ABCDEF düzgün altıgeninde L ve M kenar orta noktalarıdır. |FE| = 12 br ise A(FKE) kaç br2 dir? A) 36v3 D) 54v3 B) 42v3 E) 60v3 C) 48v3 Yazılıya Hazırlık Soruları 1. 4. D D C L N 3 F 96° x C K 6 M K A B ABCD dörtgeninde, [DK] , [CK] , [AL] ve [BL] a a açıortaylardır. m( CMB) = 96° ise m( AND) = x 2 B |FK| = 3 br, |EB| = 2 br ise A(EBCK) kaç br2 dir? kaç derecedir? 2. E A ABCD dik yamuğunda [FK] // [AB], |CB| = 6 br 5. A D C F D 4 x K C ABCD dörtgeninde, |AB| = |BC| = |CD| ESEN YAYINLARI B 2 E A B ABCD dikdörtgen, [DE] ⊥ [AC], [BF] ⊥ [AC] |AE| = 2 cm ve |DE| = 4 cm ise |EF| = x kaç cm dir? [CK] ⊥ [BD] , [AB] ⊥ [BC] , |BD| = 24 br |KC| = 5 br ise A(ABCD) kaç br2 dir? 3. D E C 6. D C 130° F 8 α x F A B A E 3 B a a ABCD paralelkenar, m( DAE) = m( EAB) a a [FB] ⊥ [BC], m( ADC) = 130°, ise m( EFB) = α a a ABCD eşkenar dörtgen, m( ADF) = m( BAE) a a m( AFD) = m( AEB), |BE| = 3 cm ve kaç derecedir? |DF| = 8 cm ise |FE| = x kaç cm dir? 323 Dörtgenler ve Çokgenler D 7. 9. C E D 15° x F C E K A B v6 |AB| = 6 cm ise A(DEFK) kaç cm2 dir? ESEN YAYINLARI D L A B ABCDEF düzgün altıgeninde K ∈ [AC] ve |AB| = v6 br ise |DE| = x kaç br dir? 8. 6 A a ABCD karesinde m( ADE) = 15°, [AC] köşegen 10. D E α C C K 120° K A F B B ABCD deltoidinde köşegen uzunlukları 6 br ve 10 br dir. |AB| = |AD|, K ve L kenar orta noktaları ise |KL| kaç br dir? 324 ABCDE düzgün beşgeninde |AF| = |FB| a a m( CKF) = 120° ise m( DCK) = α kaç derecedir? I. II. Sol sütunda verlien özellikleri sağlayan dörtgeni sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. Köşegen uzunlukları eşittir. a. Deltoid 2. Köşegenleri açıortaydır ve dik kesişir. b. Eşkenar dörtgen 3. Köşegenleri birbirine diktir. c. Dikdörtgen Sol sütunda verilen ABCD paralelkenarlarının alanları 24 br2 olduğuna göre, taralı bölgelerin alanlarını bulup sağ sütundaki verilenlerle eşleştiriniz. 1. D C F a. 3 A 2. E D B C F b. 4 K A E D 3. C L F K A III. c. 6 B E B Sol sütunda kenar sayıları verilen düzgün çokgenlerin bir dış açısının ölçüsünü sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. 4 a. 60° 2. 5 b. 90° 3. 6 c. 40° 4. 8 d. 72° 5. 9 e. 45° 325 1 2 3 5 4 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 SOLDAN SAĞA 1. Karşılıklı iki kenarı paralel olan dörtgen 6. Köşegenleri dik kesişen dörtgenlerden birisi 10. Analiz ile ilgili, analiz yapan yöntem 24 YUKARIDAN AŞAĞIYA 2. Bir koordinat sistemi ve cebirsel yöntemler yardımıyla geometrik şekilleri ve eğrileri inceleyen geometri dalı 11. Konkav 3. Düzlemsel bir şekli sınırlayan kenarların tümü 12. Biçimleri, değerleri ve işlevleri eş olan 4. Beş kenarı olan çokgen 13. Dışbükey 5. Karşılıklı kenarları paralel olan dörtgen 15. Bazı soruların çözümünde izlenen sonlu sayıda 7. Konveks ardışık işlemler dizisi 19. Sınırı bir çokgen olan bölge 21. Ne dik ne yatay olan 8. Tüm iç açıları birer dik açı olan paralelkenar 9. Kenar uzunlukları ve açıları birbirine eş olan çokgen 22. Dört kenarı bulunan çokgen 13. Eşkenar dikdörtgen 23. Kenar sayısı en az olan düzgün çokgen 14. Matematik, fizik, astronomi, tıp, şiir ve müzikle 24. Bir açının köşesinden geçen ve kollara eşit uzaklıkta kalarak açıyı eşit iki parçaya bölen yarı doğru ilgilenmiş olup Öklid geometrisinden farklı geometrilerin temellerini de atan kişi 16. Bir çokgende bitişik olmayan iki köşeyi birleştiren doğru parçası 17. Çokgende iki komşu kenarın kesiştiği nokta 18. Nesnelerin biçim, uzunluk, alan, hacim v.b. özellikleriyle ilgilenen matematik dalı 20. Yüzölçümü 326 Aşağıdaki soruların her birinde noktalı yerleri uygun şekilde doldurunuz. 1. Herhangi üçü doğrusal olmayan dört noktayı birleştiren dört doğru parçasından oluşan kapalı şekle ........................... denir. 2. Bir dörtgenin komşu olmayan iki kenarının orta noktalarını birleştiren doğru parçasına dörtgenin ........................... denir. 3. Her bir iç açısının ölçüsü 180° den küçük olan dörtgene ........................... dörtgen denir. 4. Dörtgenin iç açılarının ölçüleri toplamı ........................... dir. 5. Bir dörtgenin kenar orta noktaları birleştirildiğinde ........................... oluşur. 6. Köşegenleri birbirine dik ve köşegen uzunlukları eşit olan dörtgenin kenar orta noktaları birleştirildiğinde ........................... oluşur. 7. Köşegen uzunlukları e ve f olan bir dörtgenin alanı en çok ........................... olur. 8. Bir yamukta paralel olmayan kenarların orta noktalarını birleştiren doğru parçasına .................... denir. 9. Paralelkenarda köşegenler birbirini ........................... . 10. Bir yamukta paralel olan kenarlara yamuğun ........................... denir. 11. Paralel olmayan kenarlardan biri tabanlara ........................... olan yamuğa dik yamuk denir. 12. Paralelkenarın köşegenleri, paralelkenarın alanını ........................... eş parçaya ayırır. 13. Eşkenar dörtgen ve deltoidin kenarlarının orta noktaları birleştirilirse bir ........................... elde edilir. 14. Köşegenlerinden biri, iki ikizkenar üçgenin tabanı olan dörtgene ........................... denir. 15. Bir paralelkenarın köşegenleri birbirine dik ise bu paralelkenar ........................... dir. 16. Paralelkenarda komşu açılar ........................... dir. 17. Çokgenler ........................... göre adlandırılır. 18. Bütün kenarları ve bütün açıları birbirine eş olan çokgenlere ........................... denir. 19. Düzgün beşgenin bir iç açısının ölçüsü ........................... dir. 20. Düzgün altıgenin bir iç açısının ölçüsü ........................... dir. 21. Düzgün begenin bir iç açısının açıortayı, aynı zamanda düzgün beşgenin ........................... dir. 327 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. Dörtgenin temel elemanları açı, köşe ve kenardır. 2. Herhangi bir iç açısının ölçüsü 180° den büyük olan dörtgene iç bükey dörtgen denir. 3. Köşegenleri birbirine dik olan dörtgenin kenar orta noktaları birleştirildiğinde dikdörtgen oluşur. 4. Köşegenleri birbirine eşit olan dörtgenin kenar orta noktaları birleştirildiğinde eşkenar dörtgen oluşur. 5. Köşegenleri birbirine dik olan dörtgenin ardışık kenar uzunlukları sırasıyla a, b, c ve d ise a2 + c2 = b2 + d2 dir. 6. Bütün kareler benzerdir. 7. Bütün dikdörtgenler benzerdir. 8. Paralel olmayan kenarları eş olan yamuğa ikizkenar yamuk denir. 9. Paralelkenarda köşegenler açıortaydır. 10. Eşkenar dörtgende köşegenler dik kesişir. 11. Paralelkenarın bir köşegeni, paralelkenarın alanını iki eş parçaya ayırır. 12. Dikdörtgenin köşegenleri eşit uzunluktadır. 13. Eşkenar dörtgenin köşegenleri eşit uzunluktadır. 14. Herhangi bir dörtgenin kenar orta noktaları, bir paralelkenarın köşeleridir. 15. İç açılarının ölçüleri birbirine eşit olan çokgenlere düzgün çokgenler denir. 16. Çokgenlerin iç açılarının ölçüleri toplamı 360° dir. 17. Çokgenlerin dış açılarının ölçüleri toplamı 360° dir. 18. Düzgün beşgenin köşegen uzunlukları birbirine eşittir. 19. Düzgün altıgenin köşegen uzunlukları birbirine eşittir. 20. Düzgün altıgende karşılıklı kenarlar paraleldir. 328 Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 2007 - ÖSS 4. D 2007 - ÖSS C 15 F 15 E K A′ 10 A′ 10 G A B ABCD paralelkenarında, |DF| = |FE|, |AG| = |GE| A(ABCD) = 72 cm2 dir. Buna göre, taralı EFG B) 10 C) 12 A fiekil II Boyutları 15 cm ve 10 cm olan Şekil I deki dik- üçgeninin alanı kaç cm2 dir? A) 9 K A fiekil I dörtgen biçiminde bir karton, K köşesine eşit D) 16 uzaklıkta olan A ve A′ noktalarını birleştiren AA′ E) 18 doğrusu boyunca Şekil II deki gibi katlandığında K köşesi dikdörtgenin köşegeni üzerine geliyor. Katlanan AA′K üçgensel bölgesinin alanı kaç cm2 2. dir? 2007 - ÖSS Basamak yüksekliği 20 cm, basamak genişliği A) 18 B) 20 C) 25 D) 30 E) 32 50 cm olan aşağıdaki merdivenin yan yüzü, ESEN YAYINLARI boyutları 25 cm ve 10 cm olan dikdörtgen biçimindeki fayanslarla kaplanacaktır. 5. 2007 - ÖSS D C 4 10 A 25 B) 38 C) 36 D) 32 B A) 8,5 6. C B) 9 C) 9,5 E eşkenar dörtgen 3 E 1 B v7 E) 10,5 ABCD bir x C F D |AB| = v7 cm 5 |DE| = 3 cm dikdörtgen a a m( ABE) = m( EBC) |AB| = 8 cm |BC| = 5 cm |EB| = 1 cm |CE| = x A D) 10 2008 - ÖSS ABCD bir x |AB| = 12 cm kaç cm dir? E) 28 2007 - ÖSS D 12 ABCD dikdörtgeninde verilere göre |KT| = x Bu iş için kaç tane fayans kullanılır? 3. |CT| = |TB| |AD| = 4 cm 20 A) 40 T x K 50 KT // AB a a m( ADK) = m( KDC) 8 A B |EF| = x Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm dir? Yukarıdaki verilere göre x kaç cm dir? A) 2v2 A) 1 330 B) 2 C) v2 D) v3 E) v5 D) c13 B) 3v2 C) 3v3 E) c15 Dörtgenler ve Çokgenler 7. 2008 - ÖSS 9. A Aşağıdaki şekilde, eni 40 m ve boyu 100 m olan D dikdörtgen biçiminde bir park, parkın içinden ABCD bir H geçen paralelkenar biçiminde iki yol ve bu yollar dikdörtgen E dışında kalan yamuksal K, L ve üçgensel M yeşil [DE] ⊥ [HF] B F 2008 - ÖSS alanları gösterilmiştir. 100 C Şekilde birim karelerden oluşan ABCD dikdörtgeni ve bu dikdörtgenin içine yerleştirilmiş olan M K 40 L DHF dik üçgeni verilmiştir. HF HD Buna göre, A) 3 3 B) 3 2 35 oranı kaçtır? 55 Parkın K ve L bölgelerinin alt kenar uzunlukları C) 1 2 D) 1 3 E) 1 4 sırasıyla 35 m ve 55 m olduğuna göre, toplam yeşil alan kaç m2 dir? A) 3200 B) 3400 ESEN YAYINLARI D) 3600 C) 3500 E) 3800 10. 2008 - ÖSS D F E C x A B ABCDE bir düzgün beşgen, |EC| = |DF| = |FB| a ise m( CBF) = x kaç derecedir? A) 24 8. B) 30 C) 32 D) 36 E) 40 2008 - ÖSS D C 11. 2009 - ÖSS ABCD bir kare 10 D 12 C |AE| = |EB| F dikdörtgen |FC| = 10 cm |DA| = 5 cm 5 A E B Yukarıdaki verilere göre, EBC üçgeninin alanı 2 kaç cm dir? A) 25 B) 30 ABCD bir A B E |DC| = 12 cm a a m( ADE)=m( EDB) Verilenlere göre, A(DEB) kaç cm2 dir? C) 40 D) 45 E) 50 A) 83 4 B) 65 3 C) 61 3 D) 45 2 E) 41 2 331 Dörtgenler ve Çokgenler 12. 2010 - YGS D C 1 F x 2 A ABCD bir ABCD bir kare dikdörtgen DF ⊥ FE |AD| = 1 cm FE ⊥ EB |AE| = |EB| = 2 cm E 2 |FE| = x B 3 2 B) 5 2 C) 3 3 D) 5 3 D 4 4 E B 2 Verilenlere göre, A(ABCD) kaç cm dir? E) A) 32 7 3 B) 36 C) 40 ABCD bir C kenar dörtgen D) 48 E) 50 B C |EB| = 4 cm 6 A F |DF| = 3 cm E |CE| = 4 cm D 3 dikdörtgen 4 DAF bir üçgen x A |AE| = x F E x 4 B Şekildeki AEFD ve EBCF yamuklarının alanları B) 12 C) 14 D) 9 ESEN YAYINLARI Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm dir? A) 10 4 16. 2011 - LYS ABCD bir eş- |BF| = x F A 13. 2011 - YGS |EB| = 6 cm C |DF| = |FE| = |EB| = 4 cm Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm dir? A) D 15. 2011 - LYS E) 15 A (AEFD) 5 = ilişkisi olduğuna göre, A (EBCF) 6 x kaç cm dir? arasında A) 6 B) 7 C) 8 D) 15 2 E) 22 3 14. 2011 - YGS Aşağıda verilen ABCD dikdörtgeni biçimindeki bir kağıt, B ve D köşeleri çakışacak şekilde katlanıyor. [AB] kenarı üzerindeki katlanma noktası 17. 2011 - LYS E E olmak üzere |AE| = 1 birim oluyor. D D C F D C C ABCD bir kare EDC bir üçgen A A B A 1 E Katlanma sonucunda, kağıdın üst üste gelen kısımları koyu renkli DEF eşkenar üçgensel bölgesini oluşturuyor. Buna göre, kağıdın alanı kaç birim karedir? A) 6v2 B) 2v2 D) 3v3 332 Şekildeki EDC ve EAB üçgenlerinin alanları ara2 sında A(EDC) = .A(EAB) ilişkisi olduğuna 5 A (EDC) oranı kaçtır? göre, A (ABCD) C) 4v3 E) 4v2 B B A) 1 3 B) 1 4 C) 3 5 D) 3 4 E) 3 2 Dörtgenler ve Çokgenler 18. 2012 – LYS D 20. 2012 – LYS G C H A F E Ayşe uzunluğu 58 cm olan telin bir kısmı ile ABCD bir dikdörtgen ABCD karesini, kalan kısmı ile de EF doğru par- GA ve ECD birer çasını oluşturup kareyi şekildeki gibi iki bölgeye eşkenar üçgen ayırmıştır. D C B Yukarıdaki verilere göre, oranı kaçtır? 1 1 B) A) 3 4 C) 2 7 A (EFGH) A (ABCD) D) 2 9 ABCD bir kare alanlar E) E |AE| = |ED| |FB| = x 4 9 A F x B Büyük bölgenin alanı küçük bölgenin alanının 5 katı olduğuna göre, x kaç cm dir? B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 ESEN YAYINLARI A) 1 19. 2012 – LYS Kenar uzunlukları 3 cm ve 4 cm olan ABCD dikdörtgeni biçimindeki bir kâğıt, AB ve CD kenarları AC köşegeni ile çakışacak biçimde katlanıyor. D C 21. 2012 – LYS Aşağıdaki düzlemsel şekilde, ABCD paralelke- 3 narının C köşesi d doğrusu üzerindedir. B ve A 4 D köşelerinden d doğrusuna inilen dikmelerin B ayakları sırasıyla E ve F dir. C F B′ D′ paralelkenar C D A üzerinde karşılık gelen B′ ve D′ noktaları araD) 2 E) 3 |AD| = 5 cm 3 E 5 Katlama sonunda, B ve D noktalarına köşegen sındaki uzaklık kaç cm dir? 5 7 8 B) C) A) 2 2 3 ABCD bir 7 A |DF| = 7 cm d B |CE| = 3 cm Buna göre, A noktasının d doğrusuna olan uzaklığı kaç cm dir? A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 333 Dörtgenler ve Çokgenler 22. 2012 – LYS 25. 2013 – LYS Kenar uzunlukları 8 cm ve 10 cm olan ABCD ve Bir düzgün beşgende, bir köşegen uzunluğunun bir kenar uzunluğuna oranı D D C |EF| = |FC| A |AB| = 4 cm 4 x F B 10 |DF| = x cm B E Yukarıdaki verilere göre, x2 kaçtır? A) 8 – v5 K 8 düzgün beşgen C F A G ABCDE bir x E EFGA eş dikdörtgenleri, şekildeki gibi yerleştiriliyor. 1+ 5 dir. 2 B) 9 – 2v5 D) 4 + v5 Bu dikdörtgenlerin BC ve FG kenarları, K noktasın- C) 10 – 2v5 da kesişmektedir. Buna göre, |KF| = x kaç cm dir? 9 12 A) 2 B) 3 C) 4 D) E) 5 2 E) 1 + 2v5 26. 2013 – LYS y A 23. 2013 – LYS B Dik koordinat sisteminde verilen bir karenin iki üzerindedir. Bu karenin diğer iki köşesinin orijine olan uzaklıkları eşit ve 5 birim olduğuna göre, alanı kaç birim karedir? A) 16 B) 20 C) 25 D) 30 E) 36 D ESEN YAYINLARI köşesi ve bu köşeleri birleştiren kenar, x ekseni O x C ABCD bir yamuk, A(4, 8), B(0, 6), C(6, 0) D(8, 4) olduğuna göre, ABCD yamuğunun alanı kaç birim karedir? A) 28 B) 30 C) 32 D) 34 E) 36 27. 2013 – LYS 24. 2013 – LYS D C Bir kenar uzunluğu 1 birim x olan düzgün sekizgen biçiminde bir kartonun şekil- E A 75° 50° F deki dört köşegeni çizildikten sonra ortadaki parça B kesilip atılıyor. 1 ABC bir paralelkenar, [CE açıortay a a a m( AFE) = 50°, m( CEF) = 75° ve m( ADC) = x Buna göre, kalan kartonun olduğuna göre, x kaç derecedir? A) 1 + 2v2 A) 115 334 B) 120 C) 125 D) 130 E) 135 alanı kaç birim karedir? B) 1 + 4v2 D) 2 + 2v2 C) 2 + v2 E) 2 + 4v2 İKİNCİ DERECEDEN DENKLEM ve FONKSİYONLAR . ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİTE 5. ÜNİTE İkinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemler 1. Kazanım : İkinci dereceden bir bilinmeyenli denklemleri çözer. 2. Kazanım : i = –1 sanal birim olmak üzere bir karmaşık sayının a + bi (a, b ∈ R) biçiminde ifade edildiğini açıklar. 3. Kazanım : İkinci dereceden bir bilinmeyenli denklemin kökleri ile katsayıları arasındaki ilişkileri belirler. İkinci Dereceden Fonksiyonlar ve Grafikleri 1. Kazanım : İkinci dereceden bir değişkenli fonksiyonu açıklar ve grafiğini çizer. 2. Kazanım : İkinci derece denklem ve fonksiyonlarla modellenebilen problemleri çözer. 5. ÜNİT a, b, c ∈ R ve a ≠ 0 olmak üzere 2 ax + bx + c = 0 şekline getirilebilen ifadelere ikinci dereceden bir bilinmeyenli denklem denir. ax2 + bx + c = 0 denkleminin çözüm kümesini çarpanlara ayırma dışında aşağıdaki gibi de KARMAŞIK SAYILAR a ve b gerçel sayılar ve i2 = –1 olmak üzere, z = a + bi biçimindeki sayılara karmaşık (kompleks) sayılar denir. a sayısına z karmaşık sayısı- bulabiliriz. nın reel (gerçel) kısmı ve b sayısına z karmaşık x1 ve x2 denkleminin kökleri olmak üzere sayısının sanal (imajiner) kısmı denir. x 1, 2 = Re(z) = a ve Im(z) = b şeklinde gösterilir. – b ! b 2 – 4ac dır. 2a Karmaşık Sayının Eşleniği ∆ = b2 – 4ac olmak üzere ∆ < 0 ise denklemin reel sayılarda kökü – z = a + bi karmaşık sayısının eşleniği, z = a – bi dir. yoktur. ∆ = 0 ise denklemin çakışık iki tane kökü var- Karmaşık Sayıların Eşitliği dır. z1 = a + bi ve z2 = c + di karmaşık sayıları için, ∆ > 0 ise denklemin birbirinden farklı iki z1 = z2 ⇔ ( a = c ve b = d ) dir. reel kökü vardır. i Sayısının Kuvvetleri İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMİN KÖKLERİYLE KAT SAYILARI ARASINDAKİ BAĞINTILAR ax2 + bx + c = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 olmak üzere, n ∈ N olmak üzere, i0 = i4 = i8 = .......... = i4n = 1 i1 = i5 = i9 = .......... = i4n+1 = i x1 + x 2 = − b a i2 = i6 = i10 = .......... = i4n+2 = –1 c a x1.x 2 = i3 = i7 = i11 = .......... = i4n+3 = –i 1 1 b + =− x 1 x2 c ® Δ |x1 − x 2|= |a| 2 x1 1 x 21 2 + x2 + = 1 x 22 köklerinden biri a2 b2 − 2ac ® (1 + i)2 = 2i ve (1 – i)2 = –2i dir. c2 KÖKLERİ BELLİ OLAN İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMİN YAZILMASI Kökleri x1 ve x2 olan II. dereceden denklem 2 x – (x1+ x2) x + x1 x2 = 0 dır. Rasyonel kat sayılı ikinci dereceden denklemin bir kökü ( a – vb ) ise diğeri ( a + vb ) dir. 336 x1 = a + bi ise diğeri x2 = a – bi dir. b2 − 2ac = Reel kat sayılı ikinci dereceden bir denklemin Eşlenikle İlgili Özellikler ® ^zh= z ® ® z 1 .z 2 = z 1 .z 2 ® c ® z n = ^ zh n z1 + z2 = z1 + z2 z1 z1 m= z2 z2 Karmaşık Sayılarda Dört İşlem y = ax2 şeklindeki fonksiyonların grafiği z = a + bi ve w = c + di olsun. z + w = (a + c) + (b + d) i y z – w = (a – c) + (b – d) i z.w = (ac – bd) + (ad + bc) i x z z.w ac + bd + ^ bc – adh i = = w w. w c2 + d2 II. DERECEDEN FONKSİYONLAR (PARABOL) a, b, c ∈ R ve a ≠ 0 olmak üzere 2 f(x) = ax + bx + c fonksiyonuna ikinci dereceden y = ax2 + c şeklindeki fonksiyonların grafiği fonksiyon denir. y = ax2 nin grafiği y ekseni üzerinde c birim Bu fonksiyonun grafiğine parabol denir. kaydırılır. Parabolün grafiği çizilirken aşağıdaki yöntem y izlenir. 1. y = ax2 + c Parabolün eksenleri kestiği noktalar bulunur. y = ax2 y = ax2 – c x = 0 ise f(0) = c olup y eksenini (0, c) c noktasında keser. x 2 y = 0 ise ax + bx + c = 0 olur. –c i. ∆ < 0 ise parabol x eksenini kesmez. (a > 0 ise parabol x ekseninin yukarısında a < 0 ise parabol x ekseninin altındadır.) ii. ∆ = 0 ise parabol x eksenine teğettir. y = a(x – r)2 şeklindeki fonksiyonların grafiği iii. ∆ > 0 ise parabol x eksenini iki noktada keser. y = ax2 nin grafiği x – r = 0 , x = r birim x ekseni üzerinde kaydırılır. y 2. Parabolün tepe noktasının koordinatları bulunur. y = a(x + r)2 y = ax2 y = a(x – r)2 T(r, k) olmak üzere, r=– 3. b 4ac – b 2 dır. , k = f ( r) = 2a 4a –r r x Bulunan bu noktalar birleştirilerek parabolün grafiği çizilmiş olur. 337 y = a(x – r)2 + k BİR DOĞRU İLE BİR PARABOLÜN DURUMLARI şeklindeki fonksiyonların grafiği f(x) = a1x2 + b1x + c1 parabolü ile y = mx + n doğ- y = a(x – r)2 nin grafiği x = r doğrusu üzerinde k birim kaydırılır. rusunun denklemlerinin ortak çözümünden elde edilen ikinci dereceden denklem, ax2 + bx + c = 0 olsun. y Bu durumda; y = a(x – r)2 + k y = ax2 y = a(x – r)2 Reel kökü yoksa (∆ < 0) doğru parabolü kesmez. f(x) k d r x f(x) = ax2 + bx + c fonksiyonunu en büyük b veya en küçük yapan değer r = – dir. 2a En büyük veya en küçük değer k = f (r ) = Çakışık iki kök varsa (∆ = 0) doğru parabole teğettir. f(x) 4ac – b 2 dır. 4a a > 0 ise k en küçük değerdir. d (x1, y1) a < 0 ise k en büyük değerdir. f(x) = ax2 + bx + c parabolünün simetri ekseni x=– b doğrusudur. 2a ax2 + bx + c = 0 denkleminin çözümünden bulanan x1 = x2 = kökü teğet değme noktasının apsisidir. İKİ PARABOLÜN BİRBİRİNE GÖRE DURUMLARI –b 2a Farklı iki kök varsa (∆ > 0) doğru parabolü iki noktada keser. f(x) İki parabolün denklemlerinin oluşturduğu sistemin d çözüm kümesi bulunur. Çözüm kümesi boş küme ise kesişmezler (x1, y1) (x2, y2) Çözüm kümesi tek elemanlı ise teğettirler. Çözüm kümesi iki elemanlı ise iki noktada kesişirler. 338 ax2 + bx + c = 0 denkleminin çözümünden bulanan kökler kesim noktalarının apsisleridir. 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 1 Çözüm Aşağıdaki denklemlerin reel sayılarda çözüm kümelerini bulunuz. a. x2 – 9 = 0 b. 3x2 – 6x = 0 c. 2x2 + 4 = 0 x2 = 1 denkleminin çözüm kümesi nedir? 5. 2x2 + 10x = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 2. 3x2 – 12 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 6. x2 = x denkleminin çözüm kümesi nedir? 7. 4x2 + 20 = 0 ESEN YAYINLARI 1. 3. 2 5 – x = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? çözüm kümesi nedir? 8. 4. x2 – 4x = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? denkleminin gerçel sayılarda x2 + 1 = 0 denkleminin gerçel sayılarda çözüm kümesi nedir? 339 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 2 Çözüm Aşağıdaki denklemlerin çözüm kümelerini bulunuz. a. x2 – 3x + 2 = 0 b. x2 – 2x + 1 = 0 c. 1. 2x2 + 3x – 2 = 0 x2 – 4x – 21 = 0 denkleminin çözüm kümesi 5. nedir? 2. x2 + 4x + 4 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? x2 + x – 6 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 6. 4x2 – 4x + 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi ESEN YAYINLARI nedir? 3. x2 – 7x + 10 = 0 denkleminin çözüm kümesi 7. nedir? 3x2 + 7x – 6 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 4. x2 + 2x + 1 = 0 nedir? 340 denkleminin çözüm kümesi 8. 10x2 – 11x + 3 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 3 Çözüm Aşağıdaki denklemlerin gerçek sayılarda çözüm kümelerini bulunuz. a. x2 – 2x – 1 = 0 b. x2 – 4x + 6 = 0 1. x2 – 4x + 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi 5. x2 + x – 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? denkleminin çözüm kümesi 6. x2 – 2v2x + 2 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 2. x2 – 6x + 7 = 0 nedir? ESEN YAYINLARI nedir? 3. x2 – 4x – 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi 7. nedir? 4. x2 – 2x – 2 = 0 nedir? x2 + x + 1 = 0 denkleminin reel sayılarda çözüm kümesi nedir? denkleminin çözüm kümesi 8. 2x2 – x + 3 = 0 denkleminin reel sayılarda çözüm kümesi nedir? 341 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 4 a. Çözüm x2 – 3x + 2m – 1 = 0 denkleminin eşit iki kökü varsa m kaçtır? b. m ≠ 0 olmak üzere, mx2 – 6x + 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi bir elemanlı ise m kaçtır? 1. 2x2 – x + m – 2 = 0 denkleminin eşit iki kökü 4. 2. 3x2 – 2x + m – 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi bir elemanlı ise m kaçtır? 3. x2 – (m + 1)x + 4 = 0 denkleminin çakışık iki kökü varsa m kaçtır? 342 varsa m kaçtır? ESEN YAYINLARI varsa m kaçtır? x2 – (2m – 1)x + 1 = 0 denkleminin çift kat kökü 5. mx2 – 4x + 2 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 olmak üzere, x1 – x2 = 0 ise m kaçtır? 6. x2 + 2(m + 1)x + m + 3 = 0 denkleminin eşit iki kökü varsa m kaçtır? 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 5 a. Çözüm 2 2x – 4x + m – 1 = 0 denkleminin farklı iki gerçek kökü varsa m hangi aralıkta değer alır? b. m ≠ 0 olmak üzere, mx2 – 4x + 3 = 0 denkleminin reel kökünün olmaması için m hangi aralıkta değer almalıdır? 1. x2 – 4x – m = 0 denkleminin farklı iki gerçek 4. kökü varsa m hangi aralıkta değer alır? 2x2 – 4x + m – 2 = 0 denkleminin reel sayılarda çözüm kümesi Ø ise m nin değer aralığını 2. 2 x – 2x + m – 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi iki elemanlı ise m nin değer aralığını bulunuz. ESEN YAYINLARI bulunuz. 5. x2 – 6x + a + 2 = 0 denkleminin köklerinin reel olduğu bilindiğine göre, a hangi aralıkta değer alır? 6. a ≠ 1 olmak üzere, (a – 1)x2 – (2a + 1)x + a + 1 = 0 denkleminin 3. 2 mx – 2mx + m + 1 = 0 denkleminin farklı iki ger- kökleri reel olmadığına göre, a nın değer aralığı çek kökü varsa m nin değer aralığını bulunuz. nedir? 343 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 6 2 2 Çözüm 2 (x – x) – 8(x – x) + 12 = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. 1. x4 – 5x2 + 4 = 0 denkleminin çözüm kümesini 5. bulunuz. 2. bulunuz. 6. x6 – 16x3 + 64 = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. 2x + 1 x –1 + 2. = 3 denkleminin çözüm kümex –1 2x + 1 sini bulunuz. ESEN YAYINLARI 3. 4x – 3.2x+1 + 8 = 0 denkleminin çözüm kümesini 7. (x2 + x)2 – 8x2 – 8x + 12 = 0 denkleminin çözüm x 3 – x 2 – 6x = 0 denkleminin çözüm kümesini x2 – 4 bulunuz. kümesini bulunuz. 4. x – 1 2 1– x – 12 = 0 c m + x x kümesini bulunuz. 344 denkleminin çözüm 8. x2 – 4 x + 2 – +4 = 0 x+2 x–2 kümesini bulunuz. denk le mi nin çö züm 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 7 Çözüm 2 x – |x| – 20 = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. 1. x2 – |9x| = 0 denkleminin çözüm kümesini bulu- 5. nuz. 2. x2 + |x – 1| – x = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. x2 + |x| – 2 = 0 denkleminin çözüm kümesini 6. sini bulunuz. ESEN YAYINLARI bulunuz. |x2 + 1| + |x| – 7 = 0 denkleminin çözüm küme- 3. x2 + |x – 2| = 0 denkleminin gerçek sayılarda 7. çözüm kümesini bulunuz. 4. |x2 – 1| – |1 – x| = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. |x2 – 4| – |x + 2| = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. 8. |x + 1|2 – |4 + 4x| + 3 = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. 345 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 8 5–x + x = 3 Çözüm denkleminin çözüm kümesini bulunuz. 1. 2+ x+3 = 0 5. denkleminin gerçek sayılarda çözüm kümesi nedir? 2. x– x –1 = 3 denkleminin nedir? çözüm 6. kümesi ESEN YAYINLARI x + x+5 = 5 denkleminin çözüm kümesi 7. 3+ x –1 = 2 nedir? 346 denkleminin çözüm x+2 +2 x –1 x –1 +3 = 0 x+2 denkleminin reel sayılarda çözüm kümesi nedir? nedir? 4. x 2 – x + 2 – x2 + x = 0 kümesi nedir? nedir? 3. x – 1 + x + 3 = 2 denkleminin çözüm kümesi denkleminin çözüm kümesi 8. x+2 + 6 =4 x+2 +1 kümesi nedir? denkleminin çözüm 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 9 Çözüm 2 x – (m + 1)x + 2 = 0 denkleminin köklerinden biri 1 ise diğeri kaçtır? 1. 2x2 – mx + 3m – 1 = 0 denkleminin bir kökü 2 5. ise a – 2a2 kaçtır? ise m kaçtır? 6. 2 3. 3x2 – 2mx + m – 2 = 0 denkleminin köklerinden x – mx + n + 1 = 0 denkleminin kökleri 1 ve biri m olduğuna göre, m nin alabileceği değerler –1 ise m.n kaçtır? kümesi nedir? ESEN YAYINLARI 2. 4x2 – 2x – 1 = 0 denkleminin köklerinden biri a 7. 2 x – mx – 3 = 0 denkleminin bir kökü 1 ise diğer x2 + (b – 1)x + c + 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi {–2, 3} ise b + c kaçtır? kökü kaçtır? 8. 4. 2 2x – (m + 1)x – 1 = 0 denkleminin köklerinden x2 – (m + 1)x + 3 – v3 = 0 denkleminin köklerinden biri x1 = 1 – v3 olduğuna göre, m kaçtır? biri –1 ise diğeri kaçtır? 347 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 10 a. Çözüm Kökleri 2 ve –3 olan ikinci dereceden denklemlerden birini bulunuz. b. Köklerinden biri 2 – v3 olan rasyonel kat sayılı, 2. dereceden denklemlerden birini bulunuz. 1. Kökler toplamı 2, kökler çarpımı –3 olan 2. dere- 5. ceden denklemlerden birini bulunuz. yonel kat sayılı denklemlerden birini bulunuz. 6. 2. Köklerinden biri 1 – v5 olan 2. dereceden, ras- Kökleri –4 ve 2 olan 2. dereceden denklemler- Köklerinden biri v3 + 2 olan 2. dereceden, rasyonel kat sayılı denklemlerden birini bulunuz. 3. ESEN YAYINLARI den birini bulunuz. Çözüm kümesi {–1, 4} olan 2. dereceden denk- 7. lemlerden birini bulunuz. 4. Çözüm kümesi {–3} olan 2. dereceden denklemlerden birini bulunuz. 348 8. 1 olan 2. dereceden, ras5 –2 yonel kat sayılı denklemlerden birini bulunuz. Köklerinden biri 1 – 2 olan 2. dereceden, ras2 yonel kat sayılı denklemlerden birini bulunuz. Köklerinden biri 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 11 Çözüm 2 2x – 2mx + 3m – 1 = 0 denkleminin kökler toplamı, kökler çarpımının 2 katı ise m kaçtır? 1. 3x2 – 6x – 2 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 5. ise x1 + x2 + x1.x2 kaçtır? ise |x1 – x2| kaçtır? 2x2 – 4x + 1 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 1 1 ise kaçtır? + x1 x2 6. x2 – 4x – 1 = 0 denkleminin x1 ve x2 kökleri 2 2 için x1 .x2 + x1.x2 kaçtır? ESEN YAYINLARI 2. 2x2 + 3x – 1 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 3. x2 – 5x – 1 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 ise 2 2 7. x1 + x2 kaçtır? 4. x2 + 2x – 2 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 ise 3 3 x1 + x2 kaçtır? x2 + 3x + m – 1 = 0 denkleminin kökler toplamı, kökler çarpımına eşit ise m kaçtır? 8. x2 – mx – 8 = 0 denkleminin x1 ve x2 kökleri 2 için x1 = x2 ise m kaçtır? 349 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar 9. x2 – 2mx + 2 = 0 denkleminin köklerinin aritme- 14. x2 – 2x + 6n – 9 = 0 denkleminin kökleri x1 ve tik ortalaması geometrik ortalamasına eşit ise m x2 olmak üzere, x21 – x22 = 12 ise n kaçtır? kaçtır? 15. x2 – (2 – a)x + b – 2 = 0 denkleminin kökleri 10. x2 – 2x – 2 = 0 denkleminin x1 ve x2 kökleri 1 1 için kaçtır? + x1 + 1 x2 + 1 4 – a ve 4 – b ise a2 + b2 kaçtır? 16. x2 + (x1 – 4)x + 2x2 = 0 denkleminin sıfırdan 11. x2 – 3x + m – 2 = 0 denkleminin x1 ve x2 kök- farklı kökleri x1 ve x2 ise x1 + x2 kaçtır? ESEN YAYINLARI leri için x1 – 2x2 = –3 ise m kaçtır? 12. x2 – (2m – 1)x + m – 1 = 0 denkleminin simetrik 17. 2x2 + 12x + m = 0 denkleminin kökleri x1 ve iki kökünün olması için m kaç olmalıdır? x2 dir. (2x1 – 1)(2x2 – 1) = 7 olduğuna göre, m (Not: Kökler simetrik ise x1 = –x2 dir.) kaçtır? 13. x2 – (x1 – 2)x + x2 + 3 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 olduğuna göre, x1.x2 kaçtır? 350 18. x2 – 4x + 1 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 olduğuna göre, x 1 + x 2 kaçtır? 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 12 Çözüm 2 x + mx – n = 0 denkleminin bir kökü 1, x2 – kx + r = 0 denkleminin bir kökü 2 dir. Bu iki denklemin diğer kökleri ortak ise m + k kaçtır? 1. x2 – ax + b = 0 denkleminin bir kökü 3, 4. x2 + cx + d = 0 denkleminin bir kökü 4 tür. x2 – mx + 2 = 0 ile 2x2 – 4x – n = 0 denklemlerinin ikişer kökleri de ortak ise m + n kaçtır? Bu iki denklemin diğer kökleri ortak ise, a + c 2. x2 + mx + n = 0 denkleminin bir kökü 4, x2 + px + r = 0 denkleminin bir kökü 2 dir. n Bu iki denklemin diğer kökleri ortak ise kaçtır? r 3. x2 – 4x + m = 0 denkleminin kökleri x2 – mx – n – 2 = 0 denkleminin köklerinden 3 er fazla ise m kaçtır? ESEN YAYINLARI kaçtır? 5. x2 + mx – n + 3 = 0 denkleminin kökleri x2 + (m + 1)x – 2n + 2 = 0 denkleminin köklerinin yarısına eşit ise m2 + n2 kaçtır? 6. x2 + nx – 2 = 0 ve 2x2 – nx – 3 = 0 denklemlerinin birer kökleri ortak ise n nin alabileceği değerlerin oranı kaçtır? 351 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 13 Çözüm 2 x – 3x – 1 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 dir. Kökleri x1 – 2 ve x2 – 2 olan 2. dereceden denklemi bulunuz. 1. x2 – 4x + 1 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 4. ise, kökleri x1 + 3 ve x2 + 3 olan 2. dereceden x2 – 2mx + m – 1 = 0 denkleminin kökleri arasında m ye bağlı olmayan bir bağıntı bulunuz. denklemi bulunuz. Kökleri, x2 – 2x – 4 = 0 denkleminin köklerinden birer eksik olan 2. dereceden denklemi bulunuz. 3. 5. ESEN YAYINLARI 2. x2 + (m + 3)x – 8 = 0 denklemlerinin birer kökleri ortak ise m kaçtır? x2 + 2x – 2 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 2 2 olan 2. dereceden denkve x1 x2 lemi bulunuz. dir. Kökleri 352 x2 – 3x + m – 2 = 0 6. x2 + bx + c = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 dir. Kökleri x1 + b ve x2 + b olan 2. dereceden denklemi bulunuz. 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 14 3 Çözüm 2 x – 2x – x + 2 = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. 1. (x – 2)(x2 – 3x + 2) = 0 denkleminin çözüm 5. kümesini bulunuz. 2. x3 – 4x2 + x – 4 = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. x3 – x2 – x + 1 = 0 denkleminin çözüm kümesini 6. bulunuz. x 3 + x 2 – 4x – 4 = 0 denklemini sağlayan x x2 + x – 2 ESEN YAYINLARI değerlerinin toplamı kaçtır? 3. x3 + x2 – 4x – 4 = 0 denkleminin çözüm kümesini 7. bulunuz. 4. x3 – 5x2 + 6x = 0 denkleminin çözüm kümesini bulunuz. x3 + 6x2 + ax + b = 0 denkleminin üç kökü de birbirine eşit olduğuna göre, a + b kaçtır? 8. x3 – 5x2 + mx + n = 0 denkleminin kökleri x1 = 1 ve x2 = x3 ise m kaçtır? 353 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 15 a. 3 Çözüm 2 x – 6x + 11x – 6 = 0 denkleminin bir kökü 3 ise diğer iki kökünü bulunuz. b. İki kökü 3 ve 1 – v3 olan 3. dereceden rasyonel kat sayılı denklemi bulunuz. 1. x3 + x2 – mx – m = 0 denkleminin bir kökü –2 4. 2. x3 – mx2 + 2mx – 8 = 0 denkleminin köklerinden biri 1 ise diğer iki kökünü bulunuz. 3. –1, 0 ve 2 olan üçüncü dereceden denklemi bulunuz. ESEN YAYINLARI ise diğer iki kökünü bulunuz. Kökleri 5. İki kökü 2 ve 2 – v3 olan üçüncü dereceden rasyonel kat sayılı denklemi bulunuz. (x – 1)(x2 – 3x + m – 1) = 0 denkleminin farklı üç gerçek kökü varsa m ne olmalıdır? 6. İki kökü –1 ve 1 + v5 olan üçüncü dereceden rasyonel kat sayılı denklemi bulunuz. 354 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 16 REHBER SORU 17 Aşağıdaki sayıları imajiner sayı birimi ile yazınız. Aşağıdaki sayıları imajiner sayı birimi ile yazınız. a. c– 4 a. i10 b. c–5 c. –12 c– 2 . c– 3 işleminin sonucu nedir? 2. c– 2 . c– 3 . c– 6 işleminin sonucu nedir? 3. 2 – c– 4 işleminin sonucu nedir? 5 . –5 işleminin sonucu nedir? 5 c– 1 . c– 4 . c– 9 . nedir? ESEN YAYINLARI 1. 5. 1 i c. 1 i3 Çözüm Çözüm 4. b. 1. 1 1 1 işleminin sonucu nedir? + + i i2 i3 2. i2008 + i–2008 işleminin sonucu nedir? 3. P(x) = x5 – 2x4 + x3 – 3x ise P(– i) nedir? 4. i– 2 + i– 3 işleminin sonucu nedir? –i – 4 – i – 5 5. P(x) = x4 – 4x3 + x2 – 2x + 1 ise P(– i) nedir? – 16 işleminin sonucu 355 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 18 REHBER SORU 19 i + i2 + i3 + ..... + i49 + i50 n ∈ N olmak üzere, i4n+3 + i8n+1 + i12n+2 değeri nedir? ifadesinin eşiti nedir? Çözüm Çözüm n ∈ N olmak üzere, 4n+1 i 2. 8n+2 +i 12n+3 +i n ∈ N olmak üzere, i 6n + 2 işleminin sonucu nedir? i 2n – 1 3. 2. i2 – i4 + i6 – i8 + ..... + i38 – i40 ifadesinin eşiti nedir? 3. i.i2.i3. ..... .i19 ifadesinin eşiti nedir? n ∈ N olmak üzere, i n + 2 + i 5n + 1 işleminin sonucu nedir? i 9n – 2 5. i + i2 + i3 + ..... + i18 + i19 ifadesinin eşiti nedir? n ∈ N olmak üzere, i 4n – 2 + i 8n – 3 işleminin sonucu nedir? i 12n – 4 4. 1. işleminin sonucu nedir? ESEN YAYINLARI 1. 4. i 13 + i 14 i – 13 – i – 14 işleminin sonucu nedir? n ∈ N olmak üzere, i 4n + 1 .i 3n + 4 işleminin sonucu nedir? i 7n + 2 356 5. f(x, y) = x3 + y2 – xy + 2 ise f(i, – i) nedir? 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 20 REHBER SORU 21 z = i2 + i4 + i7 ise Re(z) ve Im(z) değerlerini z1 = a + 1 + 2i, z2 = 5 + (b – 1)i ve z1 = z2 ise bulunuz. a.b kaçtır? Çözüm Çözüm 1. z = 2 + 3i ve w = 1 – i ise 1. Re(z) + Im(w) kaçtır? 2. z = 4 – c– 4 ise Re(z) + Im(z) kaçtır? 3. z= 4. z= 1 – i 2i 2 5. z = w ise a + b kaçtır? z = x + i – y, w = 4 – xi ve z = w ise x.y kaçtır? ise Im(z) kaçtır? 3. 2a + b + i – 2 = 3 – bi ise a + b kaçtır? ise Re(z) + Im(z) kaçtır? 4. z1 = 3 + 2i ve z2 = a – b + bi karmaşık sayıları z = i + i2 + i3 + ..... + i61 + i62 ise Re(z) + Im(z) ESEN YAYINLARI 2. 2 – –2 2 kaçtır? z = a – 1 + i, w = 2a + 1 + (b – 1)i ve eşit ise a + b kaçtır? 5. z = x – y + 1 ve w = 3 + yi karmaşık sayıları eşit ise x + y kaçtır? 357 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 22 REHBER SORU 23 x2 – 2x + 10 = 0 z = 2 + 3i karmaşık sayısı ile eşleniğini kompleks düzlemde gösteriniz. denkleminin çözüm kümesi nedir? Çözüm 1. – z = –1 + i ise z nedir? 2. – z = i + 2 ise z nedir? – 2+i ise z nedir? 3 3. z= 4. – z = 1 + v2 – 3i ise z nedir? 5. – z = 5i ise z nedir? 358 ESEN YAYINLARI Çözüm 1. x2 + x + 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 2. x2 + 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 3. x2 + 4 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 4. x2 – 4x + 13 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 5. x4 + 3x2 = 4 denkleminin çözüm kümesi nedir? 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 24 REHBER SORU 25 Köklerinden biri 1 + 2i olan reel kat sayılı ikinci z = 1 + i ve w = 3 – 4i ise dereceden denklemi bulunuz. Çözüm Çözüm 1. z nedir? w Köklerinden biri 1 – i olan reel kat sayılı ikinci 1. z = 1 + i ve w = 2 + i ise z.w nedir? 2. z = 2 – i ve w = 3 + 4i ise 2z – 3w nedir? 3. z1 = i ve z2 = 1 + i ise 4. – z1 = 3 + 2i ve z2 = 2 – i ise z1 – z2 nedir? 5. ^ 2 + ih^ i 3 + 1h işleminin sonucu nedir? i–1 2. Köklerinden biri i olan reel kat sayılı ikinci dereceden denklem nedir? 3. Köklerinden biri –2i + 1 olan reel kat sayılı ikinci ESEN YAYINLARI dereceden denklem nedir? z1 z2 nedir? dereceden denklem nedir? 4. Köklerinden biri 2 + v3 olan rasyonel kat sayılı ikinci dereceden denklem nedir? 5. x3 – 1 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir? 359 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 26 (1 + i) 7 REHBER SORU 27 – z + 2.z = 6 + i ifadesinin sonucu nedir? olduğuna göre, Re(z) + Im(z) nedir? Çözüm Çözüm (1 – i)4 ifadesinin sonucu nedir? 2. (1 – i)7 ifadesinin sonucu nedir? 3. ^ 1 + ih10 ^ 1 – ih9 1. ESEN YAYINLARI 1. 2. – 2.z + z = 12 + 6i ise z karmaşık sayısı nedir? z = 2 + i olmak üzere, – z.(1 – i) = n + z eşitliğini sağlayan n reel sayısı kaçtır? ifadesinin sonucu nedir? 3. – z.(1 – i) = 2 + z ise z karmaşık sayısı nedir? 4. (2 + 2i)5.(2 – 2i)6 ifadesinin sonucu nedir? 4. – z –1 = 1 – i ise Re(z) + Im(z) nedir? z 5. 1 + i 1– i ifadesinin sonucu nedir? + 1– i 1 + i 5. z+1 = 1 + i ise z karmaşık sayısı nedir? z 360 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 28 2 2 Çözüm 2 2 y = x , y = 2x , y = –x , y = –2x fonksiyonlarının grafiklerini çiziniz. 1. y = 3x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 2. y= 3. y = 4x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. y = –3x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 5. y=– 6. y = –4x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 3 ESEN YAYINLARI x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 2 4. 361 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 29 Çözüm 2 y = 2x – 2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. y = x2 – 4 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 4. y = 1 – x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 2. y = 2x2 + 1 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 5. y = –2x2 – 2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 3. y = x2 + 2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 6. y = 4 – x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. ESEN YAYINLARI 1. 362 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 30 Çözüm 2 f(x) = x – 2x – 3 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. y = x2 – 4x – 5 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 4. y = x2 – 4x fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 2. y = –x2 – 2x + 3 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 5. y = x – x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 3. y = x2 – 2x + 5 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 6. y = –x2 + x – 4 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. ESEN YAYINLARI 1. 363 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 31 Çözüm 2 y = 2(x – 1) – 2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 1. y = 2(x + 1)2 – 8 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 4. y = –(x – 1)2 – 2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 2. y = –3(x – 2)2 + 3 fonksiyonunun grafiğini çizi- 5. y = –(x + 1)2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 6. y = (x + 3)2 – 1 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. ESEN YAYINLARI niz. 3. y = 2(x – 2)2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 364 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 32 Çözüm 2 f(x) = 2x – mx + 1 fonksiyonunun grafiği A(1, 7) noktasından geçiyorsa bu parabolün tepe noktasını bulunuz. 1. f(x) = 3x2 – 2mx + 1 fonksiyonunun grafiği 4. 2. f(x) = 2x2 – mx + 2m – 6 fonksiyonunun y eksenini kestiği noktanın ordinatı 2 ise m kaçtır? 3. f(x) = (m – 1)x2 + 2x – m – 2 fonksiyonunun grafiği başlangıç noktasından geçiyorsa m kaçtır? sından geçiyorsa tepe noktasını bulunuz. ESEN YAYINLARI A(–1, 3) noktasından geçiyorsa m kaçtır? f(x) = x2 + mx + m – 1 parabolü A(1, 2) nokta- 5. f(x) = x2 – mx + 2m – 4 fonksiyonunun y eksenini kestiği noktanın ordinatı 4 ise tepe noktasının koordinatları nedir? 6. y = (a – 1)x2 – 4x + a + b – 1 parabolünün tepe noktası T(1, –2) ise parabol y eksenini hangi noktada keser? 365 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 33 Çözüm 2 y = x – 2x + m – 1 parabolü x eksenine teğet ise m nedir? 1. y = 2x2 – 4x + m – 2 parabolü x eksenine teğet 4. 2. f(x) = (m – 1)x2 – 2x + 1 fonksiyonunun grafiği y = 0 doğrusuna teğet ise m kaçtır? 3. y = mx2 – 2x – 3 parabolü x eksenine teğet ise m kaçtır? tarafında teğet ise m kaçtır? ESEN YAYINLARI ise m kaçtır? y = x2 + mx + 1 parabolü x eksenine pozitif 5. y = x2 + (m + 1)x + 4 parabolü x eksenine negatif tarafında teğet ise m kaçtır? 6. y = –x2 + 6x + m + 1 parabolü x eksenini farklı iki noktada kestiğine göre, m nin değer aralığı nedir? 366 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 34 Çözüm Aşağıdaki parabollerin simetri eksenlerini bulunuz. a. y = 2x2 b. y = 3x2 + 1 c. y = x2 – 2x – 3 d. y = 2(x – 4)2 + 1 1. y = x2 – 4x + 1 parabolünün simetri eksenini 4. bulunuz. y = x2 – (m – 2)x – m + 1 parabolünün simetri ekseni x = 1 doğrusu ise parabolün y eksenini 2. y = 2(x + 3)2 – 1 parabolünün simetri eksenini bulunuz. 3. y = 2x2 – (m + 1)x – 3 parabolünün simetri ekseni x = 3 doğrusu ise m kaçtır? ESEN YAYINLARI kestiği noktanın ordinatı kaçtır? 5. f(x) = x2 – (m + 1)x + 3 parabolünün x eksenine en yakın noktasının apsisi –1 ise ordinatı kaçtır? 6. f(x) = x2 + (m + 3)x + 1 fonksiyonunun grafiği x = 5 doğrusuna göre simetrik ise f(–1) kaçtır? 367 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 35 Çözüm Aşağıdaki fonksiyonların varsa en büyük veya en küçük değerlerini bulunuz. a. y = x2 – 2x – 3 b. y = –x2 – 4x + 1 1. y = 2x2 – 8x + 1 fonksiyonunun en küçük değeri 5. kaçtır? f(x) = ax2 – 2ax + a + 2 fonksiyonunun alabileceği en küçük değer kaçtır? (a > 0) 6. x ∈ R olmak üzere, kenar uzunlukları (x – 1) cm ve (12 – 4x) cm olan bir dikdörtgenin alanı 2. y = –x2 + 2x – 3 fonksiyonunun en büyük değeri en çok kaç cm2 dir? ESEN YAYINLARI kaçtır? 3. 7. y = –x2 + 2x + 1 – m parabolünün en büyük y = 3(x + 1)2 – 4 fonksiyonunun en küçük değeri değerine eşit olduğuna göre, m nin alabileceği kaçtır? değerler kümesi nedir? 8. 4. y = x2 – mx + 2 parabolünün en küçük değeri, f : [0, 6] → R A = (1 – b)(b – 3) ise A nın en büyük değeri f(x) = x2 – 4x + 6 fonksiyonunun alabileceği kaç kaçtır? farklı tam sayı değeri vardır? 368 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 36 Çözüm Yanda grafiği y verilen fonksiyonun kuralını bulunuz. –1 0 2 x –4 4. Aşağıda grafikleri verilen fonksiyonların kuralla- y rını bulunuz. y 1. 1 –1 –3 x 1 0 –4 x 3 0 –4 –2 ESEN YAYINLARI 5. 2. y 2 –1 2 0 x y 1 –2 0 6. 3. x 2 y y –5 –1 1 0 x –1 0 –2 x –2 369 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 37 Çözüm Yanda grafiği y verilen fonksiyonun 4 kuralını bulunuz. 2 0 1 x 4. Aşağıda grafikleri verilen parabollerin denklemi- y ni bulunuz. 1. 1 x 0 y –2 1 0 –1 –2 T(1, –2) x T(1, –2) 5. y 3 T(1, 3) 1 x 0 1 3. 2 x 0 y T(–2, 0) 3 370 –1 6. y 0 y T(–1, 2) ESEN YAYINLARI 2. 0 T(2, 0) x –3 x 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 38 Çözüm y 2 O A x B T(2, k) Yukarıdaki grafiği çizilmiş olan parabolün tepe noktası T(2, k) dır. |OB| = 3|AO| ise A noktasının apsisi kaçtır? 1. 3. y –2 O A 3 –1 O A x B T(–2, k) y B x –3 k T Şekildeki parabolün tepe noktası T dir. Yukarıda grafiği çizilmiş olan parabolün tepe A(–1, 0), B(3, 0) ise A(OTB) kaç br2 dir? noktası T(–2, k) dır. 2. ESEN YAYINLARI |AO| = 3|OB| ise B noktasının apsisi kaçtır? y y 4. y = x 2 – 6x + m 2 y = x – 6x + m T A O B x O Yukarıda grafiği çizilmiş olan parabolün denklemi 2 A(8, 0) x Şekildeki parabolün denklemi y = x2 – 6x + m y = x – 6x + m dir. dir. T tepe noktası ve A(OTA) = 20 br2 ise m |OB| = 5|OA| ise m kaçtır? kaçtır? 371 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 39 Çözüm 2 y = x – 2x + 3 parabolü ile y = –x + 5 doğrusunun kesim noktasını bulunuz. 1. y = x2 – x + 2 parabolü ile y = 4 doğrusunun 5. kesim noktalarını bulunuz. y = x2 + 2x + 4 ve y = x2 + x + 2 parabollerinin kesişim noktasının koordinatlarını bulunuz. 6. y y = x2 y = 2x D 2. C y = x2 – x + 1 parabolü ile x = 2 doğrusunun kesim noktasını bulunuz. A O x B ESEN YAYINLARI Yukarıda verilen y = x2 parabolü ile y = 2x doğ- 3. rusunun grafiklerine göre, ABCD dikdörtgeninin alanı kaç br2 dir? y = x2 + x + 1 parabolü ile y = 3x + 4 doğrusunun kesim noktalarını bulunuz. 7. y x 0 y = –x2 + bx + c x+y=2 Yukarıda verilen y = –x2 + bx + c parabolü ile 4. y = x2 – x + m – 1 parabolü ile y = x – 2 doğrusu kesişmiyorsa m nedir? 372 x + y = 2 doğrusunun grafiklerine göre, b + c kaçtır? 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 40 Çözüm 2 y = x – 3x + m – 1 parabolü y = x – 1 doğrusuna teğet ise m kaçtır? 1. y = x2 – 6x + m parabolü y = 2 doğrusuna teğet 4. olduğuna göre, m kaçtır? y = x2 – mx + 2 parabolü y = x + 1 doğrusuna teğet ise m nin alabileceği değerler çarpımı 2. y = x2 – 4x + m parabolü y = 2 – x doğrusuna teğet ise m kaçtır? 3. y = x2 – 2x + m – 1 parabolü y = 2 doğrusuna teğet ise m kaçtır? ESEN YAYINLARI kaçtır? 5. y = x2 + mx + m + 1 parabolü y = x + 2 doğrusuna teğet ise m nin alabileceği değerler toplamı kaçtır? 6. f(x) = x2 – 3x + 6 parabolünün g(x) = 5x – 10 doğrusuna teğet olduğu noktanın ordinatı kaçtır? 373 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar REHBER SORU 41 Çözüm 2 y = x – 3x + 1 parabolü ile y = 5 – x doğrusunun kesim noktaları A ve B ise [AB] nin orta noktasını bulunuz. 2. y = x2 – x + 2 parabolü ile y = 1 + 2x doğrusu- y = x2 – x – 3 parabolü ile y = 2x + 1 doğru- nun kesim noktası A ve B ise [AB] nin orta sunun kesim noktaları arasındaki uzaklık kaç noktasını bulunuz. birimdir? y = x2 – mx + 1 parabolü ile y = x – 1 doğrusunun kesim noktaları A ve B dir. [AB] nin orta noktasının apsisi 3 ise m kaçtır? 3. 4. y = x2 – 2mx – 1 parabolü ile y = 2x + 1 doğrusunun kesim noktaları A ve B dir. [AB] nin orta noktasının apsisi –2 ise m kaçtır? ESEN YAYINLARI 1. 5. y = –x2 + (a + 2)x – 3 parabolünün tepe noktasının y eksenine olan uzaklığı 4 birim olduğuna göre, a nın alabileceği değerler kümesi nedir? 6. f(x) = mx2 – 4mx + c parabolünün x eksenini kestiği noktaları arasındaki uzaklığı 10 br olduğuna göre, f(x) = 0 denkleminin kökler çarpımı kaçtır? 374 TEST 1. 1 2. Dereceden Denklemler x–5 6 + =0 x + 1 x2 + x 5. denkleminin çözüm kümesi nedir? A) {–1, 2} B) {0, 2} D) {2, 3} 2. A) {3} C) {0, 3} denkleminin çözüm kümesi B) {7} D) {–3} E) {–1, 3} x+5 x+2 + =0 x –1 x+1 kaçtır? 6. denkleminin kökler toplamı C) {–3, 17} E) {5} mx2 – (m – 3)x + 4 = 0 denkleminin köklerinden birisi 2 ise m kaçtır? B) – 7 2 C) 3 2 D) – 3 2 A) –5 E) – 2 7 B) –4 C) 0 D) 4 E) 5 ESEN YAYINLARI A) 7 2 2 2x + 15 + x = 3 aşağıdakilerden hangisidir? 3. x2 + 3x – 40 = 0 denkleminin çözüm kümesi 7. aşağıdakilerden hangisidir? x2 – 4x – 4 = 0 denkleminin köklerinin üçer eksiğinin çarpımı kaçtır? A) {3, –5} B) {5, 2} D) {–5, 8} 4. C) {–5, 6} A) 19 E) {5, –8} (x 2 – 3x – 10) . (x – 2) = 0 denkleminin çözüm x2 – 4 B) 1 C) 2 C) –25 D) –10 E) –7 3ax2 – 4ax + a + 1 = 0 denkleminin birbirine eşit iki kökü olduğuna göre a kaçtır? kümesi kaç elemanlıdır? A) 0 8. B) 17 D) 3 E) 4 A) 3 B) 1 C) –1 D) –2 E) –3 375 Çarpanlara Ayırma 9. x2 – mx + 2m – 1 = 0 denkleminin köklerinin çarpmaya göre terslerinin toplamı 1 ise m aşa3 ğıdakilerden hangisidir? A) 2 B) 1 C) 0 D) –1 13. x2 + (a + 5)x – 5 = 0 denkleminin köklerinin ikişer eksiğini kök kabul eden denklem x2 – (a – 1)x + b = 0 ise a kaçtır? A) –6 E) –2 B) –5 C) –4 D) –3 E) –2 14. Bir dikdörtgenin farklı iki kenarının uzunlukları x2 – (a + 3)x + a + 6 = 0 denkleminin köklerine 2 10. mx – (m + 1)x + 3m + 2 = 0 denkleminin kökler eşittir. Dikdörtgenin köşegen uzunluğu toplamı kökler çarpımının iki katına eşit ise kökler çarpımı kaçtır? B) – 4 3 C) – 13 3 D) 16 3 A) 2 E) 19 3 ESEN YAYINLARI A) – 1 3 c29 ise a ∈ Z+ kaçtır? B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 15. x2 – 6x + a = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 dir. x1 – x2 = 8 ise kökleri a + 5 ve a + 3 olan ikinci 11. –2x2 – (2m + 1)x + 2 = 0 denkleminin simetrik iki kökü varsa m ne olmalıdır? A) 2 B) 1 C) 1 2 D) 0 E) – 1 2 dereceden denklem aşağıdakilerden hangisidir? A) x2 + 4x – 12 = 0 B) x2 + 6x + 8 = 0 C) x2 – 4x + 12 = 0 D) x2 – 6x – 8 = 0 E) x2 –12x + 8 = 0 16. x2 + 2x – 2 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 dir. 12. x2 – (4 – p)x – 2 = 0 ve x2 – px + 8 = 0 denklem aşağıdakilerden hangisidir? denklemleri veriliyor. İkinci denklemin kökleri birinci denklemin köklerinden beşer fazla ise p kaçtır? A) 6 376 B) 7 C) 8 Kökleri x1 – 2 ve x2 – 2 olan ikinci dereceden D) 9 E) 10 A) x2 + 6x + 6 = 0 B) x2 – x – 1 = 0 C) x2 – 6x + 5 = 0 D) x2 + x – 6 = 0 E) x2 + 6x – 4 = 0 TEST 1. Karmaşık Sayılar i2 = –1 olmak üzere, i 1990 1993 +i A) i 2. 5 1996 +i B) – i 5. toplamının sonucu kaçtır? C) –1 D) 1 + i A) 3 2 E) 2i 1+i ise Re(z) aşağıdakilerden hangisine 1– i eşittir? 6. z= A) 0 B) –1 C) 1 D) 2 1 1 1 + + = a + bi ise a + b kaçtır? i 1+i 2 B) 1 2 D) – 3 2 E) –1 1– i sayısının çarpmaya göre tersi aşağıda3–i kilerden hangisidir? z= A) 2 + i E) –2 C) – 1 2 B) 2 – i E) 3 + i ESEN YAYINLARI D) 1 – i C) 1 + i 3. (1 – 2i)a + (1 + 2i)b = 1 – 4i ise A) –2 B) –3 C) 1 a kaçtır? b D) 2 7. z = a + bi olmak üzere, 3z – 5 = 1 – 3i ise a – 2b kaçtır? E) 4 A) 4 4. 2+i 2–i işleminin sonucu kaçtır? + 1 + i 1– i A) 1 B) 3 C) i D) 2i 8. E) 3 + i B) 3 C) 2 D) 0 E) –1 (1 + i)2 + (1 – i)2 + i5 toplamının sonucu kaçtır? A) – i B) –1 C) 0 D) 1 E) i 383 Çarpanlara Ayırma 9. 13. (1 – i) (1 – i3) (1 – i5) (1 – i7) (1 – i9) (1 – i11) 1– i 1 1 + i ifadesinin eşiti aşağıdakilerden + + 1 + i i 1– i hangisidir? çarpımı aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) 4 A) 1 + i B) –1 – i D) 2 + i C) – i D) 1 – i E) 8i 14. (i29 – 1) (i18 + 1) işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir? gisine eşittir? B) –8 C) 16 D) –16 A) –1 E) 64 B) 2i – 2 11. z = 1 + i ise z6 – z–6 ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir? C) – B) –8i D) – 63i 8 65i 8 E) –6i C) i + 1 E) i ESEN YAYINLARI D) 0 A) –16i C) 1 + i E) 1 – i 10. z = 1 – i olmak üzere z8 aşağıdakilerden han- A) 6 B) 8 15. ^ 2 – 2ih4 + ^ 2 + 2ih4 ifadesinin sadeleşmiş biçimi ^ i – 1h4 aşağıdakilerden hangisidir? A) 16i B) 32i C) 16 D) 32 E) 64 12. z = 2 + 3i olmak üzere, 6 z–z n z+z sidir? d A) – ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangi16. z1 ve z2 birer karmaşık sayı olmak üzere, z1 + (1 + i)6 = (z2)6 ve z2 = 1 – i ise 729 64 D) 384 B) – 243 2 729 i 64 E) – i C) 729 i 64 Re(z1) + Im(z1) kaçtır? A) –16 B) –8 C) 8 D) 16 E) 64 TEST 1. 7 Parabol f(x) = (m + 1)x2 + 2mx + m – 3 parabolü 5. A(2, 10) noktasından geçiyorsa m kaçtır? simetri ekseni x = –4 doğrusu ise m kaçtır? A) 1 A) B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 6. 2. f(x) = (m – 1)x2 + (m – 2)x + 3 parabolünün f(x) = x2 – 4x – 7 parabolünün tepe noktasının 6 7 B) 5 7 C) 7 6 D) – 7 5 E) – 6 7 y = x2 – 4x + a + 2 ve y = –3x2 + 3 parabollerinin teğet olmaları için a kaç olmalıdır? koordinatları aşağıdakilerden hangisidir? A) –2 A) (1, –9) B) (2, –10) C) 1 D) 2 E) 4 E) (2, –11) ESEN YAYINLARI D) (1, –10) B) –1 C) (2, –9) 7. f(x) = x2 – 4x – m + 1 fonksiyonunun grafiğinin daima x ekseninin üstünde olması için m aşa- 3. 2 ğıdaki koşullardan hangisini sağlamalıdır? f(x) = 2x – 5x + 2 parabolünün x eksenini kestiği noktaların apsisleri nedir? A) m > 0 1 A) ' 2, – 1 2 1 B) ' 1, 1 2 D) ' –1, 1 1 2 1 C) ' –2, 1 2 E) ' 2, D) m > –3 C) m < –3 E) –3 < m < 0 1 1 2 8. 4. B) m < 0 a, b ∈ R olmak üzere, f(x) = (m + 2)x + 2mx + m – 3 parabolünün tepe y = ax2 + bx + c ve y = bx2 + ax + d fonksiyon- noktası Ox ekseni üzerinde olduğuna göre m larının grafikleri x = x1 ve x = x2 apsisli nokta- kaçtır? larda kesiştiğine göre x1 + x2 toplamı kaçtır? 2 A) 1 B) 2 C) –3 D) – 4 E) –6 A) –1 B) – 1 2 C) 0 D) 1 2 E) 1 387 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar 9. Grafikte verilen 12. y y = f(x) parabolüne y y = f(x) göre f(5) kaçtır? 1 3 0 0 x 4 2 x –4 –3 A) 7 B) 8 C) 9 y = f(x) T D) 10 Yukarıda f : R → R, f(x) = ax2 + bx + c E) 12 fonksiyonunun grafiği verilmiştir. f(x) in en büyük değeri kaçtır? A) 1 10. Yanda grafiği verilen B) 1 2 C) 3 2 D) 2 E) 7 2 y y = ax2 + bx + c parabolü için aşağı13. m ∈ R+ için taban uzunluğu m ve bu tabana ait doğrudur? x 0 A) b > – 2a B) a < 0 D) b2 < 4ac C) ac < 0 ESEN YAYINLARI dakilerden hangisi yüksekliği (10 – 2m) olan bir üçgenin alanının en çok olması için m kaç olmalıdır? A) 3 2 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) 7 2 E) b = 2cac 14. y = x doğrusunun f(x) = –x2 + bx + c parabo11. lüne teğet olduğu noktanın apsisi 3 ise b + c y toplamı kaçtır? a A A) –4 r O k C B B) – 3 C) –2 D) –1 E) 0 x T(r, k) Şekildeki parabolde tepe noktası T(r, k) r kaçtır? |AO| = |OB| = |BC| ve A(0, a) ise k A) –12 B) –9 C) – 8 D) – 6 E) –4 15. y = 2x – 1 doğrusu f(x) = x2 + 6x + m + 1 parabolüne teğet olduğuna göre m kaçtır? A) 2 388 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 Yazılıya Hazırlık Soruları 1. x2 – 8x + c = 0 denkleminin köklerinin kareleri 4. toplamı 36 ise c kaçtır? f(x) = ax2 + bx + c parabolü üzerindeki A(1, n) ve B(9, n) noktaları verilmektedir. Buna göre, parabolün tepe noktasının apsisi nedir? 2. x2 – x + c = 0 5. y 2 3x – 5x + 3c + 4 = 0 denkleminin birer kökleri ortak olduğuna göre ESEN YAYINLARI c kaçtır? 0 A B x Şekildeki f(x) = x2 – 8x + n – 2 parabolünde |AB| = 6 br ise n kaçtır? 3. x2 – 3x – 4 = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 dir. 3 3 olan ikinci dereceden denkve x1 x2 lem nedir? Kökleri 6. y = x + 3 doğrusu, f(x) = x2 + 2x + a + 1 parabolüne teğet olduğuna göre a kaçtır? 393 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar 7. (a + 1)x2 – 2ax + a – 5 = 0 denkleminin kökle- 9. rinden biri 2 ise diğeri kaçtır? z = (2 + i)2 – (2 – i)2 ise Re(z) kaçtır? 394 maşık sayısını bulunuz. ESEN YAYINLARI 8. z + 2 = z (2 – i) – 2i eşitliğini sağlayan z kar- 10. z = i–1 + i–2 + ..... + i–19 ifadesinin eşitini bulunuz. I. II. III. Sol sütunda verilen denklemlerin çözüm kümelerini bulup sağ sütundakilerle eşleştiriniz. 1. x2 – 3x = x a. {–1, 2} 2. x2 – x – 2 = 0 b. ' –3, 3. 2x2 + 3x – 9 = 0 c. ) 4. x2 + 2x – 4 = 0 d. {–1 + v5, –1 – v5} 5. x2 – 3x + 1 = 0 e. {0, 4} 3 1 2 3+ 5 3– 5 3 , 2 2 Sol sütunda verilen karmaşık sayıların eşleniğini sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. 3 – 2i a. –1 – 2i 2. 2i – 1 b. 3 + 2i 3. 1 + 2i c. 1 – 2i 4. –3 – 2i d. –3 + 2i Sol sütunda verilen fonksiyonların grafiklerini sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. f(x) = x2 – 6x + 8 a. y –1 0 1 x –3 2. f(x) = 3x2 – 3 y b. 9 –1 5 0 2 3. f(x) = –x2 + 4x + 5 x y c. 0 3 x –1 395 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 SOLDAN SAĞA 5. YUKARIDAN AŞAĞIYA İkinci dereceden bir bilinmeyenli fonksiyonun en büyük ya da en küçük değerini aldığı nokta. 6. Kök içinde bilinmeyen bulunan denklem. 8. İki veya ikiden fazla sayıyı çarpan sayı. 10. Parabolde x = – 11. b doğrusu. 2a 1. Gerçekte yeri olmayıp zihinde tasarlanan, tahmini 2. Bir denklemin köklerinin oluşturduğu küme. 3. İkinci dereceden ax2 + bx + c = 0 denkleminde ∆ = b2 – 4ac değeri. 4. Aynı özellikleri olan noktaların oluşturduğu çizgi veya yüzey 2 ax + bx + c = 0 denklemindeki a, b ve c reel sayıları. 6. Karmaşık 13. İkinci dereceden bir bilinmeyenli fonksiyon grafiği. 7. Değişkenler arasındaki ilişkiyi göstermeye yarayan 15. Bir karmaşık sayının reel eksene göre simetiriği 16. Sanal çizgisel anlatım şekli 9. Cebirde bir denklemin kat sayılarına giren değişken nicelik. 12. 18. yüzyılın önde gelen matematikçilerinden biri 14. a ≠ 0 olmak üzere, ax2 + bx + c = 0 denkleminin derecesi. 396 Aşağıdaki soruların her birinde noktalı yerleri uygun şekilde doldurunuz. 1. .......................................... kat sayılı ikinci dereceden bir bilinmeyenli denklemin bir kökü a + vb ise diğeri a – vb dir. 2. Kökler toplam T ve kökler çarpımı Ç olan ikinci dereceden bir bilinmeyenli denklem ..................... dır. 3. ax2 + bx + c = 0 denkleminde .................................... ise farklı iki kök vardır. 4. y = f(x) = ax2 + bx + c fonksiyonunda .................................... ise grafiğin kolları yukarı doğrudur. 5. Parabol x = .................................... doğrusuna göre simetriktir. 6. a ≠ 0 olmak üzere, ax2 + bx = 0 denkleminin çözüm kümesi .................................... dır. 7. Denklemin .................................... denklemi sağlar. 8. ax2 + bx + c = 0 denkleminin kökleri x1 ve x2 ise x1 + x2 = .................................... ve x1.x2 = .................................... dır. 9. Karesi –1 olan sayıya .......................................... sayı birimi denir. 10. Bir karmaşık sayının eşleniğinin eşleniği .......................................... eşittir. 11. Reel kat sayılı ikinci dereceden bir denklemin bir kökü z ise diğer kökü .......................................... dir. 12. z = a + bi yazılışına karmaşık sayının .......................................... yazılışı denir. 13. Bir karmaşık sayının reel eksene göre simetriğine bu sayının .......................................... denir. 14. a + bi karmaşık sayısının .......................................... işlemine göre tersi –a – bi dir. 15. i nin ardışık .......................................... kuvvetinin toplamı sıfırdır. 397 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. İkinci dereceden ax2 + bx + c = 0 denkleminde, b2 – 4ac = 0 ise denklem bir tam karedir. 2. İkinci dereceden ax2 + bx + c = 0 denkleminde, b2 – 4ac < 0 ise reel kök yoktur. 3. P (x) = 0 ⇒ P(x) = 0 ∧ Q(x) ≠ 0 dır. Q (x) 4. Rasyonel kat sayılı ikinci dereceden bir bilinmeyenli denklemin bir kökü a + vb ise diğeri a – vb dir. 5. Kökleri x1 ve x2 olan ikinci dereceden denklem (x + x1)(x + x2) = 0 biçiminde yazılabilir. 6. a > 0 ise f(x) = ax2 + bx + c fonksiyonunun grafiğinin kolları aşağı doğrudur. 7. a ≠ 0 olmak üzere, f(x) = a(x – r)2 fonksiyonunun grafiği x eksenine teğettir. 8. a ≠ 0 olmak üzere, f(x) = ax 2 + bx + c fonksiyonunun grafiği x = – – 1 . – 4 = 2 dir. 9. 10. m, n ∈ R+ ise m . n = m.n 11. m, n ∈ R– ise m . n = – m.n 12. z1 + z2 = z1 + z2 13. Bir karmaşık sayı ile eşleniği reel eksene göre simetriktir. 398 b doğrusuna göre simetriktir. 2a Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 1995 – ÖYS 5. 1997 – ÖYS i = c–1 ve n pozitif tam sayı olmak üzere, y i 8n – 1 + i 4n ifadesinin kısaltılmış biçimi, aşağıi 4n – 1 dakilerden hangisidir? A) i B) i + 1 C) i – 1 D) 1 0 K x L f(x) = Ðx2 + 5x Ð 3m Ð 1 E) 2 Yukarıdaki şekilde, denklemi 2. y = –x2 + 5x – 3m – 1 olan fonksiyonun grafiği 1996 – ÖYS T(− verilmiştir. |OL| = 4.|OK| olduğuna göre m kaç- y 5 , 5) 2 tır? (0, 4) A) –2 6. 5 , 5 m ve y eksenini kestiği nokta, A(0, 4) 2 2 tür. Bu parabolün denklemi, y = ax + bx + c olduğuna göre, b kaçtır? 3. 5 4 B) – 4 5 C) – 3 2 D) 1 2 göre, z. u değeri aşağıdakilerden hangisidir? 6 + 3i A) –2 B) –1 1 + 2i D) 3 7. y denkleminin kökleri x1 ve x2 dir. A) 1 1 1 toplamı kaçtır? + 2 – x1 2 – x2 B) 2 11 D) 5 C) 2 1 – 2i E) 3 1998 – ÖYS 4x2 – 5x – 1 = 0 C) 9 4 E) 3 1997 – ÖYS E) 3 5 1997 – ÖYS Buna göre, D) 2 z = 2 + 4i ve u = 3i karmaşık sayılar olduğuna ESEN YAYINLARI Şekilde grafiği verilen parabolün tepe noktası, A) – C) 1 x 0 Tc– B) –1 A B(4, 0) x 13 E) 5 C(0, Ð 4) 4. Şekilde verilen parabolün denklemi 1997 – ÖYS y = x2 + bx + c olduğuna göre, A(x, 0) noktası- y = ax2 – 8x + 2a – 4 eğrisi, x eksenine teğet olduğuna göre, a aşağı- nın apsisi (x) kaçtır? dakilerden hangisi olabilir? A) –5 400 B) –3 C) –2 D) 3 E) 6 A) –1 B) –2 C) – 1 2 D) – 3 2 E) – 5 2 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar 8. 1998 – ÖYS 12. 2007 – ÖSS (x2 – x – 2)(x + 5) = 0 a ≠ –1 2 olmak üzere, (a + 1)x – 2(a + 7)x + 27 = 0 denkleminin köklerinin toplamı kaçtır? denkleminin kökleri eşit olduğuna göre, a nın alabileceği değerler toplamı kaçtır? A) 15 B) 13 C) 11 A) 3 D) 10 B) 1 C) –2 D) – 4 E) –6 E) 9 13. 2008 – ÖSS x2 – ax + 16 = 0 9. 1999 – ÖSS a denkleminin kökleri x1 ve x2 dir. pozitif bir gerçek (reel) sayı olmak üzere, 1 + x 2 = 5 olduğuna göre, a kaçtır? x1 kenarları a cm ve (8 – 2a) cm olan dikdörtgenin alanı en çok kaç cm2 olur? A) 64 B) 32 C) 24 A) 10 D) 16 y ESEN YAYINLARI f(x) 3 0 D) 15 E) 17 denklemini sağlayan x gerçel sayılarının toplamı kaçtır? A) –2 C) 0 D) 1 E) 2 15. 2009 – ÖSS eksenine (1, 0) noktasında teğet olan ve (0, 3) noktasından geçen paraboldür. Buna göre, f(3) x2 – 2x – 4 = 0 denkleminin kökleri m1 ve m2 dir. Buna göre, aşağıdaki denklemlerden hangisinin kökleri kaçtır? C) 6 B) –1 x 1 f(x) fonksiyonunun grafiği, şekildeki gibi Ox B) 4 C) 14 14. 2009 – ÖSS 2 3 1+ – 2 = 0 x x 10. 2006 – ÖSS A) 3 B) 12 E) 8 D) 7 E) 12 1 1 dir? ve m1 m2 A) 2x2 – x + 4 = 0 B) 2x2 + x + 1 = 0 C) 4x2 + 2x – 1 = 0 D) 4x2 + 3x – 4 = 0 E) 8x2 – 3x + 4 = 0 11. 2007 – ÖSS (x – 2)(x + 2)(x + 5) = (x – 1)(x + 1)(x + 4) denklemiyle aşağıdaki denklemlerden hangisinin çözüm kümesi aynıdır? 3 2 16. 2010 – LYS b ve c gerçel sayılar olmak üzere, P(x) = x2 + bx + c polinomunun bir kökü 3 – 2i 2 A) x + 5x + 4x = 0 B) x – 3x – 16 = 0 karmaşık sayısıdır. C) x2 – 4x + 24 = 0 D) 3x + 16 = 0 Buna göre, P(–1) kaçtır? E) 5x – 4 = 0 A) 5 B) 10 C) 20 D) 25 E) 30 401 2. Dereceden Denklem ve Fonksiyonlar 17. 2010 – LYS 21. 2012 – LYS z ile z nin eşleniği gösterildiğine göre, P(x) = x2 – 2x + m z = 2 + i karmaşık sayısı için, z z –1 Q(x) = x2 + 3x + n polinomları veriliyor. ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? Bu iki polinom ortak bir köke sahip ve P(x) poli- A) 1 3 + i 2 2 B) 2 3 – i 3 2 D) 2 – 3i nomunun kökleri eşit olduğuna göre, m + n top- C) 1 + 3i lamı kaçtır? E) 3 + i A) –5 B) –3 C) 2 D) 4 E) 5 22. 2013 – LYS k bir pozitif gerçel sayı olmak üzere, 18. 2011 – LYS 2x2 + kx – 1 = 0 2 f(x) = x – 2x + 3 denkleminin kökleri farkı 2 olduğuna göre, k kaç- fonksiyonunun grafiği a birim sağa ve b birim 2 tır? aşağı ötelenerek g(x) = x – 8x + 14 fonksiyonunun grafiği elde ediliyor. Buna göre, |a| + |b| A) 1 ifadesinin değeri kaçtır? B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 19. 2011 – LYS Baş katsayısı 1 olan, – i ve 2i karmaşık sayılarını kök kabul eden dördüncü dereceden gerçel B) 4 C) 6 D) 7 D) 2 2 E) 3 23. 2013 – LYS y f(x) = x2 – 2x + 1 9 katsayılı P(x) polinomu için P(0) kaçtır? A) 2 2 C) ESEN YAYINLARI A) 4 B) 2 x O g(x) = –x2 + bx + c E) 8 Yukarıda grafiği verilen f(x) ve g(x) parabolleri birbirlerini tepe noktalarında kesmektedir. Buna göre, g(0) değeri kaçtır? 20. 2011 – LYS z = a + bi (b ≠ 0) ve w = c + di karmaşık sayıla- A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 rı için z + w toplamı ve z.w çarpımı birer gerçel sayı olduğuna göre, 24. 2013 – LYS I. z ve w birbirinin eşleniğidir. z bir karmaşık sayı, Im(z) ≠ 0 ve z3 = –1 oldu- II. z – w gerçeldir. ğuna göre, III. z2 + w2 gerçeldir. (z – 1)10 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III 402 C) I ve III E) I, II ve III A) z + 1 B) z – 1 D) –z E) –z – 1 C) z POLİNOMLAR ve ÇARPANLARA AYIRMA . ÜNİTE 6. ÜNİTE 6. ÜNİTE 6. ÜNİTE Polinom Kavramı ve Polinomlarla İşlemler 1. Kazanım : Gerçek katsayılı ve bir değişkenli polinom kavramını açıklar. 2. Kazanım : Polinomlarla toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini yapar. 3. Kazanım : Bir P(x) polinomunun Q(x) polinomuna bölümünden kalanı bulur. 4. Kazanım : Katsayıları tam sayı ve en yüksek dereceli terimin katsayısı 1 olan polinomların tam sayı sıfırlarının, sabit terimin çarpanları arasından olacağını örneklerle gösterir. Polinomlarda Çarpanlara Ayırma 1. Kazanım : Gerçek katsayılı bir polinomu çarpanlarına ayırır. Polinom ve Rasyonel Denklemlerin Çözüm Kümeleri 1. Kazanım : Rasyonel ifade kavramını örneklerle açıklar ve rasyonel ifadelerin sadeleştirilmesi ile ilgili uygulamalar yapar. 2. Kazanım : Polinom ve rasyonel denklemlerle ilgili uygulamalar yapar. 6. ÜNİT POLİNOMLARDA DÖRT İŞLEM POLİNOMLAR ® a0, a1, a2, ...., an reel sayılar , an ≠ 0 ve n ∈ N olmak üzere; n ® Bölmede kalanın bulunması; Bir P(x) polinomunun (ax – b) ile bölümünden n–1 P(x) = an.x + an–1.x 2 + ..... + a2.x + a1.x + a0 b kalan K = P c m dır. a ifadesine reel kat sayılı, bir bilinmeyenli polinom (çok terimli) denir. Bu polinomda; ® Bir polinomda x yerine 0 yazılırsa, o polinomun sabit terimi bulunur. x yerine 1 yazılırsa, o polinomun kat sayılar toplamı bulunur. Örne- ® a0, a1, a2, ...., an kat sayılarıdır. ğin, ® an baş kat sayıdır. kat sayılar toplamı = P(3) tür. ® a0 sabit terimdir. Sabit terim = P(0) ® P(x) polinomunun derecesi der[P(x)] ile gös- Kat sayılar toplamı = P(1) dir. terilir ve der[P(x)] = n dir. ® P(x) = a0 sabit polinomdur. Sabit polinomun derecesi sıfırdır. ® P(x) = 0 sıfır polinomudur. Sıfır polinomunun derecesi yoktur. ® Dereceleri aynı ve aynı dereceli terimlerinin kat sayıları eşit olan iki polinoma eşit polinomlar denir. P(x + 2) polinomunda, sabit terim = P(2) ve Bir P(x) polinomunda; ® P(x) polinomunun xn – a ile bölümünden kalanı bulmak için; xn yerine a yazılır. ® P(x) polinomunun x – a ile bölümünden kalan m ve x – b ile bölümünden kalan n ise (x – a).(x – b) ile bölümünden kalan; K(x) = cx + d dir. ® P(x) polinomu (x – a).(x – b) çarpımı ile tam bölünüyorsa, bu polinom (x – a) ve (x – b) çarpanları ile ayrı ayrı tam bölünür. POLİNOMLARIN DERECESİ ® der[P(x).Q(x)] = der[P(x)] + der[Q(x)] ® P(x) polinomu (ax + b)2 ile tam bölünebiliyorsa, Pc – b b m = 0 ve P › c – m = 0 dır. a a (Pı(x) , P(x) in türevidir.) ® der = P (x) G = der [P (x)] – der [Q (x)] Q (x) ® der[P(x)] > der[Q(x)] ise der[P(x) ± Q(x)] = der[P(x)] ® der[P(x)]n = n.der[P(x)] n ® der[P(x )] = n.der[P(x)] ® 404 P (x) der [P (x)] ! der = G Q (x) der [Q (x)] ® P(x) polinomu (ax + b)3 ile tam bölünebiliyorsa, Pc – b b b m = 0 , P › c – m = 0 ve P ›› c – m = 0 dır. a a a (Pıı(x) , P(x) in ikinci türevidir.) ® P(x) polinomunun çift dereceli terimlerin kat sayıları toplamı; P (1) + P (–1) dir. 2 Tek dereceli terimlerin kat sayılar toplamı; P (1) – P (–1) dir. 2 ÇARPANLARA AYIRMA an ± bn BİÇİMİNDEKİ İFADELER Toplam veya fark şeklindeki ifadelerin çarpım ® n tek doğal sayı ise, şeklinde yazılmasına çarpanlara ayırma denir. Çarpanlara ayırma için aşağıdaki yöntemler kul- an + bn = (a + b).(an–1 – an–2.b + .... + bn–1) lanılır. ® n doğal sayı ise, ® Ortak Çarpan Parantezine Alma an – bn = (a – b) (an–1 + an–2.b + .... + bn–1) Verilen ifadelerin her teriminde ortak bir çarpan varsa, ifade bu çarpan parantezine alınır. A(x).B(x) ± A(x).C(x) = A(x).[ B(x) ± C(x) ] ax2 + bx + c BİÇİMİNDEKİ İFADELER ® x2 + bx + c = (x + m) (x + n) ® Gruplandırarak Çarpanlara Ayırma (m + n = b , m.n = c oluyorsa) Verilen ifadelerde ortak çarpanı olan terimler bir araya getirilerek gruplanır ve ortak çarpan parantezine alınır. ® ax2 + bx a + c = (mx + d) (nx + e) b c m d n e m.n = a d.e = c m.e + n.d = b oluyorsa. ÖZDEŞLİKLERDEN YARARLANARAK ÇARPANLARA AYIRMA PASCAL ÜÇGENİ ® İki Kare Farkı a2 – b2 = (a – b) (a + b) ® Tam Kare (a + b)2 = a2 + 2ab + b2 (a – b)2 = a2 – 2ab + b2 (a + b + c)2 = a2 + b2 + c2 + 2(ab + ac + bc) RASYONEL İFADELERİN SADELEŞTİRİLMESİ ® İki Küp Toplamı ve Farkı a3 + b3 = (a + b) (a2 – ab + b2) a3 – b3 = (a – b) (a2 + ab + b2) B(x) ≠ 0 olmak üzere, A ( x) B ( x) şeklindeki ifadelere rasyonel ifadeler denir. A(x) ve B(x) çarpanlarına ayrılıp ortak çarpanlar ® n ∈ Z olmak üzere, 2n (a – b) 2n = (b – a) 2n–1 (a – b) sadeleştirilerek A ( x) B ( x) şeklindeki ifadenin sade- leştirilmiş biçimi bulunur. 2n–1 = – (b – a) 405 Polinomlar REHBER SORU 1 3 Çözüm 2 P(x) = x – 3x + 7x – 3 polinomunun x – 2 ile bölümünden kalan kaçtır? 1. P(x) = x3 – 7x2 + 5x + 3 polinomunun x ile bölü- 5. münden kalan kaçtır? 2. P(x) = x4 + x2 + 2x – a + 3 polinomunun x + 2 ile tam bölünebilmesi için a kaç olmalıdır? P(x) = x4 – x2 + 2x – 1 polinomunun x + 1 ile 6. nebildiğine göre, c kaçtır? ESEN YAYINLARI bölümünden kalan kaçtır? P(x) = x2 + bx + c – 4 polinomu x ile tam bölü- 3. P(x) = 4x2 – 2x + 3 polinomunun 2x – 1 ile 7. bölümünden kalan kaçtır? münden kalan 9 olduğuna göre, a kaçtır? 8. 4. P(x) = ax2 – 2x + 3 polinomunun x + 1 ile bölü- P(x) = x3 + ax2 – 2x + b – 1 polinomunun x – 1 P(x) = x3 – ax2 + 2x + 1 polinomunun x – 1 ile ile bölümünden kalan –1 ise x + 1 ile bölümün- bölümünden kalan 3 ise a kaçtır? den kalan kaçtır? 406 Polinomlar REHBER SORU 2 8 6 4 Çözüm 2 P(x) = x + 3x – x + x – 1 polinomunun a. x4 + 1 ile bölümünden kalan kaçtır? b. x2 – 2 ile bölümünden kalan kaçtır? 1. P(x) = x4 – 5x2 + 2 polinomunun x2 – 4 ile 5. ile bölümünden kalan 2x – 1 ise a + b kaçtır? bölümünden kalan nedir? 2. P(x) = x4 – 3x3 – x2 + ax + b polinomunun x2 + 1 P(x) = x3 + 2x2 + x + 1 polinomunun x2 + 2 ile 6. nomuna bölümünden kalan nedir? ESEN YAYINLARI bölümünden kalan nedir? P(x) = x3 + x2 – 1 polinomunun x2 – x + 1 poli- 3. P(x) = x18 + x6 – 3x2 – 1 polinomunun x3 + 2 ile 7. bölümünden kalan nedir? bölümünden kalan 3x + 2 ise a + b kaçtır? 8. 4. 36 P(x) = x 12 –x P(x) = 2x3 – x2 + ax + b polinomunun x2 + 1 ile 6 + 4 polinomunun x – 1 ile P(x) = x4 – x3 – ax + b polinomunun x3 – 1 ile bölümünden kalan 2x – 3 ise a + b kaçtır? bölümünden kalan nedir? 407 Polinomlar REHBER SORU 3 3 Çözüm 2 P(x) = x + 3x – 2x + 4 ve Q(x) = x + 2 ise P(x) in Q(x) e bölümünden elde edilen bölüm ve kalanı bulunuz. 1. P(x) = x3 + 2x2 + 3x + 1 polinomunun x2 – 1 ile 5. bölümünden elde edilen bölümü bulunuz. 2. bölümünden elde edilecek kalanı bulunuz. 6. P(x) = x4 – 3x3 + x2 – 1 polinomunun x2 + 1 ile ESEN YAYINLARI P(x) = x3 – x2 + 2x + 3 polinomunun x – 2 ile 7. P(x) = x2 + x + n polinomunun x2 + 1 ile bölümünden elde edilen kalan x + 4 ise n kaçtır? bölümünden elde edilen bölümü bulunuz. 8. 4. P(x) = x5 + 3x4 – x2 + 1 polinomunun x3 + 2 ile bölümünden elde edilen bölümü bulunuz. bölümünden elde edilen kalanı bulunuz. 3. P(x) = 2x3 + x2 – 2x + 1 polinomunun x2 + 2 ile P(x) = x3 + 2x2 + x – 3 polinomunun x2 + a ile P(x) = x4 + x2 – 2x – 1 polinomunun x – 1 ile bölümünden elde edilen kalan –x – 7 ise a bölümünden kalanı bulunuz. kaçtır? 408 Polinomlar REHBER SORU 4 Çözüm 2 P(x) = x + x – 2 ise P(x – 1) polinomunun x – 2 ile bölümünden kalan kaçtır? 1. P(x) = x3 + x2 – 1 ise P(x + 1) polinomunun 4. 2. P(x) = x4 + 3x3 – x2 + 2 ise P(x – 1) polinomunun x ile bölümünden elde edilen kalan kaçtır? x – 3 ile bölümünden kalan kaçtır? ESEN YAYINLARI x – 1 ile bölümünden kalan kaçtır? 5. 3. P(x – 1) = x3 – x + 1 ise P(x + 1) polinomunun x ile bölümünden kalan kaçtır? 6. 2 P(x + 2) = x2 – x + 3 ise P(x – 1) polinomunun P(x + 1) = x2 + x + n polinomu x – 2 ile tam P(x – 2) = x + 2x – 5 ise P(x) polinomunun bölünebildiğine göre, P(x – 1) polinomunun x + x + 1 ile bölümünden elde edilen kalan kaçtır? 2 ile bölümünden kalan kaçtır? 409 Polinomlar REHBER SORU 5 Çözüm 12 P(x) = 2x m – 1 + 3x2 – 1 ifadesi bir polinom gösteriyorsa m yerine yazılabilecek tam sayı değerlerini bulunuz. 6 P(x) = 2x m + 1 + 3xm–4 + 2 ifadesi bir polinom gösterdiğine göre m nin alabileceği değerler sayı değeri vardır? toplamı kaçtır? P(x) = 3x m – 2 + 4x2 + x – 1 ifadesi bir polinom gösterdiğine göre m yerine yazılabilecek tam sayı değerlerinin toplamı kaçtır? 3. 4. terdiğine göre, m nin alabileceği kaç farklı tam 8 2. 12 P(x) = x m + x2 – 3x + m ifadesi bir polinom gös- P(x) = 5xm–2 + 2x3 – 4x8–m + 1 ifadesi bir polinom gösteriyorsa m nin alabileceği kaç değer vardır? 410 ESEN YAYINLARI 1. 5. P(x) = 4x m+ 4 m + x – 5 ifadesi bir polinom göster- diğine göre, m nin alabileceği kaç farklı tam sayı değeri vardır? m + 12 6. P(x) = 3x m – 2 + 2x8–m + 1 ifadesi bir polinom gösteriyorsa derecesi en çok kaçtır? Polinomlar REHBER SORU 6 Çözüm P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x)] = 2 ve der[Q(x)] = 3 ise aşağıdaki polinomların derecelerini bulunuz. a. P(x3) b. Q2(x3) 1. c. P(x).Q(x) d. P 3 (x) Q (x) 4. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x)] = 4 ve der[Q(x)] = 6 ise P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P2(x).Q(x)] = 8 ve der = der[P(x + 1).Q2(x)] kaçtır? P (x) G = 1 ise Q ( x) der[P(x) + Q(x)] kaçtır? P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x)] = 3 ve der[Q(x)] = 4 ise der[P2(x3 + 1).Q3(1 – x)] kaçtır? 3. ESEN YAYINLARI 2. 5. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der = der 6P (x)@ P (x ) = 3 ise G = 4 ve Q (x) der 6Q (x)@ der[P(x)] kaçtır? P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P(x)] = 2 ve der[Q(x)] = 4 ise Q 3 (x 2 + 1) der > 2 H kaçtır? 4P (2x – 1) 6. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, der[P2(x + 1)] = 6 ve der[Q(x4 + 1)] = 8 ise der[P(x3).Q2(x2 – 1)] kaçtır? 411 Polinomlar REHBER SORU 7 3 2 Çözüm 2 P(x) = x + x – 2x + 1 polinomunun x + x – 1 ile bölümünden kalan nedir? 1. P(x) = x3 – x2 + 3x – 2 polinomunun x2 – x + 2 4. ile bölümünden kalan nedir? P(x) = x4 – 3x3 + x2 – x + 1 polinomunun x3 + x – 1 ile bölümünden kalan nedir? 3. bölümünden kalan nedir? P(x) = x3 + x2 – x + 1 polinomunun (x – 1)2 ile bölümünden kalan nedir? 5. ESEN YAYINLARI 2. P(x) = x3 + x2 + 3x + 1 polinomunun x2 + x ile P(x) = x3 + ax2 – 2x – b + 1 polinomunun x2 – x – 1 ile tam bölünebilmesi için a + b kaç olmalıdır? 6. P(x) = x3 – x2 + ax + b – 2 polinomunun x2 + x – 3 ile bölümünden kalan 2x – 1 ise a.b kaçtır? 412 Polinomlar REHBER SORU 8 a. 3 2 Çözüm 2 P(x) = x + x + ax + b polinomu x – 3x + 2 ile tam bölünebiliyorsa a.b kaçtır? b. P(x) polinomunun x2 – 9 ile bölümünden kalan 2x + 5 ise x + 3 ile bölümünden kalan kaçtır? 1. P(x) = 4x2 – 2bx + c – 1 polinomu x2 – x ile tam 5. bölünüyorsa (b, c) ikilisi nedir? 2. P(x) polinomunun x2 – 4 ile bölümünden kalan 5x – 1 ise x + 2 ile bölümünden kalan kaçtır? P(x) = x4 – 3x3 – x2 – ax – b + 1 polinomu 6. P(x) polinomunun x2 – 3x + 2 ile bölümünden kalan 2x + 1 ise x – 1 ile bölümünden kalan x2 – 1 ile tam bölünüyorsa a.b kaçtır? 3. P(x) = x3 + ax2 – bx + 1 polinomunun x2 – x – 2 ile tam bölünebilmesi için a – b kaç ESEN YAYINLARI kaçtır? 7. x2 + x + 2 ise x2 – x + 1 ile bölümünden kalan nedir? olmalıdır? 4. P(x) = x3 – ax2 – 2bx polinomu x2 – 4x + 3 ile tam bölünüyorsa a kaçtır? P(x) polinomunun x3 + 1 ile bölümünden kalan 8. P(x) polinomunun x4 – x2 – 2 ile bölümünden kalan x3 + x2 – x + 2 ise x2 + 1 ile bölümünden kalan nedir? 413 Polinomlar REHBER SORU 9 Çözüm P(x) polinomunun x – 1 ile bölümünden kalan 3, x + 1 ile bölümünden kalan 1 ise x2 – 1 ile bölümünden kalan nedir? 2. P(x) polinomunun x ile bölümünden kalan 1, x – 2 ile bölümünden kalan 9 ise x2 – 2x ile bölümünden kalan nedir? bölümünden kalan nedir? 5. P(x) polinomunun x + 2 ile bölümünden kalan 1, x – 2 ile bölümünden kalan 5 ise x2 – 4 ile bölümünden kalan nedir? 3. 4. P(x) polinomunun x ile bölümünden kalan –1, x + 1 ile bölümünden kalan 2 ise x2 + x ile P(x) polinomunun x – 1 ile bölümünden kalan ESEN YAYINLARI 1. P(x) polinomunun x – 1 ile bölümünden kalan 4 ve P(x + 2) polinomunun x + 2 ile bölümünden kalan 3 ise P(x) polinomunun x2 – x ile bölümünden kalan nedir? 6. P(x – 1) polinomunun x – 2 ile bölümünden 4, x – 2 ile bölümünden kalan 9 ise x2 – 3x + kalan 3, P(x + 1) polinomunun x – 1 ile bölü- 2 ile bölümünden kalan nedir? münden kalan 4 ise P(x) in x2 – 3x + 2 ile bölümünden kalan nedir? 414 Polinomlar REHBER SORU 10 Çözüm P(x) ve Q(x) polinomlarının x – 2 ile bölümlerinden kalanlar sırasıyla 3 ve 4 ise x.P(x) + Q(x) polinomunun x – 2 ile bölümünden kalan kaçtır? 2. P(x – 1) ve Q(x) polinomlarının x – 2 ile bölümlerinden kalanlar sırasıyla 5 ve 1 ise polinomunun x + 3 ile bölümünden kalan kaç- P(x) + x2.Q(x + 1) polinomunun x – 1 ile bölü- tır? münden kalan kaçtır? 5. P(x) ve Q(x) polinomlarının x – 3 ile bölümlerinden kalanlar sırasıyla 1 ve 4 ise x2P(x) + Q(x) polinomunun x – 3 ile bölümünden kalan kaçtır? 3. 4. P(x) ve Q(x) polinomlarının x + 3 ile bölümlerinden kalanlar sırasıyla 2 ve 5 ise P(x) + Q(x) P(x) ve Q(x) polinomlarının x – 1 ile bölümlerinden kalanlar sırasıyla 2 ve –5 ise 2 ESEN YAYINLARI 1. P(x) ve Q(x) polinomlarının x – 1 ile bölümlerinden kalanlar sırasıyla 3 ve a dır. 2P(x – 1) + x.Q(x – 1) polinomunun x – 2 ile bölümünden kalan 4 ise a kaçtır? 6. P(x + 2) ve Q(x – 1) polinomlarının x + 1 ile bölümlerinden kalanlar sırasıyla 3 ve 4 tür. Buna x .P(x) + 2Q(x) polinomunun x – 1 ile bölümün- göre, x.P(x – 3) + Q(x – 6) polinomunun x – 4 ile den kalan kaçtır? bölümünden kalan kaçtır? 415 Polinomlar REHBER SORU 11 Çözüm 3 P(x) – x.Q(x – 2) = x + x – 5 olmak üzere, P(x) in x – 3 ile bölümünden kalan 4 ise, Q(x) in x – 1 ile bölümünden kalan kaçtır? 2. P(x) + 2Q(x) = x2 + x + 4 olmak üzere, x2.P(x) + 3Q(x3 + 1) = x4 + 15 olmak üzere, P(x) in x – 2 ile bölümünden kalan – 4 ise P(x) in x – 2 ile bölümünden kalan 4 ise Q(x) in x – 2 ile bölümünden kalan kaçtır? Q(x) in x – 9 ile bölümünden kalan kaçtır? P(x + 1) – Q(x + 2) = x2 + 2x – 3 olmak üzere, P(x) in x – 2 ile bölümünden kalan 5 ise Q(x) in x – 3 ile bölümünden kalan kaçtır? 3. 4. P (x) – x.Q (x + 2) = 4x – 1 olmak üzere, x+3 P(x) in x – 1 ile bölümünden kalan 2 ise Q(3) kaçtır? 416 5. P(x + 1) – Q(x – 2) = x3 – x + 4 olmak üzere, P(x) in kat sayılar toplamı 3 ise Q(3x – 2) ESEN YAYINLARI 1. polinomunun sabit terimi kaçtır? 6. P(x).Q(x – 1) + x2 = K(x + 2) olmak üzere, P(x) in kat sayılar toplamı 4, Q(x) in sabit terimi 5 ise K(3) kaçtır? Polinomlar REHBER SORU 12 Çözüm 2 P(x) + Q(x – 1) = x + 4x + 3 olmak üzere, P(x) in kat sayılar toplamı 3 ise Q(x) in sabit terimi kaçtır? 1. P(x) – P(x + 1) = x2 + x – 1 olmak üzere, 4. P(x) in sabit terimi 2 ise kat sayılar toplamı kaç- Q(x) in kat sayılar toplamı 3 ise P(3) kaçtır? tır? P(x – 1) – P(x – 2) = x2 – x + 1 olmak üzere, P(x) in kat sayılar toplamı 3 ise sabit terimi kaçtır? 3. P(x – 2) – xQ(x – 1) = x3 – x + 1 olmak üzere, 5. 2Q(x) + 3P(x – 1) = 2x3 + 3 olmak üzere, Q(x) polinomunun sabit terimi 2 ise P(x – 2) ESEN YAYINLARI 2. x.P (x) + Q (x – 2) = x – 2 olmak üzere, x+1 polinomunun kat sayılar toplamı kaçtır? 6. P(x + 2) – x.Q(x + 1) = x3 + 2x + 1 olmak üzere, P(x) in sabit terimi 4 ise Q(x) in kat sayılar P(x + 1) polinomunun sabit terimi 5 ise Q(x – 1) toplamı kaçtır? polinomunun kat sayılar toplamı kaçtır? 417 Polinomlar REHBER SORU 13 2 4 Çözüm 3 2 P(x) = (x – x + 1) (x + 2) a. polinomunun, Çift dereceli terimlerinin kat sayıları toplamını bulunuz. b. Tek dereceli terimlerinin kat sayıları toplamını bulunuz. 1. P(x) = (x2 + x – 1)4 polinomunun çift dereceli 4. terimlerinin kat sayıları toplamı kaçtır? P(x) + P(–x) = (2x2 + 2)2 olmak üzere, P(x) polinomunun çift dereceli terimlerinin kat 2. P(x) = (x3 + x2 + 1)3 polinomunun tek dereceli terimlerinin kat sayıları toplamı kaçtır? ESEN YAYINLARI sayıları toplamı kaçtır? 5. P(x) polinomunun tek dereceli terimlerinin kat sayıları toplamı kaçtır? 6. 3. 4 3 3 2 P(x) = (x + x + 2) (x + 1) 4 polinomunun çift dereceli terimlerinin kat sayıları toplamı kaçtır? 418 P(x) – P(–x) = (3x2 – 1)3 olmak üzere, P(x – 2) = (x – 1)4 olmak üzere, P(x + 2) polinomunun çift dereceli terimlerinin kat sayıları toplamı kaçtır? Polinomlar REHBER SORU 14 Çözüm P(x) + P(x + 1) = 6x + 5 ise P(x) polinomunu bulu- 1. P(x) + P(x – 1) = 4x + 8 ise P(x) nedir? 2. P(x – 1) + P(x + 2) = 4x + 8 ise P(x) nedir? 3. P(x + 1) + P(2x) = 3x + 9 ise P(2) kaçtır? ESEN YAYINLARI nuz. 4. P(x) + P(x – 1) = 2x2 – 4x + 2 ise P(x + 1) nedir? 5. P(x) + P(2x) = 5x2 – 8 ise P(x) nedir? 6. P(x – 1) + P(x + 1) = 2x2 + 2x + 4 ise P(2) kaçtır? 419 Polinomlar REHBER SORU 15 3 Çözüm 2 (x – 1)P(x – 1) = x + ax + x – 1 ise P(0) kaçtır? 1. (x – 2)P(x) = x2 + ax – 2 ise P(1) kaçtır? 4. x.P(x – 2) = x3 + ax2 – x + 2a – 4 olmak üzere, P(x) in x + 2 ile bölümünden kalan kaçtır? 5. (x – 1)P(x) = x2 + x – a + 1 ise P(1) kaçtır? P(x + 2) polinomunun x + 1 ile bölümünden ESEN YAYINLARI 2. kalan kaçtır? 6. 3. (x + 1)P(x) = x3 + ax2 – x + 1 ise P(–1) kaçtır? (x + 1)P(x – 1) = ax2 – x + 3 olmak üzere, P(x + 2) = P(x + 1) polinomunun x ile bölümünden kalan kaçtır? 420 x 3 – ax + 1 olmak üzere, x+1 TEST - 1 Polinomlar 5. 12 1. P(x) = x m + 1 + xm –4 + 2 polinomunun derecesi bölümünden kalan 2 ise a aşağıdakilerden en fazla kaç olur? A) 8 2. B) 7 hangisidir? C) 6 D) 5 A) 3 2 E) 4 6. (x – 1) P (x) + x – 4 ise 3 P(x) aşağıdakilerden hangisidir? x3– x2 – 1 = A) 3x2 + 2 P(x) = 9x2 – 3ax + 1 polinomunun 3x – 2 ile B) 2x2 + 1 2 D) 1 3 C) 2 3 E) 1 2 P(x) = 2x19 – 3x12 – x 7 + 3 polinomunun x6 + 2 ile bölümünden kalan aşağıdakilerden hangisidir? C) 3x2 – 1 A) –15x + 9 2 B) –15x + 3 D) –14x + 7 E) 2x – 1 C) –16x + 7 E) –14x – 9 ESEN YAYINLARI D) 3x + 1 B) 1 1 3. P(x) = x6 – x3 + 1 olduğuna göre, P b 3 3 l kaçtır? A) 7 B) 11 C) 13 D) 17 7. münden kalan 8 ise P(2) kaçtır? A) 11 E) 21 8. 4. P(x) = x2 – ax + 4 polinomunun x – 1 ile bölü- B) 12 C) 13 D) 14 E) 15 P(x) = Q(x + 3).(x2 – x + 3) eşitliği veriliyor. P(2x – 1) = x3 + ax2 – x + 4 olmak üzere, P(x) in x ile bölümünden kalanı 6 olduğuna P(3) = 2 ise a kaçtır? göre, Q(x) in x – 3 ile bölümünden kalan kaçtır? A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 A) 1 B) 2 C) 3 D) 6 E) 12 421 Polinomlar 9. P(x) = x3 + 2x2 + ax + b polinomu (x – 1)2 ile 13. P(x) polinomunun sabit terimi 4 tür. P(x) in tam bölündüğüne göre a nın değeri nedir? x + 1 ile bölümünden kalan 1 olduğuna göre P(x) polinomunun x2 + x ile bölümünden kalan A) –10 B) –9 C) –8 D) –7 E) 0 aşağıdakilerden hangisidir? A) 3x + 1 B) 2x + 4 D) 3x + 2 10. 2 (1 – 2x) A B eşitliğini sağlayan = + x2 – x – 2 x – 2 x + 1 B) – 4 C) 0 D) 3 E) 3x + 4 14. P(x) polinomunun x2 – x – 6 ile bölümünden A + B değeri aşağıdakilerden hangisidir? A) –5 C) x + 4 kalan 3x + 7 olduğuna göre x + 2 ile bölümünden kalan nedir? E) 5 B) 2 C) 4 D) 10 E) 13 ESEN YAYINLARI A) 1 15. P(x) + P(x2) + P(x3) = x6 + x4 + x2 + 3 eşitliğini 11. P(x) = x3 + ax + b polinomu x2 – 2x – 1 ile tam sağlayan P(x) polinomunun sabit terimi kaçtır? bölündüğüne göre a + b kaçtır? A) 0 A) –2 B) –3 C) –5 D) –7 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 E) –8 16. P(x) ve Q(x) polinomları için P(2x + 3) = Q[Q(x + 2).(x – 3) – 14] eşitliği veriliyor. 2 12. P(x + 1) + P(x – 1) = 2x olduğuna göre P(3) kaçtır? A) 2 422 P(x) ve Q(x) in kat sayıları toplamı sırasıyla 1 ve –3 ise Q(–2) kaçtır? B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 A) 4 B) 2 C) 1 D) –1 E) –2 TEST 1. 2 Polinomlar P(x)(x – 1) = x3 – 3x2 + 2x olduğuna göre 5. P(2) kaçtır? A) 0 2. B) 1 bölümünden kalan kaçtır? C) 2 D) 3 E) 4 A) 0 P(2x + 1) = 5x3 + 4x2 + 6x + 9 ise P(–1) kaçtır? A) –2 B) –1 P(2x + 3) = 4x2 + 5x – 7 ise P(x) in x – 5 ile C) 0 D) 1 6. B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 P(x) = x3 – ax2 + bx – 1 polinomu x2 – x – 2 ile tam bölünüyorsa a kaçtır? E) 2 B) 1 C) 1 2 D) 1 3 E) 1 4 ESEN YAYINLARI A) 2 8 3. P(x) = 4x a + 2x5–a + 1 ifadesi bir polinom ise 7. a nın alacağı değerler toplamı nedir? A) 8 4. B) 7 C) 6 D) 5 dan biri x2 – x ise a + b kaçtır? E) 4 (2x4 – 4x3 + 3x – 1)(4x3 + 6x2 – 2x + 3) 4 çarpımı yapılırsa x lü terimin kat sayısı kaç A) –2 8. P(x) B) –1 C) 0 polinomunun D) 1 x3 – 5x E) 2 ile bölümünden kalan 2a – 3x + 6 dır. P(x) polinomunun sabit terimi 0 ise a kaçtır? olur? A) 24 P(x) = ax3 + bx2 + 2x polinomunun çarpanların- B) 26 C) 28 D) 30 E) 32 A) 1 B) 0 C) –1 D) –2 E) –3 423 Polinomlar 9. P(x) = x + P(x + 1) , P(1) = 1 ise P(16) kaçtır? 13. 2x + 10 m n ise (m, n) ikilisi = + x 2 – 2x – 3 x + 1 x – 3 aşağıdakilerden hangisidir? A) –118 B) –119 C) –120 D) –121 E) –122 A) (2, 4) B) (2, –4) D) (–2, –4) C) (1, 2) E) (–2, 4) 10. P(x) = x3 + ax2 – bx + 1 polinomu (x – 1)2 ile tam bölünebiliyorsa a + b kaçtır? A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 14. Q(3x – 5) = P(x – 2) – Q(x – 3) ve E) 2 P[(x + 1)(x – 1)] = 2x2 + 10 ise Q(x) polinomunun x + 2 ile bölümünden kalan kaçtır? 11. B) –12 C) 7 D) 5 E) –10 ESEN YAYINLARI A) 10 P (x – 1) = x.Q (x) + 1 4 x – Q (x – 3) = 2x – 5 eşitlikleri veriliyor. P(x) polinomu aşağıdakilerden hangisidir? 15. P[P(x)] = 4x + 9 olduğuna göre P(x) = 0 denkleminin çözüm kümesi aşağıdakilerden hangisi- 2 2 A) x – 2 2 B) x – 2x 2 D) x – 1 C) –x + 2 dir? 2 E) x + 1 A) ' – 3 1 2 B) ' – 2 9 D) ' – , 1 3 2 2 1 3 E) ' – 3 9 C) ' – , – 1 2 2 9 1 2 12. Bir P(x) polinomunun (x – 1) ile bölümünden kalan 2, (x + 2) ile bölümünden kalan 5 ise (x2 + x – 2) ile bölümünden kalan nedir? 16. P(x) + P(x + 1) = 6x + 1 ise P(1) kaçtır? A) x – 3 B) x + 3 D) –x – 3 424 C) –x + 3 E) x – 1 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7 TEST 1. 5 Polinomlar P(x) = x3 + mx – n polinomunun (x2 – 3) ile bölümünden kalan (6x – 4) ise, m + n toplamı kaçtır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 5. P(x) ve Q(x) polinomlar olmak üzere, [P(x)]4.[Q(x)]2 polinomunun derecesi 26 ve 6P (x)@3 E) 7 6Q (x)@2 polinomunun derecesi 9 olduğuna göre, 3.Q(x) + 2.P(x) polinomunun derecesi kaçtır? A) 3 2. x3 + ax2 + bx + c = (x – 1)·P(x) + Q(x + 1) eşitliği veriliyor. P(2) = 7, Q(2) = Q(3) olduğuna göre, 3a + b toplamı kaçtır? 6. B) 5 C) 12 D) 15 E) 19 P(x) = 4x3 – 2x2 + mx + 8 polinomu (x +1) ile tam bölündüğüne göre, P(x) in (x – 1) ile bölü- A) – 1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 4 münden kalan nedir? B) –2 C) 10 D) 12 E) 13 ESEN YAYINLARI A) –4 3. 3·P(x + 1) – P(x – 1) = 2·P(x + 2) – 5 eşitliği veriliyor. P(x) polinomunun sabit terimi 2, kat sayıları toplamı 1 ise, P(x) in (x + 2) ile bölümünden kalan nedir? A) –3 B) –2 C) 3 D) 5 7. P(x) polinomunun (x + 2) ile bölümünden kalan 6 ve (x – 3) ile bölümünden kalan –4 ise, P(x + 1) polinomunun (x2 + x – 6) ile bölümünden kalan nedir? E) 9 A) 2x + 1 B) 2x + 12 D) 2x – 2 8. 4. P(x) = mx7 + nx3 + 5 polinomunun x – 1 ile bölümünden kalan 7 ise, (x2+1) ile bölümünden P(x) bir polinom olmak üzere, kalan nedir? x6 + 2x3 + mx + 3 = (x2 + 1)·P(x) + 5x + n ise, m + n toplamı kaçtır? A) 2x – 5 A) 9 B) 8 C) 7 C) –2x E) 2 – 2x D) 6 E) 5 B) 5x + 2 D) 3x + 1 C) x + 2 E) 5 – 2x 429 Polinomlar 9. (x – 3)·P(x) = x3 + ax2 – 2x – 3 eşitliğindeki P(x) polinomunun (x – 2) ile bölümünden elde edilen kalan nedir? A) –14 B) –7 C) 7 D) 9 13. P(x, y) = (x + y)8 – (x + y + 1)7 + 3(x + y – 1) polinomunun x + y + 1 ile bölümünden kalan kaçtır? E) 14 A) –7 B) –6 C) –5 D) –4 E) –3 10. P(x) polinomunun (x – 3) ile bölümünden kalan 6 ve (3x – 6) ile bölümünden kalan 4 ise 14. P(x) polinomunun (x – 1)2 ile bölümünden kalan 5x + 4 ise, x – 1 ile bölümünden kalan kaçtır? x2 – 5x + 6 ile bölümünden kalan nedir? A) 2x + 1 B) 2x – 1 A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 E) 3x – 1 ESEN YAYINLARI D) 3x + 1 C) 2x 11. P(x) ve Q(x) polinomları için, 2x 2 – 4 – 5.P (x + 1) = 2x – 3 olduğu biliniyor. Q ( x – 1) Q(x) polinomunun (x+1) ile bölümünden kalan 3 ise, P(x) polinomunun (x–1) ile bölümünden kalan nedir? A) 1 B) 0 C) –1 D) –2 munun x – 2 ile bölümünden kalan nedir? 430 B) 3 C) 4 D) 5 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 E) –3 12. (x – 2).P(x) = x2 + x + a eşitliğindeki P(x) polino- A) 2 15. (x – 2)P(x) = x5 + 3x3 – ax2 + 4 olmak üzere, P(2 – x) polinomun x – 1 ile bölümünden kalan kaçtır? E) 6 16. Pozitif kat sayılı P(x) polinomu, P(x).P(3x) = 3x2 + 4x + 1 koşulunu sağlıyorsa P(–1) kaçtır? A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 16 Çözüm a2 b3 – b2 a3 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? a2 b – b2 a 1. x2 – x ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? yx – y 5. xy – y x 2 – x ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi : x xz nedir? 2. x2 y – y2 x ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nex 2 – xy 6. dir? 2x +1 – 2x + 2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi ne2x – 2x – 1 3. m 3 n + mn m3 + m ESEN YAYINLARI dir? ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi ne- 7. dir? x 1+ x 2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi – 1 – x 1 – x2 nedir? 4. a 2 b – ab 2 + ab ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi a 2 – ab + a nedir? 8. a –1 a b : ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? a–b b 431 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 17 Çözüm yx – 2y – zx + 2z ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi x–2 nedir? 1. ab – ac – b 2 + bc ifadesinin sadeleştirilmiş biçib–c 5. mi nedir? 2. mi nedir? b – a – (a – b) 2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi a –b+1 6. xy – x – y + 1 xy + y – x – 1 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? ESEN YAYINLARI nedir? 3. a 2 – ac – ab + bc ifadesinin sadeleştirilmiş biçia–b a 2 – a + ab – b ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi a+b 7. 2x 2 – xy + 2x – y ifadesinin sadeleştirilmiş biçi2x – y mi nedir? nedir? 4. 3x – 2y + xy – 6 x–2 mi nedir? 432 8. ifadesinin sadeleştirilmiş biçi- y – x + 2x 2 – 2xy ifadesinin sadeleştirilmiş biçiax – ay + bx – by mi nedir? Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 18 2 Çözüm 2 (a – b) (b – c) – (b – a) (c – b) ifadesinin çarpan- larına ayrılmış biçimi nedir? 1. x2(a – b) + x(b – a) + a – b ifadesinin çarpanla- 5. rına ayrılmış biçimi nedir? (a – b) 2 – (b – a) ifadesinin sadeleştirilmiş biçib– a –1 mi nedir? 2. 6. (x – y)2 + 2(y – x) ifadesinin çarpanlarına ayrıl- (a – b)3(b – c)2 – (c – b)3(b – a)2 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? ESEN YAYINLARI mış biçimi nedir? 7. 3. (x – y)2(x – z) + (z – x)2(y – x) ifadesinin çarpan- mi nedir? larına ayrılmış biçimi nedir? 4. (a – 2)(a – 4)2 – (2 – a)2(4 – a) ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? (a – b) 3 – (b – a) 2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçia –b–1 8. (a – x) 2 (x + a) 3 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi (x – a) (–x – a) 2 nedir? 433 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 19 Çözüm a2 b –b ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? a –1 1. (a + b)2 – (a – b)2 ifadesinin çarpanlarına ayrıl- 5. mış biçimi nedir? 2. 3(x – 2) x2 – y2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? x –1 + y –1 6. ESEN YAYINLARI a2 – b2 (a + b) ( a – b) ifadesinin sadeleştirilmiş biçi- 7. x3 y – y3 x x 2 y + xy 2 nedir? 434 ifadesinin sadeleştirilmiş a2 – b2 – a + b ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi a+b–1 nedir? mi nedir? 4. (a – b) 2 – 4 (a – b) 2 + 2 (b – a) biçimi nedir? xy(x – y) 3. 3x 2 – 12 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? x+2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi 8. x 2 – (a – 1 ) 2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi x – a +1 nedir? Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 20 Çözüm x 2 – 4x + 3 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? x2 + x – 2 1. x 2 – 3x + 2 x–2 5. ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? 2. x2 – 1 x 2 + 2x – 3 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi 6. ESEN YAYINLARI a 2 + ab – 2b 2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi a2 – b2 x 2 – 4x + 3 x – 3 : ifadesinin sadeleştirilmiş biçix 2 – 3x + 2 x – 2 mi nedir? a2 – 1 a 2 + 3a + 2 : a –1 a+2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? 7. x 2 – 6x + 5 x – 2 (x – 1) : ifadesinin sadeleştirilx–2 x 2 – 4x – 5 miş biçimi nedir? nedir? 4. ifadesinin sadeleştirilmiş biçi- mi nedir? nedir? 3. a 3 + 2a 2 b + ab 2 a 3 – ab 2 8. x 2 + (a + b) x + ab x 2 + (a – 3) x – 3a ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? 435 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 21 a – b = 6 ise Çözüm a 2 – b 2 + 3b – 3a ifadesinin eşiti a 2 – b 2 – 6a + 9 nedir? 1. a + b = 6 ve c = 4 olduğuna göre, 5. a2 – c2 + 2ab + b2 ifadesinin değeri kaçtır? a 2 – b 2 + 2a + 1 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi a–b+1 nedir? 2. x = a – 1 olduğuna göre, a2 – x2 ifadesinin a türünden değeri nedir? (a – x) 2 6. x3 – x2 y – x + y ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi x 2 – xy + x – y 3. x – y = 5 ise x2 – y2 + x – y ifadesinin eşiti x 2 – y 2 + 2x + 1 ESEN YAYINLARI nedir? 7. a – b = 1 olduğuna göre, a 2 + a + ab + b a2 – b2 nedir? 436 ifadesinin a türünden değeri a2 + 1 1 – 2 m : c a – m ifadesinin sadeleştirilmiş a a biçimi nedir? nedir? 4. c 8. abx 2 + (a – b) x – 1 bx + 1 biçimi nedir? ifadesinin sadeleştirilmiş Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 22 Çözüm x 2 – nx – 4 ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise n nin (x – 1) (x + 1) alabileceği değerleri bulunuz. 1. x 2 – nx – 2 (x – 1) (x + 3) 4. ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise 2. x 2 – nx + n – 1 ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise x 2 – 5x + 6 n nin alabileceği değerler çarpımı kaçtır? 3. x 2 – mx – 6 ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise (x – 1) (x + 4) sadeleşmiş biçimi nedir? (m ∈ Z) ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise sadeleşmiş biçimi nedir? (m ∈ Z) ESEN YAYINLARI n nin alabileceği değerler toplamı kaçtır? x 2 + mx – 3 (x + 2) (x + 1) 5. x 5 + ax + 2 ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise a x2 – 1 nın alabileceği değerler toplamı kaçtır? 6. x 3 – ax + 4 ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise a x 2 – 5x + 6 nın alabileceği değerler toplamı kaçtır? 437 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 23 Çözüm (x2 – x)2 – 8(x2 – x) + 12 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? 1. (x – 2)2 – 5(x – 2) – 6 ifadesinin çarpanlarına 5. ayrılmış biçimi nedir? 2. 16x – 10.4x + 9 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? (2x + 1)2 – 4x(2x + 1) + 4x2 ifadesinin çarpanla- 6. na ayrılmış biçimi nedir? ESEN YAYINLARI rına ayrılmış biçimi nedir? (a2 – 3a)2 – 2(a2 – 3a) – 8 ifadesinin çarpanları- 7. 3. (x2 – 1)2 – 2(x2 – 1) + 1 ifadesinin çarpanlarına 4x – 3.2x+1 + 8 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? ayrılmış biçimi nedir? 4. (x2 – 2x)2 + 2(2x – x2) – 3 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? 438 8. 226.214 – 230.210 işleminin sonucu kaçtır? Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 24 2 Çözüm 2 a + b + 4a – 6b + 13 = 0 ise a + b kaçtır? 1. x2 + y2 – 4x + 4 = 0 ise x + y kaçtır? 5. a2 – b2 – 2a – 4b – 3 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? 2. a2 + b2 – 2a – 4b + 5 = 0 ise a.b kaçtır? 6. a2 – b2 + 4b – 4 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış ESEN YAYINLARI biçimi nedir? 3. a2 + b2 – 6a + 2b + 10 = 0 ise a + b kaçtır? 7. x, y ∈ R olmak üzere, x2 + y2 + x + 2y ifadesinin alabileceği en küçük değer kaçtır? 4. a2 + b2 – a – 3b + 5 = 0 ise a.b kaçtır? 2 8. x2 + 5y2 – 4xy – 6y + 9 = 0 ise (x – y)2 kaçtır? 439 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 25 Çözüm 1 1 – a b a3 + b3 · ifadesinin sadeleştirilmiş biçia2 – b2 a2 +b–a b mi nedir? 1. a3 + b3 ifadesinin sadeleşmiş biçimi nedir? ab + b 2 a2 – 1– 2. 5. a+b b3 a3 1 b b2 + + a a2 a3 6. ifadesinin sadeleşmiş biçimi ne- x6 – 1 x4 + x2 + 1 ifadesinin sadeleşmiş biçimi nedir? (x 2 + xy + y 2) (x 2 – y 2) ifadesinin sadeleşmiş bi(x 3 – y 3) (x + y) çimi nedir? ESEN YAYINLARI dir? 3. c 1 1 1 + m : 1+ 2 m ifadesinin sadeleşx +1 x –1 c x –1 7. 1 – x –3 x 2 + x + 1 : ifadesinin sadeleşmiş biçix+1 x –1 – x –3 mi nedir? 440 ifadesinin sadeleşmiş biçi- mi nedir? miş biçimi nedir? 4. x 3 + 8 x 2 – 2x + 4 : x2 – 4 x 2 – 2x 8. x 4 – xy 3 x 2 y + xy 2 + y 3 : ifadesinin sadeleşmiş xy – y 2 y2 biçimi nedir? Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 26 a. a – Çözüm 1 1 = 3 ise a 2 + 2 kaçtır? a a b. x2 – 2x – 1 = 0 ise x2 + 12 kaçtır? x 1. 1 a + 1 = 3 ise a2 + 2 kaçtır? a a 5. x2 – 3x + 1 = 0 ise x2 + 2. a – 1 = 2 ise a + 1 kaçtır? a a 6. x2 – 2x – 2 = 0 ise x2 + 42 kaçtır? x 3. a– 1 = a 7. x2 – x – 4. a– 8. x4 – 4x2 + 2 = 0 ise x4 + kaçtır? ESEN YAYINLARI 1 x2 2 ise a2 + 12 kaçtır? a 2 16 = 1 ise a 4 + 4 kaçtır? a a 2 = 0 ise x2 + 2 kaçtır? x2 4 x4 kaçtır? 441 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 27 2 Çözüm 2 x + y = 4 ve x + y = 10 ise x.y kaçtır? 1. 2 2 x + y = 6 ve x.y = 4 ise x + y 5. x + y = 3 ve x.y = 1 ise x4 + y4 kaçtır? 6. x – y = 3 ve x.y = 1 ise x + y kaçtır? 7. x2 + xy = 1 kaçtır? ESEN YAYINLARI 2. x + y = 3 ve x2 + y2 = 6 ise x.y kaçtır? 3. 2 2 y2 + xy = 3 x – y = 4 ve x + y = 10 ise x.y kaçtır? 8. 4. 2 2 x – y = 5 ve x.y = 4 ise x + y 442 kaçtır? } ⇒ x + y kaçtır? a.b = 9 ve va + vb – vc = 0 ise a + b – c kaçtır? Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 28 Çözüm 3 3 a. x + y = 5 ve x.y = 3 ise x + y kaçtır? b. x + y = 4 ve x2 + y2 = 6 ise x3 + y3 kaçtır? x + y = –3 ve x.y = 2 ise x3 + y3 kaçtır? 5. x + y = 3 ve x2 + y2 = 5 ise x3 + y3 kaçtır? 2. x – y = 6 ve x.y = 3 ise x3 – y3 kaçtır? 6. x – y = 2 ve x2 + y2 = 20 ise x3 – y3 kaçtır? 3. x3 + y3 = 19 ve xy(x + y) = 15 ise x + y kaçtır? 7. 1 1 1 1 1 1 – = 1 ve 2 + 2 = 3 ise 3 – 3 kaçtır? x y x y x y 8. a3 b3 a b + = 2 ise 3 + 3 kaçtır? b a b a ESEN YAYINLARI 1. 4. 1 – 1 = 2 ve x.y = 3 ise x y 1 1 – kaçtır? x3 y3 443 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 29 Çözüm 2 2 2 a – b = b – c = 2 ise a – 2b + c 1. kaçtır? a – b = 6 ve c + 2b = 10 olduğuna göre, 5. x + y = 2 olduğuna göre, y x ifadesinin eşiti nedir? – y – 1 1– x 6. b – c = 6 ve b – a = 5 olduğuna göre, a2 – b2 + ac – bc işleminin sonucu kaçtır? a – b = b – c = 3 ise a2 + c2 – 2b2 kaçtır? ab + bc – b2 – ac ifadesinin değeri kaçtır? ESEN YAYINLARI 2. 3. 7. x 2 – x + y 2 – y ifadesinin değeri kaçtır? x – y = y – z = 4 ise x2 + z2 – 2y2 kaçtır? 8. 4. 2 x – y = 2 ve xy + z + 2z + 2 = 0 ise x + y + z kaçtır? 444 x + y = 6 ve x.y = 7 olduğuna göre, x – y = 6 olduğuna göre, x 2 – y 2 – 3x + 3y ifadesinin değeri kaçtır? x 2 – y 2 – 6x + 9 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 30 4 Çözüm 2 x + x + 1 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? 1. x4 + 3x2 + 4 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçi- 5. mi nedir? 2. 2x2 + 4xy + 4y2 – 6x + 3 ifadesinin alabileceği en küçük değer kaçtır? 4x4 + y4 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi 6. x + y kaçtır? ESEN YAYINLARI nedir? x2 + 4xy + 5y2 – 2y + 1 = 0 olduğuna göre, 3. a4 + 4 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? 7. x2 + 3y2 – 4xy + 6y – 9 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? 4. a 4 + 4b 4 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi b 2 + (a – b) 2 nedir? 8. 16a4 + 4a2 + 1 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi nedir? 445 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 31 2 Çözüm 2 2 a + b + c = 7, a + b + c = 15 ise ab + ac + bc kaçtır? 1. a + b + c = 5, a2 + b2 + c2 = 13 ise 5. ab + ac + bc kaçtır? göre, x + y + z toplamının pozitif değeri kaçtır? 6. 2. 2 x2 + y2 + z2 = 24 ve xy + xz + yz = 20 olduğuna 2 2 a – b + c = 3, a + b + c = 17 ise 2a2 + b2 + 3c2 = 18, 2a2 + 3b2 + c2 = 42 ab + ac + bc = 33 ise |a + b + c| kaçtır? ESEN YAYINLARI ac – bc – ab kaçtır? 3. 2 2 7. x+y+z=5 x2 + y2 + z2 = 19 2 a – b – c = 6 ve a + b + c = 20 ise 1 1 1 1 + + = x y z 10 ab + ac – bc kaçtır? olduğuna göre, x.y.z kaçtır? 8. 4. a + b – c = 9, ac + bc – ab = 7 ise a2 + b2 + c2 kaçtır? x+y–z=4 1 1 1 3 – – = z x y xyz olduğuna göre, x2 + y2 + z2 kaçtır? 446 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 32 2 50 a. x = x – 1 ise x Çözüm nedir? b. x5 – y5 ifadesini çarpanlarına ayırınız. c. x5 + y5 ifadesini çarpanlarına ayırınız. 1. 2. x2 – x + 1 = 0 ise x30 + x27 ifadesinin eşiti nedir? 6. x2 = –x – 1 ise x2007 + x2008 ifadesinin eşiti 3. 4. 5. x2 + x + 1 = 0 ise x19 + x20 ifadesinin eşiti nedir? x2 – x + 2 = 0 ise x2 + 3 ifadesinin eşiti nedir? x3 + 1 x2 – x + 1 = 0 ise x10 + nedir? 1 x 10 ifadesinin eşiti ESEN YAYINLARI nedir? 7. Aşağıdaki ifadeleri çarpanlarına ayırınız. a. x3 – y3 b. x4 – y4 c. 16x4 – 1 d. x5 – 32 e. x6 – y6 f. 1 – x8 Aşağıdaki ifadeleri çarpanlarına ayırınız. a. x3 + y3 b. 1 + 8a3 c. x5 + 32 d. 32a5 + 1 e. x6 + y6 f. x5 + y10 447 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 33 a2 Çözüm a2 –1 –a – ifadesinin sadeleştirilmiş biçia 2 + a a 2 – 2a + 1 mi nedir? 1. 1 1 2 + – x – 1 x + 1 x2 – 1 5. c 1 1 x + m: x – y x+y x – y ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? 2. c 1 1 1 – m: x2 + x – 2 x2 – x – 2 x2 – 4 6. ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? a2 a2 a b – – ifadesinin sadeleştiril– b2 a + b a – b 3. a –1 3 a2 + 3 ifadesinin sadeleştirilmiş – – 2 a+1 a –1 a –1 ESEN YAYINLARI miş biçimi nedir? 7. biçimi nedir? 4. a 2 + ab + b 2 a 3 – b 3 ifadesinin sadeleştirilmiş : a 2 – ab + b 2 a 3 + b 3 biçimi nedir? 448 d a 2 + 3a – 4 a 2 + 3a – 4 a 2 – 25 : 2 n: 2 2 a + a – 6 a – 2a – 15 a – 2a ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi nedir? 8. 1 2a 1 – + ifadesinin sadeleştirila 2 + 2a a 2 – 4 a – 2 miş biçimi nedir? Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 34 x 2 – 2x 2 – x =3 – x –1 1– x Çözüm denkleminin çözüm kümesi nedir? 1. 1 2x – 1 2 denkleminin çözüm kü– = x + 1 x2 – 1 x – 1 5. mesini bulunuz. 1 – 1– x 1 x = 0 denkleminin çözüm kümesi 1 x– x 1+ nedir? 2. 2 3 –x –1 denkleminin çözüm = – x – 1 x – 2 x 2 – 3x + 2 6. 1 + x –2 – x –1 2 = olduğuna göre, x kaçtır? 5 x + x –2 7. x 2 + xy + 4y 2 = 3 olduğuna göre, x in y türünx2 + y2 ESEN YAYINLARI kümesi nedir? 3. 3x 1 = –4 x–2 x2 denkleminin çözüm kümesi den alabileceği değerleri toplamı nedir? nedir? 4. x 3+x – =1 x–2 x nedir? denkleminin çözüm kümesi 8. x 2 + ax + b x + 5 olduğuna göre, a + b kaç= x –1 x2 – 1 tır? 449 Çarpanlara Ayırma REHBER SORU 35 Çözüm 3x – 1 A B eşitliğini sağlayan = + (x – 1) (x – 2) x – 1 x – 2 A ve B değerlerini bulunuz. 2. 3. 2x + 4 A B ise A + B kaçtır? = + (x – 1) (x + 1) x – 1 x + 1 4 A B ise A.B kaçtır? = + x 2 – 3x – 4 x – 4 x + 1 x+1 A B ise A + B kaçtır? = + x2 – 4 x – 2 x + 2 450 ESEN YAYINLARI 1. 4. x –1 A Bx + C = + ise A + B + C kaçtır? x (x 2 + 1) x x 2 + 1 5. 2x – 1 A B = + ise A + B kaçtır? (x + 2) 2 x + 2 (x + 2) 2 6. x 2 – 3x + 1 A B C = + + (x + 1) (x – 2) 2 x + 1 x – 2 (x – 2) 2 ise A + B + C kaçtır? TEST 1. 6 Çarpanlara Ayırma 12x – 12 3 ifadesinin sonucu aşağıdakilerden · 3x – 3 4 5. hangisidir? A) 9 B) 3 D) 3 (x – 1) 4 2. C) x –1 3 A) E) 1 9 6. hangisidir? 3. 1 x+1 C) x x –1 x2 x –1 2 E) 1 1 – x2 ifadesinin sadeleşmiş biçimi (1 + ax) 2 – (a + x) 2 1 a–b C) 0 E) a b–a A) – D) ab + 3a – 9 – 3b ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) (a + 3)(b + 3) B) (a – 3)(b + 3) C) (a – b).9 D) (a – 9)(b – 3) 1 a2 + 1 ESEN YAYINLARI 1 b–a B) aşağıdakilerden hangisidir? B) D) 1 x –1 D) 1 1 ifadesinin sonucu aşağıdakilerden + a–b b–a A) 1 x+1 ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisi1 x– x dir? 7. B) 1 a2 + 1 1 a2 – 1 C) E) 1 1 – a2 1 a –1 (a–1 – b–1) : (ab)–1 ifadesinin eşiti nedir? A) ab B) 1 D) a – b C) a + b E) b – a E) (a + b).3 xy – ay + xb – ab ifadesinin çarpanlarına ayrıl- 2 (a – 3) – a – 4 + 7 ifadesinin sadeleşmiş biçimi a 2 + a – 12 mış şekli aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir? 8. 4. A) (x + a)(y – b) B) (x – y)(a – b) C) (x – a)(y + b) D) (x – b)(y + a) E) (x – b)(y – b) A) 1 a+4 B) D) 1 a–3 1 a–4 C) 1 a+3 E) 1 451 Çarpanlara Ayırma 9. a2 + b2 – 2 + a + 2ab + b ifadesi aşağıdakilerden 13. m tam sayı olmak üzere, x2 – (m2 – 9)x + m – 6 ifadesinin iki kare farkı hangisi ile tam bölünür? olduğu bilindiğine göre m nin değerinden biri A) a + b + 1 B) a + b + 2 D) a – b – 1 C) a – b – 2 aşağıdakilerden hangisidir? E) a + b – 2 A) –2 10. B) 0 C) 1 D) 2 E) 3 x 2 – 5x + 6 : 9 – x 2 ifadesinin en sade şekli x 2 – 3x + 2 x 2 + 2x – 3 aşağıdakilerden hangisidir? A) x – 3 B) 1 D) –1 14. c C) 1 x –1 2 a a+1 a –1 + – a mc – m a 2 a+2 a–2 işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisine eşit olur? E) x + 3 11. 6x3 + 2x2 – 4x ifadesinin çarpanlarına ayrılmış B) –3a C) 3a D) –3 E) 3 ESEN YAYINLARI A) 1 şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) 2x(3x – 1)(x + 2) 15. (a + 5)2 + (b – 3)2 = 0 ise B) 2x(x + 1)(3x – 1) a + b kaçtır? C) 2x(3x – 2)(x + 1) A) –5 D) 2x(3x + 2)(x + 1) B) –3 C) –2 D) 2 E) 8 E) 2x(3x – 2)(x – 1) 12. (a – 2)(b + 2) çarpımında her bir çarpana 3 eklersek çarpım ne kadar büyür? 16. x ve y pozitif tam sayıları için 4x2 – y2 = 19 ise y – x kaçtır? A) 3 D) 3(a + b + 3) 452 B) 6 C) a + b + 3 E) a + b A) 4 B) 5 C) 8 D) 9 E) 14 TEST 1. 7 Çarpanlara Ayırma 5. x(a – b) + y(b – a) ifadesinin çarpanlarına ayrılmış şekli aşağıdakilerden hangisidir? mi aşağıdakilerden hangisidir? A) (x + y) (a – b) B) (x – y) (a – b) A) (2a + 1) (a – 1) B) (2a – 1) (a – 1) C) (x + y) (b – a) D) (x – y) (b – a) C) (2a – 1) (a – 2) D) (2a – 1) (a + 1) E) (a – x) (y – b) 2. 2a2 – a – 1 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış biçi- E) (2a + 1) (a – 2) 1 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış şekli 4 aşağıdakilerden hangisidir? x2 + x + 6. a 2 – ab – a 2 – ab b – a · ab a2 – b2 ifadesinin en sade şekli aşağıdakilerden hangisidir? 1 2 B) c x + m 2 1 1 C) c x – mc x + m 2 2 1 D) c x + m (x – 1) 4 E) c x + 3. A) 1 m (x – 1) 2 a a –1 l·b l işleminin sonucu aşağıdaa – 1 1– a 7. kilerden hangisidir? A) –2 4. B) –1 C) 0 1 a+b a+b 2 E) C) a + b 1 a–b a + b = 3 ve 1 – 1 = 2 ise a – b farkı kaçtır? a b b a A) –8 D) 1 B) D) a = –1 için b1– 2 a+b ESEN YAYINLARI 1 2 A) c x – m 2 B) –6 C) 1 D) 6 E) 8 E) 2 1 +2 a ifadesinin eşiti nedir? 1 1+ a a+ B) 1 a A) a D) a + 1 8. C) 2a E) a x 4 17 –1 = ve x = ise x2 + y2 kaçtır? y y y A) 36 25 B) 41 25 C) 16 D) 34 E) 50 453 Çarpanlara Ayırma 9. a 2 – b 2 – 2a – 2b ifadesi, a + b = 4 için aşağıa 2 – b 2 – 4a + 4 13. dakilerden hangisine eşittir? A) 1 2 10. 2 + B) 3 4 1 1+ A) 0 1 x –1 C) 1 şekli aşağıdakilerden hangisidir? D) 2 A) –1 E) 4 B) a – 2 D) a + 2 x 2 + xy y 2 + xy = = 25 olduğuna göre x + y 4 5 toplamı kaçtır? C) 2 D) x 2 E) x 2–2x 11. x ∈ R olmak üzere, 2x ifadesinin alabileceği en küçük değer kaçtır? B) 1 2 B) 10 C) 1 2 D) 1 15. A) a E) 2 a3 x5 – a5 x3 x+a : 2 işleminin sonucu 2 2 3 (ax – a x) x – 2ax + a 2 16. aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 B) x – a x–a D) x+a 454 D) 15 E) 18 (a 6 –1) – (a 3 –1) ifadesinin eşiti nedir? a5 + a4 + a3 B) a – 1 D) 12. C) 12 ESEN YAYINLARI A) 9 A) 1 4 C) 1 E) 2 – a 14. x, y pozitif gerçel sayılardır. 1– x : 2 işleminin sonucu nedir? x B) 1 a 2 – 8a + 15 : –a 2 + 7a – 10 ifadesinin en sade a 2 – 5a + 6 a 2 – 4a + 4 C) x + a E) ax 1 a –1 E) C) a + 1 1 a+1 a 2 + b 2 – ab a2 – b2 b işleminin sonucu nedir? · 3 1 1 a + b3 – b a A) a B) a + b D) ab C) a – b E) b TEST 1. 10 Çarpanlara Ayırma x ∈ R olmak üzere, x4 – 4 + 4x –4 ifadesinin 5. çarpanlarına ayrılmış şekli aşağıdakilerden hangisidir? 2. 4 2 B) c x 2 – 2 m x C) (x2 – 2x)2 1 2 D) c x 2 – 2 m x aşağıdakilerden hangisidir? A) 2x + y x–y ab ve ba iki basamaklı sayılar olmak üzere, 6. C) 98 D) 11 3xy 2 – 1 3 3 1 x – 2 2 – 2 (x + y) 2 2 x–y x –y ifadesinin en sade hali nedir? E) 9 A) 2xy 3 ESEN YAYINLARI B) 99 C) 2x – y E) x y 1 2 2 – m 2 x x A) 999 B) D) 2y 3 3xy 2 E) C) 3x 2 3xy 2 (x – y) 2a 2 – 2b 2 + 3ab – a + 3b – 1 ifadesi3a + b – 1 nin eşiti nedir? b = 2a ise A) 1 B) a 2 D) a + 1 C) 2a 7. (x2 – 3)3 = x3 – 3x2 + 3x – 1 ise x in alabileceği tam sayı değerleri toplamı kaçtır? E) 1 – a A) –1 4. B) 2y – x D) xy (ab) 2 – (ba) 2 ifadesinin eşiti kaçtır? a2 – b2 3. ve x + 2 = y – 1 = a olduğuna göre A nın x ve y cinsinden ifadesi 2 2 A) c x 2 – 2 m x E) c 3 2 A = a – 2a – a + 2 a –1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 4 a ile b birbirinden ve sıfırdan farklı sayılar olmak üzere, A= a.b A b2 ve = dır. 3 b 2 – b.a a.b – b 2 8. Buna göre, A kaçtır? A) 2 B) 1 2 C) 1 2 x2 + 3x – 3 = 0 ise 1– x 2+ x ifadesinin değeri x aşağıdakilerden hangisidir? D) 3 5 E) 3 4 A) – 2 3 B) – 1 3 C) 1 3 D) 2 3 E) 4 3 459 Çarpanlara Ayırma 9. a2 + 5a – 5 = 0 ise 1 1 – nın değeri aşağıdaa2 a 13. x ≠ 0 ve x + kilerden hangisi olabilir? A) – 1 5 10. B) – 1 2 C) 1 5 c D) 2 E) 5 A) 1 x 5 + ax + 2 ifadesi sadeleşebilir bir kesir ise x 2 –1 B) –2 C) –1 D) 1 ifadesinin eşiti nedir? B) 5 14. (x + 4)2 + a nın alabileceği değerler toplamı kaçtır? A) –3 2 x2 – 2 m x 2 = 3 ise x C) 7 D) 13 E) 21 1 = 14 olduğuna göre, (x + 4) 2 x 2 + 8x + 17 ifadesinin pozitif değeri kaçtır? x+4 E) 2 B) 3v2 C) 2 D) 3 E) 4 ESEN YAYINLARI A) 2v3 11. x = 7 ve y = 3 olduğuna göre, x4 – 4x3y + 6x2y2 – 4xy3 + y4 ifadesinin değeri kaçtır? A) 16 15. B) 32 C) 64 D) 128 E) 256 2x 3 y – 18xy 3 = 12 ve 3y – x = 2 ise y kaçtır? x 2 + 3xy A) 4 B) 3 C) –6 D) –4 E) –3 12. x ≠ 0 ve b ≠ 0, a ≠ 0 , a ≠ b olmak üzere, a a2 – b2 b eşitliğini sağlayan x değeri – = x ax + b x kaçtır? 16. 2a + 1 = 1 8a ise 1 – a a ifadesinin değeri nedir? A) a – b B) a + b D) b 460 C) a E) 1 A) 1 4 B) 1 2 C) 1 D) 3 2 E) 2 Yazılıya Hazırlık Soruları 1. P(x – 2) = 3x4 + x3 – 2x + 5 polinomunun x + 2 4. ile bölümünden kalan kaçtır? P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, P (x – 1 ) = x2 – 2x + 4 ve Q(x) in x – 2 ile Q ( x + 1) bölümünden kalan 3 ise P(x) in x ile bölümünden kalan kaçtır? 2. 5. P(x – 1) = x4 + 3x2 – 2x + 3 olmak üzere, P(x) polinomunun x + 2 ile bölümünden kalan der[P(x2).Q(x)] = 4 ve der > kaçtır? P(x + 1) = 2x3 – x2 + 3x + k olmak üzere, P(x – 1) polinomunun sabit terimi 6 ise P(x + 2) polinomunun kat sayılar toplamı kaçtır? P ( x) H = 2 ise Q 2 (x) der[P(x+1)] kaçtır? ESEN YAYINLARI 3. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, 6. 2 1 1 :c – m 1 – x2 1 + x 1 – x işleminin sonucu nedir? 461 Polinomlar ve Çarpanlara Ayırma 7. d 3x + 8y 4y işleminin sonucu nedir? – 4 n· 2y 9x 9. a2 – a – 3 = 0 ise (a + 1) (a 3 + 1) (3a + 4) (a 2 – a – 5) 8. a4 + b4 a b ifadesinin sonucu kaçtır? + = 3 ise b a a2 b2 ESEN YAYINLARI ifadesinin değeri kaçtır? 10. 3x 2 – 2x – 1 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi ax 2 + bx + c 3x + 1 ise a + b + c kaçtır? x–2 462 I. P(x) = 4x3 – x2 + 5 polinomuna göre, sol sütundaki kavramların değerlerini sağ sütunda bulup eşleştiriniz. II. 1. Baş kat sayı a. 3 2. Sabit terim b. 4, –1, 0, 5 3. der[P(x)] c. 4 4. Kat sayılar d. 4x3, –x2, 5 5. Terimler e. 5 Sol sütunda verilen bölünen ve bölen polinomlara göre kalanı bulup sağ sütundakilerle eşleştiriniz. Bölünen Polinom III. Bölen Polinom Kalan 1. P(x) x+2 a. P(4) 2. P(x+3) x–1 b. P(6) 3. P(x2+x) x–2 c. P(–3) 4. Pb d. P(–2) x Pb – 1l 3 e. P(0) 5. x + 3l 2 x+6 2x + 12 Sol sütunda verilen rasyonel ifadelerin sadeleştirilmiş biçimlerini bulup sağ sütundakilerle eşleştiriniz. 1. x – 7 (x – 6) x–7 a. x+y 2. x 2 – xy y 2 + xy + x–y x+y b. x 3. y x – x2 – y2 y2 – x2 c. 1 x–y 4. x 2 – xy x 2 – xy – 2y 2 + y 2 – xy xy + y 2 d. –6 5. 1 – x –1 1 : 1 – x –2 x + 1 e. –2 463 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 SOLDAN SAĞA YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Çok terimli. 1. 4. Çarpanlara ayırma metodlarından biri. 7. Toplam veya fark şeklindeki polinomların çarpım yarayan sayı tablosu. 2. 13. P(x, y) şeklindeki polinom. 14. Hesaplamanın esas olduğu matematiğin en önemli kolu. A (x) şeklindeki ifade. B (x) 15. B(x) ≠ 0 olmak üzere, 16. Polinomlarda bölme işlemi yapılırken kullanılan metodlardan biri. 18. toplamı. Polinomu oluşturan terimler içerisinde derecesi en büyük olan terimin kat sayısı. 17. P(x) = an.xn + an–1.xn–1 + ... + a2.x2 + a1.x + a0 polinomunda an + an–1 + ... + a2 + a1 + a0 şeklinde yazılması. 12. (x + y)n ifadesinin açılımında kat sayıları bulmaya Sabit polinomun derecesi. 3. (a + b)2 veya (a – b)2 gibi ifadeler. 5. Polinomlar kümesinde değişmeli grup özelliğinin sağlandığı işlem. 6. Polinomun değişkene bağlı olmayan terimi. 8. İçindeki değişkenlere verilen her değer için doğru olan eşitlikler. 9. 10. P(x) = 0 polinomu. x2 – y2 = (x – y)(x + y) özdeşliği. P(x) Q(x) Yanda verilen bölme işlemin- B(x) deki K(x) polinomunun adı. K(x) 11. Polinomlar kümesinde birim (etkisiz) elemanın P(x) = 1 olduğu işlem. 464 der[P(x3).Q2(x)] der[P(x).Q(x)] der[Q(x)] Polinom der[P(x)+Q(x)] Aşağıdaki tabloyu doldurunuz. der[P(x)] 1. P(x) = x3 – x + 2 Q(x) = x2 – 1 P(x) = 4x3 – 2x Q(x) = 5x4 – x + 1 2. Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri uygun biçimde doldurunuz. Verilen ifade a2 – 9 x2 – y2 x y x–y x+y (x – y)(x + y) (a)2 – (3)2 a 3 a–3 a+3 (a – 3)(a + 3) 4a2 – 25 9x2 – 4y2 x – 4y vx + y2 3. Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri uygun biçimde doldurunuz. Verilen ifade a3 + 8b3 x3 + y3 x y x+y x2 – xy + y2 (x + y)(x2 – xy + y2) (a)3 + (2b)3 a 2b a + 2b a2 – a.2b + 4b2 (a + b)(a2 – 2ab + 4b2) a3 + 1 2x + 1 x2 – 3xy + 9y2 8x3 – 27y6 465 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. Sıfır polinomunun derecesi de sıfırdır. 2. P(x) polinomunun x – 2 ile bölümünden kalan P(2) dir. 3. P(x + 3) polinomunun x ile bölümünden kalan P(3) tür. 4. P(x) polinomunda tek dereceli terimlerin kat sayıları toplamı 5. der[P(x)] = a ve der[Q(x)] = b ise der = 6. der[P(x)] = a ve der[Q(x)] = b ise der[P(x2).Q(x + 3)] = 2a + b dir. 7. der[P(x).Q(x)] = 6 ise P(x) polinomunun derecesi en çok 6 dır. 8. P(ax + b) polinomunun kat sayıları toplamı P(a + b) dir. 9. P(x) ve Q(x) birer polinom olmak üzere, 10. a.b + a.c = a(b + c) ifadesinde ortak çarpan parantezine alma yöntemi kullanılmıştır. 11. a – b = 6 ve a.b = 8 ise a2 + b2 = 52 dir. 12. a + b = 3 ve a2 + b2 = 7 ise a3 + b3 = 18 dir. 13. a2 – 2a – 5 = 0 ise a2 + 14. a + b – c = 5 ve a2 + b2 + c2 = 13 ise ab – ac – bc = 6 dır. 15. a2 + b2 – 6a + 4b + 13 = 0 ise a + b = 4 tür. 16. (a2 + 2)2 + 5(a2 + 2) + 6 ifadesinin çarpanlarından biri a2 + 4 tür. 466 P (1) – P (–1) dir. 2 P (x) a dir. G= Q (x) b P (x) = 0 denklemine, rasyonel denklem denir. Q (x) 25 = 14 tür. a2 Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 2003 – ÖSS 6. 2005 – ÖSS Her x gerçel sayısı için, 1 b mx + a a 1 x– a x2 – cb + 2x – 4 = ax(x – 1) + bx(x + 1) + c(x2 – 1) olduğuna göre, a.b.c çarpımı kaçtır? A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden E) 16 hangisidir? 2. 2003 – ÖSS A) x – a (x 2 – y 2) (x 2 + xy + y 2) 1 1 (x 3 – y 3) c + m x y B) x – b D) x + b C) x + a E) ax – b ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir? B) x + y D) 3. x–y x+y E) 7. C) x – y 2005 – ÖSS a a b b – 1l + c – 1m b b a+b a a+b x+y x–y ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden 2004 – ÖSS Her x gerçel sayısı için, ax4 + bx3 + cx2 + dx + e = (x2 – 1)(px2 + qx + r) + 2x – 1 hangisidir? ESEN YAYINLARI A) xy A) a B) b C) a + b D) 1 E) –1 olduğuna göre, a + c + e toplamı kaçtır? A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 8. 2005 – ÖSS 2 3x + 2 –3x 2 x + 2 –x : x – 1 2 – 2 –x 2 2x + 2 –2x 4. 2004 – ÖSS ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir? 1 1 1 1 c 1 – mc 1 + mc 1 + m = 1 – k 3 3 9 3 B) 2x A) 1 olduğuna göre, k kaçtır? D) 2x – 2–x A) 2 5. B) 3 C) 4 D) 5 C) 2–x E) 2x + 2–x E) 6 2004 – ÖSS x6 – 1 1 1 cx – m·cx2 + 2 + 1m x x 9. 2006 – ÖSS 1 4 + +4 = 0 a2 a ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden olduğuna göre, a kaçtır? hangisidir? A) 1 468 B) x C) x2 D) x3 E) x6 A) 1 2 B) 1 C) –2 D) –1 E) – 1 2 Polinomlar ve Çarpanlara Ayırma 10. 2006 – ÖSS 15. 2007 – ÖSS a pozitif bir gerçel sayı ve 4 3 2x – 2.3 x + y + 3 2y 3 2x – 3 x + y 2 a – 2a = 8 işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir? olduğuna göre, a kaçtır? A) 1 8 B) 1 4 C) 1 2 D) 1 A) 3x – 3y E) 2 D) 1 – 3x+y 11. 2006 – ÖSS C) 35 B) 9 D) 310 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden E) 315 hangisidir? A) 12 x 12. 2006 – ÖSS x 1 1 x – + m: c m 1 + x 1– x 1 + x 1– x B) –1 D) 1 – x C) x E) 1 + x 13. 2006 – ÖSS y 2 – 2y – 3 ESEN YAYINLARI A) 1 B) D) işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir? y 3 + 27 E) 1 – 3y–x 1 –x x2 x · 2 x + x 1 – 2x + x 2 işleminin sonucu kaçtır? c C) 1 + 3y–x 16. 2007 – ÖSS 3 20 – 3 10 5 (3 + 1) (3 5 – 1) A) 1 B) 3x + 3y x 1– x 1 1+x C) E) 1 1– x 1– x 1+x 17. 2007 – ÖSS x2 + x + 1 x3 – 1 : 2x 2 + 5x 2x 2 + 3x – 5 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden · 3) (y 2 (y – – 1) y 2 – 3y + 9 hangisidir? ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden A) hangisidir? 1 x B) 1 2–x D) x A) (y + 3)(y – 1) B) (y + 3)(y – 2) C) (y + 1)(y – 3) D) (y – 1)(y – 2) C) 2 1+x E) x + 1 18. 2008 – ÖSS E) (y – 1)(y – 3) a, b ve p birer pozitif tam sayı ve p asal olmak üzere, a2 – b2 = p 14. 2007 – ÖSS a ve b pozitif tam sayılar olmak üzere, a2 – 2ab – 3b2 = 0 olduğuna göre, a + b toplamının en küçük değeri kaçtır? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 olduğuna göre, a nın p türünden eşiti aşağıdakilerden hangisidir? A) p+1 2 B) D) p–1 3 p+1 3 C) E) p–1 2 p–2 3 469 Polinomlar ve Çarpanlara Ayırma 19. 2008 – ÖSS 1 1– x =3 1 1+ x 23. 2009 – ÖSS a+b+c=A a–b–c=B olduğuna göre, A2 – B2 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? olduğuna göre, x kaçtır? A) –3 B) –2 D) – 1 2 A) 4a(b + c) C) –1 E) – B) 4b(a + c) D) 2a(b – c) 3 2 C) 2c(a + b) E) 2b(a – c) 24. 2009 – ÖSS x pozitif gerçel sayısı için x – 2vx – 2 = 0 oldu- 20. 2008 – ÖSS ğuna göre, x–y x+y x x – – c m: c m x+y x x–y x ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden A) hangisidir? B) x B) 1 4 C) 3 4 D) 1 6 E) 5 6 C) y x–y E) x+y x+y D) x–y 25. 2010 – LYS 21. 2009 – ÖSS (1 – x + x2)10 = a0 + a1x + a2x2 + ... + a20x20 ESEN YAYINLARI A) 1 1 2 x ifadesinin değeri kaçtır? (x – 2) 2 P(x) = 2x3 – (m + 1)x2 – nx + 3m – 1 polinomu x2 – x ile tam bölünebildiğine göre, m – n kaçtır? A) –1 3 –1 2 B) C) 3 2 D) 2 E) 3 olduğuna göre, çift indisli kat sayıların toplamı olan a0 + a2 + a4 + a6 + ... + a20 kaçtır? A) 210 + 1 B) 310 – 1 3 10 + 1 D) 2 C) 410 – 1 4 10 + 1 E) 2 26. 2010 – LYS P(x) üçüncü dereceden bir polinom fonksiyonu olmak üzere, P(–4) = P(–3) = P(5) = 0 P(0) = 2 olduğuna göre, P(1) kaçtır? A) 22. 2009 – ÖSS a 2 – 2a – 3 1 3 c + 1 mc – 1 m a a ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) –3a2 470 B) 8 3 C) 7 4 D) 9 4 E) 8 5 27. 2010 – YGS (a + 1)2 – (a – 1)2 B) –a2 D) a – 2 7 3 C) 2a2 E) a + 1 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) a B) 2a C) 3a D) 4a E) 5a Polinomlar ve Çarpanlara Ayırma 28. 2010 – YGS 33. 2011 – YGS 3 x – 2y = 7 Birbirinden farklı a ve b sayıları için, a2 – b2 = b – a a b 4 x – 2xy = 21 olduğuna göre, x kaçtır? olduğuna göre, A) 3 B) 5 C) 7 D) 9 E) 11 A) –2 a b ifadesinin değeri kaçtır? + b a B) –1 C) 0 D) 1 E) 4 29. 2010 – LYS f(x) = (1 + x + x 2 + x 3) (1 – x) 2 1 – x – x2 + x3 34. 2011 – LYS t3 – 2 = 0 olduğuna göre, f(v2) değeri kaçtır? A) 1 B) 2 C) 3 olduğuna göre, D) 4 E) 5 1 ifadesinin t türünden t2 + t + 1 eşiti aşağıdakilerden hangisidir? A) t + 1 B) t – 2 2 D) t + 1 30. 2011 – LYS C) t – 1 2 E) t + 3 Gerçel katsayılı P(x), Q(x) ve R(x) polinomları veriliyor. Sabit terimi sıfırdan farklı P(x) polinomu P nin sabit terimi Q nun sabit teriminin iki katı olduğuna göre, R nin kat sayılarının toplamı kaçtır? 2 A) 3 1 B) 4 3 C) 4 D) 1 E) 2 35. 2011 – LYS ESEN YAYINLARI için P(x) = Q(x).R(x + 1) eşitliği sağlanıyor. x – 2y = 3 olduğuna göre, x2 + 4y2 – 4xy – 2y + x – 3 ifadesinin değeri kaçtır? A) 4 B) 5 C) 8 D) 9 E) 15 36. 2011 – LYS x ve y birer gerçel sayı olmak üzere, 31. 2011 – YGS 2x 2 – y2 4x 2 + xy = x3 – 3x2y = 3 1 2 y3 – 3xy2 = 11 olduğuna göre, (x + y)2 ifadesinin değeri kaçtır? A) 2 B) 4 1 D) 2 C) 1 1 E) 4 eşitlikleri veriliyor. Buna göre, x – y farkı kaçtır? A) 3 B) 2 C) 1 D) –2 E) –3 32. 2011 – YGS 37. 2011 – LYS 1 1 +x –1 = x +1 x2 3 olduğuna göre, x – 1 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) 2 x –1 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden B) D) –x a4 – a3 . a2 + 1 a4 + a2 a2 – a 1 x C) 1 E) x +1 x –1 x hangisidir? A) a – 1 B) a D) a + 1 C) 1 2 E) a + 1 471 Polinomlar ve Çarpanlara Ayırma 38. 2011 – LYS 42. 2012 – LYS 2 (x – y) x – y – 1 + =3 x – y –1 x – y – 2 x ve y birer gerçel sayı olmak üzere, x2 – 4y = –7 olduğuna göre, x – y farkı kaçtır? y2 – 2x = 2 A) –1 2 B) –2 3 C) 4 3 D) 5 3 E) 5 4 olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 4 3 E) 5 3 39. 2012 – LYS 43. 2013 – LYS a ve b birer pozitif tam sayı olmak üzere, Baş katsayısı 3 olan ikinci dereceden bir P(x) P(x) = ( x + a ).( x + b ) polinomu için polinomunun katsayılarının toplamı 15 olduğuna P(1) – P(0) = 2 göre, a + b toplamı kaçtır? A) 10 B) 9 C) 8 olduğuna göre, P(2) – P(1) değeri kaçtır? D) 7 E) 6 A) 4 2 x + xy + xz + yz ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir? x x+y B) y x+y y x+z C) E) z x+z ESEN YAYINLARI x (y + z) + z (y – x) D) C) 6 D) 7 E) 8 44. 2013 – LYS 40. 2012 – LYS A) B) 5 a, b pozitif tam sayılar, p bir asal sayı ve a3 – b3 = p olduğuna göre, a2 + b2 toplamının p türünden eşiti aşağıdakilerden hangisidir? A) p+1 2 B) D) y y+z p+3 2 2p – 1 2 C) E) p+2 3 2p + 1 3 45. 2013 – LYS 41. 2012 – LYS a, b, c sıfırdan farklı gerçel sayılar ve a + b + c = ab olduğuna göre, x ve y pozitif gerçel sayıları için ab + ac + bc + c 2 abc x.y = 5 x2 + y2 = 15 olduğuna göre, x3 + y3 ifadesinin değeri kaçtır? A) 40 B) 45 C) 50 D) 60 E) 75 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) a +1 a B) D) 472 b a b+1 b C) E) b c c +1 c ÇEMBER ve DAİRE . ÜNİTE 7. ÜNİTE 7. ÜNİTE 7. ÜNİTE Çemberin Temel Elemanları 1. Kazanım : Çemberde teğet, kiriş, çap ve yay kavramlarını açıklar. 2. Kazanım : Çemberde kirişin özelliklerini gösterir. Çemberde Açılar 1. Kazanım : Bir çemberde merkez, çevre, iç, dış ve teğet-kiriş açılarını açıklar; bu açıların ölçüleri ile gördükleri yayların ölçülerini ilişkilendirir. Çemberde Teğet 1. Kazanım : Çemberde teğetin özelliklerini gösterir. Dairenin Çevresi ve Alanı 1. Kazanım : Dairenin çevresini ve alanını veren bağıntıları oluşturur ve uygulamalar yapar. 7. ÜNİT ÇEMBERDE TEMEL ve YARDIMCI ELEMANLAR ® Bir çember içindeki herhangi bir A noktasından geçen kirişler içinde en kısa olanı, A noktasın- Kiriş: Bir çemberin farklı iki noktasını birleştiren dan geçen yarıçapa bu noktada dik olan kiriştir. doğru parçasına, çemberin kirişi denir. E Çap: Merkezden geçen kirişe çap denir. Bir çember- O merkez ve [ED] ⊥ [BC] de en büyük kiriş çaptır. çemberin bir keseni denir. [BC], en uzun kiriş [ED] çapıdır. D B O çap M kiriş C A B kirifl A iken A dan geçen en kısa O Kesen: Çemberi farklı iki noktada kesen doğruya Teğetin Özellikleri N d ® Çemberin herhangi bir teğeti, değme noktasındaki yarıçapa diktir. kesen Teğet ve Normal: Çember ile yalnız bir ortak noktası O olan doğruya teğet denir. Bir çemberin herhangi bir teğetine, değme noktasında dik olan doğruya çem- r berin o noktasındaki normali denir. H d normal A ® O Bir çembere dışındaki bir noktadan çizilen teğet parçalarının uzunlukları eşittir. B te¤et r Kirişin Özellikleri ® r Bir çemberin merkezinC O den herhangi bir kirişi- |AB| = |AC| ve [AO] açıortaydır. ne indirilen dikme, kirişi A ortalar. B H ® [OH] ⊥ [AB] ⇒ |AH| = |HB| dir. ® O C A H B Bir çemberde veya eş çemberlerde eş kirişlerin merkeze uzaklıkları eşittir. Bir çemberin iki kirişi yakındır. daha B r2 F H r1 – r2 O A C D r2 O |CD| < |AB| ⇔ |OE| < |OF| 474 |AB| = |CD| P A E merkezden eşit uzakmerkeze A ® B kiriş B C |AB| = |CD| ⇔ |OH| = |OE| lıkta değilse, uzun olan İki çemberin ortak dış teğet parçalarının uzunlukları eşittir. D E ® O A M D |AB| = OM 2 – (r1 – r2) 2 dir. ® İki çemberin ortak dış teğetlerinin kesim noktası ® ile merkezleri doğrusaldır. Üçgenin iç teğet çemberinin merkezi, üçgenin iç açıortaylarının kesim noktasıdır. A B A E F D M O O C B D E, O, M doğrusaldır. ® E C Bir üçgenin bir iç açıortayı ile diğer açılarının dış açıortaylarının kesiştiği nokta, dış teğet çember- ® lerinden birisinin merkezidir. r1 A E d O C M r2 O D B C OM |AB| = 2 r1 A – (r1 + r2) 2 ® B F Bir üçgenin çevrel çemberinin merkezi, üçgenin kenar orta dikmelerinin kesim noktasıdır. A Çemberde Kuvvet ® F B E O A P B C D C D |PA|.|PB| = |PC|.|PD| ÇEMBERDE AÇILAR ® T Merkez Açı A P Merkez açının ölçüsü A B O |PT|2 = |PA|.|PB| ® x x B gördüğü yayın ölçüsüne eşittir. B B C ® P A D Bir çemberde veya eş çemberlerde, eş kirişlerin yayları eştir. [AB] ∩ [CD] = {P} ⇒ |PA|.|PB| = |PC|.|PD| D A C h h |AB| = |CD| ⇒ m(AB) = m(CD) 475 ® ® Bir çemberin merkezinden O O herhangi bir kirişine indirir len dikme, bu kirişin gördüA ğü yayları ortalar. C K r B D A C B h h m(AC) + m(CB) = 180° Çevre Açı Teğet-Kiriş Açı Çevre açının ölçüsü gördü- x 2x ğü yayın ölçüsünün yarısına Teğet-kiriş açının ölçüsü, gördüğü yayın ölçüsünün yarısına eşittir. eşittir. B ® % m (AB) 2 x= A x Aynı yayı gören çevre α C açıların ölçüleri eşittir. a a m( ABC) = m( CDA) A B ® α Y D C B ® A B A O X Çapı gören çevre açı- C h h m(AXB) = m(BYC) nın ölçüsü 90° dir. % a m ( BC) 180° = = 90° m( BAC) = 2 2 ® h h m(CLA) = m(BKA) A ® C Paralel iki kirişin ara- A B B K L sında kalan yayların ölçüleri eşittir. C D İç Açı h h [AB] // [CD] ⇒ m(AC) = m(BD) % & a m (AB) + m ( DC) m( AEB) = 2 ® E D B K B O Dış Açı C A A C K L h h h m(AB) + m(AC) + m(BC) = 180° 476 C A B D & % a m ( CD) – m (AB) m( CKB) = 2 ® [KA ve [KC çembere A ve C noktalarında Daire Diliminin Alanı teğet olmak üzere A O A= α r r a . r r2 360° K A C h a m( AKC) + m(AC) = 180° ® B Daire Parçasının Alanı O A K B α r a 1 . r r2 – .r2.sinα 360° 2 = r A C O a . r r2 – A(AOB) 360° A= [KA, O merkezli çembere A noktasında teğet ise B Daire Halkasının Alanı h a m( AKC) + m(AB) = 90° r Kirişler Dörtgeni A = r R2 – r r2 = r (R2 – r2) O R A B Köşeleri aynı çemberin üzerinde olan dörtgene kirişler dörtgeni denir. Kirişler dörtgeninde, karşılıklı açılar D E O A A C r A1 Teğetler Dörtgeni teğetler dörtgeni denir. Teğetler dörtgeninde karşılıklı kenarların uzunlukları toplamı birbirine eşittir. C D C A2 r O A Bütün kenarları bir çembere teğet olan dörtgene, A1 r 2 =b l A1 + A2 R B Y ® B a a a a m( A) + m( C) = 180° ve m( B) + m( D) = 180° R A2 C D % AB r & =R CD ® bütünlerdir. A1 B M R X ( AB A 1 AB 2 AXB r r 2 , =b l =f p ) =R= R BC A 2 BC BYC İçten teğet dairelerde; Y X |AB| + |DC| = |AD| + |BC| A1 A A B DAİRENİN ALANI r yarıçaplı dairenin alanı: A = r r2 O r C A2 B M R ( A1 AB AB 2 AXB r r 2 , =b l =f p ) =R= R AC A 1 + A 2 AC AYC 477 Çember ve Daire REHBER SORU 1 Çözüm D F 4 C O A x E B O merkezli çemberde, [OE] ⊥ [AB] , [OF] ⊥ [CD] |AE| = |CF| , |OF| = 4 cm ise |OE| = x kaç cm dir? 1. 3. B D 5 x A O A O 3 E 2 E 5 dir? |OD| = x kaç cm dir? 5 2 D) 3 E) 7 2 A) 5 2 B) 3 C) 7 2 D) 4 E) 9 2 ESEN YAYINLARI C) D |EF| = 2 cm, |EC| = 5 cm ise |ED| = x kaç cm |AD| = 5 cm, |OE| = 3 cm, |EC| = 5 cm ise B) 2 x O merkezli çemberde, OEDC dikdörtgen O merkezli çemberde, [OD] ⊥ [AB], [OE] ⊥ [AC] 3 2 B F C A) C 5 4. 2. A 12 C O O B x x E A D C 3 3 B D F O merkezli çemberde, OEDC dikdörtgen O merkezli çemberde, |OC| = |CD| |AO| = 12 cm ise |EC| = x kaç cm dir? |AC| = |CB| = 3 cm ise |OA| = x kaç cm dir? A) 10 A) 2v3 478 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 B) c13 C) 4 D) 3v2 E) 5 Çember ve Daire REHBER SORU 21 Çözüm O 10 x 12 A C 4 B O merkezli çemberde, [AB] kiriş , |AC| = 12 cm |CB| = 4 cm , |OB| = 10 cm ise |OC| = x kaç cm dir? 3. 1. A O C B 4 8 O 5 A 2 C D 10 B O merkezli çemberde, [AB] kiriş, |AC| = 2 cm O merkezli çemberlerde, |CB| = 10 cm, |OC| = 5 cm ise çemberin yarıça- çemberin yarıçapı 5 cm dir. |AB| = 4 cm , pı kaç cm dir? |BC| = 8 cm ise büyük çemberin yarıçapı kaç cm A) 2v7 B) 5 C) 4v2 D) 6 [AD] kiriş ve küçük dir? E) 3v5 B) 6v2 C) 8 D) 2c15 E) 7 ESEN YAYINLARI A) c73 2. 4. O 3 A O A D 2 C C B x 4 B 5 2 D O merkezli çemberde, [AB] ∩ [OC] = {D} h h |AC| = |CB|, |OD| = 3 cm, |DC| = 2 cm ise O merkezli çemberde, [AB] çap, [AD] kiriş |AB| kaç cm dir? |OC| = x kaç cm dir? A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 |AC| = 4 cm, |CD| = 2 cm, |OB| = 5 cm ise A) 3 B) c15 C) 4 D) c17 E) 5 479 Çember ve Daire REHBER SORU 31 Çözüm E 1 C B x O 2 A D O merkezli çeyrek çemberde OABC dikdörtgen |EC| = 1 cm , |AD| = 2 cm ise |AB| = x kaç cm dir? 3. 1. B C D 1 A C x 8 4 A 6 B x E O A merkezli çeyrek çemberde ABCD dikdörtgen |AB| = 6 cm, |AD| = 8 cm ise |BE| = x kaç cm |BA| = 1 cm, |AO| = 4 cm ise |AC| = x kaç cm dir? C) 3 7 D) 2 dir? E) 4 A) ESEN YAYINLARI A) 2 5 B) 2 9 2 B) 4 1 C C) 7 2 D) 3 E) 5 2 E 4. D 2. D O merkezli çeyrek çemberde, [AC] ⊥ [OB] E x B x B C 4 13 O A1D O A O merkezli çeyrek çemberde OABC dikdörtgen O merkezli çeyrek çemberde OABC dikdörtgen |OC| = 4 cm, |CD| = 1 cm ise |BE| = x kaç cm |AD| = 1 cm, |AC| = 13 cm ise |EC| = x kaç cm dir? dir? A) 1 480 B) 3 2 C) 2 D) 5 2 E) 3 A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 Çember ve Daire REHBER SORU 41 Çözüm D x 3 A C 12 B [AB] çaplı yarım çemberde, [DC] ⊥ [AB], |AC| = 3 cm |CB| = 12 cm ise |DC| = x kaç cm dir? 1. 3. D F E 6 A 12 2v3 x C B C A v7 D x B 2 O [AB] çaplı yarım çemberde, [DC] ⊥ [AB] O merkezli yarım çemberde [FC] ⊥ [AB] |AC| = 12 cm , |DC| = 6 cm ise |CB| = x [ED] ⊥ [AB] , |FC| = 2v3 cm , |CO| = 2 cm kaç cm dir? |ED| = v7 cm ise |DB| = x kaç cm dir? 5 2 B) 3 C) 7 2 D) 4 E) 9 2 A) 5 2 B) 2 C) 3 2 D) 1 E) 1 2 ESEN YAYINLARI A) 2. F 4. E D x A 2 C 4 O 4 D B A x C 6 B O merkezli yarım çemberde CDEF dikdörtgen [AB] çaplı yarım çemberde, [DC] ⊥ [AB] |AC| = 2 cm , |OD| = 4 cm ise |FC| = x kaç cm |AD| = 4 cm , |CB| = 6 cm ise |DC| = x kaç cm dir? dir? A) 2v5 B) 2v6 C) 5 D) 2v7 E) 6 A) v6 B) 3 C) 2v3 D) 4 E) 3v2 481 Çember ve Daire REHBER REHBER SORU SORU 51 Çözüm 4 O A E 2 B C M D O ve M merkezli çemberler E noktasında dıştan teğettir. [OM] // [AD] , |OE| = 4 cm , |EM| = 2 cm ve |AD| = 11 cm ise |BC| kaç cm dir? 1. 3. B A O B C 4 M E A 8 C D x D 5 F E O ve M merkezli çemberler E noktasında B ve E noktalarında kesişen çemberlerde dıştan teğettir. [OM] // [AD] , |AB| = 6 cm [AC] // [DF] , |AB| = 8 cm , |BC| = 4 cm |BC| = 1 cm , |CD| = 2 cm ise |OM| kaç cm dir? |EF| = 5 cm ise |DE| = x kaç cm dir? A) 4 A) 10 C) 6 D) 7 E) 8 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6 ESEN YAYINLARI B) 5 2. A B x C D 2 M 4. O 4 B A O C M O ve M merkezli çemberler dıştan teğet [AC , C noktasında teğet, |OD| = 4 cm |DM| = 2 cm ve [AC // [OM] ise |BC| = x kaç O ve M merkezli çemberlerde [AC] // [OM] cm dir? |AB| = 8 cm ve |BC| = 2 cm ise |OM| kaç cm A) 2v3 – 2 B) 2v3 + 1 D) 4 – 2v3 482 C) 2v3 E) 6 – 2v3 dir? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 Çember ve Daire REHBER SORU 6 Çözüm O x D 9 A C 4 B O merkezli çember OAB üçgenine C noktasında teğettir. [AO] ⊥ [BO] , |AC| = 9 cm , |CB| = 4 cm ise |AD| = x kaç cm dir? 1. 3. B O x D 4 A C 2 A B 4 D 5 C O merkezli çember OAB üçgenine C noktasında [AB teğet, [BC] ⊥ [AD] , |AC| = 4 cm teğettir. [AO] ⊥ [BO] , |AC| = 4 cm, |CB| = 2 cm |CD| = 5 cm ise çemberin çapı kaç cm dir? ise |OD| = x kaç cm dir? A) 5 C) c10 B) 3 D) c15 B) 2v7 C) 6 D) 2c10 E) 3v5 E) 4 ESEN YAYINLARI A) 2v2 4. 2. D 120° C 12 x A H A O 8 B O merkez, [CH] ⊥ [AB] , |OB| = 8 cm |BC| = 12 cm ise |CH| = x kaç cm dir? A) 7 B) 3v7 C) 8 D) 6v2 E) 9 C B [AB] çaplı yarım çemberde, [DC] ⊥ [AB] ve h AC m(DB) = 120° ise kaçtır? CB A) 1 7 B) 1 6 C) 1 5 D) 1 4 E) 1 3 483 Çember ve Daire REHBER SORU 7 Çözüm C E D 6 2 x A B [AB] çaplı yarım çemberde A, B, E teğet değme noktalarıdır. |BC| = 6 cm , |AD| = 2 cm ise |AB| = x kaç cm dir? 1. 3. A C E 9 O D x B D C 12 A E B [BC] çaplı yarım çemberde B, C, E teğet değme noktalarıdır. |AB| = 9 cm , |BC| = 12 cm ise O merkez, ABCD dik yamuk, E teğet değme |DC| = x kaç cm dir? noktası, |CB| = 6 cm, |AB| = 4 cm ise |CD| kaç cm dir? B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) ESEN YAYINLARI A) 2 B 1 C 2. 25 3 B) 8 C) 22 3 A E) 20 3 D 4. r 3 D) 7 E C O 2 A 4 O B O merkez, [BA] ⊥ [AO], [BC] ⊥ [BA] [AB] çap, O merkez, ABCD dik yamuk |BC| = 1 cm, |BA| = 3 cm ise |CO| = r kaç cm E teğet değme noktası, |AO| = 4 cm dir? |BC| = 2 cm ise |DC| kaç cm dir? A) 7 484 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 A) 4v3 B) 3v5 C) 6 D) 4v2 E) 5 Çember ve Daire REHBER SORU 8 Çözüm D B 7 A F x 6 C E Şekilde ABC üçgeninin dış teğet çemberlerinden biri verilmiştir. |AC| = 6 cm , |AB| = 7 cm ve |BC| = 5 cm ise |FC| = x kaç cm dir? 1. 3. D B B 3 E 1 A A 4 C C F Şekilde, [AD , [AF ve [BC] çembere teğettir. Şekilde, [AB ve [AC çembere teğettir. |CE| = 1 cm , |AC| = 4 cm ve |AB| = 3 cm ise |AB| = 20 cm , |BC| = 24 cm ise çemberin yarı- |BE| kaç cm dir? çapı kaç cm dir? B) 3 2 C) 2 D) 5 2 E) 3 A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15 ESEN ESENYAYINLARI YAYINLARI A) 1 4. 2. B D B E 6 A D A 3 C C F Şekilde, [AB ve [AC çembere teğettir. Şekilde, [AD , [AF ve [BC] çembere teğettir. [CD] // [AB , |CD| = 3 cm , |BC| = 6 cm ise |AD| = 24 cm ise Çevre(ABC) kaç cm dir? |AC| kaç cm dir? A) 45 A) 12 B) 46 C) 47 D) 48 E) 49 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8 485 Çember ve Daire REHBER SORU 9 Çözüm E x D 8 4 A F B K C [AB] ve [BC] çaplı yarım çemberler dıştan teğet olup ED ortak dış teğetleridir. [EF] ⊥ [AC] , [DK] ⊥ [AC] |EF| = 8 cm ve |DK| = 4 cm ise |ED| = x kaç cm dir? 1. 3. E 8 D D 6 A E x F B K A C F B K C [AB] ve [BC] çaplı yarım çemberler dıştan teğet [AB] ve [BC] çaplı yarım çemberler dıştan teğet olup, ED ortak dış teğetleridir. [EF] ⊥ [AC] olup, DE ortak dış teğetleridir. [DF] ⊥ [AC] [DK] ⊥ [AC] , |EF| = 6 cm ve |ED| = 8 cm ise [EK] ⊥ [AC] , |DE| = 6 cm ve |FK| = 4 cm ise A(DEKF) kaç cm2 dir? |DK| = x kaç cm dir? 7 2 B) 3 C) 5 2 D) 2 E) 3 2 A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 4. 2. A A 2v3 B 8 2 6 B C C A noktasında dıştan teğet çemberlerde BC ortak A noktasında dıştan teğet çemberlerde BC ortak dış teğettir. |AC| = 2 cm , |AB| = 2v3 cm ise dış teğettir. |AB| = 8 cm , |AC| = 6 cm ise çem- |BC| kaç cm dir? berlerin yarıçapları oranı nedir? A) 5 486 B) 9 2 C) 4 D) 7 2 E) 3 A) 8 3 B) 3 C) 16 7 D) 2 E) 16 9 Çember ve Daire REHBER SORU 10 Çözüm B x A 12 3 O M O ve M merkezli çemberlerin ortak dış teğeti AB olup, |AO| = 3 cm , |MB| = 12 cm , |OM| = 15 cm ise |AB| = x kaç cm dir? 1. 3. A B B 3 A 2 O 5 3 M O M O ve M merkezli çemberlerin ortak dış teğeti AB O ve M merkezli dıştan teğet çemberlerin ortak dir. |OA| = 3 cm , |MB| = 2 cm ve |OM| = 8 cm dış teğeti AB dir. |OA| = 3 cm , |MB| = 5 cm ise ise |AB| kaç cm dir? |AB| kaç cm dir? B) 8 C) 6v2 D) 9 E) 10 A) 10 B) 9 C) 6v7 D) 8 E) 2c15 ESEN YAYINLARI A) 3v7 4. 2. x D B E A 9 x 7 A 4 8 B C D C [AB] ve [BC] çaplı yarım çemberler B de dıştan teğet olup DE ortak dış teğetleridir. C noktasında dıştan teğet çemberlerde, |AB| = 4 cm ve |BC| = 8 cm ise |DE| = x kaç [AB ortak dış teğet, D, C, B doğrusal, |DC| = 7 cm cm dir? |CB| = 9 cm ise |AC| = x kaç cm dir? A) 6 B) 4v2 C) 2v7 D) 5 E) 4 A) 3v7 B) 8 C) 6v2 D) 7v2 E) 10 487 Çember ve Daire REHBER SORU 11 Çözüm B 2 O M 8 4 A Yarıçapları 4 cm ve 2 cm olan O ve M merkezli iki çemberin ortak iç teğet parçasının uzunluğu |AB| = 8 cm ise |OM| kaç cm dir? 3. 1. A A 3 2 x B 4 F M O D 1 9 B C E Yarıçapları 2 cm ve 1 cm olan O ve M merkezli iki çemberin ortak iç teğet parçasının uzunluğu |AB| = 4 cm ise çemberler arasındaki en kısa [AC ve [AE kesen, [AF teğet, |AB| = 3 cm uzaklık kaç cm dir? |BC| = 9 cm ise |AF| = x kaç cm dir? 3 2 B) 2 C) 5 2 D) 3 D 2. E) 7 2 C F A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 ESEN YAYINLARI A) 4. x A 2 4 E B E C 5 2 K A D B ABCD karesinde [AD] ve [BE] çaplı yarım C noktasında dıştan teğet çemberlerde, AB çemberlerin ortak iç teğeti FK dir. ortak dış teğet, A, C, D doğrusal, |AC| = 4 cm |BE| = |EC| = 2 cm ise |FK| kaç cm dir? |CD| = 5 cm ise |AE| = x kaç cm dir? A) 2v2 488 B) 3 C) c10 D) 2v3 E) 4 A) 9 2 B) 4 C) 7 2 D) 3 E) 5 2 Çember ve Daire REHBER SORU 12 Çözüm A F K B D E C Şekilde ABC üçgeninin iç teğet çemberi verilmiştir. a a m( BAE) = m( EAC), |AB| = 6 cm, |AC| = 9 cm |BC| = 10 cm ise |DE| kaç cm dir? 1. 3. A A D F E K E B C F B C D ABC üçgeni ile iç teğet çemberi verilmiştir. a a m( ABE) = m( EBC), |AB| = 4 cm, |BC| = 6 cm Şekilde verilen ABC dik üçgeninin iç teğet çem- |AC| = 5 cm ise |DE| kaç cm dir? |DC| kaç cm dir? 5 2 B) 2 C) 2. 3 2 D) 1 E) 1 2 A A) 1 ESEN YAYINLARI A) berine göre, |AB| = 5 cm ve |AC| = 3 cm ise B) 3 2 C) 2 4. x D) 5 2 E) 3 A 6 E F F E 1 B 2 D C B 4 6 D C Çember ABC üçgenine D noktasında teğettir. h h |FD| = |DE|, |BF| = 1 cm, |CE| = 2 cm Şekilde verilen ABC dik üçgeninin iç teğet çem- |AE| = 6 cm ise |AF| = x kaç cm dir? çemberin yarıçapı kaç cm dir? A) 2 5 B) 2 C) 3 7 D) 2 E) 4 berine göre, |BD| = 4 cm ve |DC| = 6 cm ise A) 3 2 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) 7 2 489 Çember ve Daire REHBER SORU 13 Çözüm A x O 25° C B O merkezli çemberde, a a m( OBC) = 25° ise m( BAC) = x kaç derecedir? 1. 3. A A D 50° 28° E B O x x C B C a O merkezli çemberde m( BAC) = 28° ise a m( BOC) = x kaç derecedir? a Şekildeki çemberde [BD] ⊥ [AC], m( BAC) = 50° a ise m( ACD) = x kaç derecedir? A) 53 A) 40 C) 55 D) 56 E) 57 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20 ESEN YAYINLARI B) 54 A 4. 40° 2. A C B x 32° 80° x 30° B a Şekildeki çemberde m( DAC) = 40° a a a m( BCD) = 30° , m( BDA) = 80° ise m( ABC) = x a O merkezli yarım çemberde m( ADB) = 30° a a m( CAD) = 32° ise m( ADC) = x kaç derecedir? kaç derecedir? A) 24 A) 25 490 B) 25 C) 26 D) 27 C D D O 30° E) 28 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45 Çember ve Daire REHBER SORU 14 Çözüm C B 36° 20° A D x E Şekildeki çemberde, a a a m( CAE) = 20° , m( CBE) = 36° ise m( AEB) = x kaç derecedir? 1. 3. A E B A x 50° 30° D a Şekildeki çemberde, m( AEC) = 50° a a m( ABC) = 30° ise m( ECD) = x kaç derecedir? C) 25 D) 30 C a [BA, çembere A da teğettir. m( ABC) = 36° ve a a m( BCA) = 40° ise m( DAC) = x kaç derecedir? E) 35 A) 59 B) 60 C) 62 D) 63 E) 64 ESEN YAYINLARI B) 20 D B C A) 15 40° 36° x 2. A B K 4. C ° 10 A x E x 30° B D 25° C O D E F a Şekildeki çemberde, m( BAD) = 10° a a m( CFE) = 25° ise m( CKE) = x kaç derecedir? a O merkezli çemberde, m( ADB) = 30° a |AB| = |AE| ise m( AEB) = x kaç derecedir? A) 15 A) 30 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50 491 Çember ve Daire REHBER SORU 15 Çözüm B 30° A x E 70° C D a a Şekildeki çemberde m( ABC) = 30° , m( BCD) = 70° a ise m( BED) = x kaç derecedir? 1. 3. A 60° E B x x A D 20° C C) 90 D) 85 40° C O D kaç derecedir? A) 55 E) 80 B) 60 C) 65 D) 70 E) 75 ESEN YAYINLARI B) 95 K [AB , O merkezli yarım çembere B de teğettir. a a [AB // [CE] , m( BAD) = 40° ise m( BKC) = x a Şekildeki çemberde m( ABC) = 60° a a m( BCD) = 20° ise m( CED) = x kaç derecedir? A) 100 E B A 2. 4. 30° F B C O D C 10° A x 20° F D B 70° x E E a O merkezli çemberde m( ABC) = 30° a a m( DCB) = 10° ise m( EFC) = x kaç derecedir? a Şekildeki çemberde, m( CAE) = 20° a a m( CFE) = 70° ise m( CDE) = x kaç derecedir? A) 110 A) 30 492 B) 115 C) 120 D) 125 E) 130 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50 Çember ve Daire REHBER SORU 16 Çözüm a. B A α C [AB ile [AC çembere B ve C noktalarında teğettir. h a m( BAC) = α ise α + m(BC) = 180° olduğunu gösteriniz. b. B A x D C O [AB, O merkezli çembere B de teğettir. h a m( BAC) = x ise x + m(BD) = 90° olduğunu gösteriniz. 1. 3. A A x B x 52° D B 40° D 30° C C E [BA ve [BE çembere A ve C noktalarında teğettir. Verilenlere göre x kaç derecedir? teğettir. Verilenlere göre x kaç derecedir? A) 64 B) 65 C) 66 2. D) 67 E) 68 ESEN YAYINLARI [BA ve [BC çembere A ve C noktalarında A) 85 B) 90 C) 95 D) 100 4. A A x B E) 105 F E x 20° C O D B D O C [BA, O merkezli yarım çembere A da teğettir. a a m( ABD) = 20° ise m( ADB) = x kaç derecedir? [BA , O merkezli yarım çembere A da teğettir. a [BE] açıortay ise m( AFB) = x kaç derecedir? A) 25 A) 35 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45 B) 40 C) 45 D) 50 E) 55 493 Çember ve Daire REHBER SORU 17 Çözüm D E x 15° A B O C O merkezli yarım çemberde, |OC| = |AE| a a m( DAC) = 15° ise m( DOC) = x kaç derecedir? 1. 3. D D a C E x A O 20° B b C A B O O merkezli yarım çemberde, a a |OD| = |EC| , m( DCA) = 20° ise m( DOC) = x O merkezli yarım çemberde, a a |OB| = |DC| , m( DCA) = a , m( CAB) = b kaç derecedir? ise a + b kaç derecedir? B) 115 C) 110 D) 105 E) 100 A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70 ESEN YAYINLARI A) 120 4. 2. C E ° 36 D 132° A O x x B C A O D B O merkezli yarım çemberde, a a |AO| = |DC| , m( EOC) = 132° ise m( ECA) = x O merkezli yarım çemberde, a a |AO| = |DC| , m( DCB) = 36° ise m( ABC) = x kaç derecedir? kaç derecedir? A) 20 494 B) 19 C) 18 D) 17 E) 16 A) 46 B) 48 C) 50 D) 52 E) 54 Çember ve Daire REHBER SORU 18 Çözüm B A C AB, iki çemberin ortak dış teğetidir. Buna göre h h m(AC) + m(BC) = 180° olduğunu gösteriniz. 1. 3. D 30° A O C x 50° O merkezli çember, diğer çembere A da teğettir. a İki çemberin ortak teğeti BC, m( ABC) = 50° ise a m( AOC) = x kaç derecedir? C noktasında teğet olan iki çemberin ortak teğeti a a AB dir. m( BDC) = 30° ise m( AOC) = x kaç derecedir? C) 110 D) 105 E) 100 A) 85 B) 80 C) 75 D) 70 E) 65 ESEN YAYINLARI B) 115 C B B A A) 120 O x 2. E 4. C 50° 58° C D x D x B A A B a AB, iki çemberin ortak teğetidir. m( AED) = 50° a ise m( DCB) = x kaç derecedir? D noktasında teğet olan iki çemberin ortak teğeti a a AB dir. m( DCB) = 58° ise m( DAB) = x kaç A) 25 A) 28 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45 derecedir? B) 30 C) 32 D) 34 E) 36 495 Çember ve Daire REHBER SORU 19 Çözüm O B K A C N O, K ve N merkezli çemberler A, B ve C noktalarında h h h teğettir. m(AB) + m(BC) + m(AC) = 180° olduğunu gösteriniz. 1. 3. K 30 ° O B C A B D E x 70° C K D A O A, B ve O merkezli çemberler D, E ve C noktalaa a rında teğettir. m( DKC) = 30° , m( CFE) = 20° ise a m( DOE) = x kaç derecedir? C) 25 D) 20 E) 15 ESEN YAYINLARI B) 30 E x O, A ve K merkezli çemberler D, E ve C noktalaa a rında teğettir. m( EOD) = 60° ve m( DAC) = 70° a ise m( EBC) = x kaç derecedir? A) 35 F 20° 60° A) 80 B) 75 C) 70 D) 65 F x E) 60 4. A 2. D 30° x C K F E z D y E L B 40° Şekildeki çemberler D, E, F noktalarında teğet ise x + y + z kaç derecedir? 496 B) 85 C) 90 D) 95 E) 100 50° B A A) 80 C Şekildeki çemberler E, F, K, L noktalarında teğet a ise m( KCF) = x kaç derecedir? A) 65 B) 60 C) 55 D) 50 E) 45 Çember ve Daire REHBER SORU 20 Çözüm a. Y C B A X Şekildeki iki çember B de teğettir. A, B C doğh h rusal ise m(AXB) = m(BYC) olduğunu gösteriniz. b. X Y A C B Şekildeki çemberler C de teğettir. A, B, C doğruh h sal ise m(AXC) = m(BYC) olduğunu gösteriniz. 3. A 1. A 40° 40° D x E B E B 70° x C D a İki çember A noktasında teğettir. m( ADE) = 40° a ise m( ABC) = x kaç derecedir? B) 135 2. C) 130 D) 125 E A) 55 B) 60 C) 65 4. D 70° E) 120 İki çember C de teğettir. [AD] , küçük çembere a a F de teğettir. m( BAD) = 40° , m( FEC) = 70° a ise m( ABC) = x kaç derecedir? ESEN YAYINLARI A) 140 x C F D) 70 E) 75 D C x A B 75° C E B A İki çember B de teğettir. A, B, C doğrusal, a a m( AEB) = 70° ise m( BDC) = x kaç derecedir? İki çember C de teğettir. A, C, E doğrusal, a a m( ABC) = 75° ise m( CDE) = x kaç derecedir? A) 115 A) 95 B) 110 C) 105 D) 100 E) 95 B) 90 C) 85 D) 80 E) 75 497 Çember ve Daire REHBER SORU 21 Çözüm A B x O 140° C a O merkezli çemberde, m( AOC) = 140° ise a m( ABC) = x kaç derecedir? 1. 3. A O x 120° B B 70° D) 135 A) 180° – x E) 140 B) 90° – x D) 45° + 2x C) 90° + x E) 360° – 2x ESEN YAYINLARI C) 130 C a O merkezli çemberde m( ACB) = x ise a m( AOB) nin x cinsinden değeri nedir? a O merkezli çemberde m( ABC) = 120° ise a m( AOC) = x kaç derecedir? B) 125 x O B C A) 120 A C 2. A 50° 4. C x x O O 120° B 55° A a O merkezli çemberde m( OAB) = 50° a a m( OCB) = 70° ise m( AOC) = x kaç derecedir? a O merkezli çemberde m( AOC) = 120° a a m( BAO) = 55° ise m( BCO) = x kaç derecedir? A) 110 A) 70 498 B) 115 C) 120 D) 125 E) 130 B) 65 C) 60 D) 55 E) 50 Çember ve Daire REHBER SORU 22 Çözüm B 100° A D C Şekildeki iki çember C noktasında teğettir. [BA ve [BD çembere A ve D noktalarında teğet, a a m( ABD) = 100° ise m( ACD) kaç derecedir? 1. 3. D x A B E A D F B C C Şekildeki iki çember D ve C noktalarında kesişa a miştir. m( ACB) = 140° ise m( EDF) = x kaç İki çember D de teğettir. [BA ⊥ [BC ise a m( ADC) kaç derecedir? derecedir? A) 135 B) 130 C) 125 D) 120 E) 115 B) 40 C) 35 D) 30 E) 25 ESEN YAYINLARI A) 45 2. 4. A A x D O 150° 80° B 40° E C DE çembere A, C ve D noktalarında teğet, a a a m( ABC) = 80°, m( DEC) = 40° ise m( DAB) = x kaç derecedir? B) 65 C) 70 D) 75 80° x D İki çember D noktasında teğettir. [BA, [BC ve A) 60 B E) 80 C İki çember B noktasında teğettir. [DA ve [DC a çemberlere A ve C de teğet, m( AOB) = 150° a a m( BCD) = 80° ise m( ADC) = x kaç derecedir? A) 70 B) 65 C) 60 D) 55 E) 50 499 Çember ve Daire REHBER SORU 23 Çözüm D E C x 120° A O B a O merkezli yarım çemberde m( DCB) = 120° ise a m( AED) = x kaç derecedir? 1. 3. D C D C E A 124° x 140° x A B O B O a O merkezli yarım çemberde, m( AED) = 140° a ise m( DCB) = x kaç derecedir? O merkezli yarım çemberde, |AD| = |DC| a a m( ADC) = 124° ise m( DCB) = x kaç derecedir? A) 120 A) 121 C) 130 D) 135 E) 140 B) 120 C) 119 D) 118 E) 117 ESEN YAYINLARI B) 125 2. C 4. D E D a A b A C c a B O b B O a O merkezli yarım çemberde, m( DAB) = a a m( CBA) = b ve |OB| = |DC| ise a + b kaç a O merkezli yarım çemberde, m( EAB) = a, a a m( EDC) = b, m( CBA) = c ise a + b + c kaç derecedir? derecedir? A) 120 500 B) 125 C) 130 D) 135 E) 140 A) 290 B) 285 C) 280 D) 275 E) 270 Çember ve Daire REHBER SORU 24 Çözüm D A 36° E x B C Şekilde ABCD karesi ile çevrel çemberi çizilmiştir. a a m( DAE) = 36° ise m( EBC) = x kaç derecedir? 1. A x 3. D A D x E E 5° B C B C Şekilde ABCD karesi ile çevrel çemberi çizilmişa a tir. m( ECB) = 5° ise m( ADE) = x kaç derece- A ve B merkezli çeyrek çemberler E noktasında a kesişmiştir. ABCD kare ise m( EDC) = x kaç dir? derecedir? B) 35 C) 40 D) 45 A) 18 E) 50 B) 15 C) 12 D) 10 E) 9 ESEN YAYINLARI A) 30 4. 2. D A C D 30° E K E x A x 15° B B ABCD kare ve EBC eşkenar üçgendir. a m( ABK) = x kaç derecedir? A) 15 B) 18 C) 20 D) 24 C a a ABCD karesinde, m( DAE) = 30°, m( EBC) = 15° a ise m( ECD) = x kaç derecedir? E) 30 A) 38 B) 35 C) 34 D) 32 E) 30 501 Çember ve Daire REHBER SORU 25 Çözüm D 30° C x E 20° B A [BA ile [CD çembere A ve D noktalarında teğettir. a a a m( ABC) = 20° ve m( BCD) = 30° ise m( BED) = x kaç derecedir? 1. 3. A B B 20° 40° A 60° x E E 20° x C D D [BA ile [CD çembere, A ve D noktalarında a a teğettir. m( ABC) = 40° ve m( BCD) = 20° ise a m( AEC) = x kaç derecedir? B) 120 C) 125 2. D) 130 E) 135 [BA ile [CD çembere, A ve D noktalarında a a teğettir. m( ABC) = 20° ve m( BEA) = 60° ise a m( BCD) = x kaç derecedir? ESEN YAYINLARI A) 115 C A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50 4. A 40° O B D x O A 30° B E C E C x D a O merkezli çemberde, m( DBE) = 30° a a m( CAE) = 40° ise m( BDC) = x kaç derecedir? O merkezli çemberde, [CD teğet , [AB] // [CD a |CE| = |EB| ise m( BCD) = x kaç derecedir? A) 10 A) 30 502 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20 B) 25 C) 20 D) 15 E) 10 Çember ve Daire REHBER SORU 26 Çözüm A H x B D C ABC üçgeninde, [AD] ⊥ [BC] , [CH] ⊥ [AB] a a m( ACD) = 68° ise m( DHC) = x kaç derecedir? 1. 3. D A A E x 66° B x B C C) 26 D) 27 A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60 E) 28 ESEN YAYINLARI B) 25 C ABC üçgeninde, [AB] ⊥ [AC] , |AB| = |AE| a [ED] ⊥ [BC] ise m( ADB) = x kaç derecedir? ABCD dörtgeninde, [BA] ⊥ [AD] , [BC] ⊥ [CD] a a m( ABD) = 66° ise m( BCA) = x kaç derecedir? A) 24 D A 4. 2. A D D x 20° x 40° C B B C ABCD dörtgeninde, [BA] ⊥ [AC] , [BD] ⊥ [DC] a a m( DBC) = 40° ise m( DAC) = x kaç derecedir? ABCD dörtgeninde, |AB| = |BC| = |BD| a a m( ACD) = 20° ise m( ABD) = x kaç derecedir? A) 30 A) 25 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45 503 Çember ve Daire REHBER SORU 27 Çözüm A 45° B C 6 a |BC| = 6 cm ve m( BAC) = 45° olmak üzere ABC üçgeninin çevrel çemberinin yarıçapı kaç cm dir? 1. 3. A C D 2 60° 30° A B |CD| = 2 cm ise |AB| kaç cm dir? ABC üçgeninin çevrel çemberinde, a m( BAC) = 60° , |BC| = 6 cm ise çemberin yarı- A) 3 çapı kaç cm dir? B) 2v3 C) 4 D) 3v3 B) 7 2 C) 4 D) 9 2 E) 5 E) 5 ESEN YAYINLARI A) 3 B a [AB] çaplı yarım çemberde, m( CBD) = 30° C 6 2. 4. B D 2 A C 30° 3v3 C r 4v2 45° a Şekildeki çemberde, m( BAC) = 30°, |AB| = 2 cm B A 2 O a O merkezli çeyrek çemberde, m( BAC) = 45° |AC| = 3v3 cm ise çemberin yarıçapı kaç cm |AC| = 4v2 cm , |AO| = 2 cm ise |OD| = r kaç dir? cm dir? A) 2 504 B) 2v2 C) 3 D) c13 E) 4 A) 4v2 B) 6 C) 4v3 D) 7 E) 2c13 Çember ve Daire REHBER SORU 28 x D Çözüm E C F 4 A B ABCD dikdörtgeninde A ve C merkezli çeyrek çemberler F noktasında dıştan teğettir. |AD| = 4 cm ise |DE| = x kaç cm dir? 1. D 3. C D C x F E F 2 E A B A B Şekildeki çemberler birbirine dıştan teğet ve ABCD karesinde [DE] [AB] çaplı yarım çembe- ABCD dikdörtgenine içten teğettir. re F noktasında teğettir. |FE| = 2 cm ise |AB| = 25 cm , |AD| = 18 cm ise |BF| kaç cm |DF| = x kaç cm dir? dir? A) 5 B) 13 C) 12 D) 11 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 E) 10 ESEN YAYINLARI A) 14 2. E 4. O D C D 4 6 E A B 2 M C O ve M merkezli çemberler D noktasında dış- A tan teğet olup [EA] ⊥ [AC] , |OA| = 4 cm B ABCD karesi çembere E noktasında teğettir. |BM| = 2 cm ise |AB| kaç cm dir? |BC| = 6 cm ise çemberin yarıçapı kaç cm dir? A) v5 – 1 B) 2v5 – 1 D) v5 + 1 C) 2v5 – 2 E) 3v5 – 3 A) 5 B) 15 4 C) 3 D) 5 2 E) 2 505 Çember ve Daire REHBER SORU 29 Çözüm D O A 12 C 4 B O merkezli çember [AB] çaplı yarım çembere D noktasında ve [AB] ye C noktasında teğettir. |AC| = 12 cm ve |CB| = 4 cm ise O merkezli çemberin yarıçapı kaç cm dir? 1. 3. D M O A 6 C 12 A B C B M merkezli çember O merkezli çembere D nokŞekildeki gibi birbirine dıştan teğet olan A, B, C tasında ve [AB] ye C noktasında teğettir. |OC| = 12 cm , |CB| = 6 cm ise M merkezli merkezli çemberlerin yarıçapları 8 cm, 3 cm ve çemberin yarıçapı kaç cm dir? 2 cm ise Çevre(ABC) kaç cm dir? B) 7 2 C) 4 D) 9 2 E) 5 A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12 ESEN YAYINLARI A) 3 4. 2. C 4 D A O 5 O x 4 5 2D C x M A B B O ve M merkezli çemberler B noktasında dıştan [AO] ve [AB] çaplı çemberlerde, teğet, [OA] ise C noktasında teğettir. |AO| = |OB| = 5 cm , |AD| = 4 cm ise |BC| = x |OC| = 4 cm , |OD| = 2 cm ise |CA| = x kaç cm kaç cm dir? dir? A) 3 506 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 3 B) 7 2 C) 4 D) 9 2 E) 5 Çember ve Daire REHBER SORU 30 Çözüm D x B 2 E 3 6 C A Yukarıdaki çemberde, [AB] ∩ [CD] = {E} |AE| = 6 cm , |CE| = 3 cm , |BE| = 2 cm ise |DE| = x kaç cm dir? 1. C A C 3. A x 4 2E 2 E 6 B 6 8 D D B [AB] ∩ [CD] = {E} , |AE| = 4 cm , |DE| = 6 cm [AB] ⊥ [CD] , |CE| = 2 cm , |BE| = 2 cm |BE| = 8 cm ise |CE| = x kaç cm dir? |DE| = 6 cm ise çemberin yarıçapı kaç cm dir? B) 16 3 C) 6 D) 19 3 E) 7 A) 4 B) 3v2 C) 2v5 D) 5 E) 6 ESEN YAYINLARI A) 5 4. 2. B A D E 4 B C 5 A 9 4 x 6 C a a m( ABD) = m( DBC) , |AB| = 4 cm , |BC| = 6 cm [AB] kiriş, |AC| = 4 cm, |CB| = 9 cm ise |ED| = 5 cm ise |BE| = x kaç cm dir? dir? 3 A) 2 B) 2 5 C) 2 D) 3 7 E) 2 C den geçen en kısa kirişin uzunluğu kaç cm A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 507 Çember ve Daire REHBER SORU 31 Çözüm B 2v3 A 2 C x D [AB teğet, [AD kesen, |AB| = 2v3 cm |AC| = 2 cm ise |CD| = x kaç cm dir? 1. 3. B B x x A 4 C A 3 C 3 O 5 D Şekildeki çemberde, [AB teğet, [AD kesen O merkezli çemberde, [AB teğet |AC| = 4 cm, |CD| = 5 cm ise |AB| = x kaç cm |AC| = |CO| = 3 cm ise |AB| = x kaç cm dir? dir? A) 1 + v3 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 B) 2 – v3 D) 3v3 C) 2v3 E) 2v3 – 1 ESEN YAYINLARI A) 5 4. 2. C 9 B 3 E A F 4 D 4 x A E C 6 D 1 3 B Şekildeki çemberde, [AC ve [AE kesen Şekildeki çemberde, [AB teğet, |AC| = 4 cm |AB| = 3 cm, |BC| = 9 cm, |AD| = 4 cm ise [AD] ∩ [BE] = {F}, |AB| = 6 cm, |FD| = 1 cm |DE| = x kaç cm dir? |FB| = 3 cm ise |CF| + |FE| kaç cm dir? A) 3 508 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 7 B) 19 3 C) 6 D) 16 3 E) 5 Çember ve Daire REHBER SORU 32 Çözüm E x 1 C D 2 A B B noktasında içten teğet olan çemberlerde, [AB ve [AE küçük çembere B ve D noktalarında teğettir. |AC| = 2 cm, |CD| = 1 cm ise |DE| = x kaç cm dir? 1. 3. E D 2 D 1 A C 4 B E C 2 A x B x [AB ve [BC] çaplı çemberler B noktasında B noktasında içten teğet olan çemberlerde dıştan teğet olup, [CD teğet, |AB| = 4 cm ve [AB ve [AE küçük çembere B ve D noktala- |BC| = 2 cm ise |DE| = x kaç cm dir? rında teğettir. |CD| = 1 cm, |DE| = 2 cm ise A) v3 |AB| = x kaç cm dir? 3 2 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) D) v6 E) 3 7 2 ESEN YAYINLARI A) C) v5 B) 2 2. E 8 4. D F x E C x 4 A A B B 4 C 6 D B noktasında içten teğet olan çemberlerde C noktasında dıştan teğet olan yarım çemberler- [AB ve [AE küçük çembere B ve D noktala- de EF ortak dış teğet ve A, B, C, D doğrusal- rında teğettir. |AC| = 4 cm, |DE| = 8 cm ise dır. |BC| = 4 cm ve |CD| = 6 cm ise |AE| = x |DC| = x kaç cm dir? kaç cm dir? A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 A) 6 B) 7 C) 3v6 D) 9 E) 4v6 509 Çember ve Daire REHBER SORU 33 Çözüm B x 3 A 4 C D 5 [AB teğet A, C, D doğrusal, |AC| = 4 cm, |CD| = 5 cm |BC| = 3 cm ise |BD| = x kaç cm dir? 1. 3. C A D x 3 x B 2 9 4 A B [AB teğet, A, D, C doğrusal, |AD| = 3 cm [BA ve [CA teğet, |BD| = 9 cm ve |DC| = 4 cm |DB| = 2 cm , |AB| = 4 cm ise |CB| = x kaç cm ise |AD| = x kaç cm dir? dir? B) 8 3 C) 3 D) 10 3 A) 4 E) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 2 C 4 D A 4. 2. B D A 8 x 5 2 4 5 6 E B D C E C |CE| = 4 cm ve |BE| = 5 cm ise |BD| = x kaç ABC üçgeninin çevrel çemberinde a a m( BAE) = m( DAC), |AB| = 8 cm, |AD| = 5 cm cm dir? |AC| = 6 cm ise |AE| kaç cm dir? [AB ve [AC teğet, [AE kesen, |DC| = 2 cm A) 4 510 B) 7 2 C) 3 D) 5 2 E) 2 A) 37 5 B) 8 C) 43 5 D) 9 E) 48 5 Çember ve Daire REHBER SORU 34 Çözüm A 4 E B C 2 D ABC üçgeninin çevrel çemberinde a a m( BAD) = m( DAC), |AE| = 4 cm, |ED| = 2 cm ise |CD| kaç cm dir? 1. 3. A E D E x 1 D A 3 3 C B C 4 2 B ABC üçgeninin çevrel çemberinde a a m( ABD) = m( DBC), |BE| = 3 cm, |ED| = 1 cm ABC üçgeninin çevrel çemberinde, a a m( ABE) = m( EBC), |AB| = 3 cm, |BD| = 2 cm ise |AD| kaç cm dir? 3 2 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) |BC| = 4 cm ise |DE| = x kaç cm dir? 7 2 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 ESEN YAYINLARI A) 2. A 4. K B F B 2 E 3 D 4 C ABC üçgeninin A, F, E, D, K noktaları çember a a üzerindedir. m( BAD) = m( DAC), |BE| = 2 cm |ED| = 3 cm ve |DC| = 4 cm ise 5 A) 7 4 B) 7 3 C) 7 2 D) 7 BF CK kaçtır? A 4 C 2 E x D a a [AB teğet, m( CBE) = m( EBD), A, C, E, D doğrusal, |AC| = 4 cm ve |CE| = 2 cm ise |ED| = x kaç cm dir? 1 E) 7 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 511 Çember ve Daire REHBER SORU 35 Çözüm D E A C B ABCD paralelkanar, ABED teğetler dörtgenidir. |AB| = 12 cm, |DE| = 5 cm ise Çevre(BCE) kaç cm dir? 1. D 3. C 12 D C 10 A A B B ABCD teğetler dörtgeninde, |AD| = 12 cm ABCD dik yamuğu teğetler dörtgenidir. |CB| = 10 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir? |AB| = 8 cm ve |AD| = 6 cm ise |DC| kaç cm A) 40 B) 41 C) 42 D) 43 dir? E) 44 B) 4 C) 4,6 D) 4,8 E) 5 ESEN YAYINLARI A) 3,2 D 4. 2. D E C C A A 13 B B ABCD ikizkenar yamuğu bir teğetler dörtgenidir. ABCD paralelkenar, ABED teğetler dörtgenidir. |AB| = 6 cm ve |DC| = 4 cm ise çemberin yarı- |AB| = 13 cm ise Çevre(BCE) kaç cm dir? çapı kaç cm dir? A) 24 A) 2 512 B) 25 C) 26 D) 27 E) 28 B) v5 C) v6 D) 3 E) c10 Çember ve Daire REHBER SORU 36 Çözüm 2 ABCD teğetler dörtgeninin alanı 36 br , çevresi 12 br ise iç teğet çemberinin yarıçapı kaç br dir? 1. Alanı 20 br2, çevresi 10 br olan teğetler dörtge- 4. D 4 C ninin iç teğet çemberinin yarıçapı kaç br dir? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A 12 B ABCD ikizkenar yamuğu bir teğetler dörtgenidir. |AB| = 12 cm, |DC| = 4 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A) 30v3 B) 31v3 2. Alanının sayısal değeri çevresinin sayısal değerinin 4 katına eşit olan teğetler dörtgeninin iç teğet çemberinin yarıçapı kaç br dir? A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 D 5. A 3. İç teğet çemberinin yarıçapı 4 br olan teğetler dörtgeninin alanının sayısal değeri çevresinin sayısal değerinin kaç katıdır? A) 3 2 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) 34v3 ESEN YAYINLARI D) 33v3 C) 32v3 8 12 C B ABCD teğetler dörtgeninde, |AB| = 12 cm |DC| = 8 cm dir. Bu dörtgenin iç teğet çemberinin yarıçapı 3 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? E) 7 2 A) 40 B) 48 C) 54 D) 58 E) 60 513 Çember ve Daire REHBER SORU 37 Çözüm A a + 40° B a + 20° b D 2a – 40° C ABCD kirişler dörtgenidir. Verilenlere göre b kaç derecedir? 1. 3. D D 2a – 20° A A a + 60° b 50° C 48° B 3a C a ABCD kirişler dörtgenidir. m( BAC) = 50° a a m( DBC) = 48° ise m( BCD) kaç derecedir? B ABCD kirişler dörtgenidir. Verilenlere göre b kaç derecedir? A) 82 B) 80 C) 85 D) 90 B) 83 C) 84 D) 85 E) 86 E) 95 ESEN YAYINLARI A) 75 2. D 4. D A C A 45° x 40° B B Şekilde, |BC| = |CD| , |AB| = |AD| ise a m( ABC) = x kaç derecedir? A) 75 514 B) 80 C) 85 D) 90 C a ABCD kirişler dörtgenidir. m( ABD) = 45° ve a a m( ACB) = 40° ise m( BAD) kaç derecedir? E) 95 A) 115 B) 110 C) 105 D) 100 E) 95 Çember ve Daire REHBER SORU 38 Çözüm A E x F 60° C B 50° D a Şekildeki çemberde, m( ACD) = 60° a a m( EDC) = 50° ise m( BAC) = x kaç derecedir? 3. C 1. D A 50° B A F x x 20° E E 60° x kaç derecedir? A) 110 B) 30 C) 35 D) 40 B) 115 C) 120 D) 125 E) 130 E) 45 ESEN YAYINLARI A) 25 C Şekildeki çemberde |AB| = |AC| , |BD| = |DC| a a m( AEC) = 20° ise m( BDC) = x kaç derecedir? B Şekildeki çemberde verilenlere göre D F 2. C 36° 4. A D E A B 62° x B D 108° x C E Şekildeki çemberde ABC eşkenar üçgen a a m( AFB) = 36° ise m( ADC) = x kaç derecedir? a Şekildeki çemberde, m( ABE) = 62° a a m( BCD) = 108° ise m( BEA) = x kaç derecedir? A) 23 A) 38 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27 B) 40 C) 42 D) 44 E) 46 515 Çember ve Daire REHBER SORU 39 Çözüm A C x O D 50° B O merkezli çember, diğer çemberle A ve B noktaa larında kesişmiştir. m( ADB) = 50° ise a m( ACB) = x kaç derecedir? 1. 3. A C x C 45° x O B O D D A B O merkezli çember diğer çemberle A ve C nok- O merkezli çember diğer çemberle A ve B noka talarında kesişmiştir. m( ACB) = 45° ise a m( ADB) = x kaç derecedir? B) 97 C) 95 D) 92 A) 70 E) 90 B) 75 C) 80 D) 85 E) 90 ESEN YAYINLARI A) 100 talarında kesişmiştir. a h m(ADC) = 100° ise m( CBA) = x kaç derecedir? 2. 4. B A 40° A C D O x D 110° O B C [DB ve [DC teğetler, O merkez h a m( BAC) = 40° ise m(BDC) kaç derecedir? O merkezli çember diğer çemberle A ve B noka talarında kesişmiştir. m( ADB) = 110° ise a m( ACB) = x kaç derecedir? A) 145 A) 35 İki çember B ve C noktalarında kesişmiştir. 516 B) 150 C) 155 D) 160 E) 165 B) 40 C) 45 D) 50 E) 55 Çember ve Daire REHBER SORU 40 Çözüm C E D a b A F B İki çember, E ve F noktalarında teğettir. a a m( DAB) = a ve m( ABC) = b ise a + b = 180° olduğunu gösteriniz. 1. A 3. E A D D 20° x B x 85° C F B C E Şekildeki iki çember E ve F noktalarında kesişa a miştir. m( ABC) = 85° ise m( BCD) = x kaç İki çember D ve E noktalarında kesişmiştir. a a [DC] çap, m( ACB) = 20° ise m( ABC) = x derecedir? kaç derecedir? B) 90 C) 95 D) 100 E) 105 A) 60 B) 65 C) 70 D) 75 E) 80 ESEN YAYINLARI A) 85 4. 2. D A A 42° 70° E D C O x x B O B C O merkezli çember diğer çemberle A ve C a noktalarında kesişmiştir. m( ADC) = 70° ise a m( ABC) = x kaç derecedir? O merkezli çember diğer çemberle A ve B a noktalarında kesişmiştir. m( ADB) = 42° ise a m( ACB) = x kaç derecedir? A) 55 A) 115 B) 50 C) 45 D) 40 E) 35 B) 114 C) 113 D) 112 E) 111 517 Çember ve Daire REHBER SORU 41 Çözüm Alanının sayısal değeri çevresinin sayısal değerine eşit olan dairenin çevresi kaç br dir? 1. Alanının sayısal değeri çevresinin sayısal değe- 4. rinin 2 katına eşit olan dairenin alanı kaç r br2 A) 28 dir? A) 16 C) 14 D) 13 5. dir? kaç br dir? A) 8 A) 2 C) 3 E) 4 B 3. B) 9 6. C) 10 O C A |EC| = 4 cm ise çeyrek çemberin çevresi kaç cm dir? (r = 3 alınız.) 518 E) 12 C C) 10 D) 12 B O O merkezli yarım çemberin içine ABCD dikdört- O merkezli çeyrek çember ile OCDE dikdörtgeni B) 8 D) 11 D A A) 6 E) 36 D E çizilmiştir. D) 34 Alanı 25r br2 olan dairenin çevresi kaç r br değerlerinin toplamı 15r olan dairenin yarıçapı 7 D) 2 C) 32 E) 12 Alanının sayısal değeri ile çevresinin sayısal 5 B) 2 B) 30 ESEN YAYINLARI 2. B) 15 Çevresi 12r br olan dairenin alanı kaç r br2 dir? geni çizilmiştir. DC 4 2 + CB 2 = 4 cm2 ise yarım çemberin çevresi kaç cm dir? (r = 3 alınız.) E) 14 A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6 Çember ve Daire REHBER SORU 42 Çözüm A 2 O α B h O merkezli çemberde |OA| = 2 br, |AB| = r br ise α kaç derecedir? 3. 1. A A C 3 O X 60° O D B B a O merkezli çemberde m( AOB) = 60° h |OA| = 3 br ise |AB| kaç r br dir? 1 2 B) 1 C) 3 2 D) 2 E) 5 2 A) 2 B) 3 C) 5 D) 6 E) 7 ESEN YAYINLARI A) O merkezli çemberlerde |DB| = 2|OD| h h [AO] ⊥ [BO], |AB| = 6 br ise | CXD| kaç br dir? 2. A C 4 4. A 3 O α 30° B B a Şekildeki çemberde, m( ABC) = 30°, |AC| = 4 br h ise |AC| kaç r br dir? A) 1 B) 4 3 C) 2 D) 7 3 E) 3 h r O merkezli çemberde |AB| = br, |OA| = 3 br 3 a ise m( AOB) = α kaç derecedir? A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 519 Çember ve Daire REHBER SORU 43 Çözüm 4 B O A O ve A merkezli eş çemberler B noktasında teğettir. |OB| = 4 br ise bu çemberlerin etrafına sarılmış olan gergin ipin uzunluğu kaç br dir? 1. 3. O 2 A B İkişer ikişer teğet olan eş çemberlerin yarıçapları 2 şer br dir. Bu çemberlerin etrafına sarılmış O, A ve B merkezli eş çemberlerin yarıçapları 2 olan gergin ipin uzunluğu kaç br dir? şer br dir. Çevre(OBA) = 12r br ise çemberlerin (r = 3 alınız.) etrafına sarılmış olan gergin ipin uzunluğu kaç r br dir? C) 22 B) 23 D) 21 E) 20 A) 16 ESEN YAYINLARI A) 24 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12 2. 4. O B 1 3 A O ve A merkezli çemberler B noktasında teğettir. O A B C |OB| = 1 br , |AB| = 3 br ise çemberlerin etrafına sarılmış olan gergin ipin uzunluğu kaç br dir? O, A, B ve C merkezli eş çemberlerin yarıçapları (r = 3 alınız.) 1 er br dir. Çemberlerin etrafına sarılmış olan A) 12 + 4v3 B) 13 + 4v3 D) 14 + 4v3 520 C) 15 + 4v3 E) 16 + 4v3 gergin ipin uzunluğu kaç br dir? (r = 3 alınız.) A) 9 B) 10 C) 12 D) 13 E) 14 Çember ve Daire REHBER SORU 44 Çözüm O A O ve A merkezli çemberlerin çevreleri toplamı 16r br dir. Taralı alan 16r br2 ise O merkezli dairenin yarıçapı kaç br dir? 3. 1. C A O 4 B 4 O D O merkezli çemberlerin yarıçapları 1 br ve 2 br C ve D merkezli eş yarım çemberler [AB] çaplı dir. Taralı alan küçük dairenin alanının kaç katı- çembere O da teğettir. |AO| = |OB| = 4 br ise dır? taralı alan kaç r br2 dir? B) 3 C) 4 D) 5 A) 4 E) 6 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 ESEN YAYINLARI A) 2 4. C 2. 4 6 A 4 C 8 B A B [AC] , [BC] ve [AB] çaplı yarım çemberler çizil- Çemberler C noktasında teğettir. |AB| = 6 br miştir. |AC| = 4 br , |CB| = 8 br ise taralı alan |BC| = 4 br ve taralı alan 42 br2 ise taralı olma- kaç br2 dir? yan dairenin alanı kaç br2 dir? A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12 A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8 521 Çember ve Daire REHBER SORU 45 Çözüm a. A 4 O 100° B a O merkezli çemberde m( AOB) = 100°, r = 4 br ise taralı alan kaç br2 dir? b. A 2 O B h O merkezli çemberde r = 2 br, |AB| = 5 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. 3. B B 2 O O 4 A A O merkezli çemberde |OB| = 2 br, [AO] ⊥ [BO] h O merkezli çemberde |OA| = 4 br, |AB| = 8 br ise taralı alan kaç r br2 dir? ise taralı alan kaç br2 dir? 1 2 B) 1 C) 3 2 D) 2 2. E) 5 2 A) 14 ESEN YAYINLARI A) B) 15 C) 16 4. 30° 20° α A a O merkezli çemberde m( ABO) = 20° a m( ACO) = 30°, |OC| = 2 br ise taralı alan kaç O merkezli çemberde |OA| = 5 br ve taralı alan a 15r 2 br ise m( BOA) = α kaç derecedir? 2 br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 108 A) 5 522 2 B 5 C) 112 2 O A B) 110 E) 18 C B O D) 17 D) 114 E) 116 B) 10 3 C) 5 2 D) 2 E) 5 3 Çember ve Daire REHBER SORU 46 a. Çözüm A 3 O 120° B a O merkezli çemberde m( AOB) = 120°, r = 3 br ise taralı alan kaç br2 dir? b. A 2 30° C B a Yarıçapı r br olan çemberde m( ABC) = 30° |AC| = 2 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. B 3. A C 4 O 15° A B a [AB] çaplı yarım çemberde, m( CAB) = 15° taralı alan 3r – 9 br2 ise |AB| kaç br dir? ise taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 8 A) 3 B) 4 C) 5 2. D) 6 E) 7 ESEN YAYINLARI a O merkezli çemberde m( AOB) = 90°, |AO| = 4 br B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 4. D C A 45° A O B C O merkezli yarım çemberde [CD] çembere D B noktasında teğettir. |DC| = 3v3 br , |AO| = |BC| ise taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) a Şekildeki çemberde m( BAC) = 45°, r = 2 br ise A) 18 – 9v3 B) 9 – 2 taralı alan kaç br dir? (r = 3 alınız.) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) 9 + 3 3 2 3 3 2 E) 9 – C) 9 – 9 3 4 3 2 523 Çember ve Daire REHBER SORU 47 Çözüm B D 4 O C A O merkezli çeyrek çemberde |OB| = 4 br |AC| = |CO|, [CD] // [OB] ise taralı alan kaç br2 dir? 1. 3. A B 1 D C C 4 1 B O A O merkezli çeyrek çemberde verilenlere göre B) D) 1+ 3 2 4– 3 4 C) 2. 2– 3 2 2+ 3 2 E) taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 16 ESEN YAYINLARI 4– 3 2 B) 17 4. 2 C 2 O D) 6 + v3 524 C A O merkezli, r yarıçaplı çeyrek çemberde taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) B) 4 + 2v3 E) 20 D O merkezli çeyrek çemberde verilenlere göre A) 5 + 2v3 D) 19 B O B C) 18 A D O O merkezli çeyrek çemberde verilenlere göre taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 4 D C) 3 + 2v3 E) 8 + v3 [DC] // [OB], |OC| = |CA| ve taralı alan 4– 3 br2 ise r kaç br dir? (r = 3 alınız.) 8 A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6 Çember ve Daire REHBER SORU 48 Çözüm A B C 4v3 ABC eşkenar üçgeni ile çevrel çemberi çizilmiştir. |BC| = 4v3 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. 3. A x C B B noktasında teğettir. |BD| = 2v3 br ise taralı alan tir. Taralı alan 4r – 3v3 br2 ise |BC| = x kaç kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) br dir? C) 2v3 D) 4 A) 12v3 – 12 E) 3v3 2. B) 12v3 – 14 D) 12v3 – 18 ESEN YAYINLARI B) 3 C D ABC eşkenar üçgeni A merkezli daire dilimine D ABC eşkenar üçgeni ile çevrel çemberi çizilmiş- A) v3 A 4. C) 12v3 – 16 E) 12v3 – 20 A A O C B B C ABC eşkenar üçgeninin iç teğet çemberi ile çev- ABC eşkenar üçgeni ile iç teğet çemberi çizilmiş- rel çemberi çizilmiştir. |BC| = 6 br ise taralı alan tir. |BC| = 2v3 br ise taralı alan kaç br2 dir? kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 3v3 – r A) 4 + 2v3 B) 4v3 – r D) 6v3 – r C) 5v3 – r E) 7v3 – r B) 5 + 2v3 D) 5 + 3v3 C) 6 + 2v3 E) 6 + 3v3 525 Çember ve Daire REHBER SORU 49 Çözüm D C 4 A B ABCD karesinde D ve B merkezli çeyrek çemberler çizilmiştir. |AB| = 4 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. D 3. C 2 A A B 2. D) D 5 2 A) 8 E) 3 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 ESEN YAYINLARI C) 2 B alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) br2 dir? (r = 3 alınız.) 3 2 4 yarım çemberler çizilmiştir. |AB| = 4 br ise taralı berler çizilmiştir. |AB| = 2 br ise taralı alan kaç B) C ABCD karesinde [AB], [BC], [CD], [DA] çaplı ABCD karesinde A ve C merkezli çeyrek çem- A) 1 D 4. C C 4 2 A B 4 A B ABCD karesinde D ve B merkezli çeyrek çem- [AB] ve [AC] çaplı yarım çemberler çizilmiştir. berler çizilmiştir. |AB| = 2 br ise taralı alan kaç [AC] ⊥ [AB], |AB| = |AC| = 4 br ise taralı alan br2 dir? (r = 3 alınız.) kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 1 526 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 Çember ve Daire REHBER SORU 50 Çözüm A D 4 B C ABCD karesinde [AD] ve [AB] çaplı yarım çemberler çizilmiştir. |AB| = 4 br ise taralı alan kaç br2 dir? D 1. 3. C D C O 2 A A B 4 B ABCD karesi ile çevrel çemberi çizilmiştir. ABCD karesinde [AB] ve [BC] çaplı yarım |CB| = 4 br ise taralı alanlar toplamı kaç br2 dir? çemberler çizilmiştir. |AD| = 2 br ise taralı alan A) 4r kaç br2 dir? B) 3 2 C) 2 D) 5 2 C) 8r D) 9r E) 10r E) 3 ESEN YAYINLARI A) 1 B) 6r D 2. C 4. D C 2 A 6 B A ABCD karesinde [AC] köşegeni ile [DC] çaplı yarım çember çizilmiştir. |AB| = 6 br ise taralı alan kaç br2 dir? A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 B ABCD karesi ile D merkezli çeyrek çember çizilmiştir. |BC| = 2 br ise taralı alan kaç br2 dir? A) 1 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) 7 2 527 Çember ve Daire REHBER SORU 51 Çözüm D S1 C B S2 x O 4 A O merkezli çeyrek çember ile OABC dikdörtgeni çizilmiştir. |AO| = 4 br ve S1 = S2 ise |OC| = x kaç br dir? 1. 3. D C S1 S1 C 2 S2 S2 A O x A B O 1 1 K B O merkezli çeyrek çember ile OBD üçgeni çizil- K merkezli çeyrek çember ile O merkezli yarım miştir. |OD| = 2 br ve S1 = S2 ise |AB| = x kaç çember çizilmiştir. |OK| = |KB| = 1 br ise S1 – S2 kaç br2 dir? br dir? (r = 3 alınız.) B) 3 2 C) 2 5 2 D) A) E) 3 ESEN YAYINLARI A) 1 2. D r 6 B) r 5 C) r 4 D) 4. B 2 a O merkezli çemberlerde m( AOB) = 120°, S1 ve B [AB] çaplı yarım çember çizilmiştir. |AB| = 2 br ise S1 – S2 kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) 528 B) 1 S2 C S2 ABCD karesinde D merkezli çeyrek çember ile 1 A) 2 r 2 D O 120° S1 A E) A C S1 r 3 3 C) 2 D) 2 5 E) 2 S2 bölgelerinin alanları eşit ise A) v3 CB OC B) v3 – 1 D) v2 – 1 kaçtır? C) v2 E) v6 Çember ve Daire REHBER SORU 52 Çözüm A 2 O B 1 C D E O merkezli çemberlerden küçük olan [BD] ye E noktasında, büyük olan [BA ya A noktasında teğettir. |AB| = 2 br , |BC| = 1 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. 3. A 6 O O A B C B O merkezli çemberlerden küçük olan [AB] ye C C) 40 D E E noktasında, büyük olan [BA ya A noktasında kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) B) 46 C O merkezli çemberlerden küçük olan [BD] ye noktasında teğettir. |AB| = 8 br ise taralı alan A) 48 4 teğettir. |BC| = 4 br , |AB| = 6 br ise taralı alan D) 36 kaç r br2 dir? E) 32 B) 25 4 C) 6 23 2 D) E) 7 ESEN YAYINLARI A) 5 4. 2. A A x O O B 2 C D E B C E D O merkezli çemberlerden küçük olan [BD] ye O merkezli çemberlerden küçük olan [BD] ye E noktasında, büyük olan [BA ya A noktasında E noktasında, büyük olan [BA ya A noktasında teğettir. |BC| = 2 br, taralı alan 16r br2 ise teğettir. |BC| = |CD| , |AB| = 4v2 br ise taralı |AB| = x kaç br dir? alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 4 B) 2v5 C) 2v6 D) 5 E) 6 A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 529 Çember ve Daire REHBER SORU 53 Çözüm B D K E 2 O 2 C A O merkezli çeyrek çemberin içine çizilen [BE] ve [OA] çaplı yarım çemberler K noktasında teğettir. |OC| = |CA| = 2 br ise taralı alan kaç br2 dir? 1. 3. B K 1 L C K A 1 E D A 3 3 D M C 3 3 E B [AB] çaplı yarım çemberin içine çizilen [AC] ve O O merkezli çeyrek çemberde [AE] ve [OB] çaplı [CB] çaplı yarım çemberler birbirine C noktasın- yarım çemberler K da teğettir. |CB| = |OC| = 1 br da K merkezli çembere L, M noktasında teğettir. |AD| = |DC| = |CE| = |EB| = 3 br ise taralı alan 2 ise taralı alan kaç br dir? (r = 3 alınız.) 5 6 B) 1 2. C) 7 6 D) 4 3 kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) E) 2 A) 16 ESEN YAYINLARI A) C E F B) 15 C) 14 D) 13 E) 12 4. O D A B A 8 B 4 C O merkezli çember A merkezli çeyrek çembere [AB] ve [BC] çaplı yarım çemberler birbirine B de D, E ve F noktalarında teğettir. |AB| = 2+2v2 br [AC] çaplı çembere A ve C de teğettir. ise taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) |AB| = 8 br, |BC| = 4 br ise taralı alan kaç br2 dir? A) 4v2 – 3 B) 5v2 – 3 D) 6v2 – 2 530 C) 6v2 – 3 E) 4v2 – 2 (r = 3 alınız.) A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24 Çember ve Daire REHBER SORU 54 Çözüm A X D B C Y Şekildeki çemberde |AB| = 6 br, |CD| = 8 br h h m( AXB) + m( CYD) = 180° ise taralı alanlar toplamı kaç br2 dir? 1. 3. Y C A D 2 D X A 4 4 Y 4 B X B Şekildeki çemberde |AB| = 4 br, |DC| = 4 br h h m( AXB) + m( DYC) = 120° ise taralı alan kaç br2 Şekildeki çemberde |AB| = 4 br, |CD| = 2 br h h m( AXB) + m( CYD) = 180° ise taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) dir? (r = 3 alınız.) 5 2 B) 3 C) 2. 7 2 D) 4 E) D A A) 16 – 4v3 9 2 B) 16 – 5v3 D) 16 – 7v3 ESEN YAYINLARI A) C 4. A X 4 3 C) 16 – 6v3 E) 16 – 8v3 D Y 2 4 O B B C O merkezli çemberin yarıçapı 5 br, |AB| = 3 br 2 C |DC| = 4 br ise taralı alan kaç br dir? Şekildeki çemberde |AB| = 2 br, |DC| = 4 br h h m( AXB) + m( DYC) = 240° ise çemberin yarıçapı (r = 3 alınız.) kaç br dir? 2 A) 27 8 B) 7 2 C) 4 D) 19 4 E) 5 A) 1 B) 3 2 C) 2 D) 5 2 E) 3 531 Çember ve Daire REHBER SORU 55 Çözüm C S2 5 3 B S1 A İki çember B noktasında teğettir. A, B, C doğrusal |AB| = 3 br , |BC| = 5 br , S1 + S2 = 68 br2 ise S1 kaç br2 dir? 1. 3. A S1 2 C B B 4 S2 C A İki çember B noktasında teğettir. A, B, C doğrusal, |AB| = 2 br , |BC| = 4 br ise 1 2 B) 1 3 C) 1 4 D) 1 5 E) taralı alan 36 br2 ise taranmamış alan kaç br2 dir? 1 6 A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 ESEN YAYINLARI A) İki çember A noktasında teğettir. |AB| = |BC| S1 kaçtır? S2 2. 4. S1 A S2 C S2 C S1 B B A İki çember C noktasında teğettir. A, B, C doğrusal, 2|AB| = 3|BC|, S1 = 42 br2 ise S2 kaç br2 dir? A) 8 532 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 İki çember A noktasında teğettir. |BC| = 2|AB| S1 = 2 br2 ise S2 kaç br2 dir? A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18 Çember ve Daire REHBER SORU 56 Çözüm C B 3 O D 1 A O ve A merkezli çemberler D noktasında teğettir. |OD| = 3 br , |AD| = 1 br , [CB] çemberlere C ve B noktasında teğet ise taralı alan kaç br2 dir? 1. 1 A 3. D A 3 2v 1 C B B 2 C O DA ile CB çemberlere A ve B noktalarında teğet- [BA, çembere A da teğettir. |BA| = 2v3 br tir. Çemberlerin yarıçapları 1 er br olduğuna |BC| = 2 br ise taralı alan kaç br2 dir? 2 göre taralı alan kaç br dir? (r = 3 alınız.) (r = 3 alınız.) 1 A) v3 – 2 A) 2v3 – 3 B) v3 – 1 2. B) 3v3 – 3 D) 2v3 – 2 E) 3v3 – 5 ESEN YAYINLARI D) 2v3 – 3 3 C) v3 – 2 4. C) 4v3 – 3 E) 2v3 – 1 C B A 6 B 60° O 9 D 3 A O ve A merkezli yarım çemberler D de teğettir. C [CB] çemberlere C ve B de teğet |OD| = 9 br [BA ve [BC çembere A ve C noktalarında teğeta tir. m( ABC) = 60° , |AB| = 6 br ise taralı alan |DA| = 3 br ise taralı alan kaç br2 dir? kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) A) 36v3 – 16r B) 36v3 – 33r 2 C) 36v3 – 15r D) 36v3 – 29r 2 A) 5(v3 – 1) B) 6(v3 – 1) D) 10(v3 – 1) C) 8(v3 – 1) E) 12(v3 – 1) E) 36v3 – 14r 533 Çember ve Daire REHBER SORU 57 Çözüm Şekildeki taralı alan, birim karelerden oluşan kağıda çizilmiştir. Buna göre, taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) 1. 3. Şekildeki taralı alan, birim karelerden oluşan Şekildeki taralı alan, birim karelerden oluşan kağıda çizilmiştir. Buna göre, taralı alan kaç br2 kağıda çizilmiştir. Buna göre, taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) dir? (r = 3 alınız.) A) 10 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 C) 12 D) 13 E) 14 ESEN YAYINLARI A) 6 B) 11 4. 2. Şekildeki taralı alan, birim karelerden oluşan Şekildeki taralı alan, birim karelerden oluşan kağıda çizilmiştir. Buna göre, taralı alan kaç br2 kağıda çizilmiştir. Buna göre, taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) dir? (r = 3 alınız.) A) 6 534 13 B) 2 C) 7 15 D) 2 E) 8 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 TEST - 1 Çemberin Temel Elemanları 1. 4. C B 4 3 O A O A 1 D F C x B O merkezli yarım çemberde, [CD] ⊥ [AB] E |DB| = 1 cm, |CD| = 3 cm ise |OD| kaç cm dir? A) 3 B) 4 O merkezli çemberde [AB teğet C) 2v5 D) 2v6 3 [AD] ∩ [BE] = {F}, [AD] ⊥ [OE], |AB| = 4 cm E) 5 |OE| = 3 cm ise |FE| = x kaç cm dir? A) c10 B) c11 D) c13 C) 2v3 E) c14 2. 5. x A D 12 B 8 E ESEN YAYINLARI O C O merkezli çemberde [AB] ⊥ [OC] D 30 A C B [AB] ve [AC] çaplı yarım çemberlerde D teğet |DC| = 8 cm, |DB| = 12 cm ise |OD| = x kaç cm değme noktasıdır. |BC| = 2|AC|, |BD| = 30 cm dir? A) 3 x ise |DE| = x kaç cm dir? B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 12 B) 10 6. 3. C C D 3 E O D) 6 6 E) 5 D 4 A F A C) 8 B B O merkezli yarım çemberde [AC] ∩ [BD] = {E}, O, F, C doğrusal [AB] çaplı çemberde [CD] // [AB], |AC| = 3 cm |AE| = |EC|, |OB| = 6 cm ise |CF| kaç cm dir? |AD| = 4 cm ise |AB| kaç cm dir? A) 1 A) 5 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10 535 Çember ve Daire 7. 10. B A O 1 A M O B 4 C 7 D C O merkezli çemberde [AB] kiriş, |AC| = 1 cm B ve D noktalarında kesişen O ve M merkezli |CB| = 7 cm, |OC| = 4 cm ise çemberin yarıçapı çemberlerde [AC] // [OM] , |AB| = 7 cm ve kaç cm dir? |BC| = 11 cm ise |OM| kaç cm dir? A) c21 B) c22 D) 2v6 A) C) c23 15 2 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 2 E) 5 11. 8. D A 2x E E F B x+2 C D ABC üçgeninde, |AF| = 2x cm, |BD| = x + 2 cm |CE| = x + 3 cm, Çevre(ABC) = 18 cm ise |DC| ESEN YAYINLARI 2 x+3 B) 5 C) 6 D) 7 yarım çembere A noktasında teğettir. [DO] ⊥ [AB] , |EO| = 2 cm ve |CB| = 4 cm ise |DE| kaç cm dir? A) v2 E) 8 B) v3 C) v6 D) 2v2 9. B Şekildeki [AC] çaplı yarım çember, O merkezli kaç cm dir? A) 4 4 O C A E) 2v3 C 12. E F 6 x A 4 9 D B A [AB] çaplı yarım çemberde, [CD] ⊥ [AB] C D B |AD| = 4 cm, |DB| = 9 cm ise |CD| = x kaç cm [AB] çaplı yarım çemberde CDEF kare ve dir? |EF| = 6 cm ise |AB| kaç cm dir? A) 5 B) 6 D) 3v5 536 C) 2c10 E) 8 A) 3v5 B) 3c15 D) 6v3 C) 12 E) 6v5 TEST - 5 Çemberde Açılar 1. 4. A C y B D O B) 58 C) 62 D) 66 D 2x + 30° [AC , O merkezli çembere teğettir. a a m( CAD) = 42° ise m( CBD) = x kaç derecedir? A) 56 3x + 5° x 42° A 3x – 10° B C a a Şekilde, m( BAD) = 3x–10° , m( ABC) = 3x+5° a a m( BCD) = 2x+30° ise m( ADC) = y kaç dere- E) 68 cedir? A) 69 B) 72 C) 74 5. 2. D D) 76 E) 79 B C 120° A B O O merkezli yarım çemberde a a m( DCB) = 120° ise m( ABD) = x kaç derecedir? A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 ESEN YAYINLARI x A x 62° D C [AB ve [AC çembere B ve C noktalarında teğeta a tir. m( BDC) = 62° ise m( BAC) = x kaç derecedir? E) 50 A) 59 B) 58 6. C) 57 D) 56 F E) 55 E 30° 3. E A A x x D K 40° B O C C B D [BA , O merkezli yarım çembere teğettir. a |BC| = |AC| ise m( AED) = x kaç derecedir? a Şekildeki çemberde m( DFE) = 30° a a m( BCA) = 40° ise m( AKE) = x kaç derecedir? A) 120 A) 120 B) 125 C) 130 D) 135 E) 140 B) 115 C) 110 D) 105 E) 100 543 Çember ve Daire 7. 10. A 54° x C A x B B K 50° C O E D İki çember birbirine C noktasında, DE doğrusua na D ve E noktalarında teğettir. m( CBE) = 50° a ise m( DAC) = x kaç derecedir? O merkezli çemberde, [CA] // [OB] a a m( AKB) = 54° ise m( ACB) = x kaç derecedir? B) 24 8. C) 22 D A D) 20 E) 18 C K 9. D) 88 x A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 A 35° E B O x D D x C [BA ile [DC çembere A ve C noktalarında a a teğettir. m( ABD) = 42° , m( BEA) = 50° ise a m( CDB) = x kaç derecedir? a O merkezli çemberde, m( ABD) = 35° a ise m( ACB) = x kaç derecedir? A) 34 A) 45 544 E) 35 12. C B) 35 40° C O O merkezli yarım çemberde, a a m( ECA) = 10° , m( ECD) = 40° ise a m( DAC) = x kaç derecedir? 42° 50° E) 60 10° B A E) 80 A B D) 55 E a O merkezli çemberde, m( DOC) = 80° h h a m(AB) = m(DC) ise m( BKC) kaç derecedir? C) 90 C) 50 D 80° B B) 98 B) 40 11. O A) 100 A) 30 ESEN YAYINLARI A) 26 C) 36 D) 37 E) 38 B) 50 C) 55 D) 60 E) 61 7 TEST - Çemberde Teğet 1. 3 4. C 5 B D A 2 D 8 x 1 E2 B A E C [AC ∩ [AE = {A} olmak üzere, |AB| = 3 cm Şekildeki çemberde, [AB] ⊥ [DC], |AE| = 8 cm |BC| = 5 cm ve |AD| = 2 cm ise |DE| = x |EC| = 2 cm, |EB| = 1 cm ise çemberin çapı kaç kaç cm dir? cm dir? A) 6 B) 7 C) 8 2. E D) 9 E) 10 A) 2c21 B) c85 5. 3 C C) 9 D D) c95 E E) 10 C 5 6 D B Yukarıdaki şekilde, B, F, C teğet değme noktalarıdır. |AD| = 6 cm, |AE| = 5 cm, |EC| = 3 cm ESEN YAYINLARI F A A ABCD paralelkenar ve ABED teğetler dörtgeni olmak üzere |AB| = 12 cm, |DE| = 7 cm ise Çevre(BEC) kaç cm dir? ise |DE| kaç cm dir? A) 7 2 B) 4 C) 9 2 D) 5 E) B 11 2 A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 6. 3. E) 24 C B 6 A E C 8 D O 2 A O merkezli çemberde, [AB teğet, A, C, O doğrusal, |AC| = |CO| , |AB| = 6 cm ise çemberin yarıçapı kaç cm dir? A) 2v3 [AB] çaplı çembere [DA], [CB] ve [DC] sırasıyla A, B ve E noktalarında teğettir. |DA| = 2 cm ve |CB| = 8 cm ise |AB| kaç cm B) 3 D) 3v2 B C) 4 E) 2v6 dir? A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 547 Çember ve Daire 7. 10. D E 8 E F C C 4 x x D A 10 B B 2 3 [AB] çaplı yarım çember ve ABCD dikdörtgenin- A de, |AB| = 10 cm ve |EF| = 8 cm ise |AD| = x A noktasında içten teğet olan çemberlerde [AC] kaç cm dir? ve [AE] kiriştir. |AB| = 2 cm, |BC| = 4 cm A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 |AD| = 3 cm ise |DE| = x kaç cm dir? A) 4 8. B) 5 C) 6 11. C 3 D) 8 E) 9 A B x A 1 E Şekildeki çemberde, [AC ve [AE kesen |BC| = 3 cm , |AD| = 1 cm , |AB| = |DE| ise |AE| kaç cm dir? B) v2 A) 1 C) v3 D) 2 B ESEN YAYINLARI D E 2 O C 8 D O merkezli yarım çemberde, [AB teğet [AO] ⊥ [CD], [BD] ∩ [AO] = {E}, |OD| = 8 cm E) v5 ve |OE| = 2 cm ise |AB| = x kaç cm dir? A) 9 9. A x E 2 F D) 15 E) 18 D K 7 5 A 3 C C) 12 12. 4 D B) 10 30° B x B 2 C A ve B noktalarında kesişen çemberlerde, [AB] ∩ [CK] = {E} , |DE| = 2 cm , |BE| = 3 cm a [AB] çaplı çemberde, m( DAC) = 30° |AE| = 4 cm , |FK| = 5 cm ise |CD| = x kaç |AD| = 7 cm, |BC| = 2 cm ise |AC| = x kaç cm cm dir? dir? A) 6 548 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 A) 6 B) 4v3 C) 7 D) 5v3 E) 8 TEST - 10 Dairenin Çevresi ve Alanı 1. 4. A 60° C O 6 2 B B A a Şekildeki çemberde m( ACB) = 60°, |AB| = 6 br h ise |AB| kaç br dir? (r = 3 alınız.) h O merkezli çemberde |AB| = r br, |OB| = 2 br A) 4v3 A) 1 B) 7 2. C) 8 D) 5v3 A ise taralı alan kaç br2 dir? (r = 3 alınız.) E) 9 B) 3 2 C) 2 D) 5 2 E) 3 B 5. D E E D E noktasında teğet olan eş çemberlerin yarıçapları 3 br dir. Bu çemberlerin etrafına sarılmış olan gergin ipin uzunluğu kaç br dir? ESEN YAYINLARI C 2 A C) 29 D) 28 B |OD| = 2 br ise taralı alan kaç r br2 dir? A) B) 30 C [AB] çaplı yarım çemberde OCDE karedir. (r = 3 alınız.) A) 31 O 1 2 B) 1 C) 3 2 D) 2 E) 3 E) 27 6. 3. O A B Şekildeki taralı alan, birim karelerden oluşan O merkezli çemberin çevresi 12r br dir. h |AB| = 2r br ise taralı alan kaç br2 dir? kağıda çizilmiştir. Buna göre, taralı alan kaç br2 A) 5r A) 8 B) 6r C) 7r D) 8r E) 9r dir? (r = 3 alınız.) B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 553 Çember ve Daire 7. 10. A 2 B 2 F C A [AB] ve [AC] çaplı yarım çemberler çizilmiştir. B) 3 3 D) 2 C) 2 C O 2 D B [AB] çaplı yarım çemberle CDEF karesinde |AB| = |BC| = 2 br ise taralı alan kaç r br2 dir? 9 A) 2 E O merkez, |OD| = 2 br ise taralı alan kaç br2 dir? E) 1 (r = 3 alınız.) A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 8. A B 11. D C C A, B, C noktalarında teğet olan üç çemberin yarıçapı 6 br ise taralı alan kaç br2 dir? A) 18v3 – 9r B) 36v3 – 9r C) 36v3 – 18r D) 18v3 + 6r ESEN YAYINLARI 2 A B ABCD karesi ile [AB] çaplı yarım çember çizilmiştir. |BC| = 2 br ise taralı alan kaç br2 dir? A) r – 2 E) 9v3 + 8r B) r – 1 D) 1 9. A L E B 12. D C) r + 1 E) 2 D C K F C A ABCD karesinin kenarları E, F, K, L noktalarında çembere teğettir. A ve C merkezli çeyrek çemberlerin yarıçapı 2 br ise taralı alan kaç br2 6 B ABCD karesi ile [AD] ve [DC] çaplı yarım çemberler çizilmiştir. |AB| = 6 br ise taralı alan kaç br2 dir? dir? A) 9 A) 6 554 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 B) 3 r – 2 D) 16 C) 3 r + 1 E) 18 Yazılıya Hazırlık Soruları 1. 4. B D A C 40° 5 3 60° D x A O C B a ABCD kirişler dörtgenidir. m( DBC) = 60° a a m( CAB) = 40° ise m( BCD) kaç derecedir? O merkezli çeyrek çemberde, [CD] ⊥ [OA] |OB| = 5 cm, |CD| = 3 cm ise |DA| = x kaç cm dir? 5. 2. 8v3 A x B C O O merkezli yarım çemberde, BOED kare |CE| = 8v3 cm ise |AB| = x kaç cm dir? 3. E x C E A A 50° F x A O 50° [AB] çaplı çember, değer çemberle C ve B noktalarında kesişmiştir. A, C, D doğrusal ise % m( DEB ) = x kaç derecedir? B a ADFC kirişler dörtgenidir. m( BAE) = 50° a a m( ABC) = 20° ise m( DEA) = x kaç derecedir? E B 20° D 6. D C ESEN YAYINLARI D B x C D O merkezli çember ile diğer çember A ve C a noktalarında kesişmiştir. m(ABD) = 50° ise a m(ADB) = x kaç derecedir? 559 Çember ve Daire 7. D 9. C A O 4 A B O ve A merkezli çemberlerin çevreleri toplamı ABCD karesi ile D ve B merkezli çeyrek çember- 8 r br, taralı alan 8r br2 ise O merkezli çembe- ler çizilmiştir. |AB| = 4 br ise taralı alan kaç br2 rin yarıçapı kaç br dir? 8. ESEN YAYINLARI dir? A 10. C B 6 E x K A L 2 3 D E noktasında dıştan teğet çemberlerde B C K ve L merkezli çemberler birbirine ve ABC eşkenar üçgeninin kenarlarına teğettir. |AC| = 6 + 6v3 br ise çemberlerden birisinin yarıçapı kaç br dir? 560 [AB] ∩ [CD] = {E} , |BE| = 2 cm , |ED| = 3 cm |CE| = 6 cm ise |AE| = x kaç cm dir? I. Sol taraftaki formüllere karşılık gelen şekilleri sağ sütundan bulup eşleştiriniz. Formül fiekil 1. α + β = 90° a. 2. α + β = 180° b. α O β β α β 3. β = 2α c. α O α 4. β=α d. β II. Sol taraftaki formüllere karşılık gelen şekilleri sağ sütundan bulup eşleştiriniz. Formül fiekil y x 1. 2. x+z=y+t x (x + y) = z (z + t) a. z t y z b. t x z 3. x.y = z.t c. t y x 4. x=y, z=t d. x t y z 561 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 SOLDAN SAĞA 5. Çemberin merkezinden çıkan iki ışının oluşturduğu açı 8. Çemberin içindeki bir noktada kesişen iki kirişin oluşturduğu açı 9. Çemberin merkezinden geçen kirişi 10. Düzlemde sabit bir noktadan eşit uzunlukta bulunan noktaların kümesi YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Bir önermenin doğruluğunu veya yanlışlığını gösteren yöntem 2. Bütün kenarları bir çembere teğet olan dörtgen 3. Köşesi çember üzerinde olan ve kenarları çemberi kesen açı 4. Çemberin herhangi iki noktası arasında kalan parçası 6. Bir üçgenin dış bölgesinde bulunan ve üçgenin 11. Çemberi iki farklı noktada kesen doğru bir kenarı ile diğer iki kenarının uzantılarına 13. Dört köşesi de aynı çember üzerinde bulunan teğet olan çember dörtgen 14. Çemberin farklı iki noktasını birleştiren doğru 7. Merkezleri aynı, yarıçapları farklı iki dairenin arasında kalan bölge 12. Çemberin merkezi ile herhangi bir noktası arasındaki uzaklık 562 Aşağıdaki soruların her birinde noktalı yerleri uygun şekilde doldurunuz. 1. Köşesi çemberin dış bölgesinde, kenarları çembere teğet veya çemberin keseni olan açıya çemberin ........................... denir. 2. Kirişler dörtgeninde ........................... açılar bütünlerdir. 3. Çemberi farklı iki noktada kesen doğruya çemberin ........................... denir. 4. Çember ile yalnız bir ortak ........................... olan doğruya teğet denir. 5. Bir çemberde herhangi bir kirişin orta dikmesi çemberin ........................... geçer. 6. Bir üçgenin ........................... çemberinin merkezi, üçgenin kenar orta dikmelerinin kesim noktasıdır. 7. Bir çemberin kendisi ile iç bölgesenin birleşimine ..................... denir. 8. İki çemberin ortak dış teğetlerinin kesim noktası ile merkezleri ........................... 9. Bir çemberde en büyük ........................... çaptır. 10. Bir çemberin çevresinin, çapına oranı ....................... sayısına eşittir. 563 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. Merkez açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsüne eşittir. 2. Çevre açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsünün iki katına eşittir. 3. Bir çemberde kirişin uzunluğu merkeze yaklaştıkça büyür. 4. Bir teğetler dörtgeninde karşılıklı iki kenarın uzunlukları toplamı, diğer iki kenarın uzunlukları toplamına eşittir. 5. Teğet-kiriş açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsünün yarısına eşittir. 6. Bir çemberde merkezden eşit uzaklıkta bulunan kirişlerin uzunlukları eşit olmayabilir. 7. Bir çember içindeki herhangi bir A noktasından geçen kirişler içinde en kısa olanı, A noktasından geçen yarıçapa bu noktada dik olan kiriştir. 8. Çemberin herhangi bir teğeti değme noktasındaki yarıçapa diktir. 9. İki çemberin ortak dış teğet parçalarının uzunlukları eşittir. 10. Üçgenin iç teğet çemberinin merkezi üçgenin kenarortaylarının kesim noktasıdır. 11. Bütün daireler ve çemberler birbirine benzerdir. 12. Eşkenar üçgenin iç teğet çemberi ile çevrel çemberi aynı merkezlidir. 564 Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 2007 - ÖSS 4. 2007 - ÖSS B E AB doğrusu 12 D C OADC dikdörtgen O merkezli çembere A O |OC| = 12 cm 12 |OA| = 9 cm 9 x B Şekildeki P noktası çember üzerinde değişmektedir. Buna göre |AP| uzunluğunun en büyük çemberin üzerinde ise x kaç cm dir? değeri kaç cm dir? B) 9 C) 8 D) 7 A) 22 E) 6 2007 - ÖSS 5. P 4 A 2 R x |TR| = x kaç cm dir? 5 3 3 A merkezli çem- Küçük çemberler de bu çembere ve üçge- C küçük çemberlerin alanları toplamı kaç cm2 dir? 6. B) 9 r C) 12 r 2007 - ÖSS M merkezli bir çemberin [AB] çapının ayırdığı ABCD bir kare farklı yaylar üzerinde C ve D noktaları alınıyor. |OB| = |OC [AC] kirişi üzerinde alınan bir K noktası için DK TO // AB D B tir. O merkezli çemberin yarıçapı 6 cm ise A) 6 r doğrusu, çemberi E noktasında kesiyor. 6 nin kenarlarına teğet- 2 5 3 2007 - ÖSS O iç te-ğet çemberidir. 3 C) 3 2 E) D) 15 r 110° B M A K x E a m( EDC) = 15° a m( DMB) = 110° a m( DKC) = x T C M 566 B) 125 C) 120 D) 115 E) 105 O 2 B Şekildeki M merkezli çember [AD] kenarına T noktasında ve O merkezli, [BC] çaplı yarı çembere K noktasında teğettir. Buna göre taralı bölgenin alanı kaç cm2 dir? A) 2 – A) 130 K |AB| = 2 cm C Yukarıdaki verilere göre x kaç derecedir? E) 18 r D A 15° E) 17 ber ABC üçgeninin teğet, PR ⊥ RB , |PA| = 4 cm , |AO| = 2 cm ise D) D) 18 2007 - ÖSS O B O 5 B) 2 4 C) 19 eşkenar üçgendir ve PR doğrusu O merkezli çembere T noktasında 4 A) 2 3 B) 20 Şekildeki ABC üçgeni S ESEN YAYINLARI T 3. |AB| = 12 cm Şekildeki E, D ve B noktaları O merkezli çeyrek A) 10 2. A |OP| = 5 cm P |AB| = x O B noktasında teğet 5 3r 8 D) 4 – B) 2 – 3r 8 5r 8 E) 4 – C) 2 – 5r 7 3r 7 Çember ve Daire 7. 2008 - ÖSS 10. 2008 - ÖSS B Bir ABC dik üçgeni için CA ⊥ AB, |CA| = 3 cm ve a A a C O A, B ve C noktaları |AB| = 4 cm olarak veriliyor. Merkezi A, yarıçapı O merkezli çember [AC] olan bir çember, üçgenin BC kenarını C ve E üzerinde a a m( ABC) = m( AOC) = a noktalarında kesiyor. Buna göre, |BE| kaç cm dir? A) 5 2 B) 7 3 C) 8 3 D) 7 5 E) 9 5 Yukarıdaki verilere göre, a kaç derecedir? A) 105 8. B) 110 C) 115 D) 120 E) 135 2008 - ÖSS Şekilde, O ve M mer- A B b O B sında teğet ve M mer- T M 11. 2008 - ÖSS kezli çemberler T nokta- a A kezli çember O dan geçmektedir. O dan geçen O1 bağıntı aşağıdakilerden hangisidir? A) a = b B) a = D) a = 5b 4 3b 2 C) a = E) a = 4b 3 5b 3 ESEN YAYINLARI a cm ve b cm olduğuna göre, a ile b arasındaki [O2H] ⊥ [AB] O2 T bir doğru, büyük çemberi A da, küçük çemberi ise B de kesmektedir. h h Oluşan AT ve BT yaylarının uzunlukları sırasıyla H Şekildeki O1 ve O2 merkezli çemberler T noktasında dıştan teğettir. O1 den geçen bir doğru O2 merkezli çemberi A ve B noktalarında kesmektedir. |O1A| = 5 cm, |O1B| = 9 cm ve |O1T| = 3 cm olduğuna göre, HO1O2 üçgeninin alanı kaç cm2 dir? A) 20v3 B) 23v3 D) 14v2 9. C) 12v2 E) 17v2 2008 - ÖSS O r D S1 r C H S2 A 2r G S3 B E 2r F Yukarıda, aralarındaki uzaklık r cm olan paralel 12. 2009 - ÖSS T iki doğru arasına çizilen O merkezli yarım daire, ABCD yamuğu ve EFGH dikdörtgeni verilmiştir. A |DC| = r, |AB| = |EF| = 2r ve yarım dairenin ala- x 100° B nı S1, yamuğun alanı S2 , dikdörtgenin alanı S3 O C olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur? A) S1 < S2 < S3 B) S1 < S3 < S2 C) S2 < S1 < S3 D) S3 < S1 < S2 E) S3 < S2 < S1 O merkez, AT çembere T noktasında teğet A, B, a a O, C doğrusal, m( ABT) = 100° , m( CAT) = x Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir? A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 567 Çember ve Daire 13. 2009 - ÖSS 16. 2010 - LYS T T B v3 x O 70° A O A 120° K K T′ C AT ve AK doğruları O merkezli çembere teğet a m( TAK) = 120° , |AT| = v3 cm ise çemberin AT, AT′ ve BC O merkezli çembere teğet a a m( BOC) = 70° ise m( BAC) = x kaç derecedir? A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 çevre uzunluğu kaç cm dir? A) 4 r E) 45 B) 5 r D) 2 r v3 C) 6 r E) 3 r v3 17. 2010 - YGS D 14. 2009 - ÖSS C 8 4 [AD] çap, O merkez A çemberin çapı B ve C B O noktası AC ve BD nin 2 2 H kesim noktası D |BH| = |HD| = 2 cm a m( BAH) = 30° C Yukarıdaki verilere göre, |AC| kaç cm dir? A) 13 2 B) A 14 3 C) 5 D) 6 B yayı, |DA| = 4 cm , |AC| = 8 cm Yukarıdaki verilere göre, taralı daire diliminin alanı kaç cm2 dir? A) 16r 3 20r 3 B) D) E) 7 28r 3 C) E) h |AD| = a birim h |BC| = b birim T A 32r 3 D A c a |DC| = c birim 3 25r 3 O 18. 2011 - YGS 15. 2010 - YGS E h ABCD bir dikdörtgen, CE, A merkezli çember çember üzerinde H ESEN YAYINLARI 30° C B 45° b B O Yukarıda O merkezli OAD ve OBC daire dilimleri verilmiştir. Buna göre, taralı bölgenin alanı a, b O noktası çemberin merkezi AT, çembere T noka tasında teğet, |AT| = 3 cm , m( OAT) = 45° ise BT yayının uzunluğu kaç cm dir? A) 568 r 2 B) 2r 3 C) 3r 4 D) 4r 5 E) 5r 6 ve c türünden aşağıdakilerin hangisine eşittir? A) (a + b) .c 2 D) B) (b – a) .c 2 2 (b – a) c E) C) a.b.c 2 2 (a + b) c Çember ve Daire 19. 2011 - LYS 22. 2011 - LYS Aşağıda ABCDEFGHK düzgün dokuzgeni veril- Aşağıdaki şekilde ABC üçgeninin [AD] yüksekli- miştir. ğini çap kabul eden çember verilmiştir. Bu çem- F G E ber ile üçgenin [AB] kenarının kesim noktası E, [AC] kenarının kesim noktası F dir. H D O K A A E B F 48° A) 112 D) 80 C Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir? ölçüsü kaç derecedir? C) 75 70° D B berin merkezi olduğuna göre, EOC açısının B) 72 x K O noktası dokuzgenin köşesinden geçen çem- A) 60 a m( ABC) = 48° a m( ACB) = 70° a m( AKF) = x C B) 114 C) 116 D) 118 E) 120 E) 90 23. 2011 - LYS Aşağıda merkez açısının ölçüsü 120° olan O merkezli daire dilimiyle bu daire dilimine içten teğet olan M merkezli 2v3 cm yarıçaplı çember 20. 2011 - LYS verilmiştir. D E x 40° 25° A C B O Şekildeki A, B, D ve E noktaları O merkezli [AB] çaplı çember üzerindedir. Buna göre, x kaç derecedir? A) 25 O ESEN YAYINLARI a m( DCB) = 25° a m( DAB) = 40° a m( DBE) = x M 2v3 Buna göre, O merkezli dairenin yarıçapı kaç cm dir? A) v6 + 2 B) v6 + 4 D) 2v3 + 2 B) 30 C) 35 D) 40 120° C) 2v3 + 1 E) 2v3 + 4 E) 45 A 24. 2011 - LYS O ABC bir ikizkenar 21. 2011 - LYS üçgen A a m( BAC) = 60° 60° |BC| = 3 cm O M |AB| = |AC| B |OC| = r B 3 C Şekildeki O ve M merkezli çemberlerin yarıçap- r C ları sırasıyla 2 cm ve 8 cm dir. Bu iki çember ABC ikizkenar üçgenine içten, birbirlerine ise Şekildeki O merkezli cember ABC üçgeninin dıştan teğettir. Buna göre, ABC üçgeninin [BC] çevrel çemberidir. Buna göre, r kaç cm dir? kenarına ait yüksekliği kaç cm dir? A) 3 2 B) 6 2 C) 10 3 D) v2 E) v3 A) 64 3 B) 68 3 C) 70 3 D) 81 4 E) 85 4 569 Çember ve Daire 25. 2012 – LYS 27. 2012 – LYS A A ABC bir dik üçgen 6 B O 2 C B üzerinde bir A noktası B den C ye doğru hareket çembere teğettir. da kalan boyalı bölgenin alanı en küçük olduğun- Buna göre, yarım çemberin çevresi kaç cm dir? 7r 9r B) 4r C) 5r D) E) A) 3r 2 2 da |AB| + |AC| toplamı kaç cm olur? D) 5 C da, AB kenarı da B noktasında O merkezli yarım Buna göre, yarım çember ile ABC üçgeni arasın- C) 3v3 |DC| = 4 cm E O Şekildeki ABC üçgeninin AC kenarı D noktasın- ettirilerek ABC üçgenleri oluşturuluyor. B) 4v2 |AB| = 6 cm 4 Yarıçapı 2 cm olan O merkezli yarım çember A) 4v2 AB ⊥ BC D E) 6 28. 2012 – LYS Aşağıda, ABC eşkenar üçgeni ve bu üçgenin iç teğet çemberi ile çevrel çemberi verilmiştir. ESEN YAYINLARI A 26. 2012 – LYS A B C İç teğet çemberinin yarıçapı 2 cm olduğuna göre, boyalı bölgenin alanı kaç cm2 dir? E H B ABC bir üçgen A) 16 r – 12v3 B) 16 r – 18v3 AD ⊥ BC C) 25 r – 15v3 D) 25 r – 18v3 BE ⊥ AC E) 25 r – 24v3 D C 29. 2012 – LYS Şekildeki ABC üçgeninde; AD ve BE yüksekliklerinin kesim noktası H dir. O merkezli çember Buna göre, I. A O 160° D, H ve E noktalarından geçen çember C noktasından da geçer. D II. ABC üçgeninde, AB kenarına ait yükseklik H noktasından geçer. x C |AO| = |CD| a m( AOD) = 160° a m( ABD) = x B III. |CA| = |CB| ise |HE| = |HD| dir. Yukarıdaki şekilde, A, C ve D noktaları O mer- ifadelerinden hangileri doğrudur? kezli çember üzerindedir ve AB doğrusu çembe- A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III 570 C) I ve III E) I, II ve III re A noktasında teğettir. Buna göre, x kaç derecedir? A) 40 B) 45 C) 50 D) 60 E) 70 Çember ve Daire 30. 2012 – LYS 33. 2013 – LYS B C 3 x O A D O merkezli O merkezli r yarıçaplı dairenin içine alanı en çeyrek çember büyük kare, dışına ise alanı en küçük kare çizilip OABC bir dikdörtgen dairenin ve karelerin alanları kıyaslanarak r |OB| = 3 cm a m( AOB) = x sayısının 2 ile 4 arasında olduğu gösteriliyor. Küçük karenin alanı : 2r2 Dairenin alanı : r r2 O Şekildeki OABC dikdörtgeninin alanı 2a cm2 ve r Büyük karenin alanı : 4r2 boyalı bölgenin alanı r – a cm2 olduğuna göre, Eşitsizlik : 2 < r < 4 x in radyan cinsinden ölçüsü kaçtır? A) r 3 B) r 5 C) r 6 D) 3r 8 E) 2r 9 O Eşitsizlik : ? < r < ? r Benzer biçimde, dairenin içine ve dışına düzgün altıgenler çizilirse aşağıdaki eşitsizliklerden hangisine ulaşılır? 31. 2013 – LYS ABCD dikdörtgeninin AD kısa kenarını çap kabul eden O merkezli çember çiziliyor. Dikdörtgenin köşegenlerinin çemberi kestiği noktalar A, D, E ve F olmak üzere OEF üçgeni oluşturuluyor. Buna göre, ABCD dikdörtgeninin alanı, OEF ESEN YAYINLARI Uzun kenarı, kısa kenarının v3 katı olan bir A) 3 3 <r<2 3 2 B) 3 3 10 <r< 2 3 C) 4 3 <r<2 3 3 D) 4 3 10 <r< 3 3 E) 4 3 9 3 <r< 3 4 üçgeninin alanının kaç katıdır? A) 8 B) 12 C) 15 D) 16 E) 18 34. 2013 – LYS D 32. 2013 – LYS D C Aşağıda; bir kenar uzunluğu A 20 cm olan ABCD karesi, karenin her bir köşesini B ber ve kareye içten teğet olan çember verilmiştir. Buna göre, taralı bölgenin alanı kaç cm2 dir? A) 100r – 100 B) 100r – 200 C) 200r – 400 D) 400 – 100r E) 400 – 50r C x E yarıçaplı dört çeyrek çem20 O 15 merkez kabul eden 10 cm A 10 F B O merkezli yarım çember, ABC bir dik üçgen AB // DE, |DF| = |FE|, |AB| = 15 cm |OC| = 10 cm olduğuna göre, |EC| = x kaç cm dir? A) 15 B) 16 C) 18 D) 20 E) 21 571 Çember ve Daire 35. 2013 – LYS 37. 2013 – LYS K D A B C D 8 C M E x 45° A L E B Birim karelerin bulunduğu şekildeki kağıt üzerine % m( BAD ) = 45°, AB ⊥ BC, AD ⊥ DC K, L ve M noktalarından geçen çember çizilecek- |AD| = 8 cm, |BC| = x dir. Şekildeki A merkezli tir. Bu çemberin merkezi hangi kare içinde yer DE çember yayı ile DC doğru parçasının uzun- alır? lukları eşittir. Buna göre, x kaç cm dir? A) A B) B C) C D) D A) r – E) E B) 4 – r 2 (r – 2) C) E) 2 (r – ESEN YAYINLARI 2 D) 2 (4 – r) 2) 38. 2013 – LYS B C 36. 2013 – LYS O D C A 8 E O D Yukarıda verilen O merkezli üç çemberle ilgili M olarak aşağıdakiler bilinmektedir. A 4 • B ABCD bir dikdörtgen, |AB| = 4 cm, |BC| = 8 cm En büyük çemberin AB kirişi, en küçük çembere; CD kirişi ise ortanca çembere teğettir. • Birbirine E noktasında teğet olan şekildeki O ve En büyük çemberin yarıçapı 6 cm, AB kirişinin uzunluğu 8 cm, CD kirişinin uzunluğu ise M merkezli çemberlerin yarıçapları eşittir. Buna 4 cm dir. göre, çemberin merkezleri arasındaki uzaklık Buna göre, en küçük dairenin alanının ortanca kaç cm dir? dairenin alanına oranı kaçtır? A) 8 572 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 A) 5 8 B) 4 9 C) 5 12 D) 7 12 E) 9 16 GEOMETRİK CİSİMLER . ÜNİTE 8. ÜNİTE 8. ÜNİTE 8. ÜNİTE Katı Cisimlerin Yüzey Alanları ve Hacimleri 1. Kazanım : Dik prizma ve dik piramitlerin yüzey alan ve hacim bağıntılarını oluşturur. 2. Kazanım : Dik dairesel silindirin ve dik dairesel koniyi açıklar, yüzey alan ve hacim bağıntılarını oluşturur. 3. Kazanım : Küreyi açıklar, yüzey alan ve hacim bağıntılarını oluşturur. 4. Kazanım : Katı cisimlerin yüzey alan ve hacim bağıntılarını modelleme ve problem çözmede kullanır. 8. ÜNİT PRİZMA DİKDÖRTGENLER PRİZMASI Bir prizmatik yüzey paralel iki düzlemle kesildiğinde Tabanı dikdörtgen olan dik prizmaya dikdörtgenler prizması denir. bu düzlemler arasında kalan kapalı cisme prizma denir. Bu düzlem parçaları prizmanın tabanlarıdır. L K E Dik Prizma: Yan ayrıtları taban düzlemine dik olan F prizmaya dik prizma denir. c D Eğik Prizma: Yan ayrıtları taban düzlemine dik A olmayan prizmaya eğik prizma denir. a C b B Dikdörtgenler prizmasının en uzak iki noktasını Düzgün Prizma: Tabanı düzgün çokgen olan dik birleştiren doğru parçasına cisim köşegeni denir. prizmaya düzgün prizma denir. Cisim köşegenleri eş olup birbirini ortalar. Şekildeki Aşağıdaki şekilde bazı prizmalar çizilmiştir. prizmanın cisim köşegenlerinden biri [LB] olup. |LB| = a 2 + b 2 + c 2 dir. Dikdörtgenler Prizmasının Alanı Yanal alan = Taban çevresi x yükseklik = 2(a + b).c Üçgen dik prizma Üçgen e¤ik prizma Düzgün beflgen prizma Bütün alan = Yanal alan + 2.Taban alanı = 2(a + b).c + 2.a.b = 2(ab + ac + bc) Dik Prizmaların Alanı L Dikdörtgenler Prizmasının Hacmi V = Taban alanı x Yükseklik K E F d D A c C = a.b.c h h b a KÜP B a b c d Bütün ayrıtları eşit uzunlukta olan prizmaya küp Yukarıda bir dik prizma ile bu prizmanın açınımı denir. verilmiştir. Şekilde de görüldüğü gibi tabandaki Yüzey köşegeni = av2 şekil ne olursa olsun yanal yüzey bir dikdörtgen- Cisim köşegenlerinden dir ve bu dikdörtgenin bir kenarı prizmanın yük- biri |LB| olup sekliği kadar, diğeri ise taban çevresi kadardır. L |LB| = av3 dir. E A a F a a K D av2 a C a B Dolayısıyla, Küpün Alanı Yanal alan = Taban Çevresi x Yükseklik Küpün yüzeyi 6 eş kareden oluştuğundan bu kare- Tüm alan = Yanal Alan + 2.Taban Alanı L Dik Prizmaların Hacmi D A 574 Alan = 6.a2 ⇒ A = 6a2 K E V = Taban alanı x Yükseklik lerin alanları toplamı küpün yüzey alanıdır. C F Küpün Hacmi h V = Taban alanı x Yükseklik V = a2.a = a3 B PİRAMİT Bir çokgen ile bu çokgenin düzlemi dışında bir nokta verildiğinde, çokgenin Yukarıdaki şekilde bir kare piramit ve açınımı veril- P miştir. Bu düzgün piramidin yanal alanı (Y.A), taban çevresi ile yan yüz yüksekliğinin çarpımına eşit olacağından bütün noktalarını dışında- C D ki noktaya birleştirerek elde R H edilen cisme piramit denir. A B Y.A = 4a.h 1 Taban çevresi x Yan yüz yüksekli¤i = 2 2 Bir düzgün piramidin alanı yanal alanı ile taban ala- Piramitler tabanlarındaki çokgenin türüne göre adlan- nının toplamına eşittir. dırılırlar. Yukarıdaki piramit, bir dörtgen piramittir. ® P, piramidin tepe noktasıdır. Piramidin Hacmi ® ABCD piramidin tabanıdır. ® [PA], [PB], [PC], [PD] doğru parçaları piramidin Piramidin hacmi 1 V= Taban Alanı x Yükseklik 3 yan ayrıtlarıdır. ® h PDA, PAB, PBC, PDC üçgensel bölgeleri piramidin yan yüzleridir. ® Tepe noktasının taban düzlemine olan uzaklığı piramidin yüksekliğidir. (|PH| = h) ® [PR] piramidin yan yüz yüksekliğidir. DÜZGÜN DÖRTYÜZLÜ Dört yüzü de eşkenar üçgen olan piramite düzgün Düzgün Piramit Tabanı düzgün çokgen olan ve yükseklik ayağı taban merkezinde bulunan piramide düzgün piramit denir. Aşağıdaki piramitler düzgün piramide birer örnektir. dörtyüzlü denir. A Şekildeki düzgün dörtyüzlünün ABC, CBD, ACD ve ABD yüzeyleri birer eşkenar üçgen- a dir. Piramidin yükseklik ayağı a (H) tabandaki DBC üçgeninin Eflkenar üçgen piramit Düzgün alt›gen piramit Düzgün piramitlerde; Yan ayrıt uzunlukları eşittir. ® Yan yüz yükseklikleri eşittir. ® Yan yüzler birbirine eş ikizkenar üçgenlerdir. ® Bir yan yüz yüksekliğine düzgün piramidin apote- a Düzgün dörtyüzlünün yüksekliği: |AH| = a C a 6 dir. 3 a a a mi denir. Düzgün Piramidin Alanı a a a a a a a a B P P h1 D C a a a a Düzgün Dörtyüzlünün Alanı ® A a H B ağırlık merkezidir. Kare piramit a D B a C bu dörtyüzlünün açınımı verilmiştir. Bu durumda bir A h1 B Şekilde kenar uzunluğu a olan düzgün dörtyüzlü ile a a a a kenarı a olan 4 eşkenar üçgenin oluşturduğu bölgenin alanı D a a 4. a2 3 = a 2 3 br2 dir. 4 575 SİLİNDİR Düzgün Dörtyüzlünün Hacmi Bir ayrıtının uzunluğu a br olan düzgün dörtyüzlünün hacmi : V = a3 2 12 dir. h Dik silindir h E¤ik silindir DÜZGÜN KESİK PİRAMİT ® Silindirler tabanlarına göre adlandırılırlar. Biz F Şekilde düzgün bir piramidin tabana paralel bir düzlemle kesilmesi sonucu oluşan düzgün kesik piramit görülmektedir. bu bölümde sadece dairesel silindiri inceleye- E D ceğimizden silindirden söz ettiğimizde dairesel silindir olduğu anlaşılmalıdır. C A B Düzgün kesik piramitte Tabanlar ® birbirlerine paralel birer düzgün çokgendir. ® Ana doğruları tabanlarına dik olan silindirlere dik silindir veya dönel silindir, dik olmayan silindirlere eğik silindir denir. ® Tabanlar arasındaki uzaklığa silindirin yüksekliği denir. ® Yan yüzler eş ikizkenar yamuklardır. ® Tabanların ağırlık merkezlerini birleştiren doğru, kesik piramidin yüksekliğidir. Silindirin Alanı Bir dik silindirin açık biçi- Düzgün Kesik Piramidin Alanı b K P b L b a a Ha b K P C′ h1 A M′ M L Silindirin yan yüzeyi bir dik- h1 a A B h dörtgen olup bu dikdörtgenin C a C mi şekilde ifade edilmiştir. M b r H B 2πr kenarlarından birinin uzunlu- r ğu taban çevresine diğeri ise yüksekliğe eşittir. Yukarıdaki şekilde bir düzgün kesik piramidin yan Silindirin yanal alanı (Ay) yüzünün açınımı verilmiştir. Ay = Taban çevresi x Yükseklik = 2 r rh (a + b) .h 1 ^ AB + KL h . PH A(ABLK) = = 2 2 (a + b) .h 1 (3a + 3b) .h 1 = Yanal alan = 3.A(ABLK) = 3. 2 2 Düzgün Kesik Piramidin Hacmi sekliği h olan düzgün kesik piramidin hacmi V= 1 h(A + A′ + 3 576 A.Al ) A = Yanal alan + 2.Taban alanı = 2r rh + 2.rr 2 = 2rr(h + r) dir. Silindirin Hacmi Alt ve üst tabanlarının alanları A ve A′, yük- Taban alanı: rr 2 olduğundan silindirin tüm alanı (A) h Hacmi = Taban alanı x Yükseklik h V = rr 2 h r Dik Dairesel Koninin Alanı KONİ Konik yüzeyin tüm P P ana doğrularını P α Ana do¤ru kesen bir düzlemle Yükseklik tepe noktası arasında kalan cisme koni A denir. B H r A O Taban e¤risi B B A Koninin tepe noktası ve eksenini içine alan her düz- r O lem ile kesişimi bir üçgensel bölgedir. Şekildeki PAB bu üçgenlerden biridir. Yukarıdaki şekilde bir koni ile bu koninin açınımı Yükseklik ayağı taban merkezinde olan koniye, dik verilmiştir. koni; tabanı daire olan dik koniye dik dairesel koni denir. P P h A O Dik dairesel koni A O r a = , 360° ® Koninin alanı: rrl + r r 2 Dik Dairesel Koninin Hacmi h B ® P 1 V= Taban alanı x Yükseklik 3 B H Eğik dairesel koni V= 1 rr 2 h 3 h A Dik dairesel konide; ® C Yükseklik, simetri ekseni- KÜRE r1 D E Uzayda sabit bir noktadan eşit uzaklıkta bulunan nok- dir. ® Simetri ekseninden geçen düzlemlerle koninin ara- A H r B kesitleri eş ikizkenar üçgensel bölgelerdir. ® B P Ana doğruların uzunlukları eşittir. ® r O talar kümesine küre yüzeyi, A küre yüzeyi ile sınırlanan cisme ise küre denir. Sabit nokta kürenin merkezi, sabit uzaklık kürenin yarıçapıdır. O r B Bir dairesel koninin tabanına paralel bir düzlemKürenin Alanı le kesiti yine bir dairedir. r1 h 1 = dir. r h ® |PE| = h1 ve |PH| = h ise ® Kesik koninin üst ve alt kesit alanları sırasıyla Yarıçapının uzunluğu r br olan kürenin alanı A = 4r r 2 dir. A1 ve A2 ise Kürenin Hacmi A1 r 2 h 2 = c 1 m = c 1 m dir. A2 r h r yarıçaplı kürenin hacmi: V = 4 rr 3 3 577 Geometrik Cisimler REHBER SORU 1 L Çözüm K E F 3 D C 2 5 A B Şekildeki dikdörtgenler prizmasının üç farklı ayrıtının uzunlukları 2 br, 3 br ve 5 br ise cisim köşegeninin uzunluğunu bulunuz. 1. L 3. K E F x Yüzey köşegen uzunlukları 4v2 br, 7 br ve 9 br olan dikdörtgenler prizmasının cisim köşegeni kaç br uzunluktadır? 7 D C 3 A 4 B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında |AB| = 4 br , |AD| = 3 br , |AK| = 7 br ise |LD| = x kaç br dir? 4. prizmanın yüksekliği 4 cm ise cismin köşegeni ESEN YAYINLARI 2. L E kaç cm dir? K F D A Taban ayrıtının uzunluğu 2 cm olan dik kare C B 5. Farklı ayrıtların uzunlukları a, b, c olan bir dikdörtgenler prizmasının iç bölgesinde alınan bir Şekildeki dikdörtgenler prizmasının üç farklı noktanın yüzeylere olan uzaklıkları toplamı 9 cm ayrıtının uzunlukları 1 br, 2 br ve 3 br ise bu dir. ab + bc + ac = 26 cm ise bu prizmanın cisim prizmanın cisim köşegeni kaç br dir? köşegen uzunluğu kaç cm dir? 578 Geometrik Cisimler REHBER SORU 2 Çözüm L K E T F 3 C D 2v3 4 A B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında, |ET| = |TF| , |AD| = 2v3 br, |AB| = 4 br ve |FB| = 3 br ise |DT| kaç br dir? 1. L 3. K E L K 4 F M F E 3 N C D 8 A 15 |FM| = |MB| = 3 br, |KF| = 4 br, |AB| = 8 br ise |LM| kaç birimdir? ESEN YAYINLARI |AB| = 15 br ise |MN| kaç br dir? E A 4. L K F E K F H 5 x D A D B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında |LM| = |MD| , |FN| = |NB| , |AD| = 8 br L 3 8 A B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında, 2. M C D C 12 B 5v3 C B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında |BK| = 8 br , |BL| = 17 br ise |LK| kaç birimdir? H noktası şekildeki dikdörtgenler prizmasının BCKF yüzeyinin ağırlık merkezidir. |KC| = 5 cm |BC| = 5v3 cm, |AB| = 12 cm ise |AH| = x kaç cm dir? 579 Geometrik Cisimler REHBER SORU 3 Çözüm L K E F C D A B T Şekildeki dikdörtgenler prizmasında T ∈ [AB] dir. |AB| = 12 br , |FB| = 8 br , |KF| = 6 br ise A(LTK) kaç br2 dir? 1. L 3. K 6 M D′ C′ 2 E F A′ 3 B′ L D C D A 4 C K 8 A B T 12 B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında Dikdörtgenler prizmasında K, L, M kenar orta |KF| = 2 br , |FB| = 3 br , |LK| = 6 br ise noktalarıdır. |CC′| = 4 cm, |BC| = 8 cm |AB| = 12 cm ise A(KLM) kaç cm2 dir? 2 2. L ESEN YAYINLARI A(LTK) kaç br dir? K F E 4. 5 L T K 4 T F E D C 4 A 2 12 4 D B C A Şekildeki dikdörtgenler prizmasında [BL] ∩ [EC] = {T } , |AB| = 12 cm , |BC| = 4 cm 2 8 B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında ve |KC| = 5 cm ise A(ELT) + A(TBC) kaç cm |BF| = |KF| = 4 cm, |AB| = 8 cm, |LT| = 2 cm ise dir? A(TKB) kaç cm2 dir? 580 Geometrik Cisimler REHBER SORU 4 L Çözüm K 2 E F R 8 D C A T 4 B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında, |FR| = 2 br , |KC| = 8 br , |TB| = 4 br dir. T noktasında bulunan bir hareketli yüzeyde ilerleyerek R noktasına varacaktır. Hareketlinin alabileceği en kısa yol kaç br dir? 1. L 3. K N′ M′ B K′ 2 F E 2 D C N 3 A M B 5 K Şekildeki dikdörtgenler prizmasının ayrıtları 2 br A dan B ye yüzeyden hareketle gidecek olan bir varacaktır. Hareketlinin alabileceği en kısa yol cismin alabileceği en kısa yol kaç br dir? E ESEN YAYINLARI kaç br dir? K 4. F L A |AK| = |NN′| = 4 br ve |BK′| = 2 br olmak üzere, bir hareketli yüzeyde ilerleyerek K noktasına L 4 Şekildeki dikdörtgenler prizmasında 3 br ve 5 br dir. Prizmanın A köşesinde bulunan 2. L′ 4 K L E 4 A D C 6 B F N 2 Ayrıtları 2 cm, 4 cm ve 6 cm olan dikdörtgenler prizmasının A köşesinden hareket eden bir karınca yan yüzeylerde yol alarak E noktasına ulaşacaktır. Karıncanın alabileceği en kısa yol kaç cm dir? 4 C D 3 A 5 B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında N ∈ [AE] |AB| = 5 br , |AD| = 3 br ve |DL| = 4 br ise |BN| + |NL| nin en küçük değeri kaç birimdir? 581 Geometrik Cisimler REHBER SORU 5 Çözüm Üç farklı ayrıtının uzunlukları toplamı 11 cm olan dikdörtgenler prizmasının cisim köşegeninin uzunluğu 7 cm ise alanı kaç cm2 dir? 2. Alanı 22 br2 olan dikdörtgenler prizmasının farklı Ayrıtları ardışık üç çift sayı olan dikdörtgenler ayrıtlarının uzunlukları toplamı 6 br ise cisim prizmasının cisim köşegen uzunluğu 2c14 br köşegeni kaç br dir? ise prizmanın alanı kaç br2 dir? Cisim köşegen uzunluğu 7 br, alanı 72 br2 olan dikdörtgenler prizmasının farklı ayrıtlarının uzunlukları toplamı kaç br dir? 3. 4. ESEN YAYINLARI 1. 5. Bir dikdörtgenler prizmasının üç farklı yüzünün alanları toplamı 40 br2 dir. Prizmanın farklı ayrıtlarının uzunlukları toplamı 12 br ise cisim köşegeninin uzunluğu kaç br dir? Farklı üç ayrıtının uzunlukları toplamı 12 br olan dikdörtgenler prizmasının yüzey köşegen uzun- 6. Üç farklı ayrıtının uzunlukları toplamı 11 br, lukları 5 br , c34 br ve c41 br ise alanı kaç cisim köşegeni 3v7 br olan dikdörtgenler priz- br2 dir? masının bütün alanı kaç br2 dir? 582 Geometrik Cisimler REHBER SORU 6 K 5 3 L N 1 P M E C A Çözüm F D B Bir ayrıtının uzunluğu 5 br olan küp biçimindeki bir tahta bloktan şekilde görüldüğü gibi dikdörtgenler prizması biçiminde bir parça kesilerek çıkarılmıştır. |MN| = 3 br , |NP| = 2 br ise küpün alanının ne kadar değiştiğini bulunuz. 1. 3. 6 1 L 4 K N 2 1 H E F O P 3 R C D A Dikdörtgenler prizması biçimindeki tahta parça- 4 B Bir ayrıtı 4 br olan küpün köşesinden bir ayrıtı de bir parça çıkarılmıştır. Verilen ayrıt uzunluk- 1 br olan küp biçiminde bir parça kesilip atılmış- larına göre kalan cismin alanı kaç br2 dir? tır. Kalan parçanın alanı kaç br2 dir? ESEN YAYINLARI sının bir köşesinden dikdörtgen prizma biçimin- 2. 4. Bir ayrıtı 6 br olan küp biçimindeki bir mermer bloktan kare prizma biçiminde bir parça kesilip 2 atılıyor. Kalan cismin alanı 232 br ise atılan 2 parçanın alanı en az kaç br dir? Bir ayrıtı 6 br olan küpten bir ayrıtı x br olan başka bir küp çıkarılmıştır. Oluşan cismin alanı 232 br2 ise x kaç br dir? 583 Geometrik Cisimler REHBER SORU 7 Çözüm a. Ayrıtları 2, 4 ve 6 ile orantılı olan dikdörtgenler prizmasının hacmi 384 br3 ise alanı kaç br2 dir? b. Bir dikdörtgenler prizmasının üç farklı yüzünün alanları 6 br2, 8 br2 ve 12 br2 ise hacmi kaç br3 tür? 1. 4. Ayrıtları 2, 3 ve 5 ile orantılı olan dikdörtgenler 3 2 prizmasının hacmi 240 br ise alanı kaç br dir? 5. Bir dikdörtgenler prizmasının üç farklı yüzünün 2 2 alanları 10 br , 12 br 2 ve 30 br olduğuna 3 göre hacmi kaç br tür? 3. oranında kısaltılırsa hacmi binde kaç azalır? Bir dikdörtgenler prizmasının tüm ayrıtları 2 şer birim uzatılırsa hacmi 96 br3 artıyor. Ayrıtları uzatılmadan önce prizmanın alanı 24 br2 olduğuna göre farklı ayrıtlarının toplamı kaç br dir? 584 Bir dikdörtgenler prizmasının hacmini 16 katına çıkarmak için ayrıtlarını kaç katına çıkarmalıyız? ESEN YAYINLARI 2. Bir dikdörtgenler prizmasının her ayrıtı % 10 6. Alanının sayısal değeri, hacminin sayısal değerine eşit olan bir kare prizmanın yüksekliği taban ayrıtının 2 katına eşittir. Bu prizmanın hacmi kaç br3 tür? Geometrik Cisimler REHBER SORU 8 Çözüm a. Yüzey köşegen uzunlukları c13 br, 2v5 br ve 5 br olan dikdörtgenler prizmasının hacmi kaç br3 tür? b. Farklı ayrıtlarının uzunlukları a, b ve c olan dikdörtgenler prizmasında 1 1 1 1 + + = a b c 3 ve priz- manın hacmi 24 br3 ise alanı kaç br2 dir? 1. Ayrıtları arasında 4. 1 1 1 1 bağıntısı olan + + = a b c 2 dikdörtgenler prizmasının hacmi 60 br3 ise alanı 1 1 1 1 bağıntısı bulunan dikdörtgenler + + = a b c 12 kaç br2 dir? prizmasının alanı 20 br2 ise hacmi kaç br3 tür? 5. Ayrıtları a, b, c olan dikdörtgenler prizmasında, a + b = 5 br , b + c = 6 br , a + c = 7 br ise prizmanın hacmi kaç br3 tür? 6. 3. Farklı ayrıtlarının uzunlukları a, b ve c olan bir dikdörtgenler prizmasının hacmi 2x br3, alanı 1 1 1 x br2 ise kaçtır? + + a b c ESEN YAYINLARI 2. a, b, c ayrıtları arasında Farklı ayrıtlarının uzunlukları a, b, c olan dikdörtgenler prizmasının ayrıtları arasında Ayrıtları 3 br, 4 br ve 6 br olan dikdörtgenler prizması biçimindeki kutulardan en az kaç tanesi d d d 1 bağıntısı vardır. Prizmanın hacmi + + = a b c 3 ile bir küp elde edilir? 12d br3 ise alanı kaç br2 dir? 585 Geometrik Cisimler REHBER SORU 9 Çözüm Bir ayrıtı 3 br olan küpün a. Yüzey köşegen uzunluğunu b. Cisim köşegen uzunluğunu bulunuz. 1. 4. Bir küpün içinde alınan bir noktadan kenarlarına çizilen dikmelerin uzunlukları toplamı 6 cm ise L küpün cisim köşegeni kaç cm dir? K Şekilde, bir ayrıtı 4 br olan küpten bir ayrıtı 1 br olan küp çıkarılmıştır. Buna göre |KL| kaç br dir? 3v3 Yanyana konmuş 3 tane birim küpten oluşan yukarıdaki prizmanın cisim köşegeni kaç br dir? c10 ESEN YAYINLARI 2. 5. Bir yüzey köşegeni ile bir cisim köşegeninin uzunlukları toplamı 2 br olan küpün bir ayrıtının uzunluğu kaç br dir? L 3. K F E D A C B Şekildeki küpün cisim köşegen uzunluğu 4v3 cm ise |AB| kaç cm dir? 586 6. Birim küpün herhangi bir köşesinin diğer tüm köşelere olan uzaklıkları toplamı kaç birimdir? Geometrik Cisimler REHBER SORU 10 Çözüm L K F E x D C A 1 R 2 B Şekildeki küpte |AR| = 1 br , |RB| = 2 br ise |RK| = x kaç birimdir? 1. L 3. K E K v2 E F F x 1 R 1 T v2 D D C A B C A B Şekildeki küpte verilenlere göre |RK| = x kaç br Şekildeki küpte |KT| = |TC| = v2 br ise dir? |AT| kaç br dir? ESEN YAYINLARI 2. L L 2 4. L M 1 K K R F E E F x D C D A 1 N 2 B Şekildeki küpte |LM| = |NB| = 2 br |AN| = |MK| = 1 br ise |MN| = x kaç br dir? A v2 T C v2 B Şekildeki küpte |AT| = |TB| = v2 br ve |ER| = |RL| ise |TR| kaç br dir? 587 Geometrik Cisimler REHBER SORU 11 Çözüm K L E F D C 2v2 A B Şekildeki küpün bir ayrıtının uzunluğu 2v2 br dir. Buna göre, taralı alan kaç br2 dir? 1. L 3. K L K F E F E 2 C D A 4 C D A B B Şekildeki küpün bir ayrıtının uzunluğu 2 br ise Şekildeki küpün bir ayrıtı 4 br ise A(KDB) kaç A(ACK) kaç br2 dir? 2 ESEN YAYINLARI br dir? 4. 2. L L K R K E F E F P M D C D A A B Şekildeki küpte A(AFKD) = 4v2 br bir ayrıt uzunluğu kaç br dir? 588 C N 2 B Şekildeki küpte M, N, P ve R noktaları bulunduk2 ise küpün ları yüzeyin ağırlık merkezleridir. |AB| = 2 br ise taralı alan kaç br2 dir? Geometrik Cisimler REHBER SORU 12 Çözüm L K P E F D A C B 4 Şekildeki küpün bir ayrıtı 4 br dir. P noktası, EFKL üzerinde herhangi bir noktadır. Buna göre A(APC) nin en küçük ve en büyük değerini bulunuz. 1. L 3. K F E K C D B v2 F E C D A L P P 6 A B Şekildeki küpün bir ayrıtı v2 br dir. P noktası, Bir ayrıtının uzunluğu 6 br olan şekildeki küpte P EFKL üzerinde herhangi bir noktadır. Buna göre noktası EFKL üzerinde herhangi bir noktadır. A(PDB) nin en küçük değeri kaç br2 dir? A(PDB) en büyük değerini aldığında P noktası- 2. L ESEN YAYINLARI nın [DB] ye uzaklığı kaç br olur? K 4. L P C D C D A A 6 B Şekildeki küpün bir ayrıtı v2 br dir. P noktası, F E F E K P B Bir ayrıtının uzunluğu 3 br olan şekildeki küpte P noktası EFKL düzlemi üzerinde herhangi bir EFKL üzerinde herhangi bir noktadır. Buna göre noktadır. A(PDB) en küçük değerini aldığında P A(PDB) nin en büyük değeri kaç br2 dir? noktasının [DB] ye uzaklığı kaç br olur? 589 Geometrik Cisimler REHBER SORU 13 REHBER SORU 14 L L K x F E A B B Cisim köşegen uzunluğu 4v3 cm olan küpün % Şekildeki küpte m( ALF ) = x kaç derecedir? hacmi kaç cm3 tür? Çözüm L K E F D 1. B br3 tür? 2. % Şekildeki küpte m( EBK ) = x kaç derecedir? L 1 ise alanları oranını 3 F D x C 4. A İki küpün hacimleri oranı bulunuz. K E Alanının sayısal değeri hacminin sayısal değerine eşit olan küpün alanı kaç br2 dir? 3. 2. Bir ayrıtının uzunluğu 3 br olan küpün hacmi kaç C x A ESEN YAYINLARI Çözüm 1. B % Şekildeki küpte m( LBF ) = x ise tanx kaçtır? 590 C D 6 A F E C D K Yüzey köşegenlerinden birinin uzunluğu ile cisim köşegenlerinden birinin uzunlukları toplamı 2 + v6 br olan küpün hacmi kaç br3 tür? Geometrik Cisimler REHBER SORU 15 Çözüm K F 5 N 1 3 L P M E C A D B Bir ayrıtının uzunluğu 5 br olan küp biçimindeki bir tahta bloktan şekilde görüldüğü gibi dikdörtgenler prizması biçiminde bir parça kesilerek çıkarılmıştır. |MN| = 3 br , |NP| = 2 br ise kalan kısmın hacmini bulunuz. 1. 3. 2 5 Bir ayrıtı 5 br olan küp biçimindeki bir tahta blokKüp biçimindeki tahta bir bloktan küçük bir küp tan bir ayrıtı 2 br olan küp biçimindeki bir parça alınmıştır. |AB| = 6 cm ve kalan tahtanın hacmi 3 çıkarılmıştır. Kalan kısmın hacmi kaç br tür? 2. 1 3 4 3 ESEN YAYINLARI 504 cm3 olduğuna göre |BC| kaç cm dir? 4. 1 Bir ayrıtının uzunluğu 4 br olan küp biçimindeki Bir ayrıtının uzunluğu 3 cm olan küpün dört bir tahta bloktan şekilde görüldüğü gibi dikdört- köşesinden taban ayrıtı 1 cm olan 4 tane kare genler prizması biçiminde bir parça kesilerek prizma çıkarılıp atılmıştır. Kalan cismin hacmi çıkarılmşıtır. Kalan cismin hacmi kaç br3 tür? kaç cm3 tür? 591 Geometrik Cisimler REHBER SORU 16 Çözüm T c17 D C 4 A 4 B Şekildeki düzgün kare piramidin yan ayrıt uzunluğu c17 br, taban ayrıtının uzunluğu 4 br ise piramidin yüksekliği kaç br dir? 1. 3. P E c34 D C x D C 6 A 6 B A 3 F 3 B Şekildeki düzgün kare piramidin yan ayrıt uzun- Şekildeki düzgün kare piramidin yüksekliği 4 cm luğu c34 cm, taban ayrıtının uzunluğu 6 cm |AF| = |FB| = 3 cm ise |EF| = x kaç cm dir? 2. ESEN YAYINLARI ise yüksekliği kaç cm dir? E 4. P 4 x D D C 4 A A A(EBC) = 20 br2 ise piramidin yüksekliği kaç br 592 3 B B Şekildeki dik kare piramitte A(ABCD) = 64 br2 dir? C Şekildeki dikdörtgen piramitte [PD] taban düzlemine diktir. |AD| = 4 br, |AB| = 3 br |PD| = 4 br ise |PB| = x kaç br dir? Geometrik Cisimler REHBER SORU 17 Çözüm D 1 E 1 A C B (D, ABC) düzgün dörtyüzlüsünde |DE| = |EC| = 1 br ise A(ABE) kaç br2 dir? 1. 3. D D 3 E F E 3 C A C A B Şekildeki düzgün dörtyüzlüde |DE| = |EC| (D, ABC) düzgün dörtyüzlüsünde % |DF| = |FA| ise cos( EBF ) kaçtır? 2 ESEN YAYINLARI |DE| = |EC| = 3 br ise A(ABE) kaç br dir? 2. B C 4. A 2 E D D 2 A B B C (C, ABD) düzgün dörtyüzlüsünde Şekildeki düzgün dörtyüzlüde ABD yüzeyi ile |AE| = |EC| = 2 br ise A(EDB) kaç br2 dir? DBC yüzeyi arasındaki açının tanjantı kaçtır? 593 Geometrik Cisimler REHBER SORU 18 Çözüm D v3 E 3v3 A C F B (D, ABC) düzgün dörtyüzlüsünde |AE| = 3v3 br , |ED| = v3 br , |BF| = |FC| ise |EF| kaç br dir? 1. 3. D D 1 E 3 K A C A L F B C 9 B (D, ABC) düzgün dörtyüzlüsünde ABD ve ABC |AE| = 3 br , |ED| = 1 br , |BF| = |FC| ise yüzeylerinin ağırlık merkezleri K ve L dir. |EF| kaç br dir? |BC| = 9 br ise |KL| kaç br dir? 2. ESEN YAYINLARI (D, ABC) düzgün dörtyüzlüsünde A D E 2 x B 4. K D A C G 3 C B (A, BCD) düzgün dörtyüzlüsünün bir ayrıtının uzunluğu 2 br , |AE| = |ED| , |BK| = |KC| ise Şekildeki düzgün dörtyüzlüde ABC tabanının |KE| = x kaç br dir? ağırlık merkezi G dir. |BC| = 3 cm ise A(DGC) kaç cm2 dir? 594 Geometrik Cisimler REHBER SORU 19 Çözüm D A C 2v3 B Bir ayrıtının uzunluğu 2v3 br olan düzgün dörtyüzlünün yüzeyinden hareketle B den A ya gidecek olan bir karıncanın alabileceği en kısa yol kaç br dir? 1. 3. D D E A A C C 2 B B (D, ABC) düzgün dörtyüzlüsünde, |DE| = |EC| lünün yüzeyinden hareketle B den A ya gidecek |AB| = 4 br dir. Yüzeyden hareket ederek A dan olan bir karıncanın alabileceği en kısa yol kaç br E ye gidecek olan bir hareketlinin alabileceği en dir? kısa yol kaç birimdir? 2. ESEN YAYINLARI Bir ayrıtının uzunluğu 2 br olan düzgün dörtyüz- E 4. D F E F D A K C C B A 3 B Bir ayrıtının uzunluğu 2 br olan düzgün dörtyüz- Şekildeki kare piramidin yan yüzleri eşkenar üçgen- lüde E ∈ [BD] , F ∈ [DC] , K ∈ [AC] ve dir. |AB| = 3 br ve F ∈ [BE] ise |AF| + |FC| nin |AK| = |KC| ise |AE| + |EF| + |FK| toplamının en en küçük değeri kaç br dir? küçük değeri kaç br dir? 595 Geometrik Cisimler REHBER SORU 20 Çözüm P D A C 10 B Şekilde düzgün kare piramidin yüksekliği 12 br ve |AB| = 10 br ise piramidin alanı kaç br2 dir? 1. 3. P D A P D C 8 B A C 12 B Taban ayrıtı 12 br olan düzgün kare piramidin taban ayrıtı 8 br ise yüksekliği kaç br dir? yüksekliği 8 br ise alanı kaç br2 dir? 2. ESEN YAYINLARI Yanal alanı 80 br2 olan düzgün kare piramidin P D 4. P C C D A 6 B Şekilde düzgün kare piramidin yüksekliği 4 br, |AB| = 6 br ise piramidin alanı kaç br2 dir? 596 A 8 B Şekildeki kare dik piramidin taban ayrıtı 8 cm yüksekliği 4 cm ise yanal alanı kaç cm2 dir? Geometrik Cisimler REHBER SORU 21 Çözüm Bir düzgün kesik kare piramidin alt tabanı 6 br, üst tabanı 2 br ve yanal ayrıtlarının uzunluğu 2v5 br ise yanal alanını bulunuz. 3. Bir düzgün kesik kare piramidin alt tabanı 8 br, Bir düzgün kesik kare piramidin alt ve üst taban üst tabanı 2 br ve yanal ayrıtlarının uzunluğu alanları sırasıyla 16 br2 ve 4 br2, yanal ayrıtının 5 br ise alanı kaç br2 dir? uzunluğu c10 br ise yanal alanı kaç br2 dir? 2. N K 2 ESEN YAYINLARI 1. M L D 4. L E K 2 F C D A 4 Şekildeki düzgün kesik piramidin alt ve üst tabanları birer karedir. |AB| = 4 br, |NM| = 2 br ve kesik piramidin yan yüz yüksekliği 6 br ise yanal alanı kaç br2 dir? C B A 4 B Şekildeki kare dik kesik piramitte |AB| = 4 cm |EF| = 2 cm dir. Kesik piramidin yüksekliği 4 cm ise yanal alanı kaç cm2 dir? 597 Geometrik Cisimler REHBER SORU 22 REHBER SORU 23 a. Bir ayrıtının uzunluğu 3 br olan düzgün dörtyüz- a. Yüksekliği 4 br olan düzgün dörtyüzlünün bir lünün alanını bulunuz. ayrıtının uzunluğu kaç br dir? b. Bir ayrıtının uzunluğu v6 br olan düzgün dörtyüz- b. Yüksekliği lünün yüksekliği kaç br dir? 2 br olan düzgün dörtyüzlünün 3 hacmi kaç br3 tür? Çözüm Çözüm 1. 1. Bir ayrıtının uzunluğu 2 br olan düzgün dörtyüz2 Bir ayrıtının uzunluğu 6 br olan düzgün dörtyüzlünün hacmi kaç br3 tür? ESEN YAYINLARI lünün alanı kaç br dir? 2. Alanı 16v3 br2 olan düzgün dörtyüzlünün bir 2. hacmi kaç br3 tür? ayrıtının uzunluğu kaç br dir? 3. Bir ayrıtının uzunluğu 6 br olan düzgün dörtyüzlünün yüksekliği kaç br dir? 598 Yüksekliği v6 br olan düzgün dörtyüzlünün 3. Alanı 18v3 br2 olan bir düzgün dörtyüzlünün hacmi kaç br3 tür? Geometrik Cisimler REHBER SORU 24 Çözüm T 2v6 D C 4 A 4 B Şekildeki düzgün kare piramidin yan ayrıt uzunluğu 2v6 br, taban ayrıtının uzunluğu 4 br ise piramidin hacmi kaç br3 tür? 1. 3. P P 5 C E F D A B A 3 Taban alanı 18 cm2, yüksekliği 4 cm olan şekil- B deki piramidin hacmi kaç cm3 tür? C Şekildeki düzgün altıgen piramitte , |AB| = 3 br 2. ESEN YAYINLARI |PD| = 5 br ise piramidin hacmi kaç br3 tür? T 4. P c41 D C 8 A 8 B Şekildeki düzgün kare piramidin yan ayrıt uzunluğu c41 br, taban ayrıtının uzunluğu 8 br ise 3 piramidin hacmi kaç br tür? C 4 A 45° 5 B Şekildeki piramitte [PC] taban düzlemine diktir. [AC] ⊥ [CB], |AC| = 4 br, |AB| = 5 br % m( PBC ) = 45° ise piramidin hacmi kaç br3 tür? 599 Geometrik Cisimler REHBER SORU 25 Çözüm Bir düzgün kare piramidin yan yüzeyi taban düzlemi ile 45° lik açı yapmaktadır. Piramidin hacmi 36 br3 ise taban ayrıtı kaç birimdir? 1. 3. E E c41 D D C C 8 A A B 4 6 B Şekildeki dik dikdörtgen piramitte |AB| = 6 cm Şekildeki düzgün kare piramitte yan yüzeyler |BC| = 8 cm, |EC| = c41 cm ise piramidin taban düzlemi ile 45° lik açı yapmaktadır. hacmi kaç cm3 tür? ESEN YAYINLARI |AB| = 4 br ise piramidin hacmi kaç br3 tür? 2. 4. D E 5 4v3 D C A 6 |AB| = 6 cm, |DB| = 4v3 cm ise piramidin 600 3v2 B Şekildeki düzgün eşkenar üçgen piramitte hacmi kaç cm3 tür? C A B Şekildeki düzgün kare piramitte |EC| = 5 br |BC| = 3v2 br ise piramidin hacmi kaç br3 tür? Geometrik Cisimler REHBER SORU 26 Çözüm Bir piramit tabana paralel iki düzlemle, yüksekliği üç eşit parçaya ayıracak şekilde kesilmiştir. Ortadaki parçanın hacminin en alttaki parçanın hacmine oranı kaçtır? 1. 3. P N K R M L D C O A B Şekildeki piramitte taban düzlemine paralel iki Şekildeki kare piramit tabana paralel bir düz- düzlem yan ayrıtları üç eşit parçaya ayıracak lemle kesilmiştir. (P, KLMN) piramidinin yanal 1 alanının kesik piramidin yanal alanına oranı 8 şekilde kesmiştir. En üstteki parçanın hacminin 2. ESEN YAYINLARI en alttaki parçanın hacmine oranı kaçtır? K D ve |PR| = 3 br ise |PO| yüksekliği kaç birimdir? 4. P F K M L E C C A B A B Şekildeki piramit yüksekliğinin ortasından geçen Şekildeki piramitte A(KLM) = 1 br2 ve ve tabana paralel olan bir düzlemle kesilmiştir. A(ABC) = 4 br2 dir. Piramit, tabana paralel bir Taralı küçük piramidin hacminin büyük piramidin düzlemle iki parçaya ayrılmıştır. Üstteki parçanın hacmine oranı kaçtır? hacminin, alttaki parçanın hacmine oranı kaçtır? 601 Geometrik Cisimler REHBER SORU 27 Çözüm Bir düzgün kesik kare piramidin alt ve üst tabanlarının alanları sırasıyla 12 br2 ve 3 br2, yüksekliği 4 br ise hacmini bulunuz. 1. L 3. K E L E F D F D C A K B C A B Şekildeki düzgün kesik kare piramidin alt ve üst Şekildeki kesik kare piramitte A(ABCD) = 16 br2 tabanlarının alanları sırasıyla 8 br2 ve 2 br2, yük- A(EFKL) = 4 br2, alt ve üst tabanlar arasındaki sekliği 3 br ise hacmi kaç br3 tür? uzaklık 3 br ise kesik piramidin hacmi kaç br3 2. ESEN YAYINLARI tür? N 4. O M K L T P A C N B Şekildeki piramit tabana paralel bir düzlemle kesilmiştir. NK 1 ve kesik piramidin hacmi = 2 KA B S R 3 M A K 3 4 L Şekildeki piramitte |RS| = 3 br, |LM| = 4 br |AB| = 3 br, kesik dik kare piramidin tabanları- 78 cm3 ise (N, KLM) piramidinin hacmi kaç cm3 nın ağırlık merkezleri A ve B ise kesik piramidin tür? hacmi kaç br3 tür? 602 Geometrik Cisimler REHBER SORU 28 Çözüm 5 D C x A 8 B 3 E Şekildeki dik silindirde [DC] ve [AB] taban çaplarıdır. |AE| = 3 br, |CB| = 8 br, |DC| = 5 br ise |EC| = x kaç br dir? 1. 5 D 3. C 3v3 x A 4 B E Yarıçapları 2 br olan iki eş silindir şekildeki gibi Şekildeki dik silindirde [DC] ve [AB] taban çap- gergin bir telle çevrilmiştir. Telin uzunluğu en az larıdır. |EB| = 4 br, |CB| = 3v3 br, |DC| = 5 br ise kaç br dir? ESEN YAYINLARI |ED| = x kaç br dir? 2. D K 4. K D C C 2 8 L 1 A O B Şekildeki dik silindirde K ve O taban merkezleridir. [KL] ⊥ [OL], |CL| = 2 br, |LB| = 1 br ise silindirin hacmi kaç r br3 tür? A O B E Taban merkezleri O ve K olan silindirin tabanı üzerindeki bir nokta E dir. Silindirin taban yarıçapı 6 br , |CB| = 8 br ise |KE| kaç br dir? 603 Geometrik Cisimler REHBER SORU 29 Çözüm D C A B 3 br yüksekliği 4 r br olan silindirde, 2 A dan D ye silindirin yüzeyinden bir kez dolanarak Taban yarıçapı gidecek olan bir hareketlinin alabileceği en kısa yol kaç br dir? 1. D C A B 3. B A Şekildeki silindirin taban yarıçapı 3 br, yüksek- silindirde, B den C ye silindirin yüzeyinden bir liği 4 r br dir. Yüzeyden hareketle A dan B ye kez dolanarak gidecek olan bir hareketlinin ala- gidecek olan cismin alabileceği en kısa yol kaç bileceği en kısa yol kaç br dir? birimdir? 2. D C ESEN YAYINLARI Taban yarıçapı 5 br yüksekliği 24 r br olan 4. D L C K 2 A A B Taban yarıçapı 4 br yüksekliği 30 r br olan silindirde, B den C ye silindirin yüzeyinden iki kez x 6 A B B dolanarak gidecek olan bir hareketlinin alabile- Soldaki silindir eğilerek sağdaki duruma getiril- ceği en kısa yol kaç br dir? miştir. Buna göre |BK| = x kaç birimdir? 604 Geometrik Cisimler REHBER SORU 30 Çözüm D C 6 A 3 O B O merkezli silindirde |OB| = 3 br, |CB| = 6 br ise a. Silindirin yanal alanını bulunuz. b. Silindirin tüm alanını bulunuz. 1. D 3. C Yanal alanı 42 r br2 olan dik silindirin taban yarıçapı 3 br ise yüksekliği kaç birimdir? 5 A B O Yukarıdaki dik silindirde O taban merkezidir. |AB| = 4 br, |BC| = 5 br ise silindirin yanal alanı kaç br2 dir? 4. Taban yarıçapı ile yüksekliğinin toplamı 7 cm ve ESEN YAYINLARI alanı 28 r cm2 olan dik silindirin yarıçapı kaç cm dir? 2. D C 5 A O 3 B Yukarıdaki dik silindirde O taban merkezidir. 5. 2 Bir dik silindirin yanal alanını 3 katına çıkarmak |OB| = 3 br, |BC| = 5 br ise silindirin alanı kaç br için taban yarıçapını kaç katına çıkarmak gere- dir? kir? 605 Geometrik Cisimler REHBER SORU 31 Çözüm 10 Şekildeki demir borunun iç çapı 2 br, dış çapı 6 br ise borunun alanını bulunuz. 1. 3. D C A B 8 Şekildeki silindirin ABCD kesiti; alanı 4 br2 olan Şekildeki demir borunun iç çapı 2 br, dış çapı bir karedir. Buna göre, silindirin alanı kaç br2 4 br ve yüksekliği 8 br dir. Borunun alanı kaç r diri? 2 ESEN YAYINLARI br dir? 2. 4. Bir ayrıtının uzunluğu 4 cm olan küpün içine alt Şekildeki silindirin içine köşeleri silindirin taban ve üst tabanları küpün yüzeyleri ile çakışık olan çemberleri üzerinde olan kare prizma yerleştiril- en büyük silindir yerleştirilmiştir. Silindirin alanı miştir. Kare prizmanın taban ayrıtı 4 cm yüksek- kaç cm2 dir? liği 5 cm ise silindirin yanal alanı kaç cm2 dir? 606 Geometrik Cisimler REHBER SORU 32 Çözüm Taban çevresi 10 r br, yüksekliği 4 br olan silindirin hacmi kaç r br3 tür? 1. D 3. C 6 x 2 A 6 6 B Taban yarıçapı 2 cm, yüksekliği 6 cm olan dik Şekildeki silindirin ABCD kesitinin köşegeni silindir su ile doludur. Silindirdeki su, bir kenarı- 5 br dir. Silindirin yüksekliği taban çapından 1 br nın uzunluğu 6 cm olan küpe boşaltılırsa suyun daha fazla ise silindirin hacmi kaç r br3 tür? ESEN YAYINLARI yüksekliği (x) kaç cm olur? 4. 2. D C 4 2 8 A B Şekilde taban yarıçapı 2 br yüksekliği 8 br olan dik silindirin bir parçası kesilerek alınmıştır. Şekildeki silindirin ABCD kesiti, alanı 36 br2 olan Kalan kısmın hacmi kaç br3 tür? bir karedir. Silindirin hacmi kaç br3 tür? 607 Geometrik Cisimler REHBER SORU 33 REHBER SORU 34 d D ABCD dikdörtgeni [AB] D ABCD dikdörtgeni d doğ- C rusu etrafında 180° dön- etrafında 360° döndürü- 2 lürse oluşan cismin hacmi kaç br3 olur? A hacmi kaç br3 tür? A 2 E 4 B Çözüm ESEN YAYINLARI Çözüm C 3 dürülüyor. Oluşan cismin B 4 F 1. D 3. C D L C 2 2 A B 4 A ABCD dikdörtgeni [BC] etrafında 360° döndü3 rülürse oluşan cismin hacmi kaç r br olur? 1 K B 3 ABCD dikdörtgeni l doğrusu etrafında 180° döndürülüyor. Oluşan cismin hacmi kaç br3 olur? 2. D C 2 4. D 4 C 3 E A 4 B ABCD dikdörtgeni [AB] etrafında 360° döndürülüyor. Oluşan cismin hacmi kaç br3 tür? 608 A 1 B F ABCD dikdörtgeni l doğrusu etrafında 360° döndürülüyor. Oluşan cismin hacmi kaç br3 olur? Geometrik Cisimler REHBER SORU 35 Çözüm 45° Taban çapı 2 br olan soldaki silindir su ile doludur. Bu silindir taban düzlemi ile 45° lik açı yapacak şekilde eğilerek sağdaki duruma getirilirse içindeki suyun ne kadarı dökülür? 1. 3. 45° 60° Taban çapı 4 br olan soldaki silindir su ile dolu- Yarıçapı 2v3 br olan içi su dolu silindir biçimin- dur. Bu silindir taban düzlemi ile 45° lik açı yapa- deki kap şekilde görüldüğü gibi 60° açı ile eğili- cak şekilde eğilerek sağdaki duruma getirilirse yor. Kaptan dökülen suyun hacmi kaç r br3 tür? ESEN YAYINLARI içindeki suyun kaç br3 ü dökülür? 4. y C 2. B x D E 2x O A x İçerisinde 9 cm3 su bulunan silindir biçimli bir Şekildeki silindir dik konuma getirilirse içindeki suyun yüksekliği x cinsinden neye eşit olur? bardak şekildeki gibi durmaktadır. [ED] // [OA ve AE 3 ise silindirin hacmi kaç cm3 tür? = 7 AB 609 Geometrik Cisimler REHBER SORU 36 Çözüm 12 O K 4 A 4 B Şekilde taban merkezleri aynı olan iki silindirden içteki su ile doludur. İçteki silindirin tabanına yakın K noktasında bir delik açılırsa silindirin içindeki su seviyesi kaç br olur? 3. 1. D C 4 8 K O 1 6 A A B 1 B Şekildeki dik silindir |AB| = 6 cm ve |DC| = 4 cm Şekilde taban merkezleri aynı olan iki silindirden olacak şekilde bir düzlemle kesiliyor. Silindirin içteki su ile doludur. İçteki silindirin tabanına yarıçapı 2 cm ise kesik silindirin hacmi kaç cm3 yakın K noktasında bir delik açılırsa silindirin tür? ESEN YAYINLARI içindeki su seviyesi kaç br olur? 2. 4. 8 6 Hacmi 64 br3 olan küpün içine şekilde görüldüğü 6 gibi birbirine ve küpün yüzeylerine teğet olan 4 Kare prizma biçimindeki bir tahtadan, taban eş silindir yerleştirilmiştir. Silindirlerden birinin yarıçapı 1 br olan silindir biçiminde bir parça hacmi kaç br3 tür? 610 çıkarılmıştır. Oluşan cismin hacmi kaç br3 tür? Geometrik Cisimler REHBER SORU 37 Çözüm P 6 A 2 B O Taban merkezi O olan dik konide |PB| = 6 br |OB| = 2 br dir. Koninin ön yüzünden hareket ederek A dan B ye gidecek olan bir hareketlinin alabileceği en kısa yol kaç br dir? 1. 3. P P 6 8 R 6 B A A 3 B O Taban merkezi O olan dik konide |OA| = 3 br |BP| = 8 br dir. B den harekete başlayıp koni |PR| = |RB| = 6 br dir. B den harekete başlayan yüzeyi üzerinden bir kez dönerek B ye gelen bir bir hareketli yüzeyden dolanarak R ye geliyor. hareketlinin alabileceği en kısa yol kaç br dir? Hareketlinin aldığı en kısa yol kaç br dir? 2. ESEN YAYINLARI Şekildeki dik koninin taban yarıçapı 2 br P 4. C 4 E 3a 2 B A A 2a O D B Taban merkezi O olan dik konide |PB| = 3a br Taban yarıçapı 2 cm olan konide h h m(AD) = m(DB), |EC| = 4 cm, |EA| = 2 cm dir. |OB| = 2a br dir. Koninin ön yüzünden hareket D den yola çıkan bir hareketli yüzeyden dolaşa- ederek A dan B ye gidecek olan bir hareketlinin rak E ye ulaşacaktır. Hareketlinin alabileceği en alabileceği en kısa yol kaç br dir? kısa yol kaç cm dir? 611 Geometrik Cisimler REHBER SORU 38 REHBER SORU 39 Yarıçapı 2 br, yüksekliği 4 br olan dik dairesel koni- Yanal alanı taban alanının 2 katı olan dik koninin nin tüm alanını bulunuz. yüksekliği 2v3 cm ise ana doğrusu kaç cm dir? Çözüm Çözüm 2 olan dik dairesel koninin yanal alanı kaç br dir? 2. 1. Yarıçapı 2 br, ana doğrusunun uzunluğu 3 br Yarıçapı 5 br, yüksekliği 12 br olan dik dairesel 2. koninin tüm alanı kaç r br2 dir? 3. Yanal alanı taban alanının 2 katı olan dik koninin yüksekliği 3v3 cm ise ana doğrusu kaç cm dir? ESEN YAYINLARI 1. Taban yarıçapı 5 br, yanal alanı 65 r br2 olan dik koninin yüksekliği kaç br dir? Ana doğrusunun uzunluğu taban yarıçapının uzunluğunun 4 katına eşit olan dik koninin tüm alanı, taban alanının kaç katıdır? 612 3. Tüm alanı, taban alanının 5 katına eşit olan koninin yüksekliği c15 ise ana doğrusu kaç br dir? Geometrik Cisimler REHBER SORU 40 Çözüm 2 A C 4 3 O B Yukarıdaki dik kesik konide O ve A taban merkezleridir. |AC| = 2 br , |OB| = 3 br, |CB| = 4 br ise kesik koninin yanal alanını bulunuz. 1. 2 A 3. C 5 C 4 4 O 1 A B 4 O B Yukarıdaki dik kesik konide O ve A taban mer- Taban merkezleri O ve A olan kesik konide kezleridir. |AC| = 2 br, |OB| = 4 br, |CB| = 5 br ise |AC| = 1 br, |AO| = 4 br, |OB| = 4 br ise kesik 2 koninin yanal alanı kaç br2 dir? ESEN YAYINLARI kesik koninin yanal alanı kaç r br dir? 2. D 2 4. C D 6 Şekildeki ABCD dik yamuğu A B [AD] etrafında 180° döndürülüyor. Oluşan cismin yanal alanını bulunuz. C v5 5 A 1 3 Şekildeki ABCD dik yamuğu B [AD] etrafında 360° döndürülüyor. Oluşan cismin alanını bulunuz. 613 Geometrik Cisimler REHBER SORU 41 Çözüm P 60° 12 12 Şekildeki P merkezli daire dilimi kıvrılarak koni oluşturuluyor. Koninin hacmini bulunuz. 1. 3. P O 120° 8 3 8 B A B A Yarıçapı 8 br ve merkez açısının ölçüsü 90° olan Şekildeki O merkezli daire dilimi kıvrılarak koni daire dilimi kıvralarak bir dik koni elde ediliyor. oluşturulursa yüksekliği kaç br olur? 2. ESEN YAYINLARI Koninin taban yarıçapı kaç br dir? P 45° 8 8 4. A B % Şekilde |AP| = |PB| = 8 br, m( APB ) = 45° dir. P merkezli daire dilimi kıvrılarak elde edilen koninin hacmi kaç r br3 olur? 614 A O 2v3 B Şekildeki O merkezli yarım daire kıvrılarak koni oluşturuluyor. Koninin hacmi kaç r br3 tür? Geometrik Cisimler REHBER SORU 42 ABC dik üçgeni [BC] REHBER SORU 43 A etrafında 360° döndürülüyor. Oluşan 2 C [AB] etrafında 360° 6 3 2 döndürülüyor. Oluşan cismin hacmi kaç br3 cismin alanını buluB nuz. D ABCD dik yamuğu C 4 A tür? B Çözüm ESEN YAYINLARI Çözüm A 1. 5 1 B 1. 4 D C 2 7 A C B Şekilde |DC| = 4 br , |DA| = 2 br , |AB| = 7 br Şekilde [AB] ⊥ [BC] , |AB| = 1 br , |AC| = 5 br dir. ABCD dik yamuğu [AB] etrafında 360° dön- dir. ABC dik üçgeni [BC] etrafında 360° döndü- dürülürse oluşan cismin hacmi kaç r br3 olur? rülürse oluşan cismin alanı kaç r br2 olur? 2. A 2v5 4v5 B 2. C Şekilde [AB] ⊥ [AC] , |AB| = 2v5 br |AC| = 4v5 br dir. ABC dik üçgeni [BC] etrafında 360° döndürülürse oluşan cismin hacmi kaç r br3 olur? C 3 B 2 A ABC dik üçgeni l doğrusu etrafında 360° döndürülüyor. Oluşan cismin hacmi kaç br3 tür? 615 Geometrik Cisimler REHBER SORU 44 Çözüm 2 A C 5 4 O B Şekildeki kesik koninin taban merkezleri O ve A dır. |AC| = 2 br , |OB| = 4 br ve |AO| = 5 br ise kesik koninin hacmi kaç br3 tür? 1. 3 A 3. C 6 O 5 B Şekildeki kesik koninin taban merkezleri O ve A Hacmi 81 br3 olan bir dik koni yüksekliği üç eşit dır. |AC| = 3 br, |OB| = 5 br ve |AO| = 6 br ise parçaya ayrılacak şekilde tabana paralel iki kesik koninin hacmi kaç r br3 tür? düzlemle kesiliyor. Ortada oluşan (taralı) kesik ESEN YAYINLARI koninin hacmi kaç br3 olur? 2. 4. 1 1 x Hacmi 16 br3 olan dik koni yüksekliğinin orta- 1. şekildeki koni ters çevrilerek 2. şekildeki duru- sından tabana paralel bir düzlemle kesiliyor. ma getirilirse içindeki suyun yüksekliği (x) kaç br 3 Oluşan kesik koninin hacmi kaç br tür? 616 olur? Geometrik Cisimler REHBER SORU 45 Çözüm Yarıçapı 15 br olan bir küre merkezden 9 br uzaklıkta bir düzlem ile kesiliyor. Oluşan kesitin alanı kaç br2 dir? 1. A 3. K B 6 O O C D B A Şekildeki 10 br yarıçaplı küre merkezden 6 br O merkezli kürenin, B merkezli kesitinin alanı uzaklıkta bir düzlem ile kesiliyor. Oluşan kesitin 15r br2 ve |AB| = 3 br ise kürenin yarıçapı kaç alanı kaç r br2 dir? ESEN YAYINLARI br dir? 2. 4. C P A B C A O O merkezli kürenin A merkezli kesitinin alanı 12 r br2 dir. [PA] ⊥ [BC] ve |PA| = 2 br ise kürenin yarıçapı kaç br dir? B K O O merkezli kürenin K merkezli kesitinin alanı 20 r cm2 dir. [OC] ⊥ [AB] , |OK| = 2|KC| ise kürenin yarıçapı kaç cm dir? 617 Geometrik Cisimler REHBER SORU 46 Çözüm a. Yarıçapı 3 br olan kürenin alanı kaç br2 dir? b. Alanı 144 r br2 olan kürenin çapı kaç br dir? 1. Yarıçapı 3 br olan kürenin alanı kaç r br2 dir? 4. Yarıçapı 1 cm arttırıldığında alanı 20r cm2 artan kürenin yarıçapı kaç cm dir? 2. 5. Alanı 16 r br2 olan kürenin çapı kaç br dir? Bir kürenin merkezinden 2 cm uzaklıktaki kesiti- ESEN YAYINLARI nin alanı 5r cm2 ise kürenin alanı kaç cm2 dir? 6. 3. A B C O D E F Şekildeki küre içine çizildiği silindirin tabanlarına O merkezli kürede [AB] // [DF], [CE] ⊥ [AB] ve yan yüzüne teğettir. Silindirin alanı, kürenin |OC| = 2 br, |OE| = 4 br dir. Taralı kesitlerin alanının kaç katıdır? alanları oranı 4 ise kürenin alanı kaç r br2 dir? 618 Geometrik Cisimler REHBER SORU 47 Çözüm 3 Yarıçapı 6 br olan kürenin hacmi kaç br tür? 1. Yarıçapı v3 br olan kürenin hacmi kaç r br3 tür? 5. Metal bir küre eritilip 8 eş küre oluşturuluyor. Başlangıçtaki kürenin alanının, elde edilen 8 küreden herhangi birinin alanına oranı kaçtır? 2. Alanı 144r br2 olan kürenin hacmi kaç r br3 tür? 6. A B Yarıçapı 2 katına çıkarılan kürenin hacmi kaç katına çıkar? 4. Şekildeki koninin tabanı, kürenin merkezinden ESEN YAYINLARI 3. geçen bir kesitidir. Koninin hacmi 9 r cm3 ise kürenin hacmi kaç r cm3 tür? 7. Şekildeki eş iki küre teğettir. Kürelerin etrafından dolandırılan en uzun gergin ipin uzunluğu 4r + 8 cm ise kürelerden birinin hacmi kaç cm3 tür? C O A E F D B K L C ABCD dikdörtgeninin içine K ve L merkezli yarım çemberler çizilmiştir. |BC| = 12 br ise taralı bölgenin [BC] etrafında 360° döndürülmesi ile oluşan cismin hacmi kaç r br3 tür? 619 Geometrik Cisimler REHBER SORU 48 REHBER SORU 49 2 O Çapı 4v3 br olan kürenin içine çizilebilecek en büyük hacimli küpün hacmini bulunuz. Çözüm Şekildeki yarım kürenin yarıçapı 2 cm ise yüzey alanı kaç cm2 dir? Çözüm O 1. 6 Şekildeki yarım kürenin yarıçapı 6 cm ise yüzey alanı kaç cm2 dir? Çapı 6v3 br olan kürenin içine çizilebilecek en büyük hacimli küpün hacmi kaç br3 tür? ESEN YAYINLARI 1. 2. Yarıçapı 5 br olan kürenin içine yüksekliği 9 br olan en büyük hacimli koni yerleştiriliyor. Koninin hacmi kaç r br3 tür? 2. O r 3. Şekildeki yarım kürenin yüzey alanı 48r br2 ise yarıçapı kaç br dir? 620 Yarıçapı v3 br olan küre yontularak elde edilebilecek en büyük hacimli küp oluşturuluyor. Küpün hacmi kaç br3 tür? Geometrik Cisimler REHBER SORU 50 REHBER SORU 51 Bir kenarı 2 br olan küpün içine çizilebilecek en |AB| = 3 br olmak üzere uzayda [AB] ye uzaklığı büyük hacimli kürenin yarıçapı kaç br dir? 1 br olan noktaların oluşturduğu yüzey ile sınırlanmış cismin hacmini bulunuz. Çözüm 1. Çözüm Bir kenarı 6 br olan küpün içine çizilebilecek en ESEN YAYINLARI büyük hacimli kürenin yarıçapı kaç br dir? 1. A O 2 B O merkezli |OB| = 2 br yarıçaplı yarım daire 2. Bir ayrıtının uzunluğu 4 br olan küpün içine en [AB] etrafında 360° döndürülüyor. Oluşan büyük hacimli küre yerleştirilmiştir. Küpün bir cismin alanı kaç br2 dir? köşesinin küreye olan uzaklığı en az kaç br dir? 2. 3. Yarıçapı 5 cm olan bir kürenin içine yerleştirilen ve merkezinden 3 cm uzaklıktaki kesitini taban kabul eden en büyük koninin hacmi kaç cm3 tür? |AB| = 2 br olmak üzere uzayda [AB] ye uzaklığı 1 br olan noktaların oluşturduğu yüzey ile sınırlanmış cismin hacmi kaç r br3 tür? 621 Geometrik Cisimler REHBER SORU 52 REHBER SORU 53 Taban yarıçapı 6 br, ana doğrusu 10 br olan koninin Hacmi 288r br3 olan bir küreyi içine alabilecek en içine yerleştirilebilecek en büyük hacimli kürenin küçük hacimli silindirin yüksekliğini bulunuz. hacmi kaç br3 tür? Çözüm 1. Taban yarıçapı 12 br, ana doğrusu 20 br olan koninin içine yerleştirilebilecek en büyük hacimli kürenin hacmi kaç r br3 tür? 2. Çapı 10 cm olan bir kürenin içine yüksekliği 8 cm olan en büyük hacimli dik silindir yerleştirili3 yor. Silindirin hacmi kaç r cm tür? 622 ESEN YAYINLARI Çözüm 1. Hacmi 36 r br3 olan bir küreyi içine alabilecek en küçük hacimli silindirin yüksekliği kaç br dir? 2. Yarıçapı 1 cm olan yarım kürenin içine yerleştirilen en büyük hacimli dik koninin ana doğrusu kaç cm dir? 1 TEST 1. Prizmalar L 4. K E T L K F 5 x x D 4 6 A A [EH] ⊥ [AK] , |AD| = 4 cm , |AB| = 4v3 cm ve |ET| = |TF| ise |DT| = x kaç cm dir? |BF| = 6 cm ise |EH| = x kaç cm dir? C) 2c10 A) 3,2 E) 5v2 E T D 6 8 B Yukarıdaki dikdörtgenler prizmasında |LT| = |FH| , |AD| = 6 cm ve |AB| = 8 cm ise 3. B) 10 C) 12 L D) 15 C M B Şekildeki küpün bir kenarı 3v2 br ve M ∈ [AC] ise A(EMK) kaç br2 dir? A) 7v2 B) 8v2 D) 10v2 6. 1 F E F A E) 16 K E) 5,2 K D |TH| = x kaç cm dir? A) 8 D) 4,8 E H C C) 4,2 L F x A B) 3,6 5. K L ESEN YAYINLARI 2. B 4v3 Şekildeki dikdörtgenler prizmasında |AB| = 6 cm , |AD| = 4 cm , |DL| = 5 cm ve B) 6 6 C 4 B Yukarıdaki dikdörtgenler prizmasında D) 3v5 H D C A) 5 F E C) 9v2 E) 11v2 L 3 C D A B 3 Şekildeki küpün bir ayrıtının uzunluğu v2 br dir. K 1 Yüzeyden hareketle, A dan K ya gidecek olan bir Şekildeki küpte verilenlere göre |KL| kaç birim- hareketlinin alabileceği en kısa yol kaç br dir? dir? A) 2v2 C) c10 B) 3 D) 2v3 E) c15 A) 2v5 B) 2v6 D) 6 C) 5 E) 2c10 623 Geometrik Cisimler 7. L F E A B AK AC Şekildeki küpte 6 4 B) 6 C D A) 10. K 6 3 C) 6 4 6 kaçtır? Şekildeki üçgen dik prizmada verilenlere göre prizmanın hacmi kaç br3 tür? 6 2 D) 3 3 E) 3 2 A) 28v3 B) 30v3 D) 34v3 C) 32v3 E) 36v3 8. 10 8 12 Şekilde bir üçgen dik prizma ile açınımı verilmiş- ESEN YAYINLARI 11. Hacmi 3v3 br3 olan küpün cisim köşegeni kaç 16 birimdir? A) v3 B) v6 C) 3 D) c10 E) 4 tir. Buna göre, açınımının çevresi kaç br dir? A) 128 B) 120 C) 112 D) 104 E) 100 12. Ayrıtları 2, 2v3 ve 6 birim olan dikdörtgenler prizması ile aynı hacimli olan küpün alanı kaç br2 9. dir? A) 70 B) 71 C) 72 D) 73 E) 74 6 2 Tabanı düzgün beşgen olan dik prizmanın taban ayrıtı 2 br ve yüksekliği 6 br ise yanal alanı kaç br2 dir? A) 48 624 13. Farklı yüzlerinin alanları 10 br2, 8 br2, 20 br2 olan dikdörtgenler prizmasının hacmi kaç br3 tür? B) 60 C) 66 D) 72 E) 78 A) 90 B) 80 C) 72 D) 64 E) 40 TEST 1. 5 Piramitler 4. Tüm ayrıtlarının uzunluğu 6 br olan kare piramit- E te yan yüzeylerin taban düzlemi ile yaptığı açı x ise tanx kaçtır? 10 B) v2 A) 1 C) v3 D) 2v2 E) 2v3 D A C 12 B Şekildeki düzgün kare piramitte |AB| = 12 cm, |EC| = 10 cm ise piramidin yanal alanı kaç cm2 dir? 2. A) 192 E B) 186 C) 172 5. D E B B) 75 C) 90 D) 120 E) 150 ESEN YAYINLARI A Şekildeki kare piramidin yan yüzleri eşkenar % üçgendir. Buna göre m( CEA ) kaç derecedir? A) 60 E) 154 D C A D) 160 C B (D, ABC) düzgün dörtyüzlüsünde, |DE| = |EC| |AB| = 2 br dir. Yüzeyden hareket ederek A dan E ye gidecek olan bir hareketlinin alabileceği en kısa yol kaç birimdir? A) v3 3. B) 2 6. C) v5 D) v7 D A C Şekilde tabanları aynı düzlemde bulunan küp ile kare piramit çizilmiştir. Küpün üst yüzeyinin köşeleri piramidin üzerinde olup, piramidin taban ayrıtı 6 br, yüksekliği 8 br ise küpün bir ayrıtı kaç br dir? A) 24 7 E) 3 B Şekildeki düzgün dörtyüzlünün bir kenarı v3 cm dir. Dörtyüzlünün B noktasından hareket eden bir cisim yüzeyden hareketle C ye ulaşacaktır. Cismin alabileceği en kısa yol kaç cm dir? B) 30 7 C) 32 7 D) 46 7 E) 60 7 A) 3 B) 7 2 C) 4 D) 9 2 E) 5 631 Geometrik Cisimler 7. 10. Taban ayrıtı 12 br, yüksekliği 8 br olan dik kare Yan yüzleri, taban düzlemi ile 60° lik açı yapan 2 düzgün kare piramitin alanı 36 cm ise hacmi piramidin yan yüz yüksekliği kaç br dir? kaç cm3 tür? A) 8 A) 12 B) 14 C) 16 8. D) 18 B) 9 D) 11 C) 10 E) 12 E) 24 E 11. K L E F D C C D N B A B Şekildeki dikdörtgenler prizmasında Şekildeki dik kare piramitte |AB| = 8 br piramidin B) 60 9. C) 64 D) 72 L E) 80 |CN| = 2|ND| ise taralı piramidin hacminin dik- ESEN YAYINLARI yanal alanı 80 br2 ise hacmi kaç br3 tür? A) 56 A dörtgenler prizmasının hacmine oranı kaçtır? A) 1 18 B) 1 16 C) 1 15 D) 1 12 E) 1 10 K M E F 12. D T N A C 3 S R 4 2 x B Şekildeki dikdörtgen prizmanın ABCD yüzeyinin kenar orta noktaları N, R, S, T; EFKL yüzeyinin ağırlık merkezi M dir. Prizmanın hacmi içerde Şekildeki kare piramitte yan ayrıtların uzunlukları oluşan NRST tabanlı piramidin hacminin kaç 2 br, 3 br, 4 br ve x br ise x kaçtır? katıdır? A) 2v5 A) 3 632 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 B) c21 D) 2v6 C) c22 E) c26 TEST 1. 8 Silindir, Koni ve Küre O D 4. C Taban yarıçapı 3 br, yüksekliği 7 br olan silindirin yanal alanı kaç r br2 dir? A) 35 x A B) 40 C) 42 D) 43 E) 56 B E Şekildeki dik silindirin üst tabanının ağırlık merkezi O olup yarıçapı 1 cm dir. E noktası taban çevresi üzerinde ve |AD| = 3 cm ise |OE| = x kaç cm dir? A) 2 5. C) c10 B) 3 D) 2v3 C E) 2v5 5 C 2. O A B D Taban yarıçapı 4 br, yüksekliği 3 br olan dik B Yukarıdaki dik koninin taban merkezi O dur. ESEN YAYINLARI A 3 |OB| = 3 cm, |CB| = 5 cm ise koninin alanı kaç r br2 dir? A) 23 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27 konide A dan C ye gidip D ye dönecek olan bir hareketlinin gidebileceği en kısa yol kaç br dir? A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 3. A 6. D O B C E % O merkezli dik silindirde m( EOC ) = 120° ban çevresi üzerindedir. Buna göre, A(AEC) kaç 1 ü kesilip atılmış olan bir kürenin kalan 4 kısmı çizilmiştir. Bu cismin alanı 36 r br2 oldu- cm2 dir? ğuna göre, kürenin yarıçapı kaç br dir? |BC| = 2v3 cm, |AB| = v6 cm ve E noktası ta- A) 4 9 B) 2 C) 5 11 D) 2 E) 6 Şekilde A) 3 2 B) 2 C) 5 2 D) 3 E) 7 2 637 Geometrik Cisimler 7. D 10. C P C A 6 B Bir kenar uzunluğu 6 br olan ABCD karesi [AC] A köşegeni etrafında 180° döndürülüyor. Oluşan cek şekilde tabana paralel bir düzlemle kesiliyor. B) 24v2 D) 36v2 B O Şekildeki koni yüksekliğini eşit iki parçaya böle- cismin hacmi kaç r br3 tür? A) 18v2 D R C) 32v2 Koninin hacmi 40 br3 ise oluşacak kesik koninin E) 38v2 hacmi kaç br3 olur? A) 32 B) 33 C) 34 D) 35 E) 36 8. 11. C Şekildeki 5 br yarıçaplı küre merkezinden 4 br uzaklıkta bir düzlemle kesilmiştir. Tepesi kürenin ESEN YAYINLARI O A A(ABC) = 12 br2 ve silindirin hacmi 36r br3 ise 3 kaç br tür? B) 6r B Şekildeki silindirde O ve C taban merkezleridir. merkezi, tabanı kesit alanı olan koninin hacmi A) 4r O C) 8r D) 10r |AC| kaç br dir? E) 12r A) 3 9. B) 4 C) 5 12. D) 6 E) 7 B Şekilde bir ayrıtı 6 br olan küp ve içine yerleş- A O tirilebilecek en büyük hacimli madeni bir koni O merkezli çeyrek çemberin yarıçapı 3 cm dir. yerleştirilmiştir. Bu koni küpün içinde eritilirse Taralı bölge [AO] etrafında 360° döndürülürse yüksekliği kaç r br olur? oluşan cismin hacmi kaç r cm3 olur? A) 638 1 2 B) 1 C) 3 2 D) 2 E) 5 2 A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 Yazılıya Hazırlık Soruları 1. L 4. K x D C F E 9π C D A B A % Şekildeki küpte m( EKB ) = x kaç derecedir? 6 O B Taban yarıçapı 6 br yüksekliği 9r br olan silindirde B den harekete başlayan bir cisim yüzeyi bir kez dolanarak C ye varıyor. Cismin alabileceği en kısa yol kaç br dir? L 5. K F E D P A x C B ESEN YAYINLARI 2. D C K L D C A P 5 A Şekildeki küpte [AK] ⊥ [BP], |AK| = 6 br ise |BP| I x B II B I. şekildeki gibi dik tutulan silindir biçimindeki bir kaç br dir? kapta bir miktar su vardır. |AB| = 3 br, |BL| = 5 br olmak üzere, kap II. şekildeki duruma getirilirse |BP| = x kaç br olur? 3. Farklı üç yüzeyinin alanları 8 br2 , 10 br2 ve 20 br2 olan dikdörtgenler prizmasının hacmi kaç 3 br tür? 6. Bir kare dik piramidin yan ayrıtları taban düzlemi ile 45° lik açı yapmaktadır. Bu piramidin taban ayrıtının uzunluğu 4v3 br olduğuna göre hacmi kaç br3 tür? 645 Geometrik Cisimler 7. 9. A 3 120° C B Şekildeki daire dilimi B ile C çakışacak şekilde % kıvrılarak koni elde ediliyor. m( BAC ) = 120° Şekildeki kesik kare piramidin üst yüzey alanı 1 br2, alt yüzey alanı 4 br2 ve yüksekliği 3 br ise |AB| = 3 cm ise oluşan koninin hacmi kaç r cm3 kesik piramidin hacmi kaç br3 tür? ESEN YAYINLARI A 8. B O tür? 10. C Şekildeki O merkezli kürenin çapı taralı koninin I II de çapıdır. Koninin hacminin kürenin hacmine I. şekildeki alanı 144 br2 olan kare biçimindeki oranı kaçtır? karton katlanarak II. şekildeki gibi alt ve üst kapakları bulunmayan kare prizma elde ediliyor. Bu kare prizmanın hacmi kaç br3 olur? 646 Sol sütunda verilen soruların cevaplarını sağ sütunda bulup eşleştiriniz. 1. Alanı 24 br2 olan küpün yüzey köşegeni kaç birimdir? 2. a. 2 b. 3 c. 5 d. 125 e. 3 f. 2 2 g. 2 r Ayrıtlarının uzunlukları toplamı 15 br, cisim köşegen uzunluğu 10 br olan dikdörtgenler prizmasının alanı kaç br2 dir? 3. Hacmi 72r br3 olan silindirin yüksekliği 8 br ise taban yarıçapı kaç birimdir? 4. Yüksekliği taban yarıçapının 3 katı olan dik silindirin hacmi 24r br3 ise taban yarıçapı kaç br dir? 5. Yarıçapı 3 cm, hacmi 12r cm3 olan dik koni- 2 nin ana doğrusunun uzunluğu kaç cm dir? 6. Bir dik silindirin içine en büyük hacimli kare prizma yerleştirilmiştir. Prizmanın hacminin silindirin hacmine oranı kaçtır? 7. Bir kenar uzunluğu 2 br olan demir küp eritilerek küre yapılıyor. Oluşan kürenin yarıçapı kaç br dir? (r = 3 alınız.) 647 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 SOLDAN SAĞA 1. Üç boyutlu gerçel uzayda bir geometrik şeklin sınırı YUKARIDAN AŞAĞIYA 2. Prizma veya silindirde paralel tabanlar arasındaki uzaklık 4. Tabanı yanal yüzlerine dik olmayan prizma 3. Dört yüzeyide eş eşkenar üçgen olan piramit 7. Sabit bir noktadan geçerek bir eğri boyunca 5. Uzayda bir A sınırlı kümesi için, A nın iç ölçü- gezen doğrunun oluşturduğu yüzey 9. Dikdörtgenin herhangi bir kenarı etrafında tam döndürülmesiyle oluşan katı cisim 10. Yanal yüzleri birer paralelkenar olan çokyüzlü 12. Herbiri yüz adını alan düzlemsel çokgenlerle sınırlanan katı cisim 14. Tabanı bir çokgen, yanal yüzleri birer üçgen olan ve ortak bir köşe noktasında birleşen çokyüzlü 648 müyle dış ölçümü çakıştığında oluşan ortak değer 6. Bir prizma veya koni için, tabanın parçası olmayan ayrıtlardan biri 8. Yüzölçümü 11. Uzayda sabit bir noktadan eşit uzaklıkta bulunan tüm noktaların oluşturduğu geometrik şekil 13. Tüm ayrıtları eş uzunlukta olan dikdörtgenler prizması Aşağıdaki soruların her birinde noktalı yerleri uygun şekilde doldurunuz. 1. Yan ayrıtı .......................................... dik olan prizmaya dik prizma denir. 2. Dikdörtgenler prizmasının en uzak iki noktasını birleştiren doğru parçasına ........................................ denir. 3. Yüzey parçaları ile sınırlanan kapalı uzay parçasına .......................................... katı cisim denir. 4. Prizmatik yüzeyin bir düzlemle arakesitine yüzeyin bir .......................................... denir. 5. Dikdörtgenler prizmasının köşegenleri birbirini .......................................... 6. Bir koninin tepe noktası ile eksenini içine alan her düzlemle ara kesiti bir ................................. bölgedir. 7. İki yarı düzlemle küre yüzeyi arasında kalan cisme .......................................... denir. 8. Taban alanları ve yükseklikleri eş olan iki prizmanın tabana eşit uzunlukta bulunan paralel kesit alanlarıda eşit ise bu prizmaların .......................................... eşittir. 9. Kürenin hacmi, küreyi çevreleyen silindirin hacminin .......................................... eşittir. 10. Bir silindirin içine yerleştirilebilen en büyük hacimli koninin hacmi, silindirin hacminin ............................. eşittir. 649 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için kutucuklara D, yanlış olanlar için Y yazınız. 1. Dikdörtgenler prizmasının yanal alanı; taban çevresi ile yüksekliğinin çarpımına eşittir. 2. Düzgün kesik piramidin yanal alanı; alt ve üst taban çevreleri toplamı ile yan yüz yüksekliğinin çarpımının yarısına eşittir. 3. Bir ayrıtının uzunluğu a olan düzgün dörtyüzlünün alanı a2v2 dir. 4. Bir ayrıtının uzunluğu a olan düzgün dörtyüzlünün yüksekliği 5. Dik dairesel konide yükseklik simetri eksenidir. 6. Dairesel koni, taban kenar sayısı sonsuza yaklaşan bir piramit olarak düşünülebilir. 7. Bir dik üçgen, dik kenarlarından biri etrafında 360° döndürüldüğünde silindir elde edilir. 8. Küre tekyüzeylidir. 9. Koni ve silindir çokyüzeylidir. 10. Prizma ve piramit çokyüzlüdür. 650 a 6 tür. 3 Üniversiteye Giriş Sınav Soruları 1. 2002 – ÖSS H 4. G 2003 – ÖSS ABCDEFGH küp AKLMTSRN küp E F |AB| = a cm |AK| = D R N a cm 3 T M A S C L K B Bir kenarı a cm olan içi dolu tahta bir küpün köşea sinden, bir kenarı cm olan bir küp kesilerek 3 çıkartılıyor. Geriye kalan büyük küp parçasının Şekildeki gibi 6 bölümü ve tabanı kare olan kapaklı bir karton kutu yapılacaktır. Bu kutunun yüksekliği 5 cm, tabanının bir kenarının uzunluğu 20 cm olacağına göre kaç cm2 karton gereklidir? alanının küçük küpün alanına oranı kaçtır? A) 9 B) 12 C) 18 D) 27 A) 1000 E) 36 B) 1100 D) 1400 2. C) 1200 E) 1500 2002 – ÖSS T T dik koninin tepesi bir çapı 3 |AO| = |OB| = 1 km |TB| = 3 km A 1 1 B O Yukarıdaki şekil dik koni biçiminde idealleştirilmiş bir dağı, A ve B noktaları ise bu dağ eteğindeki iki köyü temsil etmektedir. Bu iki köyü birleştiren dağ yüzeyi üzerindeki en kısa yol kaç km dir? A) r 3 B) 2r 3 C) π D) v3 ESEN YAYINLARI |AB| koni tabanının 5. 2004 – ÖSS |BC| = 3 br F |AF| = 5 br |HX| = |HZ| = 1 br E) 3 G D 5 2003 – ÖSS 3 3 minde bir kapak ile koni biçiminde bir gövdeden yanal Kapak meyen bu karıncalar X, Y ve Z noktalarına kutu ayrıtı 12 dur? yanal ayrıtı 12 cm oldu- A) x < y < z ğuna göre yanal alanı kaç cm2 dir? 652 C) 116 yüzeyinde kalarak en kısa yollardan ulaştıklarına göre aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğru- cm2 dir. Gövde koninin B) 108 üç karıncadan birincisi X, ikincisi Y, üçüncüsü ulaşmıştır. Kutunun ABCD tabanından geçe- 3 cm, yanal alanı 24 A) 96 bir kutunun A köşesinden harekete başlayan Z noktasına sırasıyla x, y ve z birim yol alarak oluşan kapaklı bir cisim koninin B 6 Yukarıdaki gibi dikdörtgenler prizması şeklindeki Şekildeki gibi koni biçi- yapılacaktır. C |HY| = 2 br A 3. X 1H 2 1 Z Y E |AB| = 6 br D) 150 E) 384 B) x < z < y D) y < z < x C) y < x < z E) z < y < x Geometrik Cisimler 6. 2004 – ÖSS 9. 2006 – ÖSS Şekildeki dik koni tabana paralel bir düzlemle kesiliyor. Meydana gelen kesik koninin yük- Bir kenar uzunluğu 16 cm olan kare şeklindeki sekliği başlangıçtaki dik kartonun köşelerinden bir kenar uzunluğu 3 cm 2 koninin yüksekliğinin 3 katı olduğuna göre baş- olan birer kare kesilerek çıkartılıyor ve kalan karton parçası kıvrılarak şekildeki gibi üstü açık bir kutu yapılıyor. Bu kutunun hacmi kaç cm3 tür? langıçtaki dik koninin A) 200 B) 240 C) 250 D) 300 E) 360 hacmi kesik koninin hacminin kaç katıdır? A) 64 27 B) 27 26 C) 27 8 D) 9 4 E) 3 2 10. 2006 – ÖSS 1 2005 – ÖSS Yüksekliği 10 cm olan dik silindir biçimindeki bir su bardağı tümüyle su ile doludur. Suyun 25 cm 3 ü boşaltıldığında su yüksekliği 2 cm azalmaktadır. Buna göre tümüyle dolu bardakta kaç cm3 su bulunur? A) 125 B) 135 C) 150 D) 225 E) 250 2 ESEN YAYINLARI 7. x Şekildeki gibi taban yarıçapı 1 metre, yüksekliği 2 metre olan dik koni biçimindeki bir su deposuna bir musluktan sabit hızla su akıtılıyor. Depoda biriken suyun derinliği x metre olduğunda depoda biriken suyun hacmi x türünden kaç m3 olur? A) 8. rx 3 12 B) rx 3 rx 3 C) 9 6 D) rx 3 4 E) rx 3 3 2005 – ÖSS Kenar uzunlukları 1 er birim olan 6 küple oluşturulan aşağıdaki kürsünün tabanı hariç tüm yüzeyi bir madalya töreni için kumaşla kaplanacaktır. 11. 2007 – ÖSS 35 30 42 Şekildeki dikdörtgenler prizmasının üç farklı Bu kaplama işi için kaç birim kare kumaş gerek- yüzünün alanları cm2 türünden üzerlerine yazıl- lidir? mıştır. Bu prizmanın hacmi kaç cm3 tür? A) 18 B) 20 C) 21 D) 25 E) 32 A) 200 B) 210 C) 240 D) 260 E) 280 653 Geometrik Cisimler 12. 2008 – ÖSS Yarıçapı 3 15. 2010 – YGS cm olan a O merkezli küre içine b ekseni küre merkezinden c O geçen 1 cm yarıçaplı dik d dairesel silindir yandaki gibi yerleştiriliyor. Bu Yukarıda bir küpün açınımı verilmiştir. silindirin hacmi kaç cm3 tür? 3r A) 2 B) 3π C) 3v3 π e Küpün üst yüzeyinde siyah kare bulunduğunda D) 4v2 π E) 9π alt yüzeyindeki karede hangi harf bulunur? A) a B) b C) c D) d E) e 13. 2009 – ÖSS 16. 2010 – LYS A2 A1 A1 A2 O 6 A 3 deki kâğıt parçası, A1 ve A2 noktaları şekildeki gibi çakışacak biçimde bükülerek tepesi O noktası olan bir dik koni oluşturuluyor. Bu koninin taban alanı kaç cm2 dir? C) 8π D) 9π ESEN YAYINLARI 30° Yarıçap uzunluğu 6 cm olan yarım daire biçimin- B) 7π D 15 O A) 6π C B E Yatay düzlem % m( DBE ) = 30° , |AC| = 3 cm , |BD| = 15 cm Dik dairesel silindir biçiminde tamamı suyla dou olan bir bardak, yatay düzlemle 30° lik açı yapaacak biçimde şekildeki gibi eğildiğinde bar- E) 10π daktan bir miktar su dökülüyor. Bardakta kalan su C ve D noktalarında dengeleniyor. Buna göre, bardaktan kaç cm3 su dökülmüştür? A) 66π B) 68π 14. 2009 – ÖSS Yanda verilen C) 72 π D) 74 π E) 7π kahve yapma makinesi, taban B yarıçapı 6 cm ve yüksekliği 4 cm olan kesik koni biçimindeki A parçası ile taban yarıçapı 3 cm olan ? r=3 A h=4 yeterince yüksek silindir r=6 biçimindeki B parçasının 17. 2010 – LYS K1 ve K2 dairesel konilerinin taban yarıçapları sırasıyla r1, r2 birim, yükseklikleri h1, h2 birim ve şekildeki gibi birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. hacimleri V1, V2 birim küptür. Kahve makinesi boşken B nin üstünden A kısmı- r1 h1 V1 = b olduğuna göre, oranı = a ve r2 h2 V2 nın hacminin 3 katı su konulduğunda B kısmında su kaç cm yükselir? A) 654 35 2 B) 45 2 C) 19 3 D) 40 3 E) 56 3 kaçtır? A) a b B) a2 b C) ab2 D) a2b E) a2b2 Geometrik Cisimler 18. 2011 – LYS 21. 2012 – LYS Bir dik dairesel koni tabana paralel bir düzlemle 5x5 lik bir kareli kâğıdın beş karesi, şekildeki gibi kesiliyor. boyanmıştır. T A B C r1 = 3 D 12 A r2 = 12 E B Bu kâğıtta A, B, C, D, E ile belirtilen karelerden Elde edilen kesik koninin yüksekliği 12 cm, biri daha boyanacak ve boyanmış kareler bir küp taban yarıçapları ise 3 cm ve 12 cm dir. Buna açınımı olacaktır. göre, koninin [TA] yanal ayrıntının uzunluğu kaç Buna göre, boyanacak kare aşağıdakilerden cm dir? A) 15 hangisi olamaz? B) 16 C) 18 D) 20 E) 22 A) A B) B C) C D) D E) E 22. 2012 – LYS 19. 2011 – LYS Yarıçapı 3v3 cm olan bir kürenin içine yerleştirilebilecek en büyük hacimli küpün hacmi kaç cm 3 tür? A) 125 B) 216 C) 512 D) 81v3 silindir biçimindeki bir sürahi tümüyle ayranla doludur. Bu ayranın tamamı, taban yarıçapları 3 cm ve 6 cm olan kesik koni biçimindeki 6 adet özdeş boş bardağa konuluyor. Bardaklar tam olarak dolduğuna göre, bu bar- E) 108v6 20. 2011 – LYS ESEN YAYINLARI Yüksekliği 21 cm, yarıçapı 9 cm olan dik dairesel dakların yüksekliği kaç cm dir? 25 27 40 44 B) C) D) A) 2 2 3 3 E) y OABC bir dikdörtgen B C |OA| = 6 birim 23. 2012 – LYS Yarıçapı r olan bir küre ile taban yarıçapları 3 |AB| = 3 birim O 6 A x koni veriliyor. Bu üç cismin hacimleri eşit olduğuna göre, dikdörtgeninin x ekseni etrafında 360° döndürül- I. mesiyle elde edilen silindirin hacmi Vx, y ekseni etrafında 360° döndürülmesiyle elde edilen silinVx oranı dirin hacmi de Vy olduğuna göre, Vy kaçtır? 1 2 B) 1 3 C) 2 3 D) 2 E) 3 r olan bir dik dairesel silindir ve bir dik dairesel Dik koordinat düzleminde verilen şekildeki OABC A) 55 4 Koninin yüksekliği, silindirin yüksekliğinin 3 katıdır. 2r tür. 3 III. Koninin yüksekliği 4r dir. II. Silindirin yüksekliği ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) II ve III 655 Geometrik Cisimler 27. 2013 – LYS 24. 2012 – LYS Tabanının bir kenar uzunluğu a birim ve yük- Aşağıda, taban yarıçapı 3 cm ve yüksekliği 6 cm sekliği h birim olan bir kare dik piramit, taban olan bir dik dairesel silindir verilmiştir. Silindirin köşegeninden geçen, tabana dik bir düzlemle taban düzlemlerinde şekildeki gibi merkezlerden kesiliyor. 1 cm uzaklıkta AD ve BC paralel doğru parçaları Buna göre, oluşan arakesitin alanının a ve h çiziliyor. D türünden eşiti aşağıdakilerden hangisidir? A) a 2 .h 2 D) B) a 2 .h 2 2 a.h 2 2 C) E) 1 a 2 .h 2 2 A 6 a.h 2 C 3 1 B Buna göre, ABCD dikdörtgeninin alanı kaç cm2 dir? 25. 2013 – LYS Bütün ayrıtları eşit uzunlukta olan bir üçgen dik A) 15 2 prizmanın hacmi 18 birim küptür. D) 16 3 B) 27 C) 36 D) 45 E) 54 26. 2013 – LYS Ayrıt uzunluğu 4 birim olan tahta bir küpün bazı parçaları kesilip çıkarılarak üç boyutlu yeni C) 12 3 E) 16 5 ESEN YAYINLARI Bu prizmanın yanal alanı kaç birim karedir? A) 24 B) 18 2 28. 2013 – LYS Tabanları kare, yan yüzleri yamuk olan bir kesik bir cisim oluşturuluyor. Bu yeni cismin her bir dik piramidin açınımı aşağıda verilmiştir. Şekil yüzüne dik bir doğrultuda bakıldığında ortasında üzerinde verilen uzunluklar cm türündendir. boşluk bulunan aşağıdaki görünüm elde ediliyor. 4 v5 1 v5 6 1 1 1 1 1 1 1 Bu üç boyutlu yeni cismin hacmi en fazla kaç birim küptür? A) 24 656 B) 28 Buna göre, kesik piramidin hacmi kaç cm3 tir? A) 24 3 C) 32 D) 36 E) 40 D) B) 26 3 76 3 3 E) C) 32 3 80 3 3