LAN Teknolojileri ve OSI Modeli

Temel Ağ Protokolleri ve OSI Modeli
2/66



Temel ağ protokollerini sıralamak.
Ethernet ağlarında kullanılan kablo ve iletişim
teknolojilerini öğrenmek.
Jetonlu halka ağ protokolünün çalışma
prensibini tanımlamak.
2
1
3/66

FDDI ağ teknolojisini öğrenmek.

ATM ağ protokolünü tanımlamak.

Evrensel OSI modelini anlayıp, katmanlarını
sıralamak ve bu katmanların görevlerini
öğrenmek.
3
4/66


Bir ağ kurmak için bilgisayarda bulunması
gerekenler ve ağda bulunması gerekenlerin
yanında ortam için en uygun ağ topolojisini
belirleyip gerekli yapısal kablolama
yapılmalıdır.
Ağın en doğru biçimde çalışabilmesi için,
seçilen topolojiye uygun ağ protokolünün de
kullanılması gerekir.
4
2
5/66



Ağlar yaygınlaşmaya başladıkça farklı
üreticilerin tasarladıkları ağ ekipmanlarının
birbiri ile uyumlu çalıştırılabileceği kuralları
tanımlayan standartlar geliştirildi.
Protokol, bilgisayarlar arasında kurulan
iletişimin nasıl gerçekleşeceğini belirten
kurallar topluluğudur.
Yerel ağda protokoller çok önemlidir çünkü
ağa bağlı tüm bilgisayarların iletişim
kurabilmesi için ortak bir dil konuşması
gerekmektedir.
5
6/66

Ağlarda en sık kullanılan ağ
protokolleri:
◦ Ethernet
◦ Jetonlu Halka (Token Ring)
◦ FDDI
◦ ATM
6
3
7/66




İlk olarak XEROX firması tarafından geliştirilen bu
standart yerel bir ağda bulunan bilgisayarların
birbirleriyle haberleşmesini sağlar.
Open Systems Interconnection (OSI) tarafından IEEE
802.3 standardı olarak belirlenen bir standarttır.
Her bilgisayara ağ kartlarından bir tane takılır ve
sonra da, kablo (ya da telsiz) bağlantılarla
bilgisayarlar arasında bir ağ oluşturulur.
İletişim hızı, telefon ya da kablo hattı kullanan
modemlere göre çok yüksektir.
7
8/66


Yerel ağlarda günümüzde her bilgisayarın hub veya
anahtar (switch) gibi aygıtlarla tek bir noktada
toplandığı ve böylece yerel ağın oluşturulduğu
topolojiler sıkça kullanılır.
Daha sonra, hub ya da switch, başka bir yerel ağ ya
da internet bağlantı noktasına birleştirilerek ağdaki
tüm bilgisayarların dış bağlantısı sağlanır.
8
4
9/66


Ethernet ağları ağa giriş tekniği olarak 1960’lı
yıllarda geliştirilen CSMA/CD (Carrier Sense
Multiple Access with Collision Detection) tekniğini
kullanırlar.
Ethernet ağındaki bir bilgisayarın gönderdiği bir
veri ağdaki her bilgisayar tarafından görülmekte
ama veri üzerinde fiziksel adresi (MAC) bulunan
bilgisayar tarafından işlenmektedir.
9
10/66



Fakat bu, yerel ağın topolojisine göre
değişir.
Eğer ağ yıldız topoloji ise ve merkezde
anahtar (switch) kullanıldıysa sadece ilgili
bilgisayara anahtar tarafından yönlendirilir.
Ağa her bilgisayar istediği zaman
girebilmektedir.
10
5
11/66



Ethernet kartı veriyi hatta bırakmadan önce
hattı denetler, eğer hat başkası tarafından
kullanılmıyorsa gönderen ve alıcının MAC
adreslerini içeren veriyi hatta bırakır.
Eğer aynı anda iki bilgisayar, ağın sessiz
olduğunu düşünüp ağa bilgi bırakırsa bu
bilgiler çarpışır (collision).
CSMA/CD algoritmasını kullanarak çarpışma
tespit edilir. Belirli bir zaman sonra tekrar
aynı bilgiyi ağa bırakırlar ve iletişim
gerçekleşir.
11
12/66

Ethernet ağlarında 4 farklı kategori vardır:
◦ Ethernet: 10 Mbps hızında, koaksiyel ve UTP kablo
üzerinde çalışır.
◦ Fast Ethernet: 100 Mbps hızında çift bükümlü
kablolar üzerinde çalışır.
◦ Gigabit Ethernet: 1 Gbps hızında fiber kablo ve çift
bükümlü kablolar üzerinde çalışır.
◦ 10 Gigabit Ethernet: 10 Gbps hızında fiber kablo
üzerinde çalışır.
12
6
13/66

10Base2
◦ İnce koaksiyel kablo ile 10 Mbit hızında Ethernet ağı
kurulabilir.
◦ İnce kablo kullanıldığı için ince Ethernet (thinnet)
olarak da adlandırılır.
◦ 2 rakamı maksimum kablo uzunluğunu ifade
etmektedir.
 Yaklaşık 200 metre (Gerçek uzunluk: 185 m).
◦ 10Base2, ortak yol topolojisi kullanan Ethernet
kablolama sistemini tanımlar.
◦ Dijital sinyalleşme kullanmaktadır.
13
14/66

10Base5
◦ Kalın koaksiyel kablo ile 10 Mbit hızında Ethernet
ağı kurulabilir.
◦ Kalın kablo kullanıldığı için kalın Ethernet (thicknet)
olarak da adlandırılır.
◦ 5 rakamı maksimum kablo uzunluğunu ifade
etmektedir.
 Kalın koaksiyel kablo maksimum 500m olmalıdır.
◦ 10Base5, ortak yol topolojisi kullanan Ethernet
kablolama sistemini tanımlar.
◦ Dijital sinyalleşme kullanmaktadır.
14
7
15/66

10BaseT
◦ Bu kablo ile 10 Mbit hızında Ethernet ağı
kurulabilir.
◦ T ifadesi kablo tipini (twisted pair) belirtmektedir.
◦ Korumasız çift bükümlü kablo maksimum 100m
olmalıdır.
◦ 10BaseT, yıldız topolojisini kullanan Ethernet
kablolama sistemini tanımlar.
◦ Dijital sinyalleşme kullanmaktadır.
15
16/66

100BaseF
◦ Fiber optik kablo ile 100 Mbit hızında Ethernet ağı
kurulabilir.
◦ F ifadesi fiber optik kablo kullanıldığını belirtir.
◦ Fiber optik kablo maksimum 2000m olmalıdır.
◦ Fast Ethernet (Hızlı Ethernet) olarak da anılır.
◦ 100BaseF, yıldız topolojisini kullanan Ethernet
kablolama sistemini tanımlar.
◦ Dijital sinyalleşme kullanmaktadır.
16
8
17/66

100BaseT
◦ Bu kablo ile 100 Mbit hızında Ethernet ağı
kurulabilir.
◦ T ifadesi bükümlü kablo (twisted pair) kullanıldığını
belirtir.
◦ Korumasız çift bükümlü kablo maksimum 100m
olmalıdır.
◦ Fast Ethernet (Hızlı Ethernet) olarak da anılır.
◦ 100BaseT, yıldız topolojisini kullanan Ethernet
kablolama sistemini tanımlar.
◦ Dijital sinyalleşme kullanmaktadır.
17
18/66

10Broad36
◦ Broadcast (Analog sinyalleşme) yayını yapan kablo
ile 10 Mbit hızında Ethernet ağı kurulabilir.
◦ Kablo uzunluğu maksimum 3600 metre olabilir.
18
9
19/66

Ethernet ağlarına bağlanmak için
bilgisayarların kullandığı donanım birimine ağ
(Ethernet) kartı denilir.
19
20/66

Ethernet kartlarında kullanılacak kablolama
tipine göre BNC, RJ45 ve AUI konnektörleri
olabilir.
BNC Konnektör
RJ45 Konnektör
AUI Konnektör
20
10
21/66

Bazı Ethernet kartlarında birden fazla konnektör
yuvası bulunabilir. Bunlara combo Ethernet kartları
denir. Karttaki konnektör yuvası sayısı arttıkça
Ethernet kartının fiyatı artar.
21
22/66

Günümüzde anakart üreticileri Ethernet
kartlarını anakarta entegre (onboard) biçimde
üretmektedir.
22
11
23/66



Ethernet ağlarında bilgisayarın ağda
tanımlanmasını sağlamak için Ethernet ağına
bağlı her bilgisayara bir fiziksel adres atanır.
Bu adres, MAC (Ortam Erişim Denetimi Media Access Control) adresi olarak bilinir.
MAC adresi, ağdaki kaynak ve hedef
bilgisayarları tek tek tanımlar.
23
24/66


MAC adresi 48 bit uzunluğundadır.
Bu alan her bir cihaz için tek olarak
tanımlanmış bir alandır ve dünyada başka bir
cihazda bu bilginin kullanılması mümkün
değildir.
24
12
25/66


Ethernet ağındaki bir bilgisayar iletime
geçtiğinde hedef olarak ulaşılmak istenen
biligsayarın MAC adresini ve kaynak olarak
kendi MAC adresini içeren çerçeveleri ağ
ortamı üzerinden gönderir.
Çerçeveyi alan bilgisayar, çerçevenin kodunu
çözer ve hedef MAC adresini okur.
◦ Hedef MAC adresi, ağ kartında yapılandırılmış
adresle aynıysa ağ kartı iletiyi işler ve bilgisayar
uygulamasının kullanması için saklar.
◦ Hedef MAC adresi, bilgisayar MAC adresiyle aynı
değilse ağ kartı iletiyi yok sayar.
25
26/66

Cihazların üzerindeki kayıtlı olan MAC
adreslerini öğrenmek için bilgisayarın DOS
komut satırına getmac komutu yazmak
gerekir.
26
13
27/66


Ethernet standartları çerçeve biçimi, çerçeve
boyutu, zamanlama ve kodlama gibi ağ
iletişimininin çok yönünü tanımlar.
Bir Ethernet ağında bilgisayarlar arasında
mesaj gönderilirken bilgisayarlar standartların
belirttiği çerçeve düzenine göre iletileri
biçimlendirir.
27
28/66
(a) DIX Standardı
(b) IEEE 802.3 Standardı
28
14
29/66

Çerçevede bulunan alanların açıklamaları
aşağıda verilmiştir:
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
Preamble: Başlama eki
SOF: Çerçeve sınırlayıcı başlangıcı
Destination address: Hedef MAC adresi
Source address: Kaynak MAC adresi
Type/Length: Tür/Uzunluk alanı
Data: Kullanıcı verileri
Pad: Dolgu alanı (Küçük çevreler için kullanılır)
Check Sum: Hata denetimi
29
30/66





Birden çok bilgisayarın aynı anda gönderme yapma
isteği çakışmalara sebep olacaktır.
Ethernet, CSMA/CD protokolünü kullanarak
çarpışmaları tespit eder.
Bir çakışma olduğunda ağ cihazları çakışmayı tüm
diğer bilgisayarlara bildirir.
Böyle bir durumda iletişim kurmak isteyen
bilgisayarlar belli bir süre bekler ve hazırladıkları
mesajı tekrar ağa bırakır.
Eğer yeni bir çakışma olmazsa iletişim tamamlanır.
30
15
31/66

CSMA/CD protokolünün algoritması ve akış şeması
aşağıdaki resimde gösterilmiştir.
31
32/66



Jetonlu halka (Token Ring) ağ protokolü yoğun
trafiğe sahip ağlarda kullanılır. OSI tarafından IEEE
802.5 standardı olarak belirlenen bir standarttır.
Bu sistemler pahalı fakat ağ problemleri az olan
sistemlerdir.
Bu ağ protokolü yapısında ağda bir jeton bulunur.
Bu jeton ile birbirlerine ulaştıracakları bilgi
paketleri taşınır.
32
16
33/66


Ağ ortamında bilgisayarlar arası bilgi
alış/verişi sırasında, bilginin bozulmasını
engellemek ve hızlı bir biçimde elektronik
ortamda taşınmasını sağlamak için, bilgi belli
bayt uzunluklarında parçalara ayrılır.
Çeşitli standartlara göre düzenlenen ve paket
adı verilen yapılar halinde bilgisayarlar arası
iletişim kanalında taşınır.
33
34/66



Token Ring ağ protokolü ile çalışan
sistemlerinde, sistemde ilk açılan bilgisayar her
zaman sistemin gözlemleyicisi görevini üstlenir
ve bir sinyal (jeton) üretir. Bu sinyal ile ağda bilgi
alış/verişi başlar.
Sistemdeki başka bir bilgisayar diğer bir
bilgisayara bilgi göndereceği zaman ağda
dolaşan jetonun kendisine ulaşmasını bekler.
Jeton kendine ulaştığında göndereceği bilgi
paketini ve paketin ulaştırılacağı bilgisayarın
adresini jetona ekler ve jetonu tekrar ağa bırakır.
34
17
35/66



Bilgi paketi gidiş adresine ulaşana kadar
ağdaki diğer bilgisayarlar jetonu kullanamaz
ve bilgi alışverişi yapamaz.
Jeton boşalınca başka bir bilgisayar jeton
aracılığıyla bir bilgi paketini başka bir
bilgisayara iletebilir. Ağdaki iletişim bu
şekilde devam eder.
Jetonlu halka ağda her düğümün iki fiziksel
arayüzü bulunur:
◦ Dinlenme modu
◦ Aktarım modu
35
36/66



Jetonlu halka ağlarında MAU (Media Access
Unit-Ortam Erişim Birimi) adı verilen,
ethernetteki hub'a benzeyen merkezi bir
birim bulunur.
Ağdaki bilgisayarlar yıldız şeklinde MAU'ya
bağlanır. MAU’ların birbirleri ile olan bağlantı
şekli ise halka topolojisini çağrıştırmaktadır.
Bu yüzden mantıksal halka oluşur.
Ancak token ring kartlar ve MAU'nun fiyatı
oldukça yüksektir. Bu yüzden bu ağ protokolü
pek yaygın değildir.
36
18
37/66

Jetonlu halkada biri veri aktarımı, diğeri jeton
aktarımı için iki tür çerçeve kullanılır.
◦ Veri çerçevesi: Bir düğümden diğerine bilgi aktaran
çerçevedir. Aktarılacak veri bu çerçevelerin içine
koyularak gönderilir.
◦ Jeton (Token): Halkaya veri çerçevesi çıkarmak
isteyen düğüme o hakkı vermeyi sağlayan özel bir
kısa çerçevedir. Düğümler geçen çerçevenin
başlığındaki belirli bir biti okuyarak bunun veri
çerçevesi mi, yoksa jeton mu olduğunu kolayca
belirleyebilir.
37
38/66



FDDI (Fiber Distributed Data Interface), 1980’li
yılların ortalarında yüksek hızlı bilgisayarların
geliştirilmesiyle ortaya çıkmış bir standarttır.
Bu standart günümüzde Ethernet kadar yaygın
değildir.
Kullanılan fiber optik kablo sayesinde yüksek
hızlarda çalışan (100 Mbps’nin üzerinde) Token
Ring LAN’dır.
38
19
39/66



FDDI ağlarda çift kablolama tekniği kullanılır.
Bu durumda bir taraf saat yönünde iletim yaparken
diğer taraf saatin tersi yönünde iletim yapar.
FDDI’de A ve B sınıfı olmak üzere iki istasyon
vardır.
◦ A sınıfı istasyonlar hayati önemli veriler ilettiğinden her iki
fiber kabloya da bağlanır.
◦ B sınıfı istasyonlar ise fiber kablolardan sadece birine
bağlanır.
39
40/66



FDDI prensip olarak iki kapalı zincir üzerinde ters
yönde hareket eden veri trafiğine göre
yapılandırılmıştır.
Bu kapalı hatlardan biri boş tutulur. Veri taşıyan
zincirde bir problem olduğu zaman ikinci zincir
devreye girer ve veri ters yönde taşınmaya devam
eder.
Günümüzde, FDDI ile veri transfer hızı 155 ile 622
Mbps arasında tanımlanabilir hale gelmiştir.
40
20
41/66


FDDI ile IEEE 802.5 Token Ring arasında önemli bir
fark vardır.
802.5’te bir istasyon yolladığı paket yerine gidip
geri gelene kadar yeni jeton üretemezken FDDI’de
istasyonun yeni bir jeton üretmek için eski jetonun
geri gelmesini beklemesine gerek yoktur.
41
42/66
FDDI teknolojisi
42
21
43/66


FDDI teknolojisi gerçek zamanlı uygulamalar için
ideal olan bant genişliğini kullanma imkanı
sunmaktadır.
FDDI bunu iki farklı tipte trafik ile sağlamaktadır.
◦ Eş Zamanlı (Synchronous)
 Eş zamanlı bant aralığı, ses ve video aktarımı gibi devamlı
veri akışının gerektiği durumlarda kullanılır.
◦ Eş Zamanlı Olmayan (Asynchronous)
 Geri kalan bant aralığı eş zamanlılık gerektirmeyen
uygulamalar için kullanılır.
43
44/66



ATM (Eşzamansız Aktarım Modu-Asynchronous
Transfer Mode), sayısal verilerin hücre (cell) adı
verilen kısa ve sabit uzunluktaki veri paketlerine
bölünerek iletilmesini sağlayan, bağlantılı hizmet
veren hızlı paket anahtarlama tekniğidir.
Bir ATM hücresi 5 byte'lık başlık (header) ve 48
byte'lık kullanıcı verisi (user data) olmak üzere
toplam 53 byte uzunluğundadır.
Hatalı hücrelerin düzeltilmesi ve veri akış kontrolü
ise uçbirimler tarafından yapılır.
44
22
45/66


Veri iletimi için paket anahtarlamanın bir türü
sayılabilecek bir yöntem olan hücre aktarımı
tekniğini kullanır.
Beklenilenin aksine yerel ağlarda kullanımı kısıtlı
kalmış, günümüzde daha çok iletişim ve bilgisayar
ağları arasında hızlı omurga yapıları oluşturmak
için kullanılır olmuştur.
45
46/66



ATM ile yüksek veri işleme/iletme hızları elde
edilebilir.
En çok kullanılan standart hızlar, 155 Mbps (HDTV
için) ve 622 Mbps’dir. 10 Gbps hızlara kadar da
çıkılabilmiştir.
ATM ağlarının üstün hız performansı yöneltmenin
donanım tabanlı gerçekleşmesinden, paketlerin de
sabit büyüklükte ve küçük olmasından
kaynaklanmaktadır.
46
23
47/66


Sabit büyüklükteki kısa paketleri donanım ile
anahtarlamak değişken büyüklükteki paketleri
yazılım ile yöneltmekten çok daha hızlıdır.
Bu tür veri alış verişi sırasında anahtarlama/
yöneltme yapan ağ donanımlarına ATM anahtarı adı
verilir.
47
48/66


Farklı bilgisayarların ve standartların
gelişmesi ile sorunların ortaya çıkması
nedeniyle ISO (International Organization for
Standardization), OSI (Open Systems
Interconnection) modelini 1984’te geliştirdi.
7 katmandan oluşan bu model, karmaşıklığı
azaltmak ve standartlar yaratmak amacıyla
geliştirilmiştir.
48
24
49/66



Her ne kadar pratikte birebir uygulanmasa
da, diğer tüm mimariler OSI başvuru modeli
baz alınarak açıklanır.
Ayrıca anahtar (switch), hub, yönlendirici
(router) gibi ağ cihazlarının fonksiyonu OSI
başvuru modeline dayanılarak açıklanır.
OSI başvuru modeli, ağdaki bir uç
sisteminin veya ara cihazın ağ üzerinden
iletişim yapabilmesi için sahip olması
gereken işlevleri tanımlar.
49
50/66
7
Uygulama (Application)
6
Sunum (Presentation)
5
Oturum (Session)
4
Taşıma (Transport)
3
Ağ (Network)
2
Veri iletim (Data Link)
1
Fiziksel (Physical)
Uygulama Grubu-Yazılım
Ara katman- Yazılım ve donanım arası
Ağ Grubu-Donanım
50
25
51/66
Terminal B
Terminal A
7
6
5
4
3
2
1
Uygulama
Sunum
Oturum
Taşıma
Ağ
Veri iletim
Fiziksel
7
6
5
4
3
2
1
Uygulama
Sunum
Oturum
Taşıma
Ağ
Veri iletim
Fiziksel
51
52/66


Kullanıcı tarafından çalıştırılan tüm
uygulamalar burada tanımlıdır.
Örnegin;
◦
◦
◦
◦
HTTP (Hyper Text Transfer Protocol)
WWW (World Wide Web)
FTP (File Transfer Protocol)
SMTP (Simple Mail Transfer Protocol)
52
26
53/66



Bu katman verileri, uygulama katmanına
sunarken veri üzerinde kodlama ve dönüştürme
işlemlerini yapar. Bilginin iletimde kullanılacak
biçiminin düzenlenmesini sağlar.
Ayrıca bu katmanda veriyi sıkıştırma/açma,
şifreleme/şifre çözme işlemleri de yerine
getirilir.
Bu katmanda tanımlanan bazı standartlar;
◦ PICT, TIFF, JPEG, MIDI, MPEG, HTML
53
54/66



Oturumun kurulması, yönetilmesi ve
sonlandırılmasını sağlar.
Haberleşmenin organize ve senkronize
edilmesini sağlar.
Eğer veri iletiminde hata oluşmuş ise tekrar
gönderilmesine karar verir.
GİRİŞ
HATASIZ
DEVAM
GERİDÖNÜŞ
HATALI
54
27
55/66



İletişimin mantıksal sürekliliğinin sağlanması
için, iletişimin kopması durumunda bir
senknorizasyon noktasından başlayarak
iletimin kaldığı yerden devam etmesini sağlar.
Böylece verinin güvenliğini sağlar.
Bu katmanda çalışan protokollere örnek;
◦ NFS (Network File System),
◦ SQL (Structured Query Language)
◦ ASP (AppleTalk Session Protocol)
55
56/66

İletişim Türleri
Tek yönlü (Simplex)
önce
Yarı çift yönlü (Half-Duplex)
sonra
Çift yönlü (Full-Duplex)
aynı anda
56
28
57/66




Bu katmandaki protokoller bilginin son alıcıda
her türlü hatadan arındırılmış olarak elde
edilmesini sağlar.
Ulaşım katmanın oluşturduğu bilgi bloklarına
bölüm (segment) denir.
Taşıma katmanı üst katmandan aldığı verileri
bölümlere (segment) ayırarak bir alt katmana,
alt katmandan aldıklarını da birleştirerek bir
üst katmana sunar.
İki düğüm arasında mantıksal bir bağlantının
kurulmasını sağlar.
57
58/66

Aynı zamanda akış kontrolü (flow control)
kullanarak karşı tarafa gönderilen verinin
yerine ulaşıp ulaşmadığını kontrol eder.

Karşı tarafa gönderilen bölümlerin gönderilen
sırayla birleştirilmesini sağlar.

Örneğin;
◦ TCP (Transmission Control Protocol)
◦ UDP (User Datagram Protocol)
◦ SCTP (Stream Control Transmission Protocol)
58
29
59/66



Veri paketlerinin bir uçtan diğer uç ağdaki
çeşitli düğümler (yönlendirici, geçit yolu)
üzerinden geçirilip yönlendirilerek alıcısına
ulaşmasını sağlayan işlevlere sahiptir.
Bu katmanda iletilen veri blokları paket olarak
adlandırılır.
Bu katman, veri paketlerinin ağ adreslerini
kullanarak bu paketleri uygun ağlara
yönlendirme işini yapar.
59
60/66



Adresleme işlemlerini (Mantıksal adres ve
fiziksel adres çevrimleri) yürütür.
Yönlendiriciler (Router) bu katmanda
tanımlıdırlar.
Örneğin;
◦ IPv4 (Internet Protocol version 4)
◦ IPv6 (Internet Protocol version 6)
◦ ARP (Address Resolution Protocol)
60
30
61/66


Ağ katmanından aldığı veri paketlerine hata
kontrol bitlerini ekleyerek çerçeve (frame)
halinde fiziksel katmana iletme işinden
sorumludur.
İletilen çerçevenin doğru mu yoksa yanlış mı
iletildiğini kontrol eder, eğer çerçeve hatalı
iletilmişse çerçevenin yeniden gönderilmesini
sağlar.
61
62/66


Ayrıca ağ üzerindeki diğer bilgisayarları
tanımlayarak kablonun o anda kimin
tarafından kullanıldığının tespitini yapar.
Örneğin;
◦ Ethernet
◦ Frame Relay
◦ ISDN (Integrated Services Digital Network)
62
31
63/66




Verilerin fiziksel olarak gönderilmesi ve
alınmasından sorumludur.
Bu katmanda tanımlanan standartlar
taşınan verinin içeriğiyle ilgilenmezler.
Daha çok işaretin şekli,fiziksel katmanda
kullanılacak konnektör türü, kablo türü gibi
elektriksel ve mekanik özelliklerle ilgilenir.
Hub ve anahtarlar fiziksel katmanda
tanımlıdır.
63
64/66

Bir uç sistemde, örneğin internete bağlı PC’de
OSI’nin tanımladığı tüm katmanlara ait
işlevlere gereksinim duyulurken, ağ cihazları
genel olarak ilk birkaç katmana ait işlevlere
sahiptir.
◦ Bir yönlendirici (router) ilk üç katmana,
◦ Bir anahtar cihazı ise ilk iki katmana ait
fonksiyonlara sahiptirler.
64
32
65/66
Katman
Görevi
7. Uygulama
Kullanıcı uygulamaları
6. Sunum
Aynı dilin konuşulması; veri formatlama, şifreleme
5. Oturum
Bağlantının kurulması ve yönetilmesi
4. Taşıma
Verinin bölümlere ayrılarak karşı tarafa gitmesinin
kontrol edilmesi
3. Ağ
Veri bölümlerinin paketlere ayrılması, ağ adreslerinin
fiziksel adreslere çevrimi
2. Veri İletim
Ağ paketlerinin çerçevelere ayrılması
1. Fiziksel
Fiziksel veri aktarımı
65
66/66
Katman
Örnek
7. Uygulama
HTTP, FTP, SMTP
6. Sunum
JPEG, TIFF, MPEG
5. Oturum
SQL, ASP
4. Taşıma
TCP, UDP, SCTP
3. Ağ
IP
2. Veri İletim
Ethernet, Frame Relay, ISDN
1. Fiziksel
Bit, Kablo, Konnektör
66
33
67/66
Katman
PDU (Kullanılan Veri Adı
-Protocol Data Unit)
7. Uygulama
Data (Veri)
6. Sunum
Data (Veri)
5. Oturum
Data (Veri)
4. Taşıma
Segment (Bölüm)
3. Ağ
Packet (Paket)
2. Veri İletim
Frame (Çerçeve)
1. Fiziksel
Bits (Bit)
67
68/66
Terminal A
İşlem Gönderimi
Terminal B
İşlem Alımı
Veri
7
Uygulama
Veri
UB
6
Sunum
Veri
UB
5
Oturum
Veri
4
Taşıma
3
Ağ
2
Veri iletim
1
Fiziksel
7
Uygulama
SB
6
Sunum
UB
SB OB
5
Oturum
Veri
UB
SB OB TB
4
Taşıma
Veri
UB
SB OB TB
3
Ağ
VK
Veri
UB
AB
SB OB TB
AB
VB 2
011100111101111001111001110111101 1
Veri iletim
Fiziksel
68
34
69/66







UB: Uygulama başlığı
SB: Sunum başlığı
OB: Oturum başlığı
TB: Taşıma başlığı
AB: Ağ başlığı
VB: Veri iletim başlığı
VK: Veri Kuyruğu
69
70/66

Veri, sarma (encapsulation) işlemi ile alt katmanlara
gönderilir.
70
35