LABİAL BAR UYGULAMASI (Bir Olgu Nedeniyle)

Cumhuriyet Üniversitesi
Dişhekimliği Fakültesi Dergisi
Cilt 5, Sayı 1,2002
LABİAL BAR UYGULAMASI (Bir Olgu Nedeniyle)
Doç. Dr. Mübin ULUSOY,
Prof. Dr. Suna TOKSAVUL,
Dt. Övül KÜMBÜLOĞLU
ÖZET
Labial barın uygulama alanı sınırlıdır. Ne var ki, endike,
olduğu ender vak'alarda başka bir alternatifi yoktur. Bu makale, labial barın endikasyon ve yapısal özelliklerini diğer ana
bağlayıcılar ile karşılaştırmaktadır.
Anahtar Sözcükler :Ana bağlayıcı, labial bar
SUMMARY
The labial bar major connector has a limited application. However, in tne seldom cases when it is indicated. there
may be no feasible alternative. This article compares theindication and structural properties of labial bar major connector
with other types of major conneclors.
Key Words : Major connector, labial bar major connector
GİRİŞ
Class II modifikasyon 1 vak'ası olarak sınıflandı.
Mevcut muayene ve tanı modellerinin incelenmesi
sonucunda hastanın alt dişlerinin, özellikle
premolarların aşırı şekilde linguale devrik olduğu
saptanmıştı. Bu durum göz önüne alınarak
hastaya alt üst hareketli bölümlü protez planlandı.
Özellikle alt çenede ana bağlayıcı seçiminde
vak'anın durumuna uygun olarak labial bar
planlandı.
iskelet döküm, metal provası ve dişli prova işlemlerini takiben protez bitirildi. Selektif mölleme
ve kontrol seanslarında vuruklar alınarak hastanın
Kroşe tutuculu protezlerin başarısında rol
oynayan faktörlerin başında protezin doğru
planlanması gelir. Protezin doğru planlanması
ve iskeletin çeşitli elemanlarının birbirleri ile
uyum içinde çalışması, protezi meydana
getiren çeşitli unsurların, kendine özgü
görevlerini yerine getirebilmesi, gerek protezin
retansiyonu, gerekse canlı dokuların sağlığı
açısından son derece önemlidir. Hekim ve
teknisyenin bu konuda bilgili olması ve gereken
itinayı göstermesi gerekir.1
İskelet protezin planlamasında dikkat
edilecek elemanların başında ana bağlayıcı
planlaması gelir. Ana bağlayıcı tıpkı bir
otomobilin şasisine veya binanın temeline
benzer. Eğer ana bağlayıcı özellikle vak'aya
uygun olarak seçilmediyse protez baştan
başarısız olur. Planlamanın başarısında ana
bağlayıcının doğru seçilmesi kadar sağlam ve
rijit olması da büyük önem taşır. İskeletin tüm
diğer parçalarının etkili olabilmesi ve normal
fonksiyonlarını
görebilmeleri
büyük
bağlayıcının özelliklerine bağlıdır.2
Alt çene planlamalarında daha çok
kullanılan ana bağlayıcı türü lingual bar ve
lingual çift bar olmasına karşın endikasyonun
gerektirdiği olgularda labial bar uygulaması da
yapılmaktadır.
Bu makalede labial bar uygulanan bir olgu
tanıtılmış ve labial barın endikasyonları ve
yapısal
özellikleri,
diğer
bağlayıcılarla
karşılaştırılarak tartışılmıştır.1
OLGU SUNUMU
46 yaşında bir erkek hasta alt ve üst
çenelerinde kısmi diş eksiklikleri nedeni
ile
kliniğimize
başvurdu.
Hasta
anamnezinde, çiğneme fonksiyonunu tam
olarak yerine getiremediğini ve protez
yaptırmak istediğini ifade etti. Yapılan
ağıziçi ve radyografik incelemede hastanın
class III maloklüzyonu gösterdiği ve alt
kanin
dişlerinden
itibaren
çapraz
kapanışının bulunduğu belirlendi. Üst çene
Kennedy class II ve alt çene Kennedy class
Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi A.D.
Resim 1. Protetik
Tedavi Öncesi Ağız
Açık Konumda iken
Resim 2. Tedavi
Öncesi Dişler Kapanış
Konumunda
Resim 3. Tedavi
Öncesi Labial Bar
Uygulanan Alt-Çenede
Dişlerin, Konumları
İzlenmekte
Resim 4. Labial Bar
Alçı Model Üzerinde
CİLT: 5, SAYI: 1
C.Ü. DİŞHEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ DERGİSİ 2002
Labial bar uyguladığımız bu vak' ada bar yapısal olarak alt dudak seviyesinin altında kaldığı
için hasta estetik yönden etkilenmediğini ifade etmiştir. Hastanın kontrol seansında, vestibülde bir
noktada vuruk oluşmuş, muhtemelen barı altında
o bölgede rölyefin yeterli olmaması nedeniyle oluşan bu yakınma, ban zayıflatmadan yapılan aşındırma ile giderilmiştir. Daha sonra hasta 3 aylık
kontrollere çağrılmış ve 2 yıldan beri protezini yakınmasız olarak kullanmaktadır.
Sonuç olarak; alt ana bağlayıcı planlamalarında öncelikle vak' anın gerektirdiği endikasyonu
koymak ve ona uygun ana bağlayıcı planlamak
protetik tedavinin ön koşuludur. Labial bar ise yalnız diğer ana bağlayıcıların uygulanamayacağı
vak' alarda uygulanması gereken bir ana bağlayıcıdır.
Resim 5. Labial Bar
Ağız İçinden
İzlenmekte
Resim 6. Labial Bar
Ağızda İken Dişler
Kapanış Konumunda.
TARTIŞMA
Alt çene iskelet protez planlamalarında ana
bağlayıcı olarak çeşit az olduğu gibi, uygulamalarda da bazı kısıtlamalar söz konusudur. Ait çene
ana bağlayıcıları içinde en sık kullanılan ve
vak'alara göre uyum gösteren lingual bardır. Labial
barın ise ancak çok kısıtlı olgularda kullanımı önerilmektedir.2
Alt iskelet protez planlamalarında ana bağlayıcı seçiminde lingual bar, iingual çift bar, lingual
plak, labial bar ve lingual çift barın bir modifikasyonu olan singulum bar göz önünde bulundurulur.
Anatomik koşulların elverdiği durumlarda, pek çok
vak'ada lingual bar uygulaması konusunda, hemen hemen tüm klinisyenler fikir birliğine varmışlardır. Lingual bar veya lingual çift barın uygulanamadığı durumlar ise;
1.Ön dişlerin ve yan dişlerin aşırı derecede
linguale devrik olduğu
2. Ağız tabanı mesafesinin yetersiz olduğu (78 mm'nin altında)
S.Opere edilemeyen lingual torus veya ekzostosların varlığıdır.
Torusları çok büyük olmadığı ve ağız tabanı
mesafesinin yetersizliğinde lingual plak planlanabilir. Büyük torus ve ekzostosların varlığında ve dişlerin ileri düzeyde linguale eğik olduğu durumlarda
ancak labial bar planlanabilir.1
Labial bar yapısal özelliği bakımından dikkate
alındığında;
1.Vestibülde yer alması nedeniyle estetik
açıdan olumsuzluk yaratır
2.Uzun bir bar olduğu için çok rijit yapılamayabilir
3.Eğer dikkat edilmezse ve vestibülde rölyeflendirilmezse dişetinde vuruklar meydana getirebilir.
Ancak labial bar estetik olumsuzluğu yanında
lingual plağa göre dişetlerini örtmediğinden periodontal yönden bir sakınca yaratmaz.3
KAYNAKLAR
1. Toksavul S., Kesercioğlu A., Sonugelen M. Ali iskelet
protezlerde singulum bar kullanımının klinik olarak araştırılma
sı. Ege Dişhekimliği Fakültesi Dergisi 1992; 13 :8 1-84.
2. Çalıkkocaoğlu 5. Bölümlü Protezler (üçüncü baskı). İ.U.
Basımevi ve Film Merkezi istanbul-1995.
3. Ulusoy M, Aydın K. Bölümlü Protezler. Ankara Üniver
sitesi Basımevi Ankara-1988.
4. Ansari I.H. Esthetic consideration of a labial bar major
connector. The Journal of Prosthetic Dentistry 1995; September
74,3 :321-322.
5. Nakamura H.S.et.al, The labial plate major connector
in partial mandibulectomy patient. J. ProsthetDent 1989; 61:
62:673-5.
Yazışma Adresi:
Doç. Dr. Mübin ULUSOY
Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi
Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı
Bornova, İzmir
Tel: (232) 3880327
Faks: (232) 3880325
e-mail:[email protected]
40