kenya - Çelik İhracatçıları Birliği

1
KENYA – TANZANYA ÇELİK
SEKTÖREL TİCARET HEYETİ
RAPORU
16 – 22 Eylül 2012
2
İÇİNDEKİLER
Sayfa
A. YÖNETİCİ ÖZETİ
3-4
B. HEYETİN DAĞILIMI
4
C.GÖRÜŞMELERİN DAĞILIMI
5-6
D. NAİROBİ ve DARÜSSELAM KONFERANSLARI
7
E. RESMİ GÖRÜŞME MESAJLARI
7-8
F. KENYA RESMI KURUM ZİYARETLERİ
8-14
a. Kenya Şehircilik Geliştime Bakanlığı
b. Kenya Sanayi Bakanlığı
c. Kenya Ticaret Bakanlığı
d. Kenya Standartlar Bürosu
e. Kenya Gelirler İdaresi
f. Kenya Ticaret Odası
g. Kenya Liman İdaresi
G. TANZANYA RESMI KURUM ZİYARETLERİ
14-16
a. Tanzanya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
b. Tanzanya Yatırım Merkezi
c. Tanzanya Ulusal Konut Şirketi
H. KENYA GAZETE İLANLARI VE BASINDA TÜRK ÇELİK SEKTÖRÜ
17-22
I. TANZANYA GAZETE İLANLARI VE BASINDA TÜRK ÇELİK SEKTÖRÜ
23-26
İ. KENYA & TANZANYA ÇELİK TİCARET HEYETİ KATILIMCI LİSTESİ
27
3
A. Yönetici Özeti
16 Eylül akşamı İstanbul’dan hareket eden heyet, ertesi gün sabaha karşı Kenya’nın başkenti
Nairobi’ye varmıştır. Heyet, 18 Eylük akşamı Nairobi’den liman şehri Mombasa’ya geçmiştir.
Ertesi gün Tanzanya’nın başkenti Darüsselam’a geçen heyet 21 Eylül’ü 22 Eylül’e bağlayan
gece Türkiye’ye dönmek üzere yola çıkmıştır.
Ekonomi Bakanlığı ve ÇİB temsilcileri dışında, heyete 22 firmayı temsilen 24 kişi katılmıştır.
Toplam 10 resmi kurum görüşmesi yapılmıştır. Bu görüşmelerin 7 tanesi Kenya’da, 3 tanesi
Tanzanya’da yapılmıştır.
Ziyaret edilen her üç şehirde de ikili iş görüşmeleri yapılmıştır. İkili iş görüşmelerine
kaydadeğer bir katılım sağlanmıştır. İş görüşmeleri akabinde heyet üyelerinden yüksek bir
memnuniyet geri bildirimi alınmıştır.
Her iki ülkede de tüccarların ve sanayicilerin Türk çeliği hakkında olumlu kalite yargıları
olduğu müşahade edilmiştir. Rakip ülke olarak Çin ve Hindistan’la kıyaslandığında kalite algısı
zemininde ülkemizin çok önde olduğu görülmüştür.
Her iki ülkede de çelik ürünlerine gümrük vergisi uygulanmaktadır. Ancak, geleneksel rakipler
karşısında ülkemizin bir dezavantajı yoktur; aynı gümrük vergi oranları ile rekabet
edilmektedir. Sadece bölgesel rakip olan Güney Afrika’nın gümrük birliği sebebiyle yüzde 10
oranında avantajı vardır. Bunun yanı sıra, bir de, diğer rakip ülke Çin'in bölgedeki yatırımları
ve devlet nezdindeki geniş kapsamlı anlaşmaları ile yakin gelecekte bizim sektörümüzde bir
vergi avantajı sağlaması endişesini taşımaktayiz.
Kenya’nın Nairobi ve Tanzanya’nın Darüsselam şehirlerinde, yarım gün boyunca, heyet
üyelerine kapalı birer konferans düzenlenmiştir. Değişik konularda uzman konuşmacılar,
sunum ve soru cevap şeklinde heyet üyelerimize söz konusu ülkelerdeki iş ortamını değişik
veçheleriyle anlatmıştır.
Her iki ülkedeki resmi görüşmelerde tercihli ticaret anlaşması gündeme gelmiş olmasına
rağmen konunun siyasi iradenin ekonomi gündeminin ön sıralarında yer almadığı
gözlenmiştir.
Kenya’daki resmi görüşmelerde, ülkede konut probleminin çok ciddi boyutlarda olduğu,
Nairobi nüfusunun yarısından fazlasının standart altı konutlarda yaşadığı ifade edilmiştir.
2030 yılına kadar yüksek oranda konut yatırımı beklediklerini belirtmişlerdir.
Tanzanya’daki resmi görüşmelerde, 2025 hedefi doğrultusunda, ülkede kaydadeğer ölçüde
yatırım yapılmasının gerektiği, bu yıl tespit edilen yüksek miktarlı doğal gaz kaynakları aktif
hale gelene kadar ülkedeki ana yatırım faaliyetlerinin ithalata dayalı olacağı tespit edilmiştir.
4
Tanzanya’nın siyasi istikrar ve can ve mal güvenliği ortamı ile Doğu Afrika’da müstesna
konumunun ticaretin gelişmesi için sağlam bir zemin yarattığı görülmüştür. Her iki ülke ile de
son yıllarda katlanarak artan ticaret hacminde demir – çelik ürünlerinin payı yüksektir.
Heyet seyahatinde, iki ülke ve üç şehirde toplam 47 çelik alıcısı ile ikili görüşme yapılmıştır.
Kenya’da 29 alıcı ile pazarın hacmen yüzde 65’ine, Tanzanya’da 18 alıcı ile pazarın yüzde
75’ine ulaşılmıştır.
B.Heyetin Dağılımı
Heyet 31 kişiden oluşmuştur. Heyetin dağılımı şu şekildedir:
a. Firmalar: 24 kişi (22 firmadan toplam 24 kişi katılmıştır)
1. Ağır Haddecilik A.Ş.
2. Çolakoğlu A.Ş.
3. Corbus Metal Ltd. Şti.
4. Diler A.Ş.
5. Diril Demir ve Çelik A.Ş.
6. EEBatı Ltd. Şti.
7. FSD Yapısal Çelik A.Ş.
8. Habaş A.Ş.
9. İçdaş A.Ş.
10. İzmir Demir Çelik A.Ş.
11. Kaptan A.Ş.
12. Kibar Dış Ticaret A.Ş.
13. MMS Uluslararası Dış Ticaret Ltd. Şti.
14. Mtall Saç Ltd. Şti.
15. NK Çelik Ltd. Şti.
16. Promeks A.Ş.
17. Safir Metal Ltd. Şti.
18. Sametal Ltd. Şti.
19. Tezcan Galvaniz A.Ş.
20. Vilmeks İç ve Dış Ticaret A.Ş.
21. Yolbulan A.Ş.
22. Zenna Çelik Ltd. Şti.
b. Ekonomi Bakanlığı: 2 kişi
c. ÇİB Yönetim Kurulu: 1 kişi
d. ÇİB personeli: 4 kişi
5
C. Görüşmelerin Dağılımı
Kenya ve Tanzanya’da, 3 şehirde toplamda 1.196 iş görüşmesi gerçekleşmiş ve 91 kişi ile
temas edilmiştir. Aşağıda her organizasyondaki kişi dağılımı gözükmektedir.
1. Nairobi (Kenya) Toplam 24 kişi
a. Resmi temaslar: 11 kişi
i. Şehircilik Geliştirme Bakanlığı: 4 kişi
Philip O. Sika, Daimi Genel Sekreteri
Clement A.D.Ochola, Kıdemli Genel Sekreter Yardımcısı
Wilfred K. Ndolo, İdari Direktör
Eng. S.W.Gitau, Kıdemli Baş Mühendis
ii. Sanayi Bakanlığı: 5 kişi
Hon. H.K. Kosgey, Sanayi Bakanı
Eunice K. Miima, Genel Sekreter Yardımcısı
John Mwandikwa, Yardımcı Direktör-Halkla İlişkiler
Erastus N. Kimuri, Endüstri Destek Servisi
George Makateto, Endüstri Destek Servis Asistanı
iii. Ticaret Bakanlığı: 2 kişi
Hon. Moses M. Wetang’ula, Ticaret Bakanı
Eng. Abdulrazaq Adan Ali, Daimi Sekreteri
b. İkili İş Görüşmelerine Katılan: 20 kişi
2. Mombasa (Kenya): Toplam 27 kişi
a. Resmi temaslar: 10 kişi
i. Standartlar Bürosu: 2 kişi
Jared Omondi Obewa, Standartlar Bürosu Müdürü
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
ii. Gelirler İdaresi: 2 kişi
Julius Musyoki, Yardımcı Denetçi
Fatma S. Yusuf, Yardımcı Denetçi
iii. Ticaret Odası: 2kişi
Rukia Rashid, Direktör
Dr. Felix Nyabuto Mogaka, Ülke İdare Memuru
iv. Liman Başkanlığı: 4 kişi
Edward M. Kamau, Pazarlama Direktörü
6
b. İkili İş Görüşmelerine Katılan: 21 kişi
3. Darüsselam (Tanzanya): Toplam 26 kişi
a. Resmi temaslar: 8 kişi
i. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı: 4 kişi
Dr. Abdallah O. Kigoda, Sanayi ve Ticaret Bakanı
Gregory George Teu, Sanayi ve Ticaret Bakan Yardımcısı
Eline S. Sikazwe, Sanayi Gelişim Direktörü
Chibole T. Manumbu, Baş Ekonomist
ii. Yatırım Merkezi: 2 kişi
Raymond P. Mbilinyi, Direktör
Phina J. Lyimo, Kıdemli Yatırım Teşvik Memuru
iii. Ulusal Konut Şirketi: 2 kişi
Nehemiah Kyando Mchechu, Genel Direktör
Mulembwa Munaku, Koordinatör
b. İkili İş Görüşmelerine Katılan:21 kişi
7
D. Nairobi ve Darüsselam Konferansları
Nijerya’nın Nairobi şehrinde ve Tanzanya’nın Darüsselam şehrinde, katılımcılara kapalı birer
bilgilendirme konferansı düzenlenmiştir. Dörder oturumlu konferansta, Kenya’daki iş hayatı
değişik yöneleriyle uzman kişiler tarafından anlatılmış, sorular cevaplandırılmıştır.
a. Nairobi Konferansı Konuşmacıları:
Koray Demircan, T.C. Kenya Ticaret Müşaviri
Eser Kenya Ltd ve Remax Construction
Samuel K. Gichohi, NIC Bank
Jacob Wanyoike Mwangi, Kenya Mimarlar Birliği
b. Darüsselam Konferansı Konuşmacıları:
Akif Kara, Tanzanya’daki Türk Yatırımcı
Brendan Maro, Tanzanya Yatırım Merkezi
David Shambwe,Ulusal Konut Şirketi
E. Resmi Görüşme Mesajları
a. Heyetimizin mesajı
Heyetimiz, her iki ülkedeki mesajlarında, ağırlıklı olarak, ülkelerimiz arasındaki ticaret
ilişkisinin arzulanan seviyede olmadığının altını çizmiştir. Bu amaçla, resmi kurumların gerekli
çalışmaları yapmaları gerektiğini belirtmiştir.
Türk ekonomisi hakkında detaylı bilgi verilmiş, rekabetçi gücümüz ve bölgesel ekonomik lider
konumumuz rakamlarla desteklenerek anlatılmıştır.
Ayrıca, her iki ülkede de Türk çelik sektörü hakkında bilgi verilmiştir.
8
Heyet başkanı Sn. Namık Ekinci, gerek doğrudan kendi konuşmalarında gerek resmi
muhataplarının yatırım daveti akabinde, temelde ilişkilerin önce ticaretle kenetlenmesi
akabinde ortak yatırımların gündeme alınabileceğini vurgulamıştır.
Her iki ülkede yetkili kurumlara, Türkiye’ye bir çelik alım heyeti yollamaları konusunda
talepte bulunulmuş ve davet yapılmıştır.
F. Kenya Resmi Kurum Ziyaretleri
a. Şehircilik Geliştirme Bakanlığı /17.09.2012
(Ministry of Metropolitan Development)
Katılımcılar:
Philip O. Sika, Daimi Genel Sekreteri
Clement A.D.Ochola, Kıdemli Genel Sekreter Yardımcısı
Wilfred K. Ndolo, İdari Direktör
Eng. S.W.Gitau, Kıdemli Baş Mühendis
H. Avni Aksoy, Kenya Türk Büyükelçisi
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
ÇİB Başkanı Namık Ekinci öncelikli olarak Türk çelik sektörü hakkında bilgi verdi. İki ülke
arasında birçok benzerlik bulunduğunu fakat ticaret miktarının potansiyelin çok altında
seyrettiğini ve iki tarafın da çıkarına olacak ticari ilişkileri geliştirmenin gerekli olduğunu
vurguladı. Dünyadaki ekonomik krizden etkilenen dünya çelik sektöründeki olumsuz
gelişmeye rağmen Türk çelik sektörünün miktar bazında üretim ve ihracatının %10’lar
civarında artış olduğu ancak; Kenya’ya ihracatımızda son dönemde düşüş yaşandığını, bunun
gerekçelerini öğrenmek istediğimizi ifade etti. Ekinci, Amacımızın yüksek kaliteli ve rekabetçi
fiyatlı ürünlerimizle bu pazarda kendimizi daha iyi tanıtarak rakip ülkelerin pazar payını almak
olduğunu, ileride ise gelişen ilişkilerle birlikte ortak sanayi yatırımlarına da girilebileceğini
belirtti.
Şehircilik Bakanı Bakanlıklarının 2008’de kurulduğunu ve henüz çok genç olduğunu,
Nairobi’nin yanı sıra 14 tane daha bölge yönetim birimlerinin olduğunu belirtti. Ülkede
seçimlerin yaklaşmakta olduğunu ve bu nedenle şehir planlama ve taşımacılık konusunda
önemli projeleri olduğunu aktardı.
Bu projelerden bir tanesinin Etiyopya’ya kadar uzanarak bir ulaşım koridoru sağlayacak bir
demiryolu projesi olduğunu, bunun yanı sıra Mombasa-Kampala arasındaki demiryolunda
yapacakları rehabilitasyondan dolayı önemli miktarda ray ihtiyaçlarının olacağını dile getirdi.
Demir yolu çalışmalarının sürdüğünü belirten Philip O. Sika, projede mevcut dekonvil rayların
normal dar standartlara getirileceğini aktardı. Bunun yanı sıra demiryolu ve otobüslerde hızlı
taşımacılık sistemine geçeceklerini belirtti. Yol yapımı için önemli miktarda inşaat demirine
ihtiyaçları olacağını fakat fonlamayla ilgili problemleri olduğunu aktardı. Konut probleminin
9
çok ciddi boyutlarda olduğunu, Nairobi’nin yarısından fazlasının standart altı konutlarda
yaşadığını, konut talebinin çok yüksek olduğunu söyledi.
Kalkınma planında 40 yıl geride olduklarını, hedeflenen büyümenin %10 civarı olduğunu,
ülkede büyük bir potansiyel olduğunu ve büyük yatırımların planlanmakta olduğunu belirtti.
Bu yatırımların politik iklimden bağımsız olduğunu, hangi iktidar başa gelirse gelsin planlanan
projelerin devlet politikası olarak hayata geçirileceğinden söz etti. Hükümetin özel sektör ve
kamu işbirliğine yönelik bir yasa tasarısı üzerinde çalıştığını, yap-işlet-devret tarzı bir sistemin
yasal alt yapısının hazırlanmakta olduğunu aktardı.
Ülkede petrol ve doğalgaz çıkarma çalışmalarının devam ettiğini, ayrıca yeni bulunan demir
cevheri ve kömür rezervlerinin de çelik üretimi için gerekli hammaddeyi sağlayacağını bu
alanda işbirlikleri yapılabileceğini, ayrıca su sistemlerinin 1970’lerden kalma olduğunu, bu
alanda da önemli ölçüde çelik talebi olabileceğini aktardı.
b. Sanayi Bakanlığı (Ministry of Industrilization)/ 18.09.2012
Katılımcılar:
Hon. H.K. Kosgey, Sanayi Bakanı
Eunice K. Miima, Genel Sekreter Yardımcısı
John Mwandikwa, Yardımcı Direktör-Halkla İlişkiler
Erastus N. Kimuri, Endüstri Destek Servisi
George Makateto, Endüstri Destek Servis Asistanı
H. Avni Aksoy, Kenya Türk Büyükelçisi
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
10
Sanayi Bakanı Kenya’da, özellikle Mombasa şehrinde sanayiyi geliştirerek sanayi bölgeleri
yaratmak istediklerini, katma değeri yüksek mamuller üretmek istediklerini belirtti.
Ülkede 3 farklı eyalette demir cevheri madenlerinin keşfedildiğini, ayrıca kömür de
bulunduğunu ve Enerji Bakanlığı’nın bununla ilgili bir ihalenin yürütülmekte olduğunu
fakat henüz sonuçlanmadığını belirtti.
Demir cevheri ile ilgili olarak Çin’in bölgeye büyük ilgisinin olduğunu, fakat cevheri alıp
ülkelerine götürdüklerini bu durumun bu şekilde devam etmesini istemediklerini
belirttiler.
Gelecek ay 8-9 Ekim 2012 tarihinde Ankara’da karma komisyonun toplanarak KEK
toplantısının gerçekleştirileceğini ve bu suretle Türkiye’de bulunacaklarını belirttiler. Ortak
işbirliği alanlarının geliştirilmesi ve iki ülke arasında ticaretin artırılmasını istediklerini
vurguladılar.
ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ekinci Türk çelik sektörü hakkında detaylı bilgi verdi. İki
ülke arasında öncelikli olarak ticaretin gelişmesi gerektiğini, bunu ileriki dönemde
yatırımların izleyeceğini ve Türkiye’nin deneyimleri ve bilgi birikimini Kenyalı iş
adamlarıyla paylaşmaya hazır olduğunu belirtti.
Sanayi Bakanı Kenya’nın Doğru Afrika Birliği’ne (East African Community) ve Doğu ve
Güney AFRİKA Ortak Pazarı’na (COMESA)üye olduğunu bu itibarla Kenya üzerinden çok
geniş bir pazara ulaşılabileceğini belirtti. Kenya’nın yassı levha ithal ettiğini ve kesip
katlama yoluyla oluklu levha ihraç ettiğini, bunun ülkenin çelikteki tek ihraç ürünü
olduğunu ve bu mamüle ilişkin büyük bir pazar olduğunu aktardı.
c. Ticaret Bakanlığı (Ministry of Trade) /18.09.2012
Katılmcılar:
Hon. Moses M. Wetang’ula, Ticaret Bakanı
Eng. Abdulrazaq Adan Ali, Daimi Sekreteri
H. Avni Aksoy, Kenya Türk Büyükelçisi
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Ticaret Bakanı Türkiye’nin çelik sektöründe önemli tecrübeleri ve bilgi birikiminin
olduğunu, cevher kömür gibi alanlarda birlikte çalışılarak iki ülke sanayinin
geliştirilebileceğini belirtti. Ülkede bulunan cevherin yüksek kalitede ve %80 tenörlü
olduğunu belirtti. Kenya’da yatırım düşünülmesi durumunda her türlü bilgi ve kolaylığı
sağlayacaklarını, COMESA ve Doğu Afrika Birliği üyesi olmaları nedeniyle bu sayede çok
geniş bir pazara açılma fırsatı bulunabileceğini aktardı.
11
Ülkede bir çok mega projenin hayata geçeceğini, Mombasa-Kampala demiryolu hattı
yenileme çalışması ve Kenya, Sudan ve Etiyopya’ya ortak hizmet verecek Lamu limanı
projesinin bu projelerden en önemlileri olduğunu aktardı. Bu projelerde kullanılacak
çeliğin Türkiye’den teminine sıcak baktıklarını belirtti.
Bölge ülkelerinin mevcut ticari anlaşmalarının yakın zamanda ortak tek bir bloğa
dönüştürülmesinin planlandığını, bu sayede Kenya’da yapılacak yatırımlarla 1 milyar
nüfuslu geniş bir bölgeye hitap edilebileceğini, dışa karşı yüksek miktarda belirlenecek
olan tarifelerin bu şekilde kolaylıkla aşılabileceğini belirtti.
d.Standartlar Bürosu (Bureau of Standards)/ 19.09.2012
Katılmcılar:
Jared Omondi Obewa, Standartlar Bürosu Müdürü
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci ÇİB Ar&Ge ve Laboratuar projesi hakkında bilgi
vererek, Türk çelik sektörüne hizmet vermek amacıyla kurulması planlanan laboratuarda
çeşitli kalite ve sertifikasyonlara ilişkin testlerin yapılabileceğini, CARES ile bu konuda
yapılacak işbirliğinde olduğu gibi Kenya ile de işbirliği yapılarak Türk üretici ve ihracatçı
firmalara sertifika verilebileceği, Kenya’ya giden mamullerin bu laboratuarda test
edilebileceği konusunda bilgi verildi. Bu sayede hem üreticilerin bu tip maliyetlerinin
düşürüleceği, hem de yurtdışına giden ürünlere ilişkin bir kontrol mekanizması yaratılması
suretiyle Türk çeliğinin uluslararası pazardaki güvenilirliği ve saygınlığının korunmasının
amaçlandığı belirtildi.
12
Standartlar Bürosu Müdürü Mr. Jared SGS, Intertek gibi çeşitli kuruluşlarla bu konuda işbirliği
yapıldığını fakat gerekli altyapı sağlandıktan sonra ÇİB ile de bu tip bir işbirliğine
gidilebileceğini, buna açık olduklarını belirttiler. Zira Çin ile de bu tip bir işbirliği yapıldığını,
Çin’li COC firmasının ithalat gözetimi yapabildiği bilgisini verdiler. İthalatçının gerekli
akreditasyon ve anlaşma sağlandıktan sonra istediği onaylı gözetim kuruluşunu
seçebileceğini, bu konuda karşılıklı bir anlaşma yapmaktan memnuniyet duyacaklarını
belirttiler.
ÇİB Başkanı Namık Ekinci ayrıca Türk çelik sektörü ve ürünlerinin kalitesi hakkında bilgi verdi.
Türkiye’nin çelik teknolojisinde öncü olduğunu, son teknoloji yatırımlarla ürün kalitesini
sürekli iyileştirdiğini aktardı.
e. Kenya Gelirler İdaresi (Kenya Revenue Authority) / 19.09.2012
Katılmcılar:
Julius Musyoki, Yardımcı Denetçi
Fatma S. Yusuf, Yardımcı Denetçi
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Bu birimin daha önce Finans Bakanlığı’na bağlı olduğunu, 1995’te verginin toplanması ve
yönetimi açısından ayrı bir birim olarak organize olduğunu aktardılar. Yönetsel açıdan idari
bölgelere ayrıldıklarını belirttiler. Mombasa’daki limanın ana merkez olduğunu ve ticaretin
%95’inin buradan geçtiğini, bunun dışında hava kargosu ile de bir miktar ticaret yapıldığını
belirttiler. Malların gümrükten girişinde C17B adlı bir giriş formu doldurulduğunu, online
olarak malların değeri ve gümrük vergisinin bu şekilde belirlendiğini ve direkt olarak bankaya
aktarıldığını söylediler.
f. Kenya Ticaret Odası (Chamber Of Commerce) / 19.09.2012
Katılmcılar:
Rukia Rashid, Direktör
Dr. Felix Nyabuto Mogaka, Ülke İdare Memuru
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Ticaret Odası Direktörü’ne Türk çelik sektörü hakkında detaylı bilgi verildi. Kendileri iki ülke
arasında 60 milyar shilling ticaret açığı olduğunu, bu nedenle Türk iş adamlarını Kenya’ya
yatırım yapmak üzere davet ettiklerini böylece hem Kenya hem de bölgedeki diğer pazar
olanaklarından faydalanılabileceğini belirttiler. Ülkede gelişmekte olan bir orta sınıf
olduğunu, bir çok konut ve altyapı projesinin hayata geçirileceğini, iki ülke arasında çeşitli
alanlarda ortaklıklar ve kültürel değişim programları yapılabileceğini söylediler.
13
Ticaret Odası üyelerinden Mr. George ülkede depoları olduğunu, hükümetin şu anda “İhracat
İşlemleri Bölgeleri” (Export processing zones) üzerinde çalıştığını ve 5 yıl içerisinde kurulması
planlanan bu bölgelerin gümrüksüz işlem yapacağını belirttiler. Buradan diğer ülkelere reexport yapılabileceğini veya yerel piyasaya mal temin edilebileceğini aktardılar.
g.Liman İdaresi (Port Authority) / 19.09.2012
Katılmcılar:
Edward M. Kamau, Pazarlama Direktörü
S. Koray Demircan, Kenya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Liman İdaresi Pazarlama Direktörü Mr. Edward Kamau liman idaresinin bir devlet iktisadi
teşebbüsü olduğunu, Mombasa limanının ana liman olduğu bununla birlikte Lamu’da ikinci
bir ticari liman kurulduğunu aktardı. Mombasa limanından Uganda, Ruanda, Sudan, Etiyopya,
Doğu Kongo ve Tanzanya’ya mal gittiğini, gelen malların %70’inin Kenya yerel piyasasına,
kalanın ise re-export olarak bahsi geçen ülkelere gönderildiğini belirtti.
2011 yılında bir önceki yıla göre %5,4 büyüme olduğunu ve işlem hacminin 18,3’ten 20
milyon tona çıktığını aktardı. Ayrıca son dönemde konteynır yüklerinde de önemli miktarda
artış yaşandığını, 250 bin tondan 770 bin tona çıkıldığını belirtti.
Limandaki kapasite artışı ve ikinci bir konteynır limanının yapımı ile birlikte 2 milyon ton daha
artış yaşanacağını ve inşa edilecek ikinci limanın daha büyük kapasiteli gemileri alabileceğini
ve daha gelişmiş ekipmanlara sahip olacağını ekledi.Ülkede raylı sistemin 1800’lü yıllardan
kalma olduğunu, gelen kargonun %95’inin kamyonlarla taşındığını, hükümetin demiryolu
taşımacılığını geliştirmeyi hedeflendiğini belirtti.
14
Haftada ortalama 2 çelik açık yük gemisinin geldiğini, genelde bu gemilerin max. 20-25 bin
tonluk gemiler olduğunu belirttiler. Çelik mamulleri olarak kütük, çubuk, filmaşin, kangal,
boru, profil gibi çeşitli ürünlerin geldiğini ana ticaret ortaklarının Türkiye, Güney Afrika, Dubai
ve Kore olduğunu söylediler. Ağustos ayı içerisinde 52 bin tonluk çelik mamulü indiğini ve
kamyon üstü teslim şeklinin kullanıldığını belirttiler. Kamyonların max. 28 MT mal yüklediği
bilgisini verdiler. Çeliğe ilişkin gelen kargonun %40’ının transit geçtiğini, %60’ın ise yerel
piyasaya gittiğini, transit kargonun ise %70’inin Uganda’ya gittiğini aktardılar.
G. Tanzanya Resmi Kurum Ziyaretleri
a. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (Ministry of Industry and Trade)/20.09.2012
Katılmcılar:
Dr. Abdallah O. Kigoda, Sanayi ve Ticaret Bakanı
Gregory George Teu, Sanayi ve Ticaret Bakan Yardımcısı
Eline S. Sikazwe, Sanayi Gelişim Direktörü
Chibole T. Manumbu, Baş Ekonomist
Aristedes R. Mbwasi, Kıdemli Ekonomist
Yılmaz Akçınar, T.C. Tanzanya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Sanayi ve Ticaret Bakanı Tanzanya’nın Doğu Afrika bölgesinin ticari merkezi olmayı
hedeflediğini, ülkenin 2025 yılına ilişkin bir büyüme vizyonu olduğunu bu tarihe gelene kadar
ülkede orta-gelirli nüfusun büyük artış kaydedeceğini beklediklerini belirtti. Ülkede daha yeni
doğalgaz ve petrol kaynaklarının bulunduğunu ve bunun daha da gelişmesini beklediklerini,
bununla ilgili yatırım çekmeyi hedeflediklerini ekledi. 2025 yılı hedeflerine ulaşmada
endüstriyel gelişimin en önemli konu olduğunu, ülkenin güneyinde Ganga ve Mchuchuma’da
cevher ve kömür araştırmalarının sürdüğünü, 2-3 sene içerisinde tamamlanmasının
planlandığını belirtti. Tanzanya’nın bu alanda Türkiye’den öğrenecek çok şeyi olduğunu, bizi
potansiyel yatırımcı olarak gördüklerini, ülkede temel sanayi altyapısının olmadığını, kendi
endüstrilerini kurmak için bizim bilgi birikimimizden faydalanmak istediklerini ve birçok
15
alanda işbirliği olanaklarının mevcut olduğunu belirttiler. Özellikle güneyde serbest bölgeler
kurduklarını ve bu bölgeye yatırımcı çekmek istediklerini, söylediler.
Ülkede konut açığının ciddi boyutta olduğunu, ilk etapta 10 bin konutluk bir projenin
bulunduğunu ve bununla ilgili olarak TOKİ ile görüşme yaptıklarını aktardılar. Ayrıca
taşımacılık konusunda önemli projeleri olduğunu aktardılar. Demiryolunda yapacakları
rehabilitasyondan dolayı önemli miktarda ray ihtiyaçlarının olacağını dile getirdiler.
Türkiye’nin ülkeye çelik ihracatının düşüş göstermesi ile ilgili olarak çelik konusunda işbirliği
alanının çok olduğunu, daha gelişim sürecinin başında olduklarını ve altyapı ve inşaatla ilgili
pek çok projenin hayata geçirileceğini, bu avantajın değerlendirilmesi gerektiğini belirttiler.
Ayrıca Tanzanya’dan birkaç delegasyonun Türkiye’ye gittiğini, yakın dönemde bir ortak
komisyon toplantısı yapılacağını ve bu çerçevede Türkiye’ye geleceklerini bildirdiler.
b. Tanzanya Yatırım Merkezi (Tanzania Investment Center)
KAtılmcılar:
Raymond P. Mbilinyi, Direktör
Phina J. Lyimo, Kıdemli Yatırım Teşvik Memuru
Yılmaz Akçınar, T.C. Tanzanya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Yatırım İdaresi Direktörü ülkede yatırım ortamının çok elverişli olduğunu, Türkiye’den yakın
dönemde çeşitli heyetler geldiğini, Tanzanya’dan da Türkiye’ye 3 delegasyonun gittiğini
belirtti. Ülkede konut açığının olduğunu ilk etapta 10 bin konutluk olduğunu ve buna ek
olarak 1500 konutluk bir plan daha olduğunu bildirdi.
2025 hedefi doğrultusunda ülkede birçok yatırım yapılmasının gerektiğini, yer altı kaynakları
çıkarılana ve sanayiye yönelik yatırımlar gerçekleşene kadar gelişimin ithalatla olacağını
söyledi. Yatırımla ilgili çeşitli teşvikler olduğunu, bunların özetle sermaye malları, makine ve
16
inşaatta vergi istisnaları, %2,5 ithalat vergisi ve normalde %28 seviyesinde olan KDV’nin %10
olarak alınması olduğunu belirtti.
Tanzanya’nın güneyinde demir cevheri yataklarının bulunduğunu ve NDC (National
Development Corporation), Citroen-Honda ortaklığında pelet üretilerek ihraç edildiğini
aktardı. İnşaat sektörünün ülkede hızla geliştiğini, 5 yıllık kalkınma planı içerisinde birçok
altyapı yatırımı bulunduğunu, ayrıca petrol ve doğalgaz sektörünün gelişim sürecinde çeliğe
yönelik ciddi talep olacağını bildirdi.
c.Ulusal Konut Şirketi (National Housing Corporation)
Katılmcılar:
Nehemiah Kyando Mchechu, Genel Direktör
Mulembwa Munaku, Koordinatör
Yılmaz Akçınar, T.C. Tanzanya Ticaret Müşaviri
Namık K. Ekinci, ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı
Emrah Sazak, Ekonomi Bakanlığı İhr. Gen. Müd. Daire Başkanı
Pınar Tokur, ÇİB Sektör Yöneticisi
Nezih Karaman, ÇİB Dış İlişkiler Uzmanı
Öncelikli olarak TOKİ ve Emlak Konut ile defalarca görüştüklerini belirttiler. Bu şirketin
TOKİ’nin 20 yıl önceki hali gibi olduğunu, kendilerinin bir devlet iştiraki olduğunu, 2010
yılında yeniden yapılandırıldığını ve Tanzanya’nın en büyük sermayeli şirketi olduklarını
belirttiler. Ülkede 4 milyon civarı konut ihtiyacı olduğunu, yıllık 200 bin talep olduğunu fakat
tedarikin bunun %10’undan az olduğunu, dolayısıyla açığın gitgide arttığını söylediler.
Ulusal Konut Şirketinin ülkede 17 bin konuta sahip olduğunu, bu konutların %90’ının kiraya
verildiğini, temel hedeflerinin daha çok konut inşa etmek olduğunu ve artık satılık eve
yönelmek istediklerini belirttiler. İlk etapta hükümete 15 bin ev inşa edeceklerini, bunun ülke
koşullarına göre çok cüzi bir rakam olduğunu ama bunu başlangıç olarak gördüklerini
belirttiler.
Türkiye’de inşaat teknolojisi ve en iyi uygulamaları görmeye geldiklerini ve iyi irtibatlar
kurduklarını belirttiler. İş ortaklığına açık olduklarını, stratejik tedarikçiler ve müteahhitler
aradıklarını, şu an birkaç projenin ihalesinin sürdüğünü ve bu ihalelere 5 Türk firmasının da
katıldığı bilgisini verdiler. Ayrıca çelik yapılarla ilgili bilgi almak istediklerini, AVM ve iş
merkezleri kurmak istediklerini belirttiler. Çok iyi arazilerde yerlerinin olduğunu, getirisinin
yüksek olacağını söylediler.
ÇİB Başkanı Namık Ekinci Türk çelik sektörü hakkında detaylı bilgi verdi. Ulusal Konut Şirketi
Direktörü konut inşasında aynı zamanda inşaat malzemeleri konusunda da ortaklıklara açık
olduklarını belirtti. 5 yıllık plan içerisinde 3 senede inşaatla ilgili ürünleri de üretmek
istediklerini, bu süreçte ihale ve taleplerini tarafımıza ileteceklerini belirttiler.
17
H. Kenya Gazete İlanları ve Basında Türk Çelik Sektörü
a. Kenya “Daily Nation” gazetesinde yer alan ilan:
18
b. Kenya “The Standard” gazetesinde yer alan haber.
19
c. Kenya “The Star” gazetesinde yer alan haber.
20
d. Kenya “Business Daily” gazetesinde yer alan haber.
21
e. Kenya “The East African” gazetesinde yer alan haber.
22
f. Kenya “Business Daily” gazetesinde yer alan haber.
23
I. Tanzanya Gazete İlanları ve Basında Türk Çelik Sektörü
a. Tanzanya “Daily News” gazetesinde yer alan ilan:
b. Tanzanya “The Citizen” ve “Jambo Leo” gazetelerinde yer alan haberler.
24
25
c. Tanzanya “MTanzania” ve “Sunday News” gazetelerinde yer alan haberler.
26
d. Tanzanya “http://www.corporate-digest.com” sector internet sitesinde yer alan haber.
TURKISH DELEGATION TO HOLD BUSINESS TALKS WITH PRIVATE SECTOR
A high-powered delegation of Turkish steel exporters is set to visit Tanzania in mid-September to
meet with government officials and private sector commercial importers and industrial users of
steel on possible business partnerships.
The delegation comprising 22 Turkish steel manufacturers and exporters will arrive in the country
on September 19th led by Mr. Namik Ekinci, the Chairman of the Turkish Steel Exporters
Association. According to the delegation’s itinerary, the team will hold meetings with key
ministries in the country whose jurisdiction touches on steel and also private sector dealers in
steel. The meetings will take place in the Tanzanian capital of Dar es Salaam.
“We are here to make contact with relevant government departments and private sector players
who deal in steel. Tanzania has a very vibrant construction sector and we see this as a great
partnership opportunity,” said Mr. Ekinci. Currently, Tanzania has 21 steel industries producing
approximately 200,000 tons of iron per annum. The industry utilizes scrap metal from factories
and is at times forced to import scrap metal from neighboring countries to meet demand.
Recent reports show that between 2007-2012, the demand of billets by the steel manufacturing
industries has been between 600,000 and 700,000 tons equal to the smelting of 750,000 and
910,000 tons of scrap each year.
The Turkish companies represented are offering a wide range of flat and long steel products to
Tanzanian buyers, including HR/CR coils, diamond and tear-drop pattern plates, wire rods, billets,
beams, bars, hollow sections, tubes, pipes and other steel products.
Turkey has emerged very strongly on the global steel market and is today the second largest crude
steel producer in Europe, and tenth largest in the world. Total crude steel production was expected
to reach 38 million tons at the end of 2012, with exports or around 18.1 million tons worth US$
15.4 billion in 2011.
Tanzania has been enjoying a fast growing construction industry with an average growth rate of;
10.2 per cent.
29
İ. Kenya & Tanzanya Katılmcı Listesi
NO:
ŞİRKET ADI
1
KİŞİ
NO:
1
AGIR HADDECILIK A.S.
2
COLAKOGLU METALURJİ A.S
COLAKOGLU METALURJİ A.S
4
DIRIL DEMIR CELIK SAN. Ve TIC. A.S.
DIRIL DEMIR CELIK SAN. Ve TIC. A.S.
Mr. CETIN SAMI GURSES
ŞİRKET ORTAĞI
2
Mr. FARUK CIMEN
BÖLGE SATIŞ TEMSILCISI
3
Mr. ERDEM TURKER
İHRACAT SORUMLUSU
4
Mr. EMRE SEN
İHRACAT SORUMLUSU
5
Mr. ALI DIRIL
GENEL MÜDÜR
6
Miss. ASLI SAHIN
İHRACAT MÜDÜRÜ
Mr. MEHMET EMRE EYUPOGLU
ŞİRKET ORTAĞI
CORBUS METAL IC VE DIS TİC. LTD. STI
3
KATILMCI ADI SOYADI
5
EE BATI İC VE DIS TİCARET LTD.STİ.
7
6
DILER DIS TIC. A.S
8
Mr. ARIF KERIM SAKARYA
BÖLGE SATIŞ TEMSILCISI
7
FSD YAPISAL CELIK IMALATLARI VE INSAAT SAN.
TIC A.S.
9
Mr. EMIN ERISIRGIL
ŞİRKET ORTAĞI
8
HABAS SINAI VE TIBBİ GAZLAR ISTIHSAL
ENDÜSTRİSİ
10
Miss. GAYE TURAN
BÖLGE SATIŞ TEMSILCISI
9
ICDAS CELİK ENERJI TERSANE VE ULASIM
SANAYI A.S.
11
Mr. OZGUN KUNDAK
BÖLGE SATIŞ TEMSILCISI
10
IZMIR DEMIR CELIK SANAYI A.S.
12
11
KAPTAN METAL DIŞ TİCARET VE NAKLİYAT A.S
13
Mr. HALIL EMRAH UGURSAL
DIŞ TİCARET MÜDÜR YARDIMCISI
Mr. OZGUR ULUSOY
İHRACAT MÜDÜRÜ
12
KIBAR DIS TICARET A.S.
14
Mr. TOLGA ERDOGDU
PAZARLAMA MÜDÜR YARDIMCISI
15
Mr. CEVAT KIR
GENEL MÜDÜR
16
Mr. MEHMET ONULTAN
GENEL MÜDÜR
13
MTALL SAC SANAYI VE DIS TIC
14
MMT ULUSLARARASI DIS TIC. LTD. STI.
30
NO:
ŞİRKET ADI
KİŞİ
NO:
17
KATILMCI ADI SOYADI
15
NK CELIK DIS TIC. LTD. STİ
16
PROMEKS DIS TICARET A.S.
18
SAFIR METAL SANAYI VE DIS TICARET LTD.STI
19
18
SAMETAL
20
19
TEZCAN GALVANİZLİ YAPI ELEMANLARI SAN. VE
TIC A.S
21
20
YOLBULAN METAL SAN. VE TIC. A.S.
22
21
VILMEKS IC ve DIS TICARET ve METAL SANAYI A.S.
23
22
ZENNA CELIK DIS TIC. LTD.STI.
24
Miss. EMINE AKSU
ŞİRKET SAHİBİ
25
Mr. NAMIK KEMAL EKINCI
YÖNETİM KURULU BAŞKANI
26
Miss. PINAR TOKUR
SEKTÖR YÖNETİCİSİ
Mr. ALI KERIM DILBER
DIŞ PAZARLAR KOORDINATORU
Miss. SELMIN BALATA
PR SPECIALIST
Mr. NEZIH ILTER KARAMAN
DIŞ PAZARLAR UZAMANI
EMRAH SAZAK
DAIRE BAŞKANI
ERKAN SALUR
UZMAN YARDIMCISI
Mr.TANSEL DEMIR
SATIŞ MÜDÜRÜ
Mr. SIYAMI KORAY KIRCA
BÖLGE SATIŞ TEMSILCISI
17
23
TURKISH STEEL EXPORTERS’ ASSOCIATION
TURKISH STEEL EXPORTERS’ ASSOCIATION
27
TURKISH STEEL EXPORTERS’ ASSOCIATION
28
TURKISH STEEL EXPORTERS’ ASSOCIATION
29
TURKISH STEEL EXPORTERS’ ASSOCIATION
EKONOMİ BAKANLIĞI
EKONOMİ BAKANLIĞI
30
31
Mr. TOLGA KESKİN
ŞİRKET ORTAĞI
Mr. CAGRI MEKER
ŞİRKET ORTAĞI
Mrs. ASIYE AY
DIŞ TİCARET MÜDÜRÜ
Mr. ADIL OKAN
İHRACAT MÜDÜRÜ
Mr. HUSEYIN BEHZAT ÖRNEK
BÖLGE SATIŞ TEMSILCISI