ABB Dağıtım Transformatörleri Sürekli işbirliği için

Güç Ürünleri
ABB Dağıtım Transformatörleri
Sürekli işbirliği için güvenilir çözüm
02
03
04
05
06
10
11
12
14
15
Bir Dünya Lideri
ABB Grubu
ABB Dağıtım Transformatörleri
Yapısal özellikler
Teknik özellikler
Aksesuarlar
Tasarım
Teknik veriler
Testler
ABB Kalitesi
ABB Dağıtım Transformatörleri I İçindekiler 01
Bir Dünya Lideri
olarak, güç ve otomasyon teknolojilerinde,
... tüm müşterilerimizin taleplerini en iyi, en güvenilir ürünler
sunarak karşılarız.
Müşterilerimize
Tüm dünyadaki ABB AR-GE merkezlerinde sürekli iyileştirilen,
en modern teknoloji, malzeme ve süreçlerle yüksek kaliteli
ürünler sunarız. Belirli ürün gruplarına odaklanmış uzman
fabrikalar, tüm dünyaya aynı kalitede ve rekabet edebilir
ürünler teslim eder.
02 Bir Dünya Lideri I ABB Dağıtım Transformatörleri
ABB Grubu
ABB (www.abb.com) kamu ve sanayi alanındaki müşterilerinin
çevresel etkilerini azaltarak performanslarını iyileştirmelerine
yardım eden bir güç ve otomasyon teknolojileri lideridir. ABB
Grubu şirketleri, 120.000’den fazla çalışanıyla 100 kadar ülkede faaliyet gösterir.
ABB, müşterilerinin güç şebekesi güvenilirliğini ve endüstriyel
üretkenliğini iyileştirmeye yardım eden geniş bir ürün, sistem
çözüm ve servis portföyü sunar. Müşterilerimizle birlikte ekonomik büyümeye, çevrenin iyileştirilmesine ve sosyal gelişmeye
katkıda bulunmanın çabasını taşırız.
Ana faaliyet alanları:
- Güç Ürünleri
- Güç Sistemleri
- Ayrık Otomasyon ve Hareket
- Alçak Gerilim Ürünleri
- Proses Otomasyonu
Portföyümüz, aydınlatma anahtarlarından otomobilleri boyayan
veya yiyecek paketleyen robotlara; çok büyük elektrik transformatörlerinden tüm güç şebekeleri ve fabrikaları yöneten kontrol
sistemlerine kadar uzanır. Müşterilerimizin minumum çevresel
etkiyle amaçlarına ulaşmalarına yardım ederiz. Bu nedenle
ABB “Daha iyi bir dünya için güç ve üretkenliği” ilke edinmiştir.
ABB Dağıtım Transformatörleri I ABB Grubu 03
ABB Dağıtım Transformatörleri
Tanım
ABB Dağıtım Transformatörleri geniş bir yelpazede yağlı ve
kuru tip transformatörler üretir. Bu broşür, 2500 kVA ve
36 kVA’a kadarki üç fazlı yağlı transformatörleri tanımlar.Bunlar,
üç fazlı yüksek gerilimden alçak gerilime veya yüksek gerilime
güç dağıtımı içindir. Standart transformatörlerimiz, makul
iklimlerde kullanılmak üzere tasarlanmış olup, dahili ve harici
olarak kullanılabilir. Yükleme kapasitesi IEC-60076-7’ye
uygun olacak şekilde tasarlanmıştır. Dağıtım transformatörleri
tam kapalı hermetik tip (kazan tamamıyla yağ ile doldurulmuş)
olabilir veya yağ genleşme deposu ile teçhiz edilmiş olabilir.
Kazanlar, transformatörün yeterli soğumasını sağlayan esnek
dalga duvarları (finler) ile donatılmıştır. Hermetik transformatörlerin bir avantajı da yağın hiçbir zaman atmosferle temas
etmemesi dolayısıyla periyodik yağ analizinin önlenmesidir.
Transformatörlerimiz, dahili ve harici kullanımlar için direğe
veya yere monte edilebilirler.
04 ABB Dağıtım Transformatörleri I ABB Dağıtım Transformatörleri
Standart özellikler
Dalgalı duvarlı kazan
DIN normlarına uygun YG ve AG buşingleri
Boşta kademe değiştiricisi
Yağ boşaltma vanası
Kapakta yağ doldurma tapası
Kaldırma kulakları
Topraklama terminalleri
Güç plakası
Mineral yağ (katkılı veya katkısız)
Basınç emniyet vanası
Kontaklı termometre
Çok fonksiyonlu hermetik koruma rölesi
Genleşme depolu transformatörler için ilave olarak:
Manyetik yağ seviye göstergesi
Buchholz rölesi
Depo üzerinde yağ doldurma tapası
Hava kurutucusu
Talebe göre, farklı boyut ve teknik özelliklerde geniş bir ürün
yelpazesi tasarlanıp üretilebilir.
Yapısal Özellikler
Komple Transformatör
Yağ seviye göstergesi
Basınç emniyet vanası
Ark boynuzu
Buşingler
Kadranlı Kontaklı termometre
Güç plakası
Dalga duvarlı kazan
Terminal kutusu
Boşaltma vanası
Aktif kısım
AG buşingi
YG buşingi
Koruma rölesi
Kaldırma kulakları
Kademe değiştirici
YG bağlantısı
Çekirdek
Boyunduruk klempi
Sargılar
Boyunduruk klempi
ABB Dağıtım Transformatörleri I Yapısal Özellikler 05
Teknik Özellikler
ABB Teknolojisi
Transformatörlerimiz, müşterilerimize yüksek kalitede ve güvenilir ürünler sağlamak için üretilmektedir. ABB, bütün fabrikalarında kullanılmak üzere, dizayn standartları, imalat cihaz ve
proseslerini tanımlayan bir Ortak Teknoloji (CT) platformu geliştirmiştir. Bu teknolojinin kullanılması, müşterilerimize yüksek
kaliteli ve tutarlı ürünler garanti etmemizi sağlar.
Bu teknolojinin kullanımı ile:
- Ürünlerin standardizasyonu
- Üretimin otomasyonu
- İstikrarlı proses ve kalite
- Yüksek güvenilirlik
Sağlanmaktadır.
Çekirdek
Manyetik devre, üç bacak ve iki boyunduruktan oluşur, bacak
ve boyunduruk sacları köşelerde uc uca 45˚ açılı olarak birleşir.
Kullanılan sac, soğuk çekilmiş kristalleri yönlendirilmiş, yüksek
magnetik özellikli silisli sacdır. Çekirdek, titreşimi azaltmak için,
klempler ile sıkıştırılarak monte edilir. Boşta çalışma kayıplarını
azaltmak için köşe birleştirmelerinde kademeli dizim (step lap)
tekniği kullanılır. Çekirdek geometrisi ve kullanılan silisli sac,
transfoormatörün boşta kayıp ve gürülütü seviyesini tayin eder.
06 Teknik Özellikler I ABB Dağıtım Transformatörleri
Çekirdek sacları tam otomatik modern makinalarla kesilir ve
bacak ve boyundurukları oluşturmak üzere otomatik olarak
dizilir.
Teknik Özellikler
Sargılar
Sargılar, elektrolitik bakır yada alüminyum iletken ve yalıtkan
malzemeler ile yapılmaktadır. YG sargıları emaye veya kağıtla
yalıtılmış yuvarlak veya dikdörtgen tel ile sarılmaktadır. AG
sargıları ise levha yada kağıtla yalıtılmış tel yada emaye kaplı
tel ile sarılmaktadır. Sargılar müşterilerin talep ettiği yalıtım
seviyesine ve IEC 60076-5’te belirtilen kısa devrelere
dayanacak şekilde tasarlanır.
ABB Dağıtım Transformatörleri I Teknik Özellikler 07
Teknik Özellikler
Boşta kademe değiştirici
Kademe değiştirme işlemi transformatörler enerjisiz durumda
iken YG sargılarına bağlı, üst boyunduruk ve kazan kapağı
arasında yatay bir şekilde yerleştirilmiş boşta kademe değiştirici düzeneği ile yapılmaktadır. Kumanda kolu kapak üzerine
yerleştirilmiş olan kademe değiştirici, transformatör enerjisiz
iken çalıştırılmalıdır. Kademe değiştiriciler, kademe ayarı iki
pozisyon arasında kalmayacak şekilde dizayn edilirler. Bu mekanizma aynı zamanda istenirse transformatör devredeyken
kilit altına da alınabilir.
Yalıtım yağları
Hem katkılı hem katkısız mineral yağların elektriksel ve kimyasal özellikleri IEC standartlarına uygundur ve PCB ile PCT
içermezler. Ayrıca ABB’nin kendi çözümü olan ve tanıtımını
yaptığı BİOTEMP; elektrik transformatörlerinde kullanılan
bitkisel özlü bir dielektrik yalıtım yağıdır. Bu ürün, transformatörlerden olası yağ sızmalarında çevreye daha az zarar veren
bir yağdır.Özel istekler olduğu takdirde daha farklı transformatör yağları da kullanılabilmektedir.
08 Teknik Özellikler I ABB Dağıtım Transformatörleri
Kazan ve Kapak
Kazan duvarları dalgalı saç soğutma yüzeylerinden oluşur.
Taban, dalga duvarları ve kapak çerçevesi birbirine kaynatılarak kazan oluşturulur. Tüm kaynaklar sızdırmazlık testine tabi
tutulmaktadır. Tüm koruma elemanları flanşları, buşingler,
kademe değiştirici kolu ve kaldırma kulakları kapağa yerleştirilir. Kapak kazan çerçevesine civatalarla tutturulur.
Tekerlek taşıyıcıları kazanın alt kısmına kaynatılır, tekerlekler ise
transformatörün hem enine hem de boyuna hareket etmesini
sağlamaktadır. Bitmiş kazan, CENELEC HD 428.6 S1 standardına göre test edilir ve onaylanır. Hermetik tip transformatör
kazanlarına, 30 yıllık bir çalışma zamanını simüle eden
10.000’den fazla döngüden oluşan özel ömür testleri uygulanmış ve olumlu sonuçlar alınmıştır.
Terminal Kutusu ve Kablo Kutuları
Transformatörlerin YG ve AG buşinglerinin üzerine, istem dışı
dokunmaya yada dış ortam koşularına karşı koruma amacıyla,
talebe göre kablo kutuları konulabilir. Kablo kutuları, üstten,
alttan, yandan kablo girişlerine göre farklı şekilde tasarlanabilir.
İstenildiği takdirde AG bara kanalları için gerekli flanşlı bağlantılar da tasarlanabilir.
Standart kablo kutuları hava ile doludur.Talep edilirse yağlı tip
olarak tasarlanabilir.
Genleşme Deposu ve Yağ Seviye Göstergesi
Genleşme depolu tip transformatörler, kapak üzerine monte
bir yağ genleşme deposuna sahiptir. Yağ seviyesi 20˚C’de
buşinglerde yeterli yağ yüksekliği elde edilecek şekilde ayarlanır. Yağ seviyesinin gösterilmesi, manyetik olarak çalışan
ibreli bir cihazla sağlanmaktadır. Bu cihazın gösterge camı kırılsa dahi yağ kaçağı ya da eksilmesi meydana gelmez. 400
kVA’dan büyük bütün trafolarda kazan ve genleşme deposu
arasına Buchholz rölesi yerleştirilir.
Yüzey Hazırlama ve Boyama
Bütün metal yüzeyler özenle kumlanır. Metal yüzeyler bir kat
epoksi boya ile boyanır. Son kat boyası ise birkaç kattan
oluşmaktadır. Alternatif olarak, yüksek aşındırıcı özelliği olan
ortamlar için, sıcak daldırma galvaniz kaplaması da yapılabilir.
Tüm transformatörler standart olarak RAL 7033 ile boyanmaktadır ancak müşteri isteklerine bağlı olarak diğer renklerle de
boyanabilmektedir. Farklı çevre koşullarına uygun detaylı
boyama yöntemleri de mevcuttur.
ABB Dağıtım Transformatörleri I Teknik Özellikler 09
Aksesuarlar
Kurutma ve Yağ Doldurma
Sargı çekirdek montajı ve tüm elektriksel bağlantıların yapılmasının ardından aktif kısımlar fırında kurutulur. Bu işlem esnasında izolasyon malzemesi kurur ve kağıt üzerindeki epoksi
yapışkan sargı katmanlarının birbirine yapışmasını sağlar. Son
olarak, transformatör vakum altında filtrelenmiş ve gazdan
arındırılmış yağ ile doldurulur.
Busing ve Terminaller
Buşingler DIN standartları 42530 ve 42531’e uygundur. Hasar
gören herhangi bir porselen izolatör kapak açılmadan değiştirilebilir (YG için), ancak bu yapılırken yağ seviyesi kapak seviyesinin altına kadar düşürülmelidir.
İsteğe bağlı (opsiyonel) aksesuarlar ve özellikleri
Kadranlı termometre
(kontaklı yada kontaksız)
Basınç emniyet vanası
(kontaklı yada kontaksız )
10 Aksesuarlar I ABB Dağıtım Transformatörleri
Yağ seviye
göstergesi
YG tarafında geçmeli
tip buşingler
Kontaklı yağ seviye
göstergesi
Hermetik
koruma cihazı
Terminal kutusu
Tasarım
Müşteri şartnameleri ve gereksinimleri, herbir transformatörün
tasarım ve üretimi açısından başlangıç noktasını oluşturmaktadır. Transformatörlerin tasarımı, geliştirilmiş tasarım programlarıyla, müşteri gereksinmeleri ve modern üretim yöntemleri
gözönüne alınarak yapılır.
Transformatörler standartlaştırılmış eleman ve cihazlar
kullanılarak sipariş üzerine imal edilmektedir. Tüm tasarım ve
üretim süreçlerinde son derece geliştirilmiş sistemlere sahip
bilgisayar proğramları kullanılmaktadır. Bu sistem ve prosedürler, kazanılmış know-how kadar Araştırma ve Geliştirme bölümünden aktarılan son bulgulara ve üretim esnasında kazanılan
tecrübelere de dayanmaktadır.
ABB transformatörü satın almak için iyi nedenler
Müşteri beklentileri bakımından
Müşteri Menfaatleri bakımından
1 Yüksek kalite standartlarını esas alan teknoloji
1 Yüksek güvenilirlik ve uzun ömür
2 Tutarlı ve güvenilir imalat prosesleri
2 Sürdürülebilir yüksek kaliteli ürünler
3 Kısa ve zamanında teslimat
Öngörülebilir kalite
4 Profesyonel ve deneyimli tedarikçi
Güvenilir teslim süreleri
5 İlave üstünlükler
3 Azalan stok ihtiyaçları ve iyileştirilmiş nakit akışı
6 Çevreye uyumluluk
4 Azalan yönetim ve orta vadeli planlama ihtiyaçları
7 Düşük işletme maliyeti
Hızlı ve uygun cevaplar
8 Bir bütün olarak ele alındığında, ABB güvenilir bir iş ortağıdır.
Müşteri için ürün optimizasyonu
Her uygulama için optimumlaştırılmış transformatör çözümü
Özel uygulama için danışmanlık desteği
5 Tüm talepler için tek tedarikçi
6 Düşük çevresel etkiler
7 Düşük yalıtım ve işletme maliyeti
8 Sürekli bir iş ortağı
ABB Dağıtım Transformatörleri I Tasarım 11
Teknik Veriler
Standartlar
Transformatörler IEC 60076 standardına uygundur.
Ortam sıcaklıkları ve sıcaklık artış sınırları
En yüksek ortam sıcaklığı
En sıcak ayın aylık ortalaması
Ortam sıcaklığının yıllık ortalaması
Tepe yağ sıcaklık artışı
Ortalama sargı sıcaklık artışı Transformatörler, yukarıda belirtilen anma değerlerinde standart özelliklerde üretilmektedir. İstenildiğinde transformatörler
farklı anma değerlerinde de imal edilebilir.
40˚C
30˚C
20˚C
60K
65K
Transformatörlerde A sınıfı (105˚C) yalıtım malzemeleri
kullanılır.
Dayanım gerilimleri ve toleranslar (Tablo 1)
MSV
En yüksek şebeke gerilimi, kVrms
LI
Darbe gerilimi,kV tepe değer
AC
Şebeke frekanslı dayanım gerilimi kVrms
Verim ( )
Transformatör verimi aşağıdaki şekilde hesaplanır:
= 1-
Po+n².Pk
n.S.cos + P o + n².Pk
Po
Pk
S
n
cos
=
=
=
=
=
Boşta kayıp, kW
Anma gücündeki yük kaybı, kW
Anma gücü, kVA
Yük faktörü,
Güç faktörü
Paralel çalışma
İki yada daha fazla sayıdaki transformatörün paralel çalışması
için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
MSV
3,6
7,2
12
17,5
24
36
LI
40
60
75
95
125
170
AC
10
20
28
38
50
70
Toleranslar
+%15
Boşta kayıp, Po
+%15
Yükte kayıp, P k
%10
Toplam kayıplar, Po+Pk
Empedans gerilimi, Uz
±%10
Gerilim oranı
±0,5% ya da kısa devre geriliminin
1/10’u (en düşük değer uygulanır)
Anma değeri / gücü
Boşta alçak gerilim
400 V
Frekans
50 Hz
YG ayar kademeleri
±5% veya ±2x2,5%
Vektör grubu
50-160 kVA Yzn5 yada Yzn11
250-2500 kVA Dyn5 veya Dyn 11
12 Teknik Veriler I ABB Dağıtım Transformatörleri
Vektör grupları aynı vektör pozisyonunda olmalıdır, örneğin
Dyn 11 ve Yzn 11 gibi.
Transformatör gerilim oranları arasındaki farklar %1’i
geçmemelidir.
Bir transformatörün kısa devre gerilimi, paralel çalışan diğer
transformatörlerin kısa devre gerilimi ortalamasından %10’dan
fazla sapmamalıdır.
Farklı kısa devre gerilimleri durumunda, transformatörler aynı
gerilim düşümüne sahip olacak şekilde yükü paylaşırlar.
Gerilim düşümü yükle orantılıdır. Sürekli paralel çalışmada
transformatörlerden herhangi birinin aşırı yüklenmesini
önlemek amacıyla, çıkan toplam yük en düşük kısa devre
gerilimli transformatör tarafından belirlenir.
Teknik Veriler
Örnek
İki transformatör paralel çalıştırılmalıdır.
S1 = 300 kVA Uz1 = 4%
S2 = 500 kVA Uz2 = 5%
Bu şartlarda, sargının son sıcaklığı izin verilen değeri geçmeyecektir. Aynı şartlar altında yeni bir aşırı yükleme, sargı
sıcaklığı sabit hale gelene yani yaklaşık 6 saat sonraya kadar
tekrar etmemelidir.
Transformatör-1’in 300 kVA’daki anma yükü, % 4’lük bir gerilim düşümüne sahip olacaktır. Transformatör-2 için anma yükü
ise 4/5 oranında yani 400 kVA olacaktır. Dolayısıyla, bu iki
transformatörden, hiçbiri aşırı yüklenmeden alınabilecek toplam
yük (300+400)kVA=700 kVA’dır.
Gürültü seviyesi
Gürültü seviyesi DIN 45635/VDE’ye standartlarına göredir. Aşırı yük kapasitesi
Transformatörler IEC 60076-7 yükleme standartlarına uygun
olarak aşırı yüklenebilir. 20˚C ortam sıcaklığında %70 oranında
sürekli bir ön yüklemeden sonra transformatör her 24 saatte
bir 2 saat süreyle %140 yükte transformatörün ömrünü azaltmaksızın yüklenebilir (bu iki saatin bir bölümünde sargı sıcaklığı
105˚C’yi aşabilir).
Kısa devre dayanımı
Transformatörler, terminalleri üzerinde doğrudan bir kısa devreye dayanacak şekilde tasarlanmaktadır. Dinamik dayanım
kabiliyeti, bağımsız uluslararası laboratuarlar tarafından
IEC 60076-5 standartlarına göre test edilerek belirlenir.
% Yük
% Yük
Dakika
Saat
Şekil-1 % 50 sürekli önyüklemedeki aşırı yükleme grafiği
Dakika
Saat
Şekil-2 %75 sürekli önyüklemedeki aşırı yükleme grafiği
Şekil-1 ve 2’deki grafiklerde a eğrsi 30˚C, b eğrisi 20˚C ve c eğrisi 10˚C ortam sıcaklıklarındaki aşırı yükleme değerlerini göstermektedir.
ABB Dağıtım Transformatörleri I Teknik Veriler 13
Testler
Transformatörler IEC 60076 Standardına göre test edilirler.
Rutin test ve kontroller her transformatör üzerinde sevkiyattan
önce yapılır.
Rutin Testler :
- Gerilim çevirme oranının ölçülmesi ve vektör grubunun
tayini IEC 60076-1
- İzolasyon direnci IEC 60076-1
- Uygulanan gerilim testi (toprağa karşı yalıtım) IEC 60076-3
- Endüklenen gerilim testi (sargı izolasyonu) IEC 60076-3
- Boşta kayıp ve boşta akımın ölçülmesi testi IEC 60076-1
- Sargı direnci IEC 60076-1
- Kısa devre gerilimi ve yükte kaybın ölçülmesi testi
IEC 60076-1
- Koruma elemanlarının test ve kontrolü
14 Testler I ABB Dağıtım Transformatörleri
Tip testleri talep üzerine yapılır. Müşteri isteği üzerine trafolara
aşağıdaki kabul testi / özel testler uygulanabilir.
-
Darbe deneyi IEC 60076-3
Sıcaklık artışı testi IEC 60076-2
Gürültü seviyesinin ölçülmesi IEC 60076-10
Kısmi deşarj testi IEC 60076-3
ABB Kalitesi
ABB trafolarının üretildiği tüm üretim tesisleri ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001 standardlarına göre
sertifikalandırılmışlardır.
Kalite
ABB olarak, kaliteli ürün, sistem ve hizmet sağlayarak ve tüm
faaliyetlerimizde en yüksek kalitenin sağlandığına emin olarak
müşteri beklentilerini karşılamayı ve daha ileri götürmeyi
taahhüt ederiz.
Çevre
ABB olarak çevreye etkimizi azaltmak için çaba göstermekteyiz. Ayrıca, müşterilerimizin çevreye etkilerini azaltırken,
performanslarını artırmalarını sağlamaktayız. Müşterilerimizin
enerji ve tabi kaynak kullanımını azaltmalarını sağlayan, kaynak
verimliliğine sahip ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasını kolaylaştıran ürün ve sistemler geliştirmekteyiz.
Sağlık ve Güvenlik
Tüm faaliyet alanlarımızda, çalışanımız olsun olmasın herkesin
sağlık ve güvenliğini koruyacak bir iş ortamını sürdürmeyi
taahhüt etmekteyiz. Kabul edilebilir çalışma şartlarını sağlamak
için gerekli sistemler oluşana kadar yapılması gerekenleri
müşterilerimiz ve tedarikçilerimiz ile görüşürüz. Güvenli, uygun
zaman ve bütçeyle, tam olarak ve doğru kalitede teslimat
yaparız.
ABB Dağıtım Transformatörleri I ABB Kalitesi 15
ABB Kalitesi
16 ABB Kalitesi I ABB Dağıtım Transformatörleri