fizik deneme - 1.indd

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI
2013 ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ
FİZİK ÖĞRETMENLİĞİ
DEĞERLENDİRME RAPORU,
SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ
Temmuz, 2013
FİZİK ÖĞRETMENLİĞİ
2013 KPSS ÖABT Fizik Öğretmenliği testi sorularının genel anlamda öğretici ve kapsayıcı sorulardan oluştuğu görülmektedir. İlk
kez uygulanan öğretmenlik alan bilgisi sınavında soruların ağırlıklı olarak lise müfredatında yer alan konulardan geldiği ancak 35. ve
37. soruların daha seçici sorular olduğu görülmektedir. Işık teorileri ve yay dalgalarından soru gelmemiştir. Alan eğitimi kısmında ise
yoğun olarak güncellenen fizik öğretim programlarından soru sorulmuştur. Yöntem-teknik, öğrenme psikolojisi, ölçme değerlendirme
ve fizik bilgisi harmanlanmıştır demek mümkündür.
Soru No:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Dalgalar (Su Dalgaları)
Dinamik
Dinamik
Çembersel Hareket
Enerji
Enerji
Genel Çekim
Kesişen Kuvvetlerin Dengesi
İtme ve Momentum
Eylemsizlik Momenti
Elektrostatik
Elektrostatik
Elektrik
Elektrik
Sığaçlar
Alternatif Akım
Elektrik
Manyetizma
Manyetizma
Manyetizma
Isı ve Sıcaklık
Basınç
Kaldırma Kuvveti
Madde ve Özellikler
Isı Ve Sıcaklık
Soru No:
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
Optik
Elektromanyetik Dalgalar
Sesde Dopler Olayı
Optik
Optik
Görelilik
Görelilik
Elektromanyetik Dalgalar
Fotoelektrik
Kuantum Mekaniği
Enerji Seviyeleri
Yarı İletkenler
Radyoaktivite
Radyoaktivite
Atomaltı Parçacıklar
Fizik Öğretim Programı
Yapılandırmacılık
Kavram Yanılgısı
Fizik Öğretim Programı
Fizik Bilgisi
Fizik Öğretim Programı
Bağımlı, Bağımsız Değişkenler
Fizik Bilgisi Doğası
Modelleme
Fizik Bilgisi
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
FİZİK ÖĞRETMENLİĞİ
1. Bu testte 50 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kağıdının Fizik Öğretmenliği Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
1.
Aynı derinlikteki denizde v, 2v büyüklüğündeki hızlarla
ilerleyen teknelerin suda oluşturdukları dalgaların suya
göre ilerleme hızlarının büyüklükleri sırasıyla v1, v2 dir.
3.
Sürtünmesiz raylar üzerinde birbirlerine bir halatla
bağlı K, L vagonları, L vagonuna bağlı başka bir halatı çeken F büyüklüğündeki kuvvetle hızlandırılıyor.
Buna göre,
I.
v1 = 2v2
II.
v2 = 2v1
III.
v1 = v2
Halatın K vagonuna bağlı ucundaki gerilme kuvvetinin büyüklüğü TK ve aynı halatın L vagonuna
bağlı ucundaki gerilme kuvvetinin büyüklüğü TL
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
eşitliklerinden hangileri doğru olabilir?
B) Yalnız II
A) Yalnız I
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
(Halatların kütlesi ihmal edilecektir.)
Çözüm: Su dalgasının suda ilerleme hızı sadece ve sadece su derinliğine bağlıdır. Dolayısıyla teknelerin oluşturdukları dalgaların suya göre hız büyüklükleri birbirine eşittir.
A) TK<F
B) TK< TL
D) TL< TK
v1 = v2 'dir.
C) TK= TL = F
D) TL< F
Cevap C
2.
Çözüm: Bir ipteki bütün gerilmeler aynı büyüklüktedir.
Dolayısıyla
Sürtünmesiz yatay düzlemler üzerindeki her biri 3 kg
kütleli K, L kutuları şekildeki düzenekler aracılığıyla
hareket ettiriliyor.
K
L
a
a
K
L
3 kg
3 kg
TK = TL 'dir.
F
K + L 'yi çekiyor.
TK K'yi çekiyor.
Dolayısıyla F > TK olur.
1 kg
F > TK = TL 'den
F=10N
Cevap A
K kutusunun ivmesi aK ve L kutusunun ivmesi a
L
a
olduğuna göre K oranı kaçtır?
4.
aL
(g=10m/s2), sürtünmesiz makaraların kütlesi ihmal
edilecektir.)
A)
2
B)
3
3
4
C) 1
D)
4
3
E)
3
2
Çözüm: Fnet = m ⋅ a'dan
K kutusunun ivmesi,
1 : 10 = (3 + 1) : aK & aK =
L kutusunun ivmesi,
10
10 = 3 aL ⇒ a =
L
3
5
aK
5:3
3
=
= 2 =
aL 10 2 : 10 4
Çembersel hareketle ilgili,
I.
Cisme etki eden net kuvvet hıza dikse o cisim
daima çembersel hareket yapar.
II.
Çembersel hareket yapan cismin hızı sabittir.
III.
Çembersel hareket yapan cisme etkiyen bileşke
(net) kuvvet sıfırdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
5
B) Yalnız II
D) I ve III
2
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Çözüm: Çembersel harekette her zaman merkeze yönelik merkezcil kuvvet vardır. Bu kuvvet daima merkeze
yöneliktir ve hıza diktir.
Hızın büyüklüğü sabit, yönü değişkendir. Buna göre I.
yargı doğru, II. ve III. yargılar yanlıştır.
3
Cevap A
Cevap B
3
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
5.
000000000
Yoğunluğu 10 kg / m3 olan bir malzemeden yapılmış
ve boyutları şekillerde belirtilen türdeş cisimler Şekil
I’deki gibi üst üste durmaktadır.
2m
4m
yerden hK yükseklikteki P noktasında durup geri
2m
10m
2,5m
Düşey kesiti şekildeki gibi olan OP yolunun O noktasından v büyüklüğündeki hızla gönderilen K cismi,
dönüyor. Kütlesi K’ninkine eşit olan ve kaymadan
4m
10m
4m
6.
yuvarlanan L küresi ile M silindiri de aynı hızlarla O
8m
8m
4m
Şekil I
Şekil II
noktasından gönderildiklerinde; L küresi hL , M silindiri
2,5m
de hM kadar yükseldikten sonra durup geri dönüyor.
P
Bu cisimleri Şekil II’deki konuma getirmek için
yapılması gereken iş kaç kJ’dir?
A) 2,4
B) 24
C) 56
D) 72
E) 128
hK
K
v
Çözüm: V = a ⋅ b ⋅ c'den
malt = 10 ⋅ 4 ⋅ 8 ⋅ 2,5 = 800 kg üstteki cismin kütlesi,
Başlangıçta L ve M’nin açısal hızları birbirine eşit
müst = 10 ⋅ 10 ⋅ 4 ⋅ 2 = 800 kg'dir. Yapılan iş,
olduğuna göre; hK, hL, hM arasındaki ilişki nedir?
W = ∆PE ⇒ W = PEson − PEilk
(Sürtünmeler ihmal edilecektir.)
W = 800 ⋅ 4 ⋅ 10 + 800 ⋅ 10 ⋅ 10 − (800⋅2⋅10+800⋅9⋅1)
3
3
3
yatay
O
A) h = h = h
M
K
L
3
W = 32 ⋅ 10 + 80 + 10 − (16 ⋅ 10 + 72 ⋅ 10 )
W = 112 ⋅ 103 − 88 ⋅ 103 = 24 ⋅ 103j = 24kj
B) hK < hL < hM
D) hK < hL = h
M
Not: Bu soruda yer çekimi ivmesi verilmemiş ama biz
g = 10m/s2 alarak işlem yaptık.
C) hK < hM < hL
D) hL = hM < hK
Çözüm: K cismi sadece öteleme hareketi, L ve M cisimleri hem öteleme hem de dönme hareketi yapıyor.
Enerjinin korunumundan K için,
Cevap B
1
2
mv2 = mghK
L için,
1
2
1
2
1
2
mv2 +
1 2
w : I = mghL
2
mv2 +
1 2 2 2
w : mr = mghL
2
5
mv2 +
7
10
1
5
m w2 : r2 = mghL
S
2
v
mv2 = mghL
M için
1
2
1
2
1
2
3
4
mv2 +
1 2
w I = mghM
2
mv2 +
1 2 1
w : : mr2 = mghM
2
2
mv2 +
1
4
m : w2 : r2 = mghM
S
2
v
mv2 = mghM
Buna göre hK < hL < hM olur.
Cevap B
4
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
7.
000000000
Yer küre, kütlesi hacmine homojen olarak dağılmış bir küre olarak varsayılırsa yer çekimi ivmesinin (g) küre merkezinden olan uzaklığa göre
değişim grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olur?
8.
Küresel bir top şekildeki K ve L eğik düzlemleri arasında dengede durmaktadır.
K
L
(m: dünyanın kütlesi, G: Gravitasyon sabiti, R: dünyanın yarıçapı)
A)
g = (G
1
0
C)
m
R2
B)
)
1
r
R
g = (G
1
0
m
R2
g = (G
0
g = (G
1
r
R
E)
0
g = (G
1
0
m
R2
R2
R
37o
)
NK, L düzlemininki NL olduğuna göre,
r
m
R2
kaçtır?
NK
NL
oranı
(cos37o = 0,8; sin37o = 0,6)
)
A)
r
1
B)
2
2
C)
3
NL
)
R
yatay
K düzleminin topa uyguladığı kuvvetin büyüklüğü
R
D)
)
m
3
D) 1
4
E)
4
3
NK
K
L
r
o
53o 37
53o
Çözüm: Yer kürenin içinde çekim ivmesi y = k ⋅ d ⋅ r'dir.
37o
G
Yer kürenin içinde g ile r doğru orantılıdır.
Çözüm: Lami teoremi uygulanırsa
Yer kürenin dışında çekim ivmesi
G:m
g=
'dir.
r2
G
sin 90o
NK
Yer kürenin dışında g ile r ters orantılıdır.
0, 6
=
=
NK
sin 37o
=
NL
sin 53o
NL
N
3
& K = olur.
0, 8 NL 4
İkisini birleştirerek çizim yaparsak:
g = (G
1
0
R
m
R2
Cevap C
)
r
Cevap E
5
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
9.
000000000
Cihan, elindeki iki özdeş yumurtayı düşürmüş ve aynı
yükseklikten düşen yumurtalardan birinin parkeye
düşerek kısa sürede kırıldığını diğerinin ise tüylü bir
halının üzerine düşerek kırılmayıp sekmeden durduğunu gözlemiştir.
Çözüm:
É
O
Zemin tarafından yumurtalara etkiyen kuvvetin
büyüklüğü ve itmenin değeri sırasıyla parkeye
düşen yumurta için F1 ve I1 tüylü halıya düşen için
ki ilişki nedir?
B) F1 = F2, I2 = I1
C) F2 < F1, I1 < I2
D) F2 < F1, I2 < I1
,
2
2
Her bir parçanın eylemsizlik momentini bulalım. Parça,
ları, O noktası etrafında aynı yönde dönen boyları ,
2
m
kütleleri
olan iki çubuk olarak düşünebiliriz.
2
Tüm çubuğun eylemsizlik momenti iki parçanın eylemsizlik momentinin toplamına eşittir.
1
m ,
m ,
m,2 = k : : ( ) 2 + k ( )
12
2 2
2 2
F2 ve I2 olduğuna göre, F1 ve F2 ile I1 ve I2 arasında-
A) F1 = F2, I1 = I2
,
E) F2 < F1, I1 = I2
1
m,2 =
12
Çözüm: Parke zemin, tüylü bir halıdan daha sert
olduğundan parke zemine düşen yumurtanın etkileşme
süresi, tüylü halı zemine düşen yumurtanın etkileşme
süresinden daha kısadır. Yumurtalara uygulanan itme,
yumurtaların momentum değişimlerine eşittir.
1
m,2 =
12
k=
Yumurtalar aynı yükseklikten bırakıldıkları için parke
ve tüylü halıya çarpma hızları eşittir. Son hızları sıfır
olduğu için yumurtaların momentum değişimleri eşittir.
Bu yüzden
1
3
k
8
k
4
k
: m,2 +
8
: m,2
m,2
olur.
Bir nokta etrafından dönen çubuğun eylemsizlik momenti
parçaların eylemsizlik momentleri toplamına eşittir.
É
I
I1 = I2 olur.
II
P
I1 = F1 ⋅ ∆t1
I2 = F2 ⋅ ∆t2'dir.
,
∆t1 < ∆t2 olduğundan F2 < F1 olur.
2
−
,
,
6
6
I. parçanın boyu
Cevap E
2,
6
,
=
3
,
2
,
−
6
=
(3) (1)
olur. Kütlesi de
m
3
3, − ,
,
+
2
6
olur.
, , 4, 2,
II. parçanın boyu + =
= olur. Kütlesi de
6 2 6
3
2m
(3)
olur.
3
I=
10. Şekildeki m kütleli ve , uzunluğundaki katı ve homoI=
jen çubuğun O noktasından geçen dönme eksenine
göre eylemsizlik momenti
1
É
É
12
P
O
m,2 'dir.
1 m , 2 1 2m 2, 2
: :e o + :
e o
3 3 3
3 3 3
m,2
81
+
8m,2
81
=
9m,2
81
1
m,2 olur.
9
Cevap C
I=
,
,
6
2
,
Aynı çubuğun, kütle merkezinden
6
uzaklığın-
daki P noktasından geçen dönme eksenine göre
eylemsizlik momenti kaç m,2 olur?
A)
1
36
B)
1
16
C)
1
9
D)
1
3
E)
1
2
6
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
11. Yarıçapları sırasıyla 2r, r olan yüklü K, L iletken
Çözüm:
küreleri birbirine dokundurulduktan sonra birbirleriyle
y
etkileşmeyecek bir uzaklıkta tutulmaktadır.
VK
qK
K
VL
2r
qL
yalıtkan
saplar
L
−q
r
R
x
0
+q
−q
Son durumda iletken kürelerin yükleri sırasıyla
qK , qL ve elektriksel potansiyelleri de VK , VL
Her bir tel parçasındaki yükleri tellerin orta noktalarında
noktasal olarak düşünebiliriz.
olduğuna göre; qK , qL ve VK , VL arasındaki ilişki
nedir?
A)
+q
R
y
Yükler
Elektriksel
potansiyeller
qL = qK
VK = VL
B)
qL = qK
VK = 2VL
C)
qL = 2qK
VK = 2VL
D)
2qL = qK
VK = VL
E)
2qL = qK
2VK = VL
+q
R
−q
R
0
R
x
R
+q
−q
oluşan elektrik alanlarını çizerek
y
Çözüm: Birbirine dokundurulan kürelerin son potansiyelleri birbirine eşit olur; yükleride yarı çapları oranında
paylaşırlar.
VK = VL ve qK = 2qL'dir.
−q
Cevap D
0
R
12. Kalınlığı ihmal edilen, çizgisel yük yoğunluğu sabit ve
çembersel simetriye sahip özdeş dört tel şekildeki gibi
yerleştirilmiştir.
y
+q
R
R
+q
−q
E=
x
R
kq
R2
+
kq
R2
=2
kq
R2
olur.
Cevap C
−q
+q
R
R
x
O
+q
+q
Buna göre, O merkezindeki elektrik alanının büq
'dir?
yüklüğü kaç k
R2
A) 0
B) 1
C) 2
D) 3
E) 4
7
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
13. Şekildeki elektrik devresinde galvanometreden geçen
Çözüm:
1 yönü
akım sıfırdır.
2 yönü
,
2Ω
ε
3Ω
+
−
R
K
M
R
G
,
Rx
6Ω
3
+ Buna göre, Rx direnci kaç ohmdur?
A) 1
B) 2
C) 4
R=
D) 9
ρ,
ve V = i : R 'dir.
r
K çubuğu 1 yönünde çekilirse eş değer direncin boyu
artar. Bu yüzden R de artar. Devreden geçen i akımı
eş
azalır.
(I. yargı yanlış.)
E) 18
,
uzunlu, uzunluğundaki çubuğun direncini R alırsak,
3
R 2,
ğundaki çubuğun direnci ,
uzunluğundaki çubuğun
3 3
2R
direnci
olur. Devreyi yeniden çizersek
3
Çözüm: Galvanometreden akım geçmediğine göre
dirençlerin çapraz çarpımları birbirine eşittir.
2 : R x = 3 : 6 & R x = 9Ω olur.
Cevap D
R/3
2R/3
2R/3
R/3
+
R eþ =
14. Dirençleri R olan, özdeş K, M karbon çubukları, şekil-
3
+
(2)
deki gibi birbirine temas edecek biçimde durmaktadır.
1 yönü 2 yönü
R eþ =
9R
6
R
6
+
2R
3
(1)
=
(2)
3R
2
olur.
M çubuğu 1 yönünde hareket ettirilip çubuklar üst üste
gelirse dirençler birbirine paralel olur.
,
R
2R
−
K
R
R
M
R
,
3
+
+ R eþ =
II.
III.
Devreden geçen i akımını artırmak için K çubuğu 1 yönünde çekilmelidir.
M çubuğu 1 yönünde hareket ettirilip iki çubuk
üst üste gelirse devreden geçen akım üç katına
çıkar.
D) I ve III
=
1
3
olur.
de çekilirse dirençler birbirine seri olur. Dolayısıyla R
eş
artar. Reş artınca da devreden geçen akım azalır. (III. yargı
yanlış.)
yargılarından hangileri doğrudur?
B) Yalnız II
i1
i2
Akım üç katına çıkar. (II. yargı doğru). M çubuğu 2 yönün-
Devreden geçen i akımını artırmak için M çubuğu 2 yönünde çekilmelidir.
A) Yalnız I
R
olur.
2
3R
V = i1 :
2 &
R
V = i2 :
2
Buna göre,
I.
−
C) Yalnız III
Cevap B
E) II ve III
8
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
15. Bir sığaca V gerilimi uygulanarak q yükü ile yüklendiğinde sığaçta U elektriksel enerjisi depolanmaktadır.
+ −
+ −
+ −
+ −
16.
K
R
X=VO sinωt
+ −
K
V
Sığaç devreden ayrılmadan levhalar arasına
dielektrik madde konulup yeterince beklenildikten sonra V, q ve U’nun değişimi aşağıdakilerden
hangisi gibi olur?
V
q
U
A)
Değişmez
Değişmez
Artar
B)
Değişmez
Artar
Artar
C)
Artar
Artar
Artar
D)
Artar
Azalır
Azalır
E)
Azalır
Azalır
Azalır
Çözüm:
XC=2R
+
+
+
+
2R
XL=R
X=VO sinωt
M
XC=2R
3R
XL= R
V=VO sinωt
Özdeş güç kaynaklarına bağlı şekildeki alternatif
akım devrelerinde, dirençleri farklı K, L, M lambalarının parlaklıkları sırasıyla PK, PL, PM, olduğuna
göre, bunlar arasındaki ilişki nedir?
−
−
−
−
(Lambalar omik direnç olarak kabul edilecektir ve
bobinlerin omik direnci ihmal edilecektir.)
A) P < P < P
K
M
L
+ −
B) PK = PL < PM
D) PM < PL = PK
C) PM < PL < PK
D) PM = PK < PL
V
Yalıtkan bir malzeme konulduğundan sığacın sığası
artar.
ε A
C = 0 'den ε0 artarsa C'de artar.
d
q = V ⋅ C 'den üretecin potansiyeli değişmediğinden V
değişmez. C arttığından q 'da artar.
1
U = qV' den q arttığından dolayı U da artar.
2
Çözüm: K lambasının bulunduğu devrenin empedansı
2 = R2 + (2R) 2 = Z = 5 R
ZK
K
L lambasının bulunduğu devrenin empedansı
ZL2 = (2R) 2 + R2 & ZL = 5 R
M lambasının bulunduğu devrenin empedansı
2 = (3R) 2 + (2R − R) 2 & Z = 10 R
ZM
M
Etkin akımları bulursak
V
V
V
iK =
, iL =
, iM =
,
5R
5R
10 R
lambanın parlaklığı lambanın gücü ile ifade edilir.
Cevap B
PK = f
PL = f
PM = f
V
5R
V
5R
2
p :R =
2
V2
5R
p : 2R =
V
10 R
2
2V2
5R
p : 3R =
3V2
10R
PK < PM < PL olur.
Cevap A
9
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
17. 12 voltluk gerilime sahip bir akü, otomobilin elektrik
devresine 20 amperlik akım verdiğinde akünün iki kutbu arasındaki potansiyel farkı 11,6 volta düşmektedir.
Ú
19. Dikdörtgen biçimindeki akım çerçevesinden, şekilde
gösterildiği yönde I akımı geçmektedir.
K
Bu akünün iç direnci kaç ohmdur?
C) 0,04
D) 0,20
E) 0,40
I
Ú
B) 0,02
Ú
A) 0
Ú
L
Ú
Çözüm:
V = ε − i : r'den
Ú
11, 6 = 12 − 20 : r
M
20r = 0, 4
r=
0, 2
10
I akımının etkisiyle K, L, M noktalarında oluşan
manyetik alan vektörlerinin yönleri aşağıdakilerden hangisidir?
= 0, 02Ω olur.
(L noktası akım çerçevesinin merkezindeyken K ve M
noktaları akım çerçevesine yeterince yakındır;
Cevap B
X : sayfa düzlemine dik ve içe doğru,
: sayfa düzlemine dik ve dışa doğru)
K
A)
B)
L
X
X
X
C)
D)
M
X
X
X
E)
Çözüm: Baş parmak akım yönünde olursa teli kavrayan
parmaklar manyetik alanı gösterir (sağ el kuralı)
En üst telden geçen akım K'daki manyetik alanın yönünü
belirler.
L'de bütün akımların oluşturduğu manyetik alanlar
X 'dir.
M'de ise en alttaki telden geçen akım manyetik alanın yönünü belirler.
18. Bazı maddeler bir dış manyetik alan içine konulduğunda oluşan tork, elektronların manyetik momentlerinin alan yönünde yönelmesine sebep olur ve madde
mıknatıslanma özelliği kazanır. Dış manyetik alan
kaldırıldığında mıknatıslanma özelliği de kaybolur.
Cevap A
Buna göre, dış manyetik alanı arttırıcı katkı
sağlayan bu tür maddelerin adı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Antiferromanyetik
B) Ferrimanyetik
C) Ferromanyetik
D) Diyamanyetik
E) Paramanyetik
Çözüm: Paramanyetik maddeler, manyetik alan içerisine
konulduklarında alanla aynı yönde çok zayıf mıknatıslanan ve alanın kuvvetli tarafına çekilen maddelerdir. Bu
maddelerin bağıl manyetik geçirgenlikleri 1'den biraz büyüktür. Yukarıdaki özellik soruda verilen özellikle aynıdır.
Cevap E
10
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
20. Dikdörtgen şeklindeki bir ilmek tel, 2T şiddetindeki
düzgün manyetik alan ortamının dışına doğru 2 m /
s lik sabit hızla çekilmektedir. Mıknatıslar arasındaki
B manyetik alanı düzgün olup diğer bölgelerde ise
manyetik alan sıfırdır.
22. İnsan vücudunun dayanabileceği maksimum
basıncın 12 atm olduğu kabul edilirse bir gölde
dalınabilecek maksimum derinlik kaç metre olur?
(1 atm =105 N / m2, g=10 m / s2, dsu = 1 g / cm3)
A) 100
N
B) 110
C) 120
D) 130
E) 140
Çözüm: Açık hava basıncı 1 atm olduğundan suyun
uygulayacağı maksimum basınç 11 atm olmalıdır.
,
B
dsu = 1
v=2 m/s
g
cm3
dsu = 103
S
= 1:
10 −3 kg
10 −6 m3
kg
m3
P = h : d : g'den
11 : 105 = h : 103 : 10 & h = 110m olur.
Cevap B
İlmeğin bir kenarının boyu , = 50 cm olduğuna
göre, ilmekte indüklenen emk’nin mutlak değeri
kaç volttur?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
Çözüm:
ε= −B:V:,
ε = −B : V : ,
ε= 2:2:
1
2
ε = 2 volt
Cevap B
23. Su dolu özdeş taşırma kaplarının içine eşit hacimli üç
farklı cisim atıldığında denge konumu şekildeki gibi
oluyor.
21. Yer küre yüzeyi, deniz ve kara parçalarından meydana gelmiştir. Deniz suyunun sıcaklığı, kara parçasının
sıcaklığına göre kış aylarında daha yüksek olurken
yaz aylarında daha düşüktür.
Bunun nedeni,
I.
Suyun özısısı kara parçasınınkine göre daha
yüksektir.
II.
Birim zamanda suyun soğurduğu enerji kara parçasına göre daha azdır.
III.
Suyun ısıl eylemsizliği kara parçasınınkine göre
daha yüksektir.
K
Bu durumda K, L, N kapları tartıldığında kütleleri
sırasıyla mK, mL, mN olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?
yargılarından hangileri olabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
N
L
A) m < m < m
N
L
K
C) Yalnız III
B) mK < mL < mN
D) mK = mL = mN
E) I, II ve III
C) mK < mL = mN
E) mK = mL < mN
Çözüm: Taşırma kabına bırakılan cisimler yüzüyor ya da
askıda kalıyorsa kütlesi kadar sıvı taşırır. Batıyorsa taşan
sıvının kütlesi cismin kütlesinden küçük olur. Dolayısıyla
taşırma kabının kütlesi artar.
Çözüm: Öz ısısı büyük olan maddeler geç ısınır geç
soğur. I. yargı doğru. Birim zamanda suyun soğurduğu
enerji kara parçasına göre daha fazladır. II. yargı yanlış.
Isıl eylemsizlik bir maddenin ısı iletkenliği ve birim hacimdeki ısı sığası ile ilgili bir kavramdır. Isıl eylemsizliği
büyük olan maddelerin ısı iletkenliği ve birim hacimdeki
ısı sığaları büyük olur. III. yargı da doğrudur.
Bu yüzden
mK = mL < mN olur.
Cevap E
Cevap D
11
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
24. Yer kürenin atmosferini oluşturan; azot, oksijen,
hidrojen gibi gazlar yer kürenin çevresinde onlarca
kilometre (−40 km) yarıçapında küresel bir hacme
dağılmıştır.
26. Gökyüzüne bakıldığında tonu değişse de genellikle
mavi renkte görünür.
Gökyüzünün mavi renkte görünmesinde etkili
olan ışık olayı aşağıdakilerden hangisidir?
Atmosferi oluşturan bu gazların uzayın derinliklerine dağılmadan bir arada durmasının nedeni,
A)
Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
mavi dışındaki ışığı soğurması
B)
Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin;
mor, mavi ve yeşil ışığı diğerlerine göre daha
fazla saçması
I.
Atmosferi oluşturan gazlara etkiyen yer çekim
kuvveti, diğer kütle çekim kuvvetlerine göre daha
büyüktür.
II.
Atmosferi oluşturan gazların ortalama hızları, yer
yüzünden kurtulma hızlarından küçüktür.
C)
Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
kırmızı ışığı yansıtması
III.
Atmosferin, deniz seviyesine yakın bölgelerde
yoğunluğu dış bölgelerine göre daha fazladır.
D)
Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
sadece mavi ışığı kırınıma uğratması
E)
Atmosferdeki azot ve oksijen gibi moleküllerin,
sadece mavi ışığı kırılmaya uğratması
yargılarından hangileriyle ilgilidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. yargının olayla hiç ilgisi yoktur.
Çözüm: Işık atmosferden geçerken ortamdaki parçacıklardan etkileniyor. Bu etki parçacıkların büyüklüğüne
ve ışığın dalga boyuna bağlı olarak farklı şekilde kendini
gösteriyor. Eğer parçacıklar ışığın dalga boyundan çok
daha küçükse Rayleigh saçılması oluyor ve küçük dalga
boyları parçacıklarla etkileştiklerinde her yöne yayılıyor.
Gaz molekülleriyle ışığın etkileşmesinde küçük dalga
boyları (yani mavi, mor ve yeşil) daha fazla tercih ediliyor.
Daha büyük dalga boyları nispeten etkileşmeden yollarına devam ediyor.
Cevap D
Cevap B
Çözüm: Atmosferdeki gazlara etkiyen yer (dünya) çekim
kuvveti, Ay'ın, Mars'ın, Güneş'in çekim kuvvetinden
büyük olduğu için gazlar yer yüzeyinden uzaklaşamaz. (I.
yargı doğru)
Atmosferi oluşturan gazların ortalama hızları, yeryüzünden
kurtulma hızlarından küçük olduğu için gazlar yeryüzünden
kurtulamazlar. (II. yargı doğru.)
25. Deniz seviyesinde, soğuk bir günde dışarıda üstü
açık bırakılan bir kalorimetre kabının içindeki bir miktar su, şekilde gösterildiği gibi donmuştur.
K
buz
L
M
su
Buna göre; K, L ve M noktalarının sıcaklıklarıyla
ilgili olarak,
I.
K noktasının sıcaklığı 0 oC’dir.
II.
L noktasının sıcaklığı 0 oC’dir.
III.
M noktasının sıcaklığı 0 oC’dir.
27. Bir elekromanyetik dalganın manyetik alanının
genliği 3x10−7 T ise elektrik alanının genliği kaç
N / C dir?
(ışık hızı : c = 3x108 m/s)
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
B) 1x1015
A) 3x10−7
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
D) 3
C) I ve II
E) I, II ve III
C) 9x1015
E) 90
Çözüm:
E = B : c'den
Çözüm: Deniz seviyesinde buz ile suyun temas ettiği
noktalarda sıcaklık 0o C'dir. Dolayısıyla II. yargı kesinlikle doğrudur.
E = 3 : 10 −7 : 3 : 108
E = 90 N/C
Diğerleri için kesin bir şey söylenemez.
Cevap B
Cevap E
12
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
28. Bir ambulansın sireni 450 Hz frekanslı ses çıkarmaktadır.
30. Işığı kırma indisi
C) 503
(nsu =
4
3
, nhava = 1)
A) 1
D) 510
olan camdan yapılmış bir
odak uzaklığı kaç f dir?
(sesin havadaki hızı = 340 m / s)
B) 403
2
merceğin havadaki odak uzaklığı f ise su içindeki
Ambulans, hastaneye 144 km / saat hızla yaklaşırken hastanede bulunan bir kişi siren sesinin
frekansını kaç Hz olarak algılar?
A) 397
3
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
E) 594
Çözüm:
Çözüm: da = algılanan frekans
1
dk = kaynağın frekansı
f
vg = gözlemcinin hızı
3
1f 2 f11 1
R −R1 f R + R p
1 1
1
2
vk = kaynağın hızı
fa = fk f
v ! vg
v ! vk
vk = 144
vk = 40
km
saat
m
s
p 'dir.
=
f
144 : 1000m
3600s
Ambulans yaklaşırken Vk − , uzaklaşırken + alınır.
fa = 450 e
fa =
340 − 40
450 : 340
300
=
1f
3
2 −1 1 +R
f
2p
R1
4
R R
3
f1
3−2
x
x 1 8
= 2 & = : & x = 4f
f 9−8
f 2 1
olur.
340 ! 0
n
1
1
= f m − 1 pf +
p 'den
no
R R2
8
o
Cevap D
= 510 Hz olur.
Cevap D
29. Bir kalem, küresel bir aynanın 10 cm uzağına asal
eksene dik olarak yerleştirilmiştir.
Aynada, kalemin iki kat büyük ve düz bir görüntüsü oluştuğuna göre, küresel aynanın türü ve odak
uzaklığı aşağıdakilerden hangisidir?
Türü
31. Bir araç, durgun hâlden harekete başlayıp ışık hızına
yakın bir hıza kadar hızlanmaktadır.
Odak uzaklığı (cm)
A)
Çukur
10
B)
Tümsek
10
C)
Çukur
20
Bu araca ait aşağıdaki büyüklüklerden hangisi,
yerdeki bir gözlemciye göre hıza bağlı olarak
artmaz?
D)
Tümsek
20
A)
Toplam enerji
E)
Çukur
25
B)
Kinetik enerji
C)
Geçen süre
D)
Momentum
E)
Kütle
Çözüm: Çukur aynada düz görüntüler cisimden büyük
olur. Tümsek aynadaki görüntüler ise cisimden küçük
olur. Dolayısıyla ayna çukur aynadır. Çukur aynada aynaf
uzaklığındaki cismin görüntüsü aynanın arkasında f
ya
2
uzaklığında olup cismin iki katıdır.
f
= 10 & f = 20cm'dir.
2
Cevam C
Çözüm: Yerdeki gözlemciye göre, ışık hızına yakın
hareket eden araçların sadece kütlesi değişmez. Diğer
büyüklüklerin hepsi artar.
Cevap E
13
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
32. Bir elektron kaç c hızla hareket ederse toplam
enerjisi durgunluk enerjisinin iki katı olur?
34. Eşik dalga boyu 5λ olan bir metale, dalga boyu 3λ
olan fotonlar gönderildiğinde sökülen fotoelektronların
kinetik enerjisi E olmaktadır.
(c : ışığın boşluktaki hızı)
2
A)
B)
3
2
2
C)
3
2
D)
1
2
Aynı metale λ dalga boylu fotonlar gönderilirse
sökülen fotoelektronların kinetik enerjisi kaç E
olur?
E) 1
A) 2
B) 4
C) 6
D) 8
E) 10
Çözüm:
Çözüm:
E T = γmc2 = 2mc2
E foton = Ebað + Ekinetik
γ = 2 olur
1−
1−
c2 − v2
c2
v2
E=
c2
3
2
hc
5λ
+E
2hc
15λ
hc
&
λ
=
15E
2
E foton = Ebað + Ekinetik
v2
hc
c2
=
λ
p= 1
hc
5λ
+ Ekinetik
5hc − hc
5λ
= Ekinetik
4 15E
:
= Ekinetik
2
4c2 − 4v2 = c2 & 4v2 = 3c2
v=
=
3λ
1
2=
4f
hc
1
γ=
5
c olur.
Ekinetik = 6E
Cevap C
Cevap C
35. Kütlesi 0,5 miligram olan bir parçacık, birbirinden
0,6 nanometre uzaklıkta bulunan iki sızdırmaz duvar
arasında hapsedilmiştir.
Bu parçacığın taban durum enerjisi kaç J’dir?
(h = 6x10
-34
J ⋅ s)
−43
A) 2,5 x 10
33. Sürekli spektrum x-ışınları, aşağıdakilerden hangisinin sonucunda elde edilir?
A)
Hızlandırılmış elektronların bir hedefe çarptırılarak durdurulması
B)
Temel hâldeki atomun uyarılması
C)
Uyarılmış atomun temel hâle gelmesi
D)
Görünür bölge ışınlarının kırmızıya kayması
E)
Metallerin soğutulması
B) 5x10
D) 7,5 x 10−42
−43
C) 5x10
−42
E) 25 x 10−42
Çözüm:
E=
E=
n2 : h2
8mL2
(6 : 10 −34) 2
8 : 5 : 10 −7 : (6 : 15 : 10) 2
6 : 6 : 10 −68
Çözüm: Hızlandırılmış elektronlar metal bir levhaya
çarptırılarak, levhadaki hedef atomun (+) yüklü çekirdeğinden kaynaklanan coulomb kuvvetleri tarafından yavaşlatılır. Bu yavaşlatma sonucunda her enerji düzeyinde
x - ışını oluşturabildiğinden bu ışınlara sürekli spektrum
x - ışını denir.
E=
Cevap A
Cevap A
E=
'den n = 1 için,
40 : 10 −27
1
40
: 10 −41
E = 2, 5 : 10 −43 j'dir.
14
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
36. Bohr atom modeline göre, hidrojen atomunda n=2
seviyesindeki bir elektrona eşlik eden de Broglie
dalga boyu kaç a0'dır?
39. Bazı radyoizotopların bozunma reaksiyonları,
(a0 : Bohr yarıçapı)
A) π
B) 2π
C) 4π
D) 6π
E) 8π
I.
14
II.
12
III.
238
_
C → 14N + e− + v
N → 12C + e+ + v
U → 234Th + 4He
olarak verilmektedir.
Bu bozunmalardan hangileri beta bozunmasıdır?
rn = a0 :
r2 = a0 :
B) Yalnız II
A) Yalnız I
Çözüm:
n2
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Z
22
Çözüm: I ve II'deki reaksiyonlar β, III'deki reaksiyon α'dır.
1
Cevap D
r2 = 4a0
L = mvr
2:
h
π
h
= m : v : 4 : a0
2π
= P : 4 : a0 &
λ=
h
P
h
40. Maddenin yapısında bulunan parçacıklarla ilgili
aşağıdaki sınıflandırmalardan hangisi doğrudur?
= 4πa0
P
Hadron grubu
& λ = 4π a0
Cevap C
37. Bir yarıiletkenden üretilen 400 nanometre dalga
boylu ışık için yarıiletkenin enerji bant aralığı
yaklaşık kaç eV’dir?
o
B) 2,5
C) 3,1
D) 4,3
A)
Elektron
Proton ve Nötron
B)
Nötron
Proton ve Elektron
C)
Proton
Nötron ve Elektron
D)
Elektron ve Proton
Nötron
E)
Proton ve Nötron
Elektron
Çözüm: Leptonlar noktasal parçacık olup kütleleri çok
küçük olduğundan başka parçacıklara bölünemez, hadronlar kütlesi büyük olup bozularak başka bir hadrona
dönüşebilir. Elektron başka parçacıklara dönüşemediğinden lepton grubundadır. Proton ve nötron başka parçacıklara dönüşebildiğinden hadron grubuna girer.
(hc = 12400 eV A )
A) 1,2
Lepton grubu
E) 5
Cevap E
Çözüm:
E=
hc
=
λ
12400
400
41. 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim
Programı’nın vizyonunu aşağıdakilerden hangisi
en iyi şekilde ifade etmektedir?
= 3, 1 eV olur.
Cevap C
38. Kararlı bir 147 X elementinin nükleon başına düşen
bağlanma enerjisi E olduğuna göre, bu elementin
çekirdeğinin toplam bağlanma enerjisi kaç E'dir?
A)
1
14
B)
1
7
C) 7
D) 14
A)
Topluma üretken bireyler yetiştirmek
B)
Test sınavlarında başarılı öğrenci yetiştirmek
C)
Çağdaş öğrenme ve öğretme yaklaşımları
kullanmak
D)
Fizik konusunda bilgili bireyler yetiştirmek
E)
Geleceğin bilim insanlarını yetiştirmek
Çözüm: 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim
Programı'nın vizyonu, fizik dersinde öğrenilen bilgileri
günlük yaşamda kullanarak ve yapılandırmacılık anlayışıyla yaparak; yaşayarak öğrenmedir. Kazanımların
temelinde topluma üretken bireyler yetiştirmek esas
alınmıştır.
E) 21
Çözüm: Nükleon sayısı, kütle numarası demektir. Dolayısıyla 14 nükleonu olan X elementinin enerjisi 14E'dir.
Cevap D
Cevap A
15
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
43. Öğrencilerin “Hareket hâlindeki bir cisme, her zaman
hareketi yönünde etkiyen bir net kuvvet olmalıdır.”
şeklinde bir kavram yanılgısına sahip olup olmadığını
belirlemek isteyen bir öğretmen, aşağıdaki iki aşamalı
testi uygulamaktadır.
42. Bir öğretmen, ince kenarlı merceğin özelliklerini,
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı temel alınarak
geliştirilen yöntemlerden birine göre öğretmeyi amaçlamaktadır.
Buna göre öğretmen,
I.
öğrencilerin ince kenarlı merceklerle ilgili hazır
bulunuşluk düzeylerini ortaya çıkarma,
II.
ince kenarlı merceklerin odak uzaklığını tanımlatma,
III.
ince kenarlı merceklerin ışığı topladıkları noktanın yerini belirlemeye yönelik etkinlikler yapma,
a) Yukarı yönlü sürekli azalan büyüklüktedir.
IV.
ince kenarlı mercekleri keşfetme amaçlı basit
gözlemler yapma,
2. Aşama: Testin 1. aşamasındaki seçeneği
neden seçtiğinizi belirtiniz?
V.
merceklerin kullanım alanları ile ilgili örnekler verme
a) Cisim yukarı yönlü hareket ettiği için cisme
hareket yönünde etkiyen bir net kuvvet olmalıdır.
1. Aşama: Aşağıdan yukarıya doğru atılan bir
cisme yerden maksimum yüksekliğe çıkıncaya
kadar geçen sürede etkiyen net kuvvet için ne
söylenebilir?
b) Aşağı yönlü sabit büyüklüktedir.
adımlarını hangi sırada izlerse amacına ulaşmış
olur?
A)
I, II, III, IV, V
B)
I, IV, III, II, V
C)
II, III, IV, I, V
D)
II, V, III, I, IV
E)
IV, V, III, II, I
b) Yer çekimi kuvveti cisme daima etkir.
Bu testin 1. ve 2. aşamasında hangi seçenekleri
seçen öğrencilerin, bu kavram yanılgısına sahip
olduğu söylenebilir?
Çözüm: Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı temel alınarak giriş, keşfetme, açıklama, derinleştirme ve değerlendirme sırasına göre verilen örnek incelenirse sıralama:
Önce ön bilgileri yoklama (I), örnek ile ilgili öğrencilerin
kendilerinin keşfetmeleri sağlama (IV), öğretmenin
etkinlikleri (III), derinleştirme (II), değerlendirme (V)
şeklindedir.
1. Aşama
2. Aşama
A)
a
a
B)
a
b
C)
b
a
D)
b
b
E)
a veya b
b
Çözüm: "Hareket halindeki bir cisme her zaman hareket
yönünde net kuvvet uygulanmalıdır." şeklinde bir kavram
yanılgısı olan öğrenciler:
Cevap B
1. Aşamada yukarı atılan cisme:
a) "Yukarı yönlü sürekli azalan kuvvet uygulanır." diye
düşünmelidir.
2. Aşamada ise 1. aşamadaki seçeneğin seçim nedeni:
a) "Cisim yukarı yönlü hareket ettiği için cisme hareket
yönünde etkileyen kuvvet olmalıdır." diye düşünmelidir.
Cevap A
16
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
44. 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim Programı’ndaki ölçme yaklaşımıyla ilgili,
I.
Bilişsel boyut yanında duyuşsal alan da ölçülmelidir.
II.
Sonuç ile birlikte süreç de ölçülmelidir.
III.
Not verme yanında dönüt verme amaçlı da ölçüm
yapılmalıdır.
46. 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim
Programı’nda “bilgi kaynaklarının güvenilir ve geçerli
olup olmadığını kontrol etme”ye yönelik kazanım,
hangi beceri alanı altında kodlanmıştır?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A)
Bilimsel süreç becerileri
B)
Problem çözme becerileri
C)
Fizik-teknoloji-toplum-çevre etkileşimleri
D)
Bilişim ve iletişim becerileri
E)
Tutum ve değerler
E) I, II ve III
Çözüm: 2011 Fizik Öğretim Programı'nda 'bilgi kaynaklarının güvenilir ve geçerli olup olmadığını kontrol etmeye"
yönelik kazanım bilişim ve iletişim becerileri altında
kodlanmıştır.
Çözüm: 2011 yılında güncellenen Fizik Öğretim
Programı'nda ölçme değerlendirme yaklaşımında:
Bilişsel, duyuşsal, psikomotor, süreçlerin ölçülmesi, ürün
ile birlikte sürecinde değerlendirilmesi, not verme ile
birlikte dönüt - düzeltmenin de kullanılması vardır.
Cevap D
Cevap E
47. Bir öğretmen, öğrencilerinden iki farklı maddeden yapılmış aynı büyüklükteki topların hangisinin basketbol
topu olmaya daha uygun olduğunu araştırmalarını
istemiştir. Öğrenciler bu soruya cevap bulabilmek için
hava pompasıyla şişirdikleri topları, yerden aynı yükseklikten, aynı ahşap zemin üzerine bırakıp zıplama
yüksekliklerini ölçerek veri toplamışlardır.
45. Teori ve kanunla ilgili olarak,
I.
Teoriler içerik olarak kanunlara kıyasla daha kapsamlı olabilir.
II.
Kanunlar, mutlak ve değişmez doğrular içerir.
III.
Teoriler yeterince bilimsel veriyle desteklendiğinde kanuna dönüşür.
Öğrencilerin, yaptıkları deneyde sabit tutmaları
gerekirken sabit tutmadıkları değişken aşağıdakilerden hangisidir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Çözüm: Teori ve kanunla ilgili,
I. Teori kanuna göre daha kapsamlıdır. (Doğru)
A)
Topların yapıldığı madde
B)
Topların zıplama yüksekliği
C)
Zıplama zemininin yapıldığı madde
D)
Topların içerisindeki hava basıncı
E)
Topların bırakılma yüksekliği
Çözüm: Yapılan deneyde topların cinslerinin farklı olduğu, aynı büyüklükte olduğu, aynı yükseklikten bırakıldığı,
aynı ahşap zemine çarptığı soruda belirtilmiş. En uygun
top seçimi için sabit tutulması gereken değişken topların
içindeki gaz basıncıdır.
II. Kanunlar mutlak ve değişmez kanunlarıdır. (Yanlış)
III. Teoriler yeterince bilimsel veriyle kanuna dönüşür.
(Yanlış)
Cevap A
Cevap D
17
Diğer sayfaya geçiniz.
2013 - KPSS / ÖABT
000000000
48. 20. yüzyılın başlarında Planck, kuantum teorisinin
oluşumuna öncülük eden fikirleri ortaya atarken, Einstein da özel görelilik kuramını oluşturdu. Bu gelişmeler birkaç on yıl içinde, atom fiziği, çekirdek fiziği ve
yoğun madde fiziği gibi alt alanlarda devam etti.
50. Bir fizik öğretmeni, mekanik konusunu öğretmek amacıyla geliştirilmiş bir bilgisayar paket programı kullanarak
cisimlerin belirli bir yükseklikten serbest düşme sürelerinin, cisimlerin kütlesine bağlı olmadığını göstermek
amacıyla bir gösteri deneyi yapmaya çalışmaktadır.
Bu durum, aşağıda verilen fizik bilgisinin doğasıyla ilgili ifadelerden hangisine bir örnektir?
Paket programında, serbest düşmeye bıraktığı
farklı kütleli cisimlerin farklı zamanlarda düştüğünü gören öğretmen,
A)
Fizik bilgisi bazen birbirini destekleyerek gelişir.
B)
Fizik, belli sınırlılıklar içinde geçerlidir.
C)
Fizik, belli ırk ve cinsiyetlerin tekelinde değildir.
D)
Bilimsel bilginin yorumlanmasında bilim insanlarının görüş ve değerleri de etkilidir.
E)
I.
yer çekimi ivmesinin değerini sıfır yapmak,
II.
bıraktığı cisimlerin geometrik şeklini ve büyüklüğünü farklı hâle getirmek,
III.
hava sürtünme kuvvetinin değerini sıfır yapmak
işlemlerinden hangilerini yaparsa cisimlerin aynı
anda yere düştüklerini gözlemleyebilir?
Hipotez, prensip, teori ve kanun farklı kavramlardır.
A) Yalnız I
D) I ve II
Çözüm: Fizik bilgisinin doğasıyla ilgili olarak verilen örnekte bilgilerin birbirini destekleyerek daha alt alanlarda
gelişimin süreç içerisinde ilerlediği belirtilmiştir. Fizik
bilgisi doğası gereği birbirini destekleyerek sistematik
gelişimini sürdürür.
Cevap C
49. Bir öğretmen “katıların elektrik iletkenliğini” modellemek için aşağıdaki mekanik düzeneği hazırlamıştır.
Tahtadan, eğim açısı değişebilen bir eğik düzlem yapıp üzerine rastgele aralıklarla çiviler çakmıştır. Daha
sonra bu eğik düzlemin üstüne bıraktığı cam bilyelerin
hareketini öğrencilerin gözlemlemesini sağlamıştır.
Öğretmen böyle bir düzenekte, “iletkenin uçları arasındaki potansiyel farkı” kavramını aşağıdakilerden
hangisiyle modellemiştir?
Çivilerin sıklığı
B)
Cam bilyenin büyüklüğü
C)
Eğik düzlemin eğim açısı
D)
Tahta yüzeyin pürüzlülüğü
E)
Cam bilyelerin alt uçtan çıkış hızı
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Çözüm: Aynı yükseklikten serbest bırakılan cisimler
sürtünmelerinin ihmal edildiği ortamlarda aynı anda yere
düşerken kütle önemli değildir. Bu gösteri deneyinde
hava sürtünmesinin sıfır yapılması gerekmektedir.
Cevap A
A)
B) Yalnız II
Çözüm: Katıların elektrik iletkenliğini modellemek için
yapılan mekanik düzenekte bilyenin hareketi incelendiğinde çivilerin sıklığı, cam bilyenin büyüklüğü, yüzeyin
pürüzlüğü direnç ile ilgilidir. Eğim açısı yer çekimi kuvvetinin bilyeyi hareket ettiren bileşeni ile ilgilidir. Dolayısıyla
eğim açısı potansiyel fark ile eşleştirilmiştir.
Cevap C
18