Prof. Dr. Rıdvan YALÇIN

Hipertansiyon
Doğrular ve Yanlışlar
Prof. Dr. Rıdvan Yalçın
Gazi ÜTF
Kardiyoloji AD
2011
TÜRK ERİŞKİNLERİNDE
HİPERTANSİYON PREVALANSI
35
35
34
33
32
31
30
30
29
28
27
Hipertansiyon prevalansı
Erkek
Kadın
HİPERTANSİYON
Erken hastalık ve ölüm RİSKİ!
•
•
•
•
•
•
•
İnme (iskemik / hemorajik), kognitif bozukluklar
LVH, kalp yetmezliği
Koroner arter hastalığı
Atrial fibrilasyon
Periferik arter hastalığı/ anevrizma / diseksiyon
Böbrek yetmezliği
Gözde vaskülopati/ kanama
Hangi Kan Basıncı Normaldir?
Kan Basıncı Evrelendirmesi ( 18 y üstü)
JNC 7
JNC 6
SKB
DKB (mmHg)
OPTİMAL
<120
ve
<80
PREHİPERTANSİYON
120 –139
veya
80-89
-
NORMAL
<130
ve
<85
-
YÜKSEK-NORMAL
130-139
veya
85-89
NORMAL
HİPERTANSİYON:
STAGE 1
STAGE 1
140-159
veya
90-99
STAGE 2
STAGE 2
 160
veya
 100
-
STAGE 3
 180
veya
 110
HİPERTANSİF HASTAYA YAKLAŞIM
•
Kan basıncı gerçekten yüksek mi ?
•
Sekonder hipertansiyon var mı ?
•
Hedef organ hasarı var mı ?
•
Aterosklerozun diğer risk faktörleri var mı?
•
Hastanın başka hastalıkları var mı ?
KAN BASINCININ DOĞRU ÖLÇÜMÜ
•
Hastanın özellikleri
•
Ortamın özellikleri
•
Sfigmomanometrenin özellikleri
•
Ölçüm Tekniği / oskültasyon açığı
•
Beyaz Gömlek HT (İzole klinik HT)
•
Yalancı HT (Mönkeberg’in medial sklerozu)
•
Maskeli HT
National Institute for Health and Clinical
Excellence (NICE) London
www.nice.org.uk
[new 2011] indicates that the evidence has been reviewed and
therecommendation has been updated or added.
Hipertansiyon tanısının doğrulanması !
Ambulatuar Kan Basıncı Takibi
Evde Kan Basıncı Takibi
38 yaşında erkek hasta
• Baş ağrısı, ayakta baş
dönmesi
• 150/95 110/dk
• Patolojik bulgu yok.
• Evre1 HT + anksiyete
Metoprolol 100mg
• Tanı doğru mu?
• Tedavi doğru mu?
38 yaşında erkek hasta
•
•
•
•
Baş ağrısı, ayakta baş dönmesi
150/95 110/dk
Patolojik bulgu yok.
Evre1 HT + anksiyete
Metoprolol 100mg
Akşam dispne ve çarpıntı ile acilde
KB :180/110 130/dk
Akciğerde skapula altına kadar
raller+.
Kalp taşikardik
• Tanı doğru mu?
• Tedavi doğru mu?
Hangi Hastalarda Sekonder HT
Düşünelim?
30-40 yaşından önce,
55-60 yaşından sonra ani başlayan HT
Ağır hipertansiyon (180/110)
Aniden regülasyonu bozulan HT
Tedaviye dirençli HT
Hedef organ hasarı olan HT
ACE/ARB sonrası kreatinin yükselmesi
B-blokür verilince kan basıncı krizinin tetiklenmesi
Klinik olarak sekonder HT
olabilecek hastalar
•
•
•
•
•
•
•
•
Renal hastalık öyküsü , böbrek fonk. Boz.
Abdominal üfürüm, PAH (renal arter stenozu)
Açıklanamayan akciğer ödemi (feokromositoma, renal arter stz)
Paroksismal HT veya ortostatik ve adrenerjik yakınmalar
(feokromositoma)
Endokrinopati (Cushingoid görünüm, hiper-hipotiroidi, MEN vb.)
Baş ağrısı, alt extremitede kladikasyo (aort koarktasyonu)
Hipokalemi- kas krampları,zayıflık,poliürü ( Hiperaldosteronizm)
OSAS bulguları
60 yaşında kadın
•
•
•
•
Sersemlik hissi, çarpıntı
165/100 85/dk
S4 +
LVH+
PA Akc:
Aort topuzu
KMG+
ACE inh.=öksürük
Nifedipin GİTS 2x30 mg= ödem
ARB+ Diüretik 12,5
HT Takip
• Evre 2 HT
– Birkaç haftalık kısa monoterapi (kontr regülasyon,
9.1/5.5, max 20-30)
– Kombine tedavi (x5,HOH,DM,KBH, KAH, risk↑)
(J eğrisi!)
(Uyumsuz kombinasyon)
(Yan etkiler)
TEDAVİYE DİRENÇLİ
HİPERTANSİYON NEDENLERİ
Yalancı hipertansiyon, beyaz gömlek HT
YTD,Rx uyumsuzluk (kilo artışı, alkol, tuz)
İlaç yan etkisi (su ve tuz tutulumu)
İlaç etkileşimi (NSAİ, sempatomimetik, hormon vs)
Hiperaldosteronizm
Diabetes Mellitus, KBY
Obezite
Sekonder HT varlığı
]
82 yaşında kadın
•
•
•
•
Yakınma:Burun kanaması
KB 150/90 Nb:50/dk BMI=25
Apikal 2/6 sistolik üfürüm
Sağ karotiste üfürüm
•
•
•
•
•
AKŞ: 120, Kre1.5 BUN 30
Na 136, K 3, ÜA 9, TSH 5
T Kol 260, HDL 35,
Trg 250, LDL 175,
EKG, Tele, EKO
• Atenolol 100 +klortalidon 25 mg,
ASA,
• NSAI, burun damlası
• Tuz ! Sarımsak,Limon, greyfurt ?
•
•
•
•
•
•
Semptomların değeri?
Kan basıncı ölçümü?
Hedef kan basıncı?
Sadece HT kontrolü mü?
Tetkikler yeterli mi?
Sadece ilaç tedavisi mi?
• Yaş, cins, ilave hastalıklar,
yan etkiler değişiklik yapar
mı?
Uzman doktora hangi hastayı
gönderelim?
• 40 yaş altı HT
• Sekonder HT şüphesi olanlar.
• IKH,DM,KBH, KVH, HOH, risk skoru %20
• Tedaviye dirençli (3-4’lü ilaç tedavisine rağmen kontrol
altına alınamayan)
• Spesifik hastalıkları olan (İKH, KBY, İnme)
• Acil HT/akselere/feo , papil ödemi ve retinal kanama
(hemen sevk)
Uzman doktora hangi hastayı
göndermeyelim?
•
•
•
•
•
Prehipertansiyon (DM,KBY,İKH olmayan)
Evre1 (40 yaş üstü) ve/veya HOH/KVH yok
Konsülte edilmiş evre 2
Tedavi ile asemptomatik hastalar
Dirençli HT’da basit nedenleri olanlar
Özet
• İlk tanı = 4-7 gün takip
• <140/90 , sağlıklı = 5 yılda bir kontrol
• 140/90≥ AKBT normal = yıllık takip
• 140/90 ≥ AKBT 135/85 üstü= Rx+YTD (evre1) yıllık
• 160/100 ≥ AKBT 150/95 üstü= Rx+YTD (evre2) yıllık
• < 40 yaş evre1= uzman dr = tedavi yok =yıllık takip
• Kontrolsüz HT = aylık-üç aylık takipler
• 80 yaş ≥ hedef <150/90 altı
• < 80 yaş hedef <140/90, ev ölçümünde hedef <135/85
• DM,BY, proteinüri hedef <130/80