T.C / Trablusgarp Savaşı

I.Dünya Savaşı Öncesi
Gelişmeler
II.MEŞRUTİYET,
TRABLUSGARP
ve
BALKAN SAVAŞLARI
I.MEŞRUTİYET
1876 yılında ilan edildi. Kanun-i Esasi denilen
bir anaysa uygulamaya konuldu ve meclis
açıldı.
VURGU:
“Anayasa ve Meclis” tir.
ÇIKARIM:
•
•
•
•
Hukuk devleti ilkesinin benimsendiği,
Padişah yetkilerinin kısıtlandığı,
Demokratikleşme olduğu,
Halkın yönetime katıldığı.
MEBUSAN MECLİSİ
* Bu meclise; birden çok milletin
temsilcisi katılmıştır.
Bu durum:
Azınlıklara da egemenlik haklarını
kullanma yetkisinin verildiğinin,
• Demokrasi yolunda bir adım
atıldığının kanıtıdır.
•
KANUN-İ ESASİ’ye göre PADİŞAH’a
I. Meclisi kapatma,
II. Kişileri sürgün etme,
III. Çıkacak yasaları, daha meclise gitmeden
denetleme,
yetkileri verilmiştir.
BU DURUM;
•
•
•
•
Halk iradesinin gerçekleşmesini engellemiştir,
Hukuk devletine aykırı bir durumdur,
Padişaha mutlak egemenlik tanınmıştır,
Meclis üstünlüğüne yer verilmemiştir.
II. MEŞRUTİYET
1908 yılında ilan edildi. Buna göre;
• Padişahtan meclisi kapatma yetkisi alındı,
• Padişahtan sürgün etme yetkisi alındı,
• Hükümet meclise karşı sorumlu olacaktı,
• Yasa teklifi için padişahtan onay alınmasına
son verildi.
BU DURUM;
*** Meclis üstünlüğüne dayalı
demokratik bir sisteme geçildiğinin
kanıtıdır.
DİKKAT:
II.Meşrutiyet’in ilanı sırasında
ülkede bir otorite boşluğu
yaşanmıştır. Bu yüzden bazı
topraklar kaybedilmiştir.
 Yunanistan – Girit’i ilhak etti.
 Avusturya – Bosna-Hersek’i aldı.
 Bulgaristan – Bağımsız oldu.
TRABLUSGARP SAVAŞI
(1911-1912):
OSMANLI X İTALYA
Trablusgarp
MISIR
 Nedenleri:
 Ulusal
(Siyasi) birliğini geç
tamamlayan İtalya’nın sömürge
arayışı içinde olması. (Temel neden)
 İtalya’nın, Habeşistan yenilgisinin
acısını çıkarmak istemesi.
 Büyük
devletlerin (Düvel-i muazzama) sus
payı verircesine İtalya’ya destek olması.
 Trablusgarp’ın İtalya’ya coğrafi yakınlığı.
 Osmanlı’nın zayıf durumda olması, Trablusgarp
toprağı ile kara bağlantısının olmaması.
Gelişimi:
Mısır,
İngiltere’nin elinde
olmasından dolayı karadan yardım
gönderilemedi. Ayrıca
donanmada yeterli değildi.
Trablusgarp’a giden Türk
subayları başarılı olunca İtalya
zor durumda kaldı ve Akdeniz’e
yönelerek 12 adayı işgal etti.
ENVER
PAŞA
Sonuçları:
Uşi
Antlaşması (18 Ekim 1912):
Trablusgarp ve Bingazi
İtalyanlara bırakıldı.
12 Ada, Balkan savaşları
başladığı için geçici olarak
İtalyanlara bırakıldı.
İtalya, kapitülasyonların
kaldırılmasında Osmanlı Devletine
yardımda bulunacak.
ON İKİ ADA
NOT: Trablusgarp savaşı ile
Osmanlı, Kuzey Afrika’daki
son toprak parçasını da
kaybetmiştir.
TRABLUSGARP SAVAŞI
İtalya’nın hammadde ve pazar arayışı
yüzünden çıkmıştır.
VURGU:
“hammadde ve pazar arayışı” dır.
Bu durum:
Trablusgarp Savaşı’nın bir sömürgecilik
savaşı olduğunun kanıtıdır.
TRABLUSGARP SAVAŞI SONUCUNDA;
***Osmanlı, Rodos ve On iki Ada’yı geçici
olarak İtalya’nın korumasına bırakmıştır.
Bu durum;
Osmanlı Devleti’nin askeri ve siyasi
gücünün kalmadığının kanıtıdır.
Topraklarını korumaya çalışması da,
bu savaşın yayılmacı ve sömürgeci
bir savaş olduğunu gösterir.
I.BALKAN SAVAŞI
(1912-1913)
Karadağ, Bulgaristan,
Sırbistan,Yunanistan
X
OSMANLI
 Nedenleri:
*** İki temel neden vardır:
 Balkan devletlerinin bölge üzerindeki
emelleri. (Balkan ittifakı)
 Büyük devletlerin kışkırtmaları.
(Rusların Panslavist politikası ve
İngiltere’nin Rusları desteklemesi)
 Osmanlı’nın İtalya ile savaş halinde
olması ve askeri gücünün zayıflamış
olması.
BALKAN SAVAŞI
I. Yeni kurulan Balkan devletlerinin
sınırlarını genişletmek istemeleri,
II. Rusya’nın, bu küçük balkan devletlerini
kullanarak Akdeniz’e açılmak istemesi
nedeniyle çıkmıştır.
YORUM:
Balkan Savaşları’nın ulusçuluk (milliyetçilik)
ve Panslavizm etkisi ile çıktığının kanıtıdır.
Not: Savaşı başlatan devlet
Karadağ, savaşa gerekçe
gösterilen ulus Arnavutlar,
savaşa katılmayan balkan
devleti ise Romanya’dır. En
karlı çıkan devlet
Bulgaristan’dır.
 Sonuçları:
 Savaştan
kısa süre önce askerlerin
büyük bir kısmının terhis edilmiş
olması ve askerler içerindeki siyaset
(particilik) in yayılması Osmanlı
ordusunun kısa sürede yenilmesine
sebep olacaktır.
 Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.
 İttihat-Terakki, “Bab-ı Ali Baskını” ile
yönetime el koydu.
İTTİHAT ve TERAKKİ CEMİYETİ
TEŞKİLAT-I
MAHSUSA
(SPECİAL FORCE)
BAB-I ALİ BASKINI
Bab-ı Ali Baskını ile İttihat Terakki partisindeki
bazı subaylar silah kullanarak sadrazam Kamil
Paşa’yı istifaya zorladılar.
VURGU:
“Sadrazamın istifaya zorlanması” dır.
ÇIKARIM:
• Bab-ı Ali Baskını, bir hükümet darbesidir.
• Yani mevcut düzeni yada rejimi
değiştirmeye yönelik değildir.
Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)
 Osmanlı’nın batı sınırı Midye-Enez hattı
olacak.
 Arnavutluk ve Adaların geleceğini büyük
devletler belirleyecek.
 Yunanistan; Selanik, Güney Makedonya
ve Girit’i alacak.
 Bulgaristan; Kavala, Dedeağaç ve bütün
Trakya’yı alacak.
 Sırbistan; Orta ve Kuzey Makedonya’yı
alacak.
Yorum: Osmanlı kuruluş
devrinden bu yana Edirne ve
Kırklareli ilk kez elden çıktı.
Ege adaları fiilen yitirildi.
Arnavutluğun bağımsızlığı ilanı
ile Osmanlıcılık fikri geçerliliğini
yitirdi.
II.BALKAN SAVAŞI (1913)
Romanya, Karadağ,
Yunanistan, Sırbistan,
Osmanlı (En son katıldı)
X
BULGARİSTAN
Nedeni:
I.Balkan
Savaşı’nda
Bulgaristan’ın diğerlerine göre
daha fazla toprak kazanmış
olması.
Özellikle Makedonya’nın
bölüşülmesi meselesi sorun
yaratmıştır. (Verimli topraklar)
Sonuçları:
Bulgaristan
yenildi.
Balkan devletleri kendi
aralarında Bükreş Antlaşmasını
imzaladılar.
Osmanlı, Edirne ve Kırklareli’ni
geri almıştır.
Antlaşmalar
 Bükreş:
Balkan devletleri (1913)
 İstanbul: Osmanlı-Bulgaristan (1913)
 Atina:
Osmanlı-Yunan (1913)
 İstanbul: Osmanlı-Sırp (1914)
Balkan Savaşlarının Genel
Sonuçları:
 Osmanlı’nın Balkanlardaki egemenliği
büyük ölçüde sona erdi.
 Ege adaları elden çıktı.
 Osmanlıcılık yerine Türkçülük gelecek
 İttihat-Terakki iktidara geldi.(Bab-ı Ali)
 Bu günkü Türk-Bulgar sınırı belirlendi.
 Batı Trakya Türkleri sorunu çıktı.
BALKAN SAVAŞLARI SONUCU