Faiz Swap`ı : Teori ve kanıt

advertisement
Burak Kemal Tanrısever
Faiz Swap’ı : Teori ve kanıt
Kent T. Saunders
Özet
Amaç
Birçok teorinin açıklamaya çalıştığı finansal olmayan firmaların neden swap kullandığı
sorununa deneysel olarak yaklaşarak test etmektir. Birçok ikincil nitelikli enstrümanın
swap şemsiyesi altında olmasına rağmen bu makalede asıl incelenen konu faiz swap’ıdır.
İnceleme
Yazar bu çalışmada ’91, ’93, ’95 yıllarında faiz swapi kullanan finansal olmayan
kuruluşlarla kullanmayan kuruluşları karşılaştırmıştır.
Yazar Faiz Swap’ının varlığını açıklayan teorileri;
 Asimetrik Enformasyon ( Information asymmetry)
 Agency cost
 Mukayeseli avantaj (comperative Advantage)
 Expected Future Downsizing,
 Proje Tamamlama (Project Completion)
olarak saymış ve bu teorileri açıklamıştır. Bir sonraki aşamada faiz swap’ına ilişkin olarak
yapılmış olan ampirik çalışmaları;
 Wall and Pringle, (1989)
 Samant (1992)
olmak üzere ele almış ve bu iki çalışmaya şu iki eleştiriyi getirmiştir;
1. 15.06.1990 tarihine kadar swap kullanımının ihtiyacı yoktu,
2. Swapin başlangıcı ilgili değişkenlerin karşılaştırılmasında referans olarak kabul
edilmemiştir.
Yazar çalışmasında bu eleştirmiş olduğu hususları da irdeleyip referans noktasını swap’in
başlangıcı almıştır ve ayrıca 15.06.90 tarihinden sonraki datayı da kullanmıştır.
Yazar kullanmış olduğu datalar ışığında yukarıda sayılan teorileri test etmiştir ve bu test
sonuçlarını değerlendirerek sonuca ulaşmıştır.
Sonuç
Faiz swapi piyasası finansal olmayan (nonfinacial) firmaların sabit faiz swapi kullandıkları
gelişmekte olan bir piyasadır. Sabit yada dalgalı (değişken) faiz swapı olup olmamasına
bakmadan faiz swapı kullanan firmalar önemli ölçüde daha büyüktür ve borcun sermayeye
oranı, kendileriyle aynı durumda olan fakat swap kullanmayan firmalara göre, onlarda daha
fazladır. Başlangıç yılında sabit faizli swap dalgalı faizli swape göre daha büyük bir büyüme
göstermiştir. Bu çalışmanın sonuçları 1992 tarihli Titmanın asimetrik enformasyon
teorisini desteklemektedir. Sabit faiz swapına yönelenler dalgalı faizli swapa yönelenlere ve
Kadir Has Üniversitesi
S.B.E Finans Bankacılık Doktora Programı
Burak Kemal Tanrısever
kullanıcı olmayanlara göre swap işlemlerinin başladığı yıldan önceki yıla ve sonraki yıla
kadar olan zaman diliminde daha büyük artış yaşamıştır. Bu husus satışlardaki artış
konusunda da geçerlidir. Bununla beraber beklenen büyümenin dalgalı fazi swapı
yapanlarla swap işlemini kullanmayanlarda çok farklı olmadığı tespit edilmiştir. Agency
cost teorisinin varlık ikamesi argümanı, sabit faiz ödeyenlerin diğerlerine göre daha çok
miktarda ihtiyari fona sahip olması gerçeği tarafından desteklenmektedir.
Bu çalışmada, piyasanın dalgalı faiz ödeyen kısmı teorik ve ampirik olarak yeterli bir
şekilde geliştirilemediği belirlenmiştir. Kullanıcı olmayanlara göre dalgalı faiz ödeyenlerin
S&P hisse senedi oranı daha yüksektir.
Kanaatimiz
Klasik bir faiz swap işleminde yalnızca faiz ödemeleri el değiştiriyor, anaparalarla ilgili bir
tasarrufta bulunulmuyor. Böylece bir finansman kaynağından kredi temin eden şirketlere
kredi faizlerini değiştirme olanağı sağlanmış oluyor. Bu işlemler farklı kredi değerliliğine
sahip firmalar/kişiler arasında gerçekleşiyor. Kredibilitesi düşük olan taraf yüksek olan
tarafa prim öderken gerçekleştirilen swap işlemi sonucunda her iki taraf da bu işlemden
kazançlı oluyor.
Bu çalışmada da finansal olmayan firmaların faiz riskini hedge etmek için faiz swapı
yoluna gittikleri teorilerin irdelenmesi yoluyla tespit edilmiştir.
Saygılarımla
Kadir Has Üniversitesi
S.B.E Finans Bankacılık Doktora Programı
Download