RADYOGRAFIK KALITEYI ETKILEYEN FAKTORLER VE

advertisement
RÖNTGEN FİZİĞİ
Radyografik kaliteyi etkileyen
faktörler ve artefaktlar
Dijital röntgen
Doç. Dr. Zafer KOÇ
Başkent Üniversitesi Tıp Fak
Radyografik kaliteyi etkileyen
faktörler ve artefaktlar
Dijital röntgen
Radyografik kaliteyi etkileyen faktörler
Radyografik artefaktlar
Dijital radyografi yöntemleri
Dijital fluoroskopi
Radyografik kalite
Bir radyografi üzerinde anatomik ve patolojik
yapıların görülebilirlik düzeyi radyografik
kaliteyi tanımlar
Yapıların görüntülenebilmesi için o yapı ile ilgili
farklılıkların ortaya konulması gerekir
Radyografik kalite bileşenleri
Çözünürlük
Gürültü
Hız
Çözünürlük (Rezolüsyon)
Uzaysal çözünürlük (rezolüsyon)
Yan yana iki farklı yapının gösterilebilmesi
uzaysal çözünürlük olarak tanımlanır
Bir görüntünün birim alanda birbirinden ayırt
edilebilir yapı sayısı ne kadar çok ise uzaysal
çözünürlüğü o kadar yüksek demektir.
Bir filmde bu değer. Birbirine paralel radyoopak
çizgiler içeren bir fantomla elde edilen
görüntülerde birim mesafede sayılabilen çizgi
çiftleri (çç) aracılığı ile belirlenir. Konvansiyonel
radyografide ortalama çözünürlük 15-20 çç /
mm dir.
Ekran bulanıklığında azalma, hareket
bulanıklığında azalma ve geometrik bulanıklıkta
azalmayla uzaysal çözünürlük artar
Kontrast çözünürlük (rezolüsyon)
Anatomik yapılardaki farklılıklar, farklı x-ışını
absorbsiyonu nedeniyle grafide değişik tonlarda ve
dansitelerde temsil edilir.
Farklı dansitedeki yapıların ayırt edilebilirliği
kontrast çözünürlük olarak isimlendirilir
Gürültü (Noise)
Radyografide kaliteyi bozan önemli bir faktör de
“gürültü” dür
Gürültü görüntü zemininde gelişen ve hem uzaysal,
hem de kontrast çözünürlüğü olumsuz yönde
etkileyen bir istenmeyen bir durumdur
Radyografik gürültü görüntünün optik dansitesinde
rastgele değişimdir
Gürültü (Noise)
Üç nedenle ortaya çıkar. Bunlar;
¡ film greni,
¡ yapısal beneklenme ve
¡ quantum beneklenmesidir
Film greni gümüş halid kristallerinin sayı ve
dağılımına bağlı olarak oluşur
Yapısal beneklenme ise ranforsatörde kullanılan
fosfor kristallerinden kaynaklanır
Quantum beneklenmesi film ve ekrandan
bağımsız olarak filme düşen x-ışını fotonlarının
azlığına bağlı olarak gelişir. Filme düşen foton
ne kadar fazla ise beneklenme o kadar az olur
Yüksek mAs, düşük kVp değerleri ve yavaş
görüntü alıcı kullanıldığında quantum
beneklenmesi azalır
Hız
Radyografide kalitenin iki karakteri çözünürlük
ve gürültünün, üçüncü karakter olan hızla yakın
bağlantısı vardır.
Hız filmde görünmese de çözünürlük ve gürültüyü
çok etkiler
Gerçekte bu üç özellikten her biri diğer ikisini
etkiler
Hızlı görüntü alıcılar yüksek gürültü ve düşük
uzaysal ve kontrast çözünürlüğe sahiptir
Yüksek uzaysal ve kontrast çözünürlük için düşük
gürültü ve düşük hızlı görüntü alıcı gerekir
Düşük gürültü için düşük hızlı görüntü alıcı ile
yüksek uzaysal ve kontrast çözünürlük gerekir
Radyografik kaliteyi
etkileyen faktörler
Kaliteli bir grafi için çok sayıda faktörün bir
araya gelmesi gerekir
Bu faktörler arasında değiştirilebilenler yanı
sıra film ve objenin kendine has değiştirilemez
faktörler vardır
Film Faktörleri
Karekteristik eğri
¡ Dansite
¡ Kontrast
¡ Hız
¡ Lattitude
Banyo
¡ Süre
¡ Sıcaklık
Film Faktörleri
Her filmin belirli ekspojur olarak x-ışını uyaranına
gösterdiği dansite olarak yanıtın bir “karekteristik
eğrisi” vardır
Bu eğrinin x eksenini ekspojur değerleri, y
eksenini ise ölçülen dansite değerleri oluşturur.
Karakteristik eğrinin en fazla bilgi içeren bölümü
topuk- omuz mesafesinde yer alan düz çizgi
halindeki “eğim” bölgesidir
Eğim bölgesi pratik olarak düz kabul edilmekte ve
bu çizgiyi kullanarak filmin gamma değerini,
kontrastlılığını, ortalama gradientini, yararlı
ekspojur aralığını, yararlı dansite aralığını, film
toleransını ve hızını hesaplayabiliriz
Lattitude; bir filmin tanısal olarak kullanışlı optik
dansite olarak yanıt verebileceği ekspojur doz
aralığını ifade eder
Film Faktörleri
Karekteristik eğrinin eğim derecesi azaldıkça
görüntü alıcının yanıt verebileceği ekspojur aralığı
(lattitude) artar
Film kontrastı karakteristik eğrinin düz çizgi
kısmının eğimi ile ilişkilidir. Eğim arttıkça kontrast
artar
Banyo süre ve sıcaklığı
¡ radyografik kaliteyi etkileyen önemli unsurlardır
¡ artması filmin konrastını önce artırmakta,
ancak optimum sıcaklık ve süre geçildikten
sonra etki kontrastın hızla düşmesi şeklinde
olmaktadır
¡ Film hızını artırıcı bir role sahiptir. Belirli bir
ısıdan sonra hız artış oranı azalır
Obje Faktörleri
Objenin kendisi radyografik kalitede belirli
etkilere yol açar. Objenin şekli ve duruşu film
üzerinde görüntü oluşurken etkilidir. Bu özelliklerin
bir kısmı kontrol edilebilirken bir bölümünün
kontrol edilmesi mümkün değildir
Kontrastı etkileyen objenin;
¡ Kalınlığı
¡ Dansitesi
¡ Atom numarası dır
Hareket
Hareket bulanıklığını azaltmak için;
- Mümkün olan en kısa ekspojur süresi seçilmeli
- Hasta hareketini sınırlayıcı önlemler alınmalı
- Kaynak- görüntü reseptör mesafesi artırılmalı
- Obje – görüntü alıcı mesafesi azaltılmalıdır.
Geometrik Faktörler
Obje ile görüntü alıcı arasındaki ilişkiler, görüntü
üzerinde farklı etkiler yaratır Bunlar
1. Distorsiyon
2. Magnifikasyon
3. Bulanıklık
Magnifikasyon
Genel kural; en uygun koşullarda bir miktar
magnifikasyon var
Magnifikasyonu azaltmak için
¡ obje-ışın kaynağı mesafesinin artması
¡ Objenin filme yakın olması
¡ Işın kaynağı- görüntü alıcı mesafesi arttırılır
Mag. faktörü = görüntü boyutu / obje boyutu
= kaynak-görüntü alıcı mesafesi / obje görüntü alıcı mesafesi
Geometrik Faktörler
Bir çok merkezde standart olan kaynak-görüntü
alıcı mesafesi;
- göğüs radyografisi için 180 cm,
- rutin incelemeler için 100 cm ve
- bazı özel radyografiler (portable veya travma
radyografileri için) 90 cm dir
Distorsiyon Objenin farklı bölgelerinin eşit olmayan
magnifikasyona uğramasıdır
Objenin merkez ışın hattından çıkması
magnifikasyonu azaltır ancak objenin
distorsiyonuna yol açar
Film düzlemine göre açılanan bir objenin
magnifikasyonu azalırken distorsiyonu artar
Geometrik Faktörler
Radyografide ışın kaynağı noktasal değildir
Fokal spot ve etkin spot mesafelerinin genişliği
ve anot açısı ile değişkenlik göstermek üzere ışın
demetinin obje kenarlarını farklı açılarda
geçmesi filmde kenar keskinsizliği “penumbra”
olarak tanımlanan, geometrik bir distorsiyon
yaratır
“penumbra” katot tarafında daha fazladır
Obje hareketi de radyografik kaliteyi olumsuz
etkileyerek filmde bulanıklaşmaya neden olur
Bu nedenle nefes tutma ve hareketsizlik
radyografide önde gelen öneme sahiptir
RADYOGRAFİK ARTEFAKTLAR
Artefakt primer x-ışını tarafından
oluşturulmayan ve görüntüde anatomik detayı
gizleyebilen istenmeyen düzensizlik ve dansitedir
Nedenleri bilinirse artefakt önlenebilir
Radyografik artefaktlar
¡ filmlerin depolanma ve kullanımı sırasında
oluşan artefaktlar,
¡ ekspojur artefaktları ve
¡ banyo artefaktları olarak üç grupta incelenir
KULLANIM VE DEPOLAMA
ARTEFAKTLARI
Bu artefaktlar banyo öncesi veya sonrası olabilir
Filmlerin uygun koşullarda saklanmaması ve
taşınmaması sonucu artefaktlar oluşabilir
Filmler radyasyondan yeterince uzakta
saklanmıyorsa, ekspojur odasında unutulduysa
sislenme (fog) oluşabilir
Karanlık odada ışık sızıntısı varsa, uygun
olmayan karanlık oda güvenlik ışığı (çok parlaksa)
sislenme yapabilir
Kaba hareketler, tırnak izleri veya kirli ellerle
film tutulması film üzerinde istenmeyen
görüntülere neden olur
KULLANIM VE DEPOLAMA
ARTEFAKTLARI
Filmler ekspojur öncesi veya banyo öncesi
katlanırsa yada yüksek basınç uygulanırsa
filmlerde çizilmeler, tırnak izi şeklinde ve
genellikle optik dansitede artış şeklinde
artefaktlar görülebilir
Statik elektriklenme artefaktı; özellikle düşük
nemli ortamlarda film üzerinde dallanan ağaç,
tavus kuşu tüyü gibi tipik lekelere neden olur
Filmlerde hypo retansiyonu, filmlerin sarıkahverengine dönüşmesine neden olabilir
EKSPOJUR ARTEFAKTLARI
Hasta üzerinde unutulan yabancı cisimler,
Çekim sırasında hastanın hareket etmesi
Uygun olmayan hasta pozisyonu,
Uygun olmayan ekran-film eşleşmesi,
Ekran-film temasının yetersiz oluşu,
Yıpranmış kasetlerin ışık alması
Gridin yanlış yerleştirilmesi,
Çift şutlama belirgin artefaktlara yol
açabilir
BANYO ARTEFAKTLARI
Birçoğu merdanelerin yaptığı basınca bağlıdır
Bozuk merdanelerle dişlilerin izleri görülebilir
Merdaneler iyi temizlenmiyorsa bunlara bağlı
çizikler şeklinde artefaktlar oluşur
Banyo esnasında filmin ışık alması,
Bozuk- kirli merdanelere bağlı film üzerindeki
çizgilenmeler ve jelatin birikmesi,
Banyo süre veya sıcaklığının uygun olmaması
sonucu oluşan kimyasal fog
Uzun süre eski banyo kullanılması, banyo
sularında kimyasal maddelerin uygun
hazırlanmaması da artefaktlara neden olur
DİJİTAL RÖNTGEN
Bilgisayar teknolojisindeki gelişmelerle yeni
teknolojiler röntgende kullanılmaya başlanmıştır
Konvansiyonel filmler çok iyi bir uzaysal
çözünürlük sağlar
Ancak geniş ekspojur sınırlarına yanıt vermede
(geniş tolerans = lattitude) reseptör olarak
konvansiyonel filmler sınırlı kalmaktadır
Görüntü alıcı sistemlerde geniş tolerans
beklentisi ile dijital röntgene yönelim yoğun bir
şekilde artmıştır
Analog sistemlerde x-ışınları röntgen filmi ile
saptanır ve görüntü doğrudan film üzerine
kaydedilir
Dijital radyoloji görüntünün analog yerine sayısal
olarak elde edilmesi, işlenesi ve gösterimini
ifade eder
DİJİTAL RÖNTGEN
Dijital röntgende hastayı geçerek zayıflayan xışını enerjilerinin rakamsal dönüşüme olanak
veren özel görüntü alıcılar ile tespit edilmekte,
veriler önce rakamsal verilere ve daha sonra da
görüntüye dönüştürülmekte
Görüntü, bilgisayar sistemine aktarılarak görüntü
saklama, taşıma, arşivleme ve renk, parlaklık ve
kontrast ayarları gibi görüntü üzerinde ayarlama
seçeneklerinin kullanılabilmesi mümkün olmaktadır
tonlama, bilgisayarda ilgili alana uyan rakamsal
verinin renkle kodlanması ile oluşturulmaktadır
Dijital radyografinin esas avantajı verilerin elde
edilmesi, işlenmesi ve gösterimini kapsayan her
aşamada optimizasyonu sağlamasıdır
Konvansiyonel sistemde x-ışını ekspojuruna yanıt
nonlineer, dijital sistemlerde ise lineerdir
DİJİTAL RÖNTGEN
Görüntü kalitesi, görüntü alıcı sistemde bulunan ve
görüntü sinyali oluşturan dedektör boyutu ile ters
orantılıdır. Dedektör ne kadar küçükse görüntü o kadar
kalitelidir
Radyografi ve fluoroskopi bilgisayar teknolojisi ile
entegre edilerek dijitalize edilebilir. Bunun için hastayı
geçen x-ışınları dijitalize edilebilecek bir düzenek üzerine
düşürülür
Bu x-ışınlarının miktarını ölçen bir dedektör sistemi
(dijtal radyografi, dijital fluoroskopi), olabileceği gibi,
lazer ışını ile taranabilecek bir fosfor plağı ( komputerize
radyografi) da olabilir
Yapılan iş hastayı geçen x-ışınlarının sayısal olarak
ölçülmesi ve görüntünün bu ölçümlerden bilgisayar aracılığı
ile oluşturulmasıdır
Dedektörlerin saptadığı x-ışını bilgisayarla yapılan
hesaplamalarla her piksele bir sayısal değer verilir.
Görüntü, bu değerlerin karşılığı olan gri tonlarla
piksellerin boyanması sonucu elde edilir
Dijital röntgenin avantajlarıdezavantajları
Görüntü boyutu küçültülebilir, böylece bir film üzerine çok
sayıda görüntü basılarak film tasarrufu sağlanır
İstenilen gri tonlarda oluşturulabiilir
Örneğin bir ekstremite röntgenogramını, istersek kemikleri,
yumuşak dokuyu daha iyi gösterecek şekilde ayarlayabiliriz
Bu özellik teknik yetersizliğe bağlı film tekrarını önler. Böylece
hem hastanın gereksiz ışın alması önlenir, hem de filmden
tasarruf edilir
Bilgisayar bağlantısı olan her yere hızla gönderilebilir
Radyolojik incelemeler elektronik ortamlarda saklanabilir
Anjiografide elektronik olarak çıkarma ya da silme
(subtraksiyon) yapılarak damarların üstünü örten, vücut yapıları
silinebilir. Böylece kontrast madde daha az verilebilir ve daha
ince kateterler kullanılarak hasta daha az yaralanır
Dezavantajı;
Pahalı olması ve hastanın fazla ışın alma olasılığı
Geometrik çözümleme güçleri pratikte henüz zayıf
Dijital radyogragfi yöntemleri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Konvansiyonel radyografi dijitasyonu,
Görüntü güçlendirici sistem tabanlı dijital
fluoroskopi. CCD (charged-coupled device)
Görüntüleme plakları (Işıkla uyarılabilir fosfor
plağına dayalı bilgisyayarlı radyografi
Komputerize radyografi (CR) )
Amorf selenyum tabanlı teknoloji
Yassı panel dedektörler (flat panel dedektör)
a) Dolaylı b) Doğrudan x-ışını dedekrörleri
Taramalı projeksiyon radyografi
Dual enerji görüntüleme
Konvansiyonel radyografi
dijitasyonu
Dijital görüntü elde etmenin ilk yolu
Film digitizerler radyoloji departmanlarında temel olarak 2
amaçla kullanılır;
¡
¡
teleradyoloji uygulamaları ve
resim arşivleme ve iletim sistemleri (Picture Archiving and
Communication Systems = PACS) uygulamalarıdır
Teleradyolojide görüntü transferi öncesi dijitasyonu sağlar
PACS ta eski film veya dış merkezlerde çekilen filmlerin
arşivlenmesi için dijitayonu sağlar
Lazer digitizer yüksek kalitede dijitasyon sağlar. Film
üzerine lazer ışığının odaklanarak lazer ışığın filme
iletilmesiyle optik yoğunluktaki değişikliklerin kaydedilmesi
esastır
İşlem sırasında bir fotodiyot iletilen ışığı elektrik sinyaline
çevirir. Bu sinyal analog-dijital çevirici kullanılarak analog
görüntüyü dijital görüntüye dönüştürür
Konvansiyonel radyografi
dijitasyonu
Charge coupled devies (CCDs) kullanan digitizerler de
vardır. Radyografi üzerine polikromatik ışık saçarak
çalışır. İletilen ışık lineer bir CCDs dizilimiyle saptanır.
Sistem silikon çip solid state teknolojisi ile çalışır.
Lazer digitizerlertin birkaç üstünlüğü vardır. Dynamic
range i oldukça yüksektir. Böylece filmin optik yoğunluk
range’i de arttırılabilir.
Optik yoğunluk rang’i SNR tarafından saptanır. Lazer
digitizerler öellikle SNR açısından üstündür.
Yüksek çözünürlüğe sahiptir ve bu durumda gri skala bit
derinliği artar. CCD digitizeler daha hesaplı ve ~ %30
daha hızlıdır
Son yıllarda kalitesi lazer digitizerlere yaklaşmıştır
Konvansiyonel dijitasyon temel dezavantajı dijitasyon
işlemi sırasında görüntü kalitesinin bir miktar azalmasıdır
Görüntü güçlendirici sistem
tabanlı dijital fluoroskopi CCD
Kontrast madde kullanımına dayalı radyolojik incelemelerde
dijital radyolojik sistemler arasında en yaygın kullanılmış
olan bir tekniktir
Görüntü güçlendirici sistemde sırasıyla;
Hastayı geçen x-ışını görüntü güçlendirici tüpün ön
yüzündeki giriş fosforu (csI) üzerine düşer, görülebilir ışık
oluşur.
Fotokatottan (Sezyum ve antimuan bileşikleri) üzerine
düşen ışıkla orantılı e- salınır (fotoelektron, olay =
fotoemisyon)
e- ların oluştuğu katot ile anot arasında 25-35 kVp
gerilim uygulanarak e- lar anoda doğru hızlandırılır. Tüp iç
kısmında odaklayıcı elektrostatik lenslerle anoda
yönlendirilir
Anodu geçen e- lar ıkış fosfor tabakası (çinko kadmiyum
sülfid) üzerine düştüğünde görülebilir ışık oluşur, yani
görüntü elde edilir. Çıkış ekranındaki görüntü TV kamerası
ile veya CCD görüntü sensörü ile algılanır
Görüntü güçlendirici sistem
tabanlı dijital fluoroskopi CCD
x-ışını absorbe edilir ve foton sayısıyla orantılı
olarak çıkış penceresinde ışık oluşur
Bu ışık bir optik video kamera ile elektronik
video sinyaline çevrilir. Bir analog –dijital
dönüştürücü video sinyalini dijital görüntü
formatına dönüştürür
Vidicon tipi video kamerada optik sensörü
antimony trisulphide den (Sb2S3) yaılanışığa
duyarlı hedef materyal içerir
Plumbicon kameralar ise oldukça düşük gecikme
zamanına sahiptir ve temporal cevabın önemli
olduğu kardiak anjiografi gibi uygulamalar için
uygundur
Son yıllarda video kameranın yerini CCD görüntü
sensörü almıştır
Bilgisayarlı radyografi (CR) (Işıkla
uyarılabilir fosfor plağına dayalı
bilgisyayarlı radyografi)
Europium ile aktive edilmiş ağır metallerin fosfor
tuzu = baryum fluorohalid (BaFBr:Eu) den oluşan
görüntüleme plakları kulanılır
X-ışınları e- ile etkileşime girip latent görüntü
oluşturur
Kristaller, üzerine düşen x-ışını enerjisini dış
yörüngelerinde e- tutarak absorbe ederler,
böylece latent görüntü oluşur
Plaklar düşük enerjili lazer sistemleri ile
taranır. Tutulan x-ışını enerjisi lazer ışığı ile
karşılaşınca görünür ışık olarak geri verilir
Elde edilen ışık sinyalinin yoğunluğuna göre
elektrik sinyali meydana gelir, analog-dijital
çevirici ile dijitalize edilir
Veri toplama hızlı, x-ışını tüpü fazla yüklenmez
Saçılma fazladır.
Yassı panel dedektörler
(flat panel dedektör)
a) Dolaylı
Amorf silisyum tabanlı teknoloji = (a-Si)
Fotodiyot:
Amorf-Si fotodiyot kullanılarak sinyal TFT (ince
film transistör-elektrik devreleri) ile latent
görüntü- sinyal depolama-> okuma (dolaylı flat
panel :AMFPI= aktif matriks yassı panel görüntü
oluşturucu) yapılır
AMFPI üzerine x-ışını düşen a-Si doğrudan
elektrik sinyali ouşturur. İnce film elektronik
devreleri (TFT) veya aktif matrikse aktararak
elektronik sinyaller olarak okuma yapan
sisitemlerdir.
Yassı panel dedektörler
(flat panel dedektör)
b) Doğrudan x-ışını dedekrörleri
Amorf selenyum tabanlı teknoloji
AMFPI üzerine x-ışını düşen a-Se
doğrudan elektrik sinyali luşturur
İnce film elektronik devreleri (TFT) veya
aktif matrikse aktararak elektronik
sinyaller olarak okuma yapan sistemlerdir
ASDI= özel entegre devreler
uygulaması: Dedektör olarak CdTe ve cSi kullanılmakta, gelişme aşmasındadır
Taramalı projeksiyon radyografi
(SPR)
Fan- beam, BT de scanogram (= topogram, scout
görüntü)
Görüntü elde edilme süresi alan dedektörlerine
göre yavaş
1,3 mm kolimle edilmiş x-ışını lineer dizilmiş
dedektörler tarafından toplanır
Görüntü tamamı satır-satır elde edildiği için
yavaştır
Veri toplama esnasında x-ışını tüpünde aşırı
yüklenme ve ısı artışı olur.
X-ışını iyi kolimle edildiğinden saçılma çok azdır
Dual enerji görüntüleme
Dual enerji ile görüntüleme rutin olarak taramalı
projeksiyon sistemi ile kullanılır, prensip olarak BT
de ve tüm dijital sistemlerde uygulanabilir
Film-ekran sistemlerinde x-ışını saptanması lineer
değildir ve dedektör olarak filmin dinamik range i
sınırlıdır
X-ışını spektrumundakai tüm enerji bilgisini
kullanamazlar. Yüksek kVp ile elde edilen
konvansiyonel akciğer grafileri yumuşak doku
lezyonlarının tanısında yeterli değildir
Taramalı projeksiyon radyografi sistemi düşük atom
numaralı fosfor/fotodiyod, yüksek atom numaralı
fosfor/fotodiyod dedektör sandviçi oluşturur ki, bu
da saçılan radyasyon minimuma düştüğünden dual
enerji görüntüleme için özellikle uygundur
Dual enerji görüntüleme
Dual enerji subtraksiyon grüntülemede üç farklı yaklaşım vardır;
- Çift kVp (iki ayrı enerji değerine sahip x-ışını pulsu kullanılır
- Sandviç dedektör tekniği (düşük ve yüksek atom numaralı
fosfor) kullanılır
- Çift filtre tekniği (iki ayrı metal filtre; 4mm Al, 2mm Cu)
Sandviç dedektör tekniği kullanıldığında atom numarası belirli
bir materyal görüntüden tamamen silinebilmektedir
Dual enerjili sistemlerde birçok sınırlılıklar vardır. Bunlar;
- Sabit hassas cihazların gereklilği.
- Temporal ve uzaysal rezolüsyon için çift eksojur gerekir
Hızlı kVp switch jeneratör pahalıdır ve yaygın kullanıma
geçmemiştir
-Radyasyon ekspojuru konvansiyonel radyolojide kullanılan
dozdan fazladır
Dijital fluoroskopi
Dijital fluoroskopi bir x-ışını demeti alanında
dinamik görüntü oluşturan dijital x-ışını
görüntüleme sistemidir
Konvansiyonel flouoroskopiye avantajı hızlı
görüntü oluşturması ve görüntü kontrastını
artırıcı postproses işlemlerin yapılabilmesidir
1024x1025 görüntü matriksi bazen 1000 çizgi
sistemi olarak da isimlendirilir.
Dijital fluoroskopi esnasında masa-altı x-ışın
tüpü gerçekte radyografik modda çalışır
Tüp akımı yüzlerce mA düzeylerindedir. Görüntü
güçlendiricilerde ise 5 mA düzeyindedir
Dijital fluoroskopi
DF de tüp akımı devamlı olsaydı termal yüklenme nedeniyle
tüp hasarı olurdu. DF de tüp akımı pulslar şeklindedir
(pulse-progressif fluoroskopi) bu nedenle sorun oluşmaz.
DF –CCD konvansiyonel f ye oranla daha geniş dinamik
reync ve daha iyi kontrast çözünürlük sağlar
Yassı panel dedektörler
sezyum iodid (CsI) /amorf silikon (a-Si) dedektörlerden
oluşur
Daha küçük ve daha hafiftir. Kullanımı kolaydır.
Görüntüde distorsiyon oluşmaz
Dış manyetik alandan etkilenmez
DF subtrakte görüntü postproses işlemle daha iyi kontrast
rezolüsyon sağlar.
Kaynaklar
1.
2.
3.
Bushong SC. Radiologic Science for Technologist:
Physics, Biology and Protection. 9th ed. St. Louis,
Mosby Elsevier, 2008.
Tuncel E. Klinik Radyoloji. Bursa, Nobel & Güneş,
2008.
Kaya T. Temel Radyoloji Tekniği. Bursa, Güneş &
Nobel, 1997.
Download