vbt

advertisement
Değerlik Bağı Kuramı
Valence Bond Theory
Değerlik Bağı Kuramı
 Koordinasyon
bileşiklerinde metal -ligant bağı
koordine kovalent bağdır. Koordine kovalent
bağlarda, bağı oluşturan elektron çifti aynı
atoma aittir.

7/22/2017
Koordinasyon bileşiklerine ligantın
ortaklanmamış elektron çifti koordine
kovalent bağı oluşturur.
Tetrakloroalüminat İyonu, [AlCl4]¯
Orbital hibritleşmesine göre
Al 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
Al– 1s2 2s2 2p6 (sp3)4
sp3
hibritleşmesi
7/22/2017
[AlCl4]¯
Orbital Hibritleşmesi Yaklaşımı
Dört nötral klor atomunun
herbiri bir elektronunu Al
atomuna vererek
bir sigma bağı oluşturur
dörtyüzlü
7/22/2017
Bu yaklaşımın sorunları
Al’un kararlı değerliği +3 dür,
-1 değil
-1 formal yük
daha elektronegatif
Cl atomu üzerinde bulunmalıdır.
7/22/2017
[AlCl4]¯
Değerlik Bağı Yaklaşımı
Al  Al3+
1s2 2s2 2p6 3s2 3p1  1s2 2s2 2p6 3s0 3p0
1s2 2s2
7/22/2017
2p6 3s2
3p1

1s2 2s2
2p6 3s0
3p0
[AlCl4]¯
Değerlik Bağı Yaklaşımı
Cl  Cl–
1s2 2s2 2p6 3s2 3p5  1s2 2s2 2p6 3s2 3p6
1s2 2s2
7/22/2017
2p6 3s2
3p5

1s2 2s2
2p6 3s2
3p6
[AlCl4]¯
Değerlik Bağı Yaklaşımı
•
•
Her bir klorür anyonu,
bir elektron çiftini +3 yüklü Al katyonuna verir.
•
•
•• Cl– ••
••
••
•• Cl– ••
••
•• Cl– ••
7/22/2017
••
•• Cl– ••
••
••
Al3+
[AlCl4]¯
Değerlik Bağı Yaklaşımı
Dört elektron çifti Al3+ ün boş orbitallerine
girer.
1s2 2s2
2p6 3s0
3p0
sp3
7/22/2017
••
[AlCl4]¯
Değerlik Bağı Yaklaşımı
••
•• Cl– ••
••
••
•• Cl– ••
Her klorür anyonu bir liganttır.
••
•• Cl– ••
•• Cl– ••
••
••
••
Al3+
Değerlik bağı yaklaşımında da
hibritleşme mevcuttur.
Kavram olarak,
elektron kaynağı farklıdır.
Boş metal orbitallerine bir elektron çifti veren
atom, iyon veya moleküllere ligand adı verilir.
7/22/2017
Hekzasiyanoferrat(II) İyonu,
[Fe(CN)6]4¯
Fe
Fe2+
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
Diyamanyetik
7/22/2017
[Fe(CN)6]4¯
Fe2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
1s 2s
2p
3s
3p
3d
4s
4p
4d
Diyamanyetik türler eşleşmemiş elektron içermezler.
Which of these patterns represents
a“düşük
diamagnetic
species?
spin” kompleksi
7/22/2017
[Fe(CN)6]4¯
Fe2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
1s 2s
2p
3s
3p
3d
eşleşmemiş
elektronlar
7/22/2017
4s
4p
Altı ligantın
yerleşeceği
orbitaller
4d
Yeni Hibrit Orbital Seti
d2sp3
+
+
dz2
dx2- y2
+
px
7/22/2017
s
+
py
pz
d2sp3
sekizyüzlü
Bütün orbitallerin enerjileri aynıdır
7/22/2017
d2sp3 hibritleşmesi
4-
Fe
Her bir siyanür iyonu
eşleşmemiş elektron çiftini
demir(II) iyonunun
boş d2sp3 orbitallerine verir
7/22/2017
Koordinasyon sayısı 6
[Fe(CN)6]4¯
Fe2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
1s 2s
2p
3s
3p
3d
d2sp3
4d
Siyanür iyonları sp hibritleşmesi yapar.
Karbon atomu üzerindeki ortaklanmamış • ••• •
• C• • • N •
elektron çifti demir atomuna verilir ve
demir-karbon sigma bağı oluşur.
7/22/2017
Hekzafloroferrat(III) İyonu
[FeF6]3¯
Fe
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
paramanyetik (5 elektrona karşılık )
7/22/2017
[FeF6]3¯
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
Bir eşleşmemiş elektron
(Düşük Spin)
1s 2s
2p
3s
3p
3d
4s
4p
Beş eşleşmemiş elektron
Hangisi paramanyetiktir?
HER İKİSİDE!
7/22/2017
4d
(Yüksek Spin)
[FeF6]3–
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
Altı florür iyonu
yerleşir
1s 2s
2p
3s
3p
3d
4s
4p
Beş eşleşmemiş elektron
“yüksek spin” koordinasyon anyonu
7/22/2017
4d
Yeni Hibrit Orbital Seti
sp3d2
 Atom
orbitalleri
s + px + py + pz + dx2-y2 + dz2
 Yeni hibrit seti
• farklı orbital dizilişi
 Sekizyüzlü koordinasyon
7/22/2017
sp3d2
3–
F
F
F
Fe
F
F
F
Sekizyüzlü geometri
bütün orbitaller eş enerjilidir
7/22/2017
[FeF6]3–
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
1s 2s
2p
3s
3p
3d
sp3d2
••
Demir-flor sigma bağı oluşur
••
•• F ••
7/22/2017
4d
Tetrakloroferrat(III) İyonu
[FeCl4] –
Fe
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
Yüksek spin kompleksi
Paramanyetik (5 elektrona karşılık)
7/22/2017
[FeCl4] –
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
1s 2s
2p
3s
3p
3d
beş
eşleşmemiş
elektron
7/22/2017
4s
4p
sp3
4d
[FeCl4] –
Cl
_
Cl
Fe
Fe
Cl
Cl
Cl
_
Cl
Cl
Cl
Dörtyüzlü geometri
Koordinasyon sayısı 4
7/22/2017
[FeCl4] –
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
2p
3s
3p
3d
sp3
4d
••
1s 2s
••
•• Cl ••
7/22/2017
Tetrakloronikelat(II) İyonu
[NiCl4]2–
Ni
Ni2+
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d8
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
Mavi renkli
paramanyetik iyon.
7/22/2017
[NiCl4]2–
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
Bu orbital setinin adı nedir?
1s 2s
2p
3s
3p
Kaç tane
boş orbital gerekir?
3d
iki
eşleşmemiş
elektron
4s
4d
Sonraki
sp3 dört orbital
Hangisi paramanyetiktir?
7/22/2017
4p
[NiCl4]2–
Cl
2–
Cl
2–
Ni
Ni
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Dörtyüzlü
7/22/2017
Tetrakloronikelat(II) İyonu
[NiCl4]2–
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
2p
3s
3p
3d
sp3
4d
••
1s 2s
••
•• Cl ••
7/22/2017
Tetrachloronickelate(II) Ion
[NiCl4]2–
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
2p
3s
3p
3d
sp3
4d
••
1s 2s
••
•• Cl ••
7/22/2017
[Ni(CN)4]2–
Ni
Ni2+
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d8
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
Kavuniçi, diyamanyetik iyon.
7/22/2017
[Ni(CN)4]2–
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
1s 2s
2p
3s
3p
3d
4s
4p
eşleşmemiş
dört orbital
elektron
gerekir
yok
Which of these patterns represents
an orange, diamagnetic species?
Kaç tane boş metal
orbitali gerekir?
7/22/2017
4d
orbital setinin adı nedir?
Yeni Hibrit Orbital Seti
dsp2
+
dx2-y2
+
s
+
px
Kare düzlem
7/22/2017
py
dsp2 hibritleşmesi
Kare düzlem geometri
2Ni
7/22/2017
[Ni(CN)4]2–
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
1s 2s
2p
3s
3p
3d
dsp2
4p
•• C•••••• N ••
7/22/2017
4d
Kare Düzlem Simetri
2Ni
Nikel ve
karbon atomları
aynı düzlemde bulunur
Koordinasyon sayısı 4.
7/22/2017
siyanür ligantları
Genellikle düşük spin
kompleksleridir.
azot atomları
nikel atomları ile
aynı düzlemde midir ?
Diamminesilver Ion
[Ag(NH3)2]+
Ag 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 5s1 4d10
Ag+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 4d10
Two metal orbitals must be hybridized
to bond to the two ammonia ligands.
7/22/2017
Diammingümüş(I) İyonu
[Ag(NH3)2]+
Ag+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 4d10
1s 2s
2p
3s
3p
3d
4s
+
Ag
4p
4d
5s
sp hibriti
Diyamanyetik, renksiz
koordinasyon sayısı 2
N-Ag-N is doğrusal
bağ açısı 180º
7/22/2017
5p
[Ag(NH3)2]+
Ag+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 4d10
2p
3s
3p
3d
4s
4p
Amonyak molekülünde azot atomu
sp3 hibriti yapmıştır.
Azotun ortaklanmamış elektron çifti
gümüş atomuna verilir ve
gümüş-azot sigma bağı oluşur
7/22/2017
4d
sp
••
1s 2s
H N
H
H
5p
Pentafloroarsenik(V)
AsF5
As 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p3
As5+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10

7/22/2017
Arsenik pentaflorür diyamanyetiktir.
Pentafluoroarsenic(V)
AsF5
As5+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10
1s 2s
2p
3s
3p
3d
Eşleşmemiş
elektron
yok
7/22/2017
4s
4p
4d
beş orbital gerekir
sp3d
+
dz2
s
+
px
7/22/2017
+
py
pz
Aşağıdaki üç orbitalden hangi hibrit
orbitali oluşur?
s
+
px
7/22/2017
py
3 eşit lob
xy-düzlemi
(sp2 gibi)
Aşağıdaki üç orbitalden hangi hibrit
orbitali oluşur?
dz2
+
dp hibritleşmesi
2 eşit lop
z-ekseni üzerinde bulunur.
( sp hibritine benzer)
7/22/2017
pz
Yeni Hibrit Orbital Seti
sp3d
dz2
s
+
+
px
7/22/2017
py
pz
sp3d
ekvator orbitalleri
xy-düzleminde
enerjileri aynı
eksen orbitalleri
z-ekseni üzerinde
Eş enerjili
Üçgen çiftpiramit şekil
7/22/2017
Üçgen Çiftpiramit Geometri
F
F
As
F
Koordinasyon sayısı 5
F
7/22/2017
F
Pentafloroarsenik(V)
F
ekvator
F
As
F
F
F
Eksen ve ekvator
Konumları eşdeğer değildir.
7/22/2017
eksen
 Fax-As- Fax = 180º
 Fax-As- Feq = 90º
 Feq-As- Feq = 120º
AsF5
As5+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10
2p
3s
3p
3d
sp3d
••
1s 2s
••
•• F ••
7/22/2017
4d
Hibrit Orbitalleri
Koordinasyon
Hibritleşme
sayısı
2
sp
Hibrit şekli açılar
linear
180º
3
sp2
trigonal
120º
4
sp3, p3s
109.5º
4
dsp2
5
dsp3,sp3d,
dp3s
tetrahedral
square
planar
trigonal
bipyramidal
6
d2sp3, sp3d2
octahedral
7/22/2017
90º
90º and 120º
90º
Download