protokol - Kültür ve Turizm Bakanlığı

DOĞAL SİT ALANLARI VE TAŞINMAZ TABİAT VARLIKLARININ BULUNDUĞU
ALANLARIN ARKEOLOJİK, KENTSEL, KENTSEL-ARKEOLOJİK, TARİHİ SİT
ALANLARI VE TESCİLLİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARI İLE BUNLARIN
KORUMA ALANLARI VE ETKİLEŞİM-GEÇİŞ SAHASININ BULUNDUĞU
ALANLAR İLE ÇAKIŞTIĞI YERLERDE UYGULANACAK ESASLARA İLİŞKİN
PROTOKOL
1. KONU
Bu protokol;
1.1. Koruma altına alınan doğal sit alanları ve taşınmaz tabiat varlıklarının bulunduğu
alanların arkeolojik, kentsel, kentsel-arkeolojik ve tarihi sit alanları ve tescilli taşınmaz kültür
varlıkları ile bunların koruma alanları ve etkileşim-geçiş sahasının bulunduğu alanlar ile
çakıştığı yerlerde yapılacak işlemleri,
1.2. Tespit, geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları, koruma amaçlı imar
planları, çevre düzenleme projeleri ile uygulamaya yönelik konuların taraflarca ve ilgili
Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları ile Tabiat Varlıklarını Koruma Komisyonlarınca
incelenmesi ve değerlendirilmesini,
kapsar.
2. TARAFLAR
Bu protokolün tarafları, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı’dır.
3. TANIMLAR
Bu protokolde geçen;
Çakışan alan: Doğal sit alanları ve taşınmaz tabiat varlıklarının bulunduğu alanların
arkeolojik, kentsel, kentsel-arkeolojik, tarihi sit alanları ve tescilli taşınmaz kültür varlıkları
ile bunların koruma alanları ve etkileşim-geçiş sahasının bulunduğu alanlar ile çakıştığı
yerleri,
Koruma Bölge Kurulu: Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurullarını
Koruma Bölge Komisyonu: Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonlarını
Kültürel Değer: Korunması gerekli tescilli taşınmaz kültür varlıkları ile tarihi,
kentsel, arkeolojik, kentsel-arkeolojik sit alanlarını,
Doğal Değer: Korunması gerekli tescilli taşınmaz tabiat varlıkları ile doğal sit
alanlarını,
ifade eder.
1
4. AMAÇ
Bu protokolün amacı doğal sit alanları ve taşınmaz tabiat varlıklarının bulunduğu
alanların arkeolojik, kentsel, kentsel-arkeolojik, tarihi sit alanları ve tescilli taşınmaz kültür
varlıkları ile bunların koruma alanları ve etkileşim-geçiş sahasının bulunduğu alanlar ile
çakıştığı yerlerdeki iş ve işlemlerde izlenecek usul ve esasların belirlenmesidir.
5. UYGULANACAK ESASLAR
Çakışan alanlara ilişkin başvurularda aşağıdaki hükümler esas alınır:
5.1. Çakışan alanlara ilişkin başvurular öncelikle kültürel değerler yönünden ilgili
Koruma Bölge Kurulunca değerlendirilir. Kültürel değerler açısından alınan karar ile birlikte
doğal değerler açısından da değerlendirme yapılarak Koruma Bölge Komisyonunca nihai
karar alınır.
5.2. Doğal sit alanında veya tabiat varlığı parselinde bulunan tescilli kültür varlığının;
rölöve, restitüsyon, restorasyon, rekonstrüksiyon projeleri, onarımı, tescil, tescil kaydının
irdelenmesi, vb. gibi doğal değerleri etkilemeyecek şekilde yapının kültür varlığı niteliğinden
kaynaklanan müdahalelere yönelik işlemler için nihai karar, ilgili Koruma Bölge Kurulunca
alınır.
5.3. Tescilli tabiat varlığının korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla,
tabiat varlığına yapılacak müdahalenin taşınmazdaki kültürel değerleri etkilememesi halinde,
nihai karar, ilgili Koruma Bölge Komisyonunca alınır.
5.4. Çakışan alanlarda yapılacak kazı, sondaj, yüzey araştırması ve temizlik
çalışmalarına yönelik konular ilgili Koruma Bölge Kurulu tarafından alınacak karar ve Kültür
ve Turizm Bakanlığı’nca verilecek izin doğrultusunda gerçekleştirilir.
5.5. 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 6.maddesinin 3.fıkrası gereği
ören yerlerinde mevcut statüsüne uygun koruma-kullanma esaslarına göre yapılacak tüm iş ve
işlemler Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yürütülür.
5.6. Ören yerleri hariç, çakışan alanlarda, 2863 sayılı Kanunun 13. ve 14. maddeleri
kapsamında satış, kiralama, tahsis, devir, irtifak hakkı, intifa hakkı v.b. konularda görüş;
kültürel değerler açısından Kültür ve Turizm Bakanlığınca, doğal değerler açısından Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı’nca mülkiyet sahibi kuruma iletilir.
5.7. Çakışan alanlarda 2863 sayılı Kanunun 15. maddesi kapsamında kültürel değerler
açısından yapılacak kamulaştırma işlemlerinde Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilidir.
Çakışan alanlarda doğal değerler açısından yapılacak kamulaştırma işlemleri 644 sayılı
KHK nin 13/A-e bendi kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yapılır.
Çakışan alanlarda kamulaştırma talepleri 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 3.
Maddesi dikkate alınarak Kültür ve Turizm Bakanlığınca ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca
değerlendirilir.
2
5.8. 1. derece doğal sit alanı ile 1. ve 2. derece arkeolojik sit alanının çakışması
halinde takas işlemleri Kültür ve Turizm Bakanlığınca yürütülür. Yapılan işlemden Çevre ve
Şehircilik Bakanlığınca bilgilendirilir.
5.9. Çakışan alanlara ilişkin çevre düzeni planı, koruma amaçlı imar planı, nazım ve
uygulama imar planları Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşü alınarak Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı tarafından hazırlanarak onaylanır.
Çakışan alanlarda yönetim planları Kültür ve Turizm Bakanlığı görüşü alınarak Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanır. Ancak bu alanlarda Dünya Miras Listesine
önerilecek alanlar ile ilgili alan yönetimi ve yönetim planı çalışmaları Kültür ve Turizm
Bakanlığının koordinesinde her iki Bakanlığının ortak çalışması ile yürütülür.
Ören yerlerindeki çevre düzenleme projeleri Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılır,
onaylanır ve uygulanır.
5.10. Çakışan alanlara ilişkin geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları,
kültürel değerler yönünden ilgili Koruma Bölge Kurulunca değerlendirilir. Koruma Bölge
Komisyonunca, Koruma Bölge Kurulunca alınacak karar doğrultusunda, doğal değerler
açısından da değerlendirilerek nihai karar alınır.
5.11. 5366 sayılı Kanun kapsamında belirlenen yenileme alanlarının sınırları
dâhilindeki çakışan alanlarda yukarıdaki hükümler geçerlidir.
6. YÜRÜRLÜK
Bu protokol imzalandığı tarih itibari ile yürürlüğe girer. Protokol 2 nüsha olarak
taraflarca ………….. tarihinde tanzim ve imza edilmiştir.
Ertuğrul GÜNAY
Erdoğan BAYRAKTAR
Kültür ve Turizm Bakanı
Çevre ve Şehircilik Bakanı
3