ders plânı - Fen Bilimleri Dersi Paylaşım Forumu

DERS PLÂNI
BÖLÜM I
Fen Bilimleri
Dersin adı
7
Sınıf
Güneş Sistemi ve Ötesi
Ünitenin Adı/No
Gök Cisimleri
Konu
4 ders saati (6 – 10 Haziran 2016)
Önerilen Süre
BÖLÜM II
7.7.1. GÖK CİSİMLERİ
Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar
7.7.1.1. Gök cisimlerini çıplak gözle gözlemler ve yaptığı araştırma
sonucunda uzayda gözleyebildiğinden çok daha fazla gök cismi olduğu
sonucuna varır.
7.7.1.2. Bilinen takımyıldızlarla ilgili araştırma yapar ve sunar.
Ünite Kavramları ve Sembolleri/Davranış Örüntüsü
Güvenlik Önlemleri (Varsa):
Soru-Cevap, Buluş, Araştırma, Gösteri, İnceleme, Deney
Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri
Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Ders Kitabı, dergi, internet
Kaynakça
a.Evren kavramı, “aradaki boşluklarla birlikte gök cisimlerinin tümü”; uzay kavramı ise “evrenin dünya
Açıklamalar
dışında kalan kısmı” olarak tanımlanır.
b.Evrenin oluşumuyla ilgili olarak öne sürülen belli başlı görüşler belirtilir; fakat detaylarına girilmez.
c.Güneşe çıplak gözle bakılmaması konusunda öğrenciler uyarılır. Çıplak gözle uzun süreli gökyüzü
gözlemi yapan bilim insanlarının görme yetisini kısmen ya da tamamen kaybettiklerine yönelik bilim
tarihinden örnekler üzerinde durulur.
a.Yıldızlar arasındaki mesafelerin “ışık yılı” adı verilen bir uzaklık ölçü birimiyle ifade edildiği belirtilir.
b. Takımyıldızlarının Dünya’dan bakıldığındaki görüntülerine bakılarak yapılan benzetmelerin, gökyüzü
gözlemini kolaylaştırdığı belirtilir.
Etkinlikler
Özet
Gök Cisimleri: Uzayda yıldızlar, gezegenler ve gök taşlarıyla doludur. Bunların her biri gök cismidir.
Yıldızlar: Yıldızların şekli genellikle küreseldir. Yıldızlar, uzaydaki bulutsu adı verilen gaz ve toz yığınlarının bir
araya gelip sıkışmasıyla meydana gelir. En sıcak yıldızlar mavi veya beyaz, orta sıcaklıktaki yıldızlar sarı,
soğuk yıldızlar ise kırmızıdır.
Takım Yıldızı: Gökyüzüne dünyadan bakıldığında sergiledikleri görünüm sebebiyle bir arada bulunan yıldız
grupları takımyıldızı olarak adlandırılır. Büyükayı, Küçükayı, ejderha, çoban, kuzey tacı, Orion(Avcı) ve günlük
hayatta sıkça duyduğumuz burçlarda takımyıldızlarına örnek verilebilir.
Kuyruklu yıldız: Adlarının aksine, birer yıldız değildir. Bu gök cisimlerinin yapısında donmuş halde buzlar,
gazlar ve tozlar bulunur. Bu yüzden kirli kartopu olarak da adlandırılır.
Gök taşı: Atmosfere girerek yeryüzüne ulaşabilen meteorlara gök taşı adı verilir.
Işık yılı: Bir ışık yılı, ışığın boşlukta bir yılda aldığı uzaklıktır. Işık yılı bir zaman birimi olmayıp uzaklık ölçüsü
birimidir. Bir ışık yılı yaklaşık 9,46×1012 km dir.
Gezegen ile yıldız arasındaki farklar
1. Yıldızlar kendileri birer ısı ve ışık kaynağı oldukları halde, gezegenler yıldızlardan aldıkları ışığı yansıtır.
2. Gezegenler yıldızlardan daha soğuk ve küçüktür.
3. Yıldızların ışıkları yanıp söner gibi görünürken, gezegenlerin ışıkları yanıp sönmeden kesintisiz olarak
görünür.
Güneş sistemi : güneşin ve onun etrafında belirli yörüngelerde hareket eden gezegenlerin, uyduların, kuyruklu
yıldızların bulunduğu gök cisimleri topluluğudur.. Güneş sistemindeki ısı ve ışık kaynağı Güneştir.
Güneş: Güneş yaklaşık olarak küre biçiminde ve Dünya’mızdan çok büyük olan ısı ve ışık kaynağıdır. Güneş,
Dünya’mızdan çok uzakta olduğu için küçük görülür. Güneş’in çapı, Dünya’nın çapının 100 katına ve Ay’ın
çapının 400 katına eşittir.
Gezegenler: Güneş etrafında dönen büyük gök cisimlerine gezegen denir. Gezegenlerin hepsi güneş
çevresinde saat ibresinin teri yönünde hareket ederler. Gezegenler Güneş etrafında döndükleri gibi, kendi
eksenleri etrafında da dönerler. Güneş kütle çekim kuvvetiyle bütün gezegenleri kendine doğru çeker. Bu
çekim kuvvetinden dolayı gezegenler güneşin çevresinde belirli bir yörüngede hareket ederler. Gezegenler
Güneş’e farklı uzaklıktadır, yörüngeleri elips şeklindedir. Gezegenler sönmüş katılaşmış çevresine ısı ve ışık
saçamayan ancak güneşten aldıkları ışığı yansıtabilen gök cisimleridir .
Güneş sisteminde sekiz gezegen vardır. Gezegenler sırası ile Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn,
Uranüs, Neptün dür.
Güneşe en yakın gezegen Merkür , en uzak gezegen Neptün dür . Gezegenler hem kendi ekseni etrafında
hem de güneş etrafında dönerlerken Samanyolu galaksisinin etrafında da dönmüş olurlar .
Gezegenleri büyüklüklerine göre (büyükten küçüğe) sıralaması ise şöyledir: Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün,
Dünya, Venüs, Mars, Merkür
Gezegenlerin güneş etrafındaki dönüş hızları farklıdır .
Güneşe yakın olan gezegenlerin dönüş hızı büyük uzak olanların dönüş hızları küçüktür .
İç gezegenler (sıcak gezegenler): Dünya ile güneş arsında kalan Merkür ve Venüs gezegenleridir .
Dış gezegenler (soğuk gezegenler): Dünyamızdan sonra gelen Mars , Jüpiter , Satrün , Uranüs ,Neptün
gezegenleridir.
Astronomi Birimi: Gezegenlerin güneşe olan uzaklıkları astronomi birimi ile ifade edilir. Bir astronomi birimi
güneş ile dünya arasındaki uzaklığa eşittir.
Evren: Gök adaların da içinde yer aldığı gök cisimlerinin tümü aralarındaki boşluklarla birlikte evreni temsil
etmektedir.
Uzay: Dünya dışında evren parçasına uzay denir.
Gök bilimci: Gök cisimlerinin hareketlerini ve yapısını inceleyen bilim insanlarına gök bilimci denir.
İnsanların evreni anlamaya başlaması teleskobun bulunması ile başlamıştır.
İnsanoğlunun daha ilk çağlardan beri süregelen merakı, düşünen ve araştırmacı yapısı hemen her konuda
olduğu gibi uzayıda araştırma ve inceleme yapmasına neden olmaktadır. Günümüzde NASA ESA gibi
kuruluşların yanı sıra Rusya, Japonya, Kanada, Çin gibi ülkelerde uzay araştırmalarında öncülük yapmaktadır.
BÖLÜM III
Ölçme-Değerlendirme
• Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme
Değerlendirme
• Grupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme
Değerlendirme
• Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri
düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için
ek Ölçme-Değerlendirme etkinlikleri
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi
6. sınıf “Yaşamımızdaki Elektrik” ünitesi ile ilişkilendirilebilir
BÖLÜM IV
Planın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar
www.fendersi.gen.tr
FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ
www.fendersi.gen.tr
OKUL MÜDÜRÜ