File - Fen Bilimciler
advertisement
Elif GÖKÇEBAY 14110501049 FOTOSENTEZ Fotosentez ya da ışılbileşim, klorofil (kloroplastlarda) taşıyan canlılarda ışık enerjisi kullanılarak organik bileşiklerin üretilmesi olayıdır. Bu yolla besin üreten canlıların tümüne fotosentetik organizmalar denir ve bunların büyük bir çoğunluğunu bitkiler oluştururlar. Fotosentetik organizmalar, ışık enerjisinden yararlanarak enerjiyi depolarlar ve organik bileşikler üretebilirler. Bitkiler de diğer canlılar gibi yaşamsal etkinlikleri için gerekli enerjiyi organik maddelerin kimyasal enerjisinden sağlarlar. Bunun için de güneş ışığını kullanarak havanın karbondioksitini indirgeyerek organik besinlerini sentez ederler. Bu işlem CO2'in indirgenmesi ve ancak güneş enerjisiyle gerçekleştiriliğinden "fotosentez" olarak anılır. Bu yolla güneşin ışık enerjisi kimyasal enerjiye dönüştürülür ve organik madde sentezi yapılmış olur. Yeryüzündeki her canlı, metabolizma etkinlikleri için gerekli olan enerjiyi temelde üç yoldan sağlar. Fotosentez bir özümleme faaliyetidir ve bu yüzden özümleme ya da asimilasyon gibi genel isimlerle de anılır. Yapraklar, bitkilerin besin üretim merkezidir. Bitki yapraklarını oluşturan hücrelerin içinde kloroplast denilen, çok küçük yapılar vardır. Bu yapıların içindeki yeşil renkli boyar madde 10 Elif GÖKÇEBAY 14110501049 (pigment) olan klorofil maddesinin görevi ışık yakalamaktır. Kloroplastlar güneş ışınlarını bir panel gibi toplayıp, kollektör gibi enerjiye dönüştürerek besin üretirler. Üretilen besin yapraklardan, bitkinin beslenmesi gereken diğer bölümlerine götürülür. Havadaki karbondioksit, güneş enerjisi Bu nedenle fotosentezin önemi yalnız kullanılarak, nişasta ve diğer yüksek enerjili kalitatif değil ayrıca kantitafitir. karbonhidratlara dönüştürülür. Karbon Fotosentezle havanın karbondioksiti ve su, kullanıldıktan sonra ortaya çıkan oksijen ise karbonhidratlara dönüştürülür. havaya bırakılır. Bitki daha sonra besine Karbonhidratlar C elementine ek olarak H ve ihtiyaç duyduğunda bu karbonhidratlarda O2 elementlerini de içeren organik besin depoladığı enerjiyi kullanır. Bu bitkilerle taşlarıdır. beslenen canlılar da bitkide bulunan karbonhidratlardan enerji ihtiyaçlarını karşılarlar. Fotosentez olayının meydana gelebilmesi için gerekli olan maddeler, ışık, klorofil, karbondioksit, canlı organizmadır. Fotosentezle her yıl yaklaşık olarak 200-500 milyar ton CO2 dönüşüme uğratılmaktadır. FOTOSENTEZ VE OKSİJENLİ SOLUNUM ARASINDAKİ FARKLAR FOTOSENTEZ OKSİJENLİ SOLUNUM Kroloplastta gerçekleşir Mitokondride gerçekleşir Karbondioksit ve su kullanılır Glikoz ve oksijen kullanılır Besin ve oksijen üretilir Karbondioksit ve su üretilir Canlının ağırlığı artar Canlının ağırlığı azalır Işık gereklidir Işık gerekli değildir Sadece gündüz gerçekleşir Gece ve gündüz gerçekleşir 11 Elif GÖKÇEBAY 14110501049 FOTOSENTEZ HIZINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Karbondioksit miktarı Işık şiddeti Fotosentez hızını Etkileyen Faktörler Işık rengi Sıcaklık Su miktarı Kroloplast sayısı Yaprak sayısı ve yapısı Stoma sayısı Kütikula kalınlığı IŞIĞIN FOTOSENTEZ ÜZERİNE ETKİSİ 16 14 12 10 Mavi Işık 8 Kırmızı Işık Yeşil Işık 6 4 2 0 1. Hafta 2. Hafta 3. Hafta 4. Hafta 11
