tr-nufus-ozellikleri

TÜRKİYE’NİN NÜFUS
ÖZELLİKLERİ VE NÜFUS
HAREKETLERİ
LOGO
LOGO
KONULAR
 TÜRKİYE NÜFUSUNUN YAPISAL ÖZELLİKLERİ
 Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı
 Nüfusun Cinsiyete Göre Dağılımı
 Çalışan Nüfusun Ekonomik Faaliyet Kollarına Göre
Dağılımı
 Türkiye Nüfusunun Eğitim Durumu
 Türkiye’nin Kır ve Kent Nüfusu
 TÜRKİYE’DE NÜFUSUN TARİHSEL GELİŞİMİ
 Türkiye’de Nüfus Sayımları
 Türkiye’de Nüfusun Yıllara Göre Değişimi
 Türkiye’de Nüfusun Artışı ve Nedenleri
 ÜLKEMİZDE GÖÇLER
 İç Göçlerin Nedenleri
 Göçün Sonuçları
LOGO
TEMEL KAVRAMLAR
Ekonomik Kalkınma
KONULAR
İÇİNDE
Mübadele
Aktif Nüfus
İtici Faktörler
Çekici Faktörler
LOGO
TÜRKİYE NÜFUSUNUN YAPISAL
ÖZELLİKLERİ
LOGO
1. 2000 yılı nüfus sayımı verilerinden yararlanarak yaşadığınız il
nüfusunun yapısal özellikleri (nüfus miktarı, yaş grupları, nüfusun
cinsiyeti, eğitim durumu ve ekonomik faaliyet kollarına dağılımı)
hakkında bilgi toplayınız.
2. Yaşadığınız ilde hangi sektörde (tarım, sanayi, hizmet)
çalışanların sayısı daha fazladır? Tahmin ediniz?
BURSA’DA KENT-KÖY NÜFUS ORANLARI
Grafikte Bursa ilindeki kırsal ve kentsel nüfus oranları verilmiştir.
Grafikten yararlanarak verileri okuyup yorumlayınız?
LOGO
BURSA NÜFUS PRAMİDİ
Pramide bakarak Bursa’nın nüfusu ile ilgili
yorumlarda bulununuz?
LOGO
2007-2008 yılları arası değişim
Bursa’nın ilçelerinde görülen bir yıl içindeki nüfus
değişimlerini yorumlayınız?
LOGO
LOGO
TÜRKİYE NÜFUSUNUN
YAPISAL
ÖZELLİKLERİ
Nüfusun Yaş Gruplarına Göre
Dağılımı
LOGO
Nüfus miktarı kadar önem taşıyan bir başka
kriter de nüfusun yaş yapısıdır. Çünkü, yaş
grupları nüfusun genel yapısı ve
doğurganlık oranı hakkında bilgi sahibi
olmamızı sağlar.
Ayrıca iş, eğitim, sağlık vb. ihtiyaçların
belirlenmesinde ve geleceğe yönelik
planlamanın0 -yapılabilmesinde
rol
25 yaş grubu, nüfusunönemli
%
49’ unu oluşturur.
oynar. Nüfusumuzun
en önemli özeliği genç
ve dinamik yapı göstermesidir.
LOGO
Nüfus yaş
Piramidin
Hangi
Tabanının
Nüfusun
piramidine
yaş
geniş
giderek
grubu
yapısına
tabanlı
daha
bakarak
daralmasından
bakarak
fazladır?
birülkemiz
üçgene
olumlu
Genç
nasıl
nüfus
benzemesinin
nüfus
ve
birözelliklerine
olumsuz
sonuç
(15-35)
nedenleri
yönlerini
miktarı
göre
nelerdir?
yaklaşık
çıkarabiliriz?
belirtiniz.
hangi
ülke
negrubuna
kadardır?
girdiğini söyleyiniz.
Nüfusun Cinsiyete Göre Dağılımı
LOGO
Nüfus sayımlarından elde edilen önemli
sonuçlardan biri de cinsiyet durumudur.
Nüfusun cinsiyet durumu bir ülkedeki kadın
ve erkek nüfusu ifade eder.
Kadın ve erkek nüfusu sadece demografik anlam
taşımaz. Bu nüfus, sosyal ve ekonomik bakımdan
da önemlidir. Örneğin I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş
Savaşı’nda Türkiye büyük bir erkek nüfusu
kaybına uğramıştır. Bu durum evlenecek yaştaki
erkeklerin savaşa katılması nedeniyle doğum
oranının düşmesine yol açmıştır.
LOGO
Bir şehirde kadın
ve erkek nüfus
arasındaki farkı;
sanayi, şehrin
göç alıp vermesi,
askerî birlik
bulunup
bulunmaması gibi
faktörler etkiler.
Erkek nüfus az, Kadın nüfusu az (ARTVİN)
Erkek nüfus fazla (KOCAELİ)
LOGO
Türkiye kentsel nüfusu (TÜİK, 2004)
Türkiye kırsal nüfusu (TÜİK, 2004)
Yukarıdaki grafiklerde Türkiye’nin yıllara göre kır ve kentlerde
yaşayan kadın ve erkek nüfusu verilmiştir. Grafiklerden
yaralanarak kır ve kentlerdeki cinsiyet dağılımını
karşılaştırınız.
LOGO
Bazı illerimize göre erkek-kadın nüfusu
İller
Erkek
Kadın
Nedenleri
İstanbul
5.088.000
4.930.000
Göç almış,Askeri
birlik var,sanayi
İzmir
1.699.000
1.672.000
Kocaeli
625.000
581.000
Kastamonu
182.000
194.000
Kırşehir
125.000
129.000
Sinop
110.000
114.000
Kars
169.000
156.000
Erzincan
169.000
148.000
Çalışan Nüfusun Ekonomik FaaliyetLOGO
Kollarına Göre Dağılımı
Çalışma çağındaki nüfus dilimi içinde bulunan ve
belirli bir işi olan nüfusa “çalışan nüfus” veya
“aktif nüfus” denir. Çalışma çağındaki nüfus dilimi
içerisine girdiği hâlde işi olmayan nüfusa da “iş
gücüne dahil olmayan” nüfus veya “işsiz nüfus”
adı verilmektedir.
Türkiye’de iş gücüne katılma oranı
Türkiye’de cinsiyet durumuna göre iş
gücüne katılma oranı (TÜİK, 2000)
LOGO
Ülkelerin gelişmişlik ölçütlerinden biri de toplam
nüfus içindeki aktif nüfus oranı ve aktif nüfusun
faaliyet kollarına göre dağılımıdır. Bu konuda
belirleyici olan faaliyet kolları tarım (birincil),
sanayi (ikincil) ve hizmet (üçüncül) sektörüdür.
Gelişmiş ülkelerde tarım alanında çalışan nüfus
oranı azdır.
Türkiye’de çalışan nüfusun en fazla olduğu
ekonomik faaliyet kolu tarımdır. Cumhuriyetin ilk
yıllarında tarım alanında çalışanların oranı daha
fazla iken sanayi ve hizmet sektöründeki
gelişmelere paralel olarak azalmaktadır.
LOGO
Türkiye’de çalışan nüfusun iş kollarına göre dağılımı (TÜİK, 2000)
Çalışan nüfusun
Sektörlere
göre çalışan
2000 yılında
nüfusiş
oranlarında
kollarına dağılımı
nasıl değişim
grafiğine
olmuştur?
bakarak
Türkiye'nin
Bu değişim
ekonomik
ülkemizin
yapısı
ekonomik
hakkında
yapısı
neler
hakkında
nasıl bir fikir vermektedir?
söyleyebilirsiniz?
Türkiye Nüfusunun Eğitim Durumu
LOGO
1927 yılında 6 yaş ve üstü nüfus dikkate
alındığında genel nüfusumuzun sadece %11'i
okuryazarken 2000'de bu oran % 88'e çıkmıştır.
Ancak okuryazar olmayan nüfusun % 71'ini
kadınlar oluşturmaktadır.
Türkiye nüfusunun cinsiyetlere göre okuryazarlık oranları
LOGO
1927
ve 2000
yıllarında
cinsiyetlere
Ülkemizde
Türkiye'nin
okuma
1927-2000
yazma
yılların
oranı
da
kadınlarda
kadın ve göre
erkek
nedenokuryazarlık
nüfusu
düşüktür?
arasındaki
Bu
oranınkarşılaştırınız.
yükseltilmesi
okuma ve yazma
için artış
neleroranını
yapılabilir?
karşılaştırınız.
oranını
Türkiye’nin Kır ve Kent Nüfusu
LOGO
Bir ülkenin kırsal alanlarında ve kentlerinde
bulunan nüfus miktarları, o ülkenin ekonomik ve
sosyal yapısını yansıtan önemli göstergelerden
biridir.
Gelişmiş ülkelerde kırsal nüfus oranı toplam
nüfusun % 10'nunu geçmemektedir.
Ülkemizde nüfusu 10.000'in altında bulunan
yerleşmelerde yaşayan nüfus “kırsal nüfus”
olarak adlandırılır.
Kırsal nüfusun geçimi önemli ölçüde tarıma
ve hayvancılığa dayanmaktadır.
LOGO
Cumhuriyetin ilk yıllarında kırsal nüfus,
toplam nüfusumuzun büyük kısmını
oluşturuyordu. 1927'de ülkemiz nüfusunun
% 83,8'i kır, %16,2'si şehir yerleşmelerinde
yaşıyordu. Kırsal nüfusun bu miktarının
fazlalığı etkisini giderek kaybetmesine
rağmen 1970'li yılların sonlarına kadar
devam etmiştir.
İlk olarak 1980 yılında ülkemizde yapılan
nüfus sayımında şehir nüfusu, kırsal
nüfusundan daha yüksek sayıya ulaşmıştır.
LOGO
1950-1970
Türkiye'de
Kent
Kırsal
ve
kesimde
kırsal
ile
kent
1980-2000
nüfus
doğum
nüfusu
arasındaki
oranı
hangi
yıllarıfazla
yıldan
arasındaki
enolmasına
büyük
sonrakent
fark
oran
rağmen
ve
hangi
olarak
kırsal
kırsal
yıllarda
nüfus
artmaya başlamıştır?
görülmektedir?
nüfusun
oranlarını
giderek
karşılaştırınız
azalmasının
.
nedeni nedir?
LOGO
Kadın nüfus
oranı
Okuma yazma
bilmeyenler
Kırsal alanda
yaşayanlar
Yaşlı nüfus
Genç nüfus
Üniversite
mezunları
Kentte yaşayanlar
Erkek nüfus
oranı
Ortalama
ömür
Ülkemizin nüfus
yapısıyla ilgili içinde
bu kavramların geçtiği
bir metin yazınız.
TÜRKİYE’DE NÜFUSUN TARİHSEL
GELİŞİMİ
LOGO
1. Yaşadığınız yerin nüfusunu öğreniniz.
2. Yaşadığınız yerde nüfusun artma ya da azalma
nedenleri nelerdir? Araştırınız.
3. Yaşadığınız yerin nüfusu artıyorsa size göre bu
artış hızlı mı yoksa yavaş mıdır? Yıllara göre
karşılaştırınız.
BURSA İLÇELERİ NÜFUS DEĞİŞİMİ
1990
Nilüfer
2000
2007
2008
LOGO
Değişim%
65.799
178.682
251.344
270.502
7,62%
Osmangazi 510.902
642.337
736.034
753.217
2,33%
Yıldırım
480.266
575.450
593.768
3,18%
Büyükorhan 19.515
16.667
14.199
13.542
-4,63%
Gemlik
72.177
88.472
98.085
98.770
0,70%
Gürsu
18.681
28.087
50.039
52.948
5,81%
Harmancık
İnegöl
12.225
126.214
10.017
186.558
8.340
208.314
8.156
213.100
-2,21%
2,30%
İznik
Karacabey
Keles
Kestel
41.942
71.938
21.675
31.710
44.770
76.887
18.613
44.102
44.514
79.115
15.959
44.456
44.524
79.224
15.468
46.795
0,02%
0,14%
-3,08%
5,26%
38.656
53.965
62.369
65.899
5,66%
Mudanya
325.159
LOGO
M.Kemalpaşa
Orhaneli
Orhangazi
Yenişehir
Toplam
100.410 101.531 102.000 102.171
30.015 30.449 24.798 24.072
56.426 68.902 73.633 74.120
52.717
54.835 51.227 51.687
1.596.161
0,17%
-2,93%
0,66%
0,90%
2.125.140 2.439.876 2.507.963 2,79%
Tabloya göre Bursa’nın nüfusu artmış mıdır?Sebebi
nedir?
Bursa’nın ilçeleri içinde nüfusu azalanlar
hangileridir?Bu azalmanın nedenleri neler olabilir?
Mudanya'nın nüfusunun artışında etkili olan faktörler
nelerdir?
Türkiye’de Nüfus Sayımları
LOGO
Dünya nüfusu gibi Türkiye nüfusu da sürekli
bir değişim ve artış içindedir. Bu değişim ve
artış, hızını kaybetmekle beraber
günümüzde de sürmektedir.
Nüfustaki artış ve değişim belirli aralıklarla
yapılan genel nüfus sayımlarıyla belirlenir.
Osmanlı Devleti’nde ilk nüfus sayımı II.
Mahmut döneminde gerçekleştirilmiştir.
Cumhuriyet Döneminde ilk kapsamlı nüfus
sayımı 1927 yılında yapılmıştır.
LOGO
1935'teki nüfus sayımından sonra 1990'a kadar
sayımların sonu “0” ve “5” ile biten yıllarda,
1990'dan sonra ise 10 yılda bir yapılmasına
karar verilmiştir.
Ülkemizdeki nüfus sayımlarında ülke sınırları
içinde bulunanlar, bulundukları yerlerde
sayılırlar. Bu nedenle sayım günü çeşitli
nedenlerle yurt dışında olanlar sayılmaz.
(II. Mahmut dönemi): 1831 yılında asker ve vergi yükümlülerini belirlemeye
yönelik olarak yapılan nüfus sayımında Anadolu'nun nüfusu 7-7,5 milyon olarak
sayılmıştır.
(Abdülmecit dönemi ): 1844 yılında nüfus belgesi verilecek nüfusu tespit etmek
amacıyla yapılan nüfus sayımında Anadolu’nun nüfusu 10-10,5 milyon olarak
sayılmıştır.
Türkiye nüfusunun yıllara göre artışı
LOGO
Yıl
Nüfus
Artış Hızı
1927
13 648
1935
16 158
21,10
1940
17 821
19,59
1945
18 790
10,59
1950
20 947
21,72
1955
24 065
27,75
1960
27 755
28,53
1965
31 391
24,63
1970
35 605
25,19
1975
40 348
25,01
1980
44 737
20,65
1985
50 664
24,88
1990
56 473
21,71
2000
67 804
18,35
LOGO
Türkiye nüfusu sürekli aynı oranda mı artmıştır? Neden?
 En düşük artış hızı hangi sayım dönemleri arasında
gerçekleşmiştir?
Yıl
Nüfus
Artış Hızı
LOGO
1927
13 648
1935
16 158
21,10
1940
17 821
19,59
1945
18 790
10,59
1950
20 947
21,72
1955
24 065
27,75
1960
27 755
28,53
1965
31 391
24,63
1970
35 605
25,19
1975
40 348
25,01
1980
44 737
20,65
1985
50 664
24,88
1990
56 473
21,71
2000
67 804
18,35
En yüksek artış hızı hangi sayım dönemleri arasında
gerçekleşmiştir?
Türkiye’de Nüfusun Yıllara
Göre Değişimi
LOGO
Doğumlar ve alınan göçlerle artan nüfus,
ölümler ve verilen göçlerle azalır.
 Cumhuriyet Döneminde yurdumuza zaman
zaman çeşitli ülkelerden göçler olduğu gibi
yurdumuzdan da başka ülkelere göçler
gerçekleşmiştir.
Nüfus artışımız üzerinde yurdumuza toprak
katılımının da etkisi söz konusudur (Hatay’ın
ana vatana katılışı).
LOGO
67,8 milyona
1927-2000 yılları arasında ülke nüfusundaki
değişim şu başlıklarla belirtilebilir:
Nüfus hızlı bir şekilde artmaktadır.
Erkek nüfusu, kadın nüfusundan daha
fazladır.
Nüfusun eğitim düzeyi giderek
yükselmektedir.
13,6
milyondan
Ortalama yaşam süresi giderek uzamaktadır.
1.133.000 kişi artmıştır.
Kentsel nüfus giderek artmaktadır.
İç ve dış göçler yoğun olarak yaşanmıştır.
NÜFUS ARTIŞ HIZI
LOGO
Yıllık
1945’ten
sonra
artış
kez…………....….
………....…….
……………...
döneminden
nüfus
sonra
…………..
artış
sürekli
hızı
ile
en
o/oo
20'ninseviyede
altına
Yıllık nüfus
nüfus
artışilkhızı
hızının
…………….döneminde
döneminde%
%
…………..
iledüşüş
enyüksek
düşük
seviyededir.
düşmüştür.
göstermiştir.
olmasının nedenleri nelerdir?
Ölüm
Doğum
oranları
oranları
.........
...........’ten
yıllarında
itibaren
en1935-2000
yüksek
sürekli
seviyeye
düşüş
Türkiye’de
yılları
arasında doğum ve ölüm oranları
ulaşmıştır.
göstermiştir.
LOGO
LOGO
Doğal nüfus artışı
Çalışmak için başka ülkelere
tek başına ya da aileleriyle
birlikte gidenlerin oluşturduğu
göçler
Türkiye’de
Nüfus Artışı ve Azalışı
Üzerinde
Etkili Olan Başlıca Olaylar
Hatay'ın ana vatana
katılması
Lozan
Antlaşması
nedeniyle
mübadeleye tabi
tutularak
Türkiye'den
gidenler
Türkiye’de Nüfusun Artışı ve
Nedenleri
LOGO
Yurdumuzda nüfus artışını etkileyen temel
faktör doğal nüfus artışıdır. Nüfus artışında
doğumlar kadar ölümler de etkilidir.
Doğumlarla ölümler arasındaki fark doğal
nüfus artışını oluşturur.
Türkiye'nin doğal nüfus artışı incelendiğinde
özellikle 1950'lerden itibaren ölüm
oranlarında, 1960'lardan itibaren ise doğum
oranlarında bir düşmenin söz konusu
olduğu görülmektedir. Buradan anlaşıldığına
göre doğum oranları azalırken ölüm oranları
da azalmakta, yani insan ömrü uzamaktadır.
LOGO
Türkiye'de nüfusun artmasında doğal
artışlardan başka nedenler de rol oynamaktadır.
1927-1935 yıllarında nüfus artışının % 28,9'luk
kısmını başka ülkelerde yaşayan Türklerin
siyasal baskılar nedeniyle yurdumuza göç
etmesi oluşturur.
30 Haziran 1939'da Hatay'ın ana vatana
katılması 1935-1940 yıllarında %12,5'lik bir
artışa neden olmuştur.
LOGO
1945-1950 yıllarında seferberlik hâlinin
kalkması, ekonomik şartların düzelmeye
başlaması, evlenmelerin artması, doğum
oranlarının yükselmesi, bu ve bundan sonraki
dönemdeki artışları da etkilemiştir.
1960-1965 yıllarında 200 bin kadar işçinin yurt
dışına çalışmak için gitmesi nüfus artışında bir
yavaşlamaya neden olmuştur.
1975 yılından itibaren nüfus artış hızımızın
düşmesinde, kentleşme ve sanayileşmeyle
birlikte doğum oranlarında meydana gelen
NÜFUSLA İLGİLİ İZLENEN
POLİTİKALAR
LOGO
1.DÖNEM(1927-1965):Cumhuriyetin kurulduğu
yıllarda yurdumuzun uzun yıllar süren
savaşlarda erkek nüfusunun önemli bir kısmını
kaybetmiş olması, toplam doğurganlık oranını
oldukça düşürmüştür. Bu nedenle 1965'e kadar
nüfus artışını teşvik edici politikalar
izlenmiştir.
2.DÖNEM(1965 VE SONRASI):1965'ten
itibaren doğurganlığı teşvik edici politikaların
yerine nüfus planlamasına önem verilmesi ise
nüfus artışının yavaşlamasında etkili olmuştur.
LOGO
NÜFUS ARTIŞININ
SONUÇLARI
Kırsal kesimdeki nüfus
artışı sonucu her geçen
gün kişi başına düşen
arazi miktarı azalmaktadır.
Kentlerde konut sıkıntısı baş
göstermekte ve gecekondulaşma
görülmektedir.
Ülkemizin batı ve orta
Kırsal kesimde yapılan
kesimlerinde yer alan illerde
yatırımlardan verim
nüfus artışında doğurganlığın
alınamamaktadır.
yanı sıra göçlerin de etkisi
vardır.
Türkiye'de nüfus artışı bazı sorunlara yol açmaktadır.
Çevre sorunları oluşur, göç artar, millî gelir azalır ve refah
seviyesi düşer, hizmetler aksar, bağımlı nüfus artar, konut
sıkıntısı yaşanır, düzensiz şehirleşme görülür.
ÜLKEMİZDE GÖÇLER
LOGO
1. Çevrenizde göç ederek yaşadığınız şehre gelenler var mı?
Bunların hangi nedenlerden dolayı göç ettiklerini tespit
ediniz. Sınıftan çıkan sonuçlarla göçün nedenlerini
belirlemeye çalışınız.
2. Yakınlarınızdan yurt dışına giden ve oraya yerleşen
insanlar var mı? Bu insanların göç etme nedenleri nelerdir?
Tartışınız.
LOGO
Şehriniz göç alıyor veya göç veriyor mu?
Hangi nedenlerden dolayı göç aldığını ya da
göç verdiğini tartışınız.
ÇEKİCİ FAKTÖRLER
İTİCİ FAKTÖRLER
Gelişen sanayi ve iş sahaları
Tarım alanlarının mirasla bölünmesi Eğitim, sağlık, sosyal ve kültürel
Tarımda makineleşme
hizmetlerin gelişmiş olması ve
Sağlık şartlarının yetersizliği
yararlanma isteği
Uygun iklim ve toprak şartları
Eğitim şartlarının yetersizliği
Ulaşım kolaylıkları
Sosyal ve kültürel yetersizlikler
Bayındırlık hizmetlerinin gelişmiş
Kan davaları
olması
İş olanaklarının sınırlı olması
Kentlerdeki eğlenceli yaşam, kültürel
Tarım alanlarının verimsizleşmesi
faaliyetlerin yaygın olması, yaşam
(Erezyon)
koşullarının daha iyi olması
Olumsuz iklim şartları
Ulaşım haberleşme alanındaki
Doğal afetler
gelişmelerin etkisi
Kamulaştırma.
İÇ GÖÇLERİN NEDENLERİ
Bir arkadaşım
şehirde iyi bir iş
buldu. Ev sahibi oldu
LOGO
Ailemi geçindirecek
Köyümüze baraj
bir işim yok.
yapıldı. Tarlalarımız
sular altında kaldı.
İyi bir okula gitmek ve
kariyeri yüksek bir iş
sahibi olmak istiyorum.
Erozyon
topraklarımızı
verimsizleştirdi.
Oğlum hasta ve iyi bir
hastanede tedavi
görmesi
lazım.
Hareketli şehir yaşamı ilgimi
çekiyor.
GÖÇ DOĞRULTULARI
LOGO
Ülkemizde göçler, yurt dışına ve yurt
içine olmak üzere iki yöndedir.
 Dış göçler, ülke sınırlarının aşılması ile
yapılır.
İç göç, ülke sınırları içinde olur ve
büyük kısmı kırsal bölgelerden kentlere
doğru yapılır.
GÖÇÜN NEDENLERİ
LOGO
Ülkemizde, kırsal alanlarda geçim zorluğu,
buna karşılık şehirlerde başta sanayi olmak
üzere diğer sektörlerde iş bulma imkânları
kırdan kente göçü teşvik etmektedir.
Kırsal alanlardan şehirlere doğru göç, kademeli
olarak gerçekleşmiştir. Önce köyden büyük
kasaba veya küçük şehirlere, oradan da büyük
şehirlere göç şeklinde olmuştur.
1950’lerde göç hareketi köyden kente iken
1980’lerden sonra küçük şehirlerden büyük
şehirlere doğru gerçekleşmiştir.
LOGO
Türkiye'de dış göç hareketi 1960’tan sonra iş
gücüne ihtiyaç duyan Batı Avrupa’nın
sanayileşmiş ülkelerine gidişle başlamıştır.
1974’teki petrol bunalımı ve bunu izleyen
ekonomik durgunluk, bu ülkelerin iş gücü
ihtiyacını azaltınca; iş gücü akımı başta Suudi
Arabistan ve Libya olmak üzere Orta Doğu ve
Kuzey Afrika ülkelerine yönelmiştir.
Sovyetler Birliği’nin dağılması ile yeni kurulan
Türk Cumhuriyetlerine de 1991’den itibaren
Türkiye'den göçler olmuştur.
LOGO
Ben her yaz
Ayvalık’taki
yazlığımıza
giderim.
Gittikleri
yerde
sizce
ne kadaryerden
kalacaklar?
Veyere
ne
Fotoğraftaki
insanlar
bulundukları
başka bir
yapacaklar?
neden
gidiyorlar?
LOGO
1990 ile 2004 yılları arasında kırsal kesimde %0 20’nin
üzerinde göç veren illerden bazıları “Tunceli, Sinop,
Kastamonu, Kırşehir”dir.
 Bu illeri Türkiye fiziki haritasın da inceleyerek daha
önceki coğrafi bilgilerinizi de kullanarak neden göç
verdiklerini tartışınız.(ulaşım,iklim,yüzey şekilleri vb)
1990 ile 2005 yılları arasında en fazla göç alan ilk on il:
İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Mersin, Bursa, Antalya, Malatya, Manisa ve
Kocaeli.
1990 ile 2005 yılları arasında en fazla göç veren ilk on il:
Adıyaman, Ağrı, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elâzığ, Hakkâri, Mardin,
Muş.
BEYİN GÖÇÜ
 Beyin göçü; iyi eğitim görmüş,
nitelikli ve alanında yetişmiş
bireylerin başka ülkeye göç edip
yerleşmesidir.
 Beyin göçünün başlıca nedenleri;
alanında iş bulamama, verimli
çalışma koşullarından yoksunluk
ve düşük ücrettir.
 Ülkemizden yurt dışına gitmiş
beyin cerrahları, kalp cerrahları ve
astrofizikçiler gibi bilim dallarında
uzmanlaşmış kişiler bugün
dünyaca ünlüdürler.
LOGO
GÖÇÜN SONUÇLARI
Çocuklarımız iyi
eğitim alıyor.
Göç Edenlerin Yaşadıkları:
Tekstil sektöründe
çalışıyorum, iyi bir
işim ve gelirim var.
Sosyal hayatımız
oldukça renkli.
Yaşamak için uygun
ve sağlıklı bir evde
oturuyoruz.
Şehirde hayat
pahalıdır.
İhtiyaçlarımızı
karşılamak için yeteri
kadar gelirimiz yok.
Köyümü ve
arkadaşlarımı
özlüyorum
Gecekondu adı verilen
evlerimiz son derece
sağlıksız ve yaşamaya
uygun değil.
LOGO
Oturduğumuz yerde
alt yapı hizmetleri
yetersiz.
Çocuklarımıza iyi
bir eğitim imkânı
sunamıyoruz.
Gelirimiz yetmediği için
çocuklarımız da çalışmak
zorunda kalıyor.
GÖÇÜN NEDENLERİ
LOGO
Hızlı nüfus artışı
Miras yoluyla tarım topraklarının
parçalanması
Tarımda makineleşme nedeniyle işsizliğin
oluşması
Yüzey şekilleri nedeniyle tarım topraklarının
küçük ve parçalı olması
Tarımsal üretimdeki verim düşüklüğü
İş imkânlarının kısıtlı olması
Eğitim, sağlık ve sosyal hizmetlerden
yararlanma isteği
GÖÇÜN SONUÇLARI
LOGO
Nüfus dağılışında dengesizlik
Çarpık kentleşme, çevre kirliliği, belediye
hizmetlerinde aksama
Şehirlerde işsizlik
Eğitim ve sağlık olanaklarında aksama
Şehir yaşamına uyum zorluğu
Kırsal kesim yatırımlarında verimsizlik
Önceleri kent dışında bulunan sanayi
tesisleri zamanla kent içinde kalır.
Konut sıkıntısı,gecekondulaşma
GÖÇÜ ÖNLEMEK İÇİN
ALINABİLECEK ÖNLEMLER
LOGO
Modern tarım yöntemleri yaygınlaştırılmalı.
Besi ve ahır hayvancılığı geliştirilmeli.
Tarıma dayalı sanayi kolları, kırsal alanlara
kaydırılmalı.
Kırsal alanlarda eğitim, sağlık, yol, su,
elektrik gibi hizmetler yaygınlaştırılmalı.
Yüksek doğal nüfus artış hızının aşağı
çekilmesi
Sanayi nüfusu yurt çapında dengeli
dağıtılmalı
Akdeniz kıyısında güzel bir
köyde yaşıyordum. Fakat
hastayım ve sürekli kontrol
altında olmalıyım.
O yüzden İzmir'e yerleştim.
Babam öldükten sonra
topraklarımız miras yolu
ile bölündü. Tarımda
makineleşme insan
gücüne duyulan ihtiyacı
azalttı. Şehre göç ettik.
LOGO
Önay Hanım
Hasan Bey
Eğitimimi tamamladıktan
sonra İstanbul’a
yerleştim. İstanbul’da
eğitim ve sağlık
hizmetlerinden, kültürel
etkinliklerden daha fazla
yararlanabiliyorum.
Orman yangınları ve
erozyon sonucu tarım
topraklarımız
verimsizleşti.
Güler Hanım
Alaattin Bey
Küçük bir kentte, küçük bir
işletmem vardı. İstanbul’a
gelip işlerimi büyüttüm.
Burada pazar
ve ulaşım şartları çok iyi.
LOGO
Menekşe Hanım
İsmail Bey
BİREYLER
Hasan Bey
Önay Hanım
İTİCİ FAKTÖRLER
Sağlık şartları yetersizliği
Menekşe Hanım
İsmail Bey
ÇEKİCİ FAKTÖRLER
Sağlık olanakları
Tarım alanlarının bölünmesi
Eğitim sağlık kültürel
olanakların fazlalığı
Güler Hanım
Alaattin Bey
Yaşadığımız yer,
depremde büyük hasar
gördü. Ankara
bizim için yeni bir yaşam
umudu oldu.
Tarım alanlarının
verimsizleşmesi
Doğal afetler
İş şartlarının uygunluğu
Uygun olanı işaretleyiniz.
FAKTÖR
Sağlık hizmetlerinin
yetersizliği
İş imkânlarının fazla oluşu
Eğitim imkânlarının
yetersizliği
Daha kaliteli bir yaşam
Toprakların miras yolu ile
bölünmesi
Tarımda makineleşme
Doğal afetler
İTİCİ FAKTÖRLER
LOGO
ÇEKİCİ
FAKTÖRLER
LOGO
Bulmaca
Y
N
A
İ
A
K
İ
N
İ
N
G Ö
Ç
Ü
E
M
E
A
M
E
RO Z YON
T A R I
S
B
E
M ANYA
6
3.
Göç
Toprak
alan
örtüsünün
yerlerde
nüfusu
dış
kuvvetler
çeken
tarafında
önemli
2.. Göç
5.
Kariyer
veren
sahibi
bölgelerde
kişilerin
halkın
yurt
dışına
temel
gidip
geçim
1.
4.
Tarımda
1960'lardan
insan
itibaren
gücüne
Türkiye'den
duyulan
ihtiyacı
en çok
taşınması.
ekonomik
faktörlerden
biri. sürdürmesi.
bilimsel
kaynağı.
çalışmalarını
o ülkelerde
azaltarak
işçi
göçü
göçe
alan
Avrupa
neden
olur.
ülkesi.
L
Ş
DEĞERLENDİRME
LOGO
Aşağıdaki grafikten yararlanarak Türkiye’deki nüfus artışı ile seçilmiş
ülkelerin nüfus artışlarını karşılaştırınız.
LOGO
1. 1927-2000 yılları arasında Türkiye'de şehir
nüfusu köy nüfusuna göre daha çok artış
göstermiştir.
Şehir nüfusundaki artış hızının çok olmasında
aşağıdakilerden hangisi daha çok etkilidir?
A) Çocuk ölümlerinin az olması
B) Evli nüfusun artması
C) Ortalama ömrün uzaması
D) Göçle gelen nüfusun artması
E) Sağlık şartlarının iyileşmesi
LOGO
2. Türkiye'de 1950'den sonra nüfus artış
hızının yükselmesinde aşağıdakilerden
hangisinin etkisi olmamıştır?
A) Bebek ölümlerinin azalması
B) Sağlık şartlarının iyileşmesi
C) Gıda üretimindeki artış
D) Hayat standardının yükselmesi
E) Köyden kente göçün artması
LOGO
3. Türkiye'de yerleşme ve nüfus dağılışını
etkileyen en önemli faktör aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İklim
B) Bitki örtüsü
C) Toprak
D) Deprem
E) Doğal afetler
LOGO
4. Aşağıdakilerden hangisi nüfus artış
hızının yüksek veya düşük olmasında etkili
değildir?
A) Yüz ölçümü
B) Sanayileşme
C) Kadınların çalışması
D) Sosyo-kültürel yapı
E) Ekonomik hayat seviyesi
LOGO
İndirdiğiniz site:
 www.cografyaokulu.net
Hazırlayan:
Hakan BACI
MUDANYA AHMET RÜŞTÜ LİSESİ
BURSA