paralel rl devreleri

EEM 202 DENEY 6
Adı&Soyadı:
No:
PARALEL RL DEVRELERİ
6.1 Amaçlar
• i, v, v R ve v L ’nin RMS değerlerinin hesaplanması
• I R , I L ve I değerlerinin hesaplanması
• İletkenliğin (G), saseptansın (B) ve admitansın (Y) hesaplanması
• Admitans üçgeninin çizilmesi
6.2 Devre Elemanları Ve Kullanılan Malzemeler
Bu deneyde kullanılacak malzeme ve cihazların listesi Tablo 6.1’de verilmektedir.
Deney anında oluşan hata ve hasarları Tablo 6.1’de gösterilen kısma detaylı bir şekilde not
ediniz. Ayrıca deney esnasında cihazları kullanırken karşılaştığınız zorlukları, deney ve
deneyde kullanılan malzemeler hakkındaki önerilerinizi de yazabilirsiniz
Tablo 6.1 Deney 6’de kullanılan malzeme ve devre elemanları listesi
No:
Materyal
Model Seri ve/veya Ofis Stok
No:
1
2
3
Devre Elemanları
1 220 Ω Direnç (2 W)
2 10 ohm direnç (2 W)
1 1000 sarımlı Bobin
Ölçüm Cihazları
4
Katot Tüp osiloskop
Kaynaklar
5
Sinyal Jeneratörü
Aksesuar
6
1 Delikli tezgah, DIN A4
576 74
7
1 Takım köprü bağlantısı
501 48
8
3 Bağlantı kablosu, kırmızı, 50 cm
501 25
9
3 Bağlantı kablosu, siyah, 50 cm
501 28
Deney anında meydana gelen hasarlar ve deney hakkındaki öneriler:
1
EEM 202 DENEY 6
Adı&Soyadı:
No:
6.4 ÖN ÇALIŞMA
1) Şekil 6.1 de verilen devreyi dikkate alınız. v(t)=5cos(2500πt) V ve L=18 mH
(endüktörün ideal olduğunu kabul ediniz) ise V, IL , IR , ve I=IL+IR değerlerini hesaplayınız.
Şekil 6.1 İdeal parelel RL devresi
V=……………….., IL=……………….., IR=…………………, I=………………….
2) Deneyde kullanılan Şekil 6.3 deki devreyi dikkate alınız. R1 ve R2 dirençlerinin IL
ve IR akımlarını ölçmek için bağlandıklarına dikkat ediniz. Ayrıca şekil üzerinde açıkca
gösterilmeyen endüktörün 18.3 Ω ’luk sarmal (iç) direncinin olduğuna dikkat ediniz. Birinci
soruda olduğu gibi v(t)=5cos(2500πt) V ve L=18 mH kabul ederek V, IL , IR , I değerlerini
hesaplayınız.
V=……………….., IL=……………….., IR=…………………, I=………………….
3) Yukarıdaki birinci ve ikinci soruda hesapladığınız IL, IR, I değerlerini karşılaştırınız.
Bu karşılaştırmaya dayanarak endüktörün 18.3 Ω ’luk sarmal iç direncinin ve akım ölçmek
için kullanılan 10 Ω ’luk direncin, endüktörün ve direncin voltaj-akım ilişkisinin
karşılaştırılmasını engellediğini söyleyebilir misin?
2
EEM 202 DENEY 6
Adı&Soyadı:
No:
4) Ayrıca toplam admitans Y=G+jB=I/V değerini ve buna dayanarak 1. ve 2. soruda
analiz ettiğiniz paralel RL devrelerinde iletkenlik (G) ve sanal geçiri (saseptans, B) değerlerini
hesaplayınız.
Şekil 6.1 için Y=……………….,
G=……………….., B=………………
Şekil 6.3 için Y=……………….,
G=……………….., B=………………
5) Önceki sorudaki hesaplanan sonuçları kullanarak admitans üçgenini Şekil 6.2’ye
çiziniz.
Şekil 6.2 Paralel RL devresi için admitans üçgeni.
3
EEM 202 DENEY 6
Adı&Soyadı:
No:
6.5 DENEY
1) Şekil 6.3’deki devreyi kurunuz. Devreye 1.25 kHz ve 10V tepe değerinde
sinüzoidal voltaj uygulayınız. Sonra, v değerini CH-I’den, v1 ve v2 değerlerini CH-II’den
ölçünüz.
Şekil 6.3 Paralel RL devrelerini için test devresi.
Ölçtüğünüz değerlere göre iL=v1/R1 ve iR=v2/R2 akımlarını hesaplayınız ve Şekil
6.4’ya çiziniz. Ayrıca osiloskoptan ölçtüğünüz voltaj değerlerini ve aralarındaki faz farkını
yazınız.
Vp=………….…….,
V1p=…..........………..,
V2p=……..….………,
φ V = 0o ,
φ V1 = …………..….…,
φ V2 = ………….………
Aşağıdaki büyüklükleri hesaplayınız;
Vrms=……..……...………., V1,rms=…...........…….…..,
V2,rms=………..………...…,
V1=…………….………..,
V2=……………….………,
V=……………….………,
IL=
V1
R1
=………………….., IR=
V2
R2
=………..………..,
I= IL+IR= …………….…...
2) v1 voltajını CH I ve v2 voltajını CH II ye bağlayınız. v1 ve v2 arasındaki faz farkını
osiloskobun EXT X/Y ayarını kullanarak ölçünüz. Ölçtüğünüz faz farkını yazınız
φ1,2 = sin −1 (
) = .................. =
4
EEM 202 DENEY 6
Adı&Soyadı:
No:
Şekil 6.4 Şekil 6.2’deki paralel RL devresi için v, iL ved iR’nin değişimleri.
6.6 SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
1) Teorik ve deneysel olarak elde ettiğiniz V, IL, IR, I değerlerini Tablo 6.2’deki uygun
yerlere yazınız.
Tablo 6.2 Paralel RL devresi için voltaj ve akım değerleri
Sonuçlar Teorik değerler
Teorik değerler
(İdeal durumda)
(İdeal olmayan durumda)
Ön çalışma (6.4 1)
Ön çalışma (6.4 2)
V (V)
IL (mA)
IR (mA)
I (mA)
Deneysel değerler
(İdeal olmayan durumda)
Deneysel çalışma (6.5)
2) Tablo 6.2 deki 4. Sütundaki deneysel sonuçlarla 3. sütundaki terorik sonuçları
karşılaştırınız.
5
EEM 202 DENEY 6
Adı&Soyadı:
No:
3) Tablo 6.2’nin son sütunundaki deneysel sonuçları kullanarak Y=I/V admitansını
hesaplayınız. Admitans üçgenini Şekil 6.5’e çizerek Şekil 6.2’de çizilmiş olan admitans
üçgeni ile karşılaştırınız.
Şekil 6.5 Paralel RL devresinin deneysel sonuçlarına göre çizilmiş admitans üçgeni.
4) Tablo 6.2’deki deneysel sonuçları kullanarak, akım üçgenini Şekil 6.6’da çiziniz ve
admitans üçgeni ile arasındaki benzerlikleri tartışınız.
Şekil 6.6 Paralel RL devresinin deneysel sonuçlarına göre çizilmiş akım üçgeni.
6