inme sonrası tedavi

advertisement
İNME SONRASI TEDAVİ


En iyi yöntem inmeden korunma
Risk faktörlerinin belirlenmesi
Birincil Koruma



Amaç asemptomatik kişilerde inmeye neden olabilecek
risk faktörlerini belirlemek, önlemek ve kontrol altına
almaktır
Kronik hastalıkların kontrolüne yönelik ilaçlar, cerrahi
yöntemler…
Sigarasız, düşük-normal VKİ, düzenli egzersiz, sağlıklı diyet
İkincil Koruma


Birincil korumada hedef tüm populasyon, ikincil
morumada daha önce inme ya da TİA geçirmiş ve yüksek
risk altında olan kişiler
Amaç bu hastalarda modifiye edilebilir risk faktörlerinin
belirlenerek tedavi edilmesi ve bunlara bağlı mortalitenin
azaltılması
Acil Yaklaşım



İnme, zamana duyarlı acil bir tıbbi durumdur
Hem iskemik, hem hemorajik inmelerde hastane öncesi ve
hastaneye transfer sırasında uygulanacak en önemli
girişimler yaşamsal parametreleri güvenceye almaya
yönelik
Bu süreç acil serviste nöroloji konsültasyonuyla hastayı
nöroloji yatağına yatırana dek sürmeli
Acil Yaklaşım
Acilde yapılan ilk değerlendirmenin amaçları
 Hastanın nöroloji şikayetlerinin inme nedeniyle ortaya
çıktığına karar vermek, inmeyi taklit edebilecek diğer
sorunları dışlamak
 Beyin hasarının geliştiği bölgeyi lokalize etmek
 Hemorajik ve iskemik inme arasında ayırıcı tanı
 İnmeye yol açan nedene yönelik ilk bilgileri toplamak
 Ortaya çıkabilecek akut nörolojik ve medikal
komplikasyonları ortaya koymak
 Hasta yakınlarını bilgilendirmek
Acil Yaklaşım
İskemik penumbra: İskemik inmenin ilk birkaç saati
içinde kurtarılabilir geri dönüşümlü alan, erken dönemde
yapılan müdahalelere bağlı
Erken dönemde
 Doku oksijenasyonu
 Hemodinaminin optimal düzeyde tutulması
 Hipogliseminin düzeltilmesi
Acil Yaklaşım
İnmeye spesifik tedaviden önce;
 Hava yolu kontrolü
 Ateş ve kan basıncı
 Kalp ritmi
 Oksijen saturasyonu
 Gerekirse nazal oksijen desteği, yetersiz kalırsa
entübasyon, mekanik ventilatör
Acil Yaklaşım






Anamnez ve nörolojik muayene aşaması
Klinik ön tanıyı doğrulama, hemorajik ve iskemik inme arasında
ayırıcı tanı
Akut iskemik inmede amaç kan pıhtısını eritmek, hemorajik
inmede kanamayı durdurmak
Hızla tanısal beyin görüntülemesi
TİA’da acil değerlendirme önemli, %10’u 48 saat içinde inme
geçirir
En sık bilgisayarlı beyin tomografisi; kanama ve iskemiyi
ayırt etme yanında gelişebilecek nörolojik komplikasyonlara ait
radyolojik değişikliklerin tanınmasını ve inme ile karışabilecek
hastalık süreçlerinin dışlanmasını sağlar
Acil Yaklaşım



İlk 12 saatte yapılan BBT ile beyin infarktlarının 550’si
görüntülenemez
MRG özellikle alışılmadık klinik görünümü olan yaygın
olmayan etyolojilerde veya BBT ile ortaya konamayan
inme taklitçisi şüphesi olan olgularda faydalı
Bunların yanında hastanın hayati fonksiyonlarını kontrol
altında tutmak için; EKG, Akciğer grafisi, vücut ısısı,
tam kan sayımı, böbrek kimyasal analizleri, kan
şekeri, protrombin zamanı, sedimentasyon, CRP
ve arter kan gazlarının takibi
Acil Yaklaşım


Erken nörolojik ve medikal komplikasyonların tedavisine
başlanmalı
En kısa sürede tedavi edileceği servise transferi (nöroloji,
inme..)
Akut inme tedavisinin hedefleri;
 İnmenin etkilerinin ortadan kaldırılması
 İnme komplikasyonlarının önlenmesi ve tedavisi
 Tekrarlayıcı inmenin önlenmesi
Medikal Tedavi




Trombolitik ilaç tedavisi: Damarı tıkayan pıhtının ortadan
kaldırılması (tromboliz) ile olabildiğince hızlı iskemik kalmış
beyin dokusunu kurtarmak (ilk 3-6 saat)
Antiplatelet (antiagregan) ilaç tedavisi: Kanı incelten ve kan
pıhtılaşmasını önleyen ilaçlar. Kontraendikasyonu yoksa iskemik
inme ve TİA geçiren tüm hastalarda. En sık asprin. Trombolitik
tedaviden 24 saat sonra başlar, aynı anda kullanılmamalı
Antikoagülan ilaç tedavisi: Damarlardaki kanın pıhtılaşması
için gereken protein yapımını engeller, mevcut kan
pıhtılaşmasının büyümesini ve yenilerini önlemeye yardımcı.
Erken dönemde hemorojik dönüşüm riski
Diğer: Antihipertansif, antiepileptik, antidepresan
Medikal Tedavi




Hemorajik inme geçirenlerde kan basıncının düşük
tutulması çok önemli, antihipertansif ilaçlar
Hiperozmotik ilaçlar kanamanın beyinde şişmeye neden
olduğu durumlarda
Subaraknoid kanamada ciddi baş ağrısında ağrı kesiciler
(kanamayı arttırmamalı)
Hamorajinin nedeni komadin, heparin gibi ialçlarsa
bunların kesilerek etkilerini tersine çevirecek ilaçlar
başlanmalı
Cerrahi Tedavi – İskemik İnme




İskemik inme geçirenlerde acil müdahalede cerrahi çok
önerilmez, kan akışının ani düzeltilmesi beyin ödeminde
artışa ve özellikle major enfeksiyon varsa hemorajik
dönüşüme neden olabilir
Akut iskemik inmede en sık cerrahi yöntem karotis
arterde oluşan pıhtıya dönük karotis enderterektomisi.
Ekstrakranial-intrakranial arteryal anostomoz
Endovasküler cerrahi tedavi olarak pıhtının çıkarılması,
anjiyoplasti ve damara stent takılması
Cerrahi Tedavi – Hemorajik İnme



Hamorajik inmede cerrahi tedavi damarı tamir ederek
kanamayı durdurmak ve damarı eski fonksiyonelliğine
kavuşturmak üzere planlanır
İlk 2-3 gün ile hastanın durumunun stabilleşmesi uzarsa 12 hafta sonra
Kanamanın nedeni yırtılmış anevrizmalar ise endovasküler
halka uygulaması ile damarın şişen kısmı desteklenerek
kanama engellenir, anevrizma klipslenebilir
Akut ve Subakut Komplikasyonlar
Nörolojik/psikolojik
 Beyin ödemi ve herniasyon
 Tekrarlayan inme
 Hemorajik transformasyon
 Epileptik nöbet
 Hidrosefali
 Konfüzyon
 Depresyon
 Baş ağrısı
Akut ve Subakut Komplikasyonlar
Medikal
 Kardiyovasküler sistem (hipertansiyon, aritmi)
 Pulmoner sistem (aspirasyon pnömonisi, atelektazi)
 Metabolik (hipoglisemi, hiperglisemi)
 Yüksek ateş
 Enfeksiyonlar (üriner sistem, solunum sistemi)
 Gastrointestinal kanama
 Tromboembolizm (DVT, pulmoner emboli)
 Dekübit ülserleri
 Kötü ve yetersiz beslenme
 Malnütrisyon
 Ağrı
 Konstipasyon
Download