oksijensiz solunum

1
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
HÜCRESEL SOLUNUM
*Hücresel solunum:
→Besinlerin parçalanarak ATP sentezlenmesine,
hücresel solunum denir.
----------------------- OKSİJENSİZ SOLUNUM ----------------------(ANAEROBİK SOLUNUM = FERMANTASYON)
→Organik besin maddelerinin oksijen kullanılmadan
yıkılarak enerji üretilmesine
oksijensiz solunum (fermantasyon) denir.
→Oksijensiz solunum olayının tamamı
Hücrenin sitoplâzmasında meydana gelir.
→Oksijensiz yolla enerji elde edilmesi,
bakterilerin büyük bir bölümünde, maya mantarlarında,
omurgalıların çizgili kaslarında ve bazı tohumlarda gerçekleşir.
→Başlangıç maddesi glikozdur.
→Canlı çeşidine bağlı olarak reaksiyonlar sırasında kullanılan
enzimler farklı olacağından oluşan son ürünlerde farklılık vardır.
(Laktik asit, Etil alkol, ........vb.)
2
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
Oksijensiz Solunum Genel Denklemi
Enzim
Enzim
C6H12O6 + 2ATP --------> 2Pürivik asit ---------> Son ürünler + Enerji
(Glikoz )
*4 ATP sentezlenir. 2 ATP net kazanç
*Substrat düzeyinde Fosforilasyon
Substrat Düzeyinde Fosforilasyon
Yalnızca substratın bulunduğu ortamda enzimlerle gerçekleştirilen
ADP + P ------> ATP ‘ye dönüştürülmesine
Substrat Düzeyinde Fosforilasyon denir.
3
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
1- Glikoliz evresi
→Glikoliz, glikozun enzimlerle
pirüvik asite (pirüvat) kadar yıkılması olayıdır.
C6H12O6 + 2 ATP ------> 2 Piruvat + 2 NADH2 + 4 ATP
(Glikoz)
2 ATP net kazanç elde edilir.
→Glikoliz evresi, bütün canlılarda ortak olarak gerçekleşir.
→Çünkü bu evrenin gerçekleşmesi için kullanılan enzimler,
bütün canlılarda ortak olarak bulunur.
→Bütün Fermantasyon çeşitlerinde
ATP üretimi Glikoliz kısmında gerçekleşir.
→Bunun için bütün fermantasyonların ATP kazancı aynıdır.
Glikoliz evresinin amacı:
substrat düzeyinde fosforilasyonla ATP
sentezlemektir.
Glikoliz ‘in Sonucu
Sonuç olarak glikoliz sonunda şu ürünler oluşur
4 molekül ATP
----> ( net kazanç 2 ATP )
2 molekül NADH2
2 molekül Pirüvat (Pirüvik asit)
Fermantasyonu gerçekleştiren canlılarda
Pirüvat molekülünden sonraki kademelerde kullanılan
enzimlere göre farklı son ürünler oluşabilir.
Bu yüzden fermantasyon reaksiyonları oluşan
son ürüne göre isimlendirilir.
4
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
2- Son ürünler evresi
→Bu evrede, ATP sentezlenmez
ve aynı zamanda ATP kullanılmaz.
→Son ürünler evresinin amacı:
→Pirüvik asidin, ortamda birikmesini engellemektir.
(ortam pH’ ın aşırı düşmemesi için)
→Glikoliz evresinin tekrar gerçekleşebilmesi için,
kullanılan NAD moleküllerini geri kazanmaktır.
(NADH2' nin yükseltgenmesini sağlamak)
→Bu evrede kullanılan enzimler,
farklı canlılarda farklı olduğundan; farklı son ürünler oluşur.
Son ürünler laktik asit ya da etil alkol olur.
►Laktik asit oluşumu:
→Çizgili kas hücrelerinde ve
bazı bakterilerde (yoğurt bakterileri) gerçekleşir.
→Glikoliz evresinin sonunda oluşan piruvat,
NADH2' nin hidrojenlerini alır ve laktik aside dönüşür.
(NADH2 yükseltgenir)
Pirüvat + NADH2 -----------> Laktik asit + NAD++
→Glikoliz evresi sonunda 2 pirüvat açığa çıktığından;
çıkan değerler 2 ile çarpılır.
2 Pirüvat + 2 NADH2 -----------> 2 Laktik asit + 2 NAD++
Laktik asit fermantasyonu genel denklemi:
C6H12O6 + 2 ATP -----------> 2 Laktik asit + 4 ATP
(Glikoz)
(C3H6O3)
5
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
►Etil alkol oluşumu:
→Çimlenmekte olan tohumlarda, gelişmiş bitkilerin köklerinde,
bazı bakterilerde ve maya mantarlarında
(bira mayası, hamur mayası, şarap mayası...) gerçekleşir.
→Piruvat, önce bir CO2 kaybeder
ve asetaldehit molekülüne dönüşür.
Pirüvat (3C) ----------> Asetaldehit (2C) + CO2
→Daha sonra asetaldehit, NADH2' nin
hidrojenlerini alır ve etil alkole dönüşür.
Asetaldehit + NADH2 ---------> Etil alkol + NAD++
→Glikoliz evresi sonunda 2 pirüvat açığa çıktığından;
çıkan değerler 2 ile çarpılır.
2 Pirüvat ----------> 2 Asetaldehit + 2 CO2
2 Asetaldehit + 2 NADH2 ---------> 2 Etil alkol + 2 NAD++
Etil alkol fermantasyonu genel denklemi:
C6H12O6 + 2 ATP -----------> 2 Etil alkol + 2 CO2 + 4 ATP
(Glikoz)
(C2H5OH)
6
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
Laktik asit fermantasyonu
ile
etil alkol fermantasyonu arasındaki farklar:
cevap:c
Solunum tepkimelerindeki .. Glikoliz... basamağı
tüm canlılarda ortaktır.
ATP sentezini sağlayan enzime ... ATP az.... denir.
Glikozun hücre sitoplazmasında 2 molekül pirüvata
kadar parçalanmasına .. Glikoliz... denir.
Çizgili kaslarda egzersiz sırasında oluşan ... Laktik asit...yorgunluğa neden olur.
Etil alkol fermantasyonunda son ürün olarak .. CO2...ve ...Eetil alkol.. açığa çıkar.
Fermantasyon tepkimeleride ATP üretimi ve tüketimi
sadece .. Glikoliz.. evresinde olur.
Oksijensiz solunumun son ürün aşamasında .. NADH2..molekülü yükseltgenir.
... Fermantasyon.., organik monomerlerin oksijensiz
ortamda parçalanması olayıdır.
7
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
cevap:c
cevap:e
8
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
cevap:e
cevap:e
9
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
cevap:a
cevap:e
10
Mustafa ayar Biyoloji Öğretmeni – Uzman Öğretmen
cevap:b