Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDET

advertisement
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK
ŞİDDET
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYET
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Cinsiyet/Biyolojik Cinsiyet
Kadın ve erkek olarak doğuştan getirilen, biyolojik, fizyolojik
ve genetik özellikler Cinsiyet olarak tanımlanır.
 Kadınlara ve erkeklere ait farklı üreme organlarına ve
cinsel organlara dayanan bir tanımlamadır.
Dünyaya kız ya da erkek bebek olarak gelmek bizim
seçtiğimiz bir şey değildir.
Hangi kültürde, çağda yaşarsak yaşayalım, kız ya da
erkek olarak doğmak, tıpkı ölümlü olmak gibi, biyolojik
varlığımızın bir niteliğidir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplumsal Cinsiyet
Toplumun, biyolojik cinsiyet sebebiyle kadınlara ve erkeklere
farklı rol ve sorumluluklar yükleyerek, bireyleri erkeklere ve
kadınlara dönüştürdüğü süreçtir.
Toplumsal cinsiyet bizim biyolojik cinsiyetimize dayanarak
toplumun kadın ve erkek için ürettiği farklılıklardır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYET VE BİYOLOJİK CİNSİYET
CİNSİYET
 Doğaldır
 Biyolojiktir
 Değişmez,
her yerde aynıdır
TOPLUMSAL CİNSİYET
 Kültüreldir
 Değişiklik gösterebilir
 Zamana, mekâna göre
değişebilir
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplumsal Cinsiyeti Nasıl
Öğreniyoruz?
İçine doğduğumuz toplumda,
kadınlar ve erkekler haline
gelmeyi
nasıl
öğreniyoruz???
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplumsal Cinsiyeti Nasıl
Öğreniyoruz?
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
Karar verme,
Seçme-seçilme,
Fırsatları
kullanma/fırsatlara erişme,
Kaynakların
ayrılması/kullanılması
Hizmetlerin elde
edilmesinde bireye cinsiyeti
nedeniyle ayrımcılık
yapılmamasıdır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ
AYNILIK
 EŞİTLİK
AYNILIK
 Hakların, sorumlulukların ve
fırsatlardan yararlanmanın erkek ya
da kız çocuğu olmaya bağlı olmadan
her cinsiyet için eşit olması
EŞİTLİK
 Erkek ve kadının her alanda eşit
haklara, sorumluluklara ve
fırsatlara sahip olması demektir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Eşitlik ???
 Eşitlik kavramı herkese aynı biçimde
davranmak demek değildir.
 Herkese aynı davranmak farklı ihtiyaç ve
durumları göz ardı etmek, görmemek riskini
beraberinde getirir.
 Eşitlik, toplumdaki farklı grupların fırsat
eşitliğine sahip olmalarını engelleyen çeşitli
engelleri fark etmek ve bunları kaldırmaktır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI
İŞBÖLÜMÜ
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI İŞBÖLÜMÜ
 Kadınların ve erkeklerin ne yapması gerektiği
ya da neleri yapabileceği hakkında toplumda
yaratılmış olan fikirlere ve değerlere
dayanarak, kadınlara ve erkeklere farklı
roller, sorumluluklar ve görevler
yüklenmesine cinsiyete dayalı işbölümü denir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
CİNSİYETE DAYALI İŞBÖLÜMÜ
 Cinsiyet temelli iş bölümü neredeyse
evrenseldir.
 Toplumların kadın ve erkeklerden beklentileri
farklıdır.
Kadınlar, aile ve evle ilgili işlere yönlendirilirken,
erkekler kamusal alanda yapılacak işlere
yönlendirilirler.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Farklı oyunlar, farklı oyuncaklar ile farklı toplumsal
rollere hazırlanırız…
Erkek çocuklarına araba, uçak,
kamyon ve top gibi daha ziyade
dış
mekânlarda
oynanacak
oyuncaklar alınır; çünkü onun da
hayatını daha çok evin dışında
geçirmesi beklenir.
Kız çocuklarına oyuncak bebek,
çay seti gibi daha ziyade ev ve
ev işleriyle ilgili oyuncaklar alınır.
Böylece
kadınların
öncelikli
sorumluluk alanlarının evin içi
olması beklenir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINLAR NE YAPAR?
ERKEKLER NE YAPAR?
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINLAR NE YAPAR?
Ev temizliği
Çocukların bakımı/yetiştirilmesi
Hasta/yaşlı bakımı
Çamaşır/ütü
Kıyafetlerin bakımı/onarımı
Günlük yemek,
Kışlık ve konserve ürünlerin hazırlanması
Evin her türlü ihtiyacının takibi
Ücret elde edemezler
Sigortaları olmaz
Emekli olamazlar
Mesai saatleri olmaz
Aynı anda pek çok faaliyeti bir arada
yürütürler
Buna rağmen toplumsal değeri ve statüleri
düşüktür.
ERKEKLER NE YAPAR?
Dışarıda çalışırlar
Çalışma saati bellidir
Siyasal örgütlerde yer alırlar
Evde ve toplumda karar vericilerdir
Evi geçindirirler
Düzenli maaş alırlar.
Sigortaları olur.
Emekli olurlar.
Çalışma saatleri bellidir.
Toplumda güç ve saygınlık elde
ederler.
Daha fazla sosyal çevreye dahil
olurlar.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADININ GÖRÜNMEYEN EMEĞİ…
Kadınların görünmeyen
emeği, önemli maddi ve
toplumsal sonuçlara yol
açar:




Bağımlılık
Güvencesizlik
İkincillik
Kadın yoksulluğu
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİN SONUÇLARI
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN
DEVAMINI SAĞLAYAN BİR ARAÇTIR!!!
Kadınların çoğu hayatlarını ilgilendiren kararları almada güç sahibi
değildir.
Kadınların çoğu para, bilgi, sosyal çevre ve yasalar gibi güç kaynaklarına
uzaktır.
En ağır sonuçlarından birisi kadına yönelik şiddet ve buna bağlı
ölümlerdir.
Sadece kadınlar için değil, erkekler için de örseleyici olabilir.
Eşitsizlik eşitsizliği besler.
Bireyleri, aileleri, ulusun bir bütün olarak insani gelişmesini etkiler.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYETE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER
Kadın istihdamı %26,7
Kadın büyükelçi %13,9
Kadın Cumhuriyet savcısı %6,5
Kadın hakim %36,9
Kadın polis %5,5
Kadın Öğretmen
Okul Öncesi %94
İlkokul %58,6
Orta okul %53,9
Lise %46,4
 Üst düzey kadın memur % 9,8
 Rektör % 6,8
 Basın (yayın bölümü) %35,4
 Kadın Milletvekili% 15 (yaklaşık)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TOPLUMSAL CİNSİYETE İLİŞKİN
İSTATİSTİKLER
İşgücüne Katılım
İşsizlik Oranı:
Erkeklerde %8.6
Kadınlarda %11.6
İstihdam oranı:
Erkeklerde %66.2
Kadınlarda %28,6
İşgücüne katılım oranı:
Erkeklerde %72.4
Kadınlarda %32.3
(TÜİK İşgücü İstatistikleri, TÜİK
Haber Bülteni, Sayı: 18641, 15
Eylül 2015)
Eğitim
Adrese Dayalı Nüfus
Kayıt Sistemi (ADNKS)
2014 yılı sonuçlarına
göre okuma-yazma
bilmeyen kişi sayısı
2.663.096 olup bunların
2.208.336’sı kadın
(%82)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK
ŞİDDET
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDET
Toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve ayrımcılığın sebep olduğu
kadın hakları ihlallinin en ağır sonuçlarından biri kadına
yönelik şiddettir.
Kadına yönelik şiddet “ister kamu, ister özel yaşamda
meydana gelsin, kadınlara fiziksel, cinsel, psikolojik veya
ekonomik zarar veya ıstırap veren veya verebilecek olan
toplumsal cinsiyete dayalı her türlü eylem ve bu eylemlerle
tehdit etme, zorlama veya keyfi olarak özgürlükten yoksun
bırakma” olarak tanımlanır.
“Kadın” terimi 18 yaşın altındaki kız çocuklarını da
kapsamaktadır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINLARIN MARUZ KALDIKLARI ŞİDDETİ
TANIMLAYAN İFADELER
 Kadına yönelik (karşı) şiddet
 Aile içi şiddet
 Eş-partner şiddeti
 Eski eş
 Eski sevgili/nişanlı
 Baba/anne/ağabey
 Kayınpeder/kayınbirader…
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
NEDEN CİNSİYETE DAYALI ŞİDDET?
Şiddet toplumsal bir sorundur ve bir güç/kontrol
aracıdır.
Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Cinsiyet Ayrımcılığına
bağlı olarak ortaya çıkar.
Cinsler (kadın-erkek) sosyalleşme sürecinde şiddete
ilişkin çeşitli düşünce ve davranış kalıplarını öğrenir.
Cinsiyete ilişkin yargılar şiddetin meşrulaştırılmasına
aracılık eder. (Erkeğin doğasında vardır gibi)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN TÜRLERİ
 Fiziksel
 Psikolojik
 Cinsel
 Ekonomik
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
FİZİKSEL ŞİDDET
Kadının yaralanması, yeti kaybına uğraması ve ölümüyle
sonuçlanabilecek her türlü şiddet edimi
 tokat atmak,
 dövmek,
 tekmelemek,
 saçını çekmek,
 itmek,
 yumruklamak,
 kolunu kıvırmak,
 odaya-eve kilitlemek,
 bir yerini kırmak,
 silah, kesici-delici bir alet ya da kezzap gibi kimyasal bir madde ile
yaralamak,
 yakmak veya öldürmek,
 gerektiği halde tedavi olmasına engel olmak…
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
PSİKOLOJİK/DUYGUSAL ŞİDDET
Duyguların ve duygusal ihtiyaçların, kadına baskı
uygulayabilmek için tutarlı bir şekilde istismar edilmesi, bir tehdit
aracı olarak kullanılmasıdır.
 tehdit etmek (zarar vermekle, terk etmekle, çocuklarını elinden
almakla, tehdit…)
 bağırmak, küfretmek,
 karar vermesine izin vermemek,
 başka kadınlarla-erkeklerle kıyaslamak,
 kendini geliştirmesine izin vermemek,
 sözünü kesmek,
 aşağılamak, isim takmak,
 sürekli suçlamak
 Kontrol davranışları: Kadının kendi yaşamı üzerindeki kontrolünü
yok etmek, çocuklarıyla, ailesi-arkadaşları, komşuları ile
görüşmesine izin vermemek, bir yere hapsetmek ve ilişkilerinin
bozulmasına yol açacak eylemlerde bulunmak, hesap vermeye
zorlamak…
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
EKONOMİK ŞİDDET
Kadının yaşamını sürdürebilmesi için gerek duyduğu
ekonomik
olanaklardan mahrum bırakılması, ekonomik kaynakların ve
paranın kişi üzerinde bir yaptırım, tehdit ve kontrol aracı
olarak
düzenli bir şekilde kullanılmasıdır.
 çalışmaya ya da çalışmamaya zorlamak,
 kazancına el koyma,
 çok az ev harçlığı bırakma/bırakmama,
 ziynetlerine/mallarına el koyma,
 ekonomik kararlardan dışlama,
 ortak edinilmiş mallara zarar verme,
 maaş kartına el koymak…
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
CİNSEL ŞİDDET
 Mağdura olan yakınlığına bakılmaksızın
herhangi bir kişinin, ev ya da işyeri dahil
herhangi bir ortamda cinsel içerikli
eylemlerde bulunması ya da buna
kalkışmasıdır.
 Cinsel şiddet, sözel saldırıdan başlayıp,
elle sarkıntılıktan tecavüze kadar uzanan
geniş bir yelpaze içinde her türlü
istenmeyen cinsel içerikli davranışı
kapsar.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
CİNSEL ŞİDDET ŞEKİLLERİ 1
 İstenmeyen cinsel öneriler ve sarkıntılık: Gözünü
dikip bakma, nefesini yüzüne üfleme, laf atma, takip
etme, elle sarkıntılık, değme, cinsel içerikli mimikler
ve davranışlar sergileme…
 Cinsel ilişki talebi
 Çocuklara ya da kadına kendini elletme, röntgencilik
ya da teşhircilik
 Kadının doğum kontrol yöntemi kullanma hakkını
engelleme ya da cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı
korunma önlemlerini reddetme, zorla düşük
yaptırtma
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
CİNSEL ŞİDDET ŞEKİLLERİ 2
 Doğurmaya zorlama
 Kadın sünneti ve bekaret muayenesi
 Zorla evlendirme, çocuk yaşta evlendirme
 Cinsel işkence
 Seks köleliği, maddi çıkar sağlamak amacı ile kadını
fuhuşa ve seks ticaretine zorlama
 Tecavüz
 Zihinsel ya da bedensel yeti kaybı olanların cinsel
istismarı
 Ensest
 Evlilik içi cinsel şiddet şekilleri
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ŞİDDET KADINLAR İÇİN NEDEN ÖNEMLİ BİR SORUNDUR?
Eşitlik
Seyahat Etme
Şiddet, kadınları erkekler karşısında
ikincil konuma sokmak için kullanılır.
İNSAN HAKLARINI ELİNDEN ALIR!
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
DÜNYADA DURUM
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TÜRKİYE’DE DURUM
Türkiye’de her 3 evlenmiş kadından biri
Fiziksel şiddet görmektedir.
Kaynak: Hacettepe Ünv. Nüfus Etütleri Enstitüsü,
Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması (2014)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ŞİDDET DÖNGÜSÜ
Balayı evresi
Yaşanan olay
unutulmuştur ve
herhangi bir şiddet
olayı yoktur.
Uzlaşma dönemi
Saldırgan eş özür
diler ve
davranışlarına
bahaneler bulur.
Gerilim evresi
İlişkide gerilim giderek
artmaktadır. İletişim kesilir.
Kadın korku içindedir.
Kadın şiddeti
durdurabileceğini sanır.
Şiddet evresi
Sözel, fiziksel, cinsel,
psikolojik şiddet yaşanır.
Öfke, suçlama, tartışma, tehdit
ve korkutma vardır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK
ŞİDDETİN
SONUÇLARI
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN
FİZİKSEL SAĞLIK ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI
Kafa, karın ve göğüs
kafesi, kol ve bacaklarda
yaralanmalar
Vücudun muhtelif
bölümlerinde çürük ve
ezikler, sert cisimlerin
oluşturduğu izler
Vücutta kırıklar, yırtık
ve kesikler
Göz içi yaralanmaları
Kas eklem ağrıları
Sürekli ağrı yakınması
Sindirim sistemi
bozuklukları
Huzursuz barsak sendromu
İdrar ve üreme sistemi
enfeksiyonları
Solunum sistemi ile ilgili
sorunlar
Fiziksel işlevsellikte azalma
Yeti kayıpları (görme,
işitme, kognitif …)…
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN CİNSEL SAĞLIK/ÜREME
ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI
Yumurtalık ve tüplerde iltihaplanma (PID)
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar AIDS/HIV
Cinsel işlevlerde bozulma
İstenmeyen gebelikler
Gebelik komplikasyonları (düşükler, sağlıksız
düşükler, erken doğum, düşük doğum ağırlıklı
bebek, ölü doğum…)
Kısırlık
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN
RUH SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI
Öz saygının azalması
Utanç ve suçluluk
duyguları
Travma sonrası stres
bozukluğu
Depresyon ve bunaltı
Yeme ve uyku
bozuklukları
Kabus görme
Fobiler ve panik
bozukluğu
Öfke nöbetleri
İntihar ve kendine zarar
verme davranışı
Güvenli olmayan cinsel
davranışlar,
Alkol ve madde kötüye
kullanımı
Sigara içme
Fiziksel aktivitede azalma,
baş ve karın ağrıları gibi
psikosomatik bozukluklar
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN SOSYAL SAĞLIK
ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI
Şiddetin kadında yol açtığı öz güven kaybı, değersizlik ve
utanç duyguları;
KADININ;
Topluma katılamamasına,
Sosyal bir çevre oluşturamamasına
Üretken olamamasına
Kendine ve çocuklarına uygun şekilde bakamamasına
Toplum tarafından dışlanmasına, yargılanmasına,
yalnız bırakılmasına
NEDEN OLABİLİR.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN KADININ
MORTALİTESİ ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI
Öldürülme (namus adına işlenen cinayetler,
ihtiras cinayetleri,...)
İntihar eğilimi ya da intihar
HIV/AIDS’e bağlı ölümler
Anne ölümleri
Bebek ölümleri
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN
ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN EBEVEYN-ÇOCUK
İLİŞKİSİNDE YOL AÇTIĞI SORUNLAR
Şiddet yaşanırken arada kalabilir, pazarlık, tehdit ve
şantaj konusu olabilirler.
Şiddet sonrası evde oluşan hasara tanık olabilirler.
Babalarının polis zoruyla evden uzaklaştırılmasına tanık
olabilirler.
Anneleri ile birlikte sokakta kalabilirler.
Anneleri ile birlikte sığınma evi deneyimi yaşayabilirler.
Şiddete müdahale edebilirler.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDET VE ÇOCUK İSTİSMARI
KONUSUNDAKİ ARAŞTIRMALAR
Ev içi şiddet çocuk istismarı riskini 2 kat artırır.
Kadının şiddete maruz kaldığı ailelerde çocukların %60%75’i şiddete maruz kalmaktadır.
Şiddete maruz kalan kadınların çocuklarında
davranışsal sorunlar daha sık görülmektedir.
Annesi fiziksel şiddete maruz kalan erkeklerin %51’i
şiddet uygularken, maruz kalmayanlarda %23’ünün
şiddet uyguladığı saptanmıştır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ÇOCUKLARIN AİLE İÇİ ŞİDDETTEN
ÖĞRENDİKLERİ
Şiddet
uygulayan aile
üyesine
genellikle bir
ceza verilmez.
Şiddet
çatışmaları
çözmek için
kullanılan uygun
bir yöntemdir.
Şiddet diğer insanları
kontrol etmek için
kullanılacak bir
yoldur.
Erkeklerin
şiddet
uygulaması
normaldir.
Şiddet aile
ilişkilerinin bir
parçasıdır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
NESİLDEN NESİLE GEÇİŞ
“Nesiller arası
şiddet döngüsü”
 Tanık olunarak ya da
bizzat mağduru
olarak öğrenilen
şiddet davranışı
tekrarlanma eğilimi
gösterir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDETE
İLİŞKİN ULUSLARARASI
VE
ULUSAL DÜZENLEMELER
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ULUSLARARASI DÜZENLEMELER
 BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (1948)
 BM Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi
Sözleşmesi (CEDAW) 1979/1985
 BM Kadınlara Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına
Dair Bildirge (1993)
 Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve
Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi
(İstanbul Sözleşmesi) (2011/2014)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İSTANBUL SÖZLEŞMESİ 1
 11 Mayıs 2011’de İstanbul’da imzaya çıkarılmıştır
 İlk imzalayan ülke Türkiye’dir.(2012)
 2014 yılında yürürlüğe girmiştir.
 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 90. maddesine
göre hukukumuzun doğrudan parçasıdır.
 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı
Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun çıkartılma
nedenidir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ULUSAL DÜZENLEMELER 1
T.C. Anayasası
Türk Medeni Kanunu
Türk Ceza Kanunu
Ceza Muhakemesi Kanunu
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin
Önlenmesine Dair Kanun ve Uygulama Yönetmeliği
 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu
 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu
 Adli Kolluk Yönetmeliği





T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 1
 Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin
Önlenmesine Dair Kanun 8 Mart 2012’de TBMM’de
kabul edilmiştir.
 Amacı, şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi bulunan
kadın, çocuk, aile bireyi ve tek taraflı ısrarlı takip
mağdurlarını korumak ve sayılan kişilere karşı şiddeti
önlemektir.
 Aile içi/ev-içi şiddetin önlenmesiyle ilgili mevzuatta
hem mağdurlara hem de şiddet uygulayan kişilere
yönelik sağlık hizmetlerinin sunulması
öngörülmektedir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 2
TEDBİR KARARLARI
KORUYUCU
TEDBİR
KARARLARI
ŞİDDETE MARUZ
KALANA YÖNELİK
Hakim, Mülki Amir, Kolluk Amiri
ÖNLEYİCİ
TEDBİR
KARARLARI
ŞİDDET UYGULAYANA
YÖNELİK
Hakim, Kolluk Amiri
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 3
Mülkî Amir Tarafından Mağdurla İlgili Verilecek
Koruyucu Tedbir Kararları
a) Kendisine ve çocuklara bulunduğu yerde veya başka
bir yerde barınma yeri sağlanması
b) Geçici maddi yardım yapılması
c) Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan
rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi
ç) Geçici koruma altına alınması.
d)Çocukları varsa çalışmasını desteklemek üzere dört ay,
kişinin çalışması hâlinde ise iki ay süre ile kreş
imkânının sağlanması.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 4
Hâkim Tarafından Mağdurla İlgili Verilecek Koruyucu Tedbir
Kararları Madde 4
a) İşyerinin değiştirilmesi.
b) Kişinin evli olması hâlinde ayrı bir yerleşim yeri belirlenmesi.
c) tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması.
ç) kişinin rızasına dayalı olarak Tanık Koruma Kanunu
hükümlerine göre kimlik ve diğer bilgi ve belgelerinin
değiştirilmesi.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 5
Kolluk Kuvvetleri Tarafından Mağdurla İlgili Verilebilecek
Koruyucu Tedbir Kararları
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde koruyucu ve
önleyici tedbir kararı alabilirler.
Kararın süresi, değişimi, kaldırılması ya da aynen
kalmasını talep edebilirler.
Kararın tebliğ edilmesi ve yerine getirilmesinden de
sorumludurlar.
TEDBİR KARARI VERİLEN YA DA KORUNAN KİŞİYİ
ASPB’NİN İLGİLİ İL VEYA İLÇE MÜDÜRLÜKLERİNE
ULAŞTIRMAKLA SORUMLUDURLAR.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 6
Hâkim Tarafından Şiddet Uygulayanlarla İlgili Verilecek Önleyici
Tedbir Kararları Madde 5
a) Mağdura yönelik şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük
düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
b) Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden acilen
uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis
edilmesi.
c) Korunan kişilere ve bulundukları konuta, okula ve işyerine
yaklaşmaması.
ç) Çocuklarla görüşme kararı varsa bunun refakatçi eşliğinde
yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle
kaldırılması.
d) Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış
olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve çocuklarına yaklaşmaması.
e) Korunan kişinin şahsi ve ev eşyalarına zarar vermemesi.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 7
Hâkim Tarafından Şiddet Uygulayanlarla İlgili
Verilecek Önleyici Tedbir Kararları Madde 5
f) Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız
etmemesi.
g) Bulundurduğu silahları kolluğa teslim etmesi.
ğ) Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile
zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi.
h) Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da
uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu
maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların
bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması
hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin
sağlanması.
ı) Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması
ve tedavisinin sağlanması.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 8
Tedbir Kararının Verilmesi, Tebliği Ve Gizlilik Madde 8

Tedbir kararı ilk defasında en çok altı ay için verilebilir.
Koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için, şiddetin uygulandığı
hususunda delil veya belge aranmaz.

Tedbir kararının tefhim ve tebliğ işlemlerinde, tedbir kararına
aykırılık hâlinde şiddet uygulayan hakkında zorlama hapsinin
uygulanacağı ihtarı yapılır.

Gerekli bulunması hâlinde, korunan kişi ve diğer aile bireylerinin
kimlik bilgileri, kimliğini ortaya çıkarabilecek bilgileri ve adresleri
ile korumanın etkinliği bakımından önem taşıyan diğer bilgileri,
tüm resmi kayıtlarda gizli tutulur.

T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
6284 SAYILI KANUN 9





Yapılacak tebligatlara ilişkin ayrı bir adres tespit edilir.
Bu bilgileri hukuka aykırı olarak başkasına veren, ifşa eden
veya açıklayan kişi hakkında TCK hükümleri uygulanır.
Talep hâlinde ilgililere kişisel eşya ve belgelerinin kolluk
marifetiyle teslimi sağlanır.
Şiddet uygulayan, bu karara aykırı hareket etmesi hâlinde
üç günden on güne kadar zorlama hapsine tabi tutulur.
Tedbir kararına aykırılığın her tekrarında, zorlama
hapsinin süresi on beş günden otuz güne kadardır. Ancak
toplam süresi altı ayı geçemez.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
KADINA YÖNELİK ŞİDDET
KONUSUNDA HİZMET
VEREN KURUM VE
KURULUŞLAR
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ŞİDDET MAĞDURU KADINLARIN ANTALYADA
BAŞVURABİLECEĞİ YERLER











Antalya Barosu Kadın Hakları Kurulu: Tel: 238 61 55 dahili:129
İlçe Emniyet Müdürlükleri (Karakol), Savcılık, Aile Mahkemeleri
Antalya Adliyesi Adli Yardım Ön Hizmet Bürosu: 0538 236 29 36
ALO 183 Kadın Çocuk Danışma Hattı
Polis İmdat: 155 Jandarma: 156
Antalya Kadın Danışma Merkezi-Dayanışma Derneği: 248 07 66
Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM): 227 20 62
Büyükşehir Belediyesi ve Sosyal Hizmetler Sığınma Evi
Muratpaşa Belediyesi Alyazma Kadın Danışma Merkezi: 334 06 66
Valilik İnsan Hakları Kurulları: 243 97 91- 93 – 94
Tıbbi belgeleme, muayene, yönlendirme için;
- Eğitim ve Araştırma hastanesi Adli Tıp Birimi: 249 44 00- 3316
- Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı: 249 63 77
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TEŞEKKÜR EDERİZ
Download