(Microsoft PowerPoint

YAPI MALZEMESĐ
KAYNAK KĐTAPLAR
1.) Yapı Malzemesi-II (Bülent BARADAN) DEÜ
2.) Yapı Malzemesi ve Beton (M. Selçuk GÜNER, Veli SÜME)
3.) Yapı Malzemesi (Bekir POSTACIOĞLU)
4.) Yapı Malzemesi Problemleri (Bekir POSTACIOĞLU)
5.) Betonu Oluşturan Malzemeler ÇĐMENTOLAR (Turhan Y.
ERDOĞAN)
6.) Betonu Oluşturan Malzemeler AGREGALAR (Turhan Y. ERDOĞAN)
7.) Betonu Oluşturan Malzemeler KARIŞIM ve BAKIM SULARI
(Turhan Y. ERDOĞAN)
8.) Yapı Malzemesi (Süheyl AKMAN)
9.) Beton : Cilt 1 – Çimento, Cilt 2 – Agrega, Beton (Bekir
POSTACIOĞLU)
10.) Her Yönüyle Hazır Beton (Set Beton)
11.) Đlgili Standartlar, TSE
12.) http://ekutup.dpt.gov.tr/
Ders içeriği
Türleri
Üretim yöntemleri
Yapılardaki kullanımları
Özellikleri ve ilgili malzeme deneyleri
• Puzolanlar
• Alçı
• Kireç
• Çimentolar
• Agregalar
• Beton
• Metaller,Ahşaplar
•polimerler,Kompozitler
Ders Đçeriği
Sözü
edilen malzemeler inşaat mühendisliği
alanında; yapılar, barajlar, demir yolları, yol
yapımında vb alanlarda kullanılmaktadır.
Đnşaat Malzemelerinin
Sınıflandırılmaları
1.
2.
Faz durumlarına göre
Kimyasal iç yapılarına göre
Faz Durumları
1. Gazlar : Hava, oksijen, CO2
2. Sıvılar : Su, kimyasal karışımlar
3. Yarı -katılar: Harçlar, sıvalar, asfaltlar vb.
4. Katılar : Metaller, Sertleşmiş beton
Đç Yapı ve Kimyasal Sınıflara
göre
1. Metaller:
A.
B.
Demir , çelik
Aliminyum, bakır, çinko, kurşun
2. Polimerler : Kovalent bağlanma ile oluşan
C,H,O,N moleküllerinden oluşan uzun
zincirlerle oluşur.
A. Tabi (Kauçuk, asfalt, ahşap)
B. Suni (plastikler)
Đç Yapı ve Kimyasal
Durumlarına göre
3. Seramikler : (Kovalent ve iyonik karışık
bağlı esasen aliminosilikat yapılı
malzemelerdir.
A. Yapısal Kil Ürünleri (Tuğla, Borular)
B. Porselenler
4. Kompozit Materials :
A. Suni (Portland çimento, Beton)
Đç yapıları ve Kimyasal
oluşumlarına göre
5. Donatılı Kompozit Malzemeler : (Demirli
beton, takviyeli plastikler)
Mühendisin en önemli görevlerinden biri
görevi yapılacak yapı için en uygun
malzemeyi seçmektir.
Uygun Yapı Malzemesi Seçimine
etki eden faktörler
Dayanım , rijitlik Şartları
– Sürekli kalıcı yükler → Sünme
– Tekrarlı yükler → Yorulma dayanımı
– Çarpma , patlama yükleri → Tokluk & kırılma
– Yüzey yükleri → Sertlik & aşınmaya dayanım
Çevresel şartlar
– Isı değişimi → ısı katsayısı
– Nem oranı → permeabilite
– Kimyasal etkiler→ Kimyasal konum
Uygun Yapı Malzemesi Seçimine
etki eden faktörler
Ekonomi. Ele alınan malzemede amaca
uygun ucuz malzeme seçimi
– Đlk maliyet
– Kullanım süresi
– Bakım sıklığı
– Bakım maliyeti
– Konfor
Yapı malzemeleri genel
özellikleri
Fiziksel **
Mekanik **
Kimyasal
Diğer
– Isı, Akustik, Optik,
** Türk Standartları ve CE ile belirlenmiştir.
Fiziksel Özellikler
Yapının fiziksel özellikleri
–
–
–
–
Yoğunluk
Birim hacim ağırlığı
porozite
Geçirgenlikleri vb
Mekanik özellikleri
Uygulanan yüklere karşı direnç
– Dayanım
– Kırılma / akma
(gevrek / duktil)
–
–
–
–
–
Çekme
Basınç
eğilme
Burulma
Kesme
Kimyasal Özellikleri
Kimyasal durumu
– Oksit içeriği
– Karbonat içeriği
– Asitlik-bazlık
– Korozyona dayanım
Đnşaat Mühendisliği Malzeme
özelliklerinin Belirlenmesi
Malzeme özellikleri
• Laboratuvar deneyleri
• Alan deneyleri (yerinde deneyler).
STANDARDLAR Kullanılacak malzemelere
ilişkin özellik ve deney işlemlerini belirler.
Standartlar amacı
Test numune sayısı ve numune belirleme
Numune şekli ve boyutları
Numune hazırlanması
Numune süresince Isı nem vb durumları
Makine tipi
Yükleme oranı
Test sonuçları değerlendirmeleri
Rapor hazırlanması
Standardizasyon Enstitüleri
Turkiye – Türkiye Standart Enstitüsü (TSE)
Đngiltere- British Standards Institute (BSI)
Almanya- Deutsche Institute Norm (DIN)
U.S. - American Society for Testing and
Materials (ASTM)
Europe - European Committee for
Standardization (CEN)
Bağlayıcı Malzemeler
Bağlayıcı maddeler, agrega adı verilen
mineral taneli malzemeyi birbirine
bağlayarak, bir anlamda yapıştırarak, yapay
taş oluşumuna imkan sağlayan malzemelere
verilen addır. Genelde toz haldedir.
Hayvan ve bitki oluşumlu tabi malzemeler.
Hidrokarbon kökenli (asfalt)
Değişik kalsiyum bileşimli : Alçı, kireç,
çimento
Bağlayıcı malzemeler
Priz olayını sadece havada yapabilen bağlayıcılara
“hava bağlayıcıları”, hem havada, hem su içinde
katılaşabilen bağlayıcılara ise “hidrolik bağlayıcılar”
denir. Örneğin, kireç bir hava bağlayıcısı, çimento
ise hidrolik bağlayıcıdır Priz durumlarına göre
Havada priz yapanlar (Alçı, kireç)
Suda priz yapanlar (çimentolar)
Geçmişte toprak, toprak-kireçtaşı,kireç, alçılar,
pişmiş kil,volkanik cüruf, ve küller kullanılmıştır.
Tarihte Bağlayıcılar
Đlk bağlayıcı killi çamur. Sonra kireç
kullanılmıştır
Piramitlerde : Kalsiyum sülfat bazlı harçlar
kullanılmıştır. Bileşeni: Alçı taşı, kalsit,
kireçtaşı, kuvarz kumu ve anhidrittir.
Romalılar:Puzolan-kireç karışımı
kullanmışlardır.Bileşimi:Kireç içine camlaşmış
volkan toprağı ilave etmişlerdir.
Selçuklu-Osmalı: Horosan harcı kullnılmıştır.
Bileşeni: pişmiş toprak tozu, kuvartz kumu,
kireç, kül, değişik lifler.