KUVVET VE KUVVETİN BİLEŞENLERİ Bu

KUVVET VE KUVVETİN BİLEŞENLERİ
Bu bölümü bitirdiğinde, bir cisme etki eden kuvveti ve kuvvetin yönünü
öğreneceksin
Durmakta olan cismi hareket ettiren, hareket eden cismi durduran, hızını ve yönünü
değiştiren ya da cisimlerin şeklini değiştiren etkiye kuvvet denir.
Cisimlere etki eden kuvvetleri yönlendirilmiş doğru parçaları (oklar) ile çizerek gösterebiliriz.
Kuvvet F ile ifade edilir. Birimi ise Newtondur ve N ile gösterilir. Çizdiğimiz okun yönü kuvvetin
yönünü, okun uzunluğu ise kuvvetin büyüklüğünü gösterir. Kuvvetlerin büyüklüğünü doğru ifade
etmek için çizdiğimiz okları ölçeklendirmemiz gerekir.
Örneğin, 1 cm’lik uzunluk 1 N’u gösterecek şekilde bir ölçek seçtiğimizde kuvvetleri aşağıdaki gibi
gösterebiliriz.
I. Kuvvet doğu-batı doğrultulu, yönü doğuya doğru ve büyüklüğü 1 N’dur.
II. Kuvvet doğu-batı doğrultulu, yönü doğuya doğru ve büyüklüğü 5 N’dur
Selim spor yapmak için spor salonuna, Ayça
da araştırma yapmak için kütüphaneye
gitmektedir. İkisi de aynı yol üzerinde farklı
yönlerde hareket etmektedirler. Ancak hareket
doğrultuları aynıdır.
Yandaki şekilde 1 ve 2 numaralı araçlar zıt yönde
hareket etseler de doğrultuları aynıdır.
Cisimlere uyguladığımız kuvvetlerin yönleri ve doğrultuları vardır. Kuvvetin cisimler
üzerindeki etkisi uygulandığı yöne bağlıdır. Bir cismi hangi yönde hareket ettirmek istiyorsak o yönde
kuvvet uygulamamız gerekir. Örneğin, bir cisim yukarı doğru kuvvet uygulanarak atıldığında yukarı,
aşağı doğru kuvvet uygulanarak atıldığında aşağı doğru hareket eder.
Yukarıdaki kuvvetler üzerindeki bölmeler eşit büyüklükteki kuvvetleri temsil etmektedir. Her
bir bölme 10 N ifade ettiğine göre A, B, C ve D cisimlerinin üzerlerine etki eden kuvvetlerin
doğrultusu, yönü ve büyüklüğü aşağıdaki gibidir?
Doğrultusu
Yönü
Büyüklüğü
A
Doğu-Batı
Doğu
40 N
B
Kuzey-Güney
Güney
50 N
C
Kuzey-Güney
Kuzey
30 N
D
Doğu-Batı
Batı
20 N
Cisimler