Slayt 1 - isletmefakultesi

TASARRUF
Tasarruf Fonksiyonu
Tasarruf , gelirin tüketilmeyen kısmıdır.
S=Y–C
Klasiklere göre tasarruf faizin bir fonksiyonudur.
S = f (i)
Keynes”e göre ise tasarruf gelirin bir fonksiyonudur.
S = f (Y)
Tasarruf fonksiyonu, farklı gelir düzeylerinde kişilerin
toplam olarak tasarruf edecekleri farklı miktarları
gösteren bir şedül düşünülebilir.
S
S
A
a
O
b
K
Yo
Y
Ortalama Tasarruf Eğilimi
Grafikten görüldüğü üzere gelir düzeyi
yükseldikçe oransal olarak gelirin daha büyük
kısmı tasarruf edilmektedir.
APS = S/Y = AYo/OYo = Tan.a
C/Y + S/Y = (C+S)/Y
Y = C + S olduğuna göre
(C + S)/Y = Y/Y = 1 olur.
Marjinal Tasarruf Eğilimi
Milli gelirde meydana gelen bir artışın ne kadarının
tasarrufa gideceğini gösteren bir kavramdır.
MPS = S/Y = AYo /KYo = Tan. b
C/ Y + S/Y = (C+S)/Y
Y = C + S olduğuna göre
(C + S)/Y = Y/Y = 1 olur.
MPC + MPS = 1
Tasarruf Fonksiyonu Diyagramı
C,S
D
C
S
Co
45 0
O
So
Yo
Y
S = So + sY
C = Co + cY
S=Y–C
S = Y - (Co + cY)
S = Y – Co – cY
Örnek: bir ekonomide gelir düzeyi 700 birim ise (c
= 0.70 ve Co = 150), bu durumda
S = 700 – 150 – (0.70*700)
S = 60
YATIRIM TEORİSİ
Bir ekonomide, tüketim harcamaları az çok
istikrarlıdır.
Yatırım malları için yapılan harcamalar ise
çeşitli nedenlerle dalgalanmalar gösteren
duyarlı bir yapıya sahiptir.
Tanım
Belli bir dönemde bir ekonomide mevcut
sermaye malları ve teçhizat stokuna yapılan net
ilaveye yatırım diyoruz.
Başka bir ifadeyle yatırım, yatırıma hazır
kaynakların ya da fonların, sermaye malları ve
teçhizat stokuna dönüştürülmesi sürecidir.
Telafi edici yatırım,
Menfi (negatif) yatırım.
Yatırımı Kimler Yapar?
Yatırımı tabi ki, girişimciler yapar. Fakat burada girişimci
ister özel sektör temsilcileri, gerek de devlet (kamu)
kesimi olabilmektedir.
Birinci durumda özel yatırım harcamaları, ikinci durumda
ise kamu (devlet) yatırım harcaması söz konusudur.
Özel sektör yatırım harcaması yaparken kendi karını,
kamu yatırım harcaması yaparken ise sosyal veya
toplumsal fayda sağlamayı veya yükseltmeyi düşünür.
Buraya kadar olduğu kimi bundan sonra da şu aşamada,
biz devletin henüz var olmadığı bir ekonomiyi ele alıp
inceleyeceğiz. Doğal olarak bu aşamada sadece özel
sektör tarafından yapılan yatırım harcamaları araştırma
konumuz olacaktır.
Hangi işlemler yatırımdır?
Bir fabrikanın veya deponun satın alınması
bunları alan kişi için pek tabi bir yatırım olarak
değerlendirilir. Fakat makro düzeyde ele
aldığımızda bu işlemler sonucunda o ülkenin
sermaye stokuna veya teçhizatına herhangi bir
ilave yapılmamıştır. O yüzden bu tür işlemleri
yatırım olarak değerlendirmemiz doğru değildir.
Ayrıca menkul kıymetlerin (tahvil, bono, hisse
senedi) alınması da makro düzeyde bir yatırım
değildir. Bu tür işlemler plasman (el değiştirme)
denmektedir.
Hangi harcamalar yatırım
harcamalarıdır?
a) Alet, makine ve teçhizat gibi sermaye
mallarına,
b) Bina, yol, köprü, baraj ve benzeri
inşaatlara,
c) Firmalarca, depolarında bulundurdukları
ham, yarı mamul ve mamul mallarına
yapılan harcamalar yatırım harcamalarıdır.
Yatırımların Çeşitleri
a) Brüt Yatırımlar, Net Yatırımlar
Bir ekonomide bir yıl içerisinde, mevcutlara
yeniden ilave edilmiş olan sermaye malları ve
teçhizat stokunun brüt değerine brüt yatırımlar
denir.
Brüt yatırımlardan eskime ve aşınmayı
karşılayacak miktar düşüldükten sonra kalan
kısım, net yatırımlardır.
b) Reel Yatırım, Mali Yatırım
Makine, alet, teçhizat, bina yol, baraj gibi
inşaat yatırımları ile net stok artışları reel
yatırımlardır.
Buna karşılık yeni kurulan veya daha önce
kurulmuş bulunan bir şirketin hisse
senetlerini ya da çıkardığı tahvilleri satın
almak mali yatırımlar grubuna girer.
c) Altyapı (enfrastrüktür) Yatırımları, Üstyapı
Yatırımları
Doğrudan doğruya mal üretimine yönelik
olmayan, fakat mal ve hizmet birimlerinin
daha verimi çalışması için elverişli ortamı
sağlayan temel yatırımlara altyapı
yatırımları denir (Yol, köprü vs). Genelde
devlet tarafından gerçekleştirilir.
Üstyapı yatırımları ise, altyapı
yatırımlarının hazırladığı elverişli ortamda
kurulan, üretime doğrudan doğruya
katkıda bulunan ve kar amacı güden
yatırımlardır.
Altyapı yatırımları üç gruba ayrılır:
- Sosyal sabit yatırımlar (fiziki yatırımlar): doğrudan
doğruya devlet tarafından sosyal fayda yaratmak amacı
ile yapılan ve kar etmek amacının söz konusu olmadığı
yol, köprü, sulama kanalları gibi yatırımları kapsar.
- Beşeri sermaye yatırımları: kişilere yapılan ve onların
üretkenliğini ve verimliliğini artırmaya yönelik olan
yatırımlardır (kişilere yönelik eğitim, sağlık vb. yapılan
yatırımlar).
- Kurumsal altyapı yatırımları: bir ekonomide mevcut
kurumların yönetim ve organizasyonuna ilişkin konular
ile kurumların mali ve hukuki yapılarında etkinliği
artırmak amacıyla yapılan harcamaları kapsar.
d) Otonom Yatırımlar, Uyarılmış Yatırımlar
Otonom yatırımlar veya bağımsız yatırımlar, gerek milli
gelirdeki ve gerekse buna bağlı olarak talep miktarındaki
değişmelerden etkilenmeyen ve ondan bağımsız olarak
yapılan yatırımlardır. Yani, otonom yatırımlar, milli
gelirdeki artış ve azalıştan etkilenmeyen yatırımlardır.
Uyarılmış yatırımlar ise otonom yatırımların aksine milli
gelirdeki artış ve azalışlara bağlı olarak mal ve
hizmetlere olan talepte meydana gelen artışlardan
beklenen ve onlara uyarak azalan veya artan
yatırımlardır.
Buradan hareketle milli gelirle uyarılmış yatırımlar
arasında fonksiyonel bir ilişki olduğu söylenebilir.
Otonom Yatırımlar
Uyarılmış Yatırımlar
I
I
Iu
Io
O
Y
Genelde devlet tarafında yapılan
yol, köprü gibi altyapı yatırımlardır
O
Y
Genelde özel kesim tarafından
yapılan kar amaçlı yatırımlardır.