ab müktesebatı

AB
MÜKTESEBATI
AB MÜKTESEBATI NEDİR?


Müktesebat, AB Hukuk sistemine verilen addır.
Yaklaşık 120.000 sayfadan oluşur.

Avrupa Birliği müktesebatı;
1.
2.
3.
AB’yi kuran ve daha sonra değişikliğe uğrayan
antlaşmaları,
Aday ülkelerin AB’ye katılırken imzaladıkları katılım
antlaşmalarını,
Konsey, Komisyon, Avrupa Toplulukları Adalet Divanı gibi
Topluluk organlarının çıkardıkları tüm mevzuatı
ifade eder.
MÜKTESEBATIN
SINIFLANDIRILMASI
 Müktesebat, son katılım müzakereleri için 31
başlık altında sınıflandırılmıştı.
 Hırvatistan ve Türkiye ile başlayan müzakere
süreci için bu sayı 35’e çıkarıldı.
 Müzakerelerin zorlaştırılması için değil, geniş
kapsamlı bazı konuların bölünebilmesi için bu
yola başvuruldu.
AB MÜKTESEBAT BAŞLIKLARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Malların Serbest Dolaşımı
Kişilerin Serbest Dolaşımı
Balıkçılık
Ulaştırma Politikası
Enerji
Vergilendirme
İstatistikler
Kamu Alımları
Şirketler Hukuku
Fikri Mülkiyet Hukuku
Rekabet Politikası
Mali Hizmetler
AB MÜKTESEBAT BAŞLIKLARI
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
Sosyal Politika ve İstihdam
İşletme ve Sanayi Politikası
Trans-Avrupa Şebekeleri
Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu
Yargı ve Temel Haklar
Bilgi Toplumu ve Medya
Tarım ve Kırsal Kalkınma
Gıda Güvenliği Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Politikası
Ekonomik ve Parasal Politika
Yerleşim Hakkı ve Hizmet Edinim Serbestliği
Sermayenin Serbest Dolaşımı
AB MÜKTESEBAT BAŞLIKLARI
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
Adalet Özgürlük ve Güvenlik
Bilim ve Araştırma
Eğitim ve Kültür
Çevre
Tüketici ve Sağlığının Korunması
Gümrük Birliği
Dış İlişkiler
Dış,güvenlik ve Savunma Politikaları
Mali Kontrol
Mali ve Bütçe Konularına İlişkin Hükümler
Kurumlar
Diğer
AB VE YEREL YÖNETİMLER
 AB Müktesebatının
% 60’lık kısmı yerel
yönetimleri direkt
olarak etkilemektedir.
“AB, kararların
vatandaşa en yakın
birimlerce alındığı bir
yapıdır…”

Maastricht Treaty
YEREL YÖNETİMLERİ
YAKINDAN İLGİLENDİREN
KONU BAŞLIKLARI










Çevre
Ulaşım
Kamu İhaleleri
Rekabet
Kamu Yardımları
Enerji Dağıtımı
Ayrımcılığın Önlenmesi
Sosyal Politikalar
Sağlık
Tüketicinin Korunması
AB’NİN YEREL YÖNETİM
POLİTİKALARI
1. Desantralizasyon ve Demokratikleşme
2. Yerindenlik İlkesi
3. Maastricht Anlaşması-Yeni Topluluk
politikası alanları
4. Bölgeselleşme
5. Yerel ve Bölgesel Yönetişim
1.
Desantralizasyon ve Demokratikleşme
 Merkez, idari yetki ve fonksiyonlarının bir
kısmını yerel yönetimlere sorumlulukları
oranında mali kaynak tahsis ederek devreder.
 Yerel yönetimler vatandaşa en yakın birimler
olarak katılımcılık, hesapverebilirlik ve şeffaflık
ilkeleri doğrultusunda demokratik süreci
işletirler.
2. Yerindenlik İlkesi
 Yerindenlik ilkesi gereğince bir kamu hizmeti
ona en yakın birim tarafından yerine
getirilmelidir. Bu birim yerel yönetim
olabileceği gibi merkezi yönetim de olabilir.
 “Görev, yetki ve sorumluluklar hizmetten
yararlananlara en uygun ve en yakın birime
verilir”
Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı
3.
Maastricht Anlaşması-Yeni Topluluk
politikası alanları
 Yeni Topluluk politikaları geleneksel olarak
ulusal düzeyde ele alınan birçok politikayı
kendi sorumluluk alanına dahil etti.
 Ulaşım, çevre, sosyal haklar, iş piyasası,
sağlık, eğitim, kültür gibi birçok politika
entegrasyon süreci kapsamında bölgesel ve
yerel yönetimleri etkilemektedir.
4. Bölgeselleşme
 “Bölgeler Avrupası” kavramına verilen önemin
nedenleri:
~ bölgesel düzeyde stratejik planlamaya duyulan
ihtiyaç
~ yerel yönetim politikalarının koordinasyonuna
duyulan ihtiyaç
~ yaklaşık 300 milyar €’luk yapısal ve uyum
fonlarından yararlanmak
5. Yerel ve Bölgesel Yönetişim
Yerel ve bölgesel yönetişim;
Kent paydaşlarının karar sürecine
katılımıdır.
Kararların tek başına alınması
değildir.
Eşitler arasında örgütlenmedir.
Hiyerarşik bir örgütlenme değildir.
Yenilikçilik ve yarışma mantığı
vardır.
Bürokrasi ve statik mantık yoktur.
• İşbirliği
 Hesapverebilirlik
• Katılımcılık
 Bilgi paylaşımı
Bölgeler Komitesi
 Birlik yerel ve bölgesel
yönetimlerinin temsil
edildiği politik meclis
 AB mevzuatının bölgesel
ve yerel düzeyde uygulanmasını güçlendirmek
 317 üye
 Komisyon ve Konsey’in yaklaşık 11 ayrı alanda
Komite’ye danışması zorunludur.
AB MEVZUATININ YEREL DÜZEYDE
ETKİLERİ
1. Doğrudan ve dolaylı
mali etkiler
2. Doğrudan ve dolaylı
idari etkiler
1. Doğrudan ve Dolaylı Mali Etkiler
1.
2.
3.
4.
Müktesebatın yerel düzeyde uygulanmasını
sağlayacak insan kaynağı ve idari kapasitenin
oluşumu için finansal ihtiyaç
Katılım öncesi mali fonlardan yerele
aktarılacak kaynaklar
AB Programlarından yararlanılması
Üyelik durumunda AB bütçesinin üçte biri
olan ve özellikle yerel yönetimlere tahsisli
Bölgesel Fonlardan yararlanılması
2. Doğrudan ve Dolaylı İdari Etkiler
 Kültür, istihdam, enerji, çevre, konut, sosyal
hizmetler, bölgesel planlama, turizm, sağlık, ulaşım
gibi birçok müktesebat konusunun uygulanması
 AB Anayasasına göre Yerel Yönetimlerin AB karar
alma sürecine dahil edilme zorunluluğu
 Yerel düzeydeki CoR, CEMR, CLREA,
EUROCITIES gibi şemsiye örgütlere dahil olma
TÜRKİYE YEREL YÖNETİMLERİNİN
MÜZAKERE SÜRECİNDEKİ ROLÜ
1. Yönetimde yerindenlik ilkesinin getirilmesi ve
kurumsal altyapısının hazırlanması
2. Yeni hukuki ve siyasi şartlara uyumun
sağlanması
3. Müzakere sürecinde pozisyon belgelerinin
hazırlanmasına katkı ve düzenleyici etki analizi
yapılması
4. Türkiye’nin AB fonlarından daha fazla
yararlanmasını sağlamak
AB Müktesebatının Yerel Yönetimleri
İlgilendiren Konu Başlıkları






Çevre
Ulaşım
Kamu İhaleleri
Enerji Yönetimi
Sosyal Politika
Rekabet Hukuku
ÇEVRE
 Altıncı Çevre Eylem Programında 2010 yılı için
belirlenen hedefler:
1.
2.
3.
4.
İklim Değişikliği
Doğa ve Biyolojik Çeşitlilik
Çevre ve Sağlık
Doğal Kaynaklar ve Atıklar
ÇEVRE
 AB müktesebatında çevre konusunda yer alan bazı temel
yasal ilkeleri şöyle özetleyebiliriz:




Çevre ile ilgili kararlar nitelikli oy çokluğuyla alınır.
Sürdürülebilir kalkınma ve sorumluğun paylaşılması
ilkelerine bağlı kalınır.
Çalışmalarda birliğe üye ülkelerle sınırlı kalınmamalı ve
diğer ülkelerle işbirliği girişimlerinde bulunulmalıdır.
Birliğin diğer politikaları ile uyumlu olarak planlanıp
uygulanmalıdır.
Günlük Hayatımıza Getireceği
Standartlar
 Çevre kirliliği
 Görüntü kirliliği
 Ses kirliliği
ULAŞIM
 Güvenli, etkin, erişilebilir, çevreye duyarlı ulaşım
hizmetlerini desteklemektedir.
 İç su yolları ulaşımı, toplu taşıma ve lojistik, kent
içi ulaşım ve ulaşım altyapısı ücretlendirme
politikası gibi alanları da ilgilendirmektedir.
 Kentsel ulaşım sisteminin, karayoluna alternatif
olarak demiryolu ve denizyolu seçeneklerine
kaydırılması sözkonusudur.
Günlük Hayatımıza Getireceği
Standartlar
 Trafik ve ehliyet ile ilgili yeni düzenlemeler getirilecek
ve trafik denetimleri belediye tarafından
gerçekleştirilecek.
 Otopark ücreti konusuna belli standartlar getirilecek.
 Demir ve deniz yollarının
merkezi yönetimden yerel
yönetimlere devri sözkonusu
olacak.
SOSYAL POLİTİKA
 AB Müktesebatında 120’den fazla hukuk kaynağını
içeren AB Sosyal Politikaları aşağıdaki alanları
kapsamaktadır:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
İstihdam
İş sağlığı ve iş güvenliği
Sosyal güvenlik
Toplum sağlığı
Kadın-erkek ayrımcılığı
Sosyal diyalogun güçlendirilmesi
Sosyal güvenlik ve işçi haklarında koordinasyon
İş kanunu
Günlük Hayatımıza Getireceği
Standartlar
 Binalarda emniyet standartlarının sağlanması;
 Sağlıksız konutların restore edilmesi veya yıkılıp
yeniden yapılması;
 Dezavantajlı grupların konut ihtiyacının
karşılanmasının piyasa koşullarına bırakılmaması;
 Sakat ve engelli kişilere yönelik politikaların
toplumla bütünleştirmeyi sağlayacak şekilde
düzenlenmesi;
 Mahalle düzeyinde sağlık bakımları sağlanması;
 Halk sağlığıyla ilgili gönüllü kuruluşlara, gruplara,
kişilere aktif destek verilmesi.
KAMU İHALELERİ
 Avrupa Birliği'nin Kamu İhaleleriyle ilgili
müktesebatı dört ana ilke üzerine bina edilmiştir:
1.
2.
3.
4.
Şeffaflık,
Nesnellik,
Adil rekabet,
Ayrımcılık yapılmaması.
Günlük Hayatımıza Getireceği
Standartlar
 “Öngörülen uzlaşma” ve “ispat hakkı” usulleri
Türk ihale mevzuatına aktarılacaktır.
 Şeffaflık hususunda daha katı önlemler alınması söz
konusu olacaktır.
 Yolsuzlukların önüne geçilmesi, açık ve şeffaf bir
ihale politikası ile kamu idarelerine karşı halkın
güveninin tesis edilmesi ve kamu kaynaklarının
daha verimli ve etkili bir biçimde kullanılması
sözkonusu olacaktır.
ENERJİ YÖNETİMİ
 Elektrik ve doğalgaz pazarının oluşumu, yenilenebilir enerji
kaynaklarının kullanımı, enerjinin verimli kullanımı, nükleer
enerji ve güvenliği ve devlet yardımları politikalarını
içermektedir.
 AB’nin doğalgaz ve elektrik sektörüyle ilgili iki direktifi;
1. Doğal gaz iç piyasasına ilişkin piyasanın kademeli olarak
serbestleştirilmesi de dahil, ortak kuralları belirleyen direktif
2. Elektrik iç piyasasına ilişkin ortak kurallar belirleyen direktif
Günlük Hayatımıza Getireceği
Standartlar
 İç piyasanın genişlemesi ve elektrik, doğalgaz
şebekelerinin arttırılması ile daha çok enerji
bağlantı şebekelerinin oluşturulması;
 Elektrik kullanımında kesintisiz ve yüksek kalitede
hizmet sağlanması;
 Kaçak elektrik kullanımının önüne geçilmesi;
 Enerjinin ucuzlaması;
 Yenilenebilir enerji kaynakları ve doğalgaz
kullanımın yaygınlaşmasıyla hava kalitesinin
artması.
REKABET HUKUKU
 Yerel yönetimlere ilişkin rekabet politikası
alanında iki başlık karşımıza çıkmaktadır:
1.
Özel ve tekel haklara sahip teşebbüslere
uygulanan rekabet kuralları
2.
Devlet Yardımları
Yerel Yönetimlerin
Mali Kaynakları ve Vergiler
 Yerel yönetimlerin
kaynakları öz mali
kaynaklar olarak kabul
edilmektedir.
 Yerel Yönetimler, oranlarını kendilerinin belirleyebileceği
yerel vergi, resim ve harçlar bulunmaktadır.
Yerel Yönetimler Alanında Türkiye’nin
İmzalamış Olduğu Bazı Antlaşmalar
 Avrupa Yerel Yönetimler Özerkli Şartı
 Avrupa Yerel Topluluklar veya Yönetimler Arasında
Sınırötesi işbirliği Çerçeve Sözleşmesi
 Avrupa Peyzaj Sözleşmesi
 Avrupa Arkeolojik Mirasının Korunması Sözleşmesi
 Avrupa Mimari Mirasının Korunması Sözleşmesi
 Avrupa Kültür Antlaşması