Bağ Doku Hücreleri

Bağ Doku Hücreleri
Prof. Dr. Şenol Ertürkoğlu
Bağ Doku Hücreleri







Fibroblast, Fibrosit, miyofibroblast
Makrofaj
Mast hücreleri
Plasma hücreleri
Yağ hücreleri
Farklılaşmamış mezenkimal hücreler
Pigment hücreleri
Fibrosit (Desmosit)
Dokunun en yaygın hücresi
Desmosit
Mezenkimden kökenlenir
Desmosit
Özellikleri
Oval, kromatinden fakir, büyük, bir ya da birkaç
nukleolusa sahip tek bir nüve
Lizozomlar çok az, pinozistoz vesikülleri çok
Desmosit
Görevleri
 Kollagen
(sitoplazmalarında tropokollagen
oluştururlar)
Elastin
Glikozaminoglikanlarını
Glikoproteinlerini
Sentezler
Desmosit
Görevleri
 Büyüme faktörlerinin üretimi
hücre büyümesi ve farklılaşması
Desmosit
Görevleri
 Bazal laminanın yenilenmesini sağlayan bazı
enzimlerin sentezi
İLTİHAP VE YARA İYİLEŞMESİ !!!
Desmosit
Foksiyonel şekillerine göre;
 Aktif desmosit
 İnaktif desmosit
Desmosit
Aktif Desmosit
 Daha büyük
 Bol düzensiz dallanmış
sitoplazma
 Ovoid, büyük ve mat
boyanan ince kromatinli ,
nüve
 GER çok iyi gelişmiş
 Golgi iyi gelişmiş
Desmosit
İnaktif Desmosit
 Daha küçük
 İğ şeklinde
 Sitoplazmik uzantılarının
sayısı daha az
 Nüve daha küçük, daha
koyu ve uzunca
 GER çok az gelişmiş
 Golgi küçük
Yara İyileşmesi
FİBROBLAST
MİYOBLAST
Periferik kısımda mikrofilament paketleri
Hücre organelleri hücre ortasına yerleşir
Nüve düzensiz hale gelir
Histiosit (Makrofaj)
Fagositoz
yeteneği
En sık görülen
2.Tip hücre
Monositlerden
kökenlenir
Tek nüve
Makrofaj






TEM;
Yuvarlak görülürler
Mikrovilluslar, pinositoz
vesikülleri
Nüveleri girintili çıkıntılı
Tek nukleolus
Sitoplazma hücre
organellerince zengin
Büyük vakuoller hücre
yüzeyi yakınında, küçük
vesiküller her yerde
Makrofaj
Makrofaj
 Lizozomlar !!!
primer, sekonder lizozom
 Periferde mikrofilament,
mikrotübüller
 Mitokondrileri uzamış
 Az miktarda yağ
damlaları, serbest
ribozomlar,
poliribozomlar
Makrofaj
UYARI
Makrofaj
Hücre çapı 
Yüzeyi düzensiz hale gelir
Yalancı ayaklar 
Hücre organelleri 
Makrofaj
Görevleri
 Hareket ve fagositoz yetenekleri
organizmayı korurlar
nedeniyle
 Lizozim, elastaz, kollagenaz enzimlerini
sentezlerle
 Vücuda giren antijenleri içlerine alıp komşu
oldukları lenfosit ve plazma hücrelerine bilgi
aktarırlar
Labrosit (Mast Hücresi)
 Sitoplazmada bazofil
büyük granül
 Yuvarlağımsı,
poligonal hücreler
 Koyu, küçük ,eksentrik
yerleşimli nüve
Peritonel sıvıdaki
Mast h.
Toluidin mavisi
İskelet kas fibrilleri
arasındaki
bağ dokusundaki
mast h.
AZUR
Mast Hücresi





TEM;
Santral nüveli, büyük
hücreler
Sitoplazma eldiven
parmaklı çıkıntılar içerir
Golgi iyi gelişmiş
Küçük çaplı E.R
Mikrotübüller az,
mikrofilamentler çok
Mast Hücresi
Bazofil granüller
suda erir !!!
METAKROMAZİ !
Mast hücresi
Granüller bir zarla çevrili;
3 çeşit
 Silindirik lamelli granülalar (insanda)
2 bölümden oluşur.1. bölüm şekilsiz, 2.bölüm
konsantrik lamellerden meydana gelir
 Matriksi silindirik yapılar içermeyen
granülalar
yoğunlukları değişken
 İnce çizgili para kristalin yapılı granülalar
Mast Hücresi
Görevleri
 Granüller heparin içerir
kan pıhtılaşmasını önler
HEPARİNOSİT !!!
Mast hücresi
Görevleri
Kan damarı
 Mast hücresi
heparin
Mast hücresi
 Kan damarı
Bağ dokusu
heparin
Mast hücresi
Görevleri
 HİSTİDİN
HİSTAMİN
damar geçirgenliği 
damar genişler
Mast Hücresi
 ALKALİN FOSFATAZ
 PROTEAZ
 SPESİFİK OLMAYAN ESTRAZ
Hidrolitik
enzimler
Bünyelerinde Bulundururlar !
Pigment Hücreleri
(Kramatosit)
 Sitoplazma uzantılı
 Sitoplazmada siyah ve
yuvarlak melanin
pigmenti ile dolu
melanozom denilen
granüller bulunur
 Ektodermal kökenli
 Nöral kristadan
meydana gelirler
Pigment Hücresi
İNSANDA;
Deride;
Dermad
a
Gözde;
Koroidea
,
İris
Pigment Hücresi
 Melanini kendileri yaparlar
 Melanin, lipofuksin, hemosiderin dış
ortamdan alırlar
pigmentleşmiş hücre
pigment bazen bulunur
Pigmentleşmiş Hücre
İNSANDA;
seröz zarlar, gudde bağ dokularında,
barsak lamina propreası limforetiküler
dokusund bulunur
Plazmositler
 B Lenfositlerinin farklılaşması sonucu oluşurlar
 Gevşek bağ dokusunda
 Seröz zarlarda, guddelerin bağ dokularında,
limforetiküler dokularda bulunurlar
 Yeni doğmuşta , doğumdan sonra ortaya çıkar
Plazmosit
 Sitoplazma çok bazofil
 Eksentrik, yuvarlak nüve
 Kromatin ,araba
tekerleği dingilleri gibi
dizilmiş
 Nüve kenarında jukstanuklear vakuol
 Mitokondri noktacık
şeklinde,periferde
Plasmosit
 GER boldur
 Heterokromatin nüve
zarına yakın
 Nukleolus santral
 Golgi incedir, yassı
kesecikleri içerir
Plasmosit
 Russel cisimcikleri (yuvarlak)
 GER cisimcikleri içinde yoğunlaşan
materyalden meydana gelirler
 Russel cisimcikleri çok miktarda nüve ve Golgi
cihazını köşeye iterse ve sitoplazmayı kaparsa
‘’NOTT’’ hücresi adını alır
 Ergositoplazmik kesecikler çok yoğun madde
içerirler
Plasmosit
Görevleri
Plasmosit
antikor
Genetik hastalık olan ‘Agammaglobulinli’
hastalarda plasmosit  ve antijen
uyarısına cevap vermezler
Adiposit (Yağ hücresi)
 Yarı sıvı yağ damlacıkları ile bütünüyle
dolu, oldukça büyük, kese biçimli
 Hücrelerin büyüklüğü, şahsın;
yaşa
cinsiyete
yapısına
organizma içinde bulunduğu yere göre
Farklar gösterir
Yağ Hücresi
Unilokular yağ h.
AZUR
Unilokular yağ h.
Osmium tetroksit
Unilokular yağ h.
SUDAN
Yağ Hücresi
2 ÇEŞİT;
 Univakuoler yağ hücresi: Sitoplazmada
bir tek yağ damlacığı,nüve yassı, periferik
olarak yer alır.Birbirlerine karşılıklı basınç
uygularlar.bu nedenle çok köşelidirler.
 Plurivakuoler yağ hücresi: Yuvarlak+kese
Şeklinde, nüve ortada, sitoplazmada birçok
yağ damlacığı
Yağ Hücresi
YAĞIN İÇERİĞİ;
 Gliserin
 Kolesterin
 Lesitin
 Serbest yağ asitleri
 Olein,margarin,palmitin ve stearin
 Serbest yağ asitleri
 Yağ asitlerinin kalsiyum tuzları ile beraberce
meydana getirdikleri sabunlar
 Yağda eriyen lipokrom maddesi
Yağ Hücresi
 Hücre içi yağa;
sulu asitler ve alkalin etki etmez !!!
Alkol
Eter
Kloroform
Benzol
Ksilol
toluol
Etki Eder
Yağ Hücresi
 Boyanabilmesi için;
sudan III
sudan siyahı
scharlach kırmızısı
osmium tetroksit
boyar
hem tesbit eder hem
Farklılaşmamış
Mezenşimal Hücreler
 Şekilce fibroblastlara benzerler
 Boyca fibroblastlardan küçüktürler
 Fibroblastlar dokuda fibrillerin yakınında
olduğu halde bu hücreler özellikle kan
kapillerlerinin çevresinde bulunurlar
 Embriyonik özellik taşırlar.Ergin bireylerin
vücutlarında da bulunurlar
TEŞEKKÜRLER