Şişmanlık - Çocuk Alerji-Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı

Tanım
Obesite= Şişmanlık
 Şişmanlık: Vücut yağ kitlesinin artmasıdır.
 Vücut kitle indeksi (Kg/boy2) yaş ve cinse
göre:
 85-94%: Fazla kilolu, gürbüz
 ≥%95: Şişman

Şişmanlık-Astım
Şişmanlık ve astım çocukluk çağının en sık
görülen iki kronik hastalığıdır.
 Son 20 yılda
 Şişmanlık ve astım prevalansları parelel
olarak artmıştır.

Astım Risk Faktörleri

Kişiye bağlı faktörler
 Genetik
 Atopiye yatkınlık
oluşturan genler
 Havayolu aşırı
duyarlılığına yatkınlık
oluşturan genler
 Şişmanlık
 Cinsiyet
Çevresel faktörler
Allerjenler
Eviçi: Akarlar, evcil
hayvan, hamam böceği,
küfler,
Evdışı: Polenler, küfler
İnfeksiyonlar (Çoğunlukla
viruslar)
Mesleksel duyarlılık
Sigara içilmesi
Pasif sigara içilmesi
Aktif sigara içilmesi
Eviçi ve evdışı hava kirliliği
Diet
Çevre
Genler
Büyüme
gelişmede
düzensizlik
Havayolu
düzenlenmesinde
dengesizlik
Şişmanlık
Astım
Hangisi daha önce?

5 prospektif çalışmada
 Astımın
şişmanlığa neden olması 4
çalışmada dışlanmıştır
 1 çalışmada 9 yaşındaki astımlı kızlarda
26 yaşında daha düşük VKİ gelişmiş
ŞİŞMANLIK DAHA ÖNCE
Şişmanlığın Astıma Etkisi
Mekanik
İmmünolojik
Genetik
ŞİŞMANLIK
Şişmanlık
komorbidleri
Diyet
Fiziksel akt
Hormon
Mekanik Etkiler
Fazla yağ göğüs kompresyonu
 Göğüs duvarında yağ infiltrasyonu
 Pulmoner kan akımında artma

Akciğer Hacimleri
ERV ve FRC azalır
Hızlı ve yüzeysel solunum
Tidal volüm azalır
Havayolu
FİZYOLOJİ
Hava yollarında
daralma
PO2
Pulmoner arter
basıncı
Bronkodilatasyon
Havayolu aşırı duyarlılığı
Havayolu daralması
Düz kas fonksiyon değişmesi
Havayolu remodelingi hızlanması
Plasminojen aktivatör inh 1 artışı
Leptin
Şişmanlık ve havayolu aşırı
duyarlılığı arasındaki ilişki üzerine yapılan
klinik çalışmalarda sonuçlar değişkendir.
İmmünolojik Etkileri

Adipokinler
 Leptin
 Tumor necrosis factor alfa (TNF-alfa)
 İnterlökin 6 (IL-6), IL-10
 Transforming growth factor β1 (TGF- β1)
 C-reactive protein
 Eotaxin
 Adiponektin
Leptin




İştah azaltır
Metabolizmayı
hızlandırır
Yağ
hücrelerinde
yapılır
Şişmanlarda yüksek





Proinflamatuar
Sempatik sinir sistemi
Akciğer gelişimi
Havayolun düz kasına
direkt etki
Havayolu aşırı
duyarlılığı
İnflamasyodaki Rolü
T hücre aktivasyon ve proliferasyonu,
 Mast hücre proliferasyon ve aktivasyonu
(Lökotrien sal.)
 Anjiogenezis oluşması
 IgE artışı

Şişmanlarda Leptin

Yüksektir
 Hipertrofik ve hiperplastik yağ hücreleri
 Leptin direnci
 Yüksek
leptin hipotalamusa zararlı
etkisi?
 Kan beyin bariyeri geçişi bozuk?
Aşırı beslenme şişmanlık
LEPTİN
Yağ hücreleri
TNF-α,IL-6
TH1
IFN-‫ץ‬
ASTIM
T Hücre
METABOLİZMA
Klinik Çalışmalar
Güler ve ark çocuklarda astım ve leptin
arasında ilişki saptamışlardır
 Astımlı erkek çocuklarda serum leptin
seviyesinde önemli artış saptanırken
kızlarda saptanmamıştır.

Adiponektin





Havayolu aşırı duyarlılığı
Havayolu inflamasyonu
TH2 sitokin oluşum
Proinflamatuar sitokin
üretimi
Komplikasyon
Şişmanlarda

İnsülin duyarlılığı
adiponektin direnci vardır
Şimanlıkta komorbidler
DİSLİPİDEMİ
GÖR
Uyku Bozuk.
DİYABET
HİPERTANSİYON
Dislipidemi
Kolesterol
Kolesterol
TH2 inflamasyonu
Astım Prevalansı
GÖR
Karın içi basınç artışı
 Özafagus sfinkter
gevşek

GÖR, astım ve
şişmanlık
arasındaki ilişkiyi
etkilememiştir
Uyku Bozukluğu

Astım ve şişmanlık arasında ilişkide uykuyla
ilişki solunum problemleri önemli değildir
Tip 2 Diyabet
Şişmanlarda sıktır
 Astımlı şişmanlarda insülün direnci daha
yüksektir

Hipertansiyon
Şişman çocuklarda sıktır
 Hipertansiyon diyastolik kalp yetmezliği ve
pulmoner konjesyon yapar
 Peribronşial ödem yapar
 Bronkodilatasyonu azaltır

Genetik
Lokus
5q
6p
11q13
12q
Aday genler
Astımla ilişki
Şişmanlıkla ilişki
ADRB2
Havayolu tonusu
kontrolü
Metabolik hız
kontrolü
NR3C1
İnflamasyonu
düzenler
İnflamasyonu
düzenler
TNF, HLA gen grubu İmmun ve inflamatuar İmmun ve
cevapları düzenler
inflamatuar
cevapları
düzenler
UCP2, UCP3
Bilinmez
IgE (FC€RB)
TH2 inflamatuar
cevap
STAT6, IGF1, IL1A,
LTA4H
İnflamatuar cevabı
düzenler
Metabolik hız
kontrolü
Bilinmez
İnflamatuar
cevabı düzenler
Şişmanlık astım ilişkisinde
atopinin rolü
Tartışmalıdır
 Pediatrik çalışmalarda şişmanlık ve atopi
arasında uygun ilişki gösterilmemiştir.

Hormonlardaki Değişiklik
Şişmanlık
astım
ilişkisi
kızlarda
daha kuvvetli
 Kızlarda
erken
püberte
 Erkeklerde
geç
püberte
 Erken menarş

Östrojen
Mekanizma
TH2
yönüne
ÖSTROJEN
Eozinofil
adezyonu
Şişmanlık astımı kötüleştirir mi?

İlaç
gereksinimi
Hayat kalitesi
 Fiziksel
aktivite

Diyet
Meyva
Sebze
A, C, E vit
Karoten
Riboflavin
Pridoksin
Çinko
Mg
ASTIM
ŞİŞMANLIK
Fiziksel aktivite
ASTIM
ŞİŞMANLIK
ASTIM-ŞİŞMANLIK
Şişmanlık Derecesi
Astım
prevalansı
Astım
Ciddiyeti
Var
Değişken
Astım Kontrolü
Klinik göstergeler
Hafif
 Öksürük
 Egzersiz hışıltısı
 Havayolu inflamasyon göstergeleri
 Verilen hava NO
Yok
 Balgam eozinofil
 Verilen hava LB4

Astım Tedavisi
Glikokortikoid
Direnci
Proinflamatuar
Sitokinler
TNF α yükekliği
Astım İlaçları
Etkisi yok
Sık kullanım
Hayat Kalitesi

Normal kilo ve astımı olmayan çocuklara
göre;
 Şişman (Astımı yok): Hayat Kalitesi %1
düşük
 Astımlı (Normal kilo): % 14 düşük
 Şişman ve astımlı: %25 daha düşük
Hayat kalitesi etkilenir
SONUÇ







Şişmanlık ve astım arasındaki ilişki çok karmaşıktır
Epidemiyolojik çalışmalara göre şişmanlık astım insidens
ve prevalansını artırır
Astım kontrolünü etkiliyebilir
Şişman astımlılar zayıflamalıdır
Egzersiz önerilmelidir
Sebze ve meyvalarla belenmeye öncelik verilmelidir
Şişman astımlıların kontrol tedavisinde steroid dışında
tedaviye öncelik verilmelidir.
TEŞEKKÜRLER