Diğer Çevre Konuları
advertisement
Denetim Faaliyetlerinde İklim Değişikliği Ersin Çelik - Mustafa Keleş Yasama Uzmanları Kanunlar ve Kararlar Başkanlığı – Denetim Bürosu DENETİM FAALİYETLERİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ 1. Tarihsel Arka Plan 2. 24. Yasama Dönemi Analizi a. b. c. d. e. f. Soru Meclis Araştırması Genel Görüşme Gensoru Meclis Soruşturması Gündem Dışı Konuşma DENETİM FAALİYETLERİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ Denetim yolları ve etkinlikleri TARİHSEL ARKA PLAN Soru önergeleri 17-23. Yasama Dönemleri Küresel ısınma ve iklim değişikliği konuları Diğer çevre konuları TARİHSEL ARKA PLAN Genel Çevre Kirliliği/Çevrenin Korunması/Çevre Bilincinin Yerleştirilmesi ÇED Uygulamaları Yerel Çevre Kirliliği İmar, Yapılaşma, Bayındırlık ve Kentsel Dönüşüm Sulak Alanların Kirliliği ve Korunması Ormanların Korunması Yakıt Kullanımı Su Kaynakları Yönetimi/Sulama Projeleri Enerji Politikaları ve Enerji Verimliliği Madencilik Faaliyetleri Yenilenebilir Enerji Sanayi Sektörünün Çevresel Etkileri Santraller Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm · HES Doğal Afetler · Termik Santraller Erozyon, Kuraklık ve Çölleşme · Nükleer Santraller Gıda Arzı TARİHSEL ARKA PLAN Meclis Soruşturması Önergeleri 17-23. Yasama Dönemleri Doğrudan veya dolaylı küresel ısınma ve iklim değişikliğine ilişkin önerge bulunmamakta Genel Görüşme Önergeleri 21-23. Yasama Dönemleri Doğrudan küresel ısınma ve iklim değişikliğine ilişkin önerge bulunmamakta Diğer çevre konularına ilişkin önergeler: 5 önerge 19. Yasama Dönemi: Rio Konferansı sonrası TARİHSEL ARKA PLAN Gensoru Önergeleri 17-23. Yasama Dönemleri Doğrudan küresel ısınma ve iklim değişikliğine ilişkin önerge bulunmamakta Diğer çevre konularına ilişkin önergeler: 2 önerge TARİHSEL ARKA PLAN Meclis Araştırması Önergeleri ve Komisyonları 18., 19. ve 23. Yasama Dönemlerinde Kurulan Komisyonlar Diğer Çevre Konuları TARİHSEL ARKA PLAN Dönem 19. Yasama Dönemi Araştırma Komisyonu Durumu Çernobil Faciasının Türkiye'deki Etkilerini Araştırmak, Faciayla İlgili Gerçekleri ve Sorumlularını Ortaya Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 15.02.1994 tarihli Çıkarmak, Zararların Tespiti ve Giderilmesi İçin Alınacak Önlemleri Belirlemek Amacıyla Kurulan Meclis 71’inci Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. Araştırması Komisyonu Doğal Afetlerde Meydana Gelen Can ve Mal Kaybını En Aza İndirmek İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 25.11.1997 tarihli Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 18’inci Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. 20. Yasama Dönemi 21. Yasama Dönemi Ormanların ve Orman Köylülerinin Korunması, Orman Yangınlarının Nedenlerinin Belirlenmesi, Yangınların Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulda genel görüşme Önlenmesi ve İtfaiye Teşkilatının Yeniden Yapılanması İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Tespit Edilmesi açılmadığından Rapor, hükümsüz kalmıştır. Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Yeraltı ve Yerüstü Su Kaynaklarımızın Daha Etkin Kullanımını Sağlamak ve Komşu Ülkelerle Olan Su Sorununa Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulda genel görüşme Çözüm Bulmak Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu açılmadığından Rapor, hükümsüz kalmıştır. Ergene Nehrindeki Kirliliğin ve Çevreye Etkilerinin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 27.05.2003 tarihli Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 85’inci Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. Tuz Gölündeki Kirlenmenin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 14.10.2003 tarihli Araştırması Komisyonu 6’ncı Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. 22. Yasama Dönemi Samsun’da Kurulma Aşamasındaki Mobil Santrallerin İhale ve Yer Seçim Süreçleri ile Çevre ve İnsan Sağlığına Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 02.06.2004 tarihli Muhtemel Etkilerinin Araştırılması Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 96’ncı Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. Akaryakıt Kaçakçılığının Ekonomiye, İnsan ve Çevre Sağlığına Verdiği Zararların Araştırılarak Alınması Gereken Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 16.11.2005 tarihli Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 19’uncu Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. 23. Yasama Dönemi Kocaeli’nin Gebze İlçesinin Dilovası Beldesindeki Sanayi Atıklarının Çevre ve İnsan Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 27.02.2007 tarihli Etkilerinin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması 68’inci Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. Komisyonu Madencilik Sektöründeki Sorunların Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Komisyon Raporu üzerinde Genel Kurulun 05.10.2010 tarihli Meclis Araştırması Komisyonu 2’nci Birleşiminde genel görüşme açılmıştır. TARİHSEL ARKA PLAN 22. Yasama Dönemi: Küresel Isınmanın Neden Olduğu Sorunların ve Oluşturduğu Riskin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 23. Yasama Dönemi: Küresel Isınmanın Etkileri ve Su Kaynaklarının Sürdürülebilir Yönetimi Konusunda Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 24. YASAMA DÖNEMİ - SORU Doğrudan küresel ısınma ve iklim değişikliği: 4 sözlü soru / 16 yazılı soru Toplam 20 önerge – 14 milletvekili 1 Mv: soruların %25’i Önerge Muhatabı Başbakan Çevre ve Şehircilik Bakanı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı İçişleri Bakanı Orman ve Su İşleri Bakanı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Genel Toplam Önerge Sayısı 1 9 5 2 2 1 20 Konu Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Sayı Oran 20 0,03% 3.559 4,93% Diğer 68.651 95,04% Toplam 72.230 100,00% Diğer Çevre Konuları 24. YASAMA DÖNEMİ – SORU Diğer Çevre Konuları Konu Genel Çevre Kirliliği/Çevrenin Korunması/Çevre Bilincinin Yerleştirilmesi Yerel Çevre Kirliliği Sulak Alanların Kirliliği ve Korunması Yakıt Kullanımı Enerji Politikaları ve Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji Santraller · HES · Termik Santraller · Nükleer Santraller ÇED Uygulamaları İmar, Yapılaşma, Bayındırlık ve Kentsel Dönüşüm Ormanların Korunması Su Kaynakları Yönetimi/Sulama Projeleri Madencilik Faaliyetleri Sanayi Sektörünün Çevresel Etkileri Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Doğal Afetler Erozyon, Kuraklık ve Çölleşme Gıda Arzı Genel Toplam Sayı Oran 90 2,53% 152 4,27% 184 5,17% 73 2,05% 61 1,71% 79 2,22% 309 8,68% 160 4,50% 103 2,89% 46 1,29% 23 0,65% 373 10,48% 295 8,29% 273 7,67% 342 9,61% 92 2,58% 153 4,30% 306 8,60% 86 2,42% 668 18,77% 3.559 100,00% Gıda Arzı: 18,8% Gıda arz güvenliği ve gıda üretimindeki azalmanın engellenmesi Tarım sektörüne yönelik destekler hariç İmar-Yapılaşma: 10,5% Daha siyasi konular Madencilik: 9,6% İş güvenliği ve çalışma şartları hariç Santraller, Doğal Afetler ve Ormanlar: ≈8% Yenilenebilir Enerji: 2,2% Olumsuz etkiler Yakıt Kullanımı: 2% Kömür dağıtımı 24. YASAMA DÖNEMİ – SORU Cevaplandırılma Oranları Sözlü Soru Önergeleri Yazılı Soru Önergeleri Küresel Isınma ve İklim Değişikliği 50,00% 81,25% Diğer Çevre Konuları 56,54% 84,87% Tüm Soru Önergeleri 29,86% 61,26% Konu 24. YASAMA DÖNEMİ – MECLİS ARAŞTIRMASI Doğrudan küresel ısınma ve iklim değişikliği: 8 önerge Önerge Sayısı Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Oran 8 0,24% 594 17,96% Diğer Konular 2.706 81,80% Toplam 3.308 100,00% Diğer Çevre Konuları 24. YASAMA DÖNEMİ – MECLİS ARAŞTIRMASI Diğer Çevre Konuları Konu Genel Çevre Kirliliği/Çevrenin Korunması/Çevre Bilincinin Yerleştirilmesi Yerel Çevre Kirliliği Sulak Alanların Kirliliği ve Korunması Yakıt Kullanımı Enerji Politikaları ve Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji Santraller HES Nükleer Santraller Termik Santraller ÇED Uygulamaları İmar, Yapılaşma, Bayındırlık ve Kentsel Dönüşüm Ormanların Korunması Su Kaynakları Yönetimi/Sulama Projeleri Madencilik Faaliyetleri Sanayi Sektörünün Çevresel Etkileri Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Doğal Afetler Erozyon, Kuraklık ve Çölleşme Gıda Arzı Toplam Önerge Sayısı Oran 20 3,37% 18 47 3 12 13 61 3,03% 7,91% 0,51% 2,02% 2,19% 10,27% 27 13 21 4,55% 2,19% 3,54% 3 38 21 37 51 10 13 20 9 218 594 0,51% 6,40% 3,54% 6,23% 8,59% 1,68% 2,19% 3,37% 1,52% 36,70% 100,00% 24. YASAMA DÖNEMİ – GENEL GÖRÜŞME Doğrudan küresel ısınma ve iklim değişikliği konularına ilişkin önerge bulunmamakta Dolaylı olarak küresel ısınma ve iklim değişikliği konularına ilişkin 3 önerge Ormancılık politikası Hazine taşınmazları üzerindeki tasarruflar Tarım arazilerinin imara açılması 24. YASAMA DÖNEMİ GENSORU VE MECLİS SORUŞTURMASI Gensoru Doğrudan küresel ısınma ve iklim değişikliği konularına ilişkin önerge bulunmamakta Dolaylı olarak küresel ısınma ve iklim değişikliği konularına ilişkin 1 önerge Meclis Soruşturması Doğrudan veya dolaylı küresel ısınma ve iklim değişikliği konularına ilişkin önerge bulunmamakta 24. YASAMA DÖNEMİ GÜNDEM DIŞI KONUŞMA Konu Konu Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Diğer Çevre Konuları Sayı Yüzde 2 0,17% 119 10,29% Diğer 1.035 89,53% Toplam 1.156 100,00% Genel Çevre Kirliliği/Çevrenin Korunması/Çevre Bilincinin Yerleştirilmesi Yerel Çevre Kirliliği Sulak Alanların Kirliliği ve Korunması Enerji Politikaları ve Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji Santraller 2 HES 2 Termik Santraller 2 Nükleer Santraller İmar, Yapılaşma, Bayındırlık ve Kentsel Dönüşüm Ormanların Korunması Su Kaynakları Yönetimi/Sulama Projeleri Madencilik Faaliyetleri Sanayi Sektörünün Çevresel Etkileri Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Doğal Afetler Erozyon, Kuraklık ve Çölleşme Gıda Arzı Toplam Sayı Oran 16 7 3 2 1 6 13,45% 5,88% 2,52% 1,68% 0,84% 5,04% 1,68% 1,68% 1,68% 5 5 5 2 3 1 34 3 26 119 4,20% 4,20% 4,20% 1,68% 2,52% 0,84% 28,57% 2,52% 21,85% 100,00% GÜNCEL DURUM 25 ve 26. Yasama Dönemi 26. Yasama Dönemi: 1 soru ve cevap 25 ve 26. Yasama Dönemi Her iki dönem için 1 Meclis araştırması önergesi SONUÇ Küresel ısınma ve iklim değişikliği konularının gündeme getirilmesi Soru ve Meclis Araştırması / Genel Görüşme, Gensoru ve Meclis Soruşturması Sayı sınırlı olsa da konuların çeşitliliği ve Hükümet ile kamuoyunun dikkatinin çekilmesi Küresel ısınma ve iklim değişikliğine olumsuz etki edebilecek konuların gündeme getirilmesi Fırsatlar ve eksiklikler Çevre sorunlarının gündeme getirilme sıklığı Genel çevre sorunlarının küresel ısınma ile ilgisinin kurulmaması Bilgi akışının sağlanması ve konunun Parlamento gündeminde daha fazla yer alması Teşekkürler… Ersin Çelik - Mustafa Keleş Yasama Uzmanları Kanunlar ve Kararlar Başkanlığı – Denetim Bürosu 0312 420 67 89 0312 420 66 88
