mini sınav
advertisement
Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik I II 1. Gen K›sa III b. Aynıkaraktereetkieden genlerdenherbiri 3. Alelgen c. Belirlibirproteinin sentezindensorumlu DNAbölümü Uzungövdeli(A)ikibezelyeninçaprazlanmasısonucunda kısagövdeli(a)birbezelyeoluşmuştur. Bunagörenumaralıbireyleringenotipiniyazınız. 4. Baskıngen d. Birkaraktereaitanneve babadanfarklıalellerin gelmesidurumu .......... .......... 5. Heterozigot f. 7. Genotip g. Homozigotveya heterozigotdurumda etkisinifenotipte göstrebilengen RRnnHHgg MmNNCcDd RrssEe KKIITtZZ Huntington otozom kromozomlardaki baskın bir alelin (A) sorumlu olduğu ölümcül bir sinir sistemi hastalığıdır. Bireyde35yada45yaşlarınagelinceyekadar,belirginhiç birfenotipiketkigözlenmez.Buyaşlardasinirsistemigeri dönüşümsüzbirşekildebozulmayabaşlarvesonuçtabirey ölür. Huntingtonhastalığıileilgiliyukarıdaverilenbilgileregöre aşağıdaki ifadelerden doğru olanların yanına “D”, yanlış olanlarınyanına“Y”harfiyazınız. 1. Belirlibiryaştansonraölümeyolaçmasıbuhastalığa nedenolanalelin,genhavuzundanelenmesiniönler. 2. Sadece homozigot baskın genotipteki bireylerin ölümünenedenolur. 3. Buhastalıklailgiligeniçermeyenannevebabanın, hastalığasahipçocuklarıolabilir. 4. Hastalık X kromozomunda taşındığından dişilerde görülmeoranıerkekleregöredahafazladır. 5. Buhastalıklailgiliheterozigotgenotiptekianneve babanın, hastalıkla ilgili baskın gen taşımayan bir çocuklarınınolmaihtimali1/4’tür. 6. Hastalığın etkisini gösterebilmesi için otozom kromozomlardan birinde baskın alelin bulunması yeterlidir. h. Canlınıngörünür özellikleri (Tümgenlerbağımsızdır). AaBB 4. Sadecehomozigot durumdaetkisinifenotipte gösterebilengen 2. Aşağıdagenotipiverilenbireylerinoluşturabileceğigamet çeşidisayılarınıvegametçeşitleriniyazınız. Genotip III.................... BÖLÜM – 1 8. Çekinikgen II.................... Gametçeşidi sayısı Gamet çeşitleri 123 Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik 6. Lokus .......... I. ................... e. Canlınıngenetikyapısı .......... Uzun II 2. Fenotip .......... .......... Uzun I a. Birgeninkromozom üzerindebulunduğu bölge .......... .......... 3. KALITIMIN GENEL İLKELERİ 1. AşağıdakiInumaralısütundakalıtımlailgilibazıkavramlar, II numaralı sütunda bu kavramlarla ilişkili açıklamalar verilmiştir.Uyguneşleştirmeleriyapınız. ÜNİTE – 2 MİNİ SINAV – 1 So ÜNİTE –2 5. Aşağıda Mendel’in yaptığı monohibrit çaprazlama verilmiştir. 7. Mendel “bağımsız dağılım” olarak adlandırılan kanununa monohibrit çaprazlama sonucu ulaşamazken dihibrit çaprazlamasonucuulaşmıştır.Budurumuaçıklayınız. P kufla€› Sar› tohum KALITIMIN GENEL İLKELERİ F 1 …………………………………………………………………… Yeflil tohum …………………………………………………………………… kufla€› …………………………………………………………………… Tamam› sar› tohumlu F XF 1 …………………………………………………………………… 1 …………………………………………………………………… F 2 …………………………………………………………………… kufla€ı Deney sonuçlarına göre aşağıdaki soruları cevaplayınız (BaskınaleliçinA,çekinikaleliçinasimgelerinikullanınız). a) Sarıveyeşiltohumalelleriarasındakibaskınlıkdurumunu belirtiniz. ……………………………………………………………… 8. İkikarakterbakımındandahomozigotgenotiptekisarıve düz tohumlubir bezelye ile yeşil ve buruşuktohumlubir bezelyebitkisininçaprazlanmasıileF1dölüeldeediliyor. F1dölündekiikibezelyeninçaprazlanmasıileeldeedilen F2 dölü ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. (Genler bağımsızolup,sarıtohumrengi(A)vedüztohumşekli(B) baskındır). fenotip çeflidi oranıkaçtır? genotip çeflidi b) F2 dölünde sarı ve buruşuk tohumlu bir bezelyenin oluşmaihtimalikaçtır? a) F2dölündeki; BÖLÜM – 1 b) F1kuşağındakibireylerinoluşturabileceğigametçeşidini veoranlarınıyazınız. c) F2 dölünde tohum rengi bakımından homozigot, tohum şekli bakımından ise heterozigot genotipli bir bezelyeninoluşmaihtimalikaçtır? ……………………………………………………………… Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik c) F2kuşağındakifenotipvegenotiporanlarınıyazınız. …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… i) Fenotip oranı:…………………………………………… …………………………………………………………………… ii) Genotip oranı:………………………………………… …………………………………………………………………… 6. İkikarakterbakımındanheterozigotgenotiptekidüzgünve sarıtohumluikibezelyeninçaprazlanmasısonucunda, I. düzgün–yeşil, II. buruşuk–yeşil, III. buruşuk–sarı, IV. düzgün–sarı fenotipesahipbezelyelerinoluşmaoranlarınıyazınız. (Düzgüntohumşeklivesarıtohumrengigenleribaskındır). ………………………………………..………………………… …………………………....…………………………………… 9. A ve B karakterleri bakımından genotipi bilinmeyen iki bireyin çaprazlanması sonucunda oluşan oğul döllerin 3 ’ninAB, 1 ’ninAb, 3 ’ninaB, 1 ’ninabfenotipindeolduğu 8 8 8 8 saptanmıştır. Bunagöre,çaprazlananatabireyleringenotipinibulunuz. …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………….....………… …………………………………………………………………… …………………………………………………….....………… …………………………………………………………………… 124 Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik 1. İkibezelyeninçaprazlanmasısonucueldeedilentohumların fenotipçeşitveoranlarıaşağıdakigrafikteverilmiştir. ¢ : Düzgün–sarı : Düzgün–yeflil : Burufluk–sarı : Burufluk–yeflil 3 2 1 Fenotip çeflitleri Grafiğe göre çaprazlanan bireylerin fenotiplerini yazınız (Bezelyelerdedüzgüntohumşekli(D)vesarıtohumrengi (S)genleribaskındır). AB Ab aB ab AB AABB I AaBB II Ab III AAbb AaBb IV ™ TablodaI,II,IIIveIVilegösterilenbireylerdenfenotipleri aynıolanlar(i)ilegenotipleriaynıolanları(ii)yazınız. i) …………………………………………………………… ……………………………………………………………… KALITIMIN GENEL İLKELERİ Miktar 3. AşağıdakitablodaAABbgenotiplibirdişiileAaBbgenotipli birerkekbireyinçaprazlamasonuçlarıPunnettkaresinde gösterilmiştir. ÜNİTE – 2 MİNİ SINAV – 2 ii) …………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… Baskın Çekinik Tohumşekli Düz(D) Buruşuk(d) Çiçekdurumu Aksiyal(A) Terminal(a) Çiçekrengi Mor(M) Beyaz(m) Mendel’in çalıştığı üç karakterin alel genleri arasındaki baskınlık ve çekiniklik durumları yukarıdaki tabloda verilmiştir.Buüçkarakterbakımındanheterozigotgenotipte olanbirbezelyebitkisikendileştiriliyor(Genlerbağımsızdır). a) Çaprazlamasonucukaççeşitfenotipoluşur? Atasal kuflak 1 2 3 4 I. kuflak 5 6 7 9 8 10 II. kuflak 11 12 13 Yukarıdaki soyağacında otozomal çekinik bir özelliği (n) fenotipindegösterenbireylertaralıolarakverilmiştir.Buna göreaşağıdakisorularıcevaplayınız. b) Çaprazlamasonucukaççeşitgenotipoluşur? c) Çaprazlama sonucunda düz tohumlu, terminal çiçek durumlu, beyaz çiçek rengine sahip bir bezelyenin oluşmaolasılığıkaçtır? d) Çaprazlamasonucundaannevebabaylaaynıgenotipe sahipbirbezelyeninoluşmaolasılığıkaçtır? a) Atasalkuşaktakibireylerinolasıgenotipleriniyazınız. ……………………………………………………… b) I. kuşaktaki hangi bireyler kesin olarak heterozigot genotiptedir? ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… c) II. kuşaktaki hangi bireylerin genotipi tam olarak bulunamaz? ……………………………………………………………… 125 Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik 4. Karakter BÖLÜM – 1 2. So ÜNİTE –2 5. Birbirinden bağımsız dört karakter ile ilgili yapılan çaprazlamasonucundaF1’dekitümbireyleringenotipinin AaBbCcDdolduğugörülmüştür. 8. Birinci kuflak 1 BunagöreF2’deki(F1xF1)bireylerinaşağıdakigenotiplere sahipolmaolasılıklarınıhesaplayınız. 3 4 ‹kinci kuflak 5 KALITIMIN GENEL İLKELERİ a) AABBCCDD……………….................………………… 6 7 8 9 Üçüncü kuflak b) AaBBCcDd…………………….................……………… c) aabbccdd……………….................…………………… 2 10 d) aaBbCcDD………………………….................………… 11 12 Yukarıdakisoyağacındaotozomalkromozomlardataşınan bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir.Bunagöreaşağıdakisorularıcevaplayınız. a) Taralıbireylerinfenotipindegörülenözelliğinaktarımını sağlayan gen çeşidini (baskın / çekinik), nedenini açıklayarakyazınız. e) AaBbCcDD………………………................…………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 6. agenihomozigotdurumdaikenöldürücübirgendir.Buna göre AaBb genotipindeki iki bireyden meydana gelen sağlıklı bir çocuğun AABb genotipinde olma olasılığını çaprazlamalarıgöstererekhesaplayınız. ……………………………………………………………… b) Soyağacındaki numaralı bireylerden hangileri kesin olarakheterozigotgenotiptedir? BÖLÜM – 1 ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… c) Soyağacındaki numaralı bireylerden hangilerinin genotipikesinolarakbulunamaz? ……………………………………………………………… Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 9. 7. Fenilketonuri otozomal kromozomlardaki çekinik bir alel gen ile ortaya çıkan kalıtsal bir hastalıktır. Bu hastalık bakımındantaşıyıcıbirannevebabanınçocuklarıileilgili aşağıdakisorularıcevaplayınız. a) Üççocuğunundasağlıklıolmaolasılığıkaçtır? b) Üççocuğunundahastaolmaolasılığıkaçtır? c) Üççocuktanikisininsağlıklıbirininhastaolmaolasılığı kaçtır? ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ( ) AABbccDD X ( ) Gamet aabbCcdd Gamet ( ) Zigot a) Yukarıda genotipleri verilmiş dişi ve erkek bireylerin oluşturacağıgametçeşitleriniyazınız. i) Dişibirey:……………………………………………… ii) Erkekbirey:…………………………………………… b) Dişiveerkekgametlerindöllenmesisonucuoluşan zigotunsahipolabileceğidörtgenotipçeşidiniyazınız. I. Olasılık:……………………………………… II. Olasılık:……………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 126 ( ) III. Olasılık:……………………………………… IV. Olasılık:………………………………………
