İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER.........................................................

İÇİNDEKİLER
SUNUŞ
İÇİNDEKİLER.................................................................................
GİRİŞ..............................................................................................
III
1
BİRİNCİ BÖLÜM
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ DÜNYADA SİYASİ DURUM
1. Üçlü İttifak...................................................................................
5
2. Üçlü İtilaf.....................................................................................
7
a. Fransız-Rus İttifakı (04 Ocak 1894)............................................
7
b. İngiliz-Fransız Sömürge Anlaşması (08 Nisan 1904).................
8
c. İngiliz-Rus Anlaşması (31 Ağustos 1907)...................................
9
3. Blokların Çatışması (1905-1911)................................................
11
4. Agadir Krizi (1911)......................................................................
11
5. İngiliz-Fransız Anlaşması (23 Kasım 1912)................................
12
6. Birinci Dünya Savaşı Öncesi Beş Balkan Devletinin Avrupa
Büyük Devletleriyle Siyasi İlişkileri..................................................
13
a. Bulgaristan..................................................................................
13
b. Romanya....................................................................................
13
c. Sırbistan......................................................................................
13
ç. Yunanistan..................................................................................
13
d. Karadağ......................................................................................
14
7. Birinci Dünya Savaşı’nın Sebepleri.............................................
14
a. Liberalizm ve Milliyetçilik.............................................................
14
b. Almanya'nın Sömürge Siyaseti...................................................
16
c. İngiliz-Alman Deniz Rekabeti......................................................
17
ç. 1871 Savaşı ve Alsas - Loren Sorunu........................................
17
d. Birinci Dünya Savaşı’nın Çıkışında Etkili Olan Jeopolitik
Görüşler..........................................................................................
17
(1) Alman Görüşü...........................................................................
17
(2) Rus Görüşü...............................................................................
18
(3) İngiliz Görüşü............................................................................
18
8. Avrupa'da Savaşın Başlaması....................................................
20
a. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Veliahdına Suikast
Düzenlenmesi.................................................................................
b. Suikast Sonrası Devletler Arasında Yaşanan Siyasi
Gelişmeler.......................................................................................
20
22
9. Cephelere Kısa Bir Bakış............................................................
25
a. Avrupa Cephesi..........................................................................
25
b. Balkan Cephesi..........................................................................
28
İKİNCİ BÖLÜM
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ OSMANLI DEVLETİ'NİN SİYASİ
DURUMU
1. Dış Siyasi Durum........................................................................
29
a. Dış Olaylar Bakımından Osmanlı Devleti’nin Yakın Tarihine
Genel Bir Bakış (1876-1914)..........................................................
29
(1) 1876 Osmanlı - Sırp - Karadağ Savaşı.....................................
29
(2) 1877-1878 Osmanlı - Rus Savaşı.............................................
30
(3) Osmanlı - Yunan Anlaşmazlığı..................................................
31
(4) 1897 Osmanlı - Yunan Savaşı..................................................
32
(5) Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna-Hersek'i
İlhakı (05 Ekim 1908) .....................................................................
32
(6) Bulgaristan'ın Bağımsızlığını İlan Etmesi .................................
34
(7) 1911 Osmanlı - İtalyan Savaşı..................................................
34
(8) Boğazlar’ın Rusya'ya Açılması Teşebbüsü ..............................
35
(9) Balkan Savaşları.......................................................................
36
b. İtilaf ve İttifak Devletlerinin Osmanlı Devleti Üzerindeki
Emelleri...........................................................................................
38
c. Birinci Dünya Savaşı’ndan Önce Osmanlı Devleti’nin İttifak
Denemeleri.....................................................................................
39
(1) Rusya ile İttifak Denemeleri.......................................................
40
(2) İngiltere ile İttifak Denemeleri....................................................
43
(3) Bulgaristan ile İttifak Denemeleri...............................................
44
(4) Yunanistan ile İttifak Denemeleri...............................................
46
(5) Fransa ile İttifak Denemeleri......................................................
47
ç. Türk - Alman İttifakı.....................................................................
51
(1) Türk - Alman İttifakı İçin Yapılan Görüşmeler............................
55
(2) Türk - Alman İttifak Antlaşması'nın Metni..................................
61
d. Antlaşma’nın İmzalanmasından Sonra İki Devletin Siyasi
İlişkileri............................................................................................
64
2. İç Siyasi Durum...........................................................................
66
a. İç Olaylar Bakımından Osmanlı Devleti’nin Yakın Tarihine
Genel Bir Bakış...............................................................................
66
(1) Bağımsızlığını Kazanıncaya Kadar Karadağ Ayaklanmaları.....
68
(2) Bağımsızlığını Kazanıncaya Kadar Sırbistan Olayları...............
68
(3) Girit Sorunu...............................................................................
70
(4) Arnavutluk Ayaklanması............................................................
70
(5) Doğu Rumeli Vilayeti Bunalımı..................................................
71
(6) Ermeni Sorunu..........................................................................
73
b. Osmanlı Devleti’nde Fikir Hareketleri.........................................
76
(1) Yeni Osmanlılar (Jön Türk) Hareketi.........................................
76
c. İttihat ve Terakki..........................................................................
77
ç. İkinci Meşrutiyet'in İlanı...............................................................
77
(1) Meşrutiyet’in İlk Dönemi ve 31 Mart Olayı.................................
79
d. Babıali Baskını............................................................................
82
e. Mahmut Şevket Paşa'nın Öldürülmesi........................................
83
f. Arap Sorunu.................................................................................
84
g. Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti'nin Siyasi ve İdari
Teşkilatı..........................................................................................
85
ğ. Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Osmanlı Devleti’ndeki
Unsurların Durumu.........................................................................
86
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
OSMANLI DEVLETİ’NİN VE KOMŞULARININ STRATEJİK DURUMU,
OSMANLI DEVLETİ İLE İTİLAF DEVLETLERİNİN SAVAŞ GÜÇLERİ
1. Osmanlı Devleti’nin ve Komşularının Stratejik Durumu..............
89
a. Osmanlı Devleti’nin Stratejik Durumu.........................................
89
(1) Osmanlı Devleti’nin Sınırları......................................................
93
(2) Siyasi Durum.............................................................................
93
(3) Sosyal Durum...........................................................................
94
(a) Milliyetçilik.................................................................................
95
(b) İslamcılık...................................................................................
96
(c) İslam Birliği................................................................................
97
(4) Mali ve Ekonomik Durum..........................................................
97
(5) Ulaşım Durumu.........................................................................
99
(a) Kara Yolları................................................................................
99
(b) Deniz Yolları..............................................................................
100
(c) Demir Yolları..............................................................................
101
(6) Boğazlar ve Batı Anadolu Bölgesi’nin Coğrafi ve Stratejik
Durumu...........................................................................................
102
(a) Yüz Ölçümü...............................................................................
102
(b) Doğal Durum.............................................................................
102
(c) Bölgenin Doğal Yapısı...............................................................
102
(ç) Siyasal ve Sosyal Durum...........................................................
103
(d) Bölgenin Ekonomik Durumu......................................................
103
(e) Stratejik Durum..........................................................................
104
(7) Doğu Anadolu Bölgesi'nin Coğrafi Durumu...............................
105
(a) Yüz Ölçümü ..............................................................................
105
(b) Doğal Durum.............................................................................
105
(c) Siyasal ve Sosyal Durum...........................................................
106
(ç) Ekonomik Durum.......................................................................
106
(d) Stratejik Durum..........................................................................
107
(8) Orta Anadolu'nun Coğrafi Durumu............................................
107
(a) Yüz Ölçümü...............................................................................
107
(b) Doğal Durum.............................................................................
108
(c) Siyasal ve Sosyal Durum...........................................................
108
(ç) Ekonomik Durum.......................................................................
108
(d) Stratejik Durum..........................................................................
109
(9) Suriye, Filistin Bölgesinin Coğrafi Durumu................................
109
(a) Sınırları......................................................................................
109
(b) Yüz Ölçümü...............................................................................
109
(c) Doğal Durum.............................................................................
109
(ç) Siyasal ve Sosyal Durum...........................................................
111
(d) Stratejik Durum..........................................................................
111
(10) Irak Bölgesinin Coğrafi Durumu..............................................
112
(a) Yüz Ölçümü...............................................................................
112
(b) Doğal Durum.............................................................................
112
(c) Siyasi ve Sosyal Durum ...........................................................
113
(ç) Ekonomik Durum.......................................................................
113
(d) Stratejik Durum..........................................................................
113
b. Komşu Devletlerin Osmanlı Harekât Alanlarına Bitişik
Bölgelerinin Coğrafi ve Stratejik Durumu........................................
114
(1) Kafkasya....................................................................................
114
(a) Doğal Durum.............................................................................
114
(b) Sosyal Durum............................................................................
115
(c) Ekonomik Durum.......................................................................
115
(ç) Ulaşım.......................................................................................
116
(d) Stratejik Durum..........................................................................
116
(2) Azerbaycan (İran Azerbaycanı).................................................
116
(a) Ulaşım.......................................................................................
116
(b) Stratejik Durum..........................................................................
117
(3) Sina (Tih Sahrası).....................................................................
117
(4) Süveyş Kanalı...........................................................................
118
(5) Mısır..........................................................................................
118
(a) Sınırları......................................................................................
119
(b) Yüz Ölçümü...............................................................................
119
(c) Doğal Durum.............................................................................
119
(ç) İklim...........................................................................................
119
(d) Ekonomik Durum.......................................................................
120
(e) Ulaşım.......................................................................................
120
(f) Stratejik Durum...........................................................................
120
Sonuç…..........................................................................................
121
2. Osmanlı Devleti’nin Savaş Gücü................................................
121
a. Kara Kuvvetleri...........................................................................
121
(1) Barışta Kara Ordusu Teşkilatı, Kuruluş ve Konuşu...................
121
(2) Kara Ordusu Seferî Teşkilatı ve Kuruluşu.................................
126
(3) Sevk, İdare ve Eğitim................................................................
132
(a) Eğitim Kurumları........................................................................
135
(b) Alman Askerî Islah Heyeti ........................................................
135
(4) Personel Durumu......................................................................
136
(a) Personel Mevcudu.....................................................................
136
(b) Orduda Moral............................................................................
137
(c) Ordunun Savaş Kıymetinin Değerlendirilmesi...........................
137
(5) Lojistik Durum............................................................................
140
(a) Teşkilat......................................................................................
140
(b) Erzak Tertipleri..........................................................................
142
(c) Cephane Tertipleri.....................................................................
142
(ç) Ordunun Donatımı (Silah, Cephane ve Malzeme)....................
143
(d) Teknik Birlikler ve Gereçler.......................................................
145
(e) Sağlık Kurumları........................................................................
145
(f) Ulaşım Aracı Durumu.................................................................
145
(g) Alınan Tedbirler.........................................................................
146
b. Deniz Kuvvetleri........................................................................
148
c. Hava Kuvvetleri...........................................................................
Sonuç..............................................................................................
149
150
3. İtilaf Devletlerinin Osmanlı Cephelerine Ayırdığı Silahlı
Kuvvetler.........................................................................................
a. Rus Kafkas Ordusu Kuruluşu.....................................................
(1) Barış Kuruluşu ..........................................................................
(2) Sefer Kuruluşu...........................................................................
b. Rus Kafkas Ordusu Barış Konuşu..............................................
c. İngiliz ve Mısır Ordularının Mısır’daki Kuvveti ve Konuşu...........
ç. Hindistan’daki Sömürge Kuvveti ve Konuşu...............................
153
153
153
154
156
156
157
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SEFER PLANLARI, SEFERBERLİK VE YIĞINAKLANMA PLANLARI
İLE UYGULAMALARI
1. Sefer Planları..............................................................................
159
a. Türk Ordusu Sefer Planları.........................................................
159
(1) Genelkurmay 1’inci Yarbaşkanı Bronsart von Schellendorf’un
Hazırladığı Sefer Planı....................................................................
159
(2) Genelkurmayın Hazırladığı Sefer Planı.....................................
160
(3) Birinci Dünya Savaşı’nda Almanlarla İttifak Yapıldıktan Sonra
Hazırlanan İlk Plan..........................................................................
160
(4) Planda Yapılan Değişiklikler......................................................
163
(5) Genelkurmay 2’nci Yarbaşkanı Hafız Hakkı Bey’in Hazırladığı
Sefer Planları..................................................................................
163
(a) Birinci Sefer Planı (04 Eylül 1914).............................................
163
(b) İkinci Sefer Planı (21 Ekim 1914)..............................................
164
(6) Kress von Kressenstein’ın Hazırladığı Sefer Planı....................
166
b. Üçlü İtilaf Devletlerinin Osmanlı Devleti’ne Karşı Planları..........
166
(1) Rusya........................................................................................
167
(2) İngiltere......................................................................................
168
(3) Fransa.......................................................................................
168
c. Durumları Şüpheli veya Üçlü İtilafa Eğilimli ve Osmanlı Devleti
ile Sınırı Olan Devletler...................................................................
169
(1) Bulgaristan................................................................................
169
(2) Yunanistan................................................................................
169
2. Türk Kara Kuvvetlerinin Seferberlik Planları ve Bu Planların
Uygulanması...................................................................................
169
a. Seferberlik Planları.....................................................................
169
b. Seferberliğin Uygulanması..........................................................
173
3. Yığınak Planları..........................................................................
178
a. Türk Kara Kuvvetlerinin Yığınak Planları ve Yığınak Planlarının
Uygulanması...................................................................................
178
(1) Yığınak Planları ve Yapılan Değişiklikler...................................
178
(2) Yığınağın Uygulanması.............................................................
181
(3) Sonuç........................................................................................
182
b. Rus Kafkas Ordusunun Yığınak Planı........................................
182
c. İngilizlerin Mısır’daki Yığınağı.....................................................
185
BEŞİNCİ BÖLÜM
OSMANLI DEVLETİ’Nİ SAVAŞA SÜRÜKLEYEN OLAYLAR, SAVAŞ
İLANLARI VE OSMANLI DEVLETİ’NİN SAVAŞA GİRİŞİ
1. Osmanlı Devleti’ni Savaşa Sürükleyen Olaylar..........................
187
a. Rusya ile Siyasi İlişkiler..............................................................
187
b. İngiltere ile Siyasi İlişkiler............................................................
191
c. Fransa ile Siyasi İlişkiler..............................................................
192
ç. Üçlü İtilaf Devletlerinin İstanbul’daki Elçileri Kanalıyla Yaptıkları
Çalışmalar.......................................................................................
192
d. Alman Savaş Gemilerinin Akdeniz’deki Faaliyetleri....................
e. Alman Savaş Gemilerinin Osmanlı Devleti’ne Gelmeleri............
f. İtilaf Devletlerine Ait Savaş Gemilerinin Türk Sularındaki
Faaliyetleri......................................................................................
g. Ağustos - Ekim 1914’te Cereyan Eden Olaylar..........................
(1) Ağustos Ayı Olayları..................................................................
(2) Eylül Ayı Olayları.......................................................................
(3) Ekim Ayı Olayları.......................................................................
ğ. Sınırlar Üzerinde Durum.............................................................
(1) Rusya’nın Durumu.....................................................................
(2) İngiltere’nin Durumu..................................................................
h. Savaşa Girmeden Önce Osmanlı Devlet Adamlarının Tutumu
ve Düşünceleri................................................................................
ı. Mustafa Kemal ATATÜRK’ün Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya
Savaşı’na Girişi ile İlgili Görüşleri...................................................
i. Osmanlı Devleti’ni Savaşa Sokmak İçin İzlenen Yöntemler........
2. Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girişi..............................................
a. Karadeniz Olayı..........................................................................
(1) Karadeniz Olayını Hazırlayan Faktörler....................................
(2) Karadeniz Olayının Resmî Türk Belgelerine Göre Cereyan
Tarzı................................................................................................
195
196
206
207
207
209
212
215
215
215
216
218
220
221
221
221
227
(3) Karadeniz Baskınına Katılan Gemilerin Seyir Jurnallerine
Göre Olayın Cereyan Tarzı.............................................................
235
(4) Karadeniz Olayının Duyulması..................................................
239
(5) Karadeniz Olayı Üzerine Alınan Tedbirler.................................
242
(6) Karadeniz Olayı Üzerine Hükûmetin Tutumu............................
242
(7) İtilaf Devletleri ve Taraflılarının İlişkilerini Kesmeleri Üzerine
Alınan Tedbirler..............................................................................
244
(8) Rusya ile Savaşın Başlaması Üzerine İtilaf Devletlerinin
Tecavüzleri.....................................................................................
245
(9) Karadeniz Olayı Üzerine Verilen Osmanlı Notası ve Notadan
Sonraki Faaliyetler..........................................................................
245
(10) Bazı Osmanlı Nazırlarının İstifaları..........................................
248
(11) Karadeniz Olayının Diğer Kaynaklara Göre Cereyan Tarzı....
250
(12) Hatıralara Göre Karadeniz Olayı.............................................
254
(13) İtilaf Devletlerinin Büyükelçilerinin Tepkileri ...........................
259
(14) Karadeniz Olayıyla Savaşın Resmen İlanı Arasında Geçen
Olaylar............................................................................................
260
3. Savaş İlanları..............................................................................
260
4. Cihat İlanı....................................................................................
261
a. Almanya ve Cihat........................................................................
262
b.Cihat İlanının Müslümanlar Üzerindeki Etkisi..............................
264
c. Cihat İlanı Üzerine Yapılan Yorumlar..........................................
265
ALTINCI BÖLÜM
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NDA ROL OYNAYAN KİŞİLERİN
BİYOGRAFİLERİ
1. V. Mehmet Reşat........................................................................
269
2. Enver Paşa.................................................................................
271
3. Sait Halim Paşa..........................................................................
274
4. Mehmet Talat Paşa.....................................................................
277
5. Ahmet Cemal Necip Paşa (Büyüksakallı)...................................
280
6. Halil Bey (Menteşe)....................................................................
283
7. Otto Liman von Sanders.............................................................
286
8. Wilhelm Anton Suşon.................................................................
290
DİZİN..............................................................................................
291
KAYNAKLAR..................................................................................
305
KRONOLOJİ...................................................................................
311
EKLER............................................................................................
319