VİRÜSLER

VİRÜSLER
*Virüsler:
→Canlıların ortak özelliklerinin tamamını göstermezler.
→Bu nedenle canlı olarak kabul edilmezler.
→Canlıların ortak özelliklerinden sadece dört tanesini gösterirler.
→Bu nedenle canlılar ve cansızlar arasında geçiş formu olarak kabul edilirler.
Virüslerin yapısı ve özellikleri:
Virüslerin yapısı ve özellikleri:
→Hücresel yapıları yoktur.
→Sitoplazma ve organel taşımazlar.
→Protein kılıf (kapsit) ve nükleik asitten yapılmışlardır.
→Nükleik asit olarak ya DNA ya da RNA taşır.
Her ikisi aynı anda bulunmaz.
→Enzim sistemleri olmadığından,
antibiyotiklerden etkilenmezler.
→Bağışıklık sistemi,
bazı virüs türlerine karşı interferon üreterek
onları etkisiz hale getirebilir.
→Tek başlarına canlılık belirtileri göstermezler.
→Canlı dışında kristalleşirler.
→Ancak canlı bir hücre içinde çoğalabilirler.
→Konağa özgüdürler;
→Kuduz virüsü; beyin ve omurlikte çoğalır
→Hepatid-C virüsü; karaciğerde çoğalır
→HIV (AIDS) virüsü; akyuvarlarda çoğalır.
→Kızamık virüsü; deride çoğalır.
→Çünkü bir virüsün konak hücreye girebilmesi için,
protein kılıfının
konak hücre zarındaki proteinler ile uyuşması gerekir.
→Virüsler Nasıl Yok Edilebilir?
•Yüksek sıcaklık,
•Radyasyon,
• Ultra-viole ışınları
•Belli pH dereceleri
ile yok edilirler.......(öldürülebilirler.)
*Virüslerin sınıflandırılması:
→Virüsler etki ettikleri konağa göre
ve taşıdıkları nükleik asit çeşidine göre
2 farklı şekilde sınıflandırılırlar.
→Bitkisel virüsler genellikle RNA,
hayvansal virüsler ve bakteriyofajlar genellikle DNA taşırlar.
Not: HIV, çocuk felci, kızamık, sarı humma, grip,
kuduz virüsleri hayvansal virüsler olmalarına karşın RNA taşırlar.
→Virüsler içine girdikleri hücreye 4 farklı etkide bulunabilirler.
Lizis: Virüslerin aşırı üremesi sonucu hücre patlar.
Reprodüksiyon: İçine girikleri hücrenin,
aşırı derecede çoğalmasına neden olurlar.(kanser)
Transdüksiyon: Virüs, konak hücrenin DNA' sına kendi genlerini ekler
ve konak hücrenin DNA' sını değiştirir.
Profaj: Virüs konak hücrenin DNA' sına yapışır
ve konak hücreye zarar vermeden onunla birlikte çoğalır.
VİRÜSLERİN ÜREMESİ
1-.....→Virüs, tutunucu iplikleriyle konak hücrenin hücre zarına tutunur.
2-..... →Taşıdığı hidroliz enzimleri ile konak hücrenin, hücre zarını eritir.
3-..... →Virüs nükleik asidini, konak hücrenin içine gönderir.
→Protein kılıf ise dışarıda kalır.
4-..... →Hücreye giren nükleik asit, yönetimi ele geçirir.
→Öncelikle; konak hücrenin nükleotidlerini,
ATP' sini ve enzimlerini kullanarak; kendi kopyalarını sentezlettirir.
5-.. →Daha sonra, konak hücrenin amino asitlerini kullanarak; kendi şifresine
uygun, protein kılıfları sentezlettirir.
6-... →Protein kılıflar ile nükleik
asitler birleşerek, yeni virüsler oluşur.
7-... →Virüslerin aşırı üremesi sonucu,
konak hücre patlar. (Lizis olayı)
8-...→Serbest kalan virüsler, etraflarında
bulunan başka hücrelere bulaşır.
__SON__
Mustafa AYAR
Biyoloji öğretmeni
Uzm. Öğret.