Kadınlarda meme kanseri

Kadınlarda meme kanseri
Giriş
Kadın memesi, yağ, bağ doku ve çok sayıda küçük süt bezinden meydana gelir.
Kadının bebeği varsa, emzirmenin gerçekleşebilmesi için süt kanal adı verilen
küçük tüplerden meme ucuna ilerler.
Meme kanseri genellikle meme dokusunda bir kitle şeklinde ortaya çıkar, ancak
memedeki kitlelerin çoğu kanserli değildir.
Birleşik Krallıkta, meme kanseri kadınlar arasında en yaygın görülen kanser
türüdür ve genellikle 50 yaş üstündeki kadınları etkiler. Ancak, kadınlarda her yaşta
meme kanseri görülmesi mümkündür ve nadiren olmakla birlikte bu hastalık
erkekleri de etkiler.
50-70 yaş arası tüm kadınların NHS Breast Screening Programme (NHS Göğüs
Taraması Programı) kapsamında düzenli olarak meme kanseri taramasından
geçmeleri gerekir. Meme kanseri riski ortalamadan daha yüksek olan kadınlar için
de tarama önerilebilir.
Kadınların memelerinde bir anormallik olup olmadığını düzenli olarak kontrol
etmeleri ve her tür değişikliği GP’lerine muayene ettirmeleri çok önemlidir.
Belirtiler
Meme kanserinin ana belirtisi genelde memenizde meydana gelen bir kitledir.
Iki memenizden birinde kitle, kalınlaşmış bir bölge, göğüs ucu akıntısı (kanla
karışık da olabilir), koltuk altlarınızdan birinde kitle veya şişlik, memeleriniz
üzerindeki deride çökmeler gibi bir değişiklik hissettiğinizde GP’nize görünün.
Dikkat etmeniz gereken diğer değişiklikler meme ucunuzda veya etrafında
kızarıklık, meme ucunuzda memenin içine doğru çökme gibi değişiklikler veya
memelerinizde ya da koltuk altlarınızda regl döneminizle ilgili olmayan ağrılardır.
Memelerinizin normalde nasıl göründüklerini ve dokunduğunuzda nasıl
hissedildiklerini bilmeniz herhangi bir değişiklik meydana geldiğinde bunu fark
etmenizi kolaylaştırır. Memelerinizi banyoda veya giyinmeden önce kontrol edin.
Memelerinizde herhangi bir değişiklik fark ederseniz, bunun mutlaka meme kanseri
demek olmadığını unutmayın. Ancak, yine de emin olmak için GP’nizi en kısa
zamanda bilgilendirmeniz gerekir.
Nedenleri
Meme kanserinin neden meydana geldiği bilinmemekle birlikte, hastalığın
meydana gelmesi ihtimalini artıran bazı risk faktörleri tespit edilmiştir.
Page 1 of 4
Cancer of the breast, female| Turkish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Meme kanserine yakalanma riskiniz yaşınız ilerledikçe artar. Ailenizde meme
kanseri olması da hastalığa yakalanma riskinizi artırır.
Eğer daha önce meme kanseri geçirmişseniz, diğer memenizde de kanser görülme
ihtimali yüksektir. Ayrıca, memenizde iyi huylu kitle olması veya yoğun dokulu
(meme hücrelerinin yüksek konsantrasyonlu olması) memelere sahip olmak da
meme kanserine yakalanma riskinizi bir miktar artırabilir.
Bazen, meme kanseri hücreleri östorojen hormonu tarafından tetiklenir. Bu
nedenle, regl kanamalarınız küçük yaşta başlamış ve menopoza geç girmişseniz,
östorojene daha uzun sure maruz kalmış olduğunuzdan meme kanseri riskiniz de
artar.
Meme kanseri riskini artıran diğer faktörler arasında fazla kilolu veya obez olmak,
uzun boylu olmak, çok fazla alkol tüketmek ve hormon eksikliği tedavisi (HRT)
görmüş olmak da sayılabilir.
Tanı
Memelerinizde herhangi bir farklılık hissederseniz GP’nizle görüşün. GP’niz sizde
meme kanseri olma ihtimalinden şüphelenirse, sizi bazı tahliller için bir uzmana
gönderebilir.
Klinikte size kan tahlili yapılır ve memelerinizin iç kısmını görüntüleyen bir tür
röntgen olan mamografi çekilir.
Ancak, 35 yaşından gençseniz memeleriniz mamografi için fazla yoğun
olabileceğinden, mamografi yerine ultrason da çekilebilir. Meme ultrasonunda
memelerinizin içini görüntülemek için yüksek frekanslı ses dalgalarından
yararlanılır.
Bunun ardından biyopsi yapılabilir; biyopsi memelerinizden numune alınarak
meme hücrelerinin kanserli olup olmadığını görmek üzere yapılan bir testtir.
Biyopsi farklı şekillerde yapılabilir. En yaygın olan yöntem lokal anestezi altında
büyük bir iğne kullanılarak numune alınmasıdır.
BT veya MR görüntüleme, göğüs röntgeni ve kemik taramaları gibi başka testler de
yapılabilir.
Meme kanseri ameliyatı
Meme kanseri olan kadınların çoğunun cerrahi operasyon geçirmesi gerekebilir ve
bu genellikle göreceğiniz ilk tedavi biçimidir.
Iki tür meme kanseri ameliyatı vardır.
Memenin korunduğu ameliyatlarda kanserli dokunun geri gelmesini engellemek
üzere olabildiğince fazla kanserli doku almaya çalışırken meme de mümkün
Page 2 of 4
Cancer of the breast, female| Turkish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
olduğunda korunur. Memenin korunduğu ameliyatların ardından, kalan kanser
hücresi varsa bunların da yok edilebilmesi için radyoterapi almanız gerekir.
Mastektomi operasyonunda ise meme ucu da dâhil olmak üzere tüm meme alınır.
Ancak, olguların çoğunda mastektominin ardından alınan memeyi yeniden
oluşturmak üzere rekonstrüktif cerrahi de uygulanır.
Meme rekonstrüksiyonu istemezseniz, NHS’den
edebileceğiniz meme protezlerini de kullanabilirsiniz.
ücretsiz
olarak
temin
Başta kanserin erken tespit edildiği durumlar olmak üzere bazı olgularda ne tür
ameliyat geçireceğinize kendiniz karar verebilirsiniz. Bazı kadınlar memelerini
mümkün olduğunca korumayı tercih ederken, bazı kadınlar da memelerinin
tamamının alınmasını tercih etmektedir.
Diğer meme kanseri tedavileri
Meme kanseri ameliyatından sonra, kalan kanser hücresi varsa bunların da yok
edilebilmesi için kemoterapi veya radyoterapi ya da her ikisini de almanız gerekir.
Kemoterapi ilaçları kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilir. Genellikle
enjeksiyonla verilirler veya tablet olarak da alınmaları mümkündür. Kemoterapinin
saç dökülmesi, kusma veya ağız yaraları gibi yan etkileri olabilir.
Radyoterapide ise kanser hücrelerini hedef alan yüksek enerjili röntgen ışınları
kullanılır. Radyoterapi cihazının altına yatarsınız ve cihaz hasta olan memenize
radyasyon gönderir. Radyoterapi memenizin üzerindeki ciltte tahriş, kararma ve
lenfödem (kolunuzda aşırı sıvı birikmesi) gibi yan etkilere neden olabilir.
Meme kanserinizin türüne bağlı olarak başka tedaviler de alabilirsiniz. Bazı
kanserler östrojen ve projesteron hormonları tarafından, bazı kanserler ise HER2
adı verilen bir protein tarafından tetiklenir.
Hormonlara yanıt veren kanserler tamoksifen, aromataz inhibitörleri veya pituiter
down-regülatörleri gibi ilaçların kullanıldığı hormon terapileriyle tedavi edilebilir.
HER2’ye yanıt veren kanserler ise Herceptin isimli bir ilaçla tedavi edilebilir.
Korunma ve tarama
Sağlıklı ve dengeli beslenmek meme kanserinin engellenmesine yardımcı olabilir.
Düzenli egzersiz de meme kanseri riskini azaltabilir.
Ayrıca, emziren kadınlarda meme kanseri riski emzirmeyenlere göre daha azdır.
Bebeğinizi ne kadar uzun süre emzirirseniz risk o kadar azalır.
Ayrıca meme kanseri için tarama yöntemleri de mevcuttur. 50 - 70 yaş arası
kadınlar NHS Breast Screening Programme’ın bir parçası olarak üç yılda bir
mamografi çektirebilir.
Page 3 of 4
Cancer of the breast, female| Turkish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Ailenizde meme kanseri varsa 50 yaşından önce de meme kanseri taraması için
uygun olabilirsiniz. Ailenizde aynı tarafta iki veya daha fazla yakın akrabanızda
meme kanseri varsa veya yakın bir akrabanıza 40 yaşından önce meme kanseri
tanısı konmuşsa GP'nizle görüşün.
Ayrıca ailenizde erkeklerde meme kanseri olgusu olması halinde de GP’nizle
görüşmeniz gerekir. GP’niz aile geçmişinize göre sizi değerlendirme için bir meme
kliniğine sevk edebilir.
Güvenilir çeviri hizmeti
NHS Direct telefon ettiğinizde sadece birkaç dakika içinde pek çok dilde size
güvenilir çevirmenler sağlayabilir.
3 adımlık kılavuzumuzu takip edin:
Adım 1 - NHS Direct’i 0845 4647 numaralı telefondan arayın
Adım 2 – Aramanız yanıtlandığında, kullanmak istediğiniz dili İngilizce
olarak belirtin. NHS Direct’in size ihtiyaç duyduğunuz bilgi ve tavsiyeyi
vermesine yardımcı olacak çevirmene bağlanana kadar hattan ayrılmayın.
Adım 3 – Veya, bir arkadaşınızdan ya da yakınınızdan sizin yerinize
arama yapmasını rica edebilirsiniz. Neden aradığınızı açıklamak üzere bir
çevirmene bağlanana kadar hattan ayrılmayın.
Page 4 of 4
Cancer of the breast, female| Turkish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008