Türkiye`deki Teşvik Ve Destekler

advertisement
“Ekonomik kalkınma,
Türkiye’nin hür, müstakil,
daima daha kuvvetli, daima daha refahlı
Türkiye idealinin belkemiğidir.”
İçindekiler
ULUSAL FONLAR...................................................................................................................... 12
A. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ......................................................................... 14
1.
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ............................................................................................ 14
2.
DIŞ TİCARET TEŞVİKLERİ..................................................................................... 27
2.1.
İhracata Yönelik Devlet Yardımları........................................................................................... 27
2.1.1
Araştırma-Geliştirme (AR-GE) Yardımı.................................................................................... 27
2.1.2
Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği................................................................................. 28
2.1.2.1 Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği............................................................................................... 28
2.1.2.2 Pazara Giriş Desteği................................................................................................................... 29
2.1.2.3 Alım Heyeti Programları Desteği............................................................................................... 30
2.1.2.4 E-Ticaret Sitelerine Üyelik Desteği........................................................................................... 31
2.1.3
Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği.................................................................... 32
2.1.3.1 Eğitimcilerin Düzenleyeceği Eğitim Programları...................................................................... 32
2.1.3.2 Proje Bazlı Eğitim, Danışmanlık, Yurtdışı Pazarlama, Alım Heyeti ve Bireysel
Danışmanlık Programları ile İstihdam Giderlerinin Desteklenmesi........................................... 33
2.1.3.3 Proje Bazlı Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları................................................ 34
2.1.3.4 Proje Bazlı Bireysel Danışmanlık Programı.............................................................................. 34
2.1.4
Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi.......................................................................................... 34
2.1.5
İstihdam Yardımı........................................................................................................................ 36
2.1.6
Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği........................................... 37
2.1.7
Yurt Dışı Fuarlara Katılım Desteği............................................................................................ 38
2.1.7.1 Yurt Dışı Fuarlarda Katılımcıların Desteklenmesi..................................................................... 38
2.1.7.2 Yurt Dışı Fuarlara İlişkin Organizatör Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi.......................... 39
2.1.7.3 Sektörel Nitelikteki Uluslararası Fuarlara Bireysel Katılımların Desteklenmesi....................... 40
2.1.7.4 Bireysel Katılımların Desteklenmesi......................................................................................... 41
2.1.7.5 Hedef Ülke ve Prestijli Fuar Bazında İlave Fuar Desteği.......................................................... 41
2.1.8. Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi............................................... 42
2.1.8.1 Birim Kira Giderlerinin Desteklenmesi..................................................................................... 43
2.1.8.2 Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi....................................................................................... 44
2.1.8.3. Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetlerinin Desteklenmesi............................................................... 44
www.dogaka.gov.tr
2.1.9. Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları.................................................. 44
2.1.10. Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının
Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi.................................................................... 46
2.1.10.1İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri/Birliklerinin Desteklenmesi.......................................... 47
2
2.1.10.2Marka Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi........................................... 48
2.1.10.3TURQUALITY® Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi......................... 49
2.1.10.4TURQUALITY® Programının Desteklenmesi.......................................................................... 51
2.1.11 Tasarım Desteği......................................................................................................................... 52
2.1.12 Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları............................................................................ 53
2.1.13 Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi............................................................... 55
2.1.13.1Sağlık Turizmi Sektörüne Yönelik Destekler............................................................................. 55
2.1.13.2Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler......................................................................................... 56
2.1.13.3Film Sektörüne Yönelik Destekler............................................................................................. 58
2.1.13.4Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler.......................................................................................... 58
2.2
Dahilde İşleme Rejimi............................................................................................................... 60
2.3
Hariçte İşleme Rejimi................................................................................................................ 62
2.4
Serbest Bölge Teşvikleri............................................................................................................ 64
B. KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ....................................................................... 70
1.
1.1.
KALKINMA AJANSLARI DESTEKLERİ.................................................................... 70
Mali Destekler............................................................................................................................ 70
1.1.1. Doğrudan Finansman Desteği.................................................................................................... 70
1.1.1.1. Proje Teklif Çağrısı.................................................................................................................... 71
1.1.1.2. Doğrudan Faaliyet Desteği......................................................................................................... 72
1.1.1.3. Güdümlü Proje Desteği.............................................................................................................. 73
1.1.2. Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği....................................................................................... 75
1.2.
Teknik Destek............................................................................................................................ 77
2.
SOSYAL DESTEK PROGRAMI (SODES).................................................................... 79
3.
KÖYLERİ DESTEKLEME PROGRAMI (KÖYDES)................................................. 81
4.
SU, KANALİZASYON VE ALTYAPI PROJESİ (SUKAP).......................................... 81
5.
ARAŞTIRMA ALTYAPISI VE ARAŞTIRMACI İNSAN GÜCÜ YETİŞTİRME
PROGRAMLARI.............................................................................................................. 81
C. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ.................................. 84
1.
SAN-TEZ........................................................................................................................... 84
2.
TEKNOGİRİŞİM SERMAYESİ DESTEĞİ................................................................... 85
3.
ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ............ 86
Ar-Ge İndirimi........................................................................................................................... 86
3.2
Gelir Vergisi Stopajı Teşviki...................................................................................................... 86
3.3
Sigorta Primi Desteği................................................................................................................. 87
3.4
Damga Vergisi İstisnası.............................................................................................................. 87
3
www.dogaka.gov.tr
3.1
4.
TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ.................................................................. 87
4.1
Yönetici Şirketlere Sağlanan Destek ve Muafiyetler................................................................. 88
4.2
Girişimcilere Sağlanan Destek ve Muafiyetler.......................................................................... 88
4.3
Öğretim Üyelerine Sağlanan Destek ve Muafiyetler................................................................. 89
4.4
Kurumlar Vergisi Desteği........................................................................................................... 89
5.
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ.............................................................................. 89
6.
KOSGEB DESTEKLERİ................................................................................................. 91
6.1
KOBİ Proje Destek Programı.................................................................................................... 92
6.2
İşbirliği – Güçbirliği Destek Programı....................................................................................... 94
6.3
Girişimcilik Destek Programı.................................................................................................... 96
6.3.1
Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi.................................................................................................96
6.3.2
Yeni Girişimci Desteği................................................................................................................97
6.3.2.1 İşletme Kuruluş Desteği............................................................................................................. 98
6.3.2.2 Kuruluş Dönemi Makine, Teçhizat ve Ofis Donanım Desteği................................................... 98
6.3.2.3 İşletme Giderleri Desteği........................................................................................................... 98
www.dogaka.gov.tr
6.3.2.4 Sabit Yatırım Desteği................................................................................................................. 98
6.3.3
İş Geliştirme Merkezi Desteği.....................................................................................................99
6.3.4
İş Planı Ödülü..............................................................................................................................99
6.4
Araştırma – Geliştirme, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım Uygulama Destek Programı...............100
6.4.1
Ar – Ge ve İnovasyon Programı.............................................................................................. 100
6.4.2
Endüstriyel Uygulama Programı.............................................................................................. 101
6.5
Tematik Proje Destek Programı.................................................................................................102
6.5.1
Çağrı Esaslı Tematik Program................................................................................................. 103
6.5.2
Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı................................................................................. 104
6.6
Genel Destek Programı..............................................................................................................105
6.6.1
Yurt İçi Fuar Desteği................................................................................................................ 105
6.6.2
Yurt Dışı İş Gezisi Desteği....................................................................................................... 106
6.6.3
Tanıtım Desteği........................................................................................................................ 106
6.6.4
Eşleştirme Desteği................................................................................................................... 106
6.6.5
Nitelikli Eleman İstihdam Desteği........................................................................................... 107
6.6.6
Danışmanlık Desteği................................................................................................................ 107
6.6.7
Eğitim Desteği......................................................................................................................... 107
6.6.8
Enerji Verimliliği Desteği........................................................................................................ 108
6.6.9
Tasarım Desteği....................................................................................................................... 108
6.6.10 Sınai Mülkiyet Hakları Desteği................................................................................................ 108
6.6.11 Belgelendirme Desteği............................................................................................................. 108
6.6.12 Test Analiz ve Kalibrasyon Desteği......................................................................................... 109
6.6.13 Bağımsız Denetim Desteği....................................................................................................... 109
4
6.7
Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı.................................................................110
6.8
Kredi Faiz Desteği.....................................................................................................................111
6.9
Laboratuvar Hizmetleri.............................................................................................................111
D. TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU
(TÜBİTAK) DESTEKLERİ............................................................................................. 114
1.
1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı........................ 114
2.
1002 Hızlı Destek Programı.............................................................................................. 114
3.
1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı......................................... 115
4.
1007 Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı................ 116
5.
1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı.................................................. 116
6.
1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı................................ 117
7.
1301 Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişim Projeleri............... 118
8.
1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı.......................................................... 118
9.
1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı................................................................. 119
10.
1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı...................................... 119
11.
1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı............................................................ 120
12.
1503 Proje Pazarları Destekleme Programı....................................................................... 121
13.
1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı................................................................ 122
14.
Girişimcilik Aşamalı Destek Programı ........................................................................ 122
15.
1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı.................................................... 123
16.
1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı................................................................. 124
17.
2217 Lisansüstü Yaz Okulu ve Benzeri Diğer Etkinliklerin Desteklenmesi...................... 124
18.
2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı.................................................. 126
19.
2224 Yurt Dışı Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği Programı....................................... 126
20.
2229 Lisans ve Lisans Öncesi Öğretmen ve Öğrencilere Yönelik Bilimsel Etkinlik
Düzenleme Programı......................................................................................................... 120
21.
TÜBİTAK Tarafından Koordine Edilen Diğer Destekler........................................... .128
2236 - Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı.................................................128
2237 - Proje Eğitimi Etkinliklerini Destekleme Programı......................................................................129
2239 - Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme Programı.............129
5
www.dogaka.gov.tr
2231 - Lindau Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği............................................................................128
3501 - Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı...............................................................129
4003 - Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı................................................................................129
4004 - Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları..................................................................................................129
4005 - Bilim ve Toplum Yenilikçi Eğitim Uygulamaları........................................................................129
5001 - Akademik e-Kitap Çağrısı...........................................................................................................129
İkili Proje Destekleri...............................................................................................................................129
ERA-NET...............................................................................................................................................129
COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği).............................................................129
AB ÇP’ye Katılımı Özendirme Ödül Desteği.........................................................................................129
Konsorsiyum Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği..................................................................................129
ICGEB (Uluslararası Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma. Merkezleri) Destekleri..............129
E. GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ............................. 132
1.
Hayvancılık Destekleri............................................................................................................. 132
2.
Tarım Destekleri....................................................................................................................... 134
2.1
Yem Desteği............................................................................................................................. 134
2.2
Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteği............................................................................. 134
2.3
Organik Tarım ve İyi Tarım Desteği........................................................................................ 135
2.4
Mazot, Gübre ve Toprak Analizi Desteği................................................................................. 135
2.5
Sertifikalı Tohum Desteği........................................................................................................ 136
2.6
Tarımsal Danışmanlık Sistemi Katılım, Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi Kayıt,
Araştırma Geliştirme Projeleri ve Patates Siğili Hastalığı Alternatif Destekleri...................... 137
2.7
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Fark Ödemesi Destekleri................ 137
F. TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU (TKDK)
www.dogaka.gov.tr
DESTEKLERİ.................................................................................................................... 140
1.
Süt Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği..................................................................... 140
2.
Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği..................................................... 141
3.
Et Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği....................................................................... 141
4.
Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği......................................................... 142
5.
Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği........................................................ 143
6.
Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği................................................................. 144
7.
Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi Desteği...........................................145
8.
Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi Desteği.................................................... 145
9.
Kırsal Turizm Desteği.............................................................................................................. 146
10.
Kültür Balıkçılığının Geliştirilmesi Desteği............................................................................ 147
G.
ÇALIŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI DESTEKLERİ...................... 149
1.
İŞKUR DESTEKLERİ................................................................................................. 149
6
H.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK ve HABERLEŞME BAKANLIĞI DESTEKLERİ...... 151
1.
AR-GE DESTEKLERİ.................................................................................................. 151
İ. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ.................................................. 154
1.
TURİZM TEŞVİKLERİ............................................................................................... 154
1.1.
Turizmi Teşvik Kanunu ile Sağlanan Teşvikler........................................................................ 154
1.1.1
Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı Amacıyla Yapılan Tahsisler............................. 155
1.1.2
Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi............................................................................. 155
1.1.3
Elektrik, Havagazı ve Su Ücretleri........................................................................................... 155
1.1.4
Haberleşme Kolaylıkları.......................................................................................................... 155
1.1.5
Yabancı Personel ve Sanatkar Çalıştırılması............................................................................ 155
1.1.6
Resmi Tatil, Hafta Sonu ve Öğle Tatilleri:............................................................................... 156
1.2
Emlak Vergisi Muafiyeti.......................................................................................................... 156
1.3
Eximbank Turizm Kredisi........................................................................................................ 156
1.4
Yurtdışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği............................................................................. 157
1.5
KOSGEB Destekleri................................................................................................................ 158
2.
KÜLTÜREL FAALİYETLERİN TEŞVİKİ................................................................ 158
2.1
Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi................................................................ 158
2.1.1
Taşınmaz Tahsisi...................................................................................................................... 159
2.1.2
Gelir Vergisi Stopajı İndirimi................................................................................................... 159
2.1.3
Sigorta Primi İşveren Paylarında İndirim................................................................................. 159
2.1.4
Su Bedeli İndirimi ve Enerji Desteği....................................................................................... 160
2.1.5
Hafta Sonu ve Resmi Tatillerde Faaliyette Bulunabilme......................................................... 160
2.1.6
Enerji Desteği (2010/478 Sayılı Karar).................................................................................... 160
2.2
Sinema Filmlerinin Desteklenmesi.......................................................................................... 161
2.2.1
Proje Desteği............................................................................................................................ 161
2.2.2
Yapım Desteği.......................................................................................................................... 162
2.2.3
Yapım Sonrası Desteği............................................................................................................. 162
2.2.4
KDV İadesi.............................................................................................................................. 162
2.3
Kültürel Faaliyetlere Bağış ve Yardımlarda Vergi İndirimi...................................................... 162
J. TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI (TTGV) DESTEKLERİ................ 165
İLERİ TEKNOLOJİ PROJELERİ DESTEĞİ (İTEP).............................................. 165
2.
ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ DESTEĞİ...................................................................... 165
3.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEĞİ............................................................................ 166
K.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI)...................... 169
L. KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR................................................................... 172
7
www.dogaka.gov.tr
1.
1.
Türk Exim Bank....................................................................................................................... 172
2.
Türkiye Kalkınma Bankası...................................................................................................... 174
2.1.
Yatırım Kredileri...................................................................................................................... 174
2.2.
İşletme Kredileri...................................................................................................................... 174
3.
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası............................................................................................. 175
3.1.
Yatırım Kredi Paketi................................................................................................................ 175
4.
Tarım Bakanlığı....................................................................................................................... 176
4.1.
Tarım Bakanlığı Kredileri........................................................................................................ 176
5.
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi............................................................................................. 178
5.1.
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri.............................................................................. 178
6.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri................................................ 178
6.1.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri................................. 178
6.1.1. İşletme Kredisi......................................................................................................................... 179
6.1.2. Şoför Esnafının Ticari Taşıt Alımına Yönelik Kredilendirilmesi............................................. 179
6.1.3. Esnaf ve Sanatkarların İşyeri Alımına Yönelik Kredilendirilmesi........................................... 180
6.1.4. Esnaf ve Sanatkarların Son Teknoloji Makine/Ekipman ve Demirbaş Alımları ile
İşyeri Modernizasyonuna Yönelik Kredilendirilmesi.............................................................. 180
6.1.5. Aylık Eşit Taksitli İşletme Kredisi........................................................................................... 181
6.1.6. Tesis Kredisi............................................................................................................................ 181
6.1.7. İstihdamı Destekleme Kredisi.................................................................................................. 181
6.1.8. Kooperatif İhracat-Tesis Kredisi.............................................................................................. 182
6.1.9. İskonto Kredisi......................................................................................................................... 182
6.1.10. Şoför Taşıt Edindirme Kredisi................................................................................................. 183
6.1.11. Şoför Esnafına Taşıt Onarım Kredisi....................................................................................... 183
6.1.12. Servis Aracı Kamyonet Yenileme Kredisi................................................................................ 183
7.
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA)...................................................................................... 184
7.1.
Türkiye Grameen Mikrofinans Programı................................................................................. 184
8.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı................................................................................................... 187
8.1.
Ağaçlandırma Kredisi.............................................................................................................. 187
8.2.
ORKÖY Kredileri.................................................................................................................... 188
9.
Kredi Garanti Fonu.................................................................................................................. 189
ULUSLARARASI FONLAR................................................................................................... 190
www.dogaka.gov.tr
A. AB MALİ YARDIMLARI KAPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLERİ.................. 192
1.
KATILIM ÖNCESİ AB MALİ YARDIMI (IPA)........................................................ 192
1.1.
Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma...................................................................... 192
1.2.
Sınır Ötesi İşbirliği................................................................................................................... 192
8
1.3.
Bölgesel Kalkınma................................................................................................................... 193
1.4.
İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi.......................................................................................... 193
1.5.
Kırsal Kalkınma....................................................................................................................... 193
2.
BİRLİK PROGRAMLARI.......................................................................................... 194
2.1.
Hayatboyu Öğrenme ve Gençlik Programı...................................................................... 194
2.2.
Kültür Programı........................................................................................................... 195
2.3.
Progress Programı........................................................................................................ 195
2.4.
7. Çerçeve Programı..................................................................................................... 195
2.5.
Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı........................................................................... 195
B. BÜYÜKELÇİLİK FONLARI........................................................................................... 198
1.
JAPONYA BÜYÜKELÇİLİĞİ...................................................................................... 198
2.
KANADA BÜYÜKELÇİLİĞİ....................................................................................... 198
3.
AVUSTRALYA BÜYÜKELÇİLİĞİ.............................................................................. 199
C. KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR.................................................... 202
1. Avrupa Yatırım Bankası.................................................................................................................... 202
1.1.
Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi............................................................................................. 202
1.2.
KOBİ Kredisi........................................................................................................................... 202
2.
Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası Kobi Yatırım Kredisi....................................................... 203
3.
Dünya Bankası Kredileri.......................................................................................................... 204
3.1.
KOBİ Kredileri........................................................................................................................ 204
3.2.
Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri................................................................. 204
4.
İslam Kalkınma Bankası.......................................................................................................... 205
4.1.
Yatırım Kredileri...................................................................................................................... 205
5.
Alman Yatırım Bankası (KFW)............................................................................................... 206
5.1
Yatırım Kredisi......................................................................................................................... 206
6.
Fransız Kalkınma Ajansı (FKA) Kredileri............................................................................... 206
6.1.
KOBİ Kredileri........................................................................................................................ 206
6.2.
Yenilenebilir Enerji Kredileri................................................................................................... 207
6.3.
Enerji Verimliliği Kredileri...................................................................................................... 208
DİZİN I (YARARLANICI KURUM/KURULUŞLAR)....................................................................209
DİZİN II (TEŞVİK VE DESTEK KONULARI)...............................................................................217
KAYNAKÇA........................................................................................................................................ 224
www.dogaka.gov.tr
9
ÖNSÖZ
Etkin kullanıldığında; ülke ekonomilerinin rekabet gücünün artırılması, ekonomik büyüme ve
istihdamın artırılması, çevrenin korunması gibi önemli politikalara katkı sağlayan devlet teşvikleri,
devletlerin uygulama kolaylıkları ve hızlı müdahale imkânlarıyla sıkça başvurdukları güçlü
araçlardır.
Ülkemiz teşvik politikası, söz konusu amaçlar dışında pozitif ayrımcı bir yaklaşımla bölgelerin
gelişmişlik düzeyleriyle ters orantılı olarak sağlanan yardımlarla az gelişmiş bölgelerin cazibesini
artırarak yatırım ortamlarının iyileştirilmesi, ithalatın ikame edilmesi, sanayicilerimizin ihracat, Ar-Ge
ve yenilikçilik kapasitelerinin geliştirilmesi sonucunda uluslararası piyasalarda rekabet güçlerinin
artırılması gibi hedeflere odaklanmıştır.
Türkiye’de sanayinin ve bölgelerimizin gereksinimleri doğrultusunda teşvik politikalarına yön
verilmektedir. 2009 yılından beri yürürlükte olan Türkiye’nin 4 bölgeye ayrıldığı teşvik sistemi, 19
Haziran 2012 Tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan yeni karar ile kaldırılmıştır. Bunun yerine,
Kalkınma Bakanlığı tarafından ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeyine ilişkin 61 değişken
kullanılmak suretiyle yenilenen “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması
Araştırması” sonucu “il grupları” esasına dayanan bölgesel sistem yerine “il bazlı” bölgesel sisteme
geçilmiş, Kalkınma Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığı’nın çalışmaları sonucu 6 bölgeden oluşan yeni
bir bölgesel harita oluşturulmuştur. Böylece gelişmişlik düzeyleri bir birine yakın illerin aynı teşvik
unsurlarından yararlanabildiği daha adil bir teşvik sistemi ile iller arası gelişmişlik farklarının
azaltılmasına katkısının daha fazla olması hedeflenmiştir. Ayrıca ihtiyaç duyduğumuz katma değeri
teknoloji ve Ar-Ge değeri yüksek, ithal ikamesi ürünlerin üretilmesinin özendirilmesi amacıyla yeni
teşvik sistemine “öncelikli yatırım” ve “stratejik yatırım” gibi kavramlar getirilmiştir.
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile eski sistemlerden farklı olarak Doğu ve
Güneydoğu illerini kapsayan 6. bölgeye sağlanan pozitif ayrımcılık, stratejik yatırımlar ve otomotiv
sektörüne yönelik verilen teşvikleriyle dikkat çekmektedir.
www.dogaka.gov.tr
Yeni Teşvik Kanunu yürürlüğe girmesiyle birlikte 20 Haziran 2012- Nisan 2013 döneminde bir
önceki yıl aynı döneme göre belge sayısında %27’lik, öngörülen sabit yatırım tutarı bazında yüzde
%65’lik ve istihdam bazında da yüzde %67’lik bir artış sağlamıştır.
Yeni yatırım veya tevsi yatırım yapmak isteyenlere önemli avantajlar sağlayan Genel Teşvik Kanunu
dışında ülkemizde kamu kurumlarının, sivil toplum kuruluşlarının, KOBİ’lerin, küçük girişimcilerin,
esnaf ve sanatkarların, belediyelerin ve üniversitelerin faydalanabileceği bir çok teşvik unsuru
bulunmaktadır. Farklı kurumlar tarafından sağlanan söz konusu teşvikler bilimsel çalışmalar, Ar-Ge
ve inovasyon faaliyetleri, çevreye yönelik yatırımlar, tarımsal faaliyetler, pazarlama faaliyetleri v.s.
konuları kapsamaktadır.
10
Ajans olarak çeşitli saha incelemelerimizde ve kurumumuzu ziyaret eden paydaşlarımızla
görüşmelerimizde devlet desteklerinin birçoğunun bölgemizde yeterince bilinmediğini tespit ettik.
Söz konusu tespitten hareketle, onların faaliyet alanlarıyla ilgili hangi destekler, destek miktarları,
nereye başvurabilecekleri konusunda aydınlatıcı ve yönlendirici bir kaynak kitap hazırlamaya karar
verdik.
“Teşvik ve Destekler Kitabı” uzmanlarımız tarafından birçok benzer dokümanın incelenmesiyle
kapsamlı bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Kitap başlıkları, ülkemizdeki teşvik, hibe ve
kredileri sağlayan kurum ve kuruluş isimlerine göre sıralanmakla beraber, kitabın arka kısmında
hangi desteklerden? kimler faydalanabilir? sorularına kısa yoldan cevap verebilecek olan
“desteklerin yararlanıcıları” ve “destek konuları” dizinleri yer almaktadır.
Teşvik ve Destekler Kitabı’nın yatırımlara yön vermesi ve devlet desteklerinden etkin bir şekilde
faydalanılması hususlarında bölgemize ve ülkemize fayda sağlamasını temenni ederiz.
Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı
Genel Sekreterliği
www.dogaka.gov.tr
11
ULUSAL FONLAR
EKONOMİ BAKANLIĞI
DESTEKLERİ
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
A. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
1. YENİ TEŞVİK SİSTEMİ
Desteğin Yasal Dayanağı
19/06/2012 tarih ve 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” ve ekleri ile
20/06/2012 tarih ve 2012/1 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına
İlişkin Tebliğ” ve ekleri1
Yetkili Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
Teşvik Sisteminin Amaçları
Teşvik Sisteminin amaçları; kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler
doğrultusunda;
Tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine,
Üretim ve istihdamın artırılmasına,
Uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma- geliştirme içeriği yüksek bölgesel ve bü-
yük ölçekli yatırımlar ile stratejik yatırımların özendirilmesine,
Uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına,
Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına,
Kümelenme ve çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin
desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Gerçek kişiler
www.dogaka.gov.tr
Adi ortaklıklar ve sermaye şirketleri
Kooperatifler ve birlikler
1
Teşvik Sistemi ile ilgili tüm mevzuata www.ekonomi.gov.tr adresinden ulaşılabilir.
14
Kamu kurum ve kuruluşları (Genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları %
50’yi geçen kurum ve kuruluşlar)
Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları
Dernekler ve vakıflar
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
İş ortaklıkları
Yurtdışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri
Başvuru Hangi Kurum/Kurumlara Yapılır?
Teşvik Belgesi başvurusu Ekonomi Bakanlığı’na yapılır. Ayrıca
Genel teşvik uygulamaları kapsamında yer alan,
Sabit yatırım tutarı 10 milyon TL’yi aşmayan ve
Aşağıda belirtilen yatırımlar için Kalkınma Ajansları, Sanayi Odaları ve Bakanlıkça Görev-
lendirilen Diğer Odalar’dan oluşan yerel birimlere de müracaat edilebilir.
www.dogaka.gov.tr
15
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
www.dogaka.gov.tr
Sektörün
US 97
KODU
BAKANLIK DIŞINDA GÖREVLENDİRİLEN KURUMLARA BAŞVURU
YAPILABİLECEK YATIRIM KONULARI
15
Gıda ürünleri ve içecek imalatı
17
Tekstil ürünleri imalatı (Yün ipliği hariç olmak üzere, tekstil elyafının hazırlanması
ve eğirilmesi konusunda sadece modernizasyon yatırımları ve halı, tafting,
dokunmamış ve örülmemiş kumaş ile çuval hariç olmak üzere tekstil dokumacılığı
konusunda sadece modernizasyon yatırımları)
18
Giyim eşyası imalatı
19
Derinin tabaklanması ve işlenmesi
20
Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (Mobilya hariç) ; hasır ve buna benzer,
örülerek yapılan maddelerin imalatı
21
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı
23
Rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıt imalatı (Madencilik yatırımları hariç)
24
Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı
25
Plastik ve kauçuk ürünleri imalatı
26
Metalik olmayan diğer mineral ürünlerin imalatı
27
Ana metal sanayi (2710 demir çelik ana sanayi hariç)
28
Metal eşya sanayi
29
Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı
30
Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı
31
Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makine ve cihazların imalatı
32
Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı
33
Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler ile saat imalatı
34
Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı
35
Diğer ulaşım araçlarının imalatı (Gemi ve yat inşa yatırımları hariç)
36
Mobilya imalatı; başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalat
Ürün paketleme hizmeti yatırımları
Belediye ve il özel idarelerinin hizmet ve altyapı yatırımları
16
İLLERİN BÖLGELERE DAĞILIMI
1. Bölge
2. Bölge
3. Bölge
4. Bölge
5. Bölge
6. Bölge
Ankara
Adana
Balıkesir
Afyonkarahisar
Adıyaman
Ağrı
Antalya
Aydın
Bilecik
Amasya
Aksaray
Ardahan
Bursa
Bolu
Burdur
Artvin
Bayburt
Batman
Eskişehir
Çanakkale
Gaziantep
Bartın
Çankırı
Bingöl
İstanbul
Denizli
Karabük
Çorum
Erzurum
Bitlis
İzmir
Edirne
Karaman
Düzce
Giresun
Diyarbakır
Kocaeli
Isparta
Manisa
Elazığ
Gümüşhane
Hakkâri
Muğla
Kayseri
Mersin
Erzincan
Kahramanmaraş
Iğdır
Kırklareli
Samsun
Hatay
Kilis
Kars
Konya
Trabzon
Kastamonu
Niğde
Mardin
Sakarya
Uşak
Kırıkkale
Ordu
Muş
Tekirdağ
Zonguldak
Kırşehir
Osmaniye
Siirt
Kütahya
Sinop
Şanlıurfa
Malatya
Tokat
Şırnak
Nevşehir
Tunceli
Van
Rize
Yozgat
Yalova
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Yeni Teşvik Sisteminde Bölgeler
Yeni Teşvik Sisteminde yer alan desteklerin uygulanması açısından iller, sosyo-ekonomik gelişmişlik
seviyeleri dikkate alınarak 6 bölgeye ayrılmıştır. Söz konusu düzenlemeye göre Doğu Akdeniz
Kalkınma Ajansı’nın faaliyet alanı olan TR63 bölgesi illerinden Hatay 4. bölgede, Kahramanmaraş
ve Osmaniye illeri ise daha avantajlı destek oran ve limitlerinden faydalanan 5. bölgede yer
almaktadır.
Sivas
8 İL
13 İL
12 İL
17 İL
16 İL
15 L
Sabit Yatırım Tutarı
Yeni Teşvik Sisteminde aşağıda yer alan harcama kalemlerinin toplamı sabit yatırım tutarını
oluşturmaktadır.
Arazi-arsa
Bina-inşaat
Makine ve teçhizat ile
17
www.dogaka.gov.tr
Diğer yatırım harcaması kalemleri ( Etüd ve proje giderleri, yardımcı makine ve teçhizat giderlerine, mal ve hizmet üretimi ile doğrudan ilgisi bulunmayan makine ve teçhizat harcamaları, İthalat ve gümrükleme giderlerine, ithal makine ve teçhizatın temininde yapılan masraflar, Taşıma ve sigorta giderleri, Montaj giderlerine, ana fabrika ve yardımcı işletme tesislerinin montajları ile ilgili tüm masraflar, Diğer giderlere, yatırım dönemi finansman giderleri ile
yukarıda belirtilmeyen ancak yatırımla ilgili olan diğer yatırım harcamaları.)
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek Unsurları
KDV İstisnası
Teşvik belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve
teçhizat için KDV ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük
vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Vergi İndirimi
Gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli
olarak uygulanmasıdır.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren
hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır.
Yatırım Yeri Tahsisi
Teşvik Belgesi düzenlenmiş yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar
çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilmesidir.
Faiz Desteği
Faiz Desteği, teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanır.
Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek
faizin veya kâr payının belli bir kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır.
Katma Değer Vergisi İadesi
Sabit yatırım tutarı 500 Milyon TL’nin üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen
bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV’nin iade edilmesidir.
www.dogaka.gov.tr
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği
Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi
hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Sadece 6. bölgede
gerçekleştirilecek bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde
öngörülür.
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için belirlenen gelir vergisi stopajının terkin
edilmesidir. Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde
öngörülür.
18
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Yeni Teşvik Sistemi ile Sağlanan Destekler
a. Genel Teşvik Uygulamaları
Şartlar
Tüm bölgelerde geçerlidir.
Asgari sabit yatırım tutarının 1. ve 2. Bölgelerde 1 milyon TL, 3., 4., 5.,6. bölgelerde 500 bin
TL olması gerekir.
Teşvik edilmeyecek yatırım konuları2 ile diğer teşvik uygulamaları kapsamında yer almaması
gerekir.
Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları3 arasında yer alması halinde asgari kapasite,
sabit yatırım tutarı ve diğer şartları sağlaması gerekir.
2
Teşvik edilmeyecek yatırım konuları www.ekonomi.gov.tr adresinde yer alan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar Ek-4’de yer almaktadır.
3 Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları www.ekonomi.gov.tr adresinde yer alan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar Ek-4’de yer almaktadır.
19
www.dogaka.gov.tr
Hangi Destekler Sağlanır?
KDV İstisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (Sadece tersanelerin gemi inşa yatırımları için ve 18 ayı
geçmemek kaydıyla)
Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için)
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
b. Bölgesel Teşvik Uygulamaları
Şartlar
Karar Ek 2B’de iller itibariyle belirlenen sektörler, Karar Ek 2A’da yer alan ilin bulunduğu bölgedeki
şartları sağlaması halinde desteklenir.
Hangi Destekler Sağlanır?
Kdv İstisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Vergi İndirimi
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Faiz Desteği (3., 4., 5. Ve 6. Bölgedeki Yatırımlar İçin)
Yatırım Yeri Tahsisi
Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
Bölgesel Teşvik Uygulamalarında Sağlanan Destek Unsurları ve Limitleri
DESTEK UNSURLARI
I
II
V
KDV İstisnası
TÜM BÖLGELERDE VAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti
TÜM BÖLGELERDE VAR
Vergi İndirimi
Sigorta Primi
İşveren Hissesi
Desteği
OSB
Yatırıma
Dışı
Katkı Oranı
(%)
OSB İçi
Vergi İndirim Oranı
(%)
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteğinin
Sabit Yatırım Tutarına
Oranı (%)
OSB
Destek
Dışı
Süresi
OSB İçi
20
25
30
40
50
20
25
30
40
50
55
50
55
60
70
80
90
10
15
20
25
35
50
2 yıl
3 yıl
5 yıl
6 yıl
7 yıl
10 yıl
3 yıl
5 yıl
6 yıl
7 yıl
10 yıl
12 yıl
3 Puan
4 Puan
5 Puan
7 Puan
1 Puan
1 Puan
2 Puan
2 Puan
VAR
İç Kredi
Faiz Desteği
VI
15
Yatırım Yeri Tahsisi
www.dogaka.gov.tr
BÖLGELER
III
IV
YOK
YOK
Sigorta Primi Desteği
YOK
YOK
YOK
YOK
YOK
10 yıl
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
YOK
YOK
YOK
YOK
YOK
10 yıl
Döviz / Dövize
Endeksli Kredi
20
Öncelikli yatırım konuları,
Bir alt bölge desteğinden yararlanacak yatırımlar ile,
Ar-ge ve çevre yatırımları,
için farklı uygulamalar vardır.
b1. Öncelikli Yatırım Konuları
Aşağıda belirtilen yatırım konuları 5. bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Ancak
bu yatırımlar, 6. bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabidir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Bölgesel teşvik sistemi içinde;
Denizyolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar
Özel sektör tarafından yapılacak şehirlerarası yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik
demiryolu yatırımları ile şehir içi yük taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları
Test merkezleri, rüzgar tüneli ve bu mahiyetteki yatırımlar (Otomotiv, uzay veya savunma
sanayine yönelik olanlar)
Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde yapılacak turizm yatırımlarından bölgesel desteklerden yararlanabilecek nitelikteki turizm konaklama yatırımları
Asgari 50.000 m² kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları (Konaklama ve alışveriş
merkezi üniteleri hariç)
Sağlık Bakanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek asgari 20 milyon
TL tutarındaki biyoteknolojik ilaç, onkoloji ilaçları ve kan ürünleri üretimine yönelik yatırımlar
Savunma Sanayii Müsteşarlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek
asgari 20 milyon TL tutarındaki savunma, havacılık ve uzay alanındaki yatırımlar
Maden istihraç yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları (4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununda tanımlanan I. grup madenler ve mıcır yatırımları ile İstanbul ilinde
gerçekleştirilecek istihraç ve/veya işleme yatırımları hariç)
Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan ilk, orta ve lise eğitim yatırımları
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde
geliştirilen ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar
b2. Bir Alt Bölge Desteğinden Yararlanacak Yatırımlar
Büyük ölçekli yatırımlar veya bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenen
yatırımlar, aşağıda belirtilen koşullardan en az birini sağlamaları halinde vergi indirimi ve sigorta
primi işveren hissesi desteği açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan oran ve
sürelerde bu desteklerden yararlanabilir.
Yatırımın organize sanayi bölgesinde (OSB) gerçekleştirilmesi
Yatırımın, aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş gerçek veya tüzel kişinin ortağı olduğu yatırımcı tarafından gerçekleştirilmesi ve ortak faaliyet gösterilen alanda entegrasyonu sağlayacak bir yatırım olması
21
www.dogaka.gov.tr
Bu madde kapsamında 6. bölgede gerçekleştirilecek büyük ölçekli ve bölgesel teşvik uygulamaları
kapsamındaki yatırımlar için sigorta primi işveren hissesi desteği, bölgede geçerli olan süreye 2 yıl
ilave edilmek, vergi indirimi desteği ise bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 5 puan ilave
edilmek suretiyle uygulanır.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
b3. Ar-Ge ve Çevre Yatırımları
AR-GE ve çevre yatırımları; KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti ve faiz desteğinden
yararlandırılır. Söz konusu yatırımlar, 6. bölgede gerçekleştirilmesi halinde gelir vergisi stopajı ve
sigorta primi desteğinden de yararlanabilir.
c. Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki
Şartlar
Büyük ölçekli yatırımlar listesinde yer alması ve belirlenen asgari yatırım tutarını sağlaması
Hangi Destekler Sağlanır?
www.dogaka.gov.tr
Kdv İstisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Vergi İndirimi
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi
Gelir Vergisi Stopaj Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
22
Sıra
No
Yatırım Konuları
Asgari Sabit
Yatırım
Tutarları
(Milyon TL)
1
Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı
1000
2
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
200
3
Liman ve Liman Hizmetleri Yatırımları
200
4
Motorlu Kara Taşıtlarının İmalatı Yatırımları
4-a
Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları
200
4-b
Motorlu Kara Taşıtları Yan Sanayi Yatırımları
50
5
Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı Yatırımları
6
Transit Boru Hattıyla Taşımacılık Hizmetleri Yatırımları
7
Elektronik Sanayi Yatırımları
8
Tıbbi Alet, Hassas ve Optik Aletler İmalatı Yatırımları
9
İlaç Üretimi Yatırımları
10
Hava ve Uzay Taşıtları ve/veya Parçaları İmalatı Yatırımları
11
Makine (Elektrikli Makine ve Cihazlar Dahil) İmalatı Yatırımları
12
Metal Üretimine Yönelik Yatırımlar:
Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerin cevher ve/
veya konsantresinden nihai metal üretimine yönelik yatırımlar (bu
tesislere entegre madencilik yatırımları dahil)
50
www.dogaka.gov.tr
23
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Büyük Ölçekli Yatırım Konuları ve Sabit Yatırım Tutarları
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Büyük Ölçekli Yatırımlar İçin Sağlanan Destek Unsurları ve Limitleri
DESTEK UNSURLARI
I
II
BÖLGELER
III
IV
V
KDV İstisnası
TÜM BÖLGELERDE VAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti
TÜM BÖLGELERDE VAR
Vergi İndirimi
Sigorta Primi
İşveren Hissesi
Desteği
Yatırıma OSB Dışı
Katkı
Oranı (%) OSB İçi
Vergi İndirim Oranı
(%)
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteğinin
Sabit Yatırım Tutarına
Oranı (%)
Destek
Süresi
VI
25
30
35
40
50
60
30
35
40
50
60
65
50
55
60
70
80
90
3
5
8
10
11
15
OSB Dışı
2 yıl
3 yıl
5 yıl
6 yıl
7 yıl
10 yıl
OSB İçi
3 yıl
5 yıl
6 yıl
7 yıl
10 yıl
12 yıl
Yatırım Yeri Tahsisi
TÜM BÖLGELERDE VAR
Sigorta Primi Desteği
YOK
YOK
YOK
YOK
YOK
10 yıl
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
YOK
YOK
YOK
YOK
YOK
10 yıl
d. Stratejik Yatırımların Teşviki
Şartlar
Asgari sabit yatırım tutarının 50 milyon TL’nin üzerinde olması (Münhasıran bu yatırımların
enerji ihtiyacını karşılamak üzere gerçekleştirilecek doğalgaza dayalı olmayan enerji yatırımlarının, tesis kurulu gücü ile orantılanacak kısmı dâhil).
Yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması.
Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde, belge konusu yatırımla sağlanacak katma değerin asgari % 40 olması (Rafineri ve petrokimya yatırımlarında bu şart aranmaz).
www.dogaka.gov.tr
Yatırım konusu ürünle ilgili olarak son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının
50 milyon ABD dolarının üzerinde olması (Yurt içinde üretimi olmayan ürünlerin üretimine
yönelik yatırımlarda bu şart aranmaz).
Hangi Destekler Sağlanır?
Gümrük Vergisi Muafiyeti
KDV İstisnası
Vergi İndirimi
24
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi
Faiz Desteği
KDV İadesi
Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
Stratejik Yatırımlar İçin Sağlanan Destek Unsurları ve Limitleri
DESTEK UNSURLARI
KDV İstisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Vergi
İndirimi
I
II
BÖLGELER
III
IV
VAR
VAR
Yatırıma Katkı Oranı (%)
50
Vergi İndirim Oranı (%)
90
V
VI
Sigorta
Sigorta Primi İşveren
Primi
Hissesi Desteğinin Sabit
15
İşveren
Yatırım Tutarına Oranı (%)
Hissesi
Destek Süresi
7 yıl (6. Bölgede 10 Yıl)
Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi
VAR
İç Kredi
5 Puan
Faiz Desteği Döviz / Dövize Endeksli
2 Puan
Kredi
Sigorta Primi Desteği
10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)
KDV İadesi
VAR (Sadece 500 Milyon TL Ve Üzeri Yatırımlar İçin)
Başvuru
www.ekonomi.gov.tr adresinde yer alan Yatırım Teşvik Mevzuatı kapsamında talep edilen belgelerle
birlikte Ekonomi Bakanlığı’na yapılır.
25
www.dogaka.gov.tr
ÖRNEK UYGULAMA
Yeni Teşvik Sisteminde vergi indirim oranı, sigorta primi işveren hissesi desteği süresi, desteğin sabit
yatırım tutarına oranı gibi teorik olarak anlaşılması güç terimler bulunduğundan, bir örnek üzerinden
desteklerin nasıl uygulandığını görebiliriz.
Hatay ilinde bir firmanın ayakkabıcılık sektöründe aşağıdaki gibi bir yatırım yaparak teşvik
belgesine başvurduğunu öngörelim.
Bina-İnşaat Gideri: 300.000 TL
Makine-Teçhizat Gideri: 550.000 TL
Diğer Giderler: 150.000 TL
İstihdam Edilecek Kişi Sayısı: 20
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Firmanın sabit yatırım tutarı yukarıdaki harcama kalemlerinin toplamı olan 1 milyon TL’dir. Hatay
ilinde ayakkabıcılık sektöründe 500 Bin TL ve üzeri yatırımlar Bölgesel Teşvik Sisteminden
faydalandığından bu yatırım bölgesel teşvik sisteminde yer alan;
•
•
•
•
•
•
KDV istisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Vergi İndirimi
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Faiz Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi
desteklerinden faydalanmaya hak kazanmaktadır. Böylelikle firma yaptığı 1 milyon TL’lik yatırım ile
aşağıdaki gibi desteklerden faydalanır.
Firma KDV istisnası ile 550.000 TL’lik makine ve teçhizatın KDV’sini ödemez.
Eğer bu makineler arasında yurt dışından alınan varsa bu durumda gümrük vergisinden de
muaftır.
Sabit yatırım tutarı olan 1 milyon TL’lik söz konusu yatırımın 300 bin TL’lik kısmı (% 30’u)
yatırıma katkı oranıdır. Firma 300 bin TL’ye kadar kurumlar ya da gelir vergisi indirimine
hak kazanır. Vergi indirim oranı % 70’dir.

Firmanın ilk yıl ödemesi gereken vergi 200 bin TL olduğunu varsayarsak bu durumda söz
konusu tutarın % 70’i olan 140 bin TL’yi ödemez. Takip eden yıllarda firma yatırıma katkı
tutarı olan 300.000 TL’ye ulaşana kadar % 70 vergi indiriminden yararlanır.
Firma sigorta primi işveren hissesi desteği ile sabit yatırım tutarı olan 1 milyon TL’nin % 25’i
olan 250 bin TL’ye kadar desteğe hak kazanır ve 6 yıl boyunca bu destekten faydalanabilir.
Bu durumda firmanın yatırımla birlikte 20 kişiyi istihdam ettiğini varsayarsak 6 yıl boyunca
bu çalışanların sigorta primini ödemez.
www.dogaka.gov.tr
Firma TL kredilerinde 4 puan, döviz kredilerinde ise 1 puan faiz indirimden yararlanabilir.
Faiz indiriminde alınacak kredi karşılığı ödenecek faizin en fazla 600.000’lik kısmı devlet tarafından karşılanır. Örneğimizde 1 milyon TL lik sabit yatırım için bu yatırımın %70’i olan
700 bin TL kredi kullanılabilir ve bu krediden doğacak faiz giderinin 4 puanlık kısma tekabül
eden bölümü devlet tarafından karşılanır.
Firmaya yatırım yeri tahsis edilebilmesi için ilk olarak yatırım teşvik belgesini almış olması
gerekmektedir, ancak bu durum firmaya yatırım yerinin kesin tahsis edileceği anlamına gelmez. Yatırım yeri tahsisinde Milli Emlak Genel Müdürlüğü koordinasyonunda ve ildeki yatırım yeri sahibi idare tarafından işlemler yürütülür.
26
2.1. İhracata Yönelik Devlet Yardımları
Ekonomi Bakanlığı’nın ihracata yönelik olarak birçok desteği bulunmaktadır. Bunlar; AR-GE Desteği, Pazar
Araştırması ve Pazarlama Desteği, Uluslararası Rekabetçilik Desteği, Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi, İstihdam Yardımı, Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği, Yurt Dışı Fuarlara Katılım
Desteği, Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi, Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi, Tasarım Desteği, Tarımsal
Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları, Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi, Dahilde ve Hariçte
İşleme Rejimleri’dir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2. DIŞ TİCARET TEŞVİKLERİ
2.1.1. Araştırma - Geliştirme (AR-GE) Yardımı
Desteğin Yasal Dayanağı
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “98/10 Sayılı Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) Yardımına İlişkin
Tebliğ”
Desteğin Amacı
Sanayi kuruluşlarının Araştırma-Geliştirme projelerine sermaye desteği sağlanması ile kuruluşlarca
yürütülen ‘Stratejik Odak Konuları Projeleri’ne ilişkin giderlerin hibe olarak karşılanmasıdır.
Ar-Ge Projeleri
Ticari değeri olan yeni ürün oluşturulması,
Mevcut ürünlerin rekabet gücünün yükseltilmesi ya da bu amaçla üretim yöntemi sistemi ve
tekniklerinin araştırılması ve geliştirilmesi projeleridir.
Stratejik Odak Konuları Projeleri
Ülkemizde mevcut sanayi yapısı teknoloji ve insan gücü birikimi ve uluslararası karşılaştırmalı
üstünlüklerin dinamiği esas alınarak, hangi alanlarda, teknolojik projeler yürütülmesinde yarar
bulunduğunu veya araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin ülkemizde gelişip yaygınlaşması için
alınması gereken tedbirleri tespit eden projelerdir.
Sağlanan Destek
AR-GE harcamalarının karşılanması için hazırladığı çalışma programı ve bütçe önerisini Türkiye
Teknoloji Geliştirme Vakfı’na (TTGV) sunar. Vakıf tarafından incelenerek desteklenmesine karar
verilen ve Bakanlığın onayladığı projelerin yürütülmesi için projeyi getiren kuruluş ile Vakıf
yetkilileri arasında sözleşme yapılır. Bu sözleşme koşullarına göre projenin uygulanması için gerekli
AR-GE harcamalarının % 50’si desteklenir.
27
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Sanayi kuruluşları, yazılım geliştirmeye yönelik firmalar / kuruluşlar ile sektör ve büyüklüğüne
bakılmaksızın firma düzeyinde katma değer yaratan bütün kuruluşlardır.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Azami Destek Süresi
2 (iki) yıl (Sermaye katılımı ile desteklenen projeler için),
1 (bir) yıl (Stratejik Odak Konuları projeleri için)
Azami Destek Tutarı
1 milyon ABD Doları (Ar-Ge Projeleri için),
100.000 ABD Doları (Stratejik Odak Konuları projeleri için)
Yetkili Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
Uygulamacı Kuruluş
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)
2.1.2. Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “16/03/2011 Tarih ve 2011/1 Sayılı Pazar Araştırması ve Pazara
Giriş Desteği Hakkında Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları”
Desteğin Amacı
Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal eden şirketler ile İşbirliği Kuruluşları ve Organizatör Kuruluşların pazar araştırması ve pazara giriş faaliyetlerine ilişkin giderlerinin Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan (DFİF) karşılanmasına dair esasları belirlemektir.
Desteğin Kapsamı
Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal eden şirketler ile İşbirliği Kuruluşları ve Organizatör Kuruluşlara verilen pazar araştırması
ve pazara giriş faaliyetlerine ilişkin destekleri kapsar.
2.1.2.1. Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Türkiye’de sınaî ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, yazılım şirketleri ve Sektörel Dış Ticaret
Şirketleri.
28
Kısıtlamalar:
Her takvim yılı içerisinde şirket başına en fazla 10 (on) yurt dışı pazar araştırması gezisi desteklenir.
Bir yurt dışı pazar araştırması gezisi kapsamında en fazla 2 (iki) şirket çalışanının aşağıda belirtilen giderleri desteklenir:
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar:
Yurt dışı pazar araştırması gezilerine ilişkin giderler %70 oranında ve yurt dışı pazar araştırması
gezisi başına en fazla 7.500 ABD dolarına kadar desteklenir.
Ulaşım: Uluslararası ve şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi ve
otobüs bileti ücretleri ile günlük 50 ABD dolarını, gezi başına da 500 ABD dolarını aşmamak
kaydıyla araç kiralama giderleri.
Konaklama: Şirket başına günlük 300 ABD dolarını geçmemek kaydıyla konaklama
(oda+kahvaltı) giderleri.
Yurt dışı pazar araştırması gezisinin en az 2 (iki), yol hariç en fazla 10 (on) günlük kısmı desteklenir.
Yurt dışı pazar araştırması gezisi süresince, yolculuk ve gidilen ülkenin resmi tatil günleri hariç olmak üzere, her gün için en az bir kurum, kuruluş veya şirketle görüşme yapılmalıdır.
Görüşme yapılmayan günler için ulaşım ve konaklama giderleri desteklenmez.
Bir takvim yılı içerisinde aynı ülkeye yönelik en fazla 2 (iki) yurt dışı pazar araştırması gezisi
desteklenir.
Bir yurt dışı pazar araştırması gezisi tek bir ülkede yapılabileceği gibi, coğrafi konumu birbirine yakın olmak kaydıyla en fazla 3 (üç) ülkede de yapılabilir.
Bu destek kapsamında aşağıda sayılan faaliyetler desteklenmez
Pazar araştırmasının amaçlanmadığı yurt dışı geziler
Grup seyahati veya resmi ve/veya özel kurum ve/veya kuruluşlarca yabancı ülkelere yönelik
olarak gerçekleştirilen toplantı, sergi, konferans vb. organizasyonlar.
2.1.2.2. Pazara Giriş Desteği
29
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Şirketler ile İşbirliği Kuruluşlar
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar:
Yurt dışına yönelik pazara giriş stratejileri ile eylem planlarının oluşturulabilmesi amacıyla uluslararası kuruluşlara yaptırılan ve satın alınan sektör, ülke, yabancı şirket veya marka odaklı
raporlar (mali ve hukuki raporlar dahil) ile yabancı şirket alımlarına yönelik danışmanlık hizmetlerine (mali ve hukuki danışmanlık dahil) ilişkin giderleri, şirketler için %60, İşbirliği Kuruluşları için %75 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD dolarına kadar desteklenir.
Özel Şartlar
- Satın alınan raporların alım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olması gerekir.
- Satın alınan raporlar ile danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderlerin desteklenebilmesi için
söz konusu rapor ve raporu hazırlayan kuruluş için Ekonomi Bakanlığı’ndan ön onay
alınması gerekmektedir.
Türkiye’de yerleşik yükseköğretim kuruluşları ve sağlık sektöründe tedavi amaçlı faaliyet
gösteren kuruluşlar ile bu Tebliğe istinaden çıkarılacak Uygulama Usul ve Esaslarında belirlenen diğer döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler gerçekleştiren kuruluşların yurt dışında tanıtımı amacıyla yapılan faaliyetler çerçevesinde; ulaşım, konaklama ve tanıtım giderleri %50
oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD dolarına kadar desteklenir.
Bu madde kapsamında yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım faaliyetleri çerçevesinde aşağıda
belirtilen giderler desteklenir:
Ulaşım: Tanıtım faaliyetleri çerçevesinde uluslararası ve şehirlerarası ulaşımda kullanılan
ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi ve otobüs bileti ücretleri ile toplu taşımaya yönelik araç
kiralama giderleri.
Konaklama: Tanıtım yapılan süre içerisinde gidilen ülkede günlük 300 ABD dolarını
geçmemek kaydıyla konaklama (oda+kahvaltı) giderleri.
Aşağıda belirtilen tanıtım ve organizasyon giderleri:
Tercümanlık giderleri, seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama
giderleri, görsel ve yazılı tanıtım ve reklâm giderleri, halkla ilişkiler hizmeti giderleri, fuar ve sergi
katılımı giderleri, katalog, broşür, eşantiyon ve tanıtım malzemeleri giderleri.
2.1.2.3. Alım Heyeti Programları Desteği
Desteğin Amacı
Programı düzenleyen ve programa iştirak eden firmalara destek sağlamak suretiyle Alım Heyeti
Programlarının özendirilmesidir.
www.dogaka.gov.tr
Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar
Bakanlık koordinasyonunda Organizatör Kuruluşlarca düzenlenen sektörel ticaret heyeti ile alım heyeti programlarına ilişkin giderler %50 oranında ve program başına 150.000 ABD dolarına kadar desteklenir.
30
çerçevesinde aşağıda belirtilen giderler desteklenir.
- Ulaşım: Uluslararası ve/veya şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren,
gemi, otobüs bileti ve toplu taşımaya yönelik araç kiralama giderleri
- Konaklama: Sektörel ticaret heyetlerinde şirket başına, alım heyetlerinde davetli yabancı
şirket, kurum veya kuruluş başına günlük 300 ABD dolarını geçmemek kaydıyla
konaklama (oda+kahvaltı) giderleri
- Sektörel ticaret heyeti veya alım heyeti programları kapsamındaki “tercümanlık giderleri”,
“seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama giderleri”,
“görsel ve yazılı tanıtım ve reklâm giderleri”, “Halkla ilişkiler hizmeti giderleri“, “katalog,
broşür, eşantiyon ve tanıtım malzemeleri giderleri”
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Organizatör Kuruluşlarca düzenlenen sektörel ticaret heyeti ile alım heyeti programları
Bir takvim yılında bir Organizatör Kuruluşun yaptığı en fazla 5 (beş) sektörel ticaret heyeti ve
10 (on) alım heyeti programı desteklenir.
Özel Şart
Sektörel ticaret heyeti programları ile alım heyeti programlarının destek kapsamına alınabilmesi için
ilgili Organizatör Kuruluş tarafından program başlangıç tarihinden en az 3 ay önce program taslağı
ve tahmini bütçesiyle birlikte Bakanlığa başvuruda bulunulması gerekir. Bakanlıkça uygun bulunan
programlar destek kapsamına alınır.
2.1.2.4. E-Ticaret Sitelerine Üyelik Desteği
Desteğin Amacı
Ürünlerin yurt dışına elektronik ortamda pazarlanabilmesi amacıyla Bakanlıkça uygun görülen ve
nihai tüketiciye yönelik olmayan e-ticaret sitelerine üyelik giderlerinin karşılanmasıdır
31
www.dogaka.gov.tr
Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar
Nihai tüketiciye yönelik olmayan e-ticaret sitelerine üyelik giderleri şirketler için %70 oranında ve yıllık en fazla 10.000 ABD dolarına kadar desteklenir.
Şirketler en fazla 5 (beş) e-ticaret sitesi için ve e-ticaret sitesi başına en fazla 3 (üç) yıl
süresince yararlanabilir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Yararlanmak isteyen şirketlerin en az bir yabancı dilde yayımlanan ticari faaliyetiyle ilgili bir
internet sitesi olması zorunludur.
Üye olunması istenen e-ticaret sitesinin Ekonomi Bakanlığı’ndan ön onay almış olması gerekmektedir.
E-ticaret sitelerinde yer alan site içi reklam ve reklam bandı (banner) giderleri destek kapsamı
dışındadır.
2.1.3. Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu “2010/8 Sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ”
Desteğin Amacı
Türkiye’de sınaî ve/veya ticari faaliyette bulunan veya yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim ve danışmanlık giderleri ile İşbirliği Kuruluşlarının Bakanlıkça uygun görülen proje bazlı giderlerini Destekleme ve Fiyat İstikrar
Fonundan (DFİF) karşılamaktır.
Desteğin Kapsamı
Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan veya yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketler
ile Türkiye İhracatçılar Meclisi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu,
İhracatçı Birlikleri, İl Ticaret ve/veya Sanayi Odaları, Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri,
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Sektörel Üretici Dernekleri, Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) ile
imalatçıların kurduğu dernek, birlik ve kooperatiflere bu Tebliğ çerçevesinde verilen destekleri kapsar.
2.1.3.1. Eğitimcilerin Düzenleyeceği Eğitim Programları
Desteğin Amacı
Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler ile yazılım sektöründe faaliyet gösteren
şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim giderlerinin
desteklenmesidir.
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler ile yazılım sektöründe iştigal eden şirketler.
Destek Miktarı ve Oranı
Şirketlerin yıllık toplam 20.000 ABD dolarını aşmamak üzere, program bazında süresi 60 saati
geçmeyen yurtiçi eğitim giderlerinin % 70’i desteklenir.
Özel Şartlar
Destek kapsamında alınabilecek eğitimlerin konuları şunlardır:
Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü Mevzuatı,
32
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Dış Ticarette Anlaşmazlıkların Çözümü ve Uluslararası Tahkim,
Dış Ticaretin Finansmanı ve Dış Ticaret Muhasebesi,
Dış Ticarette Fiyatlandırma,
Dış Ticaret, Gümrük ve Kambiyo Mevzuatı,
Dış Ticarette Kullanılan Belgeler ve Ödeme Şekilleri,
Dış Ticarette Sözleşmeler ve Teslim Şekilleri,
Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik,
Uluslararası Pazarlama ve Elektronik Ticaret,
Yenilikçilik ve Kümelenme,
Ekonomi Bakanlığı’nca uygun görülen diğer konular
2.1.3.2. Proje Bazlı Eğitim, Danışmanlık, Yurtdışı Pazarlama, Alım Heyeti ve
Bireysel Danışmanlık Programları ile İstihdam Giderlerinin Desteklenmesi
Desteğin Amacı
İşbirliği Kuruluşlarının Bakanlıkça uygun görülen proje bazlı giderlerinin desteklenmesidir.
Kimler Başvurabilir?
İşbirliği Kuruluşları: Üyeleri için işbirliği faaliyeti gerçekleştiren İhracatçı Birlikleri, İl Ticaret ve
Sanayi/Sanayi Odaları, Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri, Sektörel Üretici Dernekleri,
Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) veya imalatçıların kurduğu dernek-birlik veya kooperatifler.
Sağlanan Destek
Proje Bazlı Eğitim ve/veya Danışmanlık Programları İşbirliği Kuruluşlarının;
Eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi,
İş planı ve ihracat stratejilerinin hazırlanması, izlenmesi,
İhracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale getirilmesi,
Süreç iyileştirme ve yönetimi,
Bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı,
Aynı değer zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması
konularında düzenlenen eğitim ve/veya danışmanlık programları çerçevesinde verilen eğitim,
danışmanlık faaliyet giderleri ile program organizasyonuna yönelik faaliyet giderlerinin en fazla
%75’i proje bazında 400.000 ABD dolarına kadar karşılanır.
33
www.dogaka.gov.tr
Destek Miktarı ve Oranı
İşbirliği Kuruluşunca bu projelerde görevlendirilen en fazla 2 uzman personelin istihdam giderlerinin
en fazla %75 i desteklenir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.3.3. Proje Bazlı Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları
İşbirliği Kuruluşunca düzenlenen 5 adet yurt dışı pazarlama programları (ortak pazar araştırmaları,
pazar ziyaretleri, küme tanıtım faaliyetleri, ticaret heyetleri, yurt dışı fuar ziyaretleri, eşleştirme vb
organizasyonlar) için her bir program bazında 150.000 ABD Dolarına kadar, 10 adet yurt dışındaki
alıcı firmaların Türkiye’den alım yapmaları amacıyla düzenlenen alım heyeti programları için ise her
bir program bazında 100.000 ABD Dolarına kadar, aşağıda yer alan giderlerinin en fazla %75’i
karşılanır.
Desteklenen konular:
Ulaşım: Yurt dışı pazarlama veya alım heyeti programları kapsamında uluslararası ve/veya
şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi, otobüs bileti ve toplu taşımaya yönelik araç kiralama giderleri,
Konaklama: Yurt dışı pazarlama veya alım heyeti programları kapsamındaki konaklama giderleri,
Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları Kapsamındaki Tanıtım ve Organizasyon
Giderleri: tercümanlık gideri, seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama giderleri, görsel ve yazılı tanıtım giderleri, halkla ilişkiler hizmeti gideri.
2.1.3.4. Proje Bazlı Bireysel Danışmanlık Programı
Proje bazlı faaliyetler kapsamında, eğitim ve/veya danışmanlık programına/programlarına ve yurt
dışı pazarlama veya alım heyeti programına/ programlarına katılan şirketler, Bakanlıkça uygun
görülen konularda proje bazlı bireysel danışmanlık hizmeti alabilir.
Destek Miktarı
Şirketlerin yıllık 50.000 ABD Dolarına kadar 3 yıl alacakları danışmanlık hizmetlerine ilişkin
giderleri % 70 oranında karşılanır.
2.1.4. Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “97/5 Sayılı Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında
Tebliğ”
Destek Amacı
Türkiye’de ticari ve sınai faaliyette bulunan veya tarım ya da yazılım sektörlerinde iştigal eden
şirketler tarafından çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesini
teminen akredite edilmiş kurum ve/veya kuruluşlardan alınacak kalite, çevre belgeleri ile insan can,
mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretler ile tarım ürünlerine ilişkin laboratuvar analizleri ve
belgelendirme işlemleriyle ilgili harcamaların belirli bir bölümünün karşılanmasıdır.
34
Destek Konuları
ISO 9000 serisi
ISO 14000 serisi
CE işareti
Uluslararası nitelikteki diğer kalite, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti ve güvenliğini
gösterir işaretler
ISO 22000 gıda güvenliği yönetimi sistemi belgelerini
Tarım ürünlerine ilişkin belgelendirme işlemleri ve olumlu sonuçlanmak kaydıyla laboratuvar
analiz raporlarını alma masrafları (sadece belgelendirme masrafları)
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Kimler Başvurabilir?
Türkiye’de Ticari Ve Sınai Faaliyette Bulunan Şirketler
Tarım Veya Yazılım Sektöründe İştigal Eden Şirketler
Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ)
Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ)
Destek Miktarı ve Oranı
Şirketlerin, bu Tebliğin 4’üncü maddesinde belirtilen belgelendirme ve/veya laboratuvar analiz
harcamaları % 50 oranında ve belgelendirme ve/veya analiz başına en fazla 25.000 ABD dolarına
kadar desteklenir.
Başvuru Süresi
Belgeyi aldıktan sonra 6 ay içinde başvurulması gerekmektedir.
Destek Şartı
Harcamaların belgelendirilmiş olması ve Türk Standartları Enstitüsü veya akredite edilmiş
kuruluşlardan alınmasıdır.
Yetkili Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
Uygulamacı Kuruluş
İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği
www.dogaka.gov.tr
35
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.5. İstihdam Yardımı
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2000/1 Sayılı İstihdam Yardımı Hakkında Tebliği”
Destek Amacı
Sektörel Dış Ticaret Şirketi unvanını haiz firmaların münhasıran dış ticarete ilişkin işlemlerini
yürütmek üzere konusunda tecrübeli ve yükseköğrenimli yönetici ve eleman istihdamının sağlanması
amaçlanmaktadır.
Kimler Başvurabilir?
Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ)
Destek Miktarı ve Oranı
SDŞ’lerin ilk defa istihdam edecekleri, konusunda tecrübeli ve yükseköğrenimli;
Yöneticinin toplam azami 18.000 ABD doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık
brüt maaşlarının % 75’i
Elemanların toplam azami 9.000 ABD doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık
brüt maaşlarının % 75’i
Destek Süresi
En fazla 1 yıl
Desteklenen Harcamalar
Bir SDŞ’ye istihdam edeceği en fazla bir yönetici ile iki elemanın ücretleri için ve bir defa destek
sağlanmasıdır.
www.dogaka.gov.tr
Uygulamacı Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
36
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “95/7 Sayılı Uluslararası Nitelikteki Yurtiçi İhtisas Fuarlarının
Desteklenmesine İlişkin Tebliğ”
Destek Amacı
Uluslararası nitelikteki yurtiçi ihtisas fuarlarının dış tanıtımının sağlanması ve uluslararası düzeyde
katılımın artırılması amacına yönelik bir destektir. Ekonomi Bakanlığı’nca belirlenecek kriterlere
uygun yerli organizatörlerin fuar öncesinde ve fuar süresince gerçekleştirecekleri tanıtım ve
promosyon faaliyetlerine ilişkin giderlerin belli bir oranı karşılanmaktadır.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.6. Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği
Kimler Başvurabilir?
Organize eden firmalar yararlanabilmektedir.
Desteklenecek Fuarlar
Tekstil-konfeksiyon-halı
Deri (ayakkabı dahil)
Taşıt araçları ve yan sanayi
Gıda ve gıda teknolojisi
Elektrik/elektronik sanayi
Madeni eşya sanayi
Toprak sanayi
İnşaat malzemeleri
Mobilya sanayi
Desteklenecek Miktarı ve Oranı
Fuar öncesi yapılan yurtdışı tanıtım faaliyetleri (Destek Oranı % 50, Azami Destek 25.000
ABD doları)
Fuara davetli önemli yabancı alıcıların (2 kişi/ülke) ulaşım giderleri (Destek Oranı % 50,
Azami Destek 15.000 ABD doları)
Fuar süresince düzenlenecek seminer, konferans, panel ve ödüllü yarışmalara ilişkin giderler
(Destek Oranı % 50, Azami Destek 5.000 ABD doları)
Yetkili Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
37
www.dogaka.gov.tr
Uygulamacı Kuruluş
İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.7. Yurt Dışı Fuarlara Katılım Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu “2009/5 Sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ”
Desteğin Amacı
Firmalarımızın yurt dışı fuarlara iştiraki ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel
katılımlarının sağlanması ile Türk ihraç ürünlerinin tanıtılması ve pazarlanması suretiyle
desteklenmesidir.
Kimler Başvurabilir?
Yurt dışı fuar organizasyonu gerçekleştiren organizatörler ve söz konusu fuara iştirak eden firma ve
kuruluşlar ile sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel katılım sağlayan firma ve kuruluşlar
başvuruabilir.
Başvuru Şekli
Gerekli tüm bilgi ve belgeler fuarın bitiş tarihinden en geç üç ay içerisinde; yurt dışı fuar
organizasyonlarında; katılımcı ve/veya organizatör tarafından Bakanlıkça belirlenecek İhracatçı Birlikleri
Genel Sekreterliklerine, bireysel düzeyde uluslararası fuar katılımlarında ise; katılımcı tarafından
katılımcının üretim konusuyla ilgili üye olduğu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine intikal ettirilir.
Katılımcının bireysel olarak katılım sağlayacağı, Bakanlıkça destek kapsamına alınmış bulunan
sektörel nitelikteki uluslararası fuarın başlama tarihinden en az on beş gün önce, destek müracaatında
bulunacağı İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğine fuarın yetkili organizatörü tarafından düzenlenen,
boş stand ve/veya standart donanımlı stand metrekare fiyatını gösteren yer tahsis belgesi veya
faturasını ibraz eder.
2.1.7.1. Yurt Dışı Fuarlarda Katılımcıların Desteklenmesi
Destek Miktar ve Oranları
Yurt Dışı Fuar Organizasyonlarında, katılımcı tarafından organizatöre ödenen katılım bedelinin % 50’si ve katılımcıların standlarında görevlendireceği en fazla 2 temsilcinin ekonomi
sınıfı gidiş-dönüş ulaşım masraflarının %50’si destek kapsamında katılımcıya ödenir.
www.dogaka.gov.tr
Katılımcıya fuar bazında ödenecek destek tutarı, Yurt Dışı Fuarın genel nitelikli uluslararası
fuara Milli Katılım veya Türk İhraç Ürünleri Fuarı olması halinde 10.000 ABD dolarını; sektörel nitelikli uluslararası fuara Milli Katılım, Yabancı Firma Katılımlı Sektörel Fuar veya
Sektörel Türk İhraç Ürünleri Fuarı olması halinde ise 15.000 ABD dolarını geçemez.
Yurt dışı fuarlara iştirak eden komple tesis imalatı, makine, yat imalatı ve otomotiv ana sanayi sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının destek kapsamında
bulunmayan kısmının 10.000 ABD dolarını geçmemek üzere %50’si, doğal taş, seramik, mobilya, otomotiv yan sanayi, elektronik, beyaz eşya, endüstriyel mutfak eşyaları, mücevherat
ve halı sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının destek kapsamında bulunmayan kısmının ise 6.000 ABD dolarını geçmemek üzere %50’si katılım bedeline ilaveten desteklenir. İlave nakliye desteği bu Maddenin bir önceki maddede belirtilen
sınırlamaya tabi olmadan uygulanır.
38
Katılımcının gen mühendisliği /biyoteknoloji, uzay ve havacılık teknolojileri, ileri malzeme
teknolojileri, nano teknoloji, teknik tekstil, yenilenebilir enerji, donanım (hardware), yazılım
(software), bilişim ve elektronik konularında üretim yapması veya film yapımcısı olması durumunda katılım bedelinin %75’i, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sınırlamaya tabi
olmak üzere destek kapsamında katılımcıya ödenir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Katılımcının Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) olması durumunda, organizatöre ödenecek
katılım bedelinin %75’i, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sınırlamaya tabi olmak üzere destek kapsamında SDŞ’ye ödenir.
Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı yurtdışı fuarlarda katılım bedelinin %75’i, bu
maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sınırlamaya tabi olmak üzere ödenir. Üretici/İmalatçı
organizasyonuna yapılacak ödemelerde, katılım bedelinin hesaplanmasında her fuar için
azami 36 m2’lik alan esas alınır. Üretici/İmalatçı organizasyonları, kiraladıkları standda sadece temsil ettikleri sektör/sektörlerin genel tanıtımını yaparlar, söz konusu alanda münferiden
firmalara ait ürünleri sergileyemezler.
Ekonomi Bakanlığınca belirlenecek sektörlerde faaliyet gösteren ve organizatörden nakliye
hizmeti almayan katılımcıların nakliye harcamaları ile katılım bedeli toplamı, nakliye hizmetini organizatörden alan diğer katılımcıların ödediği katılım bedelini aşmamak kaydıyla desteklenebilir.
2.1.7.2. Yurt Dışı Fuarlara İlişkin Organizatör Tanıtım Faaliyetlerinin
Desteklenmesi
Destek Konu, Miktar ve Oranları
Ekonomi Bakanlığı’nca görevlendirilen organizatörün, yurt dışı fuar organizasyonuna yönelik
olarak Türk ihraç ürünlerinin tanıtımı amacıyla yurtdışında gerçekleştirmek üzere,
- Defile,
- Fuar konusu sektör ile ilgili seminer, basın toplantısı ve duyuru,
- Reklam panoları, afiş, katalog, broşür/kitapçık biçimindeki tanıtım etkinlikleri,
- Elektronik ortamda tanıtım/videowall, multivizyon gösterileri,
- Yazılı ve görsel kitle iletişim araçlarında yayınlanacak reklamlar,
- Toplam alanı 25 m2’yi geçmemek üzere, fuar konusu sektör/sektörlerin tanıtımı ve katılımcı firmalara iletişim hizmetleri (faks, telefon, internet vb.) vermeye yönelik info
stand,
- Katılımcılara kiralanan toplam fuar alanının %15’ini geçmemek üzere gösteri/etkinlik/
trend alanı, harcamaları destek kapsamındadır.
39
www.dogaka.gov.tr
Yurt dışı fuar organizasyonlarında, Bakanlıkça görevlendirilen organizatör tarafından yapılan bu madde kapsamındaki tanıtım faaliyetlerine yönelik harcamalar, tüm katılımcıların toplam katılım bedelinin %25’ini geçmemek üzere; yurt dışı fuarın genel nitelikli olması halinde
80.000 ABD dolarına kadar, sektörel nitelikli olması halinde ise 120.000 ABD dolarına kadar
%75 oranında destekten yararlandırılır.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Sektörel Türk İhraç Ürünleri Fuarları ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara Milli Katılımlarda, Bakanlığa sunulacak tanıtım projesine verilecek ön uygunluğa istinaden, fuar konusu sektörün tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek gösteri/etkinlik/trend alanı harcamaları için
yukarıda belirtilen destek miktarına ilaveten; proje kapsamında yapılacak harcamaların
%75’ini geçmemek üzere 80.000 ABD dolarına kadar ödeme yapılır.
2.1.7.3. Sektörel Nitelikteki Uluslararası Fuarlara Bireysel Katılımların
Desteklenmesi
Destek Konu, Miktar ve Oranları
Ekonomi Bakanlığı’nca belirlenerek ilan edilen yurt dışında düzenlenen sektörel nitelikteki
uluslararası fuarlara Bireysel Katılım gerçekleştirilmesi durumunda; katılımcının fuarın yetkili organizatörüne ödeyeceği boş stand veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye
harcamaları ile katılımcıların standlarında görevlendireceği en fazla 2 temsilcinin ekonomi
sınıfı gidiş-dönüş ulaşım masraflarının %50’si, 15.000 ABD dolarını aşmamak üzere ödenir.
Sektörel nitelikli uluslararası fuarlara iştirak eden komple tesis imalatı, makine, yat imalatı
ve otomotiv ana sanayi sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının
destek kapsamında bulunmayan kısmının 10.000 ABD dolarını geçmemek üzere %50’si,
doğal taş, seramik, mobilya, otomotiv yan sanayi, elektronik, beyaz eşya, endüstriyel mutfak
eşyaları, mücevherat ve halı sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının destek kapsamında bulunmayan kısmının ise 6.000 ABD dolarını geçmemek üzere
%50’si katılım bedeline ilaveten desteklenir. İlave nakliye desteği bu maddenin 1. fıkrasında
belirtilen sınırlamaya tabi olmadan uygulanır.
Katılımcının Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) olması durumunda, boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının tamamı ve nakliye harcamalarının %75’i, 15.000 ABD dolarını aşmamak üzere destek kapsamında SDŞ’ye ödenir.
Katılımcının gen mühendisliği /biyoteknoloji, uzay ve havacılık teknolojileri, ileri malzeme
teknolojileri, nano teknoloji, teknik tekstil, yenilenebilir enerji, donanım (hardware), yazılım
(software), bilişim ve elektronik konularında üretim yapması veya film yapımcısı olması
durumunda boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının
%75’i, 15.000 ABD dolarını aşmamak üzere destek kapsamında katılımcıya ödenir.
www.dogaka.gov.tr
Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı sektörel nitelikli uluslararası fuarlar için,
boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının %75’i,
15.000 ABD dolarını aşmamak üzere ödenir. Üretici/İmalatçı organizasyonuna yapılacak
ödemelerde, katılım bedeli her fuar için azami 36 m2’lik alan üzerinden hesaplanır.
40
Bakanlıkça belirlenerek ilan edilen yurt dışında düzenlenen sektörel nitelikteki uluslararası
fuarlara Bireysel Katılım gerçekleştirilmesi durumunda; katılımcının fuarın yetkili organizatörüne ödeyeceği boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının % 50’si,
Katılımcının SDŞ olması durumunda, boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının tamamı ve nakliye harcamalarının % 75’i,
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.7.4. Bireysel Katılımların Desteklenmesi
Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı sektörel nitelikli uluslararası fuarlar için, boş
stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının % 75’i
desteklenir.
Başvuru Şekli
Katılımcının bireysel olarak katılım sağlayacağı, Ekonomi Bakanlığı’nca destek kapsamına alınmış
bulunan sektörel nitelikteki uluslararası fuarın başlama tarihinden en az on beş gün önce, destek müracaatında bulunacağı İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğine fuarın yetkili organizatörü tarafından düzenlenen, boş stand ve/veya standart donanımlı stand metrekare fiyatını gösteren yer tahsis belgesi
veya faturasını ibraz eder.
2.1.7.5. Hedef Ülke ve Prestijli Fuar Bazında İlave Fuar Desteği
Ekonomi Bakanlığı’nca yürütülen İhracat Stratejisi çerçevesinde ihracatımızın ülke ve pazar
açısından çeşitlendirilmesi ve firmalarımızın hedef pazar olarak nitelenen ülkelere
yönlendirilebilmelerini teminen her yıl belirlenen 15 hedef ülkede düzenlenecek fuarlara iştirak eden
katılımcıların %50 destek oranına 20 puan ilave destek sağlanır.
Bu maddenin birinci fıkrası çerçevesinde belirlenecek Hedef Ülkelerde gerçekleştirilecek fuarlara iştirak eden katılımcıların yanısıra, bu Tebliğin 5 inci maddesinin 4 üncü, 5 inci, ve 6 ncı
fıkraları ile 7 nci maddesinin 3 üncü, 4 üncü, ve 5 inci fıkraları kapsamında %75 destek oranına
tabi olan katılımcılar 10 puan ilave destekten yararlanamaz.
Katılımcının yılda bir defaya mahsus olmak üzere, Kalkınma Ajansı’nca belirlenecek sektörel
nitelikteki uluslararası prestijli fuarlardan birine katılması halinde, katılımcı tarafından organizatöre ödenen özel donanımlı stand dahil katılım bedelinin, Bireysel Katılımlarda ise katılımcının fuarın yetkili organizatörüne ödeyeceği boş stand veya donanımlı stand kirasının ve nakliye
harcamalarının %50’si destek kapsamında 50.000 ABD dolarını geçmemek üzere katılımcıya
ödenir.
Bu maddenin 3 üncü fıkrasından yararlandırılan katılımcılara bu Tebliğ’in diğer maddelerinde belirtilen % 50’den daha yüksek destek oranları uygulanmaz. Bu destek kapsamındaki
katılımcılar söz konusu fuar katılımlarında bu Tebliğin 15 inci maddesinde belirtilen 50 m2
sınırlamasından muaftır.
www.dogaka.gov.tr
41
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.8. Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2010/6 Sayılı Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin
Desteklenmesine İlişkin Tebliğ”
Desteğin Amacı
Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları üyelerinin ürünlerinin pazarlama ve tanıtımının yapılmasını sağlamak, bu çerçevede yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile yurt dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimlerle ilgili giderlerinin bir kısmının Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanmasıdır.
Yetkili Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
Uygulamacı Kuruluş
İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği
Yurtdışında Onay Yeri
Ticaret Müsteşarlığı/Ataşeliği veya Konsolosluk
Kimler Başvurabilir?
Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları
Destek Süresi ve Sayısı
En fazla 4 yıl boyunca ve 15 yurt dışı birim faydalanabilir.
Başvuru Süresi
Yurt dışı ödeme belgeleri ile ödemeye ilişkin olarak Uygulama Usul ve Esasları Genelgesinde
belirtilen diğer yurt dışı belgeler, ödeme tarihinden itibaren en geç 6 ay (Tebliğ 16. Maddede
belirtilen Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetleri için bu süre 18 aydır) içerisinde şirket tarafından
Ticaret Müşavirliği/Ataşeliği’ne,
www.dogaka.gov.tr
Yurt içi ödeme belgeleri ile ödemeye ilişkin olarak Uygulama Usul ve Esasları Genelgesinde
belirtilen diğer yurt içi belgeler, ödeme tarihinden itibaren en geç 6 ay (Tebliğ 16. Maddede
belirtilen Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetleri için bu süre 18 aydır) içerisinde şirket tarafından
üyesi olduğu İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğine (İBGS) ibraz edilmelidir.
42
Türkiye’deki ana şirket doğrudan birim açabileceği gibi yurt dışında faaliyet gösteren şirketi
veya şubeleri de birim açabilir. Bu durumda yurt dışındaki şirket ile Türkiye’deki ana şirket
arasında organik bağın olması gerekir.
Destek ödemesi yurt dışı ortaklık oranına göre hesaplanır.
Yurt dışı şirketin, Türkiye’deki ana şirketin kuruluş tarihinden sonra açılması gerekir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.8.1. Birim Kira Giderlerinin Desteklenmesi
İşbirliği Kuruluşlarının kiralayacakları yurt dışı birimlerin kira giderleri de desteklenir.
Desteklerden yararlanan birimlerde, Türkiye’de üretilen ürünlerin pazarlanması gerekir.
Sınai ve ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet
gösteren şirket veya şubeleri ile İşbirliği Kuruluşları tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira
giderleri;
Açılan birimin mağaza olması halinde % 60 oranında ve yıllık en fazla 120.000 ABD dolarına
kadar,
Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 60 oranında ve yıllık en
fazla 100.000 ABD dolarına kadar,
Ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet gösteren
şirket veya şubeleri tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira giderleri;
Açılan birimin mağaza olması halinde % 50 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD dolarına
kadar,
Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 50 oranında ve yıllık en
fazla 75.000 ABD dolarına kadar,
Türkiye’deki ana şirket ile yurt dışındaki şirket arasında organik bağı gösteren şartlar:
Şirketin tüzel kişilik olarak yurt dışındaki şirkete ortak olması,
Şirketin tüm ortaklarının yurt dışındaki şirkete ortak olması, şirketin, en az % 51›ine sahip
ortak veya ortaklarının, şirket adına yurt dışında şirket açmak için yetkilendirilmesi
koşuluyla, yurt dışında açılan şirkete ortak olması,
43
www.dogaka.gov.tr
Şirketin halka açık olması halinde; halka açıklık oranı düştükten sonra şirketin %51›ine sahip
ortak ya da ortakların şirket adına yurt dışında şirket veya birim açmak için yetkilendirilmesi
koşuluyla, yurt dışında açılan şirkete ortak olması.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.8.2. Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Şirketler ve İşbirliği Kuruluşlarınca yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilen görsel ve yazılı
tanıtım, sponsorluk, yurt dışı birimlerinin internet sayfasına ilişkin tasarım, reklâm panoları,
yabancı dilde hazırlanmış firma katalogları, broşürler, eşantiyon ve tanıtım malzemeleri, elektronik ortamda tanıtım sitelerine verilen reklâm giderleri desteklenir.
Yurt dışında gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri; % 60 oranında ve her bir
ülke için yıllık en fazla 150.000 ABD dolarına kadar desteklenir.
Desteklenen yurt dışı birimi bulunmayan ancak yurt içi ve tanıtım yapacağı ülkede marka tescil belgesine sahip şirketlerce, Türkiye’de üretilen ürünlerle ilgili olarak yurt dışında gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri, % 60 oranında ve yıllık en fazla 250.000
ABD dolarına kadar desteklenir.
2.1.8.3. Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Şirketlerin yurt içi marka tescil belgesine sahip oldukları markalarının yurt dışında tescili ve
korunmasına ilişkin giderleri, % 50 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD dolarına kadar
desteklenir.
Sektörel bazda Bakanlıkça belirlenen hedef ve öncelikli ülkelere yönelik olması durumunda
destek oranı 10 (on) baz puan artırılır.
Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı kapsamında coğrafi olarak kişi başına
düşen milli geliri Türkiye ortalamasının % 75’inin altında kalan ve 12 Düzey II bölgesinde
merkezi bulunan şirketler ve İşbirliği Kuruluşlarınca gerçekleştirilmesi durumunda destek oranı 20 baz puana kadar artırılabilir.
2.1.9. Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2012/3 Sayılı Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet
Yardımları Hakkında Tebliğ”
www.dogaka.gov.tr
Uygulamacı Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
Destek Amacı
Bu destekle, Ekonomi Bakanlığı tarafından hedef pazar olarak belirlenen ülkelerde müteahhitlik
sektörüne yönelik mal ve hizmet ihracatının artırılması amacıyla teknik müşavirlik şirketleri,
müteahhitlik şirketleri ve işbirliği kuruluşlarınca yurt içi ve yurt dışında gerçekleştirilen bazı
faaliyetlere ilişkin harcamaların Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanması
amaçlanmaktadır.
44
Desteklenen Faaliyetler
Yurtdışı Ofis Desteği (Yurtdışı Ofis Kira Giderlerinin Desteklenmesi, Yurtdışı Ofis
Personel Giderlerinin Desteklenmesi, Yurtdışı Ofis Danışmanlık Giderleri)
Reklam, Tanıtım ve Pazarlama Desteği
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Desteğin Kapsamı
Teknik müşavirlik şirketleri, müteahhitlik şirketleri ve işbirliği kuruluşlarına verilen
destekleri kapsar.
Pazar Araştırması Desteği
Fuar Desteği (Milli Katılım Organizatörünün Yetkilendirilmesi, Milli Katılım Giderlerinin Desteklenmesi, Bireysel Katılım Giderlerinin Desteklenmesi)
Seminer, Konferans Desteği
Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Desteği
Yurt İçi Eğitim Desteği
Teknoloji ve Yurt Dışı Eğitim Desteği
Sektörel Araştırma Desteği
Fizibilite Etüdü ve Nazım (Master) Plan Hazırlanması Desteği
Sözleşme Desteği
Söz konusu desteklenen faaliyetlerin ayrıntılarının yer aldığı “2012/3 Sayılı Teknik Müşavirlik
Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları Hakkında Tebliği” için;
http://www.ekonomi.gov.tr/upload/5BF9C1D6-B247-F438-7EE9E487FA5CA9CD/2012-3%20
Tebliğ%20-%20Resmi%20Gazete.pdf web adresi ziyaret edilebilir.
www.dogaka.gov.tr
45
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.10. Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının
Yerleştirilmesi ve Turquality®›nin Desteklenmesi
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk
Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ”
Destek Amacı
İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri, Üretici Birliklerinin, sektörlerinin yurtdışında tanıtımı
amacıyla gerçekleştirecekleri harcamalara ilişkin giderler, Türkiye›de ticari ve/veya sınai faaliyette
bulunan şirketlerin ürünlerinin markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri faaliyetlere ilişkin
giderler ile İhracatçı Birliklerinin TURQUALITY® Programı kapsamında firmalara yurt içinde ve
yurt dışında markalaşma sürecinde vereceği desteklere ilişkin harcamalar, Türk markalarının pazara
giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü faaliyet ve organizasyonlara ilişkin giderler
ile olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurt içinde ve yurt dışında
gerçekleştireceği her türlü harcamaların desteklenmesidir.
Destek Kapsamı
Firmalar markalaşma faaliyetlerini içeren bir Stratejik İş Planı ile doğrudan Ekonomi Bakanlığı’na
müracaat edeceklerdir. “Turquality” ibaresinin kullandırılması hususunda ise Bakanlık denetim/
danışmanlık firmalarının raporlarını talep edebilir.
Destek Süresi
Dış Ticaret Sermaye Şirketi (DTSŞ) , Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) ve şirketler, kira ve/veya
hizmet giderleri desteğinden her bir birim için en fazla üç yıl süresince yararlanabilir. Söz konusu
destekten şirketler 7 adet yurtdışı birimi, DTSŞ ve SDŞ’ler 15 adet yurtdışı birimi için başvuruda
bulunabilirler.
Kimler Başvurabilir?
İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernek/Birlikleri, Türkiye›de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan
şirketler
Destek Miktarı ve Oranı
Üretici Dernekleri ve Üretici Birlikleri %50 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD doları
İhracatçı Birlikleri %80 oranında ve yıllık en fazla 250.000 ABD doları
www.dogaka.gov.tr
Firmaların marka destek ve TURQUALITY® programları kapsamında farklı kalemler için
(aşağıda belirtilen) farklı miktarlarda gerçekleştirdikleri harcamaları % 50 oranında desteklenmektedir.
Destek Süresi
Dört yıl (Marka Destek Programı kapsamındaki firmalar) Beş yıl (Turquality Destek Programı
kapsamındaki firmalar)
46
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Başvuru Süresi
6 ay
Yurtdışında Onay Yeri
Ticaret Müşavirlikleri/Ataşeliği/Konsolosluklar
Uygulamacı Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
2.1.10.1. İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri/Birliklerinin Desteklenmesi
Birliklerin, iştigal sahasına giren ürünlerinin yurtdışı pazarlarda markalaşması amacıyla
gerçekleştirecekleri tanıtım, reklam ve pazarlama (görsel ve yazılı tanıtım, show, defile, ülke
imaj kampanyası, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, stratejik danışmanlık
giderleri vb.) faaliyetlerine ilişkin harcamaları, %80 oranında ve yıllık en fazla 250.000 ABD
doları,
Üretici Dernekleri ve Üretici Birliklerinin, ilgili oldukları üretim alanında yer alan ürünlerinin
yurtdışı pazarlarda markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri görsel ve yazılı tanıtım, show,
defile, ülke imaj kampanyası, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, stratejik
danışmanlık gibi tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin harcamaları, %50 oranında
ve yıllık en fazla 100.000 ABD doları desteklenir.
www.dogaka.gov.tr
47
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.10.2. Marka Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi
Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile destek kapsamına
alınan markalarının tescili ve korunmasına ilişkin olarak gerçekleştirecekleri giderleri, %50
oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD doları,
Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alınan
markaları ile ilgili olarak gerçekleştirecekleri tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine
(görsel ve yazılı tanıtım, show, defile, ülke imaj kampanyası, showroomdaki ürün tanıtımı,
pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, zincir marketlerin raflarına girebilmek
için bir defaya mahsus ödenen listeleme bedeli, periyodik mağaza dergilerinde yer alma,
stratejik danışmanlık giderleri vb.) ilişkin harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla 300.000
ABD doları,
Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alınan
markaları ile ilgili olarak;
Açtıkları ve/veya açacakları yurtdışı birime (satış sonrası servis hizmeti vermek üzere açılan
birimler dahil) ilişkin brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, komisyon, hizmet, anılan birimlerin
kiralanmasına yönelik hukuki danışmanlık giderleri ile söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli,
Bakanlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla 500.000 ABD
doları,
Mağaza\lokanta\kafe açılması amacıyla gerçekleştirecekleri uygun mahal araştırmasına yönelik
danışmanlık ve yerel vergi, resim harçlar ile açtıkları ve/veya açacakları mağaza\lokanta\kafelere
ilişkin konsept mimari çalışmaları ve dekorasyon giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla 400.000
ABD doları,
Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde faaliyet gösteren ve
farklı markaların kendilerine ait reyonlarda satıldığı büyük mağazalarda veya gıda ürünleri
için marketlerde sadece destek kapsamına alınan markalı ürünlerinin satılması amacıyla
kiraladıkları ve/veya kiralayacakları reyon, gondol, köşe (corner), dekorasyonlu köşe (shop
in shop), kiosk, stand (floor display) vb. tahsis edilmiş satış alanlarına ilişkin brüt kira ile
buna ilişkin vergi/resim/harç, komisyon, hizmet harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla
200.000 ABD doları,
www.dogaka.gov.tr
Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alınan
markalı ürünlerinin satışı amacıyla açtıkları ve/veya açacakları showroomlar ve/veya farklı
markaların satıldığı showroomlarda yeralan ürünlerine ilişkin ödeyecekleri dekorasyon, brüt
kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç ve/veya komisyon harcamaları, %50 oranında ve yıllık
en fazla 200.000 ABD doları,
Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza/
lokanta/kafe açılışı ve işletilmesini teminen gerçekleştirilen; kalite, hijyen, çevre belgeleri ile
insan can, mal emniyeti, ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin danışmanlık dahil her türlü
giderleri, %50 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD doları,
48
Dekorasyon harcamaları, mağaza başına %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları,
Kira giderleri mağaza başına %50 oranında, en fazla iki yıl süresince ve azami 100.000 ABD doları,
Kurumsal kimlik oluşturulması, stratejik şirket yapılandırılması, kalite kontrol sistemi
oluşturulması, moda ve trendler, gastronomi, ürün ve ambalaj tasarımı, stratejik pazarlama,
perakende operasyonlar, şirket kuruluşu, mağaza açılması ve işletilmesi, uluslararası ihracat
ve hukuk, risk yönetimi, uluslararası pazarlarda rekabet avantajını artırıcı diğer her türlü iş
yönetimi kapsamında satın alacakları danışmanlık giderleri ile Bilgisayarlı Tasarım (CAD),
Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM), Müşteri İlişkileri
Yönetimi (CRM), Kurumsal Performans Yönetimi (EPM), Perakende Yönetimi vb. bilgi
yönetimi kapsamında satın alacakları veya kiralayacakları yazılım ürünlerinin lisansları ve
bunların yıllık bakım-güncelleme bedelleri ile yazılımların devreye alınması, iyileştirilmesi
ve idamesi için yapacakları danışmanlık, eğitim ve dış kaynak kullanımı harcamaları, %50
oranında ve yıllık en fazla 500.000 ABD doları,
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek kapsamına alınan markaları ile ilgili olarak franchise vermeleri halinde, franchising
sistemi ile yurt dışında açılacak ve faaliyete geçirilecek yıllık en fazla 10 mağazaya ilişkin;
Destek kapsamına alınan markalı ürünleriyle ilgili, destek kapsamındaki şirket veya harcama
yetkisi verilen şirket tarafından istihdam edilen moda/endüstriyel ürün tasarımcısı, aşçı/şef
giderleri, %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları,
Şirketlerin bu maddenin birinci fıkrasının (c) (ç) ve (d) bentleri çerçevesinde açtıkları
birimlerinin kirasının ciroya (depo için kullanılan palet miktarına) bağlı olması durumunda;
Bakanlık tarafından uygun görülen temel kira tutarı [temel kira uygulamasının bulunmadığı
birimlerde, yalnızca cironun yüzdesinden oluşan (depo için kullanılan palet miktarına göre
hesaplanan) ve Bakanlık tarafından incelenen ilk kira tutarı, temel kira kabul edilir] ile söz
konusu temel kira tutarının %50‟sine kadar olan ciro kirası, ilgili bentlerde belirtilen limitler
dâhilinde desteklenir.
2.1.10.3. TURQUALITY® Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi
TURQUALITY® Komitesi tarafından TURQUALITY® destek programı kapsamına alınan şirketlerin;
Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile TURQUALITY®
Sertifikasını haiz markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri,
49
www.dogaka.gov.tr
Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza/
lokanta/kafe açılışı ve işletilmesini teminen gerçekleştirilen; kalite, hijyen, çevre belgeleri ile
insan can, mal emniyeti, ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin danışmanlık dahil her türlü
giderleri,
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
TURQUALITY® Sertifikasını haiz markalı ürünleriyle ilgili, destek kapsamındaki şirket veya
harcama yetkisi verilen şirket tarafından istihdam edilen moda/endüstriyel ürün tasarımcısı,
aşçı/şef giderleri,
TURQUALITY® Sertifikasını haiz markalı ürünleriyle ilgili olarak Stratejik İş Planlarında hedef
pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde gerçekleştirilen reklam, tanıtım, basın-halkla ilişkiler,
sponsorluk, web sitesi tasarımı, pazar araştırması, zincir marketlerin raflarına girebilmek için
bir defaya mahsus ödenen listeleme bedeli, periyodik mağaza dergilerinde yer alma, doğrudan
pazarlama (direct mailing) gibi alternatif pazarlama faaliyetleri ile çağrı merkezi (call center)
hizmeti satın alınmasına yönelik giderleri,
TURQUALITY® Sertifikasını haiz markalı ürünleriyle ilgili olarak Stratejik İş Planlarında
hedef pazarlar olarak belirtilen ülkelerde açtıkları/açacakları;
Mağazalara/lokantalara/kafelere ilişkin uygun mahal araştırmasına yönelik danışmanlık, konsept
mimari çalışmaları, dekorasyon, brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, komisyon, hizmet
harcamaları, mağaza/lokanta/kafe kiralanmasıyla ilgili hukuki danışmanlık ve belediye giderleri ile
söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli, Bakanlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri,
Ofis, depo, showroom, satış sonrası servis vb. yurtdışı birimlerine yönelik brüt kira ile buna ilişkin
vergi/resim/harç, dekorasyon (yalnızca showroom için), komisyon giderleri, söz konusu birimlerin
işletilmesi için gerekli Bakanlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri, farklı markaların
satıldığı showroom/büyük mağaza (department store), hipermarketlerde kiraladıkları reyon, gondol,
köşe (corner), dekorasyonlu köşe (shop in shop), kiosk, stand (floor display) vb. tahsis edilmiş satış
alanlarına ilişkin kira, dekorasyon, hizmet ve/veya komisyon harcamaları,
Franchise vermeleri halinde, franchising sistemi ile yurt dışında açılacak ve faaliyete geçirilecek
mağazalara ilişkin dekorasyon ve kira giderleri,
www.dogaka.gov.tr
Şirketlerin bu maddenin birinci fıkarasının (d) bendinin (1) ve (2)‟nci alt bentleri çerçevesinde açtıkları
birimlerin kirasının ciroya (depo için kullanılan palet miktarına) bağlı olması durumunda; Bakanlıklık
tarafından uygun görülen temel kira tutarı [temel kira uygulamasının bulunmadığı birimlerde, yalnızca
cironun yüzdesinden oluşan (depo için kullanılan palet miktarına göre hesaplanan) ve Bakanlık
tarafından incelenen ilk kira tutarı, temel kira kabul edilir] ile söz konusu temel kira tutarının %50‟sine
kadar olan ciro kirası,
Kurumsal kimlik oluşturulması, stratejik şirket yapılandırılması, kalite kontrol sistemi
oluşturulması, moda ve trendler, gastronomi, ürün ve ambalaj tasarımı, stratejik pazarlama,
perakende operasyonlar, şirket kuruluşu, mağaza açılması ve işletilmesi, uluslararası ihracat ve
hukuk, risk yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), bilgi-işlem gibi uluslararası pazarlarda
rekabet avantajını artırıcı diğer her türlü iş yönetimi kapsamında satın alacakları danışmanlık
giderleri, Bilgisayarlı Tasarım (CAD), Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), Tedarik Zinciri
Yönetimi (SCM), Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), Kurumsal Performans Yönetimi (EPM),
Perakende Yönetimi vb. bilgi yönetimi kapsamında satın alacakları veya kiralayacakları
yazılım ürünlerinin lisansları ve bunların yıllık bakım-güncelleme bedelleri ile yazılımların
devreye alınması, iyileştirilmesi ve idamesi için yapacakları danışmanlık, eğitim ve dış kaynak
kullanımı harcamaları %50 oranında desteklenir.
50
Birliklerin TURQUALITY® Programının yürütülmesi konusunda;
Marka/TURQUALITY® destek programı kapsamına alınacak/alınan şirketlerin iş yönetimi
kalitesi, operasyonel mükemmellik düzeyi ve markalaşma potansiyellerinin belirlenmesi,
performanslarının izlenmesi, program ve program kapsamındaki faaliyet ve işlemleri ile
harcama belgelerinin içeriği, doğruluğu, rayicine uygunluğu vb. hususlar ile TURQUALITY®
Programı kapsamında yapılan faaliyetlerle ilgili gerçekleştireceği her türlü denetim ve
danışmanlık giderleri,
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.10.4. TURQUALITY® Programının Desteklenmesi
 Marka/TURQUALITY® destek programı kapsamına alınan şirketlere yönelik
olarak ürün ve üretim süreçlerinin iyileştirilmesi, operasyonel mükemmellik, stratejik
konumlandırma-planlama, pazar haberdarlığı, pazarlama, markalaşma, perakendecilik, halkla
ilişkiler, iletişim, reklam, vb konularda gerçekleştireceği eğitim, seminer, rehberlik, danışmanlık
vb. faaliyetlerine ilişkin giderleri,
TURQUALITY® Programının pazara giriş ve iletişim stratejisi kapsamında olumlu Türk
malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurtiçi ve yurtdışında gerçekleştireceği
her türlü halkla ilişkiler faaliyetleri (PR), Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına
yönelik gerçekleştireceği her türlü organizasyonlara ilişkin giderler ile pazar istihbaratı, pazar
haberdarlığı, ulusal ve uluslararası iş ilişkileri ağı (networking), sponsorluk vb. giderleri,
TURQUALITY® Programın kurumsallaştırılması ve TURQUALITY® Sekretaryasına yönelik
giderleri ile eleman istihdamı ve eğitimine ilişkin harcamaları,
TURQUALITY® Programının stratejisinin güncellenmesi, yenilenmesi, geliştirilmesi,
uygulanması ve program kapsamında yapılacak stratejik çalışmalara ilişkin harcamaları ile bu
konularda gerçek ya da tüzel kişilerden satın alacağı danışmanlık giderleri, yıllık en fazla 35
milyon ABD doları ve %100 oranında desteklenir.
www.dogaka.gov.tr
51
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.11. Tasarım Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı:
Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2008/2 Sayılı Tasarım Desteği Hakkında Tebliğ”
Destek Amacı
Türkiye’de tasarım kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılmasını teminen tasarımcı kurum ve
kuruluşların gerçekleştireceği tanıtım, reklam, pazarlama, istihdam, danışmanlık harcamaları ile yurt
dışında açacakları birimlere ilişkin giderlerinin desteklenmesidir.
Kimler Başvurabilir?
Tasarımcı Şirketleri, Tasarım Ofisleri ile Birlikler, Tasarım Dernekleri-Birlikleri
Destek Süresi
En fazla 4 yıl
Yetkili Kuruluş
Ekonomi Bakanlığı
Uygulamacı Kuruluş
İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği
www.dogaka.gov.tr
Desteklenecek Harcamalar
I.Tasarımcı Şirketlerinin Desteklenmesi (Yurt dışına yönelik reklam,
tanıtım, pazarlama vb. faaliyetleri)
Yurt Dışında Açacakları Birimlerinin;
Demirbaş, dekorasyon giderleri
Brüt kira giderleri ve kiralanma giderleri
Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarı tesciline ilişkin harcamaları ile
markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri
İstihdam edilen tasarımcıların brüt maaş giderleri
Kurumsal kimlik ile ilgili harcamaları
II.Tasarım Ofislerinin Desteklenmesi
Yurt dışındaki reklam, tanıtım, pazarlama vb. faaliyetlerine
Yurt Dışında Açacakları Birimlerinin;
Demirbaş, dekorasyon giderleri
Brüt kira giderleri ve kiralanma giderleri
Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile
markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri
İstihdam edilen tasarımcıların brüt maaş giderleri
Kurumsal kimlik ile ilgili harcamaları
III.Birlikler, Tasarım Dernek-Birliklerinin Desteklenmesi
Birlikler, tasarım dernek-birliklerinin, tasarım kültürüne ilişkin harcamaları
52
Destek
Oranı
Azami
Destek ($)
%50
300.000
%50
%50
100.000
200.000
%50
50.000
%50
%50
150.000
200.000
%50
150.000
%50
%50
50.000
100.000
%50
50.000
%50
%50
200.000
100.000
%50
300.000
Desteğin Yasal Dayanağı
Para- Kredi Koordinasyon Kurulu’nun 24/12/2010 Tarih ve 27795 Sayılı Resmi Gazete’de
Yayımlanan Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımlarına İlişkin 2010/10 Sayılı Tebliği
Destek Amacı
Bazı tarım ürünlerinin ihracatının desteklenmesidir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.12. Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları
Kimler Yararlanabilir?
Tarım ürünleri ihracatçıları
Sağlanan Destek
İhraç edilen ürünlerin ihracat miktar ve değerleri göz önüne alınarak hesaplanan tutarların,
ihracatçıların kamu kuruluşlarına yapmış oldukları vergi, SSK primi, haberleşme ve enerji
giderlerinden mahsup edilmesidir.
Desteklenen Tarım Ürünleri
(Yalnızca tebliğde yer alan GTİP numaraları ile tanımlanan ürün çeşitleri için geçerlidir.)
www.dogaka.gov.tr
53
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2010/10 SAYILI TEBLİĞ KAPSAMINDAKİ MALLAR LİSTESİ
Sıra
No
Madde Adı
Armonize GTİP
İhracat İade
Miktarı
Miktar
Barajı
Azami
Ödeme
Oranı
1
Buket yapmaya elverişli veya süs amacına
0603.11,12,13,14,19
uygun cinsten çiçekler ve tomurcuklar
205 $/Ton
40%
10%
2
Sebzeler (pişirilmemiş, buharda veya suda 07.10.
kaynatılarak pişirilmiş) (dondurulmuş)
(0710.10 hariç)
79 $/Ton
45%
12%
3
Kurutulmuş sebzeler (bütün halde,
kesilmiş, dilimlenmiş, kırılmış veya toz
halinde, fakat başka şekilde
hazırlanmamış)
07.12.
370 $/Ton
40%
10%
4
Meyveler ve sert çekirdekli meyveler
(pişirilmemiş, buharda veya suda
kaynatılarak pişirilmiş, dondurulmuş )
08.11.
78 $/Ton
45%
8%
(2008.11; 2008.19.11; 2008.19.13. 75 $/Ton
00.11;2008.19.19.00.14,39,49;
2008.19.91,99; 2008.19.93.00.11;2
008.19.95.00.14,39,49; hariç)
100%
8%
0409.00
20.01, 20.02, 20.03,
20.04, 20.05, 20.06,
20.08
5
Dondurulmuş meyve ve sebze ile meyve
ve sebze işleme sanayiine dayalı gıda
maddeleri
6
Bal
65 $/Ton
% 32
%5
7
Reçel, jöle, marmelat, meyve veya sert 20.07 ( 2007.99.20; 2007.99.97.00.18
63 $/Ton
kabuklu meyve püreleri veya pastları
hariç)
% 35
%5
8
Meyve suları ve sebze suları, meyve
20.09
nektarları
150 $/Ton
% 15
% 12
9
Zeytinyağı
15.09;1516.20.91.00.14;
1516.20.98.00.11
40 $/Ton
% 100
%2
10
Hazırlanmış veya konserve edilmiş
balıklar
16.04
250 $/Ton
% 100
%5
% 41
% 15
15 $/1000
Adet
% 65
% 10
www.dogaka.gov.tr
02.07
(0207.13.91,99;0207.14.91,99;
0207.26.91,99; 0207.27.91,99;
186 $/Ton
0207.43;0207.44.91,99;
0207.45.93,95,99; 0207.53; 0207.5
4.91,99;0207.55.93,95,99;0207.60.
91,99 hariç)
11
Kümes hayvanları etleri (sakatatlar hariç)
12
Yumurta
13
Kümes hayvanları etinden, sakatatından
yapılmış sosisler ve benzeri ürünler ile 1601.00.99;
kümes hayvanları etinden hazırlanmış 1602.31,32
veya konserve edilmiş ürünler
250 $/Ton
% 50
%10
14
Çikolata ve kakao içeren gıda
müstahzarları
18.06
119 $/Ton
% 48
%6
15
Bisküviler, gofretler, kekler
1905.31,32; 1905.90.45;
1905.90.60.00.14
119 $/Ton
% 18
%8
16
Makarnalar
19.02
66 $/Ton
% 32
% 10
0407.00
54
Desteğin Yasal Dayanağı
Para- Kredi Koordinasyon Kurulu’nun Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi
Hakkında 2012/4 Sayılı Tebliği
Destek Amacı
Türkiye’nin döviz kazandırıcı hizmet gelirlerinin artırılması ve hizmet sektörlerinin uluslararası
rekabet gücünün geliştirilmesi için Türkiye’de yerleşik yararlanıcıların gerçekleştirdikleri faaliyetlere
ilişkin giderlerin belirli bir kısmının Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanmasıdır.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.13. Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi
Kimler Yararlanabilir?
Türkiye ve/veya serbest bölgelerde yerleşik olup döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinde faaliyet
gösteren; sağlık turizmi şirketleri, sağlık kuruluşları, bilişim şirketleri, teknokentler, film dağıtımcısı
ve/veya yapımcısı şirketler, eğitim kurumları ve söz konusu sektörlerdeki işbirliği kuruluşları
programın yararlanıcısıdır.
2.1.13.1. Sağlık Turizmi Sektörüne Yönelik Destekler
Pazara Giriş Desteği
Sağlık kuruluşları, sağlık turizmi şirketleri veya işbirliği kuruluşlarının sektör, ülke, uluslararası mevzuat veya yatırım konularında satın alacakları veya hazırlatacakları raporlara ilişkin
giderler; sağlık turizmi şirketleri ve sağlık kuruluşları için %60 oranında ve yıllık toplam en
fazla 100.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık toplam
en fazla 300.000 ABD doları tutarında karşılanır. Satın alınacak raporlar yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olmalıdır. Desteğe konu raporun içeriği ve raporu hazırlayan kuruluşa
ilişkin, Bakanlıktan ön onay alınmalıdır.
Bakanlığın belirlediği hedef ülkelerden sağlık kuruluşları tarafından Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına getirilen hastaların uçuş giderleri %50 oranında ve toplam tedavi masraflarının
%20’sini geçmemek üzere hasta başına en fazla 1.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Yurt Dışı Tanıtım Desteği
Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım
programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve
organizasyon giderleri; sağlık kuruluşları veya sağlık turizmi şirketleri için %50 oranında ve yıllık
toplam en fazla 300.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık
toplam en fazla 500.000 ABD doları tutarında karşılanır. (Sağlık kuruluşları, sağlık turizmi şirketleri
ve işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar, kongre veya konferanslara ilişkin katılım
maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla 15.000 ABD doları tutarında karşılanır.)
55
www.dogaka.gov.tr
İnternet Tanıtımı Desteği: Sağlık kuruluşları, sağlık turizmi şirketleri ve işbirliği kuruluşlarının arama
motorlarında yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere reklam ve tanıtım giderleri;
%50 oranında ve sağlık kuruluşu, sağlık turizmi şirketi veya işbirliği kuruluşu başına yıllık en fazla
100.000 ABD doları tutarında karşılanır.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Yurt Dışı Birim Desteği
Sağlık kuruluşlarının, sağlık turizmi şirketlerinin veya işbirliği kuruluşlarının doğrudan veya yurt
dışında faaliyet gösteren şirketleri ya da şubeleri aracılığıyla açtıkları birimlerin kira giderleri 4 yıl
süresince karşılanır. Bu madde kapsamında; sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi şirketleri her bir birim
başına %60 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları her birim
başına %70 oranında ve yıllık 300.000 ABD doları tutarında desteklenir. Bir sağlık kuruluşu, sağlık
turizmi şirketi veya işbirliği kuruluşu yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 birim için yararlanabilir.
Belgelendirme Desteği:
Sağlık kuruluşlarının uluslararası teknik mevzuata uyum sağlamak veya yurt dışı pazarlara girmek
amacıyla aldıkları belge, sertifika veya akreditasyona ilişkin alım, yenileme ve danışmanlık giderleri;
her bir belge, sertifika veya akreditasyon türü için %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları
tutarında karşılanır.
Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Destekleri:
Bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında; her bir katılımcının ulaşım ve konaklama
giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri %70
oranında ve program başına en fazla 150.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Danışmanlık Desteği:
Turizmi şirketleri veya sağlık kuruluşlarının Bakanlığın ön onay verdiği konularda satın aldıkları
danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderler %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları
tutarında karşılanır.
2.1.13.2. Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler
Pazara giriş desteği
Bilişim şirketlerinin veya işbirliği kuruluşlarının sektör, ülke, uluslararası mevzuat ya da yatırımla ilgili konularda satın alacakları veya hazırlatacakları raporlara ilişkin giderler; bilişim
şirketleri için %60 oranında ve yıllık toplam en fazla 100.000 ABD doları tutarında, işbirliği
kuruluşları için %70 oranında ve yıllık toplam en fazla 300.000 ABD doları tutarında karşılanır. Bu madde uyarınca satın alınacak raporlar yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olmalıdır.
Bilgisayar oyunlarının yurt dışında pazarlanmasına yönelik pazara giriş giderleri bir bilgisayar
oyunu için 1 kez olmak üzere %50 oranında ve en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Bilişim şirketlerinin tablet bilgisayarlar, cep telefonları veya mobil cihazlarda kullanılmak üzere üretilen bilgisayar uygulamalarının (aplikasyonlarının), yurt dışı satışına yönelik olarak
yaptıkları komisyon giderleri; uygulama başına %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları
tutarında karşılanır.
Uluslararası tüketiciye yönelik olan ve yabancı dilde üretilen uygulamalar desteklenebilir.
www.dogaka.gov.tr
Yurt Dışı Tanıtım Desteği
Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım
programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve
organizasyon giderleri; bilişim şirketleri için %50 oranında ve yıllık toplam en fazla 300.000 ABD
doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık toplam en fazla 500.000 ABD doları
tutarında karşılanır. (Bilişim şirketleri ve işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar, kongre
ve konferanslara ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla 15.000 ABD
doları tutarında karşılanır.)
56
Yurt Dışı Birim Desteği
Bilişim şirketleri veya işbirliği kuruluşlarının doğrudan veya yurt dışında faaliyet gösteren şirketleri
ya da şubeleri aracılığıyla açtıkları birimlerin kira giderleri 4 yıl süresince karşılanır. Bu madde
kapsamında; bilişim şirketleri her bir birim başına %60 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD
doları tutarında, işbirliği kuruluşları her bir birim başına %70 oranında ve yıllık en fazla 300.000
ABD doları tutarında desteklenir. Bu madde kapsamında bir bilişim şirketi veya işbirliği kuruluşu
yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 birim için yararlanabilir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
İnternet Tanıtımı Desteği: Bilişim şirketleri veya işbirliği kuruluşlarının arama motorlarında
yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere, reklam ve tanıtım giderleri; %50 oranında ve
bilişim şirketi veya işbirliği kuruluşu başına yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Teknokentlerin yurt dışında açtıkları her bir bilişim merkezinin veya irtibat ofisinin kira gideri %80
oranında, her bir birimde çalışan en fazla 2 (iki) personelin yıllık brüt ücretleri %50 oranında
karşılanır. Kira ve personel gideri bir birim için toplamda yıllık en fazla 600.000 ABD doları
tutarında karşılanır.
Belgelendirme Desteği
Bilişim şirketlerinin uluslararası teknik mevzuata uyum sağlamak veya yurt dışı pazarlara girmek
amacıyla aldıkları belge, sertifika veya akreditasyon satın alma, yenileme ve danışmanlık giderleri
her bir belge, sertifika veya akreditasyon türü için %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları
tutarında karşılanır.
Ticaret ve Alım Heyeti Destekleri
Bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında her bir katılımcının ulaşım ve konaklama
giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri; %70
oranında ve program başına en fazla 150.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Danışmanlık Desteği
Bilişim şirketlerinin Bakanlığın ön onay verdiği konularda satın aldıkları danışmanlık hizmeti
giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında karşılanır. Bir bilişim şirketi
danışmanlık desteğinden bir kez yararlanabilir.
www.dogaka.gov.tr
57
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.13.3. Film Sektörüne Yönelik Destekler
Pazara Giriş Desteği
Bir filmin yurt dışında pazarlanmasına yönelik pazara giriş giderleri bir film için en fazla 5 (beş) kez,
%50 oranında ve başvuru başına en fazla 100.000 ABD Doları tutarında karşılanır. Karşılanacak
pazara giriş giderine ilişkin tutar, ilgili filmin pazarlama faaliyeti sonucunda yurt dışına satış
faturasında belirtilen tutarın %50’sini geçemez. Pazara giriş giderlerinin bir sözleşme uyarınca yurt
dışındaki satış acentesi tarafından yapılarak Türkiye’de yerleşik film yapımcısı veya dağıtımcısı
şirkete fatura edilmesi halinde de söz konusu giderler aynı oran ve tutarda karşılanır.
Bu madde kapsamındaki destek, desteklenecek film yurt dışında gösterime girdikten veya satışa
sunulduktan sonra verilir.
Yurt Dışı Tanıtım Desteği
Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans, festival ya da film marketi
ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam,
tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; film dağıtımcısı veya yapımcısı şirketler için
%50 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında
ve yıllık en fazla 500.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Film dağıtımcısı veya yapımcısı şirketler ya da işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar,
kongre, konferans, festival veya film marketlerine ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70
oranında ve en fazla 15.000 ABD doları tutarında karşılanır. Bu madde uyarınca bir film dağıtımcısı
veya yapımcısı şirket ya da işbirliği kuruluşu bir takvim yılı içerisinde en fazla 10 kez destek alabilir.
İnternet Tanıtımı Desteği: Film dağıtımcısı veya yapımcısı şirketler ya da işbirliği kuruluşlarının
arama motorlarında yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere reklam ve tanıtım
giderleri; %50 oranında ve film dağıtımcısı veya yapımcısı şirket ya da işbirliği kuruluşu başına
yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Reklam: Yurt dışına yönelik pazara giriş çalışmaları çerçevesinde şirketler ile işbirliği kuruluşlarının
bir filmin içeriğinde yaptırdıkları reklam giderleri; şirketler için %50, işbirliği kuruluşları için %70
oranında olmak üzere film başına en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır. Desteklenecek
reklamlar; marka, logo, imaj veya reklam filmi şeklinde olabilir. Film içeriğinde imaj
konumlandırma şeklinde yaptırılan reklam giderleri de karşılanır.
Ticaret ve Alım Heyeti Destekleri
Bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında her bir katılımcının ulaşım ve konaklama
giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri; %70
oranında ve program başına en fazla 150.000 ABD doları tutarında karşılanır.
www.dogaka.gov.tr
2.1.13.4. Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler
Pazar Giriş Desteği
Eğitim kurumlarının ve işbirliği kuruluşlarının sektör, ülke, uluslararası mevzuat veya yatırım ile
ilgili konularda satın alacakları ya da hazırlatacakları raporlara ilişkin giderler; eğitim kurumları için
%60 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında
ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında karşılanır.
58
Yurt Dışı Tanıtım Desteği
Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım
programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve
organizasyon giderleri; eğitim kurumları için %50 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında,
işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık en fazla 500.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Destekler devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 150.000 ABD doları
tutarında uygulanır.
Eğitim kurumları ve işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar, kongre ve konferanslara
ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla 15.000 ABD doları tutarında
karşılanır.
Destek, devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 15.000 ABD doları
tutarında uygulanır. Bir eğitim kurumu veya işbirliği kuruluşu bir takvim yılı içerisinde en fazla 10
(on) kez destek alabilir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Verilen destekler, devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 60.000 ABD
Doları tutarında uygulanır.
Satın alınacak raporlar yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 (iki) yıllık olmalıdır.
Yararlanıcılar yıllık en fazla toplam 600.000 ABD doları tutarında desteklenir.
İnternet Tanıtımı Desteği: Eğitim kurumları veya işbirliği kuruluşlarının arama motorlarında
yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere reklam ve tanıtım giderleri; %50 oranında ve
eğitim kurumu veya işbirliği kuruluşu başına yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır.
Uygulanacak destek, Devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD
doları tutarında uygulanır.
Yurt Dışı Birim Desteği
Eğitim kurumlarının doğrudan veya yurt dışında faaliyet gösteren şirketleri ya da şubeleri aracılığıyla
açtıkları birimlerin kira giderleri 4 (dört) yıl süresince karşılanır. Bu madde kapsamında; eğitim
kurumları her bir birim başına %60 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında, işbirliği
kuruluşları her bir birim başına %70 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında
desteklenir.
Söz konusu destek, devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 60.000 ABD
doları tutarında uygulanır. Bir eğitim kurumu yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 (on) birim için
yararlanabilir.
Tebliğ’in yayımlandığı tarihten önce açılmış olan bir birim de bu madde kapsamında destekten
yararlanabilir.
Yurt dışındaki birimin yurt dışında kurulmuş yerli-yabancı ortaklığı tarafından açılması halinde, bu
madde kapsamındaki destek tutarları söz konusu ortaklıktaki hisse nispetinde ödenir.
Yurt dışı birim desteğinden yararlanabilmek için ilgili birimi kiralayan ile kiraya veren arasında
ortaklık ilişkisinin bulunmaması ve kiralanan yerin konut olarak kullanılmaması gerekir. Destek
başvurusuna ilişkin inceleme sonuçlanmadan önce ilgili birimin kapatılması durumunda destek
ödemesi yapılmaz.
59
www.dogaka.gov.tr
*İhracata Yönelik Devlet Yardımları ile ilgili daha detaylı bilgi almak için linkten Ekonomi
Bakanlığı sitesine ait aşağıdaki linkten ulaşacağınız ilgili tebliğler incelenebilir.
http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=D19E3AA5-D8D3-85664520041DDE979743
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.2. Dahilde İşleme Rejimi
İhraç ürününün elde edilmesinde kullanılan girdilerin ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın
gümrük muafiyetli olarak ithal edilmesidir. (Örnek: kumaş ithal edilerek işlenip gömlek olarak ihraç
edilmesi)
Desteğin Yasal Dayanağı:
4458 sayılı Gümrük Kanunu yanı sıra 261 sayılı Kanun, 933 sayılı Kanun, 1567 sayılı Kanun,
2976 sayılı Kanun ve 474 sayılı Kanun
2005/8391 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı
İhracat 2005/1 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği
İhracat 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği
İhracat 2005/2 sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ
İhracat 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme
Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ
Not: Dahilde İşleme Rejiminde değişiklik yapılmasına dair diğer karar ve tebliğleri http://www.
ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=9A56A916-19DB-2C7D-3D995317C18133D7
linkinden temin edilebilir.
Destek Amaçları
Dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmek suretiyle ihracatı artırmak,
İhraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak,
İhraç pazarlarını geliştirmek,
İhraç ürünlerini çeşitlendirmek amacıyla uygulanmaktadır.
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri, imalatçı-ihracatçılar ve sermayesinin en
az %51’i imalatçıya ait olması kaydıyla ihracatçılar için Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB)
düzenlenir.
Sağlanan Destek
İthalatta Gümrük Vergisi, KDV, ÖTV ile Diğer Vergi ve
Fonlardan Muafiyet
Vergi, Resim ve Harç İstisnası ile KKDF İstisnası
Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Olmama
TMO’dan Alım
Türkiye Şeker Kurumunca Tespit Edilen Şeker Fabrikasından Alım (21/12/2006 tarihine kadar)
60
Dahilde İşleme Belgelerinde Süreler
Belge süreleri azami 12 ay olmak üzere sektöre göre değişiklik göstermektedir. Belge süreleri farklı
olan ürünler için azami 12 ay olmak üzere ayrı DİİB’ler düzenlenir. (Örn, bitkisel yağ 6 ay, deri
ürünleri 9 ay, konfeksiyon 6 ay)
Yetkili Kuruluş
“Dahilde İşleme İzin Belgeleri” için yetkili kuruluş Ekonomi Bakanlığı olmakla birlikte 50.000 $’a
kadar tekstil ve konfeksiyon yardımcı malzemeleri ithalatı, bedelsiz ithalat ve eşyanın tamir, boyama,
yenileme, monte edilmesi, birleştirilmesi ambalajlanması gibi işlemler için “Dahilde İşleme İzni” (*)
2006\12 sayılı Tebliğ ile Dahilde İşleme İzni ve Dahilde İşleme İzin Belgesi aynı Tebliğ altında
birleştirilmiştir.) kapsamında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na müracaat edilir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Yurt İçi Alımlarda KDV Tecil-Terkin Uygulaması
Yurt İçi Satış ve Teslimlere Müsaade edilmesi
İthalatta Alınması Gereken Vergilere İlişkin Teminat İndirimi
Uygulamacı Kuruluş
İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
Başvuru İçin Gerekli Belgeler
DIR Otomasyon Projesi çerçevesinde, Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile ilgili olarak; belge
müracaatından, belgelerin taahhüt hesaplarının kapatılmasına kadar olan süreçte her türlü işlem (ek
süre ve revize talepleri) elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir. Elektronik ortama firma
tanımlaması ve kullanıcı yetkilendirmesi için aşağıdaki bilgi ve belgeler istenmektedir:
Dilekçe (Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama yetkilendirilmiş
veya bu Tebliğ kapsamındaki işlemler açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerin adı ve
soyadı belirtilerek imzalanmış)
İhraç edilecek mamulün üretimi ile ilgili Kapasite Raporu (Ticaret ve/veya sanayi odalarınca
tasdikli)
İmza Sirküleri (Noter tasdikli)
Ticaret Sicil Gazetesi aslı, noter veya ticaret ve/veya sanayi odaları ile ticaret sicili memurluklarınca tasdikli örneği (Kuruluşa, varsa unvan değişiklikleri ile mevcut duruma ilişkin ticaret sicil gazetelerinin her biri)
Firmaya ait Vergi Numarası Belgesi (Aslı veya ilgili vergi dairesince tasdikli sureti)
61
www.dogaka.gov.tr
Firma Tanımlama Formu (Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama
yetkilendirilmiş veya bu Tebliğ kapsamındaki işlemler açısından özel olarak yetkilendirilmiş
kişilerin adı ve soyadı belirtilerek imzalanmış)
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama yetkilendirilmiş veya bu
Tebliğ kapsamındaki işlemler açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerce imzalanan ve
nitelikli elektronik imza sahibi kişiye ilişkin olarak verilen noter tasdikli Taahhütname (İlgili
kişinin elektronik imza sertifikası alınırken istenen kimlik bilgilerini, verilecek yetkinin süre
sonunu ve noter huzurunda imzalandığına dair kaydı içerecek ve her bir kişi için ayrı ayrı düzenlenecek şekilde)
İlgili firmanın ihracatçı birliği üyesi olduğuna dair belge (İlk kez Dahilde İşleme Rejiminden
yararlanacak imalatçı-ihracatçı veya ihracatçılar için)
Gümrükçe Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (Varsa)
Son döneme ait elektrik faturası (Her takvim yılı itibarıyla yenisi verilmek üzere)
İlgili firmaya ait Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) Bordrosu (Son 12 (on iki) aylık döneme
ilişkin ve her takvim yılı itibarıyla yenisi verilmek üzere)
Başvuruda İzlenecek Adımlar
1. Adım
Telekomünikasyon Kurumunca yetkilendirilmiş aşağıdaki firmalardan herhangi birisinden elektronik
imza kullanımı için gerekli olan elektronik sertifika edinilmeli.
E-Güven
Türk Trust
E-Tuğra
Tübitak (Kamu Sertifikasyon Merkezi)
2. Adım
http:\\www.dtm.gov.tr adresinden, elektronik sertifika kullanıcısının elektronik ortamda
yetkilendirme başvurusu yapılmalı.
3. Adım
2007/2 sayılı Tebliğ ekinde yer alan, firma tanımlaması için gerekli bilgi ve belgeler ilgili İhracatçı
Birlikleri Genel Sekreterliğine ibraz edilmelidir.
www.dogaka.gov.tr
2.3. Hariçte İşleme Rejimi
Desteğin Yasal Dayanağı
4458 Sayılı Gümrük Kanunu yanı sıra 933 sayılı Kanun, 1567 sayılı Kanun, 2976 sayılı Kanun ve 474 sayılı Kanun
2007/11864 sayılı Hariçte İşleme Rejimi Kararı (5.4.2007-26484 Sayılı Resmi Gazete)
2007/5 Sayılı Hariçte İşleme Rejimi Tebliği (11.05.2007-26519 Sayılı Resmi Gazete)
62
Kimler Başvurabilir?
İhracatçı Firmalar
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Desteğin Amacı
Hariçte İşleme Faaliyeti, serbest dolaşımdaki eşyanın daha ileri bir safhada işlenmek, tamir edilmek
veya yenilenmek üzere geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya Serbest Bölgelere ihraç
edilmesi ve bu işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen ürünlerin tam veya kısmi muafiyet
uygulanarak serbest dolaşıma girmesidir. (Örneğin, belge kapsamında işlenmemiş derilerin serbest
bölgeye ihraç edilerek, işlenmiş deri olarak belge süresi içerisinde ithal edilmesi durumunda ithalat
esnasında doğan vergi ve fonlardan muafiyet sağlanmış olur. Ancak işçilik ve kimyasallara ait
KDV’nin tahsil edilmiş olması gerekmektedir)
Uygulamacı Kuruluş
İşlem görmek üzere gönderilecek eşya için Ekonomi Bakanlığınca Hariçte İşleme İzin
Belgesi (HİİB),
Tamirat amaçlı gönderilecek eşya için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca Hariçte İşleme İzni
(Hİİ)
İşlem görmek üzere gönderilecek madenler için de Maden İhracatçı Birliklerince Hariçte
İşleme İzni (Hİİ) izin verilmektedir.
Başvuru İçin Gerekli Belgeler
Dilekçe
Hariçte İşleme Proje Formu
Hammadde Sarfiyat Tablosu
Ticaret Sicil Gazetesi
İmza Sirküleri
Yurt dışında işleme faaliyeti yapacak firma hakkında bilgi
Hariçte İşleme İzin Belgesi Süreleri
Belge süresi azami 12 aydır. İhracatçı Birliklerince belge orijinal süresinin 1/2’si kadar ek süre
verilebilir. Mücbir sebebe istinaden, Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünce ek süre
verilebilir.
www.dogaka.gov.tr
63
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.4. Serbest Bölge Teşvikleri
Serbest Bölgenin Tanımı
Genel olarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari
düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş
teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerlerdir.
Ülkemiz Serbest Bölgelerinin Kuruluş Amacı
İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek,
Doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak,
İşletmeleri ihracata yönlendirmek,
Uluslararası ticareti geliştirmek.
www.dogaka.gov.tr
Serbest Bölgelerin İşlevi
Serbest bölgeler;
Ülkeye yabancı sermaye ve teknolojilerin getirilmesine imkan sağlayacak uygun zemin yaratılması,
Sanayicinin ihtiyaç duyduğu bazı hammadde ve ara malların kolaylıkla, istenilen miktarda ve
zaman kaybı olmadan temin edilebilmesi,
Sağlanan teşvik ve avantajlarla düşük maliyetli mal üretimi ve ihracı,
Türkiye dışından gelen malların transit olarak diğer ülkelere satımı,
Yeni istihdam olanaklarının yaratılması,
Türk ihraç ürünlerinin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak bakımından bir basamak olması işlevlerini görmektedir.
64
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Ülkemiz Serbest Bölgeleri ve Kuruluş Tarihleri
Ülkemizde 19 adet serbest bölge bulunmaktadır.
Serbest Bölge Mersin Serbest Bölgesi Antalya Serbest Bölgesi Ege Serbest Bölgesi İstanbul AHL Serbest bölgesi Trabzon Serbest Bölgesi İstanbul Trakya Serbest Bölgesi Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi Mardin Serbest Bölgesi Samsun Serbest Bölgesi Avrupa Serbest Bölgesi Rize Serbest Bölgesi Kayseri Serbest Bölgesi İzmir Serbest Bölgesi Gaziantep Serbest Bölgesi Tübitak-Mam Serbest Bölgesi Denizli Serbest Bölgesi Bursa Serbest Bölgesi Kocaeli Serbest Bölgesi Kuruluş Yılı
1985
1985
1987
1990
1990
1990
1992
1992
1994
1995
1996
1997
1997
1997
1998
1999
2000
2000
2000
Serbest Bölgelerimizin Sunduğu Avantajlar
Üretici Kullanıcılar için Vergi Avantajlarından Yararlanma İmkânı
Serbest bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az % 85’ini yurtdışına ihraç eden kullanıcıların istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden müstesnadır. Bu oran Bakanlar Kurulu tarafından yüzde 50”ye kadar indirilebilir.
65
www.dogaka.gov.tr
Üretim konulu Faaliyet Ruhsatı kapsamında faaliyet gösteren serbest bölge kullanıcılarının
imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Avrupa Birliği üyeliğinin
gerçekleşeceği yılın vergileme dönemi sonuna kadar Gelir veya Kurumlar Vergisinden
istisnadır.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Üretim faaliyetinde bulunan serbest bölge kullanıcılarının, serbest bölgelerde gerçekleştirilen
faaliyetlerle ilgili olarak yapılan işlemleri ve düzenlenen kağıtları damga vergisi ve harçlardan müstesnadır.
Üretim faaliyeti dışındaki konularda 06/02/2004 tarihinden önce Ruhsat almış olan kullanıcıların
Gelir veya Kurumlar Vergisi muafiyeti, Faaliyet Ruhsatı süresi sonuna kadar devam edecektir.
06/02/2004 tarihinden itibaren diğer konularda düzenlenen Faaliyet Ruhsatları kapsamında vergi
muafiyeti bulunmamaktadır.
Orta ve Uzun Vadede Geleceği Planlayabilme İmkânı
Hazır işyeri kiralayan kiracı-kullanıcı firmalar için 15 yıl,
Hazır işyeri kiralayan üretici-kiracı-kullanıcı firmalar için 20 yıl,
Kendi işyerini inşa eden yatırımcı-kullanıcı firmalar için 30 yıl,
Kendi işyerini inşa eden üretici-yatırımcı-kullanıcı firmalar için 45 yıl,
süreli faaliyet ruhsatı düzenlenmektedir.
Diğer taraftan, yatırımcı kullanıcılara Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan arazi, arsa ve binalar
kiralanabilir veya bunlar üzerinde 49 yıla kadar irtifak hakkı tesis edilebilir.
Kâr Transferi İmkânı
Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler, hiç bir izne tabi olmaksızın yurt dışına
veya Türkiye’ye serbestçe transfer edilebilmektedir.
Ticaret Kolaylığı İmkânı
Serbest bölgeler ile Türkiye’nin diğer yerleri arasında yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri
uygulanır. Başka bir deyişle, Türkiye’den serbest bölgeye satılan mallar ihracat rejimine, serbest
bölgeden Türkiye’ye satılan mallar ise ithalat rejimine tabi olup, serbest bölge kullanıcıları
Türkiye’den ihraç fiyatına (KDV’siz) mal ve hizmet satın alabilirler. Diğer taraftan, serbest bölge ile
diğer ülkeler ve diğer serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi hükümleri uygulanmaz.
Ayrıca, bölgelerde sarf malzemelerinin en kısa sürede teminini sağlayabilmek amacıyla bedeli 5.000
ABD Doları veya karşılığı Yeni Türk Lirasını geçmeyen Türkiye mahreçli mallar, isteğe bağlı olarak
ihracat işlemine tabi tutulmayabilir.
www.dogaka.gov.tr
Gümrük Vergisi Prosedüründen Arındırılmış Ticari Faaliyet İmkânı
Serbest bölgeye getirilen Türkiye veya AB menşeli ya da buralarda serbest dolaşımda bulunan
malların, serbest dolaşımda bulunma statüsü değişmediğinden, Türkiye’ye veya AB üyesi ülkelere
girişinde gümrük vergisi ödenmez. Ayrıca üçüncü ülke menşeli malların serbest bölgeye girişinde ve
bu malların Türkiye veya AB üyesi ülkeler dışındaki üçüncü ülkelere gönderilmesi halinde de
gümrük vergisi ödenmez. Ancak serbest bölgeden Türkiye’ye veya AB üyesi ülkelere gönderilen
serbest dolaşım durumunda olmayan üçüncü ülke menşeli mallar için Ortak Gümrük Tarifesi’nde
belirtilen oran üzerinden gümrük vergisi ödenir.
AB ve Gümrük Birliği Kriterlerinin Gerektirdiği Serbest Dolaşım Belgelerinin Temini
İmkânı
Serbest bölgeler, “Türkiye-AB Gümrük Birliği”nin parçası sayıldığından, bölgelerden Türkiye veya
AB menşeli ürünler ile Türkiye’de serbest dolaşım durumunda bulunan ürünlerin A.TR Belgesi
66
Eşitlik Prensibi
Serbest bölgede sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı bütün firmalar eşit olarak
yararlanır. İşleticiler ve kullanıcılar, yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulu’nca belirlenecek
vergi dışı teşviklerden de yararlandırılabilir.
Zaman Kısıtlaması Bulunmaması
Mallar serbest bölgede süre sınırlaması olmaksızın kalabilir.
EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
düzenlenerek AB’ye gönderilmesi mümkündür. Üçüncü ülke menşeli ürünler ise Ortak Gümrük
Tarifesi’nde belirtilen oran üzerinden Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğüne gümrük vergisi ödenerek
serbest dolaşıma geçirildikten sonra A.TR Belgesi düzenlenerek AB’ye gönderilebilir.
Pazar İhtiyaçlarına ve Şartlarına Göre Serbestçe Belirlenecek Ticari Faaliyet İmkânı
Gümrük ve kambiyo mükellefiyetlerine dair mevzuat hükümleri ile üretici işletmelerin talepleri hariç
olmak üzere, fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına verilen yetkiler
serbest bölgelerde uygulanmaz.
Gerçekçi Bir Enflasyon Muhasebesi İmkânı
Serbest bölgelerdeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödeme dövizle yapılır.
Yerli ve Yabancı Tüm Pazarlara Erişim İmkânı
Serbest bölgelerden Türkiye’ye yönelik mal satışına ve serbest bölge ile diğer ülkeler arasında
yapılacak ticarete kısıtlama getirilmemiştir. Serbest bölgelerden yurt içine mal satışına, tüketim
malları ve riskli mallar dışında, herhangi bir kısıtlama getirilmemiştir.
Azaltılmış Bürokratik Prosedür ve Dinamik İşletme Yönetimi
Başvuru ve faaliyet süresince her türlü bürokrasi en aza indirilmiştir. Serbest bölgeler özel sektör
şirketlerince işletilmektedir.
Stratejik Avantaj
Serbest bölgelerimiz, AB ve Orta Doğu pazarlarının yakınında, Akdeniz, Ege ve Karadeniz’deki
büyük limanlara, uluslararası havaalanlarına, karayolu ağlarına, kültür, turizm ve eğlence
merkezlerine yakın yerlerde kurulmuştur.
Her Türlü Ticari ve Sınai Faaliyete Uygun ve Ucuz Altyapı İmkânı
Serbest bölgelerin altyapısı gelişmiş ülkelerdeki benzerleri ile aynı standarttadır.
Tedarik Zinciri İmkânlarından Yararlanma Kolaylığı
Serbest bölgeler özellikle ihracata dönük üretim yapan firmalara, ara malı ve hammadde temininde,
dünya fiyatları ve şartları ile kesintisiz tedarik imkânları sunmaktadır.
67
www.dogaka.gov.tr
Türkiye’deki serbest bölgelerdeki kira tarifeleri, faaliyet ruhsatı almak için gerekli prosedür, faaliyet
ruhsatı müracaat formu ile ilgili bilgiler Ekonomi Bakanlığı web sitesi Serbest Bölge Uygulamaları
başlığı altında incelenebilir. (Aşağıda yer alan linkten direkt olarak ulaşabilirsiniz.)
http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=790C7AE3-19DB-2C7D-3D034B137591651F
KALKINMA BAKANLIĞI
DESTEKLERİ
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
B.KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
1. KALKINMA AJANSLARI DESTEKLERİ
Yasal Dayanağı
25.1.2006 Tarih ve 5449 Sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan “Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet
Destekleme Yönetmeliği”
Desteğin Amacı
Program başvuru rehberinde belirtilir.
Kimler Başvurabilir
Detayları başvuru rehberinde açıkça belirtilmek kaydıyla;
Yerel idareler,
Üniversiteler,
Diğer kamu kurum ve kuruluşları
Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları,
Sivil toplum kuruluşları,
Kâr amacı güden işletmeler,
Kooperatifler ve birlikler,
Diğer gerçek ve tüzel kişiler.
1.1. Mali Destekler
Mali Destek Türleri
Doğrudan Finansman Desteği
Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği
www.dogaka.gov.tr
1.1.1. Doğrudan Finansman Desteği
Doğrudan finansman desteği, ajansın esas itibarıyla proje teklif çağrısı yöntemiyle kullandırdığı
desteklerden oluşur. Ancak ajans istisnai olarak, proje teklif çağrısı yapmaksızın ve proje hazırlığı
konusundaki yükümlülüklerinden bazılarını hafifletmek veya proje hazırlık sürecini doğrudan
yönetmek suretiyle, doğrudan faaliyet desteği ve güdümlü proje desteği şeklinde de doğrudan destek
sağlayabilir.
Ajans, desteğin hedef kitlesi, kapsamı ve potansiyel yararlanıcının uygulama kapasitesini dikkate
alarak aşamalı proje teklif çağrısı yöntemi uygulayabilir.
70
Proje teklif çağrısı, belirli bir destek programı kapsamında, nitelikleri net bir şekilde belirlenmiş olan
potansiyel başvuru sahiplerinin, önceden belirlenen konu ve koşullara uygun olarak proje teklifi
sunmaya davet edilmesidir.
Uygunluk Kriterleri
Proje teklif çağrısı yoluyla mali destek sağlanacak projelere yönelik olarak üç temel uygunluk kriteri
aranmaktadır:
Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu
Proje ve faaliyetlerin uygunluğu
Maliyetlerin uygunluğu
Kimler Başvurabilir?
KOBİ’ler
Kamu Kurum ve Kuruluşları
Yerel Yönetimler
Üniversiteler ve Mesleki Okullar
Sivil Toplum Kuruluşları
Kooperatifler ve Birlikler
Dernekler ve Vakıflar Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları Teknoloji Geliştirme Merkezleri
71
www.dogaka.gov.tr
Desteklenecek Konular
Aşağıda yer alan konulardan, Bölge Planında öne çıkan konularla örtüşen ve Proje Teklif Çağrısının
içeriğine uygun olan proje ve faaliyetlere destek sağlanır:
Bölge planı ve programlarının uygulanmasını sağlayıcı proje ve faaliyetler
Bölge planı ve programlarına uygun olarak, bölgenin kırsal ve yerel kalkınma ile ilgili
kapasitesinin geliştirilmesine katkıda bulunan proje ve faaliyetler
Kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini ve ortaklığı
geliştiren projeler
Bölgenin kaynak ve imkânlarını tespit etmeye, ekonomik ve sosyal gelişmeyi hızlandırmaya,
rekabet gücünü ve yenilik kapasitesini artırmaya ve ulusal ve uluslararası düzeyde etki ve
etkinliği artırmaya yönelik her türlü strateji ve plan çalışması, araştırma, inceleme ve
çalışmalar
Bölgenin iş ve yatırım imkânlarının tanıtımına ve geliştirilmesine yönelik proje ve faaliyetler
Yönetim, üretim, tanıtım, pazarlama, teknoloji, finansman, örgütlenme ve işgücü eğitimi gibi
konularda, küçük ve orta ölçekli işletmelerle yeni girişimcileri doğrudan veya dolaylı olarak
destekleyecek proje ve faaliyetler
Türkiye’nin katıldığı ikili veya çok taraflı uluslararası programlara ilişkin faaliyetlerin
bölgede tanıtımını yapmayı sağlayan ve bu programlar kapsamında proje geliştirilmesine ve
kaynak teminine katkı sağlayan proje ve faaliyetler
Bölgedeki kurum ve kuruluşların proje üretme ve uygulama kapasitesinin geliştirilmesine,
hizmet sunumunda niteliklerinin artırılmasına, insan kaynakları ve kurumsal altyapılarının
geliştirilmesine yönelik proje ve faaliyetler
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
1.1.1.1. Proje Teklif Çağrısı
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek Oran, Miktar ve Süresi
Ajans tarafından her bir proje başına verilebilecek azami ve asgari mali destek miktarları, destek
oranları ve süresi destek programının kendine özgü koşullarına göre farklılık gösterebilir. Bu sınırlar
belirlenirken, programın genel amaç ve hedefleri, potansiyel başvuru sahiplerinin niteliği, uygun
görülen proje konuları ve maliyetler, program bütçesi gibi unsurlar göz önünde bulundurulur.
Başvuru Koşulları
Her bir program için hazırlanan başvuru rehberinde belirtilir.
1.1.1.2. Doğrudan Faaliyet Desteği
Ajansın proje teklif çağrısına çıkmaksızın, yararlanıcının proje hazırlığı konusundaki
yükümlülüklerden bazılarını hafifletmek ve proje destek sürecini hızlandırmak amacıyla ve stratejik
araştırma, planlama ve fizibilite çalışmalarına destek olmak için yararlanıcılara sağladığı karşılıksız
ve doğrudan destekleridir.
Uygunluk Kriterleri
Doğrudan Faaliyet Desteği yoluyla destek sağlanacak faaliyetlere yönelik olarak üç temel uygunluk
kriteri aranmaktadır: Başvuru
sahibi ve ortaklarının uygunluğu
Proje ve faaliyetlerin uygunluğu
Maliyetlerin uygunluğu
Kimler Başvurabilir?
Aşağıda sayılan kurum ve kuruluşlar Doğrudan Faaliyet Desteği için başvurusunda bulunabilir. Yerel yönetimler
Üniversiteler
Kamu kurum ve kuruluşları
Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları
Sivil toplum kuruluşları
Birlikler ve kooperatifler
Desteklenecek Konular
Aşağıda belirtilenler Doğrudan Faaliyet Desteği konuları olup, bunların dışındaki konularda
Doğrudan Faaliyet Desteği kapsamında destek sağlanamaz:
www.dogaka.gov.tr
Bölgenin
kalkınması ve rekabet gücü açısından önemli fırsatlardan yararlanılmasına yönelik
faaliyetler
Bölge ekonomisine yönelik tehdit ve risklerin önlenmesinde acil tedbirlerin alınmasına ilişkin
faaliyetler
Kritik öneme sahip araştırma ve planlama çalışmalarıyla ilgili faaliyetler
Bölgenin yenilikçilik ve girişimcilik kapasitesini geliştirmeye yönelik iş geliştirme merkezleri, teknoloji geliştirme merkezleri, teknoparklar gibi kuruluşların ve bunların tesislerinin kurulması amacıyla yapılacak fizibilite benzeri ön çalışmalar gibi bölge için önemli olabilecek
stratejik eylemlerin başlatılmasına ve gerçekleştirilmesine yönelik faaliyetler
72
hacimli yatırım kararlarına kısa vadede etki edilmesi ve yönlendirilmesine katkı sağlanmasına ilişkin faaliyetler.
Yukarıda yer alan konular kapsamında ve Bölge Planında öne çıkan sektör ve konularla örtüşen
faaliyetlere destek sağlanır.
Destek Oran, Miktar ve Süresi
Doğrudan Faaliyet Desteği için ayrılabilecek toplam yıllık tutar, Ajansın yıllık gider bütçesinin yüzde
ikisini geçemez. Bu oran, proje teklif çağrılarından kaynak artması durumunda, Genel Sekreterin
teklifi ve Yönetim Kurulu onayı ile yüzde dörde kadar çıkarılabilir.
Her bir faaliyet için sağlanabilecek azami destek miktarı alt ve üst limitleri Başvuru Rehberinde
açıkça belirtilir.
Doğrudan Faaliyet Desteklerinde yararlanıcının eş finansmanı zorunlu olmamakla birlikte eş
finansman öngören faaliyet teklifleri öncelikli olarak desteklenir.
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Büyük
Başvuru Koşulları
Her bir program için hazırlanan başvuru rehberinde belirtilir.
1.1.1.3. Güdümlü Proje Desteği
Bölgesel gelişmenin hızlandırılması, bölgenin rekabet edebilirliğinin güçlendirilmesi ve bölgedeki iş
ortamının iyileştirilmesi açısından önem taşıyan projelerin Ajansın öncülüğü ve koordinasyonu ile
desteklenmesidir.
Güdümlü Proje Desteğini diğer mali destek yöntemlerinden farklı kılan esas unsur, Ajansın öncülüğü
ile başlatılmış olmasıdır. Projeler, Ajansın öncülüğünde geliştirilir. Bu kapsamda; Ajans, ilk fikri
oluşturma aşamasından itibaren genel çerçevesini ortaya koymuş olduğu projeyi uygulayacak
muhtemel aktörleri belirlemek için gerekli koordinasyonu yürütür.
Uygunluk Kriterleri
Proje uygulayıcısı ve ortaklarının uygunluğu
Faaliyetlerin uygunluğu
Maliyetlerin uygunluğu
www.dogaka.gov.tr
73
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Kimler Başvurabilir?
Güdümlü proje desteklerinde sadece;
Yerel yönetimler ve mahalli idare birlikleri,
Üniversiteler, meslek okulları, araştırma enstitüleri,
Diğer kamu kurum ve kuruluşları,
Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları,
Organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri ve küçük sanayi siteleri,
Sivil toplum kuruluşları
proje uygulayıcısı olabilir.
Yukarıda yer alan kurum ve kuruluşlardan, Ajansın hazırladığı Bölge Planı ve Güdümlü Proje
Destek Rehberi çerçevesinde uygun bulunanlar ilan edilen tarihlerde destek için başvuruda
bulunabilecektir.
Desteklenecek Proje Konuları
Ajans GPD kapsamında, bölgesel gelişmeyi hızlandıracak ve bölge planlarında ya da saha
çalışmaları sonucunda belirlenen alanlar için bölgedeki girişimcilik ve yenilikçilik kapasitesini
geliştirecek nitelikteki;
İş geliştirme merkezleri, teknoparklar ve teknoloji geliştirme merkezleri kurulması,
İşletmelerin ortak kullanımına açık fuar, ticaret merkezi, sergi salonu, laboratuvar ve
atölyelerin yapılması,
İşletme destekleri faaliyetlerinin yürütülmesi
konularında proje teklif çağrısı yöntemi uygulamadan destek sağlayabilir.
Yukarıda yer alan konular kapsamında ve Bölge Planında öne çıkan sektör ve konularla örtüşen
projelere destek sağlanır.
Destek Oran, Miktar ve Süresi
www.dogaka.gov.tr
GPD için ayrılabilecek toplam yıllık tutar ile bu tür desteklerin nitelikleri, usulleri, esasları ve destek
miktarları, Ajansın yıllık çalışma programında belirlenir. Ajans tarafından küçük ölçekli altyapı
projelerine verilecek mali destek toplamı ise, Ajansın yıllık gider bütçesinin en fazla yüzde yirmisidir.
GPD kapsamında, Ajans, proje başına en fazla yüzde doksan oranında mali destek sağlayabilir. Bu
oran, projenin hayata geçirilmesinde proje uygulayıcısı ve ortak olarak rol alacak kurum ve
kuruluşlarla Ajans arasında imzalanacak sözleşmede belirlenir. Kalan kısım, bu kurum ve kuruluşlar
tarafından eş finansman olarak karşılanır.
Proje uygulama süresi en fazla 2 yıldır.
Başvuru Koşulları
Bir güdümlü projenin desteklenebilmesi için mutlaka ya bölge planına ya da saha çalışmasına
dayanması gereklidir. Bu çalışmalar doğrultusunda, GPD kapsamına alınabilecek fikirler Ajans
tarafından geliştirilir. Bu kriterlere uyan proje fikirleri için Ajans ilgili kurum ve kuruluşları
başlangıç toplantısına davet eder. Başlangıç toplantısında söz konusu projenin gerekliliği, içeriği ve
uygulamada yer alması gereken muhtemel aktörler, vb. hususlar görüşülür.
Başlangıç toplantısının ardından, belirlenen tüm aktörlerin katılımıyla, Ajansın koordinasyonunda,
başlangıç toplantısından en geç bir ay sonra bir mutabakat toplantısı düzenlenir. Ön mutabakat
metinlerinde proje uygulayıcısı ve ortak olarak belirlenen kurum ve kuruluşlar açıkça yer alır.
Bu süreçte Ajans koordinasyonunda, muhtemel uygulayıcı kuruluşla gerekli koordinasyon sağlanarak
proje fikirlerine ilişkin amaç, dayanak, kapsam, süre, tahmini maliyet ve muhtemel proje
74
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
uygulayıcıları ve ortakları gibi detayları içeren bir ön çalışma raporu hazırlanır.
Yönetim Kurulunun oluşturulan mutabakat metni ve hazırlanan ön çalışma raporuna onay vermesi
durumunda, Ajans proje uygulayıcısı ve ortaklarından güdümlü proje başvurusuyla alakalı tüm
evrakları başvuru formuyla birlikte talep eder. Güdümlü proje başvurusunun Ajansa teslimi için ilgili
taraflara yüz seksen günü geçmemek üzere süre tanınır.
Ajansa sunulan güdümlü proje başvurusu ve ekleri başvurunun Ajansa sunulmasından itibaren en geç
kırk beş gün içerisinde Genel Sekreter başkanlığında en az üç kişilik bir değerlendirme komisyonu
tarafından değerlendirilir ve Yönetim Kurulunun onayına sunulur.
Değerlendirme aşamasında, proje öncelikle ön çalışma raporuna uygunluğu bakımından incelenir. Bu
şartı sağlayan projenin; yöntem, sürdürülebilirlik ve bütçe ve maliyet etkinliği açılarından
değerlendirilmesi değerlendirme tablosuna göre yapılır.
Söz konusu proje başvurusu ve ekli çalışmalar, Yönetim Kurulunun onayını müteakip, daha önce
Yönetim Kuruluna sunulan değerlendirme raporu ile birlikte Kalkınma Bakanlığı’nın onayına sunulur.
Yönetim Kurulunun ve Kalkınma Bakanlığı’nın onayının Ajansa resmi olarak iletilmesini müteakip,
Ajans proje uygulayıcısı ve ortaklarıyla yirmi gün içerisinde sözleşmeyi imzalar.
1.1.2. Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği
Ajansın, hazırlayacağı bölgesel plan çerçevesinde bölgenin ekonomik ve sosyal gelişmesine katkıda
bulunacağını tespit ettiği sektör ve konularda, belirtilen koşulları taşıyan uygun başvuru sahiplerine
sağladığı mali desteklerdir. Bu destekler faiz desteği ve faizsiz kredi desteği olarak ikiye ayrılır:
Faiz desteği, kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin ilgili aracı kuruluş ile Ajans arasında
imzalanacak protokolde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlardan alacakları
krediler karşılığında ödeyecekleri faiz giderlerinin, Ajans tarafından karşılanmasını öngören
karşılıksız yardımdır.
Faizsiz kredi desteği, Ajans tarafından kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin ilgili aracı kuruluş
ile Ajans arasında imzalanacak protokolde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlar
eliyle kredi verilmesini ve bu mali desteğin Kalkınma Ajansları mevzuatında belirtilen usul ve
esaslar dahilinde Ajansa faiz ödenmeksizin taksitler halinde geri ödenmesini öngören karşılıksız
yardımdır.
İlgili aracı kuruluş, faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarında, Ajansın anlaşmalı olduğu
kurum ve kuruluşlar olup mali değerlendirme yapmaya yetkin olanlar aracı finans kuruluşu olarak
adlandırılır.
Uygunluk Kriterleri
Kar amacı güden gerçek ve tüzel kişiler, faiz desteğinin ve faizsiz kredi desteğinin yararlanıcılarıdır.
Ajans, bölgesel gelişmenin hızlanması, bölge planının ve programlarının gerçekleştirilmesi amacıyla
bu destek kapsamında faaliyet alanı, sektör, işletme ölçeği, faaliyet yeri ve istihdam büyüklüğü gibi
kriterleri detaylı olarak ilgili aracı kuruluş ile yapacağı protokolde belirtir.
Kimler Başvurabilir?
Faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden TR63 bölgesinde faaliyet gösteren aşağıda belirtilen gerçek
veya tüzel kişiler yararlanabilir:
75
www.dogaka.gov.tr
Küçük ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ)
Çiftçi ve Çiftçi Grupları
Serbest Meslek Sahipleri
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Projelerin Uygunluğu
Ajans, faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden yararlandırılacak projelerin uygunluğunu, bölge plan
ve programları ile Ajans çalışma programında yer alan ve bölgenin ekonomik ve sosyal gelişimi için
öncelikli gördüğü sektörleri ve konuları tespit ederek belirler. Ajans, bu sektör ve konuları ilgili aracı
kuruluş ile imzalayacağı protokolde belirtir.
Proje Başvuruları ve Değerlendirme Süreci
Yararlanıcıların faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden faydalanmak için doğrudan ilgili aracı
kuruluşa başvuru yapması gerekir. Faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarına ilişkin duyuru
ve potansiyel başvuru sahiplerinin bilgilendirmesine ilişkin dokümanlar, Ajans ve anlaşmalı olduğu
tüm aracı kuruluşların resmi internet sayfalarında ilan edilir.
Yararlanıcı, faiz desteği ve faizsiz kredi desteğine ilişkin başvurularını doğrudan aracı finans
kuruluşuna yapar. Başvuru esnasında aracı finans kuruluşunun mevcut uygulamalarındaki geçerli
prosedür izlenir. Aracı finans kuruluşu, mali değerlendirmeyi tamamlayarak, uygun görülen
başvuruları teknik değerlendirme için resmi olarak Ajansa iletir. Projelerin mali olarak
değerlendirilmesi kendi usul ve prensipleri çerçevesinde aracı finans kuruluşu, teknik olarak
değerlendirilmesi ise Ajans tarafından gerçekleştirilir. Aşağıdaki hususlar teknik değerlendirme
sürecinde mutlaka dikkate alınır:
Projenin bölge planı ve programları ile diğer kalkınma politika ve araçlarına uygunluğu,
Projenin yerel kalkınmaya katkısı,
Talep edilen kredi miktarı ile proje bütçesinin tutarlılığı,
Faiz destek tutarı,
Başvuru sahibinin finansal yeterliliği ve benzeri mali hususlar.
Kredi, Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu tarafından nihai onayı verilen projelerin listesinin, aracı
finans kuruluşuna resmi olarak iletildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde kullandırılmalıdır.
www.dogaka.gov.tr
Destek Oran, Miktar ve Süreleri
Faizsiz kredi desteği programlarında, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az üç ay geri
ödemesiz dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla dört yıl içinde
tamamlanır.
Faiz desteği programlarında ise, verilecek faiz desteğinin vadesi, Ajans ile ilgili aracı kuruluş
arasında yapılacak protokol hükümleri çerçevesinde belirlenir. Faiz desteği programlarında,
yararlanıcı ile aracı finans kuruluşu arasında yapılacak sözleşme hükümlerine göre kredinin geri
ödeme süreleri belirlenir.
76
Başvuru Koşulları
Desteklere ilişkin genel bilgi, başlama tarihi ve başvuru koşulları Ajans ve Aracı Finans Kuruluşunun resmi internet sayfalarında yayınlanır.
Yararlanıcılar, gerekli belgelerle birlikte aracı finans kuruluşuna başvurularını yaparlar.
Aracı finans kuruluşu, mali değerlendirmeyi yürütür.
Ajans, mali değerlendirmeyi geçen projelerin teknik değerlendirmesinin tamamlanmasını sağlar ve nihai onayı almak üzere Yararlanıcı Listesini Yönetim Kuruluna sunar.
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarının toplam yıllık tutarı, Ajansın başlangıç gider
bütçesinin yüzde on beşini geçemez.
Faiz desteği ile desteklenmesi öngörülen her bir projeye verilecek azami destek miktarı, o yıl için
faiz desteğine ayrılan toplam ödeneğin yüzde beşini geçemez.
1.2. Teknik Destek
Kalkınma Ajansının bölgedeki yerel aktörlerin bölgesel kalkınma açısından önem arz eden, ancak
kurumsal kapasite eksikliği nedeniyle hazırlık ve uygulama aşamalarında sıkıntı ile karşılaşılan
çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla verdiği destektir. Ajans tarafından sağlanacak teknik destekle;
Yerel yönetimlerin planlama çalışmalarının desteklenmesi,
Yerel yönetimlerin bölge plan ve programlarını uygulayıcı veya yerel kalkınma kapasitesini
artırıcı faaliyetlerinin desteklenmesi,
Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının yerel ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunabilecek çalışmalarına destek sağlanması,
Bölgedeki sivil toplum kuruluşlarının yerel ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunabilecek çalışmalarına destek sağlanması gibi amaçlar güdülmektedir.
Uygunluk Kriterleri
Destek sağlanabilecek başvurulara yönelik üç temel uygunluk kriteri söz konusudur:
Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu
Teknik destek sağlanacak faaliyetlerin uygunluğu
Maliyetlerin uygunluğu
Teknik destekten yararlanacak bir başvurunun üç temel uygunluk kriterini eksiksiz olarak yerine
getirmesi zorunludur.
77
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Teknik Destek Programı kapsamında uygun başvuru sahipleri şunlardır:
Yerel yönetimler ve mahalli idare birlikleri
Üniversiteler, meslek okulları ve araştırma enstitüleri
Diğer kamu kurum ve kuruluşları
Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları
Sivil toplum kuruluşları
Bu programa gerçek kişiler ve kar amacı güden kurum ve kuruluşlar Başvuru Sahibi veya Ortağı
olarak başvuramazlar.
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Teknik Destek Konuları
Ajansımız yerel ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunabilecek;
Eğitim verme,
Program ve proje hazırlanmasına katkı sağlama,
Geçici uzman personel görevlendirme,
Danışmanlık sağlama,
Lobi faaliyetleri ve uluslararası ilişkiler kurma
gibi kurumsal nitelikli ve kapasite geliştirici faaliyetlerde teknik destek sağlayabilir.
Destek Miktarı, Süresi ve Desteklenecek Giderler
Teknik Destek Programı kapsamında yararlanıcı kuruluşa herhangi bir doğrudan mali destek
verilmeyecektir. Ajans bu destekleri mevcut bütçe ve personel imkânları çerçevesinde temelde kendi
personeli eliyle sağlayacaktır. Zorunlu hallerde teknik destek, hizmet alımı yoluyla
gerçekleştirilecektir. Teknik desteğin hizmet alımı yoluyla sağlanması durumunda; her bir teknik
desteğin Ajansa toplam maliyeti 15.000 TL’yi aşamaz. Teknik desteğin hizmet alımı yoluyla
karşılanması halinde, sadece uzman giderleri (yol ve konaklama dâhil) hizmet alımı çerçevesinde
Ajans tarafından karşılanır. Teknik destek faaliyetlerinde yararlanıcı kuruluştan herhangi bir nakdi
katkı talep edilmez. Ancak teknik destek faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için gerekli çalışma
materyalleri ile eğitim, çalıştay vb. çalışmaların organizasyonuna ait harcamalar ve gereklilikler
yararlanıcı veya ortağı tarafından karşılanır.
Ajans tarafından uygulanacak olan Teknik Destek Programı çerçevesinde her bir faaliyet 1 (bir) ay
içerisinde tamamlanacaktır.
Ajans tarafından geçici uzman görevlendirilmesine yönelik yıllık azami süre 14 (on dört) iş günüdür.
www.dogaka.gov.tr
Başvuru Koşulları
Teknik destek programlarına ilişkin başvurular matbu formların doldurulup Ajans hizmet binasına
elden veya posta yolu ile teslim edilmesi suretiyle yapılır.
Belirlenen usullere uygun olarak hazırlanacak ve Ajansa sunulacak olan her bir başvuru, Genel
Sekreterce görevlendirilecek en az üç kişilik bir değerlendirme komisyonu tarafından değerlendirilir. Değerlendirme sonucunda teknik destek başvurusu uygun bulunan başvuru sahipleri Ajansın internet
sitesinde ilan edilir.
78
2008 yılında uygulanmaya başlanan Sosyal Destek Programı (SODES), dezavantajlı bölgelerimizin
beşeri sermayesini güçlendirmek ve toplumsal bütünleşme sürecine destek olmak amacıyla bu
bölgelerde göç, yoksulluk ve işsizlik gibi sorunların ve değişen sosyal yapının ortaya çıkardığı
ihtiyaçlara kısa sürede karşılık vermeyi hedefleyen bir sosyal kalkınma programıdır.
SODES; istihdam, sosyal bütünleşme, kültür, sanat ve spor alanlarında; yerel düzeyde hazırlanan ve
uygulanan projelerden oluşan, il düzeyinde valiliklerin koordinasyonunda yürütülen, uygulama
sürecinde yerel aktörlerin geniş bir biçimde yetkilendirildiği insan odaklı bir programdır. SODES
projeleri ile istihdam edilebilirliğin artırılması, toplumun dezavantajlı kesimlerinin ekonomik ve
sosyal hayata daha fazla katılmalarının sağlanması, kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetler yoluyla
bölgedeki çocuk, genç ve kadınların kendilerini daha iyi ifade etmelerine katkı verilmesi
hedeflenmektedir.
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2. SOSYAL DESTEK PROGRAMI (SODES)
SODES programı illerde Valilikler aracılığıyla yürütülmektedir. Ancak Hatay, Kahramanmaraş ve
Osmaniye illerini kapsayan TR63 Bölgesinde Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı vasıtasıyla
yürütülmektedir.
Programın Yasal Dayanağı
2013 Yılı SODES Uygulama Usul ve Esasları
Programın Amacı
SODES Programının amacı uygulandığı illerde,
Yerel dinamikleri harekete geçirerek yoksulluk, göç ve kentleşmeden kaynaklanan sosyal sorunları gidermek,
Değişen sosyal yapının ortaya çıkardığı ihtiyaçlara karşılık vermek,
Toplumsal dayanışma ve bütünleşmeyi güçlendirmek,
Toplumun dezavantajlı kesimlerinin ekonomik ve sosyal hayata daha aktif katılmalarını sağlamak amacıyla,
istihdam, sosyal içerme ve kültür, sanat ve spor alanlarındaki projeleri desteklemektir.
79
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Kamu Kurum ve Kuruluşları İl ve İlçe Müdürlükleri
İl ve İlçe Özel İdareleri
Belediyeler
Mahalli İdare Birlikleri
Köylere Hizmet Götürme Birlikleri
Üniversiteler
Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları
Sivil Toplum Kuruluşları (Vakıflar, Dernekler vb.)
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Desteklenecek Proje Konuları
SODES kapsamında aşağıda belirtilen proje türleri desteklenir:
Sosyal içerme projeleri,
İstihdam projeleri,
Kültür, sanat ve spor projeleri,
Kurumsal kapasite geliştirme ödeneği.
Sosyal içerme konusunda hazırlanacak projeler; ilgili ilde yoksulluğun azaltılması, sosyal yardım
alan yoksul kesimin kendi geçimini temin edecek duruma getirilmesine destek olunması, yaşlı,
özürlü, kadın ve çocuklar gibi toplumun öncelikli kesimlerinin yaşam standartlarının yükseltilmesi,
bunlara götürülen hizmetlerin kalitesinin artırılması ve toplumsal bütünleşmenin sağlanması amacına
yönelik projelerdir.
İstihdam konusunda hazırlanacak projeler; ilgili ilde istihdam edilebilirliğin artırılması, ildeki
ihtiyaçlara uygun alanlarda nitelikli işgücünün yetiştirilmesi, mesleki bilgi ve becerilerin
geliştirilmesi ve kendi işini kurabileceklere destek olunmasına yönelik projelerdir.
Kültür, sanat ve spor konularında hazırlanacak projeler; ilgili ilde toplumun ihtiyaç duyduğu kültürel,
sanatsal ve sportif faaliyetlerin geliştirilmesi ile özellikle çocukların ve gençlerin bu tür
faaliyetlerden yararlandırılmasına ve yönlendirilmesine yönelik projelerdir.
Kurumsal kapasite geliştirme ödeneği proje koordinasyon birimlerinin faaliyetlerini etkin bir şekilde
gerçekleştirebilmeleri amacıyla Bakanlık tarafından valiliklere tahsis edilen ödenektir. Söz konusu
ödeneğin tutarı ilde desteklenmesi uygun görülen projelerin tutarına bağlı olarak Bakanlık tarafından
belirlenir.
Destek Süresi, Miktarı ve Oranı
Proje süresi azami 12 aydır.
2013 yılı destek alt sınırı 60.000 TL, üst sınırı 600.000 TL’dir.
Başvuru Koşulları
Valilikler aracılığıyla yürütülen SODES Programı için Kalkınma Bakanlığı her yıl SODES
kapsamındaki illerin valiliklerine yazılı olarak proje çağrısında bulunmaktadır.
www.dogaka.gov.tr
Valilikler, ilgili yazıda uygun görülen süre içerisinde proje teklif etmeye yetkili
kuruluşlardan aldıkları proje tekliflerini çerçevesinde değerlendirerek uygun gördükleri proje
tekliflerini hem SODES-BİS (Online başvuru sistemi) hem de resmi yazıyla Kalkınma Bakanlığı’na
göndermektedir.
Kalkınma Bakanlığı’nın teklif çağrısında belirtilen süre içerisinde valiliklerden Kalkınma
Bakanlığı’na iletilen her bir proje; Bakanlık tarafından uygun görülen iki uzman tarafından yukarıda
belirtilen değerlendirme kriterleri çerçevesinde yeniden değerlendirilerek desteklenecek projeler
Valiliklere bildirilmekte ve Bakanlık internet sitesinden kamuoyuna duyurulmaktadır.
Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı tarafından yürütülen SODES kapsamında ise başvurular Ajansa
yapılmakta, Ajans ön incelemesi ve nihai değerlendirmesi sonucunda Ajans internet sitesinden ilan
edilmektedir.
80
Köylerin yol, su, sulama ve atık su altyapısının geliştirilmesine yönelik bir programdır. Kalkınma
Bakanlığı’nın talebi üzerine her yıl belirli miktarda ödenek iller bazında dağıtılır. KÖYDES
projelerinin yürütülmesinde ilçelerde kaymakam, illerde ise vali sorumludur.
KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ
3. KÖYLERİ DESTEKLEME PROGRAMI (KÖYDES)
4. SU, KANALİZASYON VE ALTYAPI PROJESİ (SUKAP)
25 bin nüfusun altındaki belediyelerin içme suyu, içme suyu arıtma, kanalizasyon şebeke ve atık su
arıtma projeleri için sağlanan hibe desteğidir. % 50 hibe desteğinin yanı sıra belediyeler projeleri için
gereken diğer finansmanı İller Bankası’ndan sağlayabilmektedir.
5. ARAŞTIRMA ALTYAPISI VE ARAŞTIRMACI İNSAN GÜCÜ
YETİŞTİRME PROGRAMLARI
Programlar hakkında detaylı bilgi www.dpt.gov.tr/BilTek.Portal adresinde yer almaktadır.
www.dogaka.gov.tr
81
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ
BAKANLIĞI DESTEKLERİ
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
C.BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
DESTEKLERİ
1. SAN-TEZ
Desteğin Yasal Dayanağı
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Tezleri Projelerinin Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik
Desteğin Amacı Nedir?
Üniversite-sanayi işbirliğinin kurumsallaştırılması,
Ülkemize katma değer yaratacak ve uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün
artırılmasına katkı sağlayacak yeni ürün ve/veya üretim yöntemi geliştirilmesi,
Mevcut üründe ve/veya üretim yönteminde yenilik yapılması amacıyla sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda belirlenecek yüksek lisans ve/veya doktora tez çalışmalarının desteklenmesi, izlenmesi, sonuçlandırılması ve sonuçların değerlendirilmesi
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma düzeyinde katma değer yaratan, ülkemizde yerleşik
işletmeler ve üniversitelerin işbirliği ile hazırlanacak projeler bu programdan yaralanabilir.
Destek Miktarı Nedir?
Bakanlık tarafından programa ayrılan ödenek kapsamında projenin talep ettiği uygun maliyetlere
göre belirlenir. Belirlenmiş bir limit yoktur ve destekler geri ödemesizdir.
Destek Oranı Nedir?
Desteklenmesine karar verilen San-Tez proje bedelinin azami %75’i Bakanlıkça, en az %25’i ise
firma tarafından nakdi olarak karşılanır.
Destek Süresi Nedir?
Destekleme süresi proje bazında en çok üç yıldır. Ancak projenin gereksinimlerine uygun olarak 6 ay
ek süre verilebilir.
www.dogaka.gov.tr
Başvuru
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı web sayfasında yer alan form ve belgelere göre yapılır. Proje
başvuruları yılda 2 defa, Mart ve Ağustos aylarında kabul edilmektedir.
84
Desteğin Yasal Dayanağı
12/03/2008
tarihli ve 26814 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5746 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun”
31/07/2008
tarih ve 26953 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Araştırma
ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği”
Teknogirişim
Sermayesi Desteği Uygulama Usul ve Esasları
Desteğin Amacı Nedir?
Yüksek eğitimli ve nitelikli gençlerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini katma değer ve nitelikli
istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmelerinin desteklenmesi, izlenmesi,
sonuçlandırılması ve sonuçların değerlendirilmesidir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2. TEKNOGİRİŞİM SERMAYESİ DESTEĞİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Örgün öğrenim veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun
olabilecek durumdaki öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya
doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok 5 yıl önce almış kişiler
Destek Miktarı Nedir?
En fazla 100.000 TL
Destek Süresi Nedir?
Destek süresi 12 aydır.
Başvuru
Her yıl 01 Ekim – 01 Kasım tarihleri arasında Bakanlık web sitesinde belirtilen formlarla birlikte ön
başvuru yapılır.
www.dogaka.gov.tr
85
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
3. ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN
DESTEKLENMESİ
Desteğin Yasal Dayanağı
5746 Sayılı Araştırma Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
Desteğin Amacı
Ar-Ge ve yenilik yoluyla ülke ekonomisinin uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir
yapıya kavuşturulması için teknolojik bilgi üretilmesini,
Üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılmasını,
Ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini,
Verimliliğin artırılmasını,
Üretim maliyetlerinin düşürülmesini,
Teknolojik bilginin ticarileştirilmesini,
Rekabet öncesi işbirliklerinin geliştirilmesini,
Teknoloji yoğun üretim, girişimcilik ve bu alanlara yönelik yatırımlar ile Ar-Ge’ye ve
yeniliğe yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılmasını,
Ar-Ge personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasını desteklemek ve teşvik etmektir.
3.1. Ar-Ge İndirimi
Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla
kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da
kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan
vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet
öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen
Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli
istihdam eden Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir önceki
yıla göre artışının yarısı, 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10.
maddesine göre kurum kazancının ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89.
maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır. Ayrıca bu harcamalar, 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa
edilir, bir iktisadi kıymet oluşmaması halinde ise doğrudan gider yazılır. Kazancın yetersiz olması
nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine
devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda 213 sayılı Kanuna göre her yıl belirlenen yeniden
değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.
www.dogaka.gov.tr
3.2. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki
Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu
kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında
uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek
amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da
TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden
yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin;
bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için yüzde doksanı, diğerleri
için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır.
86
Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu
kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında
uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek
amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da
TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve
teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile
26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2. maddesi
uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri
ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için 5 yıl süreyle
Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.
3.4. Damga Vergisi İstisnası
5746 sayılı kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen
kağıtlardan damga vergisi alınmaz.
4. TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
3.3. Sigorta Primi Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu,
19 Haziran 2002 tarih ve 24790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin Amacı
Üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörleri arasında işbirliği sağlanarak;
Ülke sanayinin uluslararası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması
amacıyla teknolojik bilgi üretilmesi,
Üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirilmesi,
Ürün kalitesinin veya standardının yükseltilmesi,
Verimliliğin artırılması, üretim maliyetlerinin düşürülmesi,
Teknolojik bilginin ticarileştirilmesi,
Teknoloji yoğun yatırım ve girişimciliği desteklemek,
Araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkânı yaratmak,
Te-knoloji transferine katkıda bulunmaktır.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Yönetici Şirketler, girişimciler ve öğretim üyeleri.
www.dogaka.gov.tr
87
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
4.1. Yönetici Şirketlere Sağlanan Destek ve Muafiyetler
Bölgelerin
kurulması için gerekli alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşası ile Ar-Ge ve
yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici şirketçe yürütülen veya yürütülecek
kuluçka programları, teknoloji transfer ofisi hizmetleri ve teknoloji işbirliği programları ile
ilgili giderlerin, yönetici şirket tarafından karşılanamayan kısmı, yardım amacıyla bütçe
imkânları ölçüsünde Bakanlık tarafından karşılanabilir.
Yönetici
şirket Kanunun uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlardan ve yapılan işlemlerden dolayı damga vergisi ve harçtan muaf tutulmaktadır.
Yönetici
şirketin bu kanunun uygulanması kapsamında elde ettiği kazancı 31.12.2023 tarihine
kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadır.
Atık
su arıtma tesisi işleten Bölgelerden atık su bedeli alınmamaktadır.
Bölge
içerisinde yer alan hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu
altında bulunan taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni verilmesinin
talep edilmesi halinde, Maliye Bakanlığı tarafından yönetici şirket lehine ilk beş
yılı bedelsiz olarak, devam eden yıllar için yatırım konusu taşınmazın emlak vergi
değerinin binde ikisi karşılığında irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. İrtifak
hakkı tesis edilen ve kullanma izni verilen bu taşınmazlar üzerinde yapılacak faaliyetlerden
hasılat payı alınmaz. Bu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve irtifak
hakkı veya kullanma izni bedelini, Kalkınma Bakanlığı’nca belirlenen sosyo-ekonomik
gelişmişlik sıralamasına göre iller itibarıyla farklılaştırmaya veya sıfıra kadar indirmeye
Maliye Bakanlığı yetkilidir.
4.2. Girişimcilere Sağlanan Destek ve Muafiyetler
Bölgede
faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki
yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve
kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadır.
Bu
süre içerisinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş
uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki
teslim ve hizmetleri de katma değer vergisinden muaf tutulmaktadır.
Bölgede
çalışan Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2023
tarihine kadar her türlü vergiden muaf tutulmaktadır. Ancak muafiyet kapsamındaki destek
personeli sayısı Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu aşmamalıdır.
www.dogaka.gov.tr
Ancak,
Bölgelerde yer alan girişimcilerin yürüttükleri Ar-Ge projesi kapsamında çalışan ArGe personelinin, Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayı ile Bölge
dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin bir kısmı gelir vergisi kapsamı dışında
tutulur. Kapsam dışında tutulacak ücret miktarı, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak
hazırlanacak yönetmelikle belirlenir. Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirilen
sürenin Bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan
vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.
88
yer alan firmalar, Bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları Ar-Ge projeleri sonucu elde
ettikleri teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, yönetici şirketin uygun bulması ve
Bakanlığın izin vermesi şartıyla Bölge içerisinde yapabilirler. Söz konusu yatırıma konu olan
teknolojik ürünün üretim izin belgeleri, ilgili kurum ve kuruluş tarafından Bakanlık görüşü
alınarak, öncelikle verilir. Bu yatırımlara ilişkin faaliyetler, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanunu gereğince tutulması zorunlu defterlerde, yatırım yapan işletmelerin
Bölgede yürüttükleri Ar-Ge faaliyetlerinden ayrı olarak izlenir. Bu yatırımlar nedeniyle
Bölgede çalışan personel ve bu yatırımlarından elde edilecek kazançlar Bölge dışında faaliyet
gösteren işletmelerin ve bunların personelinin tabi olduğu esaslara göre vergilendirilir.
4.3. Öğretim Üyelerine Sağlanan Destek ve Muafiyetler
Bölgelerde
görevlendirilen öğretim üyelerinin Bölgede elde edecekleri gelirler üniversite
döner sermaye kapsamı dışında tutulmaktadır.
Öğretim
elemanları Üniversite Yönetim Kurulu izni ile yaptıkları araştırmalarının sonuçlarını
ticarileştirmek amacı ile bu Bölgelerde şirket kurabilmekte, kurulu bir şirkete ortak
olabilmekte ve/veya bu şirketlerin yönetiminde görev alabilmektedirler.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Bölgede
4.4. Kurumlar Vergisi Desteği
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinde bulunan şirketlerin bu faaliyetleri
sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabii tutarak pazarlamaları halinde, bu ürünlerin
pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayri maddi haklara isabet eden kısmı
transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırtılmak suretiyle istisnadan yararlandırılabilecektir.
5. ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ
Desteğin Yasal Dayanağı
4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu
Desteğin Amacı
Sanayinin disipline edilmesi,
Şehrin planlı gelişmesine katkıda bulunulması,
Birbirini tamamlayıcı ve birbirinin yan ürününü teşvik eden sanayicilerin bir arada ve bir
program dahilinde üretim yapmalarıyla, üretimde verimliliğin ve kar artışının sağlanması,
Sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması,
Tarım alanlarının sanayide kullanılmasının disipline edilmesi,
Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir altyapı ve ortak sosyal tesisler kurulması,
Müşterek arıtma tesisleri ile çevre kirliliğinin önlenmesi,
Bölgelerin devlet gözetiminde, kendi organlarınca yönetiminin sağlanması
www.dogaka.gov.tr
89
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek Unsurları
VERGİ
TÜRÜ
Emlak
Vergisi
Atıksu
Bedeli
OSB TÜZEL
KİŞİLİĞİ
OSB’LERDE YER
ALAN İŞLETMELER
Muaf
Muaf
(İnşaat bitim tarihini takip (İnşaat bitim tarihini takip
eden Bütçe yılından
eden Bütçe yılından itibaren
itibaren 5 yıl )
5 yıl )
Muaf
Muaf
(Merkezi Atıksu Arıtma
Tesisi İşleten Bölgeler)
Muaf
Elektrik ve
Havagazı (OSB’nin kendi binalarının
Tüketim
tüketeceği elektrik ve
Vergisi
havagazı için)
Muaf
KDV
Bina İnşaat
Harcı ve Yapı
Kullanma
İzni Harcı
(Merkezi Atıksu Arıtma tesisi
işleten bölgelerdeki
işletmeler)
Muaf değil
YASAL DAYANAĞI
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 5.
maddesine 3365 sayılı Kanunla eklenen (f)
fıkrası
4562 sayılı OSB Kanununun 21. maddesi
(Merkezi Atıksu Arıtma tesisi
işletmeyen bölgelerdeki
işletmeler)
Muaf Değil
4562 sayılı OSB Kanunu ve 2464 sayılı
Belediye Gelirleri Kanunu
(Arsa ve işyeri teslimleri )
Muaf Değil
(Arsa ve işyeri dışındaki
teslimleri ile bölge
dışındaki arsa ve işyeri
teslimleri KDV’ye tabi)
(Teşvik Belgesi Kapsamında
yapılacak makine ve teçhizat
teslimleri KDV’den muaftır)
Muaf
Muaf
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80.
maddesi
Muaf Değil
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 4.
maddesinin (n) bendi
3065 sayılı KDV Kanunun 17/4. maddesi (k)
bendi
Muaf
Kurumlar
Vergisi
(OSB’nin esas faaliyetleri
dışındaki faaliyetleri
nedeniyle elde edeceği
gelirleri kurumlar vergisine
tabidir)
Muaf
www.dogaka.gov.tr
Çevre
Temizlik
Vergisi
Tevhid ve
İfraz İşlem
Harcı
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun
(Belediye sınırları ve
Muaf
mükerrer 44. maddesi, (25/12/2003 – 5035
mücavir alanlar içinde
(Belediyelerin çevre temizlik Sayılı kanunun 41. md.) 10.01.2004 tarih 25342
bulunan ancak
hizmetlerinden yararlanmayan sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 30 seri nolu
belediyelerin çevre
Belediye Gelirleri Kanunu Genel tebliği I.
işletmeler )
temizlik hizmetlerinden
Bölüm
yararlanmayan OSB’ler)
Muaf
Muaf
90
492 sayılı Harçlar Kanununun 59. maddesi (n)
bendi
Bedelsiz Arsa Tahsisi:
Bakanlık kredisi kullanan OSB’lerin mülkiyetindeki tahsis edilmemiş parseller, OSB müteşebbis heyeti veya genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik istihdam öngören
yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, bedeli Bakanlık tarafından OSB’ye verilen kredilerden mahsup edilmek üzere, tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsis edilebilir.
Gelir Vergisi Stopajı Teşviki, Sigorta Primi İşveren Hissesi Teşviki:
Organize Sanayi Bölgelerinde faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine yönelik teşviklere 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Kanununda yer verilmiştir. Bu
bölgelerde faaliyette bulunan mükelleflere gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi işveren
hissesi teşviki, bedelsiz yatırım yeri tahsisi ve enerji desteği sağlanmaktadır.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Tablodaki teşvik unsurları dışında OSB’lerde faaliyette bulunacaklar aşağıda yer alan imkânlardan da
faydalanabilmektedir.
6. KOSGEB DESTEKLERİ
KOSGEB
KOSGEB Desteklerinin Yasal Dayanağı
KOSGEB Destek Programlarının yasal dayanağı 15.06.2010 tarih ve 27612 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren KOSGEB Destek Programları Yönetmeliğidir.
Desteklenecek Sektörler
Desteklenecek sektörler listesi www.kosgeb.gov.tr adresinde yer almaktadır.
91
www.dogaka.gov.tr
Destek Unsurları
KOBİ Proje Destek Programı
İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı
Girişimcilik Destek Programı
Ar-ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı
Tematik Proje Destek Programı
Genel Destek Programı
Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı
Kredi Faiz Desteği
Laboratuvar Hizmetleri
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Bölgeler
KOSGEB tarafından verilecek desteklerin oranları 19/06/2012 tarihli ve 28328 sayılı Resmi Gazete’
de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı” ile belirlenmiş
olan bölgelere göre belirlenmiştir.
1. Bölge
2. Bölge
3. Bölge
4. Bölge
5. Bölge
6. Bölge
Ankara
Adana
Balıkesir
Afyonkarahisar
Adıyaman
Ağrı
Antalya
Aydın
Bilecik
Amasya
Aksaray
Ardahan
Bursa
Bolu
Burdur
Artvin
Bayburt
Batman
Eskişehir
Çanakkale
(Bozcaada ve
Gökçeada İlçeleri
Hariç)
Gaziantep
Bartın
Çankırı
Bingöl
İstanbul
Denizli
Karabük
Çorum
Erzurum
Bitlis
İzmir
Edirne
Karaman
Düzce
Giresun
Diyarbakır
Kocaeli
Isparta
Manisa
Elazığ
Gümüşhane
Hakkari
Muğla
Kayseri
Mersin
Erzincan
Kahramanmaraş
Iğdır
Kırklareli
Samsun
Hatay
Kilis
Kars
Konya
Trabzon
Kastamonu
Niğde
Mardin
Sakarya
Uşak
Kırıkkale
Ordu
Muş
Tekirdağ
Zonguldak
Kırşehir
Osmaniye
Siirt
Kütahya
Sinop
Şanlıurfa
Malatya
Tokat
Şırnak
Nevşehir
Tunceli
Van
Rize
Yozgat
Bozcaada ve
Gökçeada İlçeleri
Yalova
Sivas
6.1. KOBİ Proje Destek Programı
www.dogaka.gov.tr
KOBİ Proje Destek Programının Amacı ve Gerekçesi
Bu programın amacı ve gerekçesi;
İşletmelere özgü sorunların işletmeler tarafından projelendirildiği ve projelendirilen
maliyetlerin desteklenebildiği bir programa ihtiyaç duyulması,
KOBİ’lerde proje kültürü ve bilincinin oluşturulması,
İşletmelerin proje yapabilme kapasitelerinin geliştirilmesi,
Esnek destekleme sistemine ihtiyaç duyulmasıdır.
Destekten Kimler Yararlanabilir?
18/11/2005 tarihli ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Küçük ve Orta Büyüklükteki
İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” kapsamında yer alan ve
18/09/2009 tarihli ve 27353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15431 numaralı Bakanlar
Kurulu kararı ile tespit edilen sektörlerde faaliyet gösteren küçük ve orta büyüklükteki işletmeler
yararlanabilir.
92
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Desteklenecek Proje Konuları
İşletmelerin; üretim, yönetim-organizasyon, pazarlama, dış ticaret, insan kaynakları, mali işler ve
finans, bilgi yönetimi ve bunlarla ilişkili alanlarda sunacakları;
• İstihdam artırıcı
• İhracat artırıcı
• Pazar payı artırıcı
• Verimlilik artırıcı
• Maliyet düşürücü
• Kapasite artırıcı
• Ürün/hizmet kalitesi yükseltici
• Bölgesel gelişim düzeyine katkı sağlayıcı
• Kaynakların etkin kullanımını sağlayıcı
• Kurumsallaşmaya yönelik
• Müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik
projeleri desteklenir.
KOBİ Proje Destek Programı Proje Limitleri
PROGRAM SÜRESİ
3 Yıl
PROJE SÜRESİ
6- 24 Ay (kurul kararı ile proje süresinin yarısını
geçmeyecek şekilde ek süre verilebilir.)
DESTEK ÜST LİMİTİ
150.000 TL
DESTEK ORANI
1.ve 2. bölgelerde % 50,
3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 60
Desteklenecek Proje Giderleri
• Personel giderleri
• Makine-teçhizat (Makine yeni olmalıdır)
• Hammadde ve malzeme giderleri (Destek tutarının % 10’unu aşmamak kaydıyla)
• Yazılım desteği
• İdari giderler
• KOSGEB tarafından uygun görülen diğer maliyetler
93
www.dogaka.gov.tr
Desteklenmeyecek Proje Giderleri
• Arsa, bina, inşaat, tadilat, tefrişat ve benzeri
• Taşıt aracı, resim, vergi ve harçlar
• Sosyal güvenlik primleri, haberleşme giderleri
• Projeyle ilgili olmayan personel giderleri
• Enerji ve su giderleri, kira giderleri
• Finansman giderleri
• Proje ile ilişkilendirilmemiş diğer maliyetler
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Başvuru
www.kosgeb.gov.tr adresinde yer alan form ve belgelerle birlikte KOSGEB veritabanına ve ilgili
Hizmet merkezi müdürlüğüne yapılır.
6.2. İşbirliği – Güçbirliği Destek Programı
Amaç ve Gerekçe
KOBİ’lerin işbirliği-güçbirliği anlayışında bir araya gelerek “Ortak Sorunlara Ortak Çözümler” üretilmesi,
KOBİ’lerin tedarik, pazarlama, düşük kapasite kullanımı, rekabet gücü zayıflığı, finansman
başta olmak üzere tek başlarına çözümünde zorlandıkları birçok soruna çözüm bulunması,
KOBİ’lerin bir araya gelerek kapasite ve rekabet gücü yüksek işletmelere dönüşmesi,
Ölçek ekonomisinden yararlanılarak kaynak tasarrufu sağlanması,
KOBİ’ler arasında ortaklık ve işbirliği kültürünün geliştirilmesidir.
Destekten Kimler Yararlanabilir?
18/11/2005 tarihli ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Küçük ve Orta Büyüklükteki
İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” kapsamında yer alan ve
18/09/2009 tarihli ve 27353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15431 numaralı Bakanlar
Kurulu kararı ile tespit edilen sektörlerde faaliyet gösteren küçük ve orta büyüklükteki işletmeler
yararlanabilir.
www.dogaka.gov.tr
Desteklenecek Proje Konuları
Hammadde, ara mamul, mamul, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeleri amacıyla ortak tedarik,
Müşteri istekleri ve pazarın talebi doğrultusunda ürün ve hizmet geliştirmeleri, ürettikleri ürün ve hizmetleri yeni pazarlara sunmaları amacıyla ortak tasarım,
Ürün ve hizmet kalitelerini yükseltmek ulusal ve uluslararası pazar paylarını artırmak, marka
imajı oluşturmak, uluslararası pazarın ihtiyaçlarına cevap vermeleri amacıyla ortak
pazarlama,
Ürün ve hizmet standartlarını geliştirmeleri amacıyla ortak laboratuvar,
Üretim ve hizmet kapasitelerini, çeşitlerini, verimliliğini ve kalitelerini artırmak amacıyla
ortak imalat ve hizmet sunumu vb. alanlarda ortak sorunlara ortak çözümler getiren, maliyet
düşürücü ve rekabet avantajı sağlayıcı nitelikteki projeler desteklenir. 94
Proje Süresi
6 – 24 Ay (Kurul kararı ile proje süresinin
yarısını geçmeyecek şekilde ek süre
verilebilir.)
250.000 TL (Geri Ödemesiz)
Destek Üst Limiti
500.000 TL (Geri Ödemeli)
1.ve 2. bölgelerde % 50,
3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 60
Destek Oranı
İşletici Kuruluş Ortaklık Modelleri ve Şartları
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
İşbirliği – Güçbirliği Destek Programı Proje Limitleri
Ortaklıklar aşağıdaki şekillerde gerçekleştirilebilir:
Programdan yararlanmak için; KOSGEB Veri Tabanında kayıtlı ve aktif durumda olan, en az
5 işletmenin bir araya gelerek proje başvurusu yapmaları esastır.
En az 5 işletme sayısı sağlanmak koşulu ile diğer gerçek ve tüzel kişiler de işletici kuruluşa
ortak olabilir.
İşletici kuruluşun ortaklarından herhangi birinin hisse oranı, proje sonuçlandırılıncaya kadar
% 30’ dan fazla olamaz.
İşletici kuruluşun Türk Ticaret Kanununda belirtilen limited veya anonim şirket statüsünde
olması gerekir.
Proje başvurusunda bulunan işletmelerin en az 1 yıl önce kurulmuş olması ve bu işletmelerden en az 3’ünün aynı veya birbirini tamamlayan sektörlerde faaliyet göstermesi şartı aranır.
Proje ortağı işletmeler mevcudiyetlerini koruyarak kurulacak işletici kuruluşa ortak olabilirler
Proje ortağı işletmelerin bir kısmı ya da tamamı kendilerini feshederek kurulacak işletici kuruluşa dahil olabilirler
Proje ortağı işletmelerin bir kısmı kendilerini feshederek ortaklardan birinin bünyesinde birleşebilirler.
Desteklenecek Proje Giderleri
95
www.dogaka.gov.tr
Makine, teçhizat ve donanım giderleri (makine, teçhizat ve donanımların yeni olması şartı aranır.)
Proje başlama tarihinden önce İşletici Kuruluş ortaklarının bu programda tanımlanan ortaklık
ve birleşme amacı ile aldıkları teknik, hukuki ve mali danışmanlık giderleri ile proje etüt, fizibilite çalışması giderleri (en fazla 10.000 TL olabilir.)
Malzeme ve hammadde giderleri (KOSGEB destek tutarının % 5’ ini aşamaz.)
Yeni istihdam olması şartıyla personel giderleri
KOSGEB tarafından uygun bulunan diğer giderler.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Desteklenmeyecek Proje Giderleri
Bina inşaatı, tadilatı, tefrişatı
Gayrimenkul alımı
Taşıt alımı veya kiralama
Haberleşme, enerji ve su ile finansman giderleri
Proje ile ilgili olmayan personel giderleri
Proje ile ilişkilendirilmemiş maliyetler
Vergi, resim ve harçlar
Sosyal güvenlik primleri
6.3. Girişimcilik Destek Programı
Destekten Kimler Yararlanabilir?
Bu destek programına başvuru yapabilmek için kriterleri eğitimleri düzenleyen kurumlar belirler.
Girişimcilik Destek Programı Amacı ve Gerekçesi
Bu programın amacı ve gerekçesi;
Ekonomik kalkınma ve istihdam sorunlarının çözümünün temel faktörü olan girişimciliğin
desteklenmesi ve yaygınlaştırılması,
Başarılı ve sürdürülebilir işletmelerin kurulması,
İş Geliştirme Merkezlerinin kurulması ile girişimciliğin geliştirilmesi,
İstihdamın artırılması,
Yerel dinamiklere dayalı girişimciliğin desteklenmesidir.
Girişimcilik Destek Programı 4 alt programdan oluşur.
www.dogaka.gov.tr
Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi
Yeni Girişimci Desteği
İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) Desteği
İş Planı Ödülü
6.3.1. Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi
Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri, girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmak ve girişimcilerin bir iş
planına dayalı olarak kuracakları işletmelerin başarı düzeylerini artırmak amacıyla düzenlenir.
96
6.3.2. Yeni Girişimci Desteği Yeni Girişimci Desteğinden;
KOSGEB veya diğer kurum ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen bir Uygulamalı Girişimcilik Eğitimini,
Genç Girişimci Geliştirme Programı ile KOSGEB’in işbirliği ve denetimi çerçevesinde başka
kurumlar tarafından düzenlenen bir girişimcilik eğitimini,
KOSGEB tarafından yürütülmüş olan Birinci ve İkinci Özelleştirme Sosyal Destek projesi
kapsamında düzenlenmiş bir Küçük Ölçekli İşletme Kurma Danışmanlığı Desteği (KÖİDD)
Programı’nı
tamamlayanlar yararlanabilir.
Yukarıda belirtilen girişimcilerin kurmuş oldukları işletmelerdeki kurucu ortak olarak
payları % 30’dan fazla olmalıdır.
İŞGEM ’de yer alan işletmeler eğitime veya programa katılma şartı aranmaksızın bu destekten
yararlanabilir.
Destek Unsuru
Ödeme
Üst Limit
(TL)
İşletme Kuruluş Geri Ödemesiz
Desteği
3.000
Kuruluş Dönemi
Makine,
Teçhizat ve
Geri Ödemesiz
Donanım
Desteği
15.000
Geri Ödemesiz
12.000
Sabit Yatırım
Desteği
Geri Ödemeli
70.000
Destek Oranı
(3., 4., 5. ve 6. bölgeler)
% 60
(Kadın veya engelli
girişimciye % 70)
% 70
(Kadın veya engelli
girişimciye % 80) olarak
97
www.dogaka.gov.tr
İşletme
Giderleri
Desteği
Destek Oranı
(1.ve 2. bölgeler)
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Minimum 70 saatlik eğitim ve atölye çalışmasından oluşan eğitim programını kapsar
Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri KOSGEB veya diğer kurum ve kuruluşlar (Üniversite,
İŞKUR, meslek kuruluşu, belediye, kalkınma ajansı v.b.) tarafından düzenlenebilir.
Eğitimler, genel ve özel hedef grupları (Gençler, kadınlar, dezavantajlı gruplar) için düzenlenir.
Eğitimlere katılanlardan ücret alınmaz.
Uygulamalı Girişimcilik Eğitimlerine katılarak Katılım Belgesi alanlar KOSGEB Yeni Girişimci Desteğine başvuru yapma hakkı kazanırlar.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.3.2.1.
İşletme Kuruluş Desteği
İşletme kuruluş desteği üst limiti 3.000 TL olup, aşağıda belirtilen işletme kuruluş giderlerini
(ücretler, hizmet bedelleri, harçlar vb.) kapsar.
İşletme kuruluş aşaması noter masrafları (iş ana sözleşmesinin hazırlanması ve onaylanması,
işletme müdürü imza sirküleri/imza beyanı, defterlerin tasdik ettirilmesi),
İşletmenin ticaret/esnaf sicil kaydının yapılması,
İşletmenin sicil gazetesinde ilanı,
Fatura, irsaliye ve gider pusulası belgelerinin basımı ve tasdiki,
İlgili odalara kayıt yaptırılması,
İşyeri açma ve çalışma izin ve ruhsatlarının alınması,
Yazar kasa alımı,
Mali müşavir ve muhasebeci ücreti (Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ve Yeminli Mali Müşavir Ücretlerinin Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca
hazırlanan ve her yıl yayımlanan asgari ücret tarifesindeki tutar).
6.3.2.2.
Kuruluş Dönemi Makine, Teçhizat ve Ofis Donanım Desteği
Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 12 ay içinde satın alınacak makine, teçhizat, yazılım ve ofis
donanımları için geri ödemesiz olarak verilen bu desteğin üst limiti 15.000 TL’dir.
6.3.2.3.
İşletme Giderleri Desteği
Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 24 ay içinde gerçekleşen işletme giderlerine yönelik olarak
geri ödemesiz olarak ödenecek desteğin üst limiti her ay için 1.000 TL olmak üzere, toplam 12.000
TL’dir.
İşletme giderleri;
Personel net ücretleri
İşyeri kirası
Elektrik, su, ısıtma, telekomünikasyon
İşyerinde üretim amaçlı kullanılan makinelere ait yakıt giderlerinden oluşur.
www.dogaka.gov.tr
Sabit Yatırım Desteği
6.3.2.4.
Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 24 ay içinde satın alınacak, makine ve teçhizat için teminat
karşılığı geri ödemeli olarak verilen bu desteğin üst limiti 70.000 TL’ dir. Bu destekte faiz ya da
komisyon uygulanmaz. Bu desteğin geri ödemesi, desteğin başlangıç tarihinden sonraki 24 ay
ödemesiz olmak üzere, 3’ er aylık dönemler halinde 8 eşit taksitte yapılır.
*Yeni Girişimci Desteği kapsamında alınacak makine ve teçhizat en fazla 3 yaşında olabilir.
Başvuru Koşulları
www.kosgeb.gov.tr adresinde yer alan form ve belgelerle birlikte KOSGEB veri tabanına ve ilgili
Hizmet merkezi müdürlüğüne yapılır.
98
İş Geliştirme Merkezleri, bünyesinde barındırdığı işletmelere, işletme geliştirme danışmanlığı, uygun
koşullarda iş yeri mekânı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri gibi hizmetler sunarak işletmelerin en
kırılgan oldukları ilk yıllarını sağlıklı bir şekilde aşmalarını ve büyümelerini sağlamak amacıyla
kurulan ve işletilen merkezlerdir.
İşletme Geliştirme Merkezlerinin kuruluş başvurusu; belediyeler, üniversiteler, özel idareler,
kalkınma birlikleri, meslek kuruluşları ve kar amacı gözetmeyen kooperatifler tarafından münferiden
veya birlikte yapılabilir.
İŞGEM ‘ler işletici kuruluş tarafından işletilir ve bu işletici kuruluş Türk Ticaret Kanunundan
tanımlanan sermaye şirketi statüsünde faaliyet göstermelidir. İşletici kuruluş ortakları arasında
yukarıdaki uygun başvuru sahiplerinden en az ikisi ortak olarak bulunmalıdır.
İşletici kuruluşun bilanço karını dağıtmayacağı şirket ana sözleşmesinde yer almalıdır.
Destek Unsuru
İŞGEM Kuruluş Desteği (18 Ay)
• Bina tadilatı
• Mobilya ve donanım
• İŞGEM yönetim
İŞGEM İşletme Desteği (36 Ay)
• Personel
• Eğitim, Danışmanlık
• Küçük Tadilat İşleri
Ödeme
Üst Limit (TL)
Destek Oranı (%)
Geri
Ödemesiz
750.000
• 600.000
• 125.000
• 25.000
1.ve 2. bölgelerde
% 60,
3., 4., 5. ve 6.
bölgelerde % 70
Geri
Ödemesiz
100.000
• 30.000
• 50.000
• 20.000
1.ve 2. bölgelerde
% 60,
3., 4., 5. ve 6.
bölgelerde % 70
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.3.3. İş Geliştirme Merkezi Desteği
6.3.4. İş Planı Ödülü
Destekten Kimler Yararlanabilir?
İş planı ödülü yarışması üniversiteler tarafından örgün eğitim içerisinde “Girişimcilik“ dersi alan
öğrenciler arasında işbirliği yapılan her bir üniversite ile yılda bir defa düzenlenir.
Başvuru Şartları
İş planı ödülünden yararlanmak isteyen üniversite İş Planı Ödülü Üniversite Başvuru Formu ile
KOSGEB Başkanlığına başvurur.
Başvuru olumlu sonuçlanırsa, ilgili üniversite, girişimcilik dersi almış öğrenciler tarafından
KOSGEB’in belirlediği formata uygun olarak hazırlanmış olan Girişimci İş Planlarını
değerlendirerek, başarılı bulduğu 6 adet Girişimci İş Planını, İş Planı Ödülü yarışmasında
değerlendirilmek üzere KOSGEB’e gönderir ve burada oluşturulacak Jüri tarafından değerlendirilir.
99
www.dogaka.gov.tr
Destek Miktarı
İlk 3 dereceye girmiş öğrencilerden, en fazla 24 ay içinde işini kurmuş olmaları kaydıyla
Birinciye
15.000 TL
İkinciye
10.000 TL
Üçüncüye
5.000 TL
ödül verilir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Başvuru Koşulları
Yükseköğretim kurumu “İş Planı Ödülü Yükseköğretim Kurumu Başvuru Formu” ile ilgili Hizmet
Merkezine başvurur. Başvuru olumlu bulunduğu takdirde İlgili yükseköğretim kurumu; girişimcilik
dersi almış öğrenciler tarafından KOSGEB’in belirlediği formata uygun olarak hazırlanmış olan
Girişimci İş Planlarını değerlendirerek, başarılı bulduğu 6 adet Girişimci İş Planını, İş Planı Ödülü
yarışmasında değerlendirilmek üzere ilgili Hizmet Merkezine gönderir ve burada değerlendirildikten
sonra ilk 3’ girenler ödüllendirmeye hak kazanır.
6.4.
Araştırma – Geliştirme, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım Uygulama
Destek Programı
Tanımlar:
Araştırma – Geliştirme (Ar – Ge ): Kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının
artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için, sistematik
bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı ve yazılım faaliyetleri ile
alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan,
çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri ifade eder.
İnovasyon : Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen, mevcut pazarlara başarıyla
sunulabilecek ya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün, hizmet, uygulama, yöntem veya iş
modeli fikri ile oluşturulan süreçleri ve sonuçlarını ifade eder.
Endüstriyel Uygulama : Ar – Ge ve/veya inovasyon projesi kamu kaynakları desteklenerek
başarıyla tamamlanmış ve/veya patent belgesi ile korunan veya doktora çalışması neticesinde ortaya
çıkan yeni bir ürün/hizmetin üretilmesi, kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet
düşürücü nitelikte yeni tekniklerin uygulamaya alınması, ürün veya süreçlerin pazara uygun bir
biçimde ticarileştirilmesi faaliyetlerini ifade eder.
Programın Amacı ve Gerekçesi
Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesi,
Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi,
KOBİ’lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması, Mevcut Ar-Ge desteklerinin geliştirilmesi,
İnovatif faaliyetlerin desteklenmesi,
Ar-Ge ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına yönelik
destek mekanizmalarına ihtiyaç duyulmasıdır.
www.dogaka.gov.tr
6.4.1. Ar – Ge ve İnovasyon Programı
Kimler Yararlanabilir?
Ar – Ge ve İnovasyon Programından araştırma – geliştirme ve inovasyon konularında projesi olan
işletmeler/ girişimciler yararlanabilir.
100
AR – GE, İNOVASYON DESTEK PROGRAMI
İşlik desteği
DESTEK
ÜST LİMİTİ
DESTEK
ORANI (%)
İşliklerden bedel alınmaz
Kira desteği
Makine – Teçhizat, Donanım, Hammadde,
Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği
Makine – Teçhizat, Donanım, Hammadde,
Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli)
Personel Giderleri Desteği
Başlangıç Sermayesi Desteği
Proje Danışmanlık Desteği
Eğitim Desteği
Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği
Proje Geliştirme Proje Tanıtım Desteği
Desteği
Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/
Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği
Test, Analiz, Belgelendirme Desteği
12.000 TL
100.000 TL
200.000 TL
100.000 TL
20.000 TL
25.000 TL
5.000 TL
25.000 TL
5.000 TL
15.000 TL
75
75
75
75
100
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Desteklenecek Konular ve Proje Limitleri
75
25.000 TL
Proje Süresi
Ar-Ge ve İnovasyon Programında proje süresi en az 12 (on iki) ay, en çok 24 (yirmi dört) aydır.
Kurul kararı ile 12 (on iki) aya kadar ek süre verilebilir.
Başvuru Koşulları
Ar-Ge ve İnovasyon Programından yararlanmak isteyen işletme/girişimci, Ar-Ge ve İnovasyon
Programı Proje Başvuru Formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda
doldurup çıktısını alarak eki belgelerle birlikte ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar. Kurul
tarafından proje kabul edilebilir, reddedilebilir ya da revizyon istenebilir.
6.4.2. Endüstriyel Uygulama Programı
Endüstriyel Uygulama Programı kapsamında yeni bir ürün/hizmetin; üretilmesi, kalitesinin
artırılması, maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin uygulamaya alınması, ürün veya süreçlerinin
pazara uygun bir biçimde ticarileştirilmesi amacıyla hazırlanan projelere destek sağlanır.
101
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Ar – Ge ve/veya inovasyon projesi kamu kaynakları ile desteklenerek başarıyla tamamlanmış
projelerin sahipleri
Doktora çalışması neticesinde ortaya çıkan projelerin sahipleri
Patent belgesi ile koruma altına alınış ve prototip aşaması tamamlanmış buluş ve fikirlerin
sahipleri başvurabilir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Desteklenecek Konular ve Proje Limitleri
ENDÜSTRİYEL UYGULAMA
PROGRAMI
DESTEK ÜST
LİMİTİ (TL)
DESTEK
ORANI (%)
Kira Desteği
18.000
75
100.000
75
150.000
75
200.000
75
Personel Gideri Desteği
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf
Malzemesi, Yazılım ve Tasarım
Giderleri Desteği
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf
Malzemesi, Yazılım ve Tasarım
Giderleri Desteği (Geri Ödemeli)
Proje Süresi
Endüstriyel Uygulama Programında proje süresi en çok 18 (on sekiz) aydır. Kurul kararı ile 12
(on iki) aya kadar ek süre verilebilir.
Başvuru Koşulları
Endüstriyel Uygulama Programından yararlanmak isteyen işletme/girişimci, Endüstriyel Uygulama
Programı Proje Başvuru Formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda
doldurup çıktısını alarak eki belgelerle birlikte ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar. Kurul, projeyi
kabul edebilir, reddedebilir, proje konusu ile ilgili üniversite öğretim elemanından görüş talep
edebilir veya yeniden değerlendirme yapmak üzere başvuru sahibinden revizyon isteyebilir.
6.5. Tematik Proje Destek Programı
Tanımlar:
Tematik Alan: Hükümet Programı, Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program, diğer üst politika dokümanları, KOSGEB Stratejik Planı ile KOBİ’lere ilişkin araştırma raporları ve sonuçları referans alınarak Başkanlık tarafından belirlenen alanları ifade eder.
Tematik Program: Tematik alan kapsamında olan ve hedef kitle uygulama alanı bütçe ve hedefler açısından sınırları çizilmiş çarpı esaslı tematik programı ifade eder.
www.dogaka.gov.tr
Tematik Proje Teklif Çağrısı: Belirlenen tematik programlara yönelik proje tekliflerinin alınması amacıyla yapılan duyuruyu ifade eder.
Programın Amacı ve Gerekçesi
KOBİ’lerin kendi işletmelerini geliştirmeleri ve Meslek Kuruluşları tarafından küçük ve orta
ölçekli işletmelerin geliştirilmesi amacıyla daha fazla proje hazırlamalarının teşvik edilmesi,
Makro strateji dokümanlarında işaret edilen öncelikler dikkate alınarak belirlenen tematik alanlarda bölgesel ve sektörel ihtiyaçların karşılanması,
KOBİ’lerin uluslararası mevzuat ve önceliklere uyumunun sağlanmasıdır.
102
Tematik Proje Destek Programının Kapsamı
Tematik Proje Destek Programı
Çağrı Esaslı Tematik Program
Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı
olmak üzere 2 alt programdan oluşur.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Kimler Başvurabilir?
KOSGEB veri tabanına kayıtlı işletmeler ve meslek kuruluşları başvurabilir.
6.5.1. Çağrı Esaslı Tematik Program
KOSGEB tarafından belirlenen tematik alanlara uygun olarak hedef kitle, uygulama alanı, bütçe ve
hedef bilgilerini içerecek şekilde KOSGEB Başkanlığı tarafından hazırlanır.
Proje Limitleri
Proje süresi, destek oranı, destek türü ve üst limiti proje teklif çağrısında belirlenir.
Desteklenecek Proje Giderleri
103
www.dogaka.gov.tr
Personel net ücretleri ve seyahat giderleri
Yeni makine-ekipman, yazılım ve donanım alımı veya kiralanması giderleri (projenin desteklemeye esas toplam gider kaleminin % 25’ini aşamaz.)
Sarf malzemesi giderleri
Hizmet alım giderleri
Genel idari giderler (Proje Kurul tarafından uygun bulunan desteklemeye esas toplam gider
kaleminin % 10’unu aşmayacak şekilde hesaplanır ve sabitlenir.Proje bütçe
gerçekleşmesindeki değişiklikler bu tutarı değiştirmez.)
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.5.2. Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı
Program kapsamında desteklenecek projeler, proje sonuçlarından yararlanabilecek işletme sayısının
büyüklüğü, ilin ve/veya bölgenin öncelikli geçim kaynakları, yeni girişimci potansiyeli, bölgede
oluşturulacak istihdam ve pazara giriş imkanlarının sunulması, insan kaynaklarının geliştirilmesi,
evre ve enerji verimliliği, iş güvenliği, teknik mevzuat v.b. hususlar gözetilerek işletmelerin ve/veya
girişimciliğin geliştirilmesi için hazırlanmış olmalıdır.
Program, Başkanlıkça belirlenen ve www.kosgeb.gov.tr internet adresinde duyurulan başvuru
dönemlerinde açılır.
Kimler Başvurabilir?
KOSGEB veri tabanına kayıtlı meslek kuruluşları bu program başvurabilir.
Proje Limitleri
Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı
Program Süresi
3 Yıl
Proje Süresi
24 Ay (+ 12 Ay)
Destek Ödemesi
Geri Ödemesiz
Destek Üst Limiti
150.000 TL
www.dogaka.gov.tr
Desteklenmeyecek Proje Giderleri
Bina inşaat yapımı, tadilatı, tefrişatı,
Gayrimenkul alımı,
Makine, teçhizat, taşıt aracı,
Vergi, resim ve harçlar,
Sosyal güvenlik primleri,
Haberleşme giderleri, finansman giderleri,
Proje ile ilgili olmayan personel giderleri,
Enerji, su, kira giderleri,
Proje ortaklarından alınan danışmanlık ve hizmet alımı giderleri,
Proje ile ilişkilendirilmemiş maliyetler.
*Yukarıda belirtilenler dışında kalan ve Kurul tarafından uygun bulunan giderler destek
kapsamındadır.
104
Programın Amacı ve Gerekçesi
Proje hazırlama kapasitesi düşük KOBİ’ler ile KOSGEB hedef kitlesine yeni dahil olmuş
sektörlerdeki KOBİ’lerin de mevcut KOSGEB desteklerinden faydalanması,
KOBİ’lerin kaliteli ve verimli mal/hizmet üretmelerinin sağlanması,
Mevcut KOSGEB desteklerinin revize edilerek daha fazla KOBİ’nin bu desteklerden yaygın
şekilde faydalanması,
KOBİ’lerin rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek amacıyla genel işletme geliştirme faaliyetlerinin teşvik edilmesi,
KOBİ’lerin yurt içi ve yurt dışı pazar paylarını artırmak amacıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin geliştirilmesidir.
GENEL DESTEK PROGRAMI
DESTEKLERİ
DESTEK ÜST
LİMİTİ (TL)
DESTEK ORANI (%)
Yurt İçi Fuar Desteği
Yurt Dışı İş Gezisi Desteği
Tanıtım Desteği
Eşleştirme Desteği
Nitelikli Eleman İstihdam Desteği
Danışmanlık Desteği
Eğitim Desteği
Enerji Verimliliği Desteği
Tasarım Desteği
Sınai Mülkiyet Hakları Desteği
Belgelendirme Desteği
Test, analiz ve Kalibrasyon Desteği
Bağımsız Denetim Desteği
30.000
10.000
10.000
15.000
20.000
15.000
10.000
30.000
15.000
20.000
10.000
20.000
10.000
1.ve 2. bölgelerde % 50,
3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 60
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.6. Genel Destek Programı
6.6.1. Yurt İçi Fuar Desteği
Bu destek katılım sağlanacak fuarlarda; boş alan (yer) kirası, stand, konstrüksiyonu ve dekorasyonu,
fuar katılımcı kataloğu, fuar alanının genel düzenlemesi ile ilgili hostes, genel tanıtım, genel
güvenlik, genel temizlik ile gerekli olabilecek diğer hizmet giderlerini kapsar.
105
www.dogaka.gov.tr
Destek Unsurları:
Destek Üst Limiti:
Yurt içi Uluslararası İhtisas Fuarlarında 120 TL/m²
Yurt içi İhtisas Fuarları ve İzmir Enternasyonal Fuarında 80 TL/m² ‘dir.
Destekleme alanı her bir fuar katılımı için işletme başına azami 50 (elli) m²’dir.
Makine, mobilya, mermer gibi büyük ürün sergileme alanına ihtiyaç duyulan işkollarında gerçekleştirilecek fuarlarda, işletme başına azami destek alanı Başkanlık tarafından 100 (yüz)
m²’ye kadar artırılabilir.
Program süresince desteğin üst limiti 30.000 (otuz bin) TL’dir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek kapsamına alınacak yurt içi fuarlar Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) internet
sitesinde ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan Yıllık Yurtiçi Fuar Takvimi Tebliğinde
yer alan fuarlardan yurt içi ihtisas ve yurt içi uluslararası ihtisas fuarları ile İzmir Enternasyonal Fuarı
destek kapsamına alınabilir.
6.6.2. Yurt Dışı İş Gezisi Desteği
İşletmelerin uluslararası işbirliğini temin etmelerini veya artırmalarını sağlamak amacı ile organize
edilen Yurt Dışı İş Gezisi Programlarına katılmalarına destek verilir.
Bu destek;
Hizmet Merkezleri, Meslek Kuruluşu veya Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TURSAB) üyesi
organizatör kuruluşlar tarafından düzenlenen Yurt Dışı İş Gezisi programlarında işletme
temsilcilerinin;
Konaklama giderlerini
Ulaşım giderlerini
Yurt dışı iş gezisi programı ile ilgili diğer giderlerini (tercüme ve rehberlik hizmetleri, fuar giriş ücretleri, toplantı organizasyon giderleri) kapsar.
Her bir Yurt Dışı İş Gezisi için işletme başına sağlanacak azami destek miktarı 2.000 TL’dir. Program
süresince desteğin üst limiti 10.000 TL’dir.
6.6.3. Tanıtım Desteği
İşletmelerin; işletmelerini ve ürün ve/veya hizmetlerini ulusal ve uluslararası pazarlarda tanıtmaları
için gerçekleştirecekleri faaliyetlerine destek verilir.
Bu destek;
Broşür, ürün kataloğu giderlerini,
Yurt dışında yayınlanan ve dağıtılan basılı yayınlara reklam verme giderlerini kapsar.
Bu destekten Yurtiçi Marka Tescil Belgesi sahibi olan işletmeler yararlanır. Broşür ve ürün kataloğu
giderleri/yurt dışında yayınlanan veya dağıtılan basılı yayınlara reklam verme giderlerinin her biri
için verilecek destek miktarı 5.000 TL’yi geçemez. Program süresince desteğin üst limiti 10.000
TL’dir.
www.dogaka.gov.tr
6.6.4. Eşleştirme Desteği
İşletmelerin Eşleştirme Merkezlerinden ( Eşleştirme merkezleri, işletmelerin dış ticaret, ortak üretim/
yatırım ve benzeri alanlarda uluslararası işbirliğine yönelmeleri, uluslararası pazarlarda rekabet
edebilmeleri ve pay alabilmelerini teminen, işletmelere hizmet vermek üzere yurt dışında açılan ve
KOSGEB tarafından onaylanan merkezlerdir.) alacağı;
Danışmanlık
Organizasyonel
Daimi sergi alanı
hizmetlerine destek verilir.
Program süresince desteğin üst limiti 15.000 (on beş bin) TL’dir.
106
Bu destek en az fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu yeni eleman istihdamı için verilir.
İşletmeler destek üst limiti dâhilinde en fazla 2 eleman için bu destekten faydalanabilir.
Bu desteğin aylık üst limiti, istihdam edilecek her bir eleman için net ücret üzerinden hesaplanır ve 1.500 TL’yi geçemez. Asgari geçim indirimi net ücrete dahil edilmez.
Program süresince desteğin üst limiti 20.000 (yirmi bin) TL’dir.
Emekliler, yabancı uyruklular, işletme sahibi veya ortakları ile bunların ana, baba, eş ve çocukları bu destek kapsamında istihdam edilemez.
6.6.6. Danışmanlık Desteği
İşletmelerin;
Genel yönetim, AB ve diğer uluslararası kaynaklardan yararlanmak üzere proje hazırlama,
İş planı hazırlama
Yatırım, pazarlama, üretim, insan kaynakları, mali işler ve finans,
Dış ticaret, bilgisayar ve bilgi teknolojileri, enerji teknolojileri, yeni teknik ve teknolojiler,
CE kapsamındaki ürün tasarımı belgelendirmesi ve CE belgesine uygun üretim
Çevre
konu başlıklarında alacakları danışmanlık hizmetlerine destek verilir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.6.5. Nitelikli Eleman İstihdam Desteği
Destek kapsamında; üniversiteler, üniversitelerin işletmelere yönelik danışmanlık hizmeti vermek
amacıyla kurulmuş birimleri, kuruluş kanunlarında danışmanlık hizmeti vermek görevi olan kamu
kurum ve kuruluşları ile Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Hizmet Yeterlilik Belgesine sahip
danışmanlık kuruluşları, vakıf ve derneklerden hizmet alınabilir.
Her bir konu başlığı için alınacak danışmanlık hizmeti süresi en az 20 adam gün olup, destek miktarı
4.000 TL’yi geçemez.
Program süresince desteğin üst limiti 15.000 (on beş bin) TL’dir.
6.6.7. Eğitim Desteği
İşletmelerin;
107
www.dogaka.gov.tr
Genel yönetim, AB ve diğer uluslararası kaynaklardan yararlanmak üzere proje hazırlama,
İş planı hazırlama
Yatırım, pazarlama, üretim, insan kaynakları, mali işler ve finans,
Dış ticaret, bilgisayar ve bilgi teknolojileri, enerji teknolojileri, yeni teknik ve teknolojiler,
CE kapsamındaki ürün tasarımı belgelendirmesi ve CE belgesine uygun üretim
Çevre
konu başlıklarında genel katılıma açık veya işletme içi eğitim katılımlarına destek verilir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Her bir konu başlığı altında alınan her bir eğitim için bir işletmeye sağlanacak desteğin üst limiti
1.000 TL’yi aşamaz. Program süresince bir konu başlığı altında alınan eğitimler için verilen toplam
destek üst limiti 4.000 TL’dir.
Program süresince desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’dir.
TS-ISO 9000, TS-ISO 14000, TS-ISO 22000, AQAP, EN 17025 ve benzeri sistem belgelendirmeye
yönelik eğitim hizmetleri ve yabancı dil eğitimleri bu destek kapsamı dışındadır.
6.6.8. Enerji Verimliliği Desteği
İşletmelerin enerji verimliliği kapsamında alacakları Ön ve Detaylı Etüt, Verimlilik Arttırıcı Proje
(VAP) içim danışmanlık ve Enerji Yöneticisi Eğitimi hizmetlerine destek verilir.
Program süresince Enerji Verimliliği Desteğinin üst limiti 30.000 (otuz bin) TL’dir.
6.6.9. Tasarım Desteği
İşletmelerin ürün tasarımına yönelik hizmet alımlarına destek verilir. Ancak ürün tasarımının Patent
Belgesi, Faydalı Model Belgesi, Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi veya Entegre Devre
Topografyaları Tescil Belgesi alımı ile sonuçlanmış olması şarttır.
Program süresince desteğin üst limiti 15.000 (on beş bin) TL’dir.
6.6.10. Sınai Mülkiyet Hakları Desteği
İşletmelerin Türk Patent Enstitüsü (TPE) veya muadili yurt dışı kurum/kuruluşlardan;
Patent Belgesi
Faydalı Model Belgesi
Endüstriyel Tasarım Tescili Belgesi
Entegre Devre Topografyaları Tescil Belgesi
TPE muadili yurt dışı kurum/kuruluşlardan alacakları Marka Tescil Belgeleri
için başvuru yapan kurum/kuruluşlara yaptığı marka ve patent vekili giderlerine destek verilir.
Yurt Dışı Marka Tescil Belgesi Desteğine sadece Yurt İçi Marka Tescil Belgesi sahibi işletmeler
başvurabilir.
Program süresince desteğin üst limiti 20.000 TL’dir.
www.dogaka.gov.tr
6.6.11. Belgelendirme Desteği
İşletmelerin Türk Akreditasyon Kurumu (TURKAK) tarafından akredite edilmiş kurum/
kuruluşlardan, akredite oldukları konularda alacakları ürün, sistem, personel, laboratuvar
akreditasyon belgelerine ilişkin giderlerine destek verilir. Bu destek sadece belge için ödenen ücreti
kapsar.
Her bir belge için destek üst limiti 2.500 TL’ yi aşamaz.
Program süresince desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’dir.
Daha önce herhangi bir konuda belge almış olan işletmelere aynı belge konusunda destek
sağlanmaz, belge yenilemeye destek verilmez.
108
İşletmelerin, kamu kurum/kuruluşları veya üniversitelerce kurulmuş laboratuvarlardan alacakları test,
analiz, kontrol, muayene ve kalibrasyon hizmetleri ile yurt içi ve yurt dışı laboratuarlarda akredite
olunan test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon konularında alacakları hizmet giderlerine destek
verilir. KOSGEB laboratuvarlarından alınan hizmetlere ilişkin giderler destek kapsamı dışındadır.
Program süresince desteğin üst limiti 20.000 (yirmi bin) TL’dir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.6.12. Test Analiz ve Kalibrasyon Desteği
6.6.13. Bağımsız Denetim Desteği
İşletmelerin, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından bağımsız denetimle yetkilendirilen
kuruluşlardan aldıkları bağımsız denetim hizmeti giderlerine bağımsız denetim raporunun olumlu ya
da şartlı görüş içermesi durumunda destek verilir. Konaklama, ulaşım ve iaşe giderleri destek
kapsamı dışındadır.
Program süresince desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’dir.
Programın Süresi
Programın süresi, her bir işletme için 3 (üç) yıldır.
109
www.dogaka.gov.tr
Başvuru Koşulları
KOSGEB Veri Tabanına kaydolan ve Programdan yararlanmak isteyen işletme, Genel Destek
Programı Başvuru Formunu ve ilgili konu başvuru formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden
elektronik ortamda doldurup çıktısını alarak ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.7. Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı
Programın Amacı
Gelişme ve büyüme potansiyeline sahip küçük ve orta ölçekli işletmelerin;
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem
görmesinin sağlanması,
Sermaye piyasalarından fon temin edilmesine imkan sağlanmasıdır.,
Destekten Kimler Yararlanabilir?
Programdan yararlanmak isteyen işletmenin KOSGEB Veri Tabanında yer alması ve ticaret şirketi
statüsünde olması gerekir.
KOBİ Proje Destek Programı Proje Limitleri
Bu Program kapsamında sağlanan desteğin toplam üst limiti 100.000 TL olup, destek unsurlarının üst
limit ve oranları aşağıda tablo halinde verilmiştir.
Destek Unsurları
Destek Üst Limiti (TL)
Destek Oranı (%)
Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli
(azami 2 yıl)
60.000
75
Bağımsız denetim hizmeti bedeli
20.000
75
10.000
100
10.000
75
SPK kurul kaydına alma ücreti
İMKB Gelişen İşletmeler Piyasası Listesine
kabul ücreti
Merkezi Kayıt Kuruluşu masrafı
Aracı kuruluşa ödenecek aracılık komisyonu
www.dogaka.gov.tr
Desteklenecek Proje Giderleri
Program kapsamında, işletmelerin sermaye piyasalarına açılmaları sürecinde;
Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli,
Bağımsız denetim hizmeti bedeli,
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kurul kaydına alma ücreti,
İMKB Gelişen İşletmeler Piyasası Listesine kabul ücreti,
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) masrafı,
Aracı kuruma ödenecek aracılık komisyonu,
giderlerine geri ödemesiz destek verilir.
Programa Başvuru Koşulları
KOSGEB Veri Tabanında yer alan ve Programdan yararlanmak isteyen işletme, Gelişen İşletmeler
Piyasası KOBİ Destek Programı Başvuru Formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda doldurup çıktısını alarak eki belgelerle birlikte ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar.
Başvuru hizmet merkezi tarafından incelenir ve değerlendirilir.
110
Programın Amacı
Kredi Faiz Desteği programları ile KOSGEB tarafından; küçük ve orta ölçekli işletmelere uygun
koşullarda finansal destek temin edilerek,
Üretim, kalite ve standartlarını artırmaları,
Finansman sorunlarının çözümü,
İstihdam yaratmaları,
Uluslararası düzeyde rekabet etmelerinin
sağlanmasıdır. Destekten Kimler Yararlanabilir?
KOSGEB Veri Tabanında kayıtları onaylı ve KOSGEB desteklerinden yasaklı olmayan gerçek/tüzel
kişiliği haiz işletmeler yararlanabilir.
BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ
6.8. Kredi Faiz Desteği
Destek Limitleri
KOSGEB KOBİ kredi faiz desteğinin vadesi azami 48 ayı, üst limiti işletme başına 300.000 TL’yi
geçemez.
Programa Başvuru Koşulları
İşletmeler, kredi faiz desteğinden yararlanmak için başvurularını KOSGEB ile protokol imzalayan
banka şubelerine web tabanlı özel Yazılım Sistemi aracılığıyla yaparlar. KOSGEB tarafından ön
onayı verilen başvurular Banka tarafından bankanın kendi mevzuat ve politikası doğrultusunda
değerlendirilir.
6.9. Laboratuvar Hizmetleri
www.kosgeb.gov.tr adresinde isimleri ve iletişim bilgileri verilen toplam 9 ilde 11 adet laboratuvarda; işletmelerin kalitesinin arttırılması, yurt dışındaki firmalarla rekabetin sağlanması ve birçok ürünün ülkemiz sınırları içerisinde de üretiminin sağlanabilmesi için teknik anlamda destek vermek ve
bilgilendirmek amacıyla hizmet vermektedir.
Bu hizmetin yürütülmesinde KOBİ’lere ücretlendirmede destek olunarak düşük ücret uygulaması yapılmaktadır.
Ayrıca KOSGEB’in bir iştiraki olan ESİM Test Hizmetleri A.Ş. (www.esim.com.tr) ev aletleri, ısıtıcılar ve soğutucular gibi cihazların testlerini yapmakta olup, TS EN ISO/IEC 17025:2005 konusunda
TÜRKAK tarafından akredite edilmiştir.
www.dogaka.gov.tr
111
TÜRKİYE BİLİMSEL ve TEKNOLOJİK
ARAŞTIRMA KURUMU DESTEKLERİ
TÜBİTAK DESTEKLERİ
D.TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK
ARAŞTIRMA KURUMU (TÜBİTAK) DESTEKLERİ
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, kısaca TÜBİTAK, Türkiye’de bilim ve
teknolojiyi teşvik etme, yönlendirme ve popülerleştirmeyi amaçlayan, Başbakanlık’a bağlı resmi
devlet kurumudur.
1. 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme
Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK tarafından yürütülen programlara ilişkin yönetmelik
Desteğin Amacı Nedir?
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programının amacı, yeni bilgiler üretilmesi,
bilimsel yorumların yapılması veya teknolojik problemlerin çözümlenmesi için bilimsel esaslara
uygun olan projelerin desteklenmesidir.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
En az lisans mezunu kamu ya da özel sektör çalışanları
Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip Üniversite personeli
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Yıllık en fazla 120.000 TL
Destek Süresi Nedir?
En fazla 36 ay
Başvuru
TÜBİTAK
2. 1002 Hızlı Destek Programı
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK tarafından yürütülen programlara ilişkin yönetmelik
Desteğin Amacı Nedir?
Hızlı Destek Programının amacı, üniversitelerde, araştırma hastanelerinde ve araştırma enstitülerinde
yürütülecek acil, kısa süreli, küçük bütçeli araştırma ve geliştirme projelerine destek sağlamaktır.
114
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Yıllık en fazla 30.000 TL
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
En az lisans mezunu kamu ya da özel sektör çalışanları
Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip Üniversite personeli
Destek Süresi Nedir?
En fazla 12 ay
Başvuru
TÜBİTAK
3. 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK tarafından yürütülen programlara ilişkin yönetmelik
Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Usul ve Esasları
Desteğin Amacı Nedir?
Bu destek programının amacı, Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi çerçevesinde belirlenecek
öncelikli alanlarda sonuç odaklı, izlenebilir hedefleri olan, ilgili bilim/teknoloji alanlarının
dinamiklerini gözeten ve yurt içinde yapılan Ar-Ge projelerini desteklemek ve bu projeler arasında
eşgüdüm sağlamaktır.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
En az lisans mezunu kamu ya da özel sektör çalışanları
Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip Üniversite personeli
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Küçük Ölçekli projeler: 500.000 TL’ye kadar,
Orta Ölçekli projeler: 500.001 - 1.000.000 TL,
Büyük Ölçekli projeler: 1.000.001 - 2.500.000 TL.
Başvuru
TÜBİTAK
115
www.dogaka.gov.tr
Destek Süresi Nedir?
Küçük Ölçekli projelerin süresi en fazla 24 ay,
Orta ve Büyük Ölçekli projelerin süresi en fazla 36 aydır.
TÜBİTAK DESTEKLERİ
4. 1007 Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini
Destekleme Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel Ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kamu Kurumları Araştırma Ve Geliştirme
Projelerini Destekleme Programına İlişkin Yönetmelik
TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı
Kapsamındaki Projelere İlişkin İdari ve Mali Esaslar
1007 Kodlu TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma Geliştirme Projeleri Destekleme Programı ve
TÜBİTAK Birimlerince Yürütülen Projelere İlişkin Fikri Haklar Esaslar
TÜBİTAK Kaynaklarından Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelere
Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Harcanmasına İlişkin Esas ve Usuller
TÜBİTAK Tarafından Özel Kuruluşlar ve Vakıf Üniversitelerine Proje Karşılığı Aktarılacak
Tutarların Transferi, Harcanması, Muhasebeleştirilmesi ve Denetimine İlişkin Esaslar
Fizibilite, Kavram Ispatı Çalışması, Alan araştırması ve Analiz Çalışmaları Projelerine İlişkin
İdari ve Mali Esaslar
Desteğin Amacı Nedir?
Bu program ile
Ar-Ge’ye dayalı tedarik yöntemi
Teknolojik nitelikli ürün/sistem tedarikinin ulusal kaynaklardan sağlanması
Teknolojik nitelikli ürün/sistem ithalatı için yurtdışına aktarılan kaynakların daha az maliyetle
yurtiçinde üretime
aktarılması hedeflenmektedir.
Kamu kurumlarının Ar-Ge ile giderilebilecek ihtiyaçlarının karşılanmasına ya da sorunlarının
çözümüne yönelik 1007 Programına sunulan projeler iki Araştırma Destek Grubu tarafından
desteklenmektedir:
KAMAG - Kamu Araştırmaları Destek Grubu
SAVTAG - Savunma ve Güvenlik Teknolojileri Araştırma Destek Grubu
Başvuru
TÜBİTAK
5. 1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı Esasları
Desteğin Amacı Nedir?
Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programının amacı, Türkiye’nin ulusal ve uluslararası patent
başvurularının sayısının arttırılması, kişilerin patent başvurusu yapmaya teşvik edilmesi ve
ülkemizde fikri ve sınaî hakların tescili yönünde bilinçlenmeye katkıda bulunulmasıdır.
116
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
TÜBİTAK tarafından sağlanan patent başvurusu desteğinden tüzel kişiler en fazla 20 başvuru için,
gerçek kişiler ise 5 başvuru için yararlanabilirler.
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
T. C. Vatandaşları
Türkiye sınırları içerisinde faaliyet gösteren, Türk hukukuna göre kurulmuş ve Türk tabiiyetinde olan şirketler
Başvuru
TÜBİTAK
6. 1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma
Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmelik
Araştırma Projelerinde Uygulanacak İdari ve Mali Esaslar
1011 Destek Programı Yönetmelik ve Esasları (Ek Not)
117
www.dogaka.gov.tr
Kimler Başvurabilir?
Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip üniversite personeli
Kamu kuruluşları veya özel kuruluşlarda çalışmaları durumunda, en az dört yıllık üniversite
lisans eğitimi almış kamu kuruluşu veya özel sektör çalışanları
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Desteğin Amacı Nedir?
Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programının (UBAP) amacı Bilim
insanlarımızın bilimsel çalışmaları için yurtdışında görevlendirilmesine destek sağlayan 2219- Yurt
Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı ve ikili işbirliği anlaşmaları kapsamındaki karşılıklı
ziyaret / değişim programlarına ek olarak, araştırmacılarımızın TÜBİTAK destekli projelerinde
uluslararası boyutlarını zenginleştirmektir.
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
2013 yılı için, Araştırma projeleri destek üst limiti (Burs dahil, Proje Teşvik İkramiyesi (PTİ), Kurum
hissesi ve yurtdışı araştırmacı giderleri hariç) yıllık 120.000 TL’dir.
İstenen burs miktarlarının toplamı aylık 4.800 TL’den fazla olamaz.
Destek Süresi Nedir?
Proje süresi en fazla 36 aydır.
Başvuru
TÜBİTAK
7. 1301 Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları
Kurma Girişim Projeleri
1301 programı revize edilmektedir. Bu nedenle şu an için program kapsamında proje önerisi kabul
edilmemektedir.
8. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu
Desteğin Amacı Nedir?
Özel sektör kuruluşlarının, Ar-Ge faaliyetlerini teşvik ederek, Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine
katkıda bulunmak
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri
www.dogaka.gov.tr
Destek Konusu Nedir?
AR-GE (Araştırma-Geliştirme)
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Temel destek oranı % 40 olacak şekilde, proje giderlerinin en fazla %60’ı hibe olarak
desteklenmektedir. Başarıyla tamamlanan proje sahibi firma KOBİ ise, proje fikir sahibi
araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü
118
Başvuru
TÜBİTAK
9. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Destek Süresi Nedir?
Proje bazında en çok 36 ay
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerin ikisi ortaklı olmak kaydıyla ilk 5 projesine(3+2) avantajlı bir şekilde destek sağlayarak
Ar-Ge projesi yapmaya teşvik etmek
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri
Destek Konusu Nedir?
AR-GE (Araştırma-Geliştirme)
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Proje bütçesi üst sınırı 500.000 TL,
Proje giderlerinin %75’i
Proje hazırlama ve hazırlatma giderleri
Yeminli mali müşavir giderleri
Başarıyla tamamlanan projelerde proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü
Destek Süresi Nedir?
Proje bazında en çok 18 ay
Başvuru
TÜBİTAK
10. 1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu
119
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Amacı Nedir?
Ülkemiz firmalarının EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET gibi işbirliği ağlarındaki Ar-Ge
projelerine katılımını sağlamak
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri
Destek Konusu Nedir?
AR-GE (Araştırma-Geliştirme)
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Proje bütçesi üst sınırı bulunmamaktadır. Büyük firmalarda proje giderlerinin %60’ı KOBİ’lerde
proje giderlerinin %75’i hibe olarak desteklenmektedir
Destek Süresi Nedir?
Proje bazında en çok 18 ay
Başvuru
TÜBİTAK
11. 1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu
Desteğin Amacı Nedir?
Üniversite/kamu araştırma enstitülerindeki bilgi birikiminin, KOBİ ve büyük her ölçekteki kuruluş
tarafından ürüne/sürece dönüştürülerek ticarileştirilmesini sağlamak
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Proje sonuçlarını Türkiye’de uygulamayı taahhüt eden KOBİ’ler ve büyük ölçekli firmalar ile
üniversite ya da kamu araştırma kurumları (yürütücü kuruluş) ortak olarak başvurabilmektedir
www.dogaka.gov.tr
Destek Konusu Nedir?
AR-GE (Araştırma-Geliştirme)
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Proje bütçe üst sınırı 1.000.000 TL*, %75’i TÜBİTAK, %25’i KOBİ,
%60’ı TÜBİTAK, % 40’ı Büyük,
•Proje Bütçesine ek olarak; Proje Teşvik İkramiyesi 180.000 TL*
•Proje Kurum Hissesi 50.000 TL TÜBİTAK tarafından karşılanacak*
•3 ay süreli TÜBİTAK tarafından karşılanacak 10.000 TL’lik fizibilite desteği
Destek Süresi Nedir?
Proje bazında en çok 24 ay
Başvuru
TÜBİTAK
120
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu
TÜBİTAK DESTEKLERİ
12. 1503 Proje Pazarları Destekleme Programı
Desteğin Amacı Nedir?
Üniversiteler, sanayi/ticaret odası veya ihracatçı birliklerin proje fikirlerini hayata geçirmek için
düzenleyecekleri ortaklık arayışlarına yönelik etkinliklere finansal destek sağlamak
Destekten Kimler Faydalanabilir?
En az bir üniversite ile;
Sanayi Odası, Ticaret Odası, Ticaret ve Sanayi odası, İhracatçı Birliğinden herhangi biri veya daha
fazlasının katılımcı olmasıyla bu kuruluşlardan herhangi biri
Destek Konusu Nedir?
AR-GE (Araştırma-Geliştirme)
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
2013 yılı için;
Ulusal düzeyde 25.000 TL,
Uluslararası katılımlı olması durumunda 30.000 TL
Başvuru
TÜBİTAK
www.dogaka.gov.tr
121
TÜBİTAK DESTEKLERİ
13. 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına İlişkin
Yönetmelik
TÜBİTAK 1511 Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Destekleme Programı
Uygulama Esasları
Desteğin Amacı Nedir?
TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme
Programı; ülkemiz öncelikli alanlarında hedef ve ihtiyaç odaklı, izlenebilir sonuçları olan projelerin
desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Uygulama Esaslarında belirtilen şartları
sağlayan, firma düzeyinde katma değer oluşturan Türkiye’de yerleşik tüm sermaye şirketleri proje
başvurusunda bulunabilir.
Destek Oranı Nedir?
Firmaların desteklenen proje giderlerine harcama sonrası büyük ölçekli kuruluşlar için %60,
KOBİ’ler için %75 oranında geri ödemesiz (hibe) destek verilmektedir.
Destek Süresi Nedir?
Her çağrı duyurusunda belirtilir.
Başvuru
TÜBİTAK
14. Girişimcilik Aşamalı Destek Programı
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK 1512 Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Uygulama Esasları (02.03.2013
tarihli ve 217 sayılı Bilim Kurulu kararı ile onaylanmıştır)
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Teknoloji ve Yenilik Destek
Programlarına İlişkin Yönetmelik
Desteğin Amacı Nedir?
Programla girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, katma değer ve nitelikli istihdam
yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmeleri için, fikir aşamasından pazara kadar olan
faaliyetlerin desteklenmesi, böylece nitelikli girişimciliğin özendirilmesi ve uluslararası rekabet gücü
olan, yenilikçi, teknoloji düzeyi yüksek ürün ve hizmetleri geliştirebilen başlangıç firmalarının
oluşturulması amaçlanmıştır.
122
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Programa;
Üniversitelerin örgün öğrenim veren herhangi bir lisans programından mezun veya
Üniversitelerin herhangi bir yüksek lisans veya doktora programına kayıtlı öğrenci veya
Üniversitelerin herhangi bir yüksek lisans veya doktora programından mezun kişilerden;
- Başvuru tarihinde; 45 yaşından gün almamış (doktora programı mezunlarında bu şart aranmaz) ya da
doktora mezuniyet tarihinin üzerinden 5 sene geçmemiş ve
- Herhangi bir şirkete ortak olmayan kişiler başvurabilir.
Destek Tutarı Nedir?
En fazla 100.000 TL
Başvuru
TÜBİTAK
15. 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu
Desteğin Amacı Nedir?
Üniversitelerdeki bilgi ve teknolojinin, uygulamaya dönüştürülerek ticarileştirilmesi, üniversite ve
özel sektör kuruluşları arasında işbirliği oluşturulması ve sanayinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve
teknolojinin üniversitede üretilmesine yardımcı olunması amacıyla faaliyet gösteren Teknoloji
Transfer Ofisleri (TTO)’ni desteklemek
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Üniversiteler, üniversitelerin ortak olduğu şirketler, teknopark yönetici şirketleri, teknopark yönetici
şirketinin ortak olduğu şirketler
Destek Konusu Nedir?
AR-GE (Araştırma-Geliştirme)
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
İlk 5 yıl Temel destek oranı % 80 olacak şekilde, yıllık 1.000.000 TL,
İkinci 5 yıl için Temek destek oranı % 60 olacak şekilde, yıllık 1.000.000 TL
Başvuru
TÜBİTAK
123
www.dogaka.gov.tr
Destek Süresi Nedir?
Destekleme süresi proje bazında 5 yıldır. Bu süre en fazla 5 yıl daha uzatılabilir (Toplam 10 yıl)
TÜBİTAK DESTEKLERİ
16. 1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu
Desteğin Amacı Nedir?
Ülke ekonomisine katma değer sağlayabilecek nitelikte yenilikçi ürün ve teknoloji geliştirme ve
üretme potansiyeli bulunan KOBİ ölçeğindeki Ar-Ge yoğun başlangıç firmalarının çekirdek,
başlangıç veya gelişme aşamalarındaki finansman ihtiyaçlarının girişim sermayesi fonları aracılığıyla
karşılanması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
KOBİ ölçeğindeki Ar-Ge yoğun başlangıç firmaları
Destek Konusu Nedir?
AR-GE (Araştırma-Geliştirme)
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Fon büyüklüğünün en fazla %20’si TÜBİTAK tarafından hibe olarak karşılanır. Bu oran Bilim
Kurulu kararı ile artırılabilir. Fon büyüklüğünün en az %79’u özel yatırımcılar tarafından en az %1’i
fon yöneticileri tarafından karşılanır. (Bu oranlar, TÜBİTAK’ın fona yaptığı hibe destek oranı esas
alınarak belirlenir).
Destek Süresi Nedir?
Yatırım dönemi: 5 yıl Çıkış dönemi: 7 yıl (en fazla 3 defa 1’er yıllık uzatma)
Başvuru
TÜBİTAK
17. 2217 Lisansüstü Yaz Okulu ve Benzeri Diğer Etkinliklerin
Desteklenmesi
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel
Uygulama Esasları
Desteğin Amacı Nedir?
Lisansüstü öğrencilere, araştırma kurumlarında görev yapan genç araştırmacılara ve uzmanlara bilim
ve teknolojideki güncel gelişmelerin aktarılması veya yaygın kullanılması gereken tekniklerin
öğretilmesi amacıyla Doğa Bilimleri, Mühendislik ve Teknoloji, Tıbbi Bilimler, Tarımsal Bilimler,
Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler alanlarında yurt içinde kurum/kişilerce düzenlenmesi planlanan
ulusal, uluslararası katılımlı ve uluslararası bilimsel çalıştaylara, teorik ve uygulamalı kurslara,
lisansüstü düzeydeki yaz ve kış okullarına ve seminerlere destek sağlamaktır.
124
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
2013 yılı için etkinlik desteği üst sınırı;
Ulusal nitelikli etkinlikler için 20.000,00 TL
Uluslararası katılımlı nitelikli etkinlikler için 25.000,00 TL
Uluslararası nitelikli etkinlikler için 30.000,00 TL olarak belirlenmiştir.
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
35 yaşını aşmamış, lisansüstü öğrenciler veya araştırma kurumlarında görev yapan araştırmacılar
Destek Kalemleri üst limitleri;
Öğretim Üyesi Yol Gideri: 200 TL (kişi/gidiş-dönüş)
Genç Araştırmacı Yol Gideri: 100 TL (kişi/gidiş-dönüş)
Konaklama ve İaşe Gideri: 100 TL (kişi/gün)
Ders ücreti: 65 TL (kişi/saat) brüt
Destek verilmesi kararlaştırılan etkinlik türü yaz/kış/bahar okulu, kurs veya seminer ise;
a. Ders verecek yerli ve yabancı öğretim üyelerinin yurt içi yol, iaşe, konaklama giderleri, ders
ücretleri, (Etkinlikte ders vereceklerin üniversite ve/veya araştırma kurumlarında görevli
etkinlik konusunda yetkin, doçent veya profesör unvanına sahip öğretim üyesi veya araştırma
kurumlarında çalışan, en az 10 yıllık mesleki deneyime sahip araştırmacı olması)
b. Not çoğaltma, kırtasiye giderleri ve laboratuvar sarf malzemesi giderleri, (demirbaş alımları
hariç)
c. Yurt içinden (şehir merkezi dışından) katılacak (35 yaş ve altı) öğrenci ve araştırmacıların
yol, iaşe, konaklama giderleri
kısmen veya tamamen karşılanabilir.
Destek verilmesi kararlaştırılan etkinlik türü çalıştay (workshop) ise;
a. Etkinliğe (şehir merkezi dışından) katılan Türkiye sınırları içerisindeki üniversite ya da
araştırma kurum/kuruluşlarında görev yapan genç araştırmacıların (35 yaş ve altı) ve sunum
yapacak yerli ve yabancı araştırmacıların yurt içi yol, iaşe, konaklama giderleri
b. Düzenlenen etkinliğin poster, bildiri kitabı, özet kitabı ve CD yazım-basım giderleri
(ciltleme, kokteyl ve ağırlama giderleri hariç), etkinlikte sunulan bildiri/posterleri içeren
taşınabilir bellek çubuğu (En fazla 4GB hafızaya sahip olmalı) giderleri
kısmen veya tamamen karşılanabilir.
Destek miktarı, düzenlenecek etkinliğin süresi ve kapsamı göz önüne alınarak Bilim İnsanı
Destekleme Daire Başkanlığı Değerlendirme ve Destekleme Kurulu tarafından belirlenir.
125
www.dogaka.gov.tr
Başvuru
TÜBİTAK
TÜBİTAK DESTEKLERİ
18. 2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı4
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel
Uygulama Esasları
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Etkinlik Düzenleme Kurulu başvurusu ile 35 yaşını aşmamış, etkinlikte sunum yapacak genç
araştırmacılar
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Katılımcı desteği: Türkiye’de gerçekleştirilecek Ulusal, Uluslararası Katılımlı ve
Uluslararası Kongre, Sempozyum, vb. etkinliklere katılacak ve etkinlikte bildiri/poster
sunumu yapacak olan genç araştırmacıların (35 yaş ve altı) yol, konaklama ve iaşe giderlerine
kısmi destek sağlanır.
Organizasyon desteği: Düzenlenen etkinliğin promosyon amaçlı olmayan poster, bildiri
kitabı, özet kitabı, CD yazım basımı, web sayfası tasarımı ve etkinlikte sunulan bildiri/
posterleri içeren taşınabilir bellek çubuğu (En fazla 4GB hafızaya sahip) giderlerine kısmi
destek sağlanır
Başvuru
TÜBİTAK
19. 2224 Yurt Dışı Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği
Programı
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel
Uygulama Esasları
Destekten Kimler Faydalanabilir?
-Kongre Konferans Desteği İçin Başvuranlar:
T.C. vatandaşı olmak
Katılmak istenilen etkinliğin hakemli veya son 10 yıldır düzenli yapılıyor olması
Araştırmacının bilim alanı ile ilgili önemli kabul edilen uluslararası konferans vb. olması
En az 10 dakikalık sözlü sunum için kabul edilmiş olmak (Poster sunumu destek kapsamı
dışındadır)
En az Lisansüstü eğitim görüyor/görmüş olmak
Etkinlikte bildiriyi sunacak tek kişi olmak (ilk yazar sunmuyorsa sunacak olan diğer yazara
imzalı yazı vermesi koşuluyla destek verilebilir.)
Bu programdan son 2 yıl içinde ( gün/ay/yıl ) yararlanmamış olmak
4
Güney Ege Kalkınma Ajansı uzmanı Mehmet Sert tarafından hazırlanan Destek Belirleme Kılavuzundan
faydalanılmıştır.
126
TÜBİTAK DESTEKLERİ
-Yaz / Kış Okulu Desteği İçin Başvuranlar:
T.C. vatandaşı olmak
İleri düzeydeki teorik ve pratik bilgilerin öğretildiği yurt dışındaki yaz/kış okuluna kabul
edilmiş olmak (NATO-ASI ve ARW ’ler program kapsamı dışındadır.)
Lisansüstü eğitim görüyor olmak
Bu programdan son 2 yıl içinde ( gün/ay/yıl ) yararlanmamış olmak
Tez alanı ile ilgili bir yaz /kış okuluna gidiyor olmak
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Kongre Desteğinde;
Avrupa ülkeleri için en fazla 1.000 ABD Doları karşılığı TL
Avrupa dışındaki Amerika ve Uzak Doğu ülkeleri için en fazla 1.500 ABD Doları karşılığı TL
Yaz/Kış Okulu Desteğinde;
Bir aya kadar olan etkinliklerde en fazla 1.500 ABD Doları karşılığı TL
2 ay ve üzeri etkinliklerde en fazla 3.000 ABD Doları karşılığı TL ve uçak bileti ücreti
Başvuru
TÜBİTAK
20. 2229 Lisans ve Lisans Öncesi Öğretmen ve Öğrencilere
Yönelik Bilimsel Etkinlik Düzenleme Programı
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel
Uygulama Esasları
Destekten Kimler Faydalanabilir?
-Etkinlik Yürütücüsünde (Düzenleme Kurulu Başkanı) Aranan Koşullar:
Üniversitede
veya YÖK Kanunu 38’nci maddesi uyarınca araştırma kurumlarında çalışan
öğretim üyesi veya alanlarında en az 10 yıl deneyim sahibi araştırmacı veya TÜBİTAK
tarafından görevlendirilen İlk ve Ortaöğretim Araştırma Projeleri Bölge Koordinatörü olması
Proje danışmanlığı eğitim etkinliklerinde; etkinlik koordinatörlerinin daha önce TÜBİTAK ya
da başka bir kurumca desteklenen araştırma projesi yürütmüş/yürütüyor olması
Yükümlülükler başlığı altında bulunan 5. Maddeye uygun başvuru yapıyor olması
127
www.dogaka.gov.tr
-Etkinlik Düzenleme Kurulunda Aranan Koşullar:
Düzenleme Kurulunun, etkinlik konusunda yetkin, en az üç, bilim insanından oluşması
TÜBİTAK DESTEKLERİ
Düzenleme
Kurulu Üyeleri’nin etkinliğin yürütülmesindeki görev, yetki ve sorumluluklarının
açıkça belirlenmesi
Düzenleme Kurulu Üyelerinin TÜBİTAK-Araştırmacı Bilgi Sistemi (ARBİS) Veri Tabanına
kayıtlı olması
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
BÜTÇE KALEMLERİ
ÜST SINIRLAR
Ders Ücreti (Brüt)
77,08 TL/Saat
Ders Ücreti (Net)
65 TL/Saat
Yardımcı Personel Ücreti (Brüt)
65,22 TL/Gün
Yardımcı Personel Ücreti (Net)
55 TL/Gün
Teknisyen Ücreti (Brüt)
71,15 TL/Gün
Teknisyen Ücreti (Net)
60 TL/Gün
Konaklama ve İaşe Günlük Kişi Başı (Öğretim
Üyeleri ve Katılımcılar için)(Net)
100 TL/Gün
Yol Gideri- Öğretmen-Öğrenci (Gidiş-Dönüş)
Ortalama (Net)
150 TL
Yol Gideri- Öğretim Üyesi (Gidiş-Dönüş)
Ortalama (Net)
250 TL
Desteklenecek Konular
Ortaöğretim öğrencilerine yönelik olimpiyat programlarına katkı sağlayacak öğretim üyelerinin
eğitimine yönelik etkinlikler, İlk ve ortaöğretim öğretmenlerine yönelik bilim danışmanlığı
seminerleri ve benzeri toplantılar ile ilk, orta ve yükseköğretim çağı öğrencilerinden üstün başarı
gösterenlerin bilimsel ve akademik performanslarının arttırılması ve geleceğin bilim insanı ve
araştırmacılarının yetişmesine katkı sağlamak için Doğa Bilimleri, Mühendislik ve Teknolojik
Bilimler, Sosyal ve Beşeri Bilimler alanlarında yurt içinde kurum/kişilerce düzenlenmesi planlanan
bilim kampları, doğa eğitimleri, teorik ve uygulamalı yaz ya da kış bilim okullarına destek
sağlanacaktır.
Başvuru
TÜBİTAK
www.dogaka.gov.tr
21. TÜBİTAK Tarafından Koordine Edilen Diğer Destekler
2231 - Lindau Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilimsel-etkinlik/etkinliklere-katilma-destekleri/icerik-2231tubitak-lindau-bilimsel-etkinliklere-katilma-destegi-p
2236 - Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/konuk-arastirmaci-destek-programlari/icerik-2236uluslararasi-deneyimli-arastirmaci-dolasimi-destek-programi
128
2239 - Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme Programı
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/girisimcilik/ulusal-destek-programlari/icerik-2239-girisimcilikve-yenilikcilik-egit-ve-aras-faaliyetlerini-dest-prog
TÜBİTAK DESTEKLERİ
2237 - Proje Eğitimi Etkinliklerini Destekleme Programı
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilimsel-etkinlik/etkinlik-duzenleme-destekleri/icerik-2237proje-egitimi-etkinliklerini-destekleme-programi
3501 - Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/ulusal-destek-programlari/icerik-3501-ulusal-gencarastirmaci-kariyer-gelistirme-programi
4003 - Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4003-bilimmerkezi-kurulmasi-destek-programi
4004 - Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4004-dogaegitimi-ve-bilim-okullari
4005 - Bilim ve Toplum Yenilikçi Eğitim Uygulamaları
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4005-bilimve-toplum-yenilikci-egitim-uygulamalari
5001 - Akademik e-Kitap Çağrısı
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-5001akademik-e-kitap-cagrisi
İkili Proje Destekleri
http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/uluslararasi/icerik-ikili-proje-destekleri
ERA-NET
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/uluslararasi-destek-programlari/icerik-era-net
COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği)
http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/uluslararasi-destek-programlari/icerik-cost-bilimselve-teknik-isbirligi-alaninda
AB ÇP›ye Katılımı Özendirme Ödül Desteği
http://www.fp7.org.tr/home.do?ot=5&rt=1&sid=3681&pid=0&cid=26348
Konsorsiyum Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği
http://www.fp7.org.tr/home.do?ot=5&rt=1&sid=3681&pid=0&cid=12858
129
www.dogaka.gov.tr
ICGEB (Uluslararası Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma. Merkezleri) Destekleri
http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/uluslararasi/cok-tarafli-programlar/icgeb/icerik-icgebdestekleri
GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK
BAKANLIĞI DESTEKLERİ
GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ
E. GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI
DESTEKLERİ
Desteğin Yasal Dayanağı:
2013 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı
Desteğin Amacı
Türkiye’deki çevreye duyarlı tarımsal üretimi yaygınlaştırmak, bitkisel üretimi tehdit eden hastalık
ve zararlı organizmalara karşı karantina önlemi olarak tavsiye edilen alternatif uygulamaları
desteklemek, verimi ve kaliteyi yükseltmek, uygulanan politikaların etkinliğini sağlamak, sektörün
öncelikli problemlerinin çözümüne katkıda bulunmak ve sürdürülebilirliği sağlamaktır.
Kimler Başvurabilir?
Çiftçi Kayıt Sistemine dâhil olan çiftçiler
1. Hayvancılık Destekleri
Sıra
No
Birime Destek
225 TL/baş
2
Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri ile etçi ırkların melezleri anaç
sığır
Etçi ırklar anaç sığır
3
Anaç manda
350 TL/baş
Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri anaç sığır soy kütüğü ilave
60 TL/baş
1
4
Sıra
No
1
2
www.dogaka.gov.tr
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (1) Hayvan Başı Ödeme
3
Sıra
No
1
Sıra
No
1
Sıra
No
1
Sıra
No
1
2
350 TL/baş
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (2) Suni Tohumlama
Suni tohumlamadan ve etçi ırklardan doğan buzağı
Döl kontrolü projesi kapsamındaki suni tohumlamadan doğan buzağı
ilave
Yerli ırk veya melezi sığırların, etçi ırk boğa spermasıyla suni
tohumlamasından doğan buzağı ilave
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (3) Hayvan Başı Ödeme
75 TL/baş
Koyun-keçi
20 TL/baş
35 TL/baş
75 TL/baş
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (4) Tiftik Üretim
Tiftik
17 TL/baş
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (5) Süt Primi
Manda, koyun-keçi sütü
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (6) İpek Böceği
0,2 TL/lt
Tohum
30 TL/adet
1. Sınıf yaş koza, damızlık koza ve diğer
132
20 TL/kg
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (7) Arıcılık
Alabalık
0,65 TL/kg
2
3
Sıra
No
1
Çipura-levrek
Yeni türler
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (9) Su Ürünleri
0,85 TL/kg
1 TL/kg
2
3
Sıra
No
Sıra
No
1
Gemi boyu (m) 21-30
15.000 (TL/m)
Gemi boyu (m) 31 ve üzeri
20.000 (TL/m)
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (12) Hayvan Hastalık Tazminatları
Hastalıktan ari işletmedeki sığır
375 TL/baş
2
Sıra
No
1
Onaylı Süt Çiftliği Desteği (ilave)
50 TL/baş
Arılı kovan
Bombus arısı
8 TL/adet
60 TL/koloni
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (8) Su Ürünleri
Gemi boyu (m) 10-20
10.000 (TL/m)
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (13) Hayvan Başı Ödeme
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (14) Aşı Desteği
Şap Aşısı (Büyükbaş)
0,75 TL/baş
2
Şap Aşısı (Küçükbaş)
0,50 TL/baş
3
Brucellosis (Büyükbaş)
1,50 TL/baş
4
Sıra
No
1
Brucellosis (Küçükbaş)
0,50 TL/baş
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (15) Hayvan Gen Kaynakları
Büyükbaş Koruma
470 TL/baş
2
Küçükbaş Koruma
75 TL/baş
3
Arı Koruma
40 TL/kovan
4
Halk Elinde Manda Islahı
650 TL/ baş
5
Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Elit Sürü
6
Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Taban Sürü
7
Damızlığa ayrılan manda yavrusu desteği
2
Anaç
35 TL/baş
Yavru
50 TL/baş
Anaç
35 TL/baş
Yavru
20 TL/baş
100 TL/baş
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (16) Çiğ Sütün Değerlendirilmesi
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (17) Hayvan Başı Ödeme
Yerli besilik erkek sığır
300 TL/baş
İthal besilik erkek sığır
100 TL/baş
133
www.dogaka.gov.tr
Sıra
No
1
GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Sıra
No
1
2
Sıra
No
1
GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2. Tarım Destekleri
2.1. Yem Desteği
Sıra
No
Sıra
No
1
Desteğe Konu Ürünler
Destek Miktarı
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (10) Yem Bitkileri
Yonca (sulu)
50 TL/dekar/yıl
2
Yonca (kuru)
30 TL/dekar/yıl
3
Korunga
40 TL/ dekar/yıl
4
Tek yıllıklar
35 TL/dekar
5
Silajlık tek yıllıklar
50 TL/dekar
6
Silajlık mısır (sulu)
75 TL/dekar
7
Silajlık mısır (kuru)
35 TL/dekar
8
Yapay çayır-mera
100 TL/dekar
Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (11) Kaba Yem Desteği
Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğince (TKK), mevzuatı dahilinde yurt dışından
tedarik edilecek olan kaba yemin, mahallinde yetiştiriciye teslimindeki kilogram maliyeti
50 kuruşun üzerinde oluştuğu takdirde, farkının TKK üzerinden çiftçilere ödemesi yapılır.
2.2. Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteği
Örtü Altı Bitkisel Üretime Arız Olan Zararlı Organizmalara Karşı Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadelenin yaygınlaştırılması ve Kimyasal İlaç Kullanımının Azaltılması Amacıyla Örtüaltında ve Açık alanda;
www.dogaka.gov.tr
Sıra No
Desteğe Konu Ürünler
Destek Miktarı
1
Biyoteknik mücadele desteği
100 TL/dekar
2
Biyolojik mücadele desteği
330 TL/dekar
Örtüaltı paket toplamı
430 TL/dekar
1
Biyoteknik mücadele desteği
30 TL/dekar
2
Biyolojik mücadele desteği
30 TL/dekar
Açık alanda paket toplamı
60 TL/dekar
134
Sıra No
Desteğe Konu Ürünler
Destek Miktarı
1
Organik Tarım (Meyve, sebze)
50 TL/dekar
2
Organik Tarım (Tarla Bitkileri)
10 TL/dekar
3
Organik Tarım (Anaç Sığır, Manda)
150 TL/baş
4
Organik Tarım (Buzağı)
50 TL/baş
5
Organik Tarım ( Anaç koyun, keçi)
10 TL/baş
6
Organik Tarım (Arılı kovan)
5 TL/kovan
7
Organik Tarım ( Alabalık)
0,35 TL/kg
8
Organik Tarım (Çipura-levrek)
0,45 TL/kg
9
İyi Tarım Uygulamaları (Meyve, Sebze)
25 TL/dekar
10
İyi Tarım Uygulamaları (Örtü altı)
100 TL/dekar
GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.3. Organik Tarım ve İyi Tarım Desteği
2.4. Mazot, Gübre ve Toprak Analizi Desteği
Sıra
No
Desteğe Konu Ürünler
Mazot
Destekleme
Tutarı (TL/
dekar)
Gübre Destekleme
Tutarı (TL/dekar)
Peyzaj ve Süs bitkileri, Özel Çayır, Mera ve
Orman emvali
2,9
4
2
Hububat, Yem bitkileri, Baklagiller, Yumru
bitkiler, Sebze, Meyve
4,3
5,5
3
Yağlı Tohumlu bitkiler ve Endüstri Bitkileri
7
7
4
Toprak Analiz Desteği (2013 ÇKS Kayıtlı
Üreticiler)
135
2,5
www.dogaka.gov.tr
1
GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.5. Sertifikalı Tohum Desteği
Sıra
No
1
2
3
Buğday
Arpa, Tritikale, Yulaf, Çavdar
Çeltik, Yer Fıstığı, Yonca
4
Nohut, Kuru Fasulye, Mercimek
10
5
6
7
8
Susam, Kanola, Aspir
Patates
Soya
Korunga, Fiğ
4
40
20
5
Sıra
No
Yurt İçi Sertifikalı Fidan, Çilek Fidesi ve
Standart Fidan Kullanım Desteği
Standart
(TL/da)
Sertifikalı
(TL/da)
1
Bodur meyve fidan türleri ile bahçe tesisi
150
350
2
Yarı Bodur meyve fidan türleri ile bahçe tesisi
150
300
3
Bağ ve diğer meyve fidanları ile bahçe tesisi
100
230
4
Zeytinde yağlık çeşitler ile bahçe tesisi
50
100
5
Narenciye bahçelerinde aşılama ile çeşit
değiştirme
-
250
6
Virüsten ari fidanlara ilave olarak
50
100
7
Sertifikalı çilek fidesi desteği
-
300
Sıra
No
www.dogaka.gov.tr
Birime Destek
(TL/da)
7,5
6
8
Yurt İçi Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği
Yurt İçi Sertifikalı Tohum Üretim Desteği
Birime Destek
(TL/kg)
0,10
1
Buğday
2
Arpa, Tritikale, Yulaf, Çavdar, Patates
0,08
3
Çeltik
0,25
4
Nohut, Kuru Fasulye, Mercimek, Aspir, Korunga, Fiğ
0,50
5
Soya
0,35
6
Kanola
1,20
7
Susam
0,60
8
Yonca
1,50
9
Yer Fıstığı
0,80
136
Sıra
No
Destek Konusu
Destek Miktarı
1
Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Katılım Desteği
2
Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Desteklenmesi
3
Patates siğili hastalığı alternatif destekleme ödemesi
4
Araştırma Geliştirme Projeleri: Bakanlığın ve tarım sektörünün
ihtiyaç duyduğu öncelikli konulara ilişkin bilgi ve teknolojilerin
geliştirilmesi ve çiftçiler ile tarımsal sanayicilere aktarılması
amacıyla, uygun görülen araştırma-geliştirme (ARGE)
projelerine, 2013-2016 cari yılları içinde destekleme ödemesi
yapılır.
375 (TL/
işletme)
600 (TL/
işletme)
110 (TL/dekar)
GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.6. Tarımsal Danışmanlık Sistemi Katılım, Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi
Kayıt, Araştırma Geliştirme Projeleri ve Patates Siğili Hastalığı Alternatif
Destekleri
2.7. Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Fark Ödemesi Destekleri
Sıra
No
Birime Destek
(Krş/Kg)
Desteğe Konu Ürünler
Yağlık Ayçiçeği
24
2
Kütlü Pamuk (yurt içerisinde üretilen sertifikalı tohumları
kullananlar)
50
3
Soya Fasulyesi
50
4
Kanola
40
5
Dane Mısır
4
6
Aspir
45
7
Zeytinyağı
60
8
Buğday
5
9
Arpa, Çavdar, Yulaf, Tritikale
5
10
Çeltik, Kuru Fasulye, Nohut, Mercimek
10
11
Çay
137
www.dogaka.gov.tr
1
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI
DESTEKLEME KURUMU
DESTEKLERİ
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
F. TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI
DESTEKLEME KURUMU (TKDK) DESTEKLERİ
1. Süt Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Türkiye’nin katılım öncesi dönemdeki önceliklerini ve ihtiyaçlarını dikkate alarak, sürdürülebilir
kalkınmayı sağlamak için kapasite oluşturmak, işletmeleri AB standartlarına yükseltmek
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Küçük ve orta ölçekli tarımsal işletmeler
Destek Konusu Nedir?
İşletmelerin modernize edilmesi, AB standartlarına yükseltilmesi ve iyi tarım uygulamalarını yapar
hale getirilmesi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
En az 15.000 Avro, en fazla 1.000.000 Avro bütçeli hazırlanan projeler için %50
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
www.dogaka.gov.tr
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
140
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Kapasiteleri günlük 10-70 ton arasında olan küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin yeni teknolojiler
kullanarak performanslarının ve rekabet güçlerinin artırılması, modern süt sağım üniteleri ve
soğutma tanklarına sahip süt üreticilerinin desteklenmesi yoluyla, entegre süt toplama ve işleme
ağının kurulmasının teşvik edilmesi, günlük 10 tondan az kapasiteye sahip olan üreticilerinin günlük
kapasitelerinin ekonomik sürdürülebilirlik eşiği olarak belirlenen 10 tona ulaştırılması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
250 kişiden az çalışan istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya yıllık bilançosu 40 milyon TL’yi
aşmayan küçük ya da orta ölçekli işletmeler
Destek Konusu Nedir?
İşletmelerin modernize edilmesi, kapasitelerinin artırılması
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
2. Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Süt İşleyen İşletmeler için en az 50.000 Avro ve en fazla 3.000.000 Avro
Süt Toplayan Üretici Örgütleri için ise en az 25.000 Avro ve en fazla 1.000.000 Avro bütçeli
hazırlanan projeler için %50
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
3. Et Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
141
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Amacı Nedir?
Kırmızı et üreten küçük ve orta ölçekli tarımsal işletmeler ve kanatlı eti üreten küçük ve orta ölçekli
tarımsal işletmelerin modernize edilmesi, iyi tarım uygulamalarını yapar hale getirilmesi
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Kırmızı et üreten KOBİ’ler (30-250 baş sığır veya 100-300 baş koyun veya 100-300 baş keçi
kapasitesine sahip)
Kanatlı eti üreten KOBİ’ler (broyler için; 5.000-50.000 broyler/dönem kapasitesine, hindi için;
1.000-8.000 hindi/dönem kapasitesine sahip işletmeler)
Destek Konusu Nedir?
Tarımsal işletmelerindeki besi hayvanlarının sağlığının ve elde edilen ürünlerin kalitesinin
iyileştirilmesi, barınak ve depoların modernize/inşa edilerek hijyenik hale getirilmesi, kaliteli yem
üretimini etkileyecek tarımsal mekanizasyonun kullanılması, çevre dostu üretime yönelik projelerin
hayata geçirilmesi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
a) Kırmızı et üreten tarımsal işletmeler için en az 20.000 Avro, en fazla 1.000.000 Avro,
b) Kanatlı eti üreten tarımsal işletmeler için en az 15.000 Avro, en fazla 500.000 Avro bütçeli
hazırlanan projeler için %50
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
4. Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Kombinalara ait olanlar dahil olmak üzere; 1. ve 2.sınıf kesimhanelerin (sığır/keçi/koyun) ve/veya
küçük ölçekli kırmızı et işleme tesislerinin, küçük ve orta ölçekli kanatlı eti kesimhanelerinin ve/
veya küçük ölçekli kanatlı eti işleme tesislerinin alt yapılarının iyileştirilmesi ve yeni teknolojilerin
uygulanması ile genel performanslarının ve rekabet güçlerinin geliştirilmesi
www.dogaka.gov.tr
Destekten Kimler Faydalanabilir?
250 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan
küçük ve orta ölçekli işletmeler
Destek Konusu Nedir?
Tesis modernizasyonu, yeni işletme ya da mevcut bir işletme içinde yeni tesis kurulumu
142
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
5. Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Küçük ve orta ölçekli işletmelerin AB standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 30.000 Avro’dan az, 3.000.000 Avro’dan
fazla olmayan projeler için %50
Destekten Kimler Faydalanabilir?
250 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan
küçük ve orta ölçekli işletmeler
Destek Konusu Nedir?
Ayıklama, tasnif ve paketleme yapan ve entegre soğuk hava tesisleri bulunan küçük ve orta ölçekli
işletmelerin topluluk standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması ve yeni teknolojilerin
uygulanması ile genel performansın ve rekabet gücünün geliştirilmesi, depolama ve saklamaya
yönelik soğuk hava depolarının kurulması ile hasat zamanında ürünlerin turfanda kullanımının
kolaylaştırılması, piyasaların düzenlenmesi, aynı zamanda kayıpların azaltılması ve ürün kalitesinin
yükseltilmesi
www.dogaka.gov.tr
143
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 50.000 avrodan düşük 1.250.000 avrodan
yüksek olmayan projeler için %50
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
6. Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Küçük ve orta ölçekli işletmelerin AB standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
250 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan
küçük ve orta ölçekli işletmeler
Destek Konusu Nedir?
Avlanma sonrası kayıpları minimuma indirmek için soğuk zincir uygulamasına öncelik vererek
mevcut küçük ve orta ölçekli balık işleme tesislerini ve yeni kurulumlarını desteklemek
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 50.000 Avro’dan düşük 1.500.000 avrodan
yüksek olmayan projeler için %50
www.dogaka.gov.tr
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
144
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Mikro ve küçük ölçekli işletmelerin AB standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
“50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan
mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar
Destek Konusu Nedir?
Mikro ve küçük ölçekli tarımsal işletmelere ve üretici örgütlerine, çiftlik faaliyetlerine ek olarak
arıcılık ve bal üretimi, tıbbi ve aromatik özelliği olan bitkilerin ekilmesi ya da toplanmasını takiben
işlenmesi ve pazarlanması, süs bitkisi yetiştiriciliği ve çiftlik bazında mikro ve küçük ölçekli işleme
ve paketleme tesisleri gibi destekleyici altyapıların oluşturulması
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 5.000 avrodan düşük 250.000 avrodan
yüksek olmayan projeler için %50
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
7. Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi Desteği
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
8. Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Yerel mikro işletmelere destek sağlanması
145
www.dogaka.gov.tr
Destekten Kimler Faydalanabilir?
“50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan
mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
Destek Konusu Nedir?
Yerel mikro işletmelere Türk Patent Enstitüsü tarafından verilen Coğrafi İşaret Sertifikasına sahip
ürünlere öncelik tanınarak, geleneksel ve özgün yerel tarım (gıda ve gıda olmayan) ürünleri ile
geleneksel el sanatlarının değerlendirilmesi ve/veya işlenmesi için destek sağlanması
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 10.000 avrodan düşük 250.000 avrodan
yüksek olmayan projeler için %50
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
9. Kırsal Turizm Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Mikro / küçük girişimciler veya çiftçilere destek sağlanması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
“50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan
mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar
Destek Konusu Nedir?
Mikro / küçük girişimciler veya çiftçiler tarafından kurulacak pansiyon, “yatak ve kahvaltı”
konaklama ve restoran hizmetlerinin gelişimini, çiftlik turizmi tesislerinin kurulması ve
geliştirilmesini ve turistik rekreasyonel faaliyetler (sportif aktiviteler, doğa gezisi, tarihi geziler gibi)
için kurulan tesislerin gelişimini desteklemesi
www.dogaka.gov.tr
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 15.000 avrodan düşük 400.000 avrodan
yüksek olmayan projeler için %50
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
146
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı
IPA Uygulama tüzüğü
Desteğin Amacı Nedir?
Mikro ve küçük ölçekli çiftliklere destek sağlamak
Destekten Kimler Faydalanabilir?
“50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan
mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar
Destek Konusu Nedir?
Mikro ve küçük ölçekli çiftliklerin (hâlihazırda üretim yapmakta olanlar veya yeni başlayacak
olanlar) genişletilmeleri, AB standartlarına ve iyi balık yetiştirme uygulamalarına yükseltmeleri için
desteklemesi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 15.000 avrodan düşük 200.000 avrodan
yüksek olmayan projeler için %50
TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ
10. Kültür Balıkçılığının Geliştirilmesi Desteği
Destek Süresi Nedir?
Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi
Başvuru
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
www.dogaka.gov.tr
147
ÇALIŞMA ve SOSYAL BAKANLIK
DESTEKLERİ
1. İŞKUR DESTEKLERİ
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) 4904 Sayılı Kanun ile istihdamın korunmasına, geliştirilmesine,
yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak, işsizlik sigortası
hizmetlerini yürütmek üzere 25.06.2003 tarihinde kurulmuştur. Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî
bakımdan özerk bir kamu kurumudur.
1.1. Sigorta Primi İşveren Hissesi Payı Desteği
ÇALIŞMA ve SOSYAL BAKANLIK DESTEKLERİ
G. ÇALIŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
DESTEKLERİ
6111 sayılı yasa ile;
18-29 yaş arasındaki genç işsizlerin,
Kadınların,
Mesleki eğitim almış işsizlerin,
istihdam edilmesi halinde 2015 sonuna kadar 6 ay ile 54 ay arasında sigorta primi işveren payı
İşsizlik Sigortası fonundan karşılanmaktadır. İŞKUR istihdam teşvikleri ile ilgili tablo aşağıda yer
almaktadır.
İşe Alınacak Personelde Bulunması
Gereken Nitelik ve Şartlar
18 Yaşından
Büyük Tüm
Vatandaşlar
18 Yaşından
Büyük
Kadınlar
18-29 Yaş
Arası
Erkekler
29 Yaşından
Büyük
Erkekler
Mesleki Yeterlilik Belgesi
(MYB) Sahipleri
X
48
48
24
Mesleki ve Teknik Eğitim
Mezunu (Orta/Yüksek Öğr) /
İşkur İşgücü Yetiştirme Kursu
Bitirme Belgesi Sahipleri
X
36
36
24
Herhangi bir Belgesi
Bulunmayanlar
X
24
24
6
X
www.dogaka.gov.tr
149
Çalıştırılacak
Personel
İŞKUR’a
kayıtlı
işsizlerden
alınırsa ilave
6 ay süre
eklenecektir.
ULAŞTIRMA,
DENİZCİLİK ve HABERLEŞME
BAKANLIĞI DESTEKLERİ
1. AR-GE DESTEKLERİ
Desteğin Yasal Dayanağı:
Elektronik Haberleşme, Uzay ve Havacılık Sektöründe Araştırma Geliştirme Projelerinin
Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik
Yetkili Kuruluş
Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı
Desteğin Amacı
Elektronik haberleşme, uzay ve havacılıkla ilgili olarak yerli tasarım ve üretimine yönelik araştırma,
geliştirme ve eğitim faaliyetlerinin desteklenmesidir.
Kimler Başvurabilir?
Özel hukuk tüzel kişileri
Şahıs işletmeleri
Yükseköğretim kurumları
En az ön lisans düzeyinde öğrenci veya mezun araştırmacılar (gerçek kişiler)
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK ve HABERLEŞME BAKANLIĞI DESTEKLERİ
H. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK ve HABERLEŞME
BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Destek Miktarı
Elektronik ve haberleşme sektöründe 10.000.000 TL,
Uzay alanında 20.000.000 TL
Destek Süresi
Proje süresi en fazla 36 aydır.
Başvuru
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
www.dogaka.gov.tr
151
KÜLTÜR ve TURİZM
BAKANLIĞI DESTEKLERİ
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
İ. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
1. TURİZM TEŞVİKLERİ
1.1. Turizmi Teşvik Kanunu ile Sağlanan Teşvikler
Desteğin Yasal Dayanağı:
12/03/1982 Tarih ve 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu
Yetkili Kuruluş
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Desteğin Amacı
Bu Kanunun amacı; turizm sektörünü düzenleyecek, geliştirecek, dinamik bir yapı ve işleyişe
kavuşturacak tertip ve tedbirlerin alınmasını sağlamaktır. Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri
ve turizm merkezlerinin tespiti ile geliştirilmeleri, turizm yatırım ve işletmelerinin teşvik edilmesi,
düzenlenmesi ve denetlenmesi amaçlanmaktadır.
Turizm bölge, alan ve merkezlerinin tespiti:
Turizmi Teşvik Kanunu Madde 4’e göre; kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm
merkezlerinin tespitinde; ülkenin doğal, tarihi, arkeolojik ve sosyo-kültürel turizm değerleri, kış, av ve
su sporları ve sağlık turizmi ile mevcut diğer turizm potansiyeli dikkate alınır.
Belge alınması:
Turizmi Teşvik Kanunu Madde 4’e göre turizm sektöründe; bu Kanun ve diğer mevzuatta yer alan
teşvik tedbirleri ile istisna, muafiyet ve haklardan yararlanabilmek için Bakanlıktan, turizm yatırımı
belgesi veya turizm işletmesi belgesi alınması zorunludur.
www.dogaka.gov.tr
Belgeli yatırımlara, Bakanlıkça belirlenen süreler içinde başlanması ve yatırımın tamamlanarak
işletmeye açılması zorunludur. Ancak, Bakanlıkça kabul edilen zorunlu sebeplerle bu süre uzatılabilir.
154
1.1.1. Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı Amacıyla Yapılan Tahsisler
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 8 inci maddesine göre, hazine ve orman arazilerinin kanunda
belirtilen sürelerde turistik tesis yatırımlarına tahsisi sağlanmaktadır. Bu konuda 21/07/2006 tarihli
ve 26235 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Kamu Taşınmazlarının Turizm
Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik” ile 22/07/2007 tarihli ve 26470 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren “Orman Arazilerinin Tahsisi Hakkında Yönetmelik” uyarınca işlem
tesis edilmektedir.
1.1.2. Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi
Turizmi Teşvik Kanunu’nun 15 inci maddesinde, “Ormanlarda yer alacak turizm yatırımı belgeli
tesislerin, 6831 sayılı Orman Kanununun Ek-3 üncü maddesinin (c) fıkrası uyarınca ödemek zorunda
oldukları bedel, tahsis tarihini takip eden üçüncü yıldan itibaren, beş yıl vade ve beş eşit taksitte
alınır.” hükmü yer almaktadır.
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Teşvik Kanunuyla Sağlanan Destekler:
1.1.3. Elektrik, Havagazı ve Su Ücretleri
Turizmi Teşvik Kanunu’nun 16 ncı maddesinde geçen, “Turizm belgeli yatırım ve işletmeler elektrik,
gaz ve su ücretlerini o bölgedeki sanayi ve meskenlere uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden
öderler.” hükme istinaden, işletmelere elektrik enerjisi desteği sağlanmaktadır.
09.08.2005 tarih ve 25901 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları
Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2002/1 Sayılı Tebliğde Değişiklik Yapılmasına İlişkin
2005/1 Sayılı Tebliğ” ile işletmelere ait elektrik enerjisi giderlerinin, şantiye dönemi dahil olmak
üzere o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile kendi abone
gurubuna uygulanan tarife arasındaki farkın Hazinece karşılanması için belge sahiplerinin ilk
müracaatlarında Kültür ve Turizm Bakanlığı İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerine başvurmaları
gerekmektedir. Belge ve faturalar üzerinde yapılan incelemeler sonucunda vergi ve SSK borcu
bulunmayan belgeli turizm işletmeleri normal tarifeden elektrik ücreti ödemeye ve en düşük tarife ile
normal tarife arasındaki farkın da Hazine Müsteşarlığı tarafından kendilerine iade edilmektedir.
16/07/2009 tarihinde yayımlanan “2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında
Bakanlar Kurulu Kararı” ile son bulan Enerji Desteği, uygulamasına, 29/06/2010 tarih ve 27626
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2010/478 sayılı Kararname ile devam edilmektedir.
1.1.4. Haberleşme Kolaylıkları
Turizmi Teşvik Kanunu’nun 17 nci maddesindeki “Belgeli yatırım ve işletmelerin telefon ve teleks
taleplerine ilişkin her türlü işlem ve tahsis öncelikle yapılır.” Hükmüne göre işletmelere haberleşme
kolaylığı sağlanmaktadır.
1.1.5. Yabancı Personel ve Sanatkar Çalıştırılması
155
www.dogaka.gov.tr
Turizmi Teşvik Kanunu’nun 18 inci maddesine göre; “Belgeli işletmelerde, Bakanlık ve İçişleri
Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen izinle yabancı uzman
personel ve sanatkârlar çalıştırılabilir...” hükmüne dayanarak yabancı personel ve sanatkâr istihdam
eden işletmelere destek sağlanmaktadır.
Ancak bu şekilde çalıştırılan yabancı personelin miktarı toplam personelin % 10’unu geçemez. Bu
oran Bakanlıkça % 20’ye kadar artırılabilir. Bu personel işletmenin faaliyete geçişinden 3 ay
öncesinden itibaren çalışmaya başlayabilir.
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
1.1.6. Resmi tatil, hafta sonu ve öğle tatilleri
Turizmi Teşvik Kanunu’nun 18 inci maddesine göre; “Belgeli işletmeler ile belge kapsamındaki
yardımcı hizmet satış yerleri Bakanlıkça verilen belgede belirlenen çalışma süresi içinde resmi tatil,
hafta sonu ve öğle tatillerinde de faaliyetlerine devam ederler.” Hükmü turizm tesislerine tatillerde
çalışabilme konusunda istisnai hak tanımıştır.
1.2. Emlak Vergisi Muafiyeti
Turizm İşletmeleri 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun “Geçici muaflıklar” başlıklı 5 inci
maddesinin (b) fıkrasında “ Turizm Endüstrisini Teşvik Kanunu hükümleri dairesinde turizm
müessesesi belgesi almış olan Gelir veya Kurumlar Vergisi mükelleflerinin adı geçen kanunda yazılı
maksatlara tahsis ettikleri ve işletmelerine dahil binaları, inşalarının sona erdiği veya mevcut
binaların bu maksada tahsisi halinde turizm müessesesi belgesinin alındığı yılı takip eden bütçe
yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.” Hükümlerine göre işletmeler
Emlak Vergisinden muaf tutulmaktadır.
1.3. Eximbank Turizm Kredisi
Desteğin Amacı:
Türk Eximbank, çalışmalarını çeşitlendirilmesi suretiyle, döviz kazandırıcı niteliğiyle turizm
sektörünün de ihracatçılar gibi TL ve döviz cinsinden kredi imkânların faydalandırılmasıdır.
Kimler Faydalanabilmektedir?
TÜRSAB üyesi A grubu işletme belgesi sahibi seyahat acenteleri ile tur operatörleri (Yurtdışından getirilen turistlere yurt içi ve dışında verilen her türlü acentelik faaliyetlerine ilişkin
hizmet karşılığında)
Özel havayolu şirketleri (Yurt dışından taşınan yolculara verilen her türlü ulaşım faaliyetlerine ilişkin hizmetleri karşılığında),
Turizm işletmeleri, yurtdışından getirilen turistlere yurtiçinde verilen her türlü konaklama,
yeme-içme ulaşım, yurtdışı tanıtım ve pazarlama vb. hizmetleri karşılığında kredi imkanından
yararlanabilmektedirler.
Firma Limiti Ne Kadardır?
Turizm TL/Döviz kredilerinin anapara bakiyeleri toplamı 15 Milyon ABD dolarını aşamaz.
Kredinin Vadesi Nedir?
Kredi vadesi azami 540 gündür. Ayrıca, 360 gün (iki taksit), 120 ve 180 gün vade seçenekleri de
mevcuttur.
www.dogaka.gov.tr
Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir?
Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için; kredinin anapara, faiz ve taahhüt
riski toplamının % 100’ü oranında aşağıda dökümü verilen asli teminatlar tesis edilir.
156
Türk Eximbank Turizm Kredileri Uygulama Esasları için aşağıda belirtilen linkten yararlanılabilir.
http://www.eximbank.gov.tr/dosyalar/krediler/31-turizm/turizm-GenelBilgi.pdf
1.4. Yurtdışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği
Desteğin Yasal Dayanağı:
Yurt Dışı Turizm Fuarlarına Katılımın ve Turizm Tanıtma ve Pazarlama Faaliyetlerinin
Desteklenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2010/9)
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Teminatlar:

Banka teminat mektubu,

Devlet İç ve Dış Borçlanma Senetleri,

Kredi vadesiyle uyumlu ve kredinin kullandırılacağı para cinsinden düzenlenen Kredi Geri
Ödeme Kefalet Sözleşmesi ile tesis edilen KGF kefaleti.
Desteğin Kapsamı:
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen veya iştirak edilen turizm fuarlarına bireysel veya
ilgili sektör meslek birliğinin/derneğinin öncülüğünde, grup olarak bölge tanıtımı yapacak
işletmelerin, katılım masraflarının, yurtdışında gerçekleştirecekleri tanıtım ve pazarlama faaliyetleri
kapsamında özel proje giderlerinin, bu Tebliğ kapsamında tespit edilen esaslar ve oranlar
çerçevesinde Tanıtma Genel Müdürlüğü bütçesinin ilgili tertiplerindeki ödeneklerle sınırlı olmak
kaydıyla ödenmesi olarak belirlenmiştir.
Uygulamacı Kuruluş
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Kimler Faydalanabilir?
Tebliğ’de yer alan hususlardan Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli, asli fonksiyonu konaklama
olan ve bir önceki mali yıl içerisinde bireysel olarak 1.000.000 ABD doları ve muadili dövizi
yurtdışından sağlayan işletmeler yararlanabilmektedir.
Destek Miktarı ve Oranı
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından iştirak edilen veya desteklenen yurtdışı turizm fuarlarına Bakanlık standı dışında katılan ilgili sektör meslek birliğinin/derneğinin öncülüğünde grup olarak bölge
tanıtımı yapacak işletmelerin; yer kirası ile stand inşası ve dekorasyonuna ilişkin toplam giderlerinin
Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde % 50’si ödenir. Bu miktar her fuar için 20.000 ABD
dolarını geçemez. Bakanlık tarafından iştirak edilen veya desteklenen yurtdışı turizm fuarlarına Bakanlık standı dışında bireysel olarak katılan işletmelerin; Yer kirası ile stand inşası ve dekorasyonuna
ilişkin toplam giderlerinin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde % 50’si ödenir. Bu miktar
her fuar için 10.000 ABD dolarını geçemez.
157
www.dogaka.gov.tr
Desteklenecek fuarların tespiti
Bakanlığın iştirak edeceği ve destekleyeceği turizm fuarları bir önceki yılın Eylül ayında Bakanlıkça
belirlenerek duyurulur.
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Yurtdışında gerçekleştirilecek tanıtım ve pazarlama faaliyetleri
-İşletmelerin;
Bireysel veya ilgili sektör meslek birliğinin/derneğinin öncülüğünde grup olarak, tesisleri ile
birlikte bölge tanıtımı amacıyla yurtdışında gerçekleştirecekleri, kokteyl, çalıştay, sergi ve
benzeri etkinliklere ilişkin yer kirası, ikram ve organizasyon giderlerinin Bakanlık tarafından
uygun görülmesi halinde %50’si ödenir. Ödenecek destek miktarı her bir etkinlik için bireysel
faaliyetlerde 10.000, grup faaliyetlerinde 25.000 ABD dolarını geçemez.
Bölge tanıtımı için hazırlanan projeleri kapsamındaki reklam giderlerinin Bakanlık tarafından
uygun görülmesi halinde %50’si ödenir. Reklam faaliyetlerinde ödenecek destek miktarı her bir
etkinlik için bireysel faaliyetlerde 40.000, grup faaliyetlerinde 150.000 ABD dolarını geçemez.
-Mali yıl içinde yapılacak ödemeler toplamı, bireysel işletmeler için 150.000, grup faaliyetlerinde
750.000 ABD dolarını geçemez.
1.5. KOSGEB Destekleri
20.04.1990 tarih ve 20498 sayılı Resmi Gazete yayımlanan 3624 sayılı “Küçük ve Orta Ölçekli
Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanunda 2009 yılında
yapılan değişiklikler ile; KOBİ tanımında yer alan “sanayi” ibaresi çıkartılarak yalnızca “işletme”
ibaresi kullanılmış, KOSGEB hizmetleri kapsamına hizmet sektörü de dahil edilmiştir. Böylelikle
rehberimizde KOSGEB Destekleri başlığı altında belirtilen desteklerden turizm sektöründe faaliyet
gösteren işletmeler de istifade edebilmektedir.
1. KÜLTÜREL FAALİYETLERİN TEŞVİKİ
2.1. Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi
Desteğin Yasal Dayanağı:
14.07.2004 Tarih ve 5225 Sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu
Yetkili Kuruluş
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Desteğin Amacı:
www.dogaka.gov.tr
Bireyin
ve toplumun kültürel gereksinimlerinin karşılanmasını;
Kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın korumasını ve sürdürülebilir kültürün
birer öğesi haline getirilmesini;
Kültürel iletişim ve etkileşim ortamının etkinleştirilmesini;
Sanatsal ve kültürel değerlerin üretilmesi;
Toplumun bu değerlere ulaşım olanaklarının yaratılması ve geliştirilmesini;
Ülkemizin kültür varlıklarının yaşatılması ve ülke ekonomisine katkı yaratan bir unsur olarak
değerlendirilmesi, kullanılması;
Kültür merkezlerinin yapımı ve işletilmesine yönelik kültür yatırımı ve kültür girişimlerinin
teşvik edilmesidir.
158
Teşvik Konusu Olacak Faaliyetler Nelerdir?
Kültür merkezlerinin yapımı, onarımı ve işletilmesi
Kütüphane, arşiv, müze, sanat galerisi, sanat atölyesi, film platosu, sanatsal tasarım ünitesi,
sanat stüdyosu ile sinema, tiyatro, opera, bale, konser ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerin ya da ürünlerin yapıldığı, üretildiği veya sergilendiği mekânlar ile kültürel ve sanatsal alanlara yönelik özel araştırma, eğitim veya uygulama merkezlerinin yapımı, onarımı veya işletilmesi
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Kimler Faydalanabilir?
Özellikle bu Kanunun amacına yönelik faaliyetlerde bulunmak üzere kurulan yerli veya yabancı
tüzel kişiler (şirket, vakıf, kooperatif) faydalanabilirler.
2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının, Kanununun amacına uygun
kullanılması
Kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın araştırılması, derlenmesi, belgelendirilmesi, arşivlenmesi, yayınlanması, eğitimi, öğretimi ve tanıtılması faaliyetleri
2.1.1. Taşınmaz Tahsisi
Kültür ve Turizm Bakanlığı, kültür yatırımı ve girişimleri için taşınmaz mal tahsis etmeye yetkilidir.
Hazine adına tescilli taşınmazlar, Bakanlığın talebi üzerine Maliye Bakanlığının uygun görüşü ile en
geç üç ay içerisinde ilgili yatırımcılara tahsis edilir.
2.1.2. Gelir Vergisi Stopajı İndirimi
Kültür Yatırımı veya Kültür Girişimi belgesi almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya
girişimcilerin, bu yatırımlarda çalıştıracakları personelin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir
vergisinin;
Yatırım aşamasında % 50’si (3 yılı aşmamak kaydıyla),
İşletme aşamasında ise % 25’i (7 yılı aşmamak kaydıyla ) yatırımcı mükellefe tahakkuk eden
vergiden terkin edilir.
2.1.3. Sigorta Primi İşveren Paylarında İndirim
Yatırım aşamasında % 50’si (3 yılı aşmamak kaydıyla)
İşletme aşamasında ise % 25’i ( 7 yılı aşmamak kaydıyla) Hazinece karşılanır.
159
www.dogaka.gov.tr
Kültür Yatırımı veya Kültür Girişimi belgesi almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya
girişimcilerin, bu yatırımlarda çalıştıracakları personelin prime esas kazançları üzerinden hesaplanan
sigorta primlerinin işveren hissesinin:
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.1.4. Su Bedeli İndirimi ve Enerji Desteği
Kültür yatırımı ve girişimleri; su ücretlerini yatırım veya girişimin bulunduğu yerde uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden öderler.
Yatırım veya girişimin elektrik enerjisi ve doğal gaz giderlerinin % 20’si, 5 yıl süreyle Hazinece karşılanır.
2.1.5. Hafta Sonu ve Resmi Tatillerde Faaliyette Bulunabilme
Kültür Yatırımı veya Kültür Girişimleri başkaca hiçbir izne gerek olmaksızın hafta sonu ve resmi
tatillerde de faaliyetlerine devam edebilirler.
2.1.6. Enerji Desteği (2010/478 Sayılı Karar)
Enerji Desteğinden sadece Turizm Yatırım Belgesi veya Turizm İşletme Belgesi almış tesisler
yararlanabilir.
Şantiye dönemi dahil, tüketilen enerji giderlerinin, tesisin bulunduğu ildeki mesken ve sanayi
abonelerine uygulanan en düşük tarife ile turistik tesisler abone grubuna uygulanan tarife arasındaki
fark kadardır.
Enerji desteğinden yararlanmak isteyen turizm tesisleri aşağıdaki belgelerle İl Kültür ve Turizm
Müdürlüğüne müracaat ederler.
Dilekçe
Taahhütname
Vergi kimlik numarası bilgileri ile aktarım yapılacak banka hesabına ilişkin bilgiler
Vergi kimlik numarası bilgileri ile aktarım yapılacak banka hesabına ilişkin bilgiler
Enerji Desteği Komisyonundan alınacak, Enerji Desteğinden Yararlandırılmadığına Dair Yazı
www.dogaka.gov.tr
Enerji Desteğinin ödenebilmesi için, turizm yatırımcısı veya işletmecisi tarafından faturanın
tamamının ödenmesi gerekir.
Enerji desteğinin başlamasını müteakip her dönem için, yatırımcı, belge örneği ile birlikte bölgedeki
enerji dağıtım şirketine müracaat eder.
Enerji dağıtım şirketleri, en ucuz abone grubu ile tamamı fatura döneminde peşin olarak ödenmiş
faturalarda yer alan aktif enerji bedeli üzerinden tüm fon, pay ve vergiler hariç olmak üzere
hesaplanacak fark bedelini, ilgili İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne bildirirler. Onaylanacak bu bedel
firma hesaplarına aktarılır.
160
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.2. Sinema Filmlerinin Desteklenmesi
Desteğin Yasal Dayanağı:
5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında
Kanun
Yetkili Kuruluş
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Hangi Faaliyetler Desteklenir?
Yapım
Senaryo yazımı
Arşiv
Belgeleme
Teknik alt yapı
Eğitim
Araştırma, geliştirme
Tanıtım, dağıtım
Pazarlama, gösterim alanlarına ilişkin projelerin desteklenmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığına müracaat edilebilir.
5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında
Kanunun 16. Maddesi gereği proje desteği; araştırma, geliştirme, senaryo ve diyalog yazımı, çeviri,
tasarım ve benzerleri gibi yapım öncesi aşamaların desteklenmesi amacıyla doğrudan ve geri
ödemesiz olarak yapılır. Proje desteği miktarı, projenin toplam giderlerinin %50’sini aşamaz.
161
www.dogaka.gov.tr
2.2.1. Proje Desteği
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
2.2.2. Yapım Desteği
Kanunun 17. Maddesi’ne göre yapım desteği; sinema filminin yapım öncesi hazırlık aşamasından,
gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen tüm yapım aşamalarının desteklenmesi
amacıyla doğrudan veya dolaylı geri ödemeli olarak sağlanır. Yapım desteği, desteklenecek yapımın
toplam giderlerinin % 50’sini aşamaz.
2.2.3. Yapım Sonrası Desteği
Kanunun 17. Maddesi’ne göre yapım sonrası desteği; sinema filminin izleyiciye ulaştırılabilmesi
amacıyla tanıtım, dağıtım ve gösterim aşamalarının desteklenmesi amacıyla doğrudan veya dolaylı,
geri ödemeli veya geri ödemesiz olarak sağlanır. Yapım sonrası desteği, toplam giderlerinin %
30’unu aşamaz.
2.2.4. KDV İadesi
TBMM’de 16.06.2009 Tarihinde kabul edilen ve 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan 5904 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanunun 11. Maddesi ile; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendine ikinci paragraftan sonra gelmek üzere, aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlere ilişkin yabancı yapımcılar tarafından satın alınacak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun
232. maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanmakta olan haddin üzerindeki mal ve hizmetler nedeniyle ödenen katma değer vergisi yapımcılara iade olunur.”
2.3. Kültürel Faaliyetlere Bağış ve Yardımlarda Vergi İndirimi
Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi Kanunlarının ilgili maddeleri uyarınca, kültürel faaliyet ve
yatırımlar için yapılacak bağış ve yardımlar, kurumlar vergisi veya gelir vergisi matrahının hesabında
% 100 indirime tabi tutulur.
Söz konusu indirime konu olan faaliyetler şunlardı:
Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine yönelik bağış ve yardımlar
Türkiye’nin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan
kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve
DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenlerde dahil olmak üzere
görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların
yayınlanması, yurt içinde ve yurtdışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına yönelik bağış
ve yardımlar
www.dogaka.gov.tr
Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür
ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına yönelik bağış ve yardımlar
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve
nakil işlerine yönelik bağış ve yardımlar
162
Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına yönelik bağış ve yardımlar
2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına yönelik bağış ve yardımlar
Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatın tedariki ile film yapımına yönelik bağış ve yardımlar
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ
Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına yönelik bağış ve yardımlar
Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser
gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına yönelik bağış ve yardımlar
www.dogaka.gov.tr
163
TÜRKİYE TEKNOLOJİ
GELİŞTİRME VAKFI
DESTEKLERİ
1. İLERİ TEKNOLOJİ PROJELERİ DESTEĞİ (İTEP)
Desteğin Yasal Dayanağı
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Mevzuatı
Desteğin Amacı Nedir?
Ticari değeri olan ürünlerin elde edildiği teknoloji geliştirme düzeyindeki Ar-Ge ve ticarileştirme
faaliyetleri desteklenmek
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sanayi kuruluşları ve yazılım şirketleri
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI DESTEKLERİ
J. TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI
(TTGV) DESTEKLERİ
Destek Konusu Nedir?
Ar-Ge ve ticarileştirme faaliyetlerinin desteklenmesi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
En fazla 3.000.000 ABD Doları
Destek Süresi Nedir?
Azami 3 yıl
Başvuru
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)
2. ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ DESTEĞİ
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Mevzuatı
165
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Amacı Nedir?
Eko-verimlilik (temiz üretim/ sürdürülebilir üretim) anlayışı çerçevesinde üretim süreçlerinde asgari
enerji, su, hammadde tüketimi ve atık üretimi için teknolojik yenilik içeren, sanayide uygulanabilir
ve ekonomik değeri olan temiz üretim teknolojilerinin uygulanmasına yönelik uygulama projelerinin
teşvik edilmesi ve desteklenmesi
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sanayi kuruluşları
Destek Konusu Nedir?
Olası Proje Konuları
• Atıkların kaynağında azaltılması / üretime döndürülmesi (Atık geri dönüşümü ve geri
kazanımı)
• Su tüketiminin / atıksu oluşumunun kaynağında azaltılması (Su tasarrufu, atıksu geri
kazanımı)
• Emisyonların kaynağında azaltılması (Örnek: yakma prosesi optimizasyonu)
• Hammadde tüketiminin azaltılması
• Tehlikesiz ya da tehlikelilik düzeyi daha düşük kimyasal madde kullanımına geçilmesi
• Yağ tüketiminin / atık yağ oluşumunun azaltılması
• Enerji üretim ve kullanımında çevre dostu teknolojiler
• Atıklardan yeni ürün/ yakıt/ enerji üretimi (Öncelik: Organik atık – biyoürünler)
• Çevre dostu ürün üretimi
• Endüstriyel ekoloji (Simbiyoz) (Örnek: fiziksel olarak yakın iki firmanın birbirlerinin atığını/
atık ısısını kullanması)
• Karbon tutma ve depolama sistemleri
Öncelikler
• Yerli teknoloji ve ekipman kullanımı
• Yenilikçi ve/veya ileri teknoloji (Malzeme, elektronik, yazılım, vb.) uygulamaları
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
En fazla 1.000.000 ABD doları, Proje Bütçesinin en fazla %50 ’si
Destek Süresi Nedir?
1 Yılı Geri Ödemesiz Toplam 4 Yıl (Faizsiz)
Başvuru
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)
www.dogaka.gov.tr
3. ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEĞİ
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Mevzuatı
Desteğin Amacı Nedir?
Enerji yoğun sektörlerde rekabet gücünün korunması, dışa bağımlılığını azaltması ve sera gazı
salımlarının azaltılmasına katkı sağlanması ve sanayicinin ilgili faaliyetlerinin teşvik edilmesi
166
Destek Konusu Nedir?
Olası Proje Konuları
• Buhar üretim ve dağıtım sistemlerinin (Buhar kapanları, boru hatları, kondensat ve blöf
sistemleri, vb.) iyileştirilmesi
• Yakma (Kazanlar, fırınlar, brülörler vs.) ısıtma ve soğutma sistemlerinin iyileştirilmesi
• Fan, pompa, kompresör, vb. cihazların, sistem optimizasyonu yaklaşımı ile gözden
geçirilerek elektrik tasarrufu sağlanması
• Kullanılan üretim teknolojisinin (Eritme, ergitme, tavlama, kurutma, presleme, kalıplama,
boyama, vb.) daha verimli hale getirilmesi
• Atık ısının değerlendirilmesi
• Üretim süresinin kısaltılması, sıcaklık veya basınç seviyelerinin düşürülmesi, vb. proses ve
işletme optimizasyonu
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI DESTEKLERİ
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sanayi kuruluşları
Öncelikler
• Yerli teknoloji ve ekipman kullanımı
• Yenilikçi ve/veya ileri teknoloji (Malzeme, elektronik, yazılım, vb.) uygulamaları
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
100.000 – 1.000.000 ABD doları, Proje Bütçesinin en fazla %50 ’si
Destek Süresi Nedir?
1 Yılı Geri Ödemesiz Toplam 4 Yıl (Faizsiz)
Başvuru
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)
www.dogaka.gov.tr
167
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
(DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI)
DESTEĞİ
1. DERNEK, VAKIF VE BENZERİ TEŞEKKÜLLERE DEVLET
DESTEĞİ
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim
Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçelerinden Yardım Yapılması Hakkında Yönetmelik
Destekten Kimler Faydalanabilir?
04/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununun kapsamına giren ve tüzel kişiliği bulunan
dernekler ile derneklerin oluşturduğu federasyon ve konfederasyonlar
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
En az 5.000 TL, en fazla 150.000 TL. (Destek oranı sınırlaması yoktur.)
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI) DESTEĞİ
K. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI DESTEĞİ
(DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI)
Başvuru
İl Dernekler Müdürlüğü
www.dogaka.gov.tr
169
KREDİ VEREN
ULUSAL KURULUŞLAR
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
L.KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
1. Türk Eximbank
Türk Eximbank tarafından ihracatçılara ve ihracat niteliğinde döviz kazandırıcı hizmet sağlayan
firmalara vadelerine göre aşağıda belirtilen konularda kredi imkanları sunulmaktadır.
Kredi Çeşitleri
Kısa Vadeli İhracat Kredileri
Reeskont Kredisi (RK)
Sevk Öncesi İhracat Kredisi (SÖİK)
İhracata Hazırlık Kredileri (İHK)
Dış Ticaret Şirketleri İhracat Kredisi (DTŞ)
KOBİ İhracat Hazırlık Kredileri
Sevk Sonrası Reeskont Kredisi (SSRK)
İhracat Dönük Üretim Finansman Kredisi
www.dogaka.gov.tr
Orta-Uzun Vadeli İhracat Kredileri
İhracata Yönelik İşletme Sermayesi Kredisi
İhracata Yönelik Yatırım Kredisi
Marka Finansmanı Kredisi
İhracat Finansmanı Aracılık Kredisi (EFIL-IV)
Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Kredisi
Yurtdışı Mağazalar Yatırım Kredisi
Özellikli İhracat Kredisi
Gemi İnşa ve İhracatı Finansman Programı
Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki İhracat Kredileri
Turizm Kredisi
Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi (UNPK)
Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektubu Programı
Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü Kredisi
Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi
Yurtdışı Fuar Katılım Kredisi
172
Kredilerin Vade Yapıları
TL ve Döviz İhracat Kredi Programlarının vade yapıları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
TL KREDİLERİ
Vade Yapıları
120 180 360 540 24
Kredi Türleri
Gün Gün Gün Gün Ay
DÖVİZ KREDİLERİ
5
7
Yıl Yıl
DTŞ
FUAR
İHK
SSRK
KOBİ
SÖİK
REESKONT
TURİZM
UNPK
YDMHK
DKHK
İYİSK *
İYYK **
Kredi
Türleri
Vade Yapıları
120 180 360 540 24
Gün Gün Gün Gün Ay
5
Yıl
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Kredi Faizleri
İhracatçılarımızın Türk Eximbank’tan kullanacakları kredilerin faiz oranları söz konusu kredinin
çeşidi, vadesi ile sigortalı/sigortasız ve 500.000TL’ye kadar/500.000TLüzeri olmasına göre farklılık
göstermektedir. Eximbank kredilerinin faiz oranları aşağıda yer alan linkten takip edilebilir.
http://www.eximbank.gov.tr/TR/belge/1-69/faiz-oranlari.html
7
Yıl
DTŞ
FUAR
İHK
SSRK
KOBİ
SÖİK
REESKONT
TURİZM
UNPK
YDMHK
DKHK
İYİSK *
İYYK **
: Dış Ticaret Sermaye Şirketleri İhracat Kredisi
FUAR
: Yurt Dışı Fuar Katılım Kredisi
İHK
: İhracata Hazırlık Kredisi
SSRK
: Sevk Sonrası Reeskont Kredisi
KOBİ
: KOBİ İhracata Hazırlık Kredisi
SÖİK
: Sevk Öncesi İhracat Kredisi
KÖY
: Kalkınmada Öncelikli Yöreler
REESKONT
: Reeskont Kredisi
TURİZM
: Turizm Kredisi
UNPK
: Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi
YDMHK
: Yurtdışı Müteahhitlik Köprü Kredisi
DKHK
: Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi-Gemi İnşa ve Finansmanı Kredisi
İYİSK *
: İhracata Yönelik İşletme Sermayesi Kredisi (Bir yılı geri ödemesiz)
İYYK **
: İhracata Yönelik Yatırım Kredisi (İki yılı geri ödemesiz)
173
www.dogaka.gov.tr
DTŞ
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
2. Türkiye Kalkınma Bankası
2.1. Yatırım Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Kalkınma Bankası Kuruluş Kanunu
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin yatırımlarının desteklenmesi
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sanayi, turizm, eğitim, sağlık, sektörlerinde faaliyette bulunan yatırımcılar
Destek Konusu Nedir?
Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünce teşvik edilebilir
konular ve Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda yatırım yapan yatırımcıların sabit
yatırım tutarı harcamalarının finansmanı
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Projenin verimliliği esas alınarak belirlenecektir.
Destek Süresi Nedir?
Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir.
Başvuru
Türkiye Kalkınma Bankası
2.2. İşletme Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Kalkınma Bankası Kuruluş Kanunu
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin yatırımlarının desteklenmesi
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Sanayi, turizm, eğitim, sağlık sektörlerinde faaliyette bulunan şirketler yararlanmakta olup, bankamız
kaynaklı yatırım kredisi ile birlikte kullandırılmaktadır
174
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
En çok değerlendirme çalışmaları esnasında hesaplanacak işletme sermayesi tutarı kadar olabilir.
Destek Süresi Nedir?
1 yıl ödemesiz dönem dahil 3 yıldır.
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Destek Konusu Nedir?
Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda faaliyette bulunan şirketlerin işletme
sermayesi ihtiyaçlarının belirli oranda finansmanıdır
Başvuru
Türkiye Kalkınma Bankası
3. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası
3.1. Yatırım Kredi Paketi
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası Kuruluş Kanunu
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin yatırımlarının desteklenmesi
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Enerji, çevre, sağlık, turizm, eğitim, sağlık, sektörlerinde faaliyette bulunan yatırımcılar
Destek Konusu Nedir?
Enerji, çevre, sağlık, turizm, eğitim, sağlık, sektörlerinde yatırımcılara yatırım harcamalarının
finansmanı
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Projenin verimliliği esas alınarak belirlenecektir.
Destek Süresi Nedir?
Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir.
175
www.dogaka.gov.tr
Başvuru
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
4. Tarım Bakanlığı
4.1. Tarım Bakanlığı Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli
Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karar
Desteğin Amacı Nedir?
Tarımsal ürünlerinin üretiminin artırılması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Üreticiler
Destek Konusu Nedir?
Tarımsal ürünlerin üretim desteği
www.dogaka.gov.tr
Başvuru
T.C. Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı
176
2013 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
İNDİRİM ORANI
KREDİ KONULARI
Kredi Üst
Limiti
(TL)
İşletme
Dönemi
Kredisi
Yatırım
Dönemi Kredisi
HAYVANSAL ÜRETİM KONULARI
750.000 TL’ye kadar
100
50
750.0001-5.000.000 TL
75
50
5.000.001-20.000.000 TL
50
25
50.000 TL’ye kadar
50
50
50.001-500.000 TL
25
25
Etçi Sığır Yetiştiriciliği
100
100
7.500.000
Düve Yetiştiriciliği
100
100
7.500.000
Yetiştiricilik
50
25
3.000.000
Besicilik
50
50
3.000.000
Yetiştiricilik
100
100
5.000.000
Besicilik
100
50
1.500.000
Arıcılık
50
50
1.500.000
Kanatlı Sektörü
50
25
3.000.000
Kanatlı Sektörü Damızlık Yetiştiriciliği
100
100
7.500.000
Yetiştiricilik
100
50
5.000.000
Avcılık
50
25
1.500.000
750.000 TL’ye kadar
50
50
750.001-5.000.000 TL
50
25
5.000.001-10.000.000 TL
25
25
50.000 TL’ye kadar
50
50
50.001-500.000 TL
25
25
Çok Yıllık Yem Bitkisi Üretimi
100
75
1.500.000
Yurtiçi Sertifikalı Tohum, Fide, Fidan, Üretimi
100
100
10.000.000
Yurtiçi Sertifikalı Tohum, Fide Kullanımı
50
50
1.000.000
Yurtiçi Sertifikalı Fidan Kullanımı
50
50
5.000.000
İyi Tarım/Organik Tarım Uygulamaları
50
50
5.000.000
Tarımsal Mekanizasyon
50
50
1.500.000
Modern Basınçlı Sulama
100
100
1.500.000
Arazi Alımı
25
25
500.000
Damızlık Süt Sığırı Yetiştiriciliği
Yaygın Hayvansal Üretim
Damızlık
Büyükbaş Hayvan
Küçükbaş Hayvan
Su Ürünleri
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Destek tutarları ve oranları aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.
20.000.000
500.000
BİTKİSEL ÜRETİM KONULAR
Kontrollü Örtüaltı Tarımı
Yaygın Bitkisel Üretim
10.000.000
500.000
177
www.dogaka.gov.tr
MUHTELİF KONULAR
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
5. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi
5.1. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri
Yasal Dayanak
1581 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri kanunu
Kredinin Amacı Nedir?
Üreticilerin ekonomik menfaatlerini korumak ve özellikle meslek ve geçimleriyle ilgili ihtiyaçlarını
karşılamak
Krediden Kimler Faydalanabilir?
Tarım Kredi Kooperatiflerine ortak olan üreticiler
Destek Konusu Nedir?
Üreticilerin ekonomik menfaatlerini korumak ve özellikle meslek ve geçimleriyle ilgili ihtiyaçlarını
karşılamak amacıyla verilen genel ihtiyaç kredileri, işletme kredileri, tohumluk kredileri, kimyevi
gübre kredileri, hayvancılık işletme kredileri, zirai ilaç kredileri, akaryakıt kredisi, tüketim kredisi,
donatma kredileri, tarımsal araç-gereç kredileri, hayvancılık donatma kredileri, tarımsal sulama
kredileri
Kredi Miktarları
Başvuru sahibinin tarımsal varlıkları ve bu varlıklar ile yapacağı tarımsal üretimleri dikkate alınarak
gerçek tarımsal girdi ve kredi ihtiyacı miktarına göre tespit edilen limit dahilinde kredi
kullandırılabilmektedir.
Kredi Vadesi
Kısa, orta ve uzun vadeli kredilerde vade süresi 1 yıl ile 5 yıl arasında değişmektedir.
Başvuru
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri
Kredi verilen konular, vadeler ve faiz oranları ile ilgili detaylı bilgi için; http://www.tarimkredi.org.
tr/index.php/tr/krediler.html
6. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri
www.dogaka.gov.tr
6.1. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu
178
VADE
FAİZ ORANI (Yıllık)
1 yıla kadar
%4
1 yıldan fazla
%5
Şahıs üst limitleri maksimum 125.000TL
Kredi vadeleri maksimum 5 yıl
6.1.1. İşletme Kredisi
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf ve sanatkarların hammadde ve döner sermaye ihtiyaçlarının karşılanması
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Kredi Faiz Oranları ve Limitleri Nelerdir?
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi limiti en fazla 125.000 TL olup vade 1-5yıl arasındadır.
6.1.2. Şoför Esnafının Ticari Taşıt Alımına Yönelik Kredilendirilmesi
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf ve sanatkarların belirtilen bir hatta yada bölgede servis aracı, nakliye, taşımacılık
v.b.konularda faaliyet gösteren şoför esnaflarının gerek herhangi bir kurum önderliğinde yürütülen
projeler kapsamında gerekse bir projeye bağlı olmaksızın münferit olarak otobüs, kamyon, minibüs,
kamyonet, çekici, otomobil v.b. ticari taşıt ile plaka/hat alımına yönelik ihtiyaçların karşılanması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni yanı sıra ilave olarak diğer nakdi ve
gayrinakdi teminatlar
179
www.dogaka.gov.tr
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi limiti en fazla 250.000 TL olup vade 60 aya kadardır.
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
6.1.3. Esnaf ve Sanatkarların İşyeri Alımına Yönelik Kredilendirilmesi
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf ve sanatkarların daha uygun, modern ve organize koşullarda faaliyet göstermeleri amacıyla
veya imar planı değişikliği gibi sebeplerle belediye, özel idare kurumları ve benzeri sivil toplum
örgütlerinin önderliğinde yürütülen çalışmalarla/projelerle esnaf ve sanatkarların toplu işyeri veya
münferit alımına yönelik olarak kooperatifler kefaletiyle kullandırılacak bir kredidir.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni yanı sıra ilave olarak diğer nakdi ve
gayrinakdi teminatlar
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredinin üst limiti kredi talep edenin kredi değerliliği ile ipotek alınacak taşınmazın ekspertiz değeri
dikkate alınarak belirlenecektir. Tahsis edilecek kredi üst limiti, satın alınan/alınacak işyerinin
ekspertiz değerinin %75’ini geçmeyecektir. Kredi kullandırımlarında maksimum 60 ay vade
uygulanacaktır.
6.1.4. Esnaf ve Sanatkarların Son Teknoloji Makine/Ekipman ve Demirbaş
Alımları ile İşyeri Modernizasyonuna Yönelik Kredilendirilmesi
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf ve sanatkarların işletmeleri için ihtiyaç duydukları son teknoloji yeni makine/ekipman ve
demirbaş alımları ve işyeri modernizasyonuna yönelik Kooperatiflerimiz kefaletiyle (kefalet
veremeyen kooperatiflerin bulunduğu yerlerde doğrudan) kullandırılacak bir kredidir.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
www.dogaka.gov.tr
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni yanı sıra ilave olarak diğer nakdi ve
gayrinakdi teminatlar.
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredinin üst limiti kredi talep edenin kredi değerliliği ile satın alınacak makine/ekipman ve
demirbaşın fatura bedelini geçmeyecektir. Kredi kullandırımlarında maksimum 60 ay vade
uygulanacaktır.
180
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf-Sanatkarların hammadde ve döner sermaye ihtiyaçlarının karşılanması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
6.1.5. Aylık Eşit Taksitli İşletme Kredisi
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti : 125.000 TL Kredi Vadesi : 12-24 ay
6.1.6. Tesis Kredisi
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf ve sanatkarların işletmeleri için ihtiyaç duydukları yeni makina, araç ve gereç alımlarının
karşılanması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni ve sigorta
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti: 125.000 TL
Kredi Vadesi: 2-5 Yıl Kredi Faiz Oranı
6.1.7. İstihdamı Destekleme Kredisi
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf ve Sanatkarların mal ve hizmet üretimini artırmaları ve özellikle yeni istihdam olanağı
yaratmaları suretiyle ülke ekonomisine katkıda bulunabilmeleri için işyerlerinde kullanacakları yeni
makina, araç-gereçlerin temini için kullandırılmaktadır. Ancak kullanılabilirliği teknik elemanlarca
belirlenen eski model makine, araç ve gereçlerin satın alınması için de kullandırılabilir.
181
www.dogaka.gov.tr
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni ve sigorta
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti : 125.000 TL Kredi Vadesi : 1 yıl ödemesiz, en fazla 3 yıl
6.1.8. Kooperatif İhracat-Tesis Kredisi
Desteğin Amacı Nedir?
İmalat sektörü içinde faaliyet sürdüren direkt veya dolaylı olarak ihracata çalışan sanatkarların ihraç
ettiği yada edeceği malın üretimi için ihtiyaç duyacağı ve teknoloji içeren makina teçhizat alımını
teminen tesis kredisi şeklinde otorize olarak kullandırılır.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kredi Teminatı; Kooperatif kefaletinin yanısıra 2 şahıs kefaleti ve sigorta.
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti : 125.000 TL Kredi Vadesi : 1.yılı faiz ve anapara ödemesiz 4 yıl
6.1.9. İskonto Kredisi
Desteğin Amacı Nedir?
Esnaf ve sanatkarların kısa süreli işletme giderlerinin finansmanı amacıyla; emre muharrer senetlerin
iskontosu şeklinde kullandırılır.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar
www.dogaka.gov.tr
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti: 125.000 TL
Kredi Vadesi: 1-9 ay
182
Desteğin Amacı Nedir?
Kredi yeni model kullanılmamış taşıt alınması için tahsis edilir. Ancak, cari yıla göre otomobil,
kamyonet ve minibüslerde 3, kamyon ve otobüslerde ise 5 yaşına kadar taşıt alımlarında da kredi
kullandırılabilir.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Üzerine kayıtlı herhangi bir taşıtı olmayan ve geçimini sağlayacak geliri bulunmayan şoför esnafı
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
6.1.10. Şoför Taşıt Edindirme Kredisi
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, rehin, Bankamız lehine kasko sigortası
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti: 125.000 TL
Kredi Vadesi: 2-5 yıl
6.1.11. Şoför Esnafına Taşıt Onarım Kredisi
Desteğin Amacı Nedir?
Taşıtların bakım-onarımı ile lastik veya yedek parça alımı gibi ihtiyaçlarını karşılamak üzere iskonto
veya işletme kredisi şeklinde kullandırılır.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Geçimini şoförlük veya nakliyecilikle sağlayan ve ticari amaçla kullanmak üzere tek taşıta sahip olan
şoför ve nakliyeciler
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti: 125.000 TL Kredi Vadesi: İşletme Kredilerinde: 1-4 yıl
İskonto Kredilerinde: 1-9 ay
6.1.12. Servis Aracı Kamyonet Yenileme Kredisi
183
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Amacı Nedir?
Kredi 10 yıl ve daha eski model servis araçları ile kamyonetlerin yenilenmesi amacıyla, fatura
karşılığı satıcı firmaya ödeme şeklinde otorize olarak kullandırılır.
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Okul ve Personel Servis araçları ile şehiriçi yük taşımacılığında kullanılan kamyonetlerin 10 yıl ve
daha eski modellerinin yenilenmesini teminen Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet
Kooperatiflerine ortak olan şoför esnafı
Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır?
Kredi Teminatı; Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi kefaletinin yanısıra 2 şahıs
kefaleti, kasko sigortası ile taşıt rehni
Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir?
Kredi Limiti: 125.000 TL
Kredi Vadesi: 3 yıl
Özkaynak Katkısı: En az % 8 oranında özkaynak katkısı aranmaktadır.
7. Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA)
7.1. Türkiye Grameen Mikrofinans Programı
Mikrokredi Nedir?
Mikrokredi, dar gelirli kadınların kendi kendilerine gelir getirici faaliyetlerde bulunmasına imkân
sağlayan, teminat ve kefalet gerektirmeden verilen küçük bir sermayedir.
Mikrokredinin Esasları
Kredinin bir insan hakkı olduğu inancına dayanır, maddi açıdan yoksun kadınlara öncelik
verir.
Kadının sahip olduğu varlıklara değil, geleceğe dönük çalışma azmi ve potansiyelinin
değerlendirilmesine dayanır.
En yoksul olanlar dahil olmak üzere bütün insanların sınırsız kabiliyetlerle donanmış
olduklarına inanır.
İnsanlara hibe yada sadaka şeklinde yardımlar vermeye karşı bir duruşla, borç vererek iş
sahibi olmasını ve kendi ayakları üzerinde durmasını sağlar.
Kredi Miktarı?
www.dogaka.gov.tr
İlk kez başvuranlar, ilk yıl için 100 ile 1000 lira arasında kredi alır. 1 yıl vadeli verilen kredisini
düzenli ödeyenlerin limiti ikinci yıl 2 bin liraya kadar çıkar. Sonraki yıllarda meblağ katlanarak artar.
Kredi Geri Ödemesi
Her hafta TİSVA’nın saha tahsildarları tarafından yapılan ziyaretler sonucunda, girişimci kadınlar
aldıkları krediyi; %15 hizmet bedeli (Vakfın personel ve işletme giderleri ile Banka ve Sigorta
Muameleleri Vergisini kapsamaktadır) ile beraber 46 haftada haftalık taksitlerle geri öder.
184
1. Kredi Almak isteyen kadınlar
5’er kişilik grup oluşturur.
2. Onları 3 gün boyunca Türkiye
İsrafı Önlemi Vakfı (TİSVA)
tarafından eğitim verilir.
3. Kadınlar yakından tanınır.
4. TİSVA Krediyi kadınlara verir.
5. Kadınlar işe başlar.
6. Kadınlar, mikrokrediyi TİSVA’ya
46 haftada düzenli geri öder.
185
www.dogaka.gov.tr
Nereye Başvurulur?
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) Mikro Kredi Merkezi
Karaca Sokak 17/2 GOP 06700 Ankara
Tel: 0(312) 440 88 66 - Faks: 0(312) 440 93 99
E-mail: [email protected]
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Mikrokredi Nasıl Uygulanır?
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Bazı il ve ilçelerde bulunan ofislere de başvuru yapılabilir.
HATAY
Antakya Şubesi:
Adres: Kışlasaray Mah. Vilayet Cad. B/Blok Nüfus Dairesi Üstü 2.Kat No:19 31100 Hatay
İrtibat Kişisi: Serap Varoğlu
Tel: (555) 9973633
İskenderun Şubesi:
Adres: Atatürk Bulvarı Sivil Savunma Müdürlüğü zemin Kat No:43 İskenderun / Hatay
İrtibat Kişisi: Hatice Şirin
Tel: (555) 9973635
Reyhanlı Şubesi:
Reyhanlı Belediyesi Kat:2 Reyhanlı / HATAY
İrtibat Kişisi: Adnan Ateş
Telefon: 5301439152
KAHRAMANMARAŞ
Merkez:
Adres: İl Özel İdare İş Merkezi Zemin Kat Kahramanmaraş
İrtibat Kişisi: Süreyya Satıcı
Tel: (344) 225 38 18
Elbistan Şubesi:
Adres: Güneşli Mah. Şehit Er Ömer Cad. Çağlar sok. Çağdaş İş Merkezi No/205
Elbistan/Kahramanmaraş
İrtibat Kişisi: Fatma Yekteuşakları
Tel: (555) 997 36 30
Afşin Şubesi:
Adres: Efsusturan Mahallesi A. Nazım Kaynak Cad. Hükümet Konağı Kat:1
Afşin /Kahramanmaraş
İrtibat Kişisi: Sonay Denizhan
www.dogaka.gov.tr
Tel: (549)741 89 01
Göksun Şubesi:
Adres: Kayabaşı Mah. Cumhuriyet Cad. Göksun Kaymakamlığı Hükümet Konağı Kat:1
Göksun/Kahramanmaraş
İrtibat Kişisi: Mehtap Arslan
Tel: (549) 741 89 02
186
Pazarcık Şubesi:
Adres: Nurettin Aydın Mah. Kartalkaya Bulvarı No:1 Hükümet Konağı
Pazarcık/ Kahramanmaraş
İrtibat Kişisi: Nilgün Yılmaz
Tel: (533) 931 20 98
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Türkoğlu Şubesi:
Adres: Gaziler Mah. İstiklal Cad. Belediye Binası Kat:2 No:189 Türkoğlu/Kahramanmaraş
İrtibat Kişisi: Fatma Topçuoğlu
Tel: (549) 741 89 00
OSMANİYE
*Türkiye Grameen Mikrofinans Programı çerçevesinde Osmaniye’de henüz şube açılmamıştır.
8. Orman ve Su İşleri Bakanlığı
8.1. Ağaçlandırma Kredisi
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Usul ve Esaslar
Desteğin Amacı Nedir?
Orman alanını artırmak, biyolojik çeşitliliği geliştirmek ve bozulan orman ekosistemini yeniden oluşturmak.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Köy Tüzel Kişilikleri ve gerçek kişiler
Destek Şartları
Hibe, sadece köy tüzel kişiliklerince yapılacak özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmaları için
verilir.
Başvuru
Orman ve Su İşleri İl Müdürlükleri
187
www.dogaka.gov.tr
Kredi tahsis edilen özel orman fidanlıklarında üretilecek fidanların en az yüzde yetmiş (% 70) inin
orman ağaç ve ağaççığı fidanı, en çok yüzde otuz (% 30) unun odun dışı orman ürünü veren türler ve
süs bitkisi olması zorunludur.
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
8.2. ORKÖY Kredileri5
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Orman Köylüleri Kalkınma Hizmetlerine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Orman köyünde ikamet eden çiftçiler
Destek Oran ve Süreleri
Sosyal Krediler: Güneş Enerjisi ile su ısıtma sistemlerine 3 yıl vadeli faizsiz kredi, dam
örtülüğü olarak kullanılacak galvaniz oluklu saç projelerine 5 yıl vadeli faizsiz kredi
Ekonomik Krediler:
Süt Sığırcılığı: 2 baş kültür ırkı, yem tohumu, yem ve sigorta primi için, 6 yıl vadeli, ilk yıl
ödemesiz faizsiz kredi
Süt Koyunculuğu: 30 koyun, 1 koç, yem ve sigorta primi için, 6 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz
kredi
Besi Sığırcılığı: 10 baş hayvan, yem ve sigorta primi için, 5 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
Besi Koyunculuğu: 50 baş hayvan ve sigorta primi için, , 6 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
Seracılık: 6 ton/yıl domates, 6 ton/yıl hıyar için sera yapımı, damla sulama sistemi, fide ve tohum
bedeli, 5 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
Kültür Mantarcılığı: 4.000 kg/yıl pastörize edilmiş hazır kompost yetiştiriciliği için inşaat bedelinin
bir kısmı, havalandırma ve sulama ekipmanı ile termometre, higrometre, zaman saati ve terazi, 5 yıl
vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
Bağcılık: 10.000 kg/yıl kapasite için fidan bedeli, çit bedeli ve gübre, 7 yıl vadeli, ilk 4 yıl ödemesiz
faizsiz kredi
Meyvecilik: 5 dekar alanda meyve yetiştiriciliği, 7 yıl vadeli, ilk 4 yıl ödemesiz faizsiz kredi
Bodur ve Yarı Bodur Meyvecilik: 2-5 dekar alanda bodur meyve yetiştiriciliği, 6 yıl vadeli, ilk 3 yıl
ödemesiz faizsiz kredi
www.dogaka.gov.tr
Zeytin Salamura: 5 ton/yıl kapasite için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
Halıcılık: 24m2/yıl kapasite için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
5
Güney Ege Kalkınma Ajansı uzmanı Mehmet Sert tarafından hazırlanan Destek Belirleme
Kılavuzundan faydalanılmıştır.
188
Boylu Fidan Yetiştiriciliği: 5 dekar alanda fidan bedeli, repikaj kabı, damlama sulama sistemi, tel bedeli
ve nakliye bedeli, 7 yıl vadeli, ilk 4 yıl ödemesiz faizsiz kredi
Ekoturizm: Yılda 672 kişiye hizmet verebilecek kapasitede ev pansiyonculuğu, 6 yıl vadeli, ilk yıl
ödemesiz faizsiz kredi
Arıcılık Kredileri: 20 kovan için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
Başvuru
Orman ve Su İşleri İl Müdürlüğü
KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR
Kilimcilik: 24 adet/yıl veya 72 m2/yıl kapasite için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi
9. Kredi Garanti Fonu
Desteğin Amacı Nedir?
KGF, küçük ve orta ölçekli işletmeler için sağladığı kefaletle bu işletmelere destek vermekte,
yatırımlarının ve işletmelerinin finansmanında banka kredisi kullanmalarını mümkün hale
getirmektedir. KGF, KOBİ’lere verdiği kefalet ve üstlendiği risk ile bu işletmelerin daha çok banka
kredisi kullanabilmelerini sağlamakta, uzun vadeli ve uygun maliyetli kredilerden küçük
işletmelerimizin de yararlanmasını mümkün hale getirmektedir.
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Türkiye’nin bütün yörelerindeki KOBİ’ler, esnaf ve sanatkarlar, tarımsal işletmeler ve çiftçiler, kadın
ve genç girişimciler
Kefalet Limiti Ne Kadardır?
Bir KOBİ için kefalet üst limiti 1.000.000.- TL, bu KOBİ’nin doğrudan ya da dolaylı olarak risk
grubu oluşturduğu işletmeler için ise kefalet üst limiti 1.500.000.-TL’dir.
Hangi Tür Kredilere Kefalet Verilir?
İşletme ihtiyacına dönük her türlü kredi için kefalet verilmekte olup, kredi türü konusunda bir
sınırlama bulunmamaktadır. Bu uzun vadeli bir yatırım kredisi olabileceği gibi, borçlu cari hesap
şeklinde nakdi bir kredi ya da akreditif ve teminat mektubu gibi gayri nakdi bir kredi de olabilir.
•
•
•
•
•
•
Yeni İş Kurma
Mevcut Tesisin Genişletilmesi
Hammadde Temini
Yeni Teknoloji Kullanımı
Yeni İş Yerine Taşınma
Nakit Sıkıntısını Giderme
•
•
•
•
•
İhracatın Finansmanı
İthalatın Finansmanı
Teminat Mektubu Amaçlı Krediler
Finansal Kiralama
KOBİ’lerin Kullandığı Diğer Nakdi
ve Gayrinakdi Krediler
Riskin paylaşımı ilkesine göre çalışan Kredi Garanti Fonu, kredinin en çok % 80’ine kadar kefalet
vermektedir.
189
www.dogaka.gov.tr
KGF Riskin Ne Kadarını Üstlenir?
ULUSLARARASI FONLAR
AB MALİ YARDIMLARI
KAMPSAMINDA SAĞLANAN
DESTEKLER
AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER
A. AB MALİ YARDIMLARI KAPSAMINDA
SAĞLANAN DESTEKLERİ
Avrupa Birliği tarafından ülkemize sağlanan mali yardımlar “Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı
(IPA)” ve “Birlik Programları” adı altındaki iki araç ile kullandırılmaktadır.
1. KATILIM ÖNCESİ AB MALİ YARDIMI (IPA)
IPA’nın temel amacı, Topluluk müktesebatına uyum sağlamak amacıyla; aday ve potansiyel aday
ülkelerin AB politikalarına ve standartlarına aşamalı olarak uyumunu sağlamak ve bu ülkeleri üyelik
sonrasında faydalanılacak Yapısal Fonlara ve Uyum Fonuna hazırlamaktır.
IPA kapsamında sivil toplum kuruluşları tarafından geliştirilen projeler “Hibe Programı” adı verilen
bir yöntem ile finanse edilmektedir. Hibe Programı, AB uyum çalışmaları çerçevesinde merkezi
düzeydeki kamu kuruluşları tarafından geliştirilmiş makro projelere sivil toplum kuruluşlarının da
katılmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir proje uygulama yöntemidir. Yerel Düzeydeki
projeler Hibe Programları aracılığıyla desteklenmektedir. Hibe Programının Hedef Kitlesindeki
Kuruluşlar; Dernekler, Vakıflar, Kamu kurum/kuruluşları, Belediyeler, Odalar, İş Destek Örgütleri,
Meslek Örgütleri, Sendikalar, İşveren Örgütleri, Üniversitelerdir. Programlara başvuru aşağıdaki
internet siteleri aracılığı ile yapılmaktadır.
Merkezi Finans ve İhale Birimi (www.mfib.gov.tr)
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (www.ikg.gov.tr)
Avrupa Birliği Bakanlığı (www.ab.gov.tr)
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu (www.avrupa.info.tr )
IPA kapsamında mali yardımlar beş bileşen kapsamında ele alınmaktadır:
1.1. Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma
Finanse Edilen Alanlar:
AB Müktesebatına uyum ve kurumsal yapılanma,
Topluluk Programı ve Ajanslarına Katılım,
Hukuk devletinin ve demokratik kurumların güçlendirilmesi,
Kamu yönetimi ve ekonomik alandaki reformların desteklenmesi,
İnsan Haklarının ve temel özgürlüklerin korunması ve geliştirilmesi,
Sivil toplumun geliştirilmesi ile ilgili projeler öncelikli olarak finanse edilecektir.
www.dogaka.gov.tr
1.2. Sınır Ötesi İşbirliği
Finanse Edilen Alanlar:
• Ekonomik faaliyetleri canlandırıcı küçük ölçekli altyapı (çevre, turizm gibi alanlarda) sınır
ötesi sosyal ve kültürel bağların kuvvetlendirilmesi,
• Ortak ekonomik ve çevresel planlamayı destekleyen teknik yardım hizmetlerinin sağlanması
ile ilgili projeler öncelikli olarak finanse edilecektir.
192
Söz konusu bileşen kapsamındaki programlama çalışmaları Ulaştırma, Çevre ve Bölgesel Rekabet
Edebilirlik Operasyonel Programları çerçevesinde yürütülmektedir.
Ulaştırma Operasyonel Programı, gelişen ekonomik ve sosyal yaşamın ihtiyacı olan ulaştırma
altyapısını, geleceğin Trans-Avrupa Ulaştırma Ağlarına (TEN-T) bağlanacak şekilde, zamanında ve
güvenli bir şekilde inşa etmek ve ulaştırma modelleri arasında dengeyi sağlayabilmek amacıyla kamu
kurumlarının büyük altyapı projelerini içermektedir.
Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programının amacı; KOBİ’ler, Araştırma-Geliştirme ve
İnovasyon, Bilgi Toplumu ve Turizm gibi öncelikli alanlarda geliştirilen projeler aracılığıyla,
bölgeler arasındaki gelişmişlik farklılıklarının azaltılması ve bölgelerin rekabet gücünün
artırılmasıdır. Bu operasyonel programda, kamu kurumları, organize sanayi bölgeleri, küçük sanayi
siteleri, teknoloji geliştirme bölgeleri (TGB) ve teknoloji geliştirme merkezleri (TEKMER)
yönetimleri, ulusal ve bölgesel sanayi ve ticaret odaları, belediyeler, sektörel birlikler, dernekler,
Vakıflar ve kooperatifler, üniversiteler, il özel idareleri gibi taraflar proje sunabilmektedir.
Çevre Operasyonel Programı’nın temel amacı, yaşam standardını iyileştirmek ve çevreyi korumak
amacıyla içme suyu, atık su arıtımı ve entegre katı atık hizmetlerine erişimi sağlayan projeleri ve
belediyelerin bu alanlardaki kapasitelerini geliştirmelerine yönelik projeleri desteklemektir. Program
bütçesi, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından oluşturulan ulusal proje önceliklendirme listesinde yer
alan, belediyelerin su, atık su ve katı atık sektörlerine ait altyapı projeleri için kullandırılmaktadır.
1.4. İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi
AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER
1.3. Bölgesel Kalkınma
Söz konusu bileşen kapsamındaki programlama çalışmaları, İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi OP’si
altında yürütülmektedir. Programın temel amacı, IPA fonları aracılığıyla istihdam, eğitim, hayat boyu
öğrenme ve sosyal içerme alanlarındaki projeleri destekleyerek, bilgi toplumuna geçiş sürecinde
istihdam olanaklarını artırmak ve sosyal uyumu teşvik etmektir. Programın büyük bölümü hibe
programlarından oluşmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler, küçük ve orta ölçekli
işletmeler, sendikalar, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları proje sunmak suretiyle hibe
desteğinden yararlanabilmektedir.
1.5. Kırsal Kalkınma
193
www.dogaka.gov.tr
Kırsal Kalkınma Programı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından
yürütülmektedir.
Finanse Edilen Alanlar:
Tarımsal işletmelerin yeniden yapılandırılması ve yenilenmesi
Tarımsal ürünlerin işlenmesi ve pazarlanması
Kırsal altyapı
Kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi
Üretici grupları
Çevre dostu üretim metotları
Avrupa Komisyonu, IPA Programı kapsamında, her bir aday ve potansiyel aday ülkeye tahsis
edilecek kaynakları; her bir bileşen için ayrı ayrı ve çok yıllı olarak belirlemektedir. Bununla birlikte,
ülkelere tahsis edilecek kaynak belirlenirken, ihtiyaç analizi, ülkenin fonları absorbe etme ve
yönetim kapasitesi gibi faktörler yıllık olarak değerlendirilmektedir.
Çok Yıllı İndikatif Mali Çerçeve Belgesi uyarınca, 2007-2013 dönemi için Türkiye’ye toplam 4,831
milyar avroluk AB kaynağı tahsis edilmesi öngörülmektedir. Kaynakların bileşenlere ve yıllara göre
dağılımı şu şekildedir:
AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER
Türkiye’ye Yapılan Bileşen Bazlı Mali Tahsisatlar (Milyon Avro)
IPA Bileşenleri
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
TOPLAM
Geçiş Dönemi Desteği ve
Kurumsal Yapılanma
256,7
256,1
239,6
211,3
228,6
233,9
238,3
1.664,50
Sınır Ötesi İşbirliği
2,1
2,9
3
9,6
9,8
10
10,2
47,6
Bölgesel Kalkınma
167,5
173,8
182,7
238,1
293,4
367,8
378
1.801,30
İnsan Kaynaklarının
Geliştirilmesi
50,2
52,9
55,6
63,4
77,6
89,9
96
485,6
Kırsal Kalkınma
20,7
53
85,5
131,3
172,5
197,9
213
873,9
Toplam
497,2
538,7
566,4
653,7
781,9
899,5
935,5
4.872,90
2. BİRLİK PROGRAMLARI
2.1. Hayatboyu Öğrenme ve Gençlik Programı
www.dogaka.gov.tr
Hayatboyu Öğrenme Programı, AB içinde eğitim ve öğretim sistemleri arasında değişim, işbirliği ve
hareketliliğin güçlendirilmesini ve böylece Birlik sisteminin dünya çapında bir kaliteye ulaşmasını
hedeflemektedir. Yeni program dört sektörel alt program (Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci,
Grundtvig), bir ortak konulu program (Transversal Programme) ve Jean Monnet eyleminden oluşmaktadır. Programla ilgili ülkemizdeki sorumlu kuruluş Ulusal Ajans (T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı
AB Eğitim Programları Merkezi Başkanlığı)’dır.
Hayatboyu Öğrenme Programı kapsamında; Comenius Program’ının temel amacı, “Okul Eğitimi” alanında Avrupa ülkeleriyle işbirliği yapmak suretiyle eğitimde kaliteyi artırmak ve kültürel diyalogu
sağlayarak dil öğrenimini teşvik etmektir. Bu program; Okul Öncesi Eğitim, İlköğretim ve ortaöğretim alanlarını kapsamaktadır. Erasmus programı, ise, yükseköğretim kurumlarının birbirleri ile işbirliği yapmalarını teşvik etmeye yönelik bir programdır. Program, yükseköğretim kurumlarının birbirleri ile ortak projeler üretip hayata geçirmelerini, kısa süreli öğrenci ve personel değişimi yapabilmeleri için karşılıksız mali destek sağlamayı öngörmektedir. Tüzel kişilik sahibi tüm resmi ve özel kurum ve kuruluşlar, eğitim kurumları ile KOBİ, STK ve yerel idarelerin kullanımına açık olan Leonardo da Vinci ise, program kapsamındaki mesleki eğitim programıdır. Grundtving ise yetişkin eğitimine yöneliktir. Ayrıntılı bilgi www.ua.gov.tr adresinden elde edilebilir.
Hayatboyu öğrenme programının 2007-2013 yılları arasındaki toplam bütçesi 6.970 milyar Avro’dur.
Bu bütçenin ülke merkezli faaliyetler için 2012 bütçesi 62.232.000 Avro olarak öngörülmüştür. Öngörülen bütçenin Türkiye’deki alt programlar arasında dağılımı aşağıda verilmiştir.
194
Alt Program
Bütçeden Ayrılan Pay (Avro)
Comenius
9.723.000
Erasmus
31.187.000
Leonardo da Vinci
Grundtvig
18.431.000
2.631.000
Çalışma Ziyareti Faaliyeti
278.000
Program 2014 yılı itibarıyla yeni bir döneme girecektir. Hayatboyu Öğrenme Programı ve Gençlik
Programı’nın da dahil olduğu yedi farklı program “Erasmus For All” başlıklı yeni bir çatı program
altında birleşecektir. 2014-2020 arasında geçerli olması planlanan ve 19 milyar avro bütçe ile yola çıkan program Avrupa Parlamentosu’nda onaylandıktan sonra yürürlüğe girecektir.
2.2. Kültür Programı
Programın temel hedefleri; kültürler arası diyalogun artırılması ile sanatçıların, kültür alanında çalışanların, kültür-sanat eserlerinin ve sanat çalışmalarının sınır ötesi dolaşımının geliştirilmesidir.
Program; Kültürel Eylemler Desteği ve Kültürel Organizasyonlar Desteği olmak üzere iki bölümden
oluşmaktadır. Ülkemizde bu program ile ilgili bilgilendirme faaliyetleri Kültür ve Turizm Bakanlığı
Kültürel İrtibat Noktası tarafından yürütülmektedir. Ayrıntılı bilgi www.ccp.gov.tr adresinden elde edilebilir.
AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER
Hayatboyu Öğrenme Bütçesinin Alt Programlar Arasında Dağılımı (2012)
2.3. Progress Programı
Program AB’nin istihdam, sosyal içerme ve koruma, çalışma koşulları, cinsiyet eşitliği ve ayrımcılıkla
mücadele alanlarını kapsamaktadır. Program Avrupa Komisyonu İstihdam ve Sosyal İşler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. İstihdam, sosyal koruma ve içerme, çalışma şartları, ayrımcılıkla mücadele ve çeşitlilik ve toplumsal cinsiyet eşitliği.olmak üzere beş bölümden oluşan Progress programına ilişkin olarak, Türkiye’de sosyal koruma ve sosyal içerme, çalışma koşulları, ayrımcılıkla mücadele ve
cinsiyet eşitliği alanlarından sorumlu kuruluş Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı AB Koordinasyon
Dairesi Başkanlığı’dır. İstihdama ilişkin gerçekleştirilecek eylemlerin ülkemizdeki irtibat kuruluşu ise
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’dür. Ayrıntılı bilgi www.csgb.gov.tr adresinden elde edilebilir.
2.4. 7. Çerçeve Programı
Program AB’nin “dünyanın en dinamik rekabetçi bilgi temelli ekonomisi” olması hedefine ulaşmak
amacıyla oluşturulmuştur. İşbirliği Özel Programı, Fikirler Özel Programı, Kişiyi Destekleme Özel
Programı ve Kapasiteler Özel Programı’ndan oluşan 7. Çerçeve Programı’nın ulusal koordinatörü
TÜBİTAK’tır. Ayrıntılı bilgi www.fp7.org.tr adresinden elde edilebilir.
2.5. Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı
195
www.dogaka.gov.tr
Program Avrupa Komisyonu tarafından Tek Pazar içerisinde rekabet edebilirliğin ve yenilikçiliğin
desteklenmesi için oluşturulmuştur. Programın hedefleri arasında KOBİ’lerin rekabet gücünü artırmak, inovasyon gerçekleştirebilecekleri ortamı hazırlamak, bilgi toplumunun gelişimine katkıda bulunmak, yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları yaratmak yer almaktadır. Program Avrupa Komisyonu İşletme ve Sanayi Politikası Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Türkiye’deki irtibat
kurumu ise Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’dür. Ayrıntılı
bilgi www.ab.sanayi.gov.tr adresinden elde edilebilir.
BÜYÜKELÇİLİK FONLARI
BÜYÜKELÇİLİK FONLARI
B. BÜYÜKELÇİLİK FONLARI
1. JAPONYA BÜYÜKELÇİLİĞİ
Japon Hükümeti, kalkınmakta olan ülkelerde temel ihtiyaçları karşılamak üzere hazırlanmış
kalkınma projelerine yönelik bir mali yardım programı sunmaktadır. “Yerel Projelere Hibe
Yardımı (GGP)” olarak adlandırılan bu program, sivil toplum kuruluşları, dernekler ve belediyeler gibi çeşitli kuruluşlarca önerilen projeleri geri ödemesiz bir mali yardımla desteklemektedir.
Programın Türkiye’de uygulanması ile ilgili anlaşma Japon Hükümeti ile Türkiye arasında 11
Eylül 2000 tarihinde imzalanmıştır. Program bu tarihten itibaren Türkiye’de uygulanmaktadır.
Proje başına sağlanabilecek maksimum hibe miktarı 10 milyon Japon Yen’dir.
Kabul Edilen Proje Konuları
Temel Sağlık: Koruyucu sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi, sağlık merkezlerinin
ekipmanlarının yenilenmesi ve yeni ekipman sağlanması
Engelliler: Engelliler için özel okul veya merkezler, üretime yönelik atölyeler
Kalkınmada Kadın: Kadınların bölgede kalkınmasını hedefleyen beceri geliştirme, mesleki
eğitim ve rehabilitasyon merkezleri
Kamu
Faydası/Diğer Dezavantajlı Kesimler: Yaşlılar için özel bakım merkezleri, huzurevleri,
çocuklara ve gençlere yönelik eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, sokak çocukları veya
kimsesizler için tesisler
Kapasite Geliştirme ve Eğitim: Mesleki eğitim, özel topluluklar için kapasite geliştirme
programları
Diğer Proje Konuları: Gelir eşitsizliğinin düzenlemesi, temiz su temini, küçük çaplı afet
yönetimi ve afet zararlarının önlenmesi
Hibe programları ile ilgili detaylı bilgiye,
http://www.tr.emb-japan.go.jp/Hibe_Yardimi/GGP.htm adresinden ulaşabilir.
2. KANADA BÜYÜKELÇİLİĞİ
Kanada Uluslararası Kalkınma Ajansı (CIDA), sürdürülebilir kalkınmayı destekleme, yoksulluğu azaltma, daha güvenli, eşitlikçi ve refah bir dünya sağlamak için insani yardım sağlamaya kendini adamış Kanada’nın tüm dünyadaki resmi kalkınma yardımlarının ana aracı kurumudur. Bunları başarmak için program aşağıda sıralanan altı öncelikli konu üzerine yoğunlaşmaktadır:
www.dogaka.gov.tr
Demokratik
yönetim
Özel sektörü kalkındırma
Sağlık
Temel eğitim
Kadın - erkek arası eşitlik
Çevresel sürdürülebilirlik
Program hakkında detaylı bilgiye,
http://www.canadainternational.gc.ca/turkey-turquie/development-developpement/index.aspx?lang=tur&menu_id=45&menu=L adresinden ulaşabilir.
198
Avustralya Büyükelçiliği’nin Doğrudan Yardım Programı (DAP), insani zorluklara uzun vadede ve sürdürülebilir bir biçimde yönelmeyi amaçlayan esnek ve küçük hibelerdir.
DAP fonları katılımcı nitelikteki küçük-ölçekli kalkınma projelerini desteklemekte kullanılmaktadır ve yararlananların projelerin tanımlanması, tasarlanması ve yönetimine katılımını
sağlamıştır. Kadınların, çocukların ve diğer dezavantajlı grupların ihtiyaçlarına ve çevre ile ilgili fayda sağlayan projelere özel önem verilmektedir. DAP fonları kar amacı gütmeyen kalkınma faaliyetlerinde bulunan bireylere, toplum gruplarına ve sivil toplum kuruluşlarına açıktır. Hibe verilen örnek alanlar arasında: toplum sağlığı, eğitim, küçük ölçekli altyapı, kırsal ve
tarımsal kalkınma ve çevre bulunmaktadır.
BÜYÜKELÇİLİK FONLARI
3. AVUSTRALYA BÜYÜKELÇİLİĞİ
Fonlar için başvuran kişi veya gruplar başvurularını yazılı olarak aşağıdaki adrese yapmalıdırlar:
Elif Barutcuoglu-Wade, Avustralya Büyükelçiliği
Uğur Mumcu Cad. No. 88
Gaziosmanpaşa 06700 Ankara
Tel: 0312-459 9504 Faks: 0312-459 9503 or 0312-446 4827
e-mail: [email protected]
Başvurular aşağıdaki konuları içermelidir:
Başvuranın
adres bilgileri,
Projenin ayrıntılı bir tanımlaması,
Talep edilen fonun miktarı,
Projeden beklenen gelişmeler (örneğin, toplumsal kalkınma, eğitim, sağlık, kadınlar ve diğer
dezavantajlı gruplar veya çevre konusunda sürdürülebilirlik alanlarındaki gelişmeler)
Uygun kurumsal destek düzenlemelerinin ayrıntıları (örneğin düzenli ve tekrarlanan giderlerin düzeyi ve uzun vadede bu maliyetlerin karşılanabileceğinin gösterilmesi)faaliyetin hedef
kitlenin ek gelişimi için ne düzeyde itici güç olabileceği,
Program hakkında detaylı bilgiye,
http://www.turkey.embassy.gov.au/ankaturkish/Development_cooperat.html
adresinden ulaşılabilir.
www.dogaka.gov.tr
199
KREDİ VEREN ULUSLARARASI
KURULUŞLAR
KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
C. KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
1. Avrupa Yatırım Bankası
1.1. Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Avrupa Yatırım Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
İmalat Sanayi, Tarıma Dayalı Sanayi, Turizm, Eğitim, Sağlık, Çevre Koruma, Yenilenebilir Enerji,
Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Lojistik ve Ticaret alanlarında 43 ilde faaliyet gösteren KOBİ’ler
Destek Konusu Nedir?
Yatırım veya işletme kredisi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
500.000 EURO’ya da karşılığı TL’ye kadar
Destek Süresi Nedir?
Maksimum 5 yıl vadeli
Başvuru
Halk Bankası
1.2. KOBİ Kredisi
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Avrupa Yatırım Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması
202
Destek Konusu Nedir?
Yatırım veya işletme kredisi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Kredi alt limiti olmaksızın 12.500.000 EURO’ya da karşılığı USD’ye kadar
Destek Süresi Nedir?
İşletme kredilerinde 1 yıl ödemesiz dönemli toplam 4 yıl; Yatırım kredilerinde 2 yıl ödemesiz
dönemli toplam 7 yıla kadar
KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
Destekten Kimler Faydalanabilir?
İmalat sanayi, turizm, eğitim, sağlık, çevre koruma, altyapı, hizmet, bilgi ve iletişim teknolojileri
sektörlerinde faaliyet gösteren, çalıştırdığı işçi sayısı 1.500’ün altında olan firmalar
Başvuru
Halk Bankası
2. Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası Kobi Yatırım Kredisi
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
İmalat sanayi, tarıma dayalı sanayi, turizm, çevre koruma, altyapı, hizmet, bilgi ve iletişim
teknolojileri sektörleri ile bu sektörlere doğrudan hizmet veren sektörlerde faaliyet gösteren, yıllık
net satış tutarı 50.000.000 EURO’u ve aktif büyüklüğü 43.000.000. EURO’u aşmayan, çalıştırdığı
işçi sayısı 250’den fazla olmayan firmalar
Destek Konusu Nedir?
Yatırım veya işletme kredisi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Kredinin üst limiti 2.000.000 EURO’dur
Başvuru
Halk Bankası
203
www.dogaka.gov.tr
Destek Süresi Nedir?
2 yıl anapara ödemesiz toplam 7 yıl vade imkanlı
KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
3. Dünya Bankası Kredileri
3.1. KOBİ Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Dünya Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
İmalat sanayi, tarıma dayalı sanayi, turizm, eğitim, sağlık, çevre koruma, yenilenebilir enerji
(Jeotermal, rüzgar, güneşli, biyoenerji vb.), bilgi ve iletişim teknolojileri sektörleri ile bu sektörlere
doğrudan hizmet veren sektörlerde faaliyet gösteren, yıllık net satış tutarı 20.000.000 USD’yi
aşmayan, çalıştırdığı işçi sayısı 250’den fazla olmayan firmalar
Destek Konusu Nedir?
Yatırım veya işletme kredisi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Kredi alt limiti olmaksızın 12.500.000 EURO ya da karşılığı USD’ye kadar
Destek Süresi Nedir?
İşletme kredilerinde 1 yıl ödemesiz dönemli toplam 4 yıl; Yatırım kredilerinde 2 yıl ödemesiz
dönemli toplam 7 yıla kadar
Başvuru
Halk Bankası
3.2. Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Dünya Bankası’nın KOBİ’leri destekleme faaliyeti
www.dogaka.gov.tr
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin Yenilenebilir Kaynaklara dayalı enerji üretim yatırımlarının desteklenmesi
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Proje konusu, “Yenilenebilir Enerji” ve “Enerji Verimliliği” tanımlarına uyan ve Türkiye Çevre
Mevzuatı ile Dünya Bankası Çevre Politikasına uygun olan, ilgili Kurullarca getirilen düzenlemeler
sonucu sahip olunması gereken tüm izin ve belgelere sahip olan yatırımcılar
204
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Kredi limiti En fazla 50 milyon USD’dır. Kredilendirme oranı en fazla yatırım tutarının % 75’idir.
İstenilecek minimum öz kaynak oranı %15’tir.
Destek Süresi Nedir?
Vade değerlendirme sonucunda belirlenmektedir.
Başvuru
Türkiye Kalkınma Bankası
KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
Destek Konusu Nedir?
Özel Sektör tarafından gerçekleştirilecek Yenilenebilir Kaynaklara dayalı enerji üretim yatırımları ve
enerji verimliliği sağlayan yatırımların mal, hizmet, inşaat giderleri ve bunlara ilişkin danışmanlık
hizmetlerinin finansmanı
4. İslam Kalkınma Bankası
4.1. Yatırım Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
İslam Kalkınma Bankası Mevzuatı
Desteğin Amacı Nedir?
Yatırımcıların teşvik edilmesi
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Yatırım Teşvik Belgesinde yatırımın finansmanı bölümünde kendilerine bir dış kredi öngörüsü
yapılan yatırımcılar
Destek Konusu Nedir?
Yatırım Teşvik Belgesine sahip yatırımcıların belge kapsamında yerli ve ithal makine-teçhizat
alımlarının ve bu makine-teçhizatla ilgili montaj hizmetlerinin finansmanı
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Makine teçhizat bedelinin %100’ü kredilendirilebilmektedir. Kredi miktarı en az 500.000 USD, en
fazla 10.000.000 USD
Başvuru
Türkiye Kalkınma Bankası
205
www.dogaka.gov.tr
Destek Süresi Nedir?
2 yıl anapara ödemesiz toplam 7 yıl vade imkanlı
KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
5. Alman Yatırım Bankası (KFW)
5.1. Yatırım Kredisi
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Alman Yatırım Bankası Mevzuatı
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerinin ve girişimcilerin teşvik edilmesi
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Yatırım teşvik belgesinde yatırımın finansmanı bölümünde kendilerine bir dış kredi öngörüsü yapılan
ve ihracat potansiyeli olan yatırımcılar
Destek Konusu Nedir?
Yatırımcıların Almanya’dan ithal edecekleri Alman orijinli makine teçhizatın finansmanı
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Krediye konu olan yatırım malı sipariş tutarının en az 500.000 Avro olması durumu ile 6 ay ödemesiz
dönem dahil 5 yıl vade
Destek Süresi Nedir?
2 yıl anapara ödemesiz toplam 7 yıl vade imkanlı
Başvuru
İş Bankası, Akbank, Vakıfbank
6. Fransız Kalkınma Ajansı (FKA) Kredileri
www.dogaka.gov.tr
6.1. KOBİ Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)’nın Türk-Fransız işbirliğini güçlendirmeye katkıda bulunma
faaliyetleri
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerin Yatırım ve/veya İşletme Sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı
Destekten Kimler Faydalanabilir?
İmalat, tarıma dayalı sanayi, turizm, eğitim, sağlık, çevre koruma, yenilenebilir enerji (hidroelektrik,
206
Destek Konusu Nedir?
Çevre ile ilgili yatırım ve/veya işletme kredisi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Kredi üst limiti 2.000.000 avro
Destek Süresi Nedir?
İşletme kredilerinde 1 yıl ödemesiz dönemli toplam 4 yıl; Yatırım kredilerinde 2 yıl ödemesiz
dönemli toplam 7 yıl vade
KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
jeotermal, rüzgar, enerji, biyoenerji vb.), bilgi ve iletişim teknolojileri ve bu sektörlere doğrudan
hizmet veren sektörlerde faaliyet gösteren, yıllık net satış tutarı 25.000.000 EURO’u aşmayan,
çalıştırdığı işçi sayısı 250’den fazla olmayan firmalar
Başvuru
Halk Bankası
6.2. Yenilenebilir Enerji Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)’nın Türk-Fransız işbirliğini güçlendirmeye katkıda bulunma
faaliyetleri
Desteğin Amacı Nedir?
KOBİ’lerin Yatırım sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Hidroelektrik Santrali(HES), Rüzgar Enerjisi Santrali (RES), Güneş Enerjisi Santrali, Jeotermal
Santrali, Biyokütle gibi çalıştırdığı işçi sayısı 500’den fazla olmayan firmalar
Destek Konusu Nedir?
Yenilenebilir enerji projelerinin finansmanı
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Projeye göre belirlenmektedir
Başvuru
Halk Bankası
207
www.dogaka.gov.tr
Destek Süresi Nedir?
En fazla 10 yıl vade
KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR
6.3. Enerji Verimliliği Kredileri
Desteğin Yasal Dayanağı Nedir?
Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)’nın Türk-Fransız işbirliğini güçlendirmeye katkıda bulunma
faaliyetleri
Desteğin Amacı Nedir?
Enerji verimliliğinin artırılması
Destekten Kimler Faydalanabilir?
Üretim sürecinde harcanan enerjiyi azaltarak tasarruf etmek isteyen ve enerji verimliliği, ısı yalıtımı
konularında yatırım yapmayı planlayan KOBİ›ler
Destek Konusu Nedir?
İşletmelerin, modernizasyon ve kapasite artışına yönelik olarak yapacakları yatırımları ve verimlilik
artışı sağlamak amacıyla işletmelerindeki enerji giderlerinin azaltılmasına yönelik tüm yatırımların
kredilendirilmesi
Destek Tutarı ve Oranları Nedir?
Kredi üst limiti 2.000.000 Avro
Destek Süresi Nedir?
En fazla 7 yıl vade
www.dogaka.gov.tr
Başvuru
Halk Bankası
208
DİZİN I (YARARLANICI KURUM/KURULUŞLAR)
BELEDİYELER
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 81 (Kalkınma Bakanlığı- Su, Kanalizasyon ve Altyapı Projesi-SUKAP)
Sayfa 129 (TÜBİTAK-4003 - Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı)
Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Japonya Büyükelçiliği)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
BİLİŞİM VE YAZILIM SEKTÖRÜ FİRMALARI
Sayfa 27 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Ar-Ge Yardımı)
Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazar Araştırma Yardımı)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 34 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 38 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 165 (TTGV- İleri Teknoloji Projeleri Desteği (İTEP ))
ENDÜSTRİ BÖLGELERİ
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
209
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
KAMU KURUMLARI
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 116(TÜBİTAK-1007 Kamu Kurumları Ar-Ge Projelerini Destekleme Programı)
Sayfa 117(TÜBİTAK-1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı)
Sayfa 151 (Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı- Ar-Ge Projelerini Destekleri)
Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı)
Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
İHRACATÇI BİRLİKLERİ
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 46 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk
Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 121 (TÜBİTAK-1503 Proje Pazarları Destekleme Programı)
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
KAMU KURULUŞU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
210
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 104 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
KOOPERATİFLER
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
MÜTEAHHİTLİK VE TEKNİK DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ
Sayfa 44 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet
Yardımları)
ORGANİZATÖR KURULUŞLAR
Sayfa 30 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Alım Heyeti Programları)
Sayfa 37 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına
Katılım Desteği)
Sayfa 38 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği)
Sayfa 126 (TÜBİTAK-2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı)
Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı)
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ
Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
211
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 89 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Organize Sanayi Bölgeleri Destekleri)
Sayfa 173 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
SANAYİ KURULUŞLARI
Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 27 Ekonomi Bakanlığı- (Dış Ticaret Teşvikleri)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 75 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Faiz ve Faizsiz Kredi Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri)
Sayfa 89 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Organize Sanayi Bölgeleri)
Sayfa 91 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB Destekleri)
Sayfa 116 (TÜBİTAK-1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı)
Sayfa 118 (TÜBİTAK-1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı)
Sayfa 119 (TÜBİTAK-1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı)
Sayfa 119 (TÜBİTAK-1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı)
Sayfa 120 (TÜBİTAK-1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı)
Sayfa 122 (TÜBİTAK-1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı)
Sayfa 124 (TÜBİTAK-1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı)
Sayfa 166 (TTGV- Çevre Teknolojileri Desteği)
Sayfa 165 (TTGV- İleri Teknoloji Projeleri Desteği (İTEP ))
Sayfa 166 (TTGV- Enerji Verimliliği Desteği)
Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı)
Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci)
Sayfa 195 (AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası-Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi)
Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası- KOBİ Kredisi)
Sayfa 203 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi)
Sayfa 204 (Dünya Bankası- KOBİ Kredileri)
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 205 (Dünya Bankası-Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri)
Sayfa 205 (İslam Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri)
Sayfa 206(Alman Yatırım Bankası-KFW- Kredileri)
Sayfa 206 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri)
Sayfa 207 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri)
212
Sayfa 208 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Enerji Verimliliği Kredileri)
Sayfa 172 (Türk Eximbank Kredileri)
Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri)
Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-İşletme Kredileri)
Sayfa 175 (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası-Yatırım Kredi Paketi)
Sayfa 176 (Tarım Bakanlığı Kredileri)
Sayfa 178 (Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri)
Sayfa 189 (Kredi Garanti Fonu)
SEKTÖREL DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ
Sayfa 28(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği)
Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 34 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 36 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-İstihdam Yardımı)
Sayfa 37 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına
Katılım Desteği)
Sayfa 38 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 60 (Ekonomi Bakanlığı- Dahilde İşleme Rejimi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 172 (Türk Eximbank Kredileri)
SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 51 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk
Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi)
Sayfa 52 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tasarım Desteği)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
213
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı)
Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci)
Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı)
Sayfa 169 (Dernek, Vakıf ve Benzeri Teşekküllere Devlet Desteği)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Japonya Büyükelçiliği)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
Sayfa 199 (Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği)
TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ
Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 86 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri)
Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
TİCARET VE SANAYİ ODALARI
Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 121 (TÜBİTAK-1503 Proje Pazarları Destekleme Programı)
Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı)
214
TÜRK ŞİRKETLERİNİN YABANCI ÜLKEDEKİ ŞUBELERİ
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Sağlık Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler)
ÜNİVERSİTE, ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ VE ÖĞRENCİLER
Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı)
Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği)
Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği)
Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 81 (Kalkınma Bakanlığı-Araştırma Altyapısı ve Araştırmacı İnsan Gücü Yetiştirme Programları)
Sayfa 84 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-SAN-TEZ)
Sayfa 85 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknogirişim Sermayesi Desteği)
Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri)
Sayfa 100 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım
Uygulama Destek Programı)
Sayfa 114 (TÜBİTAK-1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri Destekleme Programı)
Sayfa 114 (TÜBİTAK-1002 Hızlı Destek Programı)
Sayfa 115 (TÜBİTAK-1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı)
Sayfa 117 (TÜBİTAK-1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı)
Sayfa 118(TÜBİTAK-1301 Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişim
Projeleri)
Sayfa 120(TÜBİTAK-1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı)
Sayfa 121(TÜBİTAK-1503 Proje Pazarları Destekleme Programı)
Sayfa 122(TÜBİTAK-Girişimcilik Aşamalı Destek Programı)
Sayfa 124 (TÜBİTAK-2217Lisansüstü Yaz Okulu ve Benzeri Diğer Etkinliklerin Desteklenmesi)
Sayfa 126 (TÜBİTAK-2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı)
215
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 123(TÜBİTAK-1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı)
Sayfa 126 (TÜBİTAK-2224 Yurt Dışı Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği Programı)
Sayfa 127 (TÜBİTAK-2229 Lisans ve Lisans Öncesi Öğretmen ve Öğrencilere Yönelik Bilimsel Etkinlik
Düzenleme Programı)
Sayfa 128(TÜBİTAK-2231 Lindau Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği)
Sayfa 128 (TÜBİTAK-2236 Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı)
Sayfa 129 (TÜBİTAK-2237 Proje Eğitimi Etkinliklerini Destekleme Programı)
Sayfa 129 (TÜBİTAK-2239 Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme
Programı)
Sayfa 129 (TÜBİTAK- 3501 Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı)
Sayfa 128 (TÜBİTAK- 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları)
Sayfa 128(TÜBİTAK- 4005 - Bilim ve Toplum Yenilikçi Eğitim Uygulamaları)
Sayfa 128(TÜBİTAK- 5001 - Akademik e-Kitap Çağrısı)
Sayfa 128(TÜBİTAK- İkili Proje Destekleri )
Sayfa 128(TÜBİTAK- ERA-NET)
Sayfa 128(TÜBİTAK- COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği)
Sayfa 128(TÜBİTAK- AB ÇP’ye Katılımı Özendirme Ödül Desteği)
Sayfa 128(TÜBİTAK- Konsorsiyum Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği)
Sayfa 128(TÜBİTAK- ICGEB- Uluslararası Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma. MerkezleriDestekleri)
Sayfa 151(Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı- Ar-Ge Projelerini Destekleri)
Sayfa 193(AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı)
Sayfa 194(AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci)
YABANCI ŞİRKETLERİN TÜRKİYE’DEKİ ŞUBELERİ
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
DİZİN II (TEŞVİK VE DESTEK KONULARI)
AR-GE, İNOVASYON, BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR
Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 27 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Ar-Ge Desteği)
Sayfa 81(Kalkınma Bakanlığı-Araştırma Altyapısı ve Araştırmacı İnsan Gücü Yetiştirme Programları)
Sayfa 84(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-SAN-TEZ)
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 86(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 86 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım
Uygulama Destek Programı)
Sayfa 114 (TÜBİTAK-1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri Destekleme Programı)
216
Sayfa 114(TÜBİTAK-1002 Hızlı Destek Programı)
Sayfa 115(TÜBİTAK-1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı)
Sayfa 116(TÜBİTAK-1007 Kamu Kurumları Ar-Ge Projelerini Destekleme Programı)
Sayfa 118(TÜBİTAK- 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
Sayfa 120(TÜBİTAK-1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı)
Sayfa 119(TÜBİTAK-1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı)
Sayfa 123(TÜBİTAK-1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı
Sayfa 124(TÜBİTAK-1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı)
Sayfa 129(TÜBİTAK-2239 Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme
Programı)
Sayfa 151(Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı- Ar-Ge Projelerini Destekleri)
Sayfa 165(TTGV- İleri Teknoloji Projeleri Desteği (İTEP ))
Sayfa 195 (AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı)
BAĞIMSIZ DENETİM DESTEĞİ
Sayfa 109 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Bağımsız Denetim
Desteği)
BELGELENDİRME
Sayfa 34(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 100(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım
Uygulama Destek Programı)
Sayfa 108(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Sınai Mülkiyet
Hakları Desteği)
Sayfa 116(TÜBİTAK-1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı)
ÇEVRE
Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 34(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 165(TTGV- Çevre Teknolojileri Desteği)
Sayfa 193(AB Destekleri-Bölgesel Kalkınma-Çevre Operasyonel Programı)
Sayfa 199(Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği)
Sayfa 206(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri)
Sayfa 207(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri)
217
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 198(Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
Sayfa 187(Orman ve Su İşleri Bakanlığı-Ağaçlandırma Kredisi)
Sayfa 188(Orman ve Su İşleri Bakanlığı-ORKÖY Kredileri)
DAHİLDE VE HARİÇTE İŞLEME
Sayfa 60 - 62 (Ekonomi Bakanlığı-Dış Ticaret Teşvikleri-Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimleri)
DIŞ TİCARET
Sayfa 27(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri)
Sayfa 32(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 55(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
Sayfa 56(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 77(Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek)
Sayfa 79(Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 81(Kalkınma Bakanlığı-Araştırma Altyapısı ve Araştırmacı İnsan Gücü Yetiştirme Programları)
Sayfa 96(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Girişimcilik Destek Programı)
Sayfa 107(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Danışmanlık Desteği)
Sayfa 105(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Eğitim Desteği)
Sayfa 194(AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı)
Sayfa 198(Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
Sayfa 199(Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği)
ENERJİ
Sayfa 107(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Eğitim Desteği)
Sayfa 165(TTGV- Çevre Teknolojileri Desteği)
Sayfa 166(TTGV- Enerji Verimliliği Desteği)
Sayfa 195(AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı)
Sayfa 205(Dünya Bankası-Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri)
Sayfa 206(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri)
Sayfa 207(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri)
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 208 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Enerji Verimliliği Kredileri)
E-TİCARET
Sayfa 31(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-E-Ticaret Sitelerine Üyelik Teşviki)
Sayfa 37(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına
Katılım Desteği)
218
Sayfa 38(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği)
Sayfa 55(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
Sayfa 55(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Sağlık Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 56(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 105(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Yurtiçi Fuar Desteği)
Sayfa 106(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Yurtdışı İş Gezisi
Desteği)
GİRİŞİMCİLİK
Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri)
Sayfa 96 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Girişimcilik Destek Programı)
Sayfa 122(TÜBİTAK-Girişimcilik Aşamalı Destek Programı)
Sayfa 124(TÜBİTAK-1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı)
Sayfa 158(Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi)
Sayfa 195(AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı)
Sayfa 184(Türkiye İsrafı Önleme Vakfı-TİSVA-Grameen Mikrofinans Programı)
İSTİHDAM
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi-Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği)
Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi-Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği)
Sayfa 36 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-İstihdam Yardımı)
Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 107 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Nitelikli Eleman
İstihdam Desteği)
Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı)
İŞBİRLİĞİ, TİCARET VE ALIM HEYETİ
Sayfa 30 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Alım Heyeti Programları Desteği)
Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği)
Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 92 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-KOBİ Destek Programı)
Sayfa 94 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı)
219
www.dogaka.gov.tr
Sayfa58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 106 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Eşleştirme Desteği)
Sayfa 128(TÜBİTAK- COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği)
KREDİ, FAİZ, GARANTİ
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi-Faiz Desteği)
Sayfa 75 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Faiz ve Faizsiz Kredi Desteği)
Sayfa 111 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Kredi Faiz Desteği)
Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası-Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi)
Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası- KOBİ Kredisi)
Sayfa 203 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi)
Sayfa 204 (Dünya Bankası- KOBİ Kredileri)
Sayfa 207(Dünya Bankası-Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri)
Sayfa 205 (İslam Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri)
Sayfa 206 (Alman Yatırım Bankası-KFW- Kredileri)
Sayfa 206 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri)
Sayfa 207 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri)
Sayfa 208 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Enerji Verimliliği Kredileri)
Sayfa 172 (Kredi Veren Ulusal Kuruluşlar-Türk Eximbank Kredileri)
Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri)
Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-İşletme Kredileri)
Sayfa 175 (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası-Yatırım Kredi Paketi)
Sayfa 176 (Tarım Bakanlığı Kredileri)
Sayfa 178 (Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri)
Sayfa 178 (Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri)
Sayfa 184 (Türkiye İsrafı Önleme Vakfı-TİSVA-Grameen Mikrofinans Programı)
Sayfa 187 (Orman ve Su İşleri Bakanlığı-Ağaçlandırma Kredisi)
Sayfa 188 (Orman ve Su İşleri Bakanlığı-ORKÖY Kredileri)
Sayfa 189 (Kredi Garanti Fonu)
KÜLTÜR VE TURİZM
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 146 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Kırsal Turizm Desteği)
Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı
Amacıyla Yapılan Tahsisler)
Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi)
Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Elektrik Havagazı ve Su Ücreti İndirimi)
220
Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Haberleşme Kolaylıkları)
Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı)
Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Yabancı Personel ve Sanatkar Çalıştırılması)
Sayfa 156 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Resmi tatil, hafta sonu ve öğle tatilleri)
Sayfa156 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Emlak Vergisi Muafiyeti)
Sayfa 156 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Eximbank Turizm Kredisi)
Sayfa 157 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Yurtdışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği)
Sayfa 158(Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kosgeb Destekleri)
Sayfa 158 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi)
Sayfa 161 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Sinema Filmlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 162 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültürel Faaliyetlere Bağış ve Yardımlarda Vergi İndirimi)
Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı)
LABORATUVAR HİZMETLERİ
Sayfa 111 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Laboratuvar
Hizmetleri Desteği)
MARKALAŞMA
Sayfa42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 44 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk
Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi)
Sayfa 108 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Sınai Mülkiyet
Hakları Desteği)
PAZARA GİRİŞ, PAZAR ARAŞTIRMA VE PAZARLAMA
Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği)
Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Sağlık Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 142 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve
Pazarlanması Desteği)
Sayfa 144 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)-Su Ürünlerinin İşlenmesi ve
Pazarlanması Desteği)
221
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 143 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve
Pazarlanması Desteği)
SERBEST BÖLGE
Sayfa 64 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Serbest Bölge Teşvikleri)
SOSYAL İÇERME
Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES)
Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı)
Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği)
Sayfa 199 (Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği)
TANITIM FAALİYETLERİ
Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Proje Bazlı Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları)
Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin
Desteklenmesi)
Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler)
Sayfa 106 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Tanıtım Desteği)
TARIM VE HAYVANCILIK
Sayfa 34 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi)
Sayfa 53 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları)
Sayfa 75 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Faiz ve Faizsiz Kredi Desteği)
Sayfa 140 (T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı-Tarımsal Destekleri)
Sayfa 140 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Süt Üreten Tarımsal İşletmelere
Yatırım Desteği)
Sayfa 141 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et Üreten Tarımsal İşletmelere
Yatırım Desteği)
Sayfa 142(Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve
Pazarlanması Desteği)
Sayfa 143 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve
Pazarlanması Desteği)
Sayfa 144 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)-Su Ürünlerinin İşlenmesi ve
Pazarlanması Desteği)
www.dogaka.gov.tr
Sayfa 145 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Çiftlik Faaliyetlerinin
Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 145 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Yerel Ürünler ve Mikro
İşletmelerin Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 146 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Kırsal Turizm Desteği)
Sayfa 147 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Kültür Balıkçılığının
222
Geliştirilmesi Desteği)
Sayfa 199 (Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği)
Sayfa 176 (Tarım Bakanlığı Kredileri)
Sayfa 178 (Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri)
Sayfa 188 (Orman ve Su İşleri Bakanlığı-ORKÖY Kredileri)
TASARIM
Sayfa 52 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tasarım Desteği)
Sayfa 53 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları)
Sayfa 108 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Tasarım Desteği)
TEST, ANALİZ, KALİBRASYON
Sayfa 109 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Test, Analiz,
Kalibrasyon Desteği)
YATIRIM
Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi)
Sayfa 96 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Girişimcilik Destek Programı)
Sayfa 141 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Süt Üreten Tarımsal İşletmelere
Yatırım Desteği)
Sayfa 141 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et Üreten Tarımsal İşletmelere
Yatırım Desteği)
Sayfa 158 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi)
Sayfa 205 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi)
Sayfa 205 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi)
Sayfa 205 (İslam Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri)
Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası- KOBİ Kredisi)
Sayfa 206 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri)
Sayfa 175 (Türkiye Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri)
Sayfa 175 (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası-Yatırım Kredi Paketi)
Sayfa 178 (Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri)
www.dogaka.gov.tr
223
KAYNAKÇA
Dış Ticaret Teşvikleri:
Ekonomi Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi,
http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=78D45D5F-19DB-2C7D-3DEB92A25DCCD64F
Eximbank Kurumsal Web Sitesi, www.eximbank.gov.tr
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Destekleri:
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi, http:// www.tarim.gov.tr
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi Kurumsal Web Sitesi, http://
http://www.taryat.gov.tr
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), Kurumsal Web Sitesi, http://www.tkdk.gov.tr‎
Tarım Kredi Kooperatifleri Kurumsal Web Sitesi, http:// www.tarimkredi.org.tr
Kültür ve Turizm Destekleri:
Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Kurumsal Web Sitesi, http://yeni.doka.org.tr/
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi, http://www.kultur.gov.tr/
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü Kurumsal
Web Sitesi, www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sitesi, www.
kulturvarliklari.gov.tr/
12/03/1982 Tarih ve 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu: http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/
Türk Eximbank Kurumsal Web Sitesi, www.eximbank.gov.tr
www.dogaka.gov.tr
Yeni Teşvik Sistemi:
E k o n o m i B a k a n l ı ğ ı K u r u m s a l We b S i t e s i , h t t p : / / w w w. e k o n o m i . g o v. t r / i n d e x .
cfm?sayfa=mevzuat&bolum=593157CC-EF4C-AFE0-3B64D279A37C0F02
Diğer Destekler:
Avrupa Birliği Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi, http://www.abgs.gov.tr‎
Gelir İdaresi Başkanlığı Kurumsal Web Sitesi, http://www.gib.gov.tr
Kredi Garanti Fonu A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.kgf.com.tr/‎
Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.kalkinma.com.tr
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.tskb.com.tr/‎
Türkiye Halk Bankası A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.halkbank.com.tr
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği Kurumsal Web
Sitesi, http://www.teskomb.org.tr
T.C. Bursa Valiliği, AB ve Dış İlişkiler Koordinasyon Merkezi Kurumsal Web Sitesi, http://www.bursaab.
gov.tr/
Türkiye İş Kurumu Kurumsal Web Sitesi, http://www.iskur.gov.tr
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Kurumsal Web Sitesi, http://www.ttgv.org.tr/‎
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurumsal Web Sitesi, http://www.tubitak.gov.tr/‎
224
Download