Satürn

advertisement
:
:
:
:
Satürn
Satürn Güneş sisteminin güneşten uzaklık sırasına göre 6. gezegenidir.
Türkçesi Sekendizdir. Büyüklük açısından Jüpiter'den sonra ikinci sırada
gelir. Adını Roma tarım tanrısı Saturnus'tan alır. Arapça kökenli Zühal adı
Türkçe'de giderek daha az kullanılmaktadır. Sekendiz olarak da bilinir.
Çıplak gözle izlenebilen 5 gezegenden biri (diğerleri, Merkür, Venüs, Mars
ve Jüpiter) olarak eski çağlardan beri insanoğlunun dikkatini çekmiştir
Satürn, tüm gezegenler arasında yoğunluğu en düşük olanıdır. Su yoğunluğu ile karşılaştırıldığında
0.69 olan bu değer,Yerküre'nin yoğunluğunun % 12'si kadardır. Düşük yoğunluk, gezegenin akışkan
yapısı ve kendi çevresindeki dönüş hızının yüksekliği ile birleşerek, Satürn'e ekvatorda geniş,
kutuplarda basık elipsoid görüntüsünü vermektedir. Beyazlık derecesi (albedo) 0.47 olan gezegen,
böylece yüzeyine düşen güneş ışığının yarıya yakınını görünür tayfta yansıtmaktadır. Ancak kızılötesi
alandaki ışınım ölçüldüğünde, Satürn'ün Güneş'ten aldığı enerjinin 3 kat fazlasını dışarı yaydığı
görülür. Bu nedenle gezegen, Güneş'e olan uzaklığına göre hesaplanan 71K' den (-202 °C) çok daha
yüksek bir etkin sıcaklığa sahiptir ve 95K (-178 °C) sıcaklığında bir kara cisim gibi ışır. Satürn'ün kendi
içinde yarattığı bu enerji fazlası, gezegenin yerçekiminin etkisi ile yavaşca kendisi üzerine çökerek
küçülmesi sırasında dönüştürülen potansiyel enerji ile açıklanmaktadır. Kelvin-Helmholtz
mekanizması olarak adlandırılan ve daha sınırlı ölçüde Jüpiter'de de gözlenen bu olgu Satürn'ün
yarattığı ısıl enerji fazlasını tek başına açıklamaya yeterli değildir.
Satürn'ün ilk bakışta dikkati çeken belirleyici özelliği halka sistemidir.Satürn‘ün halkaları, gökyüzünün
basit teleskoplarla izlenmeye başlandığı 17. yüzyıldan bu yana Satürn'ü diğer gezegenlerden
ayırdeden eşsiz bir yapı olarak bilinegelmiştir. 1970'lerden sonra diğer gaz devlerinin de halkaları
bulunduğu keşfedilmiştir.
boyunca ilerleyerek atmosferin yüksek tabakalarında kutup ışıklarının ortaya çıkmasına neden olurlar.
2012-2013
Download