yönetim bilişim sistemlerine giriş

ENM 307 YÖNETİM BİLİŞİM
SİSTEMLERİ
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. Orhan TORKUL
Dersin Yardımcıları: Arş. Gör. İhsan Hakan SELVİ
Arş. Gör. Mehmet TAŞ
3. Hafta Ders Notu
Öğrenme Çıktıları




Yöneticilerin bilişim sistemlerini başarılı bir şekilde kurması ve
kullanmaları için bilmeleri gereken önemli faktörleri
tanımlamak
Bilişim sistemlerinin organizasyonlar üzerindeki etkilerini
değerlendirmek
Bilişim sistemlerinin stratejik önemini kavramak
Bilişim sistemlerinin rekabet avantajı stratejilerini nasıl
desteklediğini analiz etmek
BÖLÜM 3
Bilişim Sistemleri, Organizasyonlar ve Strateji
Giriş



İçinde bulunduğumuz bilgi toplumunda, bilginin
hızlı, doğru ve uygun bir şekilde ihtiyaç duyulan yer
ve zamanda kullanılması, diğer işletmelerle rekabet
edebilmek için gerekli hale gelmektedir.
Bu durumda en iyi, bilgi teknolojileri; buna paralel
gelişen bilgi sistemleriyle ile mümkün hale
gelmektedir.
İşletmeler, rekabet stratejilerini ve bilgi sistemlerini
meydana gelen teknolojik gelişmeler
doğrultusunda belirlemelidir.
Organizasyonlar ve Bilişim Teknolojisi
Organizasyonlar
Aracı Faktörler
Çevre
Kültür
Yapı
İş Süreçleri
Politika
Yönetim Kararları
Bilişim
Teknolojisi
Organizasyonlar ve Bilişim Sistemleri


Bilişim sistemlerini verimli olarak kullanmak organizasyon,
yönetim ve bilişim teknolojisi anlayışı gerektirir.
Bilişim sistemi tasarlamak ve kullanmak için;




Çevreyi, yapıyı, süreçleri, kurum kültürü ve politikasını anlamak,
Yönetimin ve yönetsel karar sürecinin rolünü anlamak,
Çözüm sağlayacak güncel bilişim teknolojisinin kapasite ve
fırsatlarını incelemek gerekmektedir.
Yöneticiler kendi organizasyonlarını anlamadan mevcut
sistemleri anlayamaz ve başarılı bir şekilde yeni sistemler
tasarlayamaz.
Bilişim Sistemlerinin Organizasyonlar
Üzerindeki Etkileri

Ekonomik Etkiler:





Bilişim sistemleri teknolojisi sermaye ve işgücü gibi bir üretim
faktörü olarak görülebilir.
Bilgiyi elde etme ve bilgiyi analiz etme maliyetini düşürür.
İşlem maliyetlerini düşürür.
Organizasyon içi yönetim maliyetlerini düşürür.
Organizasyonel ve Davranışsal Etkiler:



Organizasyon yapılarını hale getirir, düzleştirir.
Postmodern organizasyonlar ve sanal organizasyonlar
Daha esnek, daha çevik, pazardaki değişimlere daha duyarlı, daha
çabuk tepki verebilen, esnek imalat yapabilen, rekabette ayakta
durabilen organizasyonlar
Stratejik Bilişim Sistemleri





Bilişim sistemleri özellikle uzun vadede başarılı olma ve
organizasyonun yaşamını devam ettirebilmesi için önemli bir
rol oynamaktadır.
Rekabette önderlik etmeyi sağlayan, güçlü araçları olan bu
sistemler stratejik bilişim sistemleri olarak adlandırılır.
Stratejik bilişim sistemleri (SBS), rakiplere üstünlük elde
etmeye yardımcı olmak için organizasyonların amaçlarını,
işlemlerini, ürünlerini, hizmetlerini ve çevreyle olan ilişkilerini
değiştirir.
SBS, üst yönetim bilgi sistemi ile karıştırılmamalıdır.
SBS, bütün örgütsel kademelerde kullanılabilir.
Bugünün Stratejik Modeli
Teknolojiyi değer zincirinde kaldıraç olarak kullanmak
Rakiplerin yaptıkları işler
Müşteri değer zincirini daha iyi anlamak
Rakiplerden daha hızlı ve derinlemesine öğrenmek
Yeni pazar boşlukları araştırmak, saptamak ve bu pazarları elde etmeye
ağırlık vermek
Rekabet Avantajı Olarak Bilişim
Sistemleri

İşletmeler, üç farklı strateji düzeyinde bilişim teknolojisi
kullanır:





İş düzeyi stratejisi
İşletme düzeyi stratejisi
Sektör düzeyi stratejisi
Farklı strateji düzeylerinde işleyen birkaç sistem
bulunmaktadır.
Her bir strateji düzeyi için sistemlerin stratejik kullanımları ve
analiz için kullanılan uygun bir modelleri vardır.
Rekabet Avantajı Olarak Bilişim
Sistemleri
İş Düzeyi
Stratejisi






Bu strateji düzeyinde değer zinciri analizi
yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Değer zinciri analizi, bilgi teknolojilerini,
işletmelerin rekabet pozisyonunu geliştirmek
için en verimli şekilde kullanabileceği belirli,
kritik seviye noktalarını saptar.
“Ürün değerini nerede arttırabiliriz?”
“Maliyetleri nerede azaltabiliriz?”
“Stratejik sistemlerden en büyük faydayı
nereden sağlayabiliriz?”
“Müşteri ve tedarikçileri bağlamak için nasıl bir
sistem geliştirebiliriz?
Rekabet Avantajı Olarak Bilişim
Sistemleri
İşletme
Düzeyi
Stratejisi




İşletme genellikle, stratejik işletme bölümleri
topluluğu olarak düzenlenir.
İşletmelere dönüşümler, doğrudan stratejik
işletme bölümünün performansına bağlıdır.
“Bütün olarak bu işletme bölümlerinin
performansı nasıl başarıya ulaşacaktır?”
“Bilgi teknolojisi buna nasıl katkı
sağlayacaktır?”
Rekabet Avantajı Olarak Bilişim
Sistemleri
Sektör
Düzeyi
Stratejisi





İşletmeler otomotiv sektörü, beyaz eşya
sektörü gibi hep birlikte bir sektör içerisinde yer
alır.
Bilişim sistemlerinin nerede rekabet avantajı
sağlayacağını belirlemek için önce işletmeyi
çevreleyen ilişkilerin iyi anlaşılması gerekir.
Bilgi ortaklığı: bilgiyi paylaş, güçlerini birleştir
İş Ekosistemi: eBay üzerinde 400.000 satıcı
Ağ Ekonomisi: internet