Kalp Piliniz Hakkında Bilmeniz Gerekenler

advertisement
Kalp Piliniz Hakkinda
Bilmeniz Gerekenler
Girifl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Genel Bilgiler
Kalp ve Kalp Hastalıkları . . . . . . . . . . . . . . 4
Pil Takılması Hakkında
Kalp Pili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Takılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Takılma Sonrası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Takılmadan Sonraki Hayatınız
Kalp Pili ile Yaflama Alıflma . . . . . . . . . . 18
Günlük Aktivitelerinizin Düzenlenmesi . 19
Elektrikli Cihazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Seyahat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Doktor Kontrolü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Herzaman sormak istedi¤iniz sorular . . 24
Önemli terimler sözlü¤ü . . . . . . . . . . . . . 28
1
fiu anda siz kalp pili takılmıfl yaklaflık iki milyon
kifliden birisiniz. Kalp ritim problemi olan kiflilerin
tekrar normal hayata dönmelerini sa¤ladı¤ı için bu
küçük cihaza teflekkürler.
Geçmiflte, kalp pilleri sadece hayat kurtarmak için
takılıyordu. Günümüzde BIOTRONIK kalp pilleri ço¤u
insanın yaflam kalitesini de arttırmaktadırlar.
2
Kalp pili ile bu kifliler ifllerine dönebilmekte, çocuklarına ve torunlarına bakabilmekte, hobilerini ve
seyahatlerini sürdürebilmekteler. En önemlisi
yeniden sa¤lıklı bir flekilde hayatın gerekliliklerini
yerine getirebilmektedirler.
BIOTRONIK 30 yıldan daha uzun bir süredir yüksek kaliteli, teknolojik olarak ileri
ve güvenli kalp pilleri yapmaktadır.
3
Kalp ve Kalp Hastalıkları
Kalp basit olarak dört bofllukdan oluflmufl bir kasdır;
iki atrium (kulakçıklar) ve iki ventrikül (karıncıklar).
Sa¤ ve sol kalp olarak iki bölüme ayrılmıfltır ve bütün
vücuda kanın pompalanmasından sorumludur. Bu
bütün doku ve organların fonksiyonları için gerekli
olan oksijeni almaları için gereklidir. Kalbin üst odalarından alt odalarına geçen elektriksel uyarılara
ba¤lı olarak kan önce toplanıp, sonra pompalanır.
Bu uyarılar genellikle, aynı zamanda do¤al kalp pili
olarak da bilinen sinüs dü¤ümünde bafllar. Böylece,
sinüs dü¤ümü kasılmaları düzenler ve kalbin ritmik
olarak atmasını sa¤lar. Ardından uyarılar üst odalardan alt odalara do¤ru yayılarak kasılmayı sa¤larlar. Bu kasılma sizin tarafınızdan „kalp atımı“ olarak
bilinir.
4
Sa¤ Atrium
Sol Atrium
Sa¤ Ventrikül
Sol Ventrikül
Dinlenim sırasında, sa¤lıklı bir kalp dakikada 60 ile
80 atım yapar, ki günde yaklaflık 100.000 atımdır.
Fiziksel egzersiz veya duygusal stres anında vücut
daha fazla oksijene ihtiyaç duyar.
5
Bu fizyolojik durumlara adapte olmak için kalp hızı
dakikada 100 atımın üstüne çıkacaktır.
Hastalık veya yafllılık gibi farklı sebebler kalbin do¤al
ritmini etkileyebilir. En sık bozukluklar ileti sistemindeki problemler veya yollardaki muhtemel bloklardır.
Sonuçda, kalp düzensiz ve/veya çok yavafl atabilir.
6
SA dü¤üm
AV dü¤üm
His demeti
Purkinje lifleri
Bu durumda, vücutda (özellikle fiziksel stres altında)
gerekli oksijen sa¤lanamaz, bafl dönmesi, halsizlik
veya yorgunluk hissedilebilir. Bu tip ritm bozukluklarının medikal terimi bradikardi dir.
7
Hasta sinüs sendromu ve AV blok en sık görülen
bozukluklardır. Hasta sinüs sendromunda, sinüs
dü¤ümü düzgün fonksiyon yapmaz ve uyarılar düzensiz veya çok yavafl oluflur. Kalp, artan yük durumunda kalp hızını yeterli oranda arttıramaz.
AV blok durumunda elektriksel sinyallerin sinüs
dü¤ümü (atrium içinde) ile AV dü¤üm (ventrikül içinde) arasındaki iletimi kısmen veya tamamen bloke
olmufltur. Tam AV Blokda atriumlar ile ventriküller
arasındaki elektriksel ileti kesilmifltir. Kalbin farklı
bir merkezi hayatı korumak için çok yavafl, yardımcı
bir ritim oluflturur. Bu durumların herbirinde ya da
di¤er durumlarda kalp yapay bir kalp pili (pacemaker) kullanılarak desteklenir.
8
Kalp kası bir kalp pili sistemi
tarafından elektriksel uyarılarla
uyarılır, böylece kalbin sa¤lıklı kalp
ritmine benzer flekilde atması
sa¤lanır.
9
Kalp Pili
Günümüz kalp pilleri her hastanın özel ihtiyaçlarını
karflılayabilecek flekilde ayarlanabilirler. Kalp pilinden bahsetti¤imizde, kalp pili ve kablosunu içeren pil
sistemini belirtiriz.
Kalp pilinin kendisi çok küçük bir elektronik devre ve
bataryadan olu¤mufltur. Modern kalp pilleri sadece
do¤al kalp ritminin olmadı¤ı durumda aktivite
gösterir.
10
Bu nedenle kalp pili kalbin aktivitesini tanımalı veya
algılayabilmelidir. E¤er kalp pili herhangi bir do¤al
kalp atımı algılayamazsa bir elektriksel uyarı gönderir. Sonuç olarak kalp kası kasılır. Kalp pili, kalbe
bir veya iki kablo ile ba¤lanmıfltır.
Kablo do¤rudan sa¤ ventrikül veya sa¤ atrium içine
yerlefltirilmifl çok ince, elektriksel olarak izole edilmifl teldir. Elektriksel uyarı telin içinden kalbe iletilir. Tel aynı zamanda kalp aktivitesini algılar ve kalp
piline bu bilgiyi gönderir.
fieffaf ba¤lantı bafllı¤ı
Dokuya uyumlu titanyum gövde
Özel uzun ömürlü batarya
Elektronik devre
11
Gereken tedaviye ba¤lı olarak, tek veya iki odalı kalp
pilleri kullanılabilir. Bu terimler cihazın bir veya iki
odada uyarı veya algılama kapasitesine ba¤lı terimlerdir. ‹ki odalı bir sistemde genellikle bir kablo atriumda ve di¤er kablo da ventrikülde yerleflmifltir.
Böylece sinyaller her iki odadan da algılanabilir ve
ayrı ayrı veya iki oda birden uyarılarak en uygun kas
kasılması temin edilir. Bu yaklaflım iki odanın senkronizasyonu olarak bilinir.
12
Ço¤u kalp pili uyarı hızlarını de¤iflen fizyolojik durumlara göre otomatik olarak ayarlayabilirler. Kalp
pilinin bu hız uyumlu özellikleri vücut içindeki
de¤iflen fiziksel koflulları algılayabilen özel
algılayıcılara ba¤lıdır.
Örne¤in koflma, yüzme veya bahçe iflleri gibi de¤iflen
fizyolojik ihtiyaçlar durumunda kalp pili kalp hızını
arttırır.
13
‹laveten, BIOTRONIK kalp pillerinin en son versiyonu
zihinsel de¤iflikliklere de cevap verebilirler. Heyecanlı
bir film seyrederken veya beklenmeyen bir olay
oldu¤unda kalp hızında veya kan basıncında artma
herkesin baflına gelmifltir. CLOSED LOOP uyarı, bu
kalp pili tipinin özelli¤i kalp hızını hem fiziksel hem de
duygusal strese göre ayarlayabilir.
BIOTRONIK’in genifl ürün yelpazesi, herhangi ritm
bozuklu¤unda doktorun uygun tanı ve tedavi yapmasına olanak sa¤lar. ‹leri arafltırmalara ba¤lı olarak
BIOTRONIK kalp pilleri günümüzde sadece teknolojik
olarak ileri de¤il, keza daha güvenli, küçük ve hafifdirler. Doktorunuz hangi kalp pili tipinin sizin
ihtiyacınıza en uygun oldu¤unu söyleyecekdir.
14
Takılma ‹fllemi
Günümüz teknolojisi ile kalp pili takılması daha kolay
ve güvenli olmufltur. Bu yaygın ifllem sıklıkla bir
saatden kısa sürer. Genellikle köprücük kemi¤inin
altındaki bölgeye lokal anestezi uygulanır. Ardından
kalp pili kablosu bir ven içerisinden kalbe gönderilir.
Kan damarları a¤rıya duyarlı olmadı¤ından daha
fazla anesteziye gerek olmaz.
Kablonun sa¤ atrium veya ventrikül içerisinde do¤ru
yerinin kontrolü genelde röntgen ile yapılır. Kablonun
fonksiyonu test edildikden sonra kalp piline ba¤lanır.
Kalp pilinin kendisi köprücük kemi¤inin altında deri
altına küçük bir cep içerisine yerlefltirilir. Kesi yeri
birkaç dikifl ile kapatılır.
15
Takılma Sonrası
Genellikle iyileflme süresi kısadır. Kalp pilinin
yerlefltirildi¤i bölgede a¤rı hissedebilirsiniz ve size
a¤rı kesici reçetesi verilebilir. Kalp pilinin oldu¤u yeri
hissedebilirsiniz, fakat bu bir süre sonra kaybolacaktır.
E¤er afla¤ıdaki durumlardan biri varsa doktorunuzu mutlaka uyarın;
Kesi yerinin kızarması, ısısının artması veya
fliflmesi, ya da sıvı sızması
Atefl, bafl dönmesi, gö¤üs a¤rısı veya yorgunlukhalsizlik durumunun uzaması
‹laveten, takılmadan sonraki ilk günlerde kalp pilinin
takıldı¤ı omuzda hızlı veya genifl hareketler yapmamalısınız. Takılmadan sonra ilk kontrol randevünüz
verilecektir.
16
Elektriksel kalp aktiviteniz ve kalp pili fonksiyonları
test edilir. Sıklıkla kalp pili programı sizin bireysel
ihtiyaçlarınıza göre ayarlanır. Bütün yeniden programlama ifllemleri harici bir programlayıcı ile
yapılır, tekrar cerrahi ifllem gerekli de¤ildir. Ço¤u
kez bu ifllemi hissetmezsiniz.
Düzenli olarak kontrolleriniz yapılacaktır. Her kontrolde, kalp pilinizin do¤ru çalıfltı¤ı (örne¤in batarya
durumu veya efli¤i) test edilecektir.
BIOTRONIK kalp pillerinin geliflmifl
özellikleri dıflarıdan ve güvenli olarak
ayarlanabilir.
17
Kalp Pili ile Yaflama Alıflma
Yavaflça günlük normal aktivitelerinize dönebileceksiniz.
Lütfen bu önerileri izleyin:
Doktorunuzun verdifli ilaçları alın
Nabzınızı düzenli kontrol edin ve de¤ifliklikleri
kaydedin
Kontrollerinize gelin
Kalp pili kimli¤inizi evde veya seyahatte her zaman
yanınızda bulundurun
18
Günlük Aktivitelerinizin
üzenlenmesi
Kalıcı kalp pili ile yaflamınızın bütün gereksinimlerini
yerine getirebilirsiniz.
Bahçe iflleri, ev iflleri veya araba kullanmak gibi
herzamanki aktivitelerinize devam edebilirsiniz.
Dufl alabilir, yıkanabilir veya yüzebilirsiniz.
Doktorunuz ile görüfldükden sonra hobilerinize,
spora veya seksüel aktivitelerinize devam edebilirsiniz. Herhangi bir durumda rahatsızlık veya flikayet
hissederseniz lütfen doktorunuza baflvurunuz.
19
Elektrikli Cihazlar
BIOTRONIK kalp pilleri elektriksel cihazların etkilerine karflı korunmufllardır. E¤er bir elektriksel cihazın
yanındaysanız ve flikayetleriniz olursa (hızlı kalp
atımı, düzensiz atım veya bafl dönmesi) cihazdan uzaklaflın ve/veya derhal kapatın.
Hala kullanabilece¤iniz cihazlar:
Televizyon, radyo, müzik setleri
Saç kurutma, elektrikli tırafl makinası
Çamaflır makinası, elektrikli süpürge,
mikrodalga fırın
Ofis aletleri (bilgisayar, faks ve di¤erleri)
Bütün mutfak cihazları
Dikkat: Kullandı¤ınız elektrikli aletlerin iyi durumda
olduklarını lütfen kullanmadan önce kontrol edin.
20
Normal telefon kullanımı kısıtlanmamıfltır. Taflınabilir telefonları doktorunuza danıflınız. Olası etkileflimleri engellemek için kalp pilinizin takılı oldu¤u
tarafın karflısındaki kula¤ınızla telefon görüflmesi
yapın.
Afla¤ıdaki aktiviteleri doktorunuzla görüflmeniz
çok önemlidir:
Kuvvetli titreflim yapan a¤ır cihazlar ile çalıflma
(örne¤in delme cihazları)
Patlamalı silahlar (örne¤in avcılık)
Kuvvetli elektromanyetik alanı olan elektrikli
cihazlar veya yüksek gerilim hatları
Elektrikli kaynak makinası
21
Seyahat
Genelde kalp pili olan kiflilerin uçak, gemi veya
araba ile seyahatlerinde bir sorun yoktur. Seyahat
edebilirsiniz ancak mesafeyi mutlaka doktorunuza
danıflın.
Seyahat ederken lütfen doktorunuzu bilgilendirin.
Kendisi gidece¤iniz yere en yakın klini¤i size söyleyebilir.
E¤er uçak ile seyahat ediyorsanız, güvenlik personelini bilgilendirin ve kalp pili kimlik kartınızı gösteriniz. Personel size güvenlik kontrolü sırasında yapmanız gerekenleri söyleyecektir.
Araba ile seyahatde sorun yoktur. Kendi
güvenli¤iniz için her zaman emniyet kemeri takınız,
kalp pilinize zarar gelmeyecektir.
22
Doktor Kontrolü
Herhangi bir tedavi almadan önce lütfen bütün
branfllardaki doktorlarınızı, diflçileri ve fizyoterapistleri kalp piliniz oldu¤u konusunda uyarınız.
Afla¤ıdaki ifllemler zararsızdır:
X ıflınları
röntgen
Diflçi motorları
Dikkat: Radyasyon, litotripsi (tafl kırma), elektriksel
sinir uyarısı (TENS), manyetik rezonans görüntüleme
(MR) veya elektrokoter gibi çok özel ifllemlerin
yapılması durumunda kardiyolo¤unuzun denetiminde detaylı bir inceleme yapılmalıdır.
23
Herzaman Sormak ‹stedi¤iniz
Sorular
Havaalanı güvenlik sistemleri veya hırsız alarmlarının içinden geçebilirmiyim?
Evet. BIOTRONIK kalp pilleri harici faktörlerin etkilerinden korunmufltur. Ancak kalp pili taflıdı¤ınızı
unutmayınız, metal kılıf güvenlik alarmını çalıfltırabilir. Havaalanı personelini bilgilendirip detektör
içinden hızla geçiniz.
Kalp pilinin çalıflmasını hissedermiyim?
Hayır. Kalp pili öyle küçük elektriksel akımla çalıflır
ki sadece kalbi ve etrafındaki dokuları etkiler. Ancak
herhangi bir flikayetiniz olursa (sık hıçkırık gibi)
doktorunuzu bilgilendirin.
Kalp pili bataryasının ömrü ne kadardır?
Pilin de¤ifltirilmesinin gerçek zamanı kalp pilinin
tipine, tıbbi duruma, hayat tarzına ve di¤er faktörlere
ba¤lıdır. Genelde ço¤u kalp pili birkaç yıl ömre sahiptir. Kalp pilinizin durumunu doktorunuza sorunuz.
24
Kalp pilimin de¤ifltirilmesi gerekti¤inde ne olur?
Kalp pili küçük bir cerrahi ifllemle çıkarılır. Kablolar
kalpte bırakılır, düzgün çalıfldıkları kontrol edildikden
sonra yeni kalp piline ba¤lanır. Genellikle çok kısa
süre ile hastanede kalınır.
Kablolar da de¤ifltirilmeli mi?
Kalp pili de¤ifltirilmesi sırasında doktorlar
kablolarında düzgün çalıfldıklarından emin
olmalıdırlar. E¤er de¤iflime gerek yoksa yeni kalp
piline ba¤lanırlar.
Kalp pili takıldıktan sonra ayarlanmasına gerek var
mı?
Muhtemelen. Tıbbi durumunuza ve hayat tarzınıza
ba¤lı olarak yeniden ayarlanmaya gerek olabilir.
Kalp pili bataryası zayıfladıkça hala benim için
yeterli olacak mı?
Evet. Düzenli kontrolleriniz sırasında doktorunuz
bataryanın ne kadar ömrü kaldı¤ını belirleyebilir.
25
Ölüm esnasında kalp pili ve kalp nasıl etkilenir?
Kalp sadece kan ve enerji ile beslendi¤inde fonksiyon yapabilir. Ölüm durumunda kalp pilinden çıkan
küçük elektriksel uyarılar kalp üzerine etki yapmayacaktır.
Cep telefonu kullanabilirmiyim?
Evet. Cep telefonunuzu güvenle kullanabilirsiniz,
fakat bazı önlemler alınmalıdır;
Lütfen doktorunuza danıflınız.
Kalp pili bölgesinin yakınına (örne¤in gö¤üs cebinize)
telefonunuzu koymayınız.
Telefon ederken telefonunuz ile kalp pilinizin
olmadı¤ı tarafla görüflme yapınız.
Ne sıklıkla doktor kontrollerine gitmeliyim?
Doktorunuz kontrol randevularınızı belirleyecektir.
Genellikle kontroller 6–12 aylık aralıklar ile yapılır.
26
Mikrodalga fırın, saç kurutma makinası, elektrikli
battaniye, masaj aleti gibi elektrikli ev aletleri kullanabilirmiyim?
Normal çalıflan elektrikli ev aletleri kalp pilinize
zarar vermez. Ancak bu cihazların tamirini mutlaka
uzmanına yaptırınız.
Vücudum kalp pili malzemelerine karflı allerjik
reaksiyon gösterir mi?
Normalde hayır. BIOTRONIK sadece vücut sıvıları ile
reaksiyon vermeyen titanyum veya medikal plastik
gibi yüksek biyouyumlu malzemeler kullanır.
27
Önemli Terimler Sözlü¤ü
Aritmi: Kalbin anormal ritmi veya düzensiz kalp
atımı.
Asistol: Kalp atımının olmaması, kardiyak durma.
Atım: kalp atımı ile bir atardamarın içine pompalanan kan ile genifllemesi.
Atrium: Kalbin üst odaları, kulakçıklar, sol atrium ve
sa¤ atrium.
AV dü¤üm: atrioventriküler dü¤üm, kalpde elektriksel uyarıların ventriküllere iletildi¤i bölge.
Blok veya kalp blo¤u: Kalp içinde normal uyarı iletiminin kalıcı veya geçici bozuklu¤u.
Bradikardi: düflük kalp hızı, genellikle dakikada 60
atımın altındadır.
Devre (elektronik): kablo aracılı¤ı ile kalbe gönderilen elektriksel uyarıların zamanlamasından sorumlu
kalp pili içerisindeki elektronik yapılar.
28
Elektrokardiyografi: bir kalp atımı sırasında kalp
tarafından oluflturulan çeflitli elektriksel akımların
grafik çizimidir.
Endokardial kablo: kalp kası içine yerlefltirilen ve
genellikle sa¤ ventrikül içinde olan kablo.
Epikardial kablo: kalbin dıfl yüzeyine ba¤lanan kablo.
Fibrilasyon: kalp kasının hızlı, düzensiz kasılması
Hız cevaplı kalp pili: algılayıcılar ile vücut hareketlerini belirleyebilen kalp pili. Ardından bu bilgi kalp
pilinin o anda ihtiyaç duyulankalp atımına ayarlanmasında kullanılır. Hem tek odalı hem de çift odalı
kalp pilleri hız cevaplı olabilir.
Koroner arterler: kalbe kan getiren damarlar.
‹ki odalı kalp pili: atrial ve ventriküler uyarıların
koordinasyonunu yapabilen ve kalbin kendi aktivitesine çok benzeten kalp pili. Genellikle iki kablo
gereklidir; bir tanesi sa¤ atriuma di¤eri ise sa¤ ventriküle yerlefltirilir.
29
Kablo: kalp pili ve kalp arasında elektriksel uyarıları
taflıyan izole tellerdir. Keza kalbin kendi aktivitesine
ait bilgiyi de kalp piline taflır.
Pil atımı: kalp pili tarafından bafllatılan kalp atımı.
Programlayıcı: kalp pili dıflarıdan ba¤lantı kurabilen
küçük bilgisayardır. Kalp pili aktivitesinin izlenmesine, kiflinin farklı ihtiyaçlarına göre kalp pilinin programlanması, EKG kaydı yapılmasına olanak sa¤lar.
Sens: algılama. Kalp pilinin kalbin kendi aktivitesini
tanımasına olanak sa¤layan fonksiyonu. E¤er kalp
pili do¤al bir kalp atımı algılarsa uyarı göndermeyecektir. E¤er olmazsa kalp atımı sa¤layan elektriksel
uyarı gönderir.
Sinüs dü¤ümü: veya sinoatrial dü¤üm. Kasılma veya
kalp atımı ile sonuçlanan elektriksel uyarılardan sorumlu sa¤ kalpde yer alan bölge. Aynı zamanda do¤al
kalp pili olarak da bilinir.
30
Sistol: kanın vücut ve organlar içerisinde taflınmasını
sa¤layan kalp kontraksiyonu.
Taflikardi: genellikle dakikada 100 atımın üzerinde
olan anormal yüksek kalp hızı. Bu hızlı pompalama
genellikle yetersizdir ve vücudun oksijen ihtiyacını
karflılayamaz.
Ventrikül: karıncık, kalbin alt odaları. Bu odalar
kasıldı¤ında kan vücut içine ve çeflitli organlara pompalanır.
31
© by BIOTRONIK GmbH & Co. KG, 2004
All rights reserved.
343 513 / A / 408
Graphic design
Hayn/Willemeit, Berlin
343 513 / A / 408
SESA ELEKTRONIK A.S.
Dr.Ali Nihat Tarlan Caddesi
Kartal Sokak, No:15
‹çerenköy, 81120
‹stanbul - Türkiye
Tel (+90 216) 573 38 10
Fax (+90 216) 573 34 59
[email protected]
BIOTRONIK GmbH & Co. KG
Woermannkehre 1
12359 Berlin · Germany
Tel +49 (0) 30 68905-0
Fax +49 (0) 30 6852804
[email protected]
www.biotronik.com
Download