atriyal fibrilasyon tedavinizi anlama

ATRİYAL FİBRİLASYON
TEDAVİNİZİ ANLAMA
Lixiana® reçete edilen hastalara yöneliktir
(edoxaban)
Bu ilaç izlenmeye devam edilmektedir. Böylece güvenlilikle ilgili yeni bilgiler hızlı bir şekilde elde
edilebilir. Yaşayabileceğiniz herhangi bir yan etkiyi bildirerek siz de buna yardımcı olabilirsiniz.
Yan etkilerin bildirilmesine ilişkin bilgi için www.mhra.gov.uk/yellowcard adresini ziyaret edin
İÇİNDEKİLER
Lixiana® ile tedaviye başlama
2
Nonvalvüler atriyal fibrilasyon nedir? 4
Atriyal fibrilasyon durumunda ne yaşayabilirsiniz?
5
Atriyal fibrilasyonun felç riskinizi artırdığını biliyor muydunuz?
6
Felç riskinizi azaltabilir misiniz?
8
Lixiana® nasıl etki eder?
10
Lixiana®’yı nasıl almalısınız?
11
Lixiana®’yı almayı unutursanız ne yapmalısınız?
11
Olası yan etkiler nelerdir?
12
Lixiana®’yı alırken dikkat etmeniz gereken başka hususlar var mı?
15
Lixiana ’yı almayı unutmamak için neler yapabilirsiniz?
16
Başka sorularınız mı var?
19
®
LIXIANA®
İLE TEDAVİYE
BAŞLAMA
Lixiana® (edoksaban) size atriyal fibrilasyon ile
ilişkili felç riskine karşı korunmanıza yardımcı
olması için verilmiştir. Nonvalvüler atriyal fibrilasyon
tanınızın yeni konmuş olması veya başka bir
ilaçtan Lixiana®’ya geçiyor olmanıza bakılmaksızın,
muhtemelen tedavinizle ilgili sorularınız olacaktır.
Bu kitapçık hastalığınızla ilgili pratik bilgiler içerir
ve Lixiana® hakkında olabilecek tüm sorularınızı
yanıtlamayı amaçlar.
Daha fazla bilgi isterseniz tablet kutunuzda
yer alan prospektüsü okuyabilir veya özellikle
Lixiana® reçete edilen hastalar için tasarlanmış
www.MyAnticoagulant.co.uk adresindeki web
sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
Bu kitapçık faydalı bilgiler vermek üzere
hazırlanmıştır, ancak doktorunuzun verdiği bilgilerin
yerini alamaz. Sağlığınız veya ilacınızla ilgili herhangi
bir endişeniz veya sorunuz olursa danışabileceğiniz
en iyi kişi her zaman doktorunuzdur.
YAN ETKİLERİ BİLDİRME
Herhangi bir yan etki yaşarsanız doktorunuza,
hemşirenize veya eczacınıza söyleyin. Bu yan etkiler
arasında prospektüste belirtilmeyen yan etkiler de
olabilir. Yan etkileri doğrudan www.mhra.gov.uk/
yellowcard adresindeki Yellow Card Scheme (Sarı
Kart Programı) aracılığıyla da bildirebilirsiniz
NONVALVÜLER ATRİYAL FİBRİLASYON NEDİR?
Atriyal fibrilasyonunuz olduğunda kalp atışlarınız hızlanır ve düzensizleşir (bunu belirtileri ilk yaşadığınızda
fark etmiş olabilirsiniz).
Atriyal fibrilasyon yüksek tansiyon gibi diğer kalp hastalıkları olan kişilerde yaygın olarak görülür ve kimi
zaman diyabet veya astım gibi başka hastalıklarla da ilişkilendirilir. Ancak çoğu zaman bedensel olarak
güçlü ve sağlıklı kişileri de nedeni bilinmeksizin etkileyebilir.
İngiltere’de yaklaşık 800.000 kişide atriyal fibrilasyon görülmektedir. Her yaştan yetişkinde görülse de
yaşlılarda daha yaygındır. 75 yaş üzerindeki kişilerin yaklaşık %10’u bu hastalıktan mustariptir.
Atriyal fibrilasyon farklı kişileri farklı
şekillerde etkiler.
Şunları hissedebilirsiniz:
Normal atan kalp
Atriyal fibrilasyonlu bir kalp
Kalp odacıkları vücutta sürekli kan akışını
sağlamak için düzgün ve düzenli olarak kasılır.
Kalbinizin üst odacıkları hızlıca ancak kısmen
kasılarak kalbinizin kan pompalamasını engeller.
Sinüs düğümü (kalp atışını
başlatan elektrik
sinyalini verir)
ATRİYAL
FİBRİLASYON
DURUMUNDA NE
YAŞAYABİLİRSİNİZ?
• Kalbinizin çok hızlı atması (diğer adıyla ‘çarpıntı’)
• Kalbinizin fark edilecek derecede atması
(daha önce fark etmediğiniz biçimde)
• Göğüste ağrı, baskı veya rahatsızlık
Sol atriyum
Sol atriyum
Sinüs düğümü
• Karın ağrısı
• Nefes darlığı
• Sersemlik
Sağ atriyum
Sağ atriyum
Sağ ventrikül
Sağ ventrikül
Sol ventrikül
Electrocardiogram (ECG) of a normal,
rhythmic heartbeat
• Yorgunluk veya enerjisizlik
• Egzersiz yapamama
Veya bunların hiçbirini
hissetmeyebilirsiniz.
Sol ventrikül
Atriyal fibrilasyonun neden olduğu düzensiz
kalp atışının elektrokardiyogramı (EKG)
BİLMENİZDE FAYDA VAR:
Sözünü duymuş olabileceğiniz iki tür atriyal fibrilasyon vardır:
Normal bir kalp ritminde kalp atış hızınız dakikada
60 ila 100 arasındadır
Atriyal fibrilasyonda kalp atış ritminiz hızlanabilir
veya düzensizleşebilir
1)Valvüler atriyal fibrilasyon: romatizmal bir hastalığın kalp
kapakçığının sertleşmesine ve daralmasına neden olması
2)Nonvalvüler atriyal fibrilasyon (NVAF olarak da bilinir):
romatizmal hastalıkla ilişkili olmayan, en sık görülen atriyal
fibrilasyon türü
Atriyal fibrilasyon nedeniyle kalbinizden
pompalanan düzensiz kan akışı, kan pıhtısı
oluşma riskini artırır. Bu durum da felç riskinizin
artmasına sebep olur. Felç, beynin herhangi bir
bölümüne giden kan akışı durduğunda meydana
gelen ciddi bir hastalıktır.
Bir kan pıhtısı şu şekilde felce
neden olabilir:
• Atriyal fibrilasyonda kalp odacıklarında
kan pıhtıları oluşabilir
Felç geçirmiş ve bunu atlatmış bazı kişiler
beyinlerindeki hasardan dolayı uzun vadeli
sorunlar yaşayabilir. Bu sorunlar nedeniyle rutin
aktiviteleri sırasında eşleri veya bakıcıları gibi
başkalarından yardım almak zorunda kalabilirler.
Doktorunuzun size Lixiana® vermesinin
nedeni bu tür bir tehlikeli pıhtı oluşumu
ve felç riskinizi azaltmaktır.
ATRİYAL
FİBRİLASYONUN
FELÇ RİSKİNİZİ
ARTIRDIĞINI BİLİYOR
MUYDUNUZ?
• Bazen bu pıhtılar koparak kan dolaşımıyla
vücudun diğer bölgelerine taşınırlar
• Bir pıhtı beyne giden kan damarında
sıkışırsa tıkanıklığa neden olabilir
Bu durum kanın (ve oksijenin) beynin
o bölümüne gitmesini engelleyerek
felce yol açar.
7
www.MyAnticoagulant.co.uk
FELÇ RİSKİNİZİ
AZALTABİLİR MİSİNİZ?
Her gün Lixiana® almak ve yaşam tarzınızda değişiklikler yapmak
felç riskinizin azalmasına yardımcı olabilir.
Sonraki birkaç sayfada felci önlemeye yardımcı ipuçları ve Lixiana®
almayla ilgili bilgi bulabilirsiniz. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürmek
de felç geçirme riskinizi azaltabilir.
Sağlıklı beslenin
Yaşınız, cinsiyetiniz ve herhangi bir mevcut hastalığınız gibi
değiştiremeyeceğiniz bazı felç risk faktörleri vardır. Ancak her
gün yaptığınız şeylerden bazılarını gözden geçirerek ve biraz farklı
şekillerde yaparak felç riskinizi azaltabilirsiniz.
• L ifli gıdaları çok tüketin (tam tahıl, fasulye, bezelye
ve kabuklu yemişler gibi)
Sigarayı bırakın ve çok fazla içki içmeyin
• Sigara içiyorsanız bırakmanızda kesinlikle fayda var.
Doktorunuz sigarayı bırakmanıza yardımcı olabilir. Sigarayı
neden bırakmanız gerektiğinin sebepleri şunlardır:
• Atardamarlarınızın içinde yağ benzeri bir madde birikimine
neden olarak kan pıhtısı oluşma ihtimalini artırır
• Büyük bir felç risk faktörü olan yüksek tansiyon
olasılığını artırır
• Her gün içki içmeyin ve alkol tüketiminizi güvenli sınırlar
içinde tutun. Çünkü:
• Çok fazla içki içmek tansiyonunuzun hızla yükselmesine neden
olabilir, bu durum da felç için büyük bir risk faktörüdür
• Günde en az beş porsiyon meyve ve sebze tüketin
• Haftada birkaç kez somon ve uskumru gibi yağlı balıklar yiyin
• Çok yağlı gıdalardan ve doymuş yağlardan uzak durun.
Doymuş yağlar vücudunuzdaki ‘kötü’ kolesterolü artırarak
atardamarlarınızın içinde yağ benzeri bir madde birikimine neden
olabilir ve kan pıhtısı oluşma riskinizi artırabilir
• Y emeklerinizin tuz oranını azaltın; fazla tuz tansiyonunuzun
yükselmesine neden olabilir ve bu durum da felç için büyük bir
risk faktörüdür. Yemeklerinize tuz yerine otlar ve baharatlarla
veya biraz limon suyuyla tat vermeyi deneyebilirsiniz
Egzersiz yapın
• Tansiyonunuzu düşürmek, vücudunuzdaki yağ oranını
dengelemek, kan şekerinizi kontrol altında tutmak ve kilo
vermek için düzenli egzersiz yapın
• Aşırı kilo yüksek tansiyon, kalp hastalıkları ve diyabet olasılığını
artırır ve bunların neticesinde felç riskiniz de artabilir
9
www.MyAnticoagulant.co.uk
LIXIANA®’YI NASIL
ALMALISINIZ?
Günde bir kez bir Lixiana® tablet almanız söylenmiş olmalıdır:
• Tabletleri doktorunuzun söylediği dozda almalısınız
Lixiana® nasıl alınmalıdır
• Tableti tercihen suyla yutun
• Lixiana® yemeklerle birlikte de alınabilir
Tabletinizi her gün aynı saatte almak günlük rutininizin bir parçası olmasına
ve böylece ilacınızı almayı hatırlamanıza yardımcı olur.
LIXIANA® ALMAYI UNUTURSANIZ
NE YAPMALISINIZ?
• Aynı gün içinde hatırlarsanız: Tableti hemen alın ve ertesi gün normal
dozunuza devam edin
• Ertesi gün veya daha sonra hatırlarsanız: O günkü normal dozunuzu alın.
Aynı gün içinde KESİNLİKLE size verilen dozdan fazlasını almayın. Tabletleri
tam olarak söylendiği şekilde almanız çok önemlidir. Kesinlikle daha fazla
veya daha sık doz almayın
LIXIANA® NASIL
ETKİ EDER?
Tedavinizle ilgili herhangi bir sorunuz olursa doktorunuza
veya eczacınıza sormalısınız.
Lixiana® bir “antikoagülandır”. Başka bir deyişle kanınızın pıhtılaşma olasılığını
azaltarak (kanınızı sulandırarak) tehlikeli kan pıhtılarına karşı sizi korur.
Lixiana®, kanınızda kanın pıhtılaşma sürecinde önemli bir rol oynayan “Xa faktörü”
denilen bir bileşeni engelleme işlevi görür.
11
www.MyAnticoagulant.co.uk
Diğer antikoagülan ilaçlar gibi Lixiana® da kanınızı sulandırması ve kan
pıhtılarını önlemeye yardımcı olması amacıyla tasarlanmıştır. Dolayısıyla
bu ilacı alırken kanama riskiniz artabilir.
Aşağıdaki kanama belirtilerinden herhangi birini yaşarsanız
derhâl doktorunuzla görüşün:
• Deri altında morarma veya kanama
• Uzun süre durmayan yaralar veya burun kanaması
• Kırmızı veya koyu kahverengi idrar
• Öksürükle veya kusmukla kan ya da kahve benzeri madde gelmesi
• Kırmızı veya siyah dışkı
• Diş eti kanaması
• Kendiliğinden durmayan kanama
• Anormal derecede yoğun regl
Kanama her zaman belirgin olmaz. Herhangi bir yan etki yaşarsanız
doktorunuz veya eczacınızla görüşün. Önce onlarla görüşmeden
Lixiana®’yı bırakılmamalısınız.
OLASI YAN
ETKİLER
NELERDİR?
Bütün ilaçlar gibi Lixiana® da yan etkilere neden
olabilir, ancak bu yan etkiler herkeste görülmez.
13
www.MyAnticoagulant.co.uk
HASTA UYARI KARTI
Tablet kutunuzda doldurmanız için bir hasta kartı
bulunmaktadır. Bu kart tedaviniz, doktorunuz ve
acil durumda ulaşılacak kişiler hakkında önemli
bilgiler içerir. Bu kartı her zaman yanınızda
taşımalı ve size herhangi bir tıbbi tedavi
uygulanmadan veya müdahalede bulunulmadan
önce sağlık uzmanına, eczacıya, cerraha veya diş
hekimine göstermelisiniz.
Bütün antikoagülan ilaçlarda olduğu gibi
Lixiana® alırken de kanama riski artabilir. Ancak
bunu önlemek için alabileceğiniz bazı makul
önlemler vardır. Bunlardan bazıları aşağıda
açıklanmıştır. Başka sorularınız varsa Lixiana®
prospektüsüne bakın, www.MyAnticoagulant.
co.uk adresindeki hasta web sitesini ziyaret edin
veya doktorunuzla görüşün.
Diş hekimime gitmem gerekirse
ne yapmalıyım?
Tedavi uygulamadan önce diş hekiminize Lixiana®
kullandığınızı söyleyin. Dişle ilgili işlemlerin
birçoğu müdahale gerektirmediği için kanama
riski düşüktür. Diş hekiminiz herhangi bir özel
önlem gerekip gerekmediğine karar verecektir.
Yaralanırsam ne yapmalıyım?
• Küçük bir yaralanmadan dolayı kanamanız
olursa söz konusu bölgeye temiz bir sargı
beziyle en az 5 – 10 dakika boyunca sürekli
olarak bastırın
• Kanamayı durduramazsanız veya büyük bir
yaralanma yaşarsanız acil tıbbi yardım alın
Hamile olduğumdan şüphelenirsem
ne yapmalıyım?
Hamileliğin ilk haftalarında alınan oral
antikoagülanlar doğmamış bebeğe zarar verebilir.
Hamilelik veya emzirme döneminde Lixiana®
almak yasaktır. Çocuk doğurma çağında bir
kadınsanız ve hamile olabileceğinizi düşünüyor
veya hamile kalmayı planlıyorsanız derhâl
doktorunuza danışın.
LIXIANA® ALIRKEN
DİKKAT ETMENİZ
GEREKEN BAŞKA
HUSUSLAR VAR MI?
Cevabını buradan edinemediğiniz
sorularınız varsa tablet kutunuzda bulunan
Lixiana® Hasta Bilgilendirme Broşürüne
bakın, www.MyAnticoagulant.co.uk
adresini ziyaret edin veya doktorunuzla
görüşün.
15
www.MyAnticoagulant.co.uk
UNUTMAMAK İÇİN ŞUNLARI
YAPABİLİRSİNİZ…
Cep telefonunuzu kullanabilirsiniz
Akıllı telefonunuza Lixiana® ve diğer ilaçlarınızı almayı
hatırlamanıza yardımcı olacak bir uygulama indirin.
Bu uygulama ile:
• Lixiana® ve diğer ilaçlarınızı alma zamanı
geldiğinde çalacak bir alarm kurabilirsiniz
• İlacınız bittiğinde almak için bir takvim
anımsatıcısı ayarlayabilirsiniz
iPhone® uygulamasını indirmek için:
• Apple APP Store’a gidin ve MEDS ON TIME
uygulamasını arayın
• FREE (ÜCRETSİZ) ve ardından INSTALL (YÜKLE)
butonuna tıklayın
AndroidTM uygulamasını indirmek için:
• Google PlayTM APP Store’a gidin ve MEDS ON TIME
uygulamasını arayın
• INSTALL (YÜKLE) butonuna tıklayın
İlaç kutusu kullanabilirsiniz
LIXIANA® ALMAYI
UNUTMAMAK İÇİN
NELER YAPABİLİRSİNİZ?
Almanız gereken çok fazla ilaç varsa her gün
hangi tabletleri alacağınızı hatırlamanıza yardımcı
olması için ilaç kutusu veya düzenleyici (ör. doz
kutusu) kullanmanız faydalı olabilir. Bunları çoğu
eczaneden satın alabilirsiniz.
Tabletlerinizi her gün aynı saatte almak bir rutin belirlemenize
ve böylece ilacınızı almayı hatırlamanıza yardımcı olur.
17
www.MyAnticoagulant.co.uk
BAŞKA SORULARINIZ
MI VAR?
www.MyAnticoagulant.co.uk adresinden ayrıntılı
bilgi edinebilirsiniz
• Belirtiler, tanı ve komplikasyonlar dâhil olmak
üzere venöz tromboembolizm hakkında daha fazla
bilgi alabilirsiniz
• Lixiana® ile ilgili ayrıntılı bilgi edinebilir ve sıkça
sorulan soruların cevaplarını bulabilirsiniz
DİĞER BİLGİ VE DESTEK
KAYNAKLARI:
Atrial Fibrillation Association
www.atrialfibrillation.org.uk
01789 867 502
Anticoagulation Europe (BK)
www.anticoagulationeurope.org
020 8289 6875
Stroke Association
www.stroke.org.uk
0303 303 3100
Thrombosis UK (eski adıyla Lifeblood:
The Thrombosis Charity)
www.thrombosis-charity.org.uk
0300 772 9603
Arrhythmia Alliance
www.heartrhythmcharity.org.uk
01789 867 501
19
www.MyAnticoagulant.co.uk
Date of preparation: August 2016 | EDX/16/0112n
NVAF Turkish