Alptekin ÇETİN

Kumar Bağımlılığı ve
İnternet Bağımlılığı
Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin
Üsküdar Üniversitesi
12 Mart 2017
Kumarın Tarihçesi
•
•
•
•
Kumar antik Çin’e uzanmaktadır. MÖ 2300
Bulunan arkeolojik kanıtlar piyango benzeri oyunlar
Mısır piramitlerinde zar benzeri eşyalar bulunmuştur
Antik Roma kanununda kumar oynayan «borçlu»nun
parasını geri veremezse borcu aldığı kişinin kölesi olması
Kumarın Tarihçesi
Psikiyatride Kumar Oynama Bozukluğu
• Kumar oynama bozukluğu ilk kez DSM-III’te bir psikiyatrik bozukluk olarak tanımlanmıştır
• Robert Custler
• DSM-IV’te başka yerde sınıflandırılmamış dürtü kontrol bozukluğu
başlığı altında sınıflanmıştır
• DSM-5 ile birlikte ise «madde ile ilişkili ve bağımlılık bozuklukları» ana kategorisinin
«madde ile ilişkili olmayan bozukluk» başlığı altına taşınmıştır.
Kumar oynama bozukluğu bu grupta sınıflanan tek davranışsal bağımlılıktır
DSM- 5 Tanı Kriterleri
• İstediği coşkuyu sağlamak için giderek daha çok parayla kumar oynama gereksinimi
• Kumar oynamayı bırakma ya da durdurma girişimleri sırasında huzursuz ya da kolay kızan
biri
• Denetim altına almak, bırakmak ya da durdurmak için yineleyen, sonuç vermeyen çabalar
• Sık sık kumar oynama üzerine düşünme(olumlu-olumsuz)
• Sıklıkla, sıkıntı duyarken kumar oynama(çaresiz, suçlu, bunalmış, çökkün)
• Parayla kumar oynayıp yitirdikten sonra, çoğu kez, eşitlenmek için bir gün geri gelir
• Ne denli kumar oynadığını gizlemek için yalan söyler
• Kumar oynaması yüzünden önemli bir ilişkisini, işni, eğitim ya da iş olanağını tehlikeye
atmış ya da yitirmiştir
• Başkalarının parasal kaynak sağlamasına bel bağlama
Mani
Dönemsel/Sürekli
Erken yatışma evresinde/sürekli yatışma ile giden
Benzerlikler
Kumar Bağımlılığı ve Sosyal Hayat
%12
%2,3
Kumar Bağımlılığı ve Nörobilim
•
•
•
•
•
Ventromedial prefrontal korteks harabiyetinde ortaya çıkan riskli davranış paternleri
Ödül aşırıduyarlılığı/ceza duyarsızlığı/olası sonuçlar için duyarsızlık
Geleceğe dair miyopi
Kaybetmekten kaçınma «loss aversion» // ventral straitum ve amigdala
Kazanma ve «hadi be, direkten döndüm»
Kumarbaz Safsatası/ Gambler’s Fallacy
Kontrol İlüzyonu
Tedavi
•
•
•
•
Hastaya göre tedavi
Olası ek tanılar
Farmakoterapi
Bilişsel davranışçı terapi
Mezolimbik yolaktaki dopaminerjik akışı modüle edebilme
GABA üzerinden nukleus akumbenste dopamin salınımının engellenmesi
İNTERNET BAĞIMLILIĞI DERKEN…
•
•
•
•
«İnternete girip saatlerce Resmi Gazete okuyorum»
«İnternete girip saatlerce Facebook’ta takılıyorum»
«İnternete girip saatlerce porno izliyorum»
«İnternete girip saatlerce Google ana sayfasına boşboş bakıyorum»
Kavram Karmaşası?
• Ivan Goldberg, 1995
• İstemsiz parmak hareketleri, internet kullanımıyla ilgili fanteziler
• Öksüren kişiler için destek grupları
İnternet Oyun Oynama Bozukluğu
Teknoloji ve bilimin saniye duraksamadığı bir zamanda
01110100 01101000 01100001 01101110 01101011 00100000
01111001 01101111 01110101