Lisans tezi ön sayfalar - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Mimarlık

T.C.
MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ
GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
LİSANS TEZİ
B
Rabia FAKI
Kübra KOCATÜRK
Gamze ESGİN
BURDUR, 2016
T.C.
MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ
GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
LİSANS TEZİ
FARKLI TİP KEÇİ PEYNİRLERİNDE KONJUGE
LİNOLEİK ASİT İÇERİĞİ VE YAĞ ASİDİ
KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ
Rabia FAKI (Öğrenci No: )
Kübra KOCATÜRK (Öğrenci No:)
Gamze ESGİN (Öğrenci No:)
Danışman: Doç. Dr. Oğuz GÜRSOY
BURDUR, 2016
LİSANS TEZİ ONAY FORMU
Rabia FAKI, Kübra KOCATÜRK ve Gamze ESGİN tarafından hazırlanan
“Farklı Tip Keçi Peynirlerinde Konjuge Linoleik Asit İçeriği ve Yağ Asidi
Kompozisyonlarının Belirlenmesi” başlıklı tez tarafımdan okunmuş, kapsamı ve niteliği
açısından Lisans Tezi olarak kabul edilmiştir.
Tez Sunum Tarihi: 17/05/2016
Doç. Dr. Oğuz GÜRSOY
(Danışman)
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Mühendislik-Mimarlık Fakültesi
Gıda Mühendisliği Bölümü
ETİK KURALLARA UYGUNLUK BEYANI
Mehmet
Akif
Ersoy
Üniversitesi
Mühendislik-Mimarlık
Fakültesi
Gıda
Mühendisliği Bölümü Lisans Tezi Hazırlama hükümleri uyarınca Lisans Tezi olarak
sunduğumuz “Farklı Tip Keçi Peynirlerinde Konjuge Linoleik Asit İçeriği ve Yağ
Asidi Kompozisyonlarının Belirlenmesi” başlıklı bu tezin;

Kendi çalışmamız olduğunu,

Sunduğumuz tüm sonuç, doküman, bilgi ve belgeleri bizzat ve bu tez çalışması
kapsamında elde ettiğimizi,

Bu tez çalışmasıyla elde edilmeyen bütün bilgi ve yorumlara atıf yaptığımızı ve
bunları kaynaklar listesinde usulüne uygun olarak verdiğimizi,

Kullandığımız verilerde değişiklik yapmadığımızı,

Tez çalışması ve yazımı sırasında patent ve telif haklarını ihlal edici bir
davranışımızın olmadığını,

Bu tezin herhangi bir bölümünü bu üniversite veya diğer bir üniversitede başka
bir tez çalışması içinde sunmadığımızı,

Bu tezin planlanmasından yazımına kadar bütün safhalarında bilimsel etik
kurallarına uygun olarak davrandığımızı,
bildirir, aksinin ortaya çıkması durumunda her türlü yasal sonucu kabul edeceğimizi beyan
ederiz.
17 / 05 / 2016
Rabia FAKI
Kübra KOCATÜRK
Gamze ESGİN
ÖNSÖZ ve TEŞEKKÜR
Bu araştırma için beni yönlendiren, karşılaştığım zorlukları bilgi ve tecrübesi ile
aşmamda yardımcı olan değerli Danışman Hocalarım Doç. Dr. Oğuz GÜRSOY ve
Prof. Dr. Mehmet KALE’ye teşekkürlerimi sunarım. Laboratuvar çalışmalarım sırasında
yardımını ve desteğini esirgemeyen değerli hocam Araş. Gör. Sait Hasbi SALTIK’a
teşekkür ederim.
0268-YL-15 No`lu Proje ile tez çalışmamı maddi olarak destekleyen Mehmet Akif
Ersoy Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’ne teşekkür ederim.
Eğitim hayatımın her aşamasında beni her anlamda destekleyen aileme sonsuz
sevgi ve saygılarımı sunarım.
Mayıs 2016
Rabia FAKI
Kübra KOCATÜRK
Gamze ESGİN
i
İÇİNDEKİLER
Sayfa
ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR....................................................................................................i
İÇİNDEKİLER ....................................................................................................................ii
ŞEKİLLER DİZİNİ .............................................................................................................iii
ÇİZELGE DİZİNİ ...............................................................................................................iv
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ ........................................................................v
ÖZET ...................................................................................................................................vi
ABSTRACT ........................................................................................................................ vii
1. GİRİŞ ............................................................................................................................... 1
2. GENEL BİLGİLER .........................................................................................................4
2.1. Virüslerin Özellikleri ........................................................................................ 4
2.2. Virüslerin Yapısı ............................................................................................... 4
2.3. Virüslerin Sınıflandırılması ..............................................................................5
2.4. Gastroenterit Etkeni Olarak Virüsler ................................................................ 6
2.4.1. Astrovirüs ........................................................................................... 7
2.4.2. Norovirüs ........................................................................................... 10
2.4.3. Rotavirüs ............................................................................................ 16
2.5. Enzim Bağlı İmmünosorbent Analizi (ELISA) ................................................20
3. MATERYAL-YÖNTEM ................................................................................................ 22
3.1. Örneklem ve Materyal ......................................................................................22
3.2. Gaita Örneklerinin Toplanması ........................................................................22
3.3. El Swap Örneklerinin Toplanması....................................................................23
3.4. Enzim Bağlı İmmünosorbent Analizi (ELISA) ................................................24
3.4.1. ELISA Yöntemi ile Virüs Antijenlerinin Aranması .......................... 25
4. ARAŞTIRMA BULGULARI ......................................................................................... 29
5. TARTIŞMA .....................................................................................................................34
8. SONUÇ............................................................................................................................ 37
KAYNAKLAR ....................................................................................................................38
EKLER ................................................................................................................................ 44
ÖZGEÇMİŞ ......................................................................................................................... 45
ii
ŞEKİLLER DİZİNİ
Sayfa
Şekil 1. Zarflı virüsün genel yapısı .....................................................................................1
Şekil 2. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde çocuklarda görülen gastroenterit
etkenlerin dağılımı ..................................................................................................3
Şekil 3. Astrovirüsün elektron mikroskobik görüntüsü ......................................................8
Şekil 4. Norovirüsün geçirimli elektron mikroskobik (TEM) görüntüsü............................ 11
Şekil 5. Rotavirüs partiküllerinin geçirimli elektron mikroskobundaki (TEM)
görüntüsü .................................................................................................................16
Şekil 6. Çocuklarda gastroenterit etkenlerinin dağılımı ......................................................17
Şekil 7. Enzim bağlı immünosorbent analizi ......................................................................21
Şekil 8. Gaita örneklerinin toplanması ................................................................................23
Şekil 9. El swap örneklerinin toplanması ............................................................................24
Şekil 10. Araştırmada kullanılan Astrovirüs, Norovirüs ve Rotavirüs kitleri .....................26
Şekil 11. Virüs antijenlerinin aranması için ELISA analizlerinin uygulanması ................27
Şekil 12. Araştırmada kullanılan ELISA mikroplaka okuyucu ...........................................28
Şekil 13. Çalışmaya katılan personelin cinsiyet dağılımı ve yaş aralıkları ......................... 29
Şekil 14. Çalışmaya katılan personelin eğitim durumları ...................................................30
Şekil 15. Mikroplaka sonuç fotoğrafları .............................................................................33
iii
ÇİZELGE DİZİNİ
Sayfa
Çizelge 1. Virüslerin sınıflandırılması ................................................................................6
Çizelge 2. Sağlıklı yetişkin gönüllülerde Rotavirüs alındıktan sonra görülen
semptomlar ve görülme sıklıkları .......................................................................18
Çizelge 3. Çalışmada kullanılan ticari ELISA kitlerinin içerikleri .....................................25
Çizelge 4. Çalışmaya katılan, sigara kullanan, hijyen eğitimi alan ve çalışma
esnasında eldiven kullanan personel sayıları ......................................................29
Çizelge 5. ELISA mikroplaka okuyucuda el ve gaita süzüntüsü örnekleri için
okunan optik yoğunluk değerleri .........................................................................32
iv
ÖZET
Lisans Tezi
Farklı Tip Keçi Peynirlerinde Konjuge Linoleik Asit İçeriği ve Yağ Asidi
Kompozisyonlarının Belirlenmesi
Rabia FAKI, Kübra KOCATÜRK, Gamze ESGİN
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Mühendislik-Mimarlık Fakültesi
Gıda Mühendisliği Bölümü
Danışman: Doç. Dr. Oğuz GÜRSOY
Mayıs, 2016
Astrovirüs (AsV), Norovirüs (NoV) ve Rotavirüs (RoV) insanlarda viral kaynaklı
gastroenterit vakalarının en önemli etkenleri arasında görülmektedir. Bu tez çalışmasında Burdur
il merkezi ve Bucak ilçesindeki 5 farklı süt ve süt ürünleri işletmesinin üretim bölümünde çalışan
47 personelin ellerinden (el ayası, el üstü, el parmak araları ve el tırnak uçları) alınan swap
örneklerinde ve gaitalarında AsV, NoV ve RoV antijenlerinin varlığının enzim bağlı
immünosorbent analizi (ELISA) ile belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca araştırmaya katılan
personelin yaş, eğitim düzeyi, sigara içme durumu, hijyen eğitimi alıp almadıkları ve eldiven
kullanımı ile ilgili bilgiler ile çalışmanın yapıldığı dönemde ishal, kusma ve karın ağrısı gibi
sindirim sistemi semptomları olup olmadığı anket ile belirlenmiştir. Çalışma sonucunda 1
personelin gaitasında NoV antijeni tespit edilirken incelenen diğer el swap örnekleri ile gaita
örneklerinde AsV, NoV ve RoV virüs antijenlerine rastlanmamıştır. Yapılan anket çalışmasında
çalışan 47 personelden 42’sinin sıklıkla, 4’ünün de nadiren eldiven kullandığı belirlenmiştir.
Çalışmaya katılan 47 personelden 7’sinin hijyen eğitimi almadığı, hijyen eğitimi almayanlardan 1
kişinin de eldiven kullanmadığı tespit edilmiştir. Yine gaitasında NoV antijeni tespit edilen
personelin hijyen eğitimi almadığı görülmüştür. Sonuç olarak, çalışma kapsamında olan gıda
işletmelerinde çalışan personel ile çalışma ortamlarının virolojik açıdan hijyenik koşullar
bakımından uygun ve yeterli olduğu söylenebilir. Ancak bir işletme çalışanının gaitasında NoV
antijenin tespit edilmesi işletme personeline ve personelin üretim zincirinde özellikle
ambalajlama sırasında temas ettiği gıda maddelerine viral bulaşma potansiyelinin yüksek
olduğunu göstermektedir. Bu nedenle gıda işletmelerinde hijyen eğitimi muhtemel enfeksiyon ve
salgınların önlenmesi ve iş gücü kayıplarının engellemesi açısından son derece önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Astrovirüs, Norovirüs, Rotavirüs, ELISA, Süt işletmesi
Hazırlanan bu Lisans Tezi TÜBİTAK 2209A-Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Bilimsel
Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından desteklenmiştir.
5
6