ab`de sosyal koruma - Çukurova Üniversitesi

AVRUPA BİRLİĞİ SOSYAL
POLİTİKALARI ÇERÇEVESİNDE
TÜRKİYE
2011225402-GAMZE İNAL
2011225066-TUGAY CAN YÜKDAĞ
2011225067-DERYA ZORBİLMEZ
2011225068-HÜSEYİN ÖZ
Çukurova Üniversitesi, Adana
İÇERİK
A.AB SOSYAL POLİTİKASI VE TÜRKİYE
1.Türkiye- AB Kurucu Antlaşmalar Çerçevesinde Sosyal Politika
2.Katılım Ortaklığı Belgeleri
3.Ulusal Programlar
4.İlerleme Raporları
5.Müzakere Çerçeve Belgesi
B.AVRUPA SOSYAL HAKLAR ŞARTI
C. AVRUPA SOSYAL ŞARTI TARAFINDAN GARANTİ ALTINA ALINAN HAKLAR
1.İstihdam Koşulları
2.Sosyal Dayanışma
D.TÜRKİYE’NİN AB SOSYAL POLİTİKALARINA UYUM SAĞLAMASI
1.Türk İşgücü Piyasalarının Genel Durumu ve AB Kıyaslaması
2.İşgücüne Katılım ve AB ile Kıyaslamalar
E.TÜRKİYE’DE AB’YE ÜYELİK SÜRECİ VE SOSYAL POLİTİKA
F.LİZBON STRATEJİSİ
G.AB’DE SOSYAL KORUMA
H. SOSYAL KORUMA KOMİTESİ
I. SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ SİSTEMİNİN EKSİK YANLARI
J. TÜRKİYEDE İŞSİZLİK OLGUSU VE AB KIYASLAMASI
K. TÜRKİYE AB SOSYAL POLİTİKA DÜZENLEMELERİ VE İŞ YASALARI İLE UYUMU
L.BEKLENTİLER VE SONUÇ
AB SOSYAL POLİTİKASI VE TÜRKİYE
1.Türkiye- AB Kurucu Antlaşmalar
Çerçevesinde Sosyal Politika
Türkiye ile AB arasında imzalanan belgeler,
ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi sağlamak
amacıyla imzalanmıştır.
AB-Türkiye ilişkilerini belirleyen kurucu antlaşmalar
şunlardır:
• Ankara Antlaşması (1963)
• Katma Protokol Antlaşması (1970)
• Gümrük Birliği Antlaşması (1995)
Ankara Antlaşması (1963)
• Gümrük Birliği’ne dayanan
ve tam üyeliği öngören
antlaşmada sosyal politikayı
kapsayan iki madde
bulunmaktadır:
• İşçilerin serbest dolaşım
hakkının sağlandığı
12.madde
• Ekonomik ve sosyal komite
ile işbirliği öneren 27.madde
Katma Protokol Antlaşması (1970)
• Ankara Antlaşması’nın uygulanmasını
sağlamaya yönelik veya eki olarak
değerlendirilecek olan katma protokol; tam
üyeliğe giden yolun hazırlık, geçiş ve son
dönemlerini düzenlemiştir.
Gümrük Birliği Antlaşması (1995)
Gümrük Birliği Antlaşması’nda
Ankara Antlaşması ve Katma
Protokol’de yer alan malların
serbest dolaşım hükümleri
düzenlenmiş; fakat işgücünün
serbest dolaşım hakkı
düzenlenememiştir.
2.Katılım Ortaklığı Belgeleri: AB tarafından
hazırlanan, aday ülkelerin Kopenhag ölçütleri
doğrultusunda yerine getirmek zorunda
oldukları, kısa (1-2 yıl) ve orta vadeli (3-4 yıl)
önceliklerin belirlendiği yol haritası belgesidir.
3.Ulusal Programlar: Ulusal Programlar, aday
ülkelerin Birlik müktesebatını (mevzuatını) iç
hukuklarına nasıl aktaracağını gösteren ‘ Ulusal
Söz Belgeleri’ dir.
4.İlerleme Raporları: Avrupa Komisyonu
tarafından her yıl düzenli olarak hazırlanan
‘İlerleme Raporları’, Konsey’e gönderilmektedir.
5.Müzakere Çerçeve Belgesi: AB ve aday ülkeler
arasında yürütülecek olan müzakerelerin ilke ve
yönetimlerinin belirlendiği belgedir.
AVRUPA SOSYAL HAKLAR ŞARTI
Türkiye’nin de üye olduğu Avrupa’nın siyasi
kuruluşu olan Avrupa konseyi, Birleşmiş
Milletlerden 4 yıl sonra,2.Dünya Harbi’nin yıkıntıları,
barbarlıkları üzerinde 1949’da Londra’da
kurulmuştur.
Kurucu devletlerin amaçları:
• Üyeleri arasında birlik sağlamak
• Ortak ideal ve prensipleri koruyarak geliştirmek
• Sosyal ve ekonomik gelişmeyi teşvik etmek
AVRUPA SOSYAL ŞARTI TARAFINDAN
GARANTİ ALTINA ALINAN HAKLAR
1.İstihdam Koşulları
• İstihdamda ayrımcılık yapmamak
• Zorla çalışmayı yasaklamak
• Toplu örgütlenme ve pazarlık hakkı
• Adil istihdam koşulları ve kadın-erkek arasında eşit değerde, eşit ücret dâhil, adil ücret hakkı
• Engellerin çalışma dünyasına katılmaları
• Mesleki rehberlik ve mesleki eğitim
• 15 yaşından küçük çocuklar için çalışma yasağı ve 15-18 yaşlar arasındaki gençler için özel koruma
• Doğum koruması
• Göçmen işçilerin eşit muamele görmesi
2.Sosyal Dayanışma
• Sağlık, sosyal güvenlik, tıbbı ve sosyal yardım hakkı
• Sosyal yardım kuruluşlarından yararlanma hakkı
• Çocukların ve gençlerin fiziki veya ahlaki tehlikelere karşı korunma hakları
•
Ailelerin ve aile bireylerinin yasal, sosyal ve ekonomik korunma hakkı
• Göçmen işçiler ve ailelerin korunma ve yardım hakkı
• Yaşlı kimselerin korunma hakkı
Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı ile Kabul Edilen
Yenilikler
• Kadın-erkek eşitliğini pekiştirmek
• Engellilerin sosyal bütünleşme ve kişisel özerklik hakkı
• Çocuk ve gençlerin sosyal, yasal ve ekonomik
korunmalarının kuvvetlendirilmesi
• İş kaybı süresinde koruma ve çalışanın onur hakkı
• Aile sorumluluğu olan işçilerin eşit fırsat ve koşul şartı
• Yoksulluk ve sosyal dışlanmaya karşı korunma hakkı
• Yaşanabilir konut hakkı
• Ayrımcılık yasağının genişletilmesi
Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı Kapsamında
Garanti Altına Alınan Haklar
I. Konut
II. Sağlık
III. Eğitim
IV. Çalıştırma
V. Hukuki ve sosyal koruma
VI. Kişilerin dolaşımı
VII. Ayrımcılık yasağı
VIII. Kolektif(Toplu) şikâyet sistemi ve alternatif raporlar
Konut
• Belli yeterlilik düzeyinde ve elverişli mahiyette bir konutta
oturabilmek,
• Yeri yurdu olmayanlarının sayısının azaltılması, yoksul ve
dar gelirli kesimlere yönelik bir konut siyaseti
• Konuttan çıkarılma tehlikesini azaltacak usullere
başvurulması
• Yabancıların sosyal konutlardan ve konut yardımlarından
eşitlik içinde yararlanmaları
• Ailelerin ihtiyaçları doğrultusunda yeni konut yapımı ve
konut yardımı
Sağlık
• Halkın tümümün yararlanabileceği etkili sağlık hizmetleri
yapısı
• Sağlıklı bir çevre güvencesi kapsar biçimde hastalıkları
önleyici siyaset izlemesi
• Çalışma hayatında güvenlik ve sağlık amacıyla hukuken ve
fiilen çalışma ortamındaki tehlikelerin ortadan kaldırılması,
• Anneliğin korunması
Eğitim
• Ücretsiz ilk ve ortaöğretim
• Ücretsiz ve etkili mesleğe yönlendirme hizmetleri
• Başlangıçta mesleki öğretim( genel ortaöğretim ve mesleki
öğretim),üniversite düzeyinde yükseköğretim ve üniversite
dışı yükseköğretim, sürekli ve mesleki öğretim
• Yerleşik yabancıların yararlanması amacıyla özel tedbirler
• Engelli çocukların okullara yerleştirilmesi
• Engelli kişilerin eğitimden ve mesleki öğretimden
yararlanması
Çalıştırma
• Zorla çalıştırmanın yasaklanması
• Çocuk çalıştırmanın yasaklanması
• 15 ve 18 yaş arasında özel çalıştırma koşulları
• Hayatını serbestçe girdiği bir işte çalışarak kazanma hakkı
• Tam çalıştırmayı sağlamak amacıyla ekonomik ve sosyal siyaset izlenmesi
• Ücret ve çalışma süresi konusunda adil çalışma koşulları
• Manevi ve cinsel saldırıya karşı korunma hakkı
• Sendikalar ve işveren örgütleri kurma özgürlüğü ve bunlara üye olma veya
olmama konusunda bireysel özgürlük
• İki taraflı danışma, toplu görüşme, uzlaşma ve seçimlik hakemliğin
geliştirilmesi
• İşine son verilmesi durumunda korunma
• Grev hakkı
• Engellilerin iş bulmadan yararlanması
Hukuki ve Sosyal koruma
• Çocuğun hukuki durumu
• Genç suçluların ıslahı
• Mağdur durumundaki çocukların korunması
• Sosyal güvenlik, Sosyal yardım ve sosyal kalmaya karşı korunma
hakkı
• Çalışanlarının çocuklarına bakılması
• Yaşlı kişilerin yararına özel tedbirler alınması
Kişilerin Dolaşımı
• Aile birleştirme hakkı
• Vatandaşların yurtdışına çıkış hakkı
• Sınır dışı etmede usul güvenceleri
• Göçmen işçiler hakkındaki işlemlerin
basitleştirilmesi
Ayrımcılık Yasağı
• Kadın-erkek eşit muamele, çalıştırmada fırsat
eşitliği
• Toplumla bütünleşme ve toplum hayatına katılma
konusunda engellilerin hakları
• Vatandaşlar ve yasal olarak çalışan ve/veya
yerleşik olan yabancılar için ayrım yapılmadan
hakların güvence altına alınması
• Aile sorumlulukları üzerine kurulu ayrımcılığın
yasaklanması
Kolektif(toplu) Şikâyet Sistemi ve Alternatif Raporlar
• Bazı sendikalara, işveren kuruluşlarına ve hükümet dışı kuruluşlara Şartı’n ihlal edildiği iddialarını
Avrupa Sosyal Haklar Komitesi özüne getirme imkânı verilmektedir.
Türkiye’de istihdam politikaları
•
İstihdam politikalarını genel olarak aktif ve pasif istihdam politikaları şeklinde ayrıma tabi tutmak
mümkündür.
Aktif istihdam politikaları: Kamu ise yerleştirme ve aracılık hizmetleri, mesleki eğitim, gençlere yönelik
politikalar, istihdam sübvansiyonu ve sakatlara yönelik politikalardır.
Pasif istihdam politikaları: İşsizlik sigortası, Erken emeklilik ve kıdem tazminatı ile ilgili politikalardır.
•
İstihdam edilenler yaptıkları işler itibariyle sınıflandırılırsa; genellikle 3 sektör karşımıza çıkar:
• Tarım
• Sanayi
• Hizmet
Üç sektör kanunu
• Sanayi sektöründe var olan gelişmenin iyi bir seviyeye
gelerek hizmetler sektörüne doğru bir eğilim
göstermesi
1980-2000 Döneminde Uygulanan İstihdam Politikaları
24 Ocak 1980 kararlarıyla birlikte o ana kadar izlenen ithal
ikamesine dayanan sanayileşme stratejisinden ihracata
dayalı sanayileşme modeline geçilmiştir.
2000 Sonrası Uygulanan İstihdam Politikaları
• 2000’li yıllara gelindiğinde 2001 krizi sonrasında
yaşanan ekonomik büyümenin uzun yıllar istihdama
yansımamış olduğu görülmektedir.
TÜRKİYE’NİN AB SOSYAL
POLİTİKALARINA UYUM SAĞLAMASI
1.Türk İşgücü Piyasalarının Genel Durumu ve AB
Kıyaslaması
1988-2004 yılları arasında 15 yaş ve üzeri
nüfus artışı % 48 olarak gerçekleşmiş, işgücü ise
sadece % 26 oranında artabilmiştir. İstihdam
%23,5 olarak artmıştır.
2.İşgücüne Katılım ve AB ile Kıyaslamalar
Türkiye’de işgücüne katılım oranları dikkat
çekici bir biçimde azalma eğilimi göstermektedir.
İşgücü katılım oranının yüksekliği, AB
ülkeleri ile kıyaslandığı zaman tam bir çelişki arz
etmektedir.
İşgücü katılım oranı=İşgücü\ Aktif Nüfus
• Türkiye’de işgücüne katılım oranının düşük olma
sebepleri:
• Nüfus artış hızı
• Tarımsal istihdamdaki azalma
• Artan kente göç nedeniyle kadınların
işgücünden çekilmesi
• Eğitim seviyesinin düşüklüğü
• Erken emeklilik
• Aktif nüfusun çok büyük kısmının ev kadını veya
öğrenci olması
AB Ülkeleri ve Türkiye’de Çalışma Çağındaki
Nüfus
• Çalışma çağındaki nüfus, bir ülkede nüfusun
15-64 yaş arasındaki kısmıdır.
• 15 yaşın altındakiler ile 65 yaş ve üzerindekiler,
çalışma çağı dışındaki nüfusu oluşturmaktadır.
AB Ülkeleri ve Türkiye’de Toplam istihdam
Türkiye, özellikle kadın istihdamı açısından AB’nin
bir hayli gerisinde kalmaktadır. Bu durumun ülkemize has
pek çok sebebi bulunmaktadır:
1-)Ülkemizde geleneksel ve ataerkil yapının egemen
olması
2-) Ev içi sorumluluklarının ağırlıklı olarak kadınların
yüklenmesi
3-)Kadınların eğitim düzeyinin düşük olması
4-)Tarım istihdamının azalması ve paralelinde köyden
kente yaşanan yoğun göç dalgası sonucu kadınların iş
gücü piyasalarına entegrasyonda sorunlar yaşaması
AB Sosyal Politikasında Uyumda Yaşanan Gelişmeler
Sosyal politika ve istihdam alanındaki sorular Türkiye’de 2
ana başlık altında tartışılmaktadır:
1-Sendikal Haklar
2-Kadın İstihdamı ve Kadın-Erkek Eşitliği
Çalışma yaşamını düzenleyen kurallar bakımından
Türkiye’nin ILO(Uluslararası Çalışma Örgütü) standartlarını
yakalaması ile AB istihdam ve sosyal politikasına uyumu
paralel gitmelidir.
AB Sosyal Politikasında Uyumda Yaşanan
Gelişmeler
Sosyal politika ve istihdam alanındaki sorular
Türkiye’de 2 ana başlık altında tartışılmaktadır:
1-Sendikal Haklar
2-Kadın İstihdamı ve Kadın-Erkek Eşitliği
Uluslararası Çalışma Örgütü ( ILO )
Ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana
ilişkin uygulamalarında standartları geliştirmek
ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan
kuruluştur Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde
bulunmaktadır.
1974 Sosyal Eylem Planı
• Çalışma koşulları ve eşitlik
• Sosyal ortakların karar alma mekanizması
içinde yer alması
• Tam istihdam
Türkiye’de Sosyal Diyalog: Uluslararası Düzeyde
AB-Türkiye Ortak Danışma Kurulu (ODK)
•
Türkiye'deki sosyal taraflarda Avrupa
ekonomik ve sosyal komitesi arasındaki en
önemli ve organik sosyal diyalog platformu
Ortak Danışma Kurulu(ODK) dur
AB’ye Entegrasyon Sürecinde Türkiye’nin Sosyal Politika ve İstihdam
Konusundaki Yükümlülükleri
ÖNCELİKLER
I. AB Mevzuatının Türk İş Hukukuna Yansıtılması
1. Bireysel ve Toplu İş Hukuku
2. İş Sağlığı ve Güvenliği
3. Sosyal Diyalog
4. Kadın Erkek Eşitliği
5. Ayrımcılığın Önlenmesi
II. Halk Sağlığı Alanındaki AB Mevzuatında Uyum ve Halk Sağlığı Eylem
Programına Katılım
III. Sosyal Koruma ve Sosyal Katılımın Gerçekleştirilmesi
1.Sosyal Güvenlik Sisteminin Geliştirilmesi
2.Sosyal Yardımların
IV. Avrupa İstihdam Stratejisi ile Uyumlu Bir Ulusal istihdam Planının
Oluşturulması
V. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının AB’ye Uyum Sürecinde İdari
Kapasitenin Geliştirilmesi ve Avrupa Sosyal Fonu ile Dublin Vakfı Çalışmalarına
Katılım
Türkiye, Sosyal Politikalar ve İstihdam
Politikaları Bakımından AB’ye Uyumlu mudur?
Sosyal Politikalar ve istihdam politikaları
açısından Türkiye ve AB arası mevzuat
farklılıklarının özellikle yeni iş kanunu ile önemli
ölçüde giderildiğini; Ancak Türkiye'deki temel
sorunun
uygulamadaki
eksikliklerinden
kaynaklandığı görülmektedir.
TÜRKİYE’DE AB’YE ÜYELİK SÜRECİ VE
SOSYAL POLİTİKA
AB’ye Uyum Süreci Öncesi Sosyal Politika
Türkiye’de sosyal, Cumhuriyetin başlangıcından bu
yana toplumsal yaşamın diğer alanlarındaki gelişmelere
karşı bir gelişme göstermiştir. Bu gelişmeler yakın
dönemlere kadar; toplu çalışma ilişkileri alanında
kurumsallaşmanın; bireysel çalışma ilişkileri alanında ise
“sosyal koruma” düzeyinin artması olarak özetlenebilir.
TÜRKİYE’DE AB’YE ÜYELİK SÜRECİ VE
SOSYAL POLİTİKA
AB’ye Uyum Süreci Sonrası Sosyal Politika
Türkiye 1999 yılında aday ülke statüsü
kazanmasından ve sonrasında müzakere sürecine
girmesinden bu yana her alanda olduğu gibi sosyal
politika alanında da uyum politikalarını devreye sokmuş
ve AB ile ilişkileri sosyal politika alnında ciddi bir zihniyet
değişikliğini de gündeme getirmiştir. İlk değişim, sosyal
güvenlik alanında bütüncül bir sistemi getirmesi
sürecinde gerçekleşmiştir.
LİZBON STRATEJİSİ
•
•
Lizbon Stratejisi için AB'nin bir gelecek projeksiyonu denilebilir.
10 yıllık süre için tasarlanmıştır.
Somut Hedefleri Nelerdir?
•
ARGE ye GSYİH yüzde 3'ü oranında kaynak ayırmak
•
Girişimciliği kolaylaştırmak için bürokrasiyi azaltmak
•
İstihdam oranını erkeklerde yüzde 70, kadınlarda yüzde 60’a çıkarmak sayılabilir.
LİZBON STRATEJİSİ
Lizbon Stratejisi kapsamında üye ülkelerin
kaydettikleri gelişmeler:
• İstihdam
• Yenilik ve Araştırma
• Eğitim ve Öğretim
• Ekonomik Reform
• Sosyal Uzlaşma
• Çevre
LİZBON STRATEJİSİ
Yenileştirilmiş Lizbon Stratejisi'ndeki değişiklikler
ise:
• Öncelikli hedef olarak istihdam ve büyümeye
odaklanılması; 2010 yılına kadar %70 istihdam
ve ARGE yatırımının GSYH'nin %3'ü oranına
ulaştırılması
• Lizbon Koordinatörü atanması, Üye ülkeler
ve AB Komisyonu işbirliği
AB’DE SOSYAL KORUMA
Sosyal koruma bir ülkede yaşayanların
sosyal risklere karşı korunmaları için
düzenlenmiş tüm sosyal toplu transfer
sistemlerine denir.
Sosyal Koruma= Sosyal Güvenlik + Sosyal
Yardımlar + Sosyal Hizmetler
Avrupa Birliği’nin Sosyal Koruma Politikaları
AB 27’lerin Sosyal koruma harcamaları - 2006: GSYH’nin %26,9
düzeyinde (Fransa %31; Romanya %14; Türkiye: %14.66)
• Sosyal emeklilik % 46,
• Sağlık % 29,
• İşsizlere yapılan transferler %6
• Özürlülük ve aile/çocuk % 8;
• Sosyal dışlanma % 4
• Finansmanın %59’u sosyal katkılardan /işveren %38, işçi %21),
%38’i ise vergilerden
• Nispi yoksulluk (%60) 2006: Hane halklarının %16’sı
AB’DE SOSYAL KORUMA
AB’nin sosyal koruma alanında üç temel amacı:
1. Yeterli, ulaşılabilir, mali yönden sürdürülebilir,
uyumlanabilen ve etkin sosyal koruma sistemleri ve
sosyal içerme politikaları yoluyla, sosyal bütünleşme,
kadın erkek eşitliği ve herkes için eşit fırsatlar
2. Daha fazla büyüme, daha çok ve daha iyi işler ve daha
fazla sosyal bütünleşme öneren Lizbon hedefleri ve
AB’nin Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi ile etkileşim
3. Politikaların biçimlenmesi, uygulanması ve
izlenmesinde iyi yönetişim, şeffaflık ve katılım
AB’DE SOSYAL KORUMA
Yoksulluğun ve Sosyal Dışlanmanın Yok Edilmesi
• Herkesin topluma katılmak için ihtiyaç duyduğu
kaynaklara, haklara ve hizmetlere ulaşımının
sağlanması, dışlanmaya yol açan ayrımcılık
biçimleri ile mücadele
• İşgücüne katılımın geliştirilmesi
• Sosyal içerme politikalarının koordine edilmesi ve
hükümetin tüm düzeylerini ve yoksulluk içindeki
kişiler dahil ilgili aktörleri kapsaması; etkili ve
etkin olması ve tüm kamu politikalarının içine
dahil edilmesi
AB’DE SOSYAL KORUMA
Yeterli ve Sürdürülebilir Emekli Aylıkları
• İnsanların emekli olduktan sora yaşam standartlarını makul bir
ölçüde koruyabilmeleri amacıyla herkes için yeterli emeklilik geliri
• Kamu maliyesi üzerindeki baskılar ve nüfusun yaşlanması göz
önünde tutularak, daha uzun çalışma yaşamları ve aktif yaşlanmanın
desteklenmesi, yarar ve katkıların dengelenmesi, fonlu ve özel
sistemlerin maliyetinin ucuzlatılması ve güvenilirliklerinin
artırılması,
• Emeklilik sistemlerinin kadın ve erkeklerin ihtiyaçlarına, modern
toplumların gereklerine, demografik yaşlanma ve yapısal değişikliğe
iyi bir biçimde uyarlanmış olması
AB’DE SOSYAL KORUMA
Ulaşılabilir, Yüksek Kalitede ve Sürdürülebilir
Sağlık ve Uzun Süreli Bakım
• Herkesin yeterli sağlık hizmetleri ve uzun
süreli bakıma ulaşabilmesi ve bu hizmetlere
ulaşmanın yoksulluk ve mali bağımlılığa yol
açmaması
• Sağlık ve uzun süreli bakımda kalite
• Kaynakların rasyonel kullanımı
SOSYAL KORUMA KOMİTESİ
Mart 2000 Lizbon Avrupa Konseyi, 2000-2005
döneminde "yeni bir Avrupa'yı biçimlendirmek" amacını
güden uzun vadeli bir eylem programı ve ekonomik açıdan
Avrupa'yı "bilgi ekonomisine taşıyacak bir dizi eylem önceliği
kabul etmiştir Bu "bilgiye dayalı, rekabetçi ekonomi",
büyümeyi hızlandıracaktır.
Ancak büyümenin, "serbest"
rekabetin bir sonucu olacağı ve büyüyen ekonomilerde işsizlik,
yoksulluk ve sosyal dışlanma olmayacağı yolundaki liberal
öngörünün, dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi Avrupa
birliği ülkelerinde de gerçekleşmediğinin 1990’lı yıllarda iyice
anlaşılması, Lizbon (2000) hedeflerinin sosyal politikalarla
bütünleştirilmesi ihtiyacına yol açmıştır. Haziran 2000’de
Sosyal Koruma Komitesinin kurulması kararı Lizbon
hedeflerinin bir sonucu olmuştur.
SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ SİSTEMİ OLUMLU
YANLARI
• Karşılıklı oranlar
• Paydaşların katılımının artması
• Dışlanma ve yoksulluğun çok boyutluluğunun
daha iyi kavranması
• Sosyal koruma sistemlerinin modernleşmesinin
hızlanması
• Ortak sorunlara ortak yaklaşım
• Yeni ortak sorunların ön plana çıkması
SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ SİSTEMİNİN EKSİK YANLARI
• Ortak amaçlar yolunda ilerlemede yetersizlik ve yavaşlık
• Siyasi desteğin zayıflığı
• Yatay politika koordinasyonun eksikliği
• Sosyal koruma ve içermenin tün ilgili politika alanlarına
dahil edilmesi ihtiyacı
• Politika analizlerinin daha iyi yapılması ihtiyacı
• Bölgesel ve yerel aktörlerin daha fazla katılımı ihtiyacı
• Sivil toplum örgütleri temsilcilerinim daha fazla rol oynama
ihtiyacı
• Karşılıklı öğrenme sürecinin güçlendirme ihtiyacı
TÜRKİYEDE İŞSİZLİK OLGUSU VE AB KIYASLAMASI
Gelişmiş ülkelerde büyük dalgalanmalara yol açan
ilk büyük boyutlu işsizlik, 1929 ekonomik krizinde
sonra yaşanmıştır. Bu kriz ekonomi politikalarında
da önemli değişikliklere yol açmıştır. 2’nci dünya
savaşı sonrası uygulamaya konulan Keynesyen
politikalarla yüksek bir istihdam düzeyi tutturulmuş
ve işsizlik bir süreliğine sorun olmaktan çıkarılmış,
bu dönem de her bakımdan bir altın çağ
yaşanmıştır.
Gelişmiş ülkelerde işsizliğin temel özellikleri:
a) Gelişmiş ülkelerde özellikle de AB üyesi ülkelerde
yüksek oranları yapısal işsizlik mevcuttur.
Yapısal işsizlik: az gelişmiş ülkelerde sermaye
yetersizliğinden kaynaklanan ve giderilmesi oldukça güç
olan işsizlik türüdür.
b) Gelişmiş ülkelerde işsizlikten en fazla etkilenen grubu
gençler oluşturmaktadır.
c) Gelişmiş ülkelerin birçoğunda işsizlik uzun dönemli bir
seyir göstermekte, işsiz kalan iş piyasasına ilk defa girenler
kısa sürede istihdam imkânı bulamamaktadır.
TÜRKİYE AB SOSYAL POLİTİKA DÜZENLEMELERİ VE İŞ
YASALARI İLE UYUMU
AB uyum yasaları dar ve geniş çerçevede
yorumlamak mümkündür. Dar yoruma göre, AB sosyal
politikası için temel alınacak belgeler, Antlaşmalar ve
yönergelerdir. Geniş yoruma göre ise, Antlaşma ve
yönerge dışında kalan Kopenhag ölçütleri, AB sosyal
politikasının oluşumunda temel/atıf yapılan uluslararası
antlaşmalar, sözleşmeler ve evrensel hukuk normları
soysal politika uyumunda gerekli olan belgelerdir.
BEKLENTİLER VE SONUÇ
KAYNAKLAR
•
ATAMAN CEYLAN Berrin, Eylül 2009,Eurochamber Projesi, Ankara Üniversitesi, Ankara, İstanbul
•
ATAMAN Hakan, 2010, Avrupa Sosyal Şartı ve Uygulaması, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Girişim Matbaası, Ankara
•
AYDIN Murat, Sosyal Politika ve Yerel Yönetimler
•
ÇELİK Aziz, Avrupa Birliği Sosyal Politikası: Gelişimi, Kapsamı ve Türkiye’nin Uyum Süreci
•
GÜNAL Pınar, SEMİZ Celal, Mayıs 2009,TC. BAŞBAKANLIK SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, Avrupa Birliği’nin Sosyal
Politikası Çerçevesinde Güney Avrupa Sosyal Devlet Modeli ve Türkiye, Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, Ankara
•
KAYA Ayhan, DÜZGİT AYDIN Senem, GÜRSOY Yaprak, BEŞGÜL ONURSAL Özge, Ekim 2011, Avrupa Birliği’ne Giriş, Tarih, Kurumlar ve Politikalar,
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul
•
KAR Muhsin, Temmuz 2010, Avrupa Bütünleşmesi ve Türkiye, Ortak Politikaların Oluşumu ve Uyumlaştırılması, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa
•
SAKA Yonca, AB Sosyal Politikasının Gelişimi ve Türkiye’nin AB Sosyal Politikasına Uyumu
•
SEYİDOĞLU Halil, 2013, Uluslararası İktisat, Teori, Politika ve Uygulama, Güzem Can Yayınları, İstanbul
•
https://tr.wikipedia.org/wiki/Uluslararası-Çalışma-Örgütü, [ Erişim:02.04.2016]
•
abs.cu.edu.tr/Dokumanlar/2016/PF%20434/697347961_avrupa_birliginin_sosyal_politikasi.pdf, [Erişim:03.04.2016]
•
www.ua.gov.tr/docs/intranet/yavuz_moran_sunu/10.ppt?sfursn=0, [Erişim:28.03.2016]
•
www. Genel-İS.org.tr/ WP-content/up/oads/2015/01/gead05-1-2.doc, [Erişim: 28.03.2016]
•
Spmk.ku.edu.tr/sunumlar/yenturk.pptx, [Erişim:29.03.2016]