Slayt 1 - aliarslan

(8.ÜNİTE 1.KONU)
YENİ 6.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ PROGRAMINA GÖRE HAZIRLANMIŞTIR.
Adem Uysal
23.7.2017
Yandaki resimde gördükleriniz bazı kayaç örnekleridir.
Peki ama diyeceksiniz ki, kayaç nedir?
KAYAÇ: Mineral ve taş parçacığı topluluklarına verilen
addır.
Farklı kayaçların zaman içinde birbirine dönüşmesine de
kayaç döngüsü denir.
KAYAÇLAR
Mağmatik
Kayaçlar
23.7.2017
Tortul
Kayaçları
Başkalaşım
Kayaçları
1.Mağmatik Kayaçlar
Magmanın yükselerek yer kabuğunun içerisine girmesi ve yer kabuğunun derinliklerinde,
yeryüzüne yakın veya yeryüzünde soğuyarak katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır.
•Mağmanın soğuması ve katılaşması derinlerde meydana gelirse ortaya çıkan kayaçlara plütonik kayaçlar
(derinlik kayaçları) denir(örnek: granit).
•Bu soğuma ve katılaşma yüzeyde meydana gelirse volkanik(yüzey) kayaçları (örnek: andezit,bazalt,
trakit,sünger taşı)
•Derinlik kayaçları ile volkanik kayaçlar arasında bir geçiş safhasında oluşmuşsa yarı derinlik (damar
kayaçları) denir (örnek: diyabaz).
Not: Bu kayaçlara bazı kitaplarda PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR adı verilmiştir.
! MAGMATİK KAYAÇLAR KRİSTAL YAPILI OLUP İÇLERİNDE FOSİL BULUNMAZ.
23.7.2017
MAĞMATİK KAYAÇ RESİMLERİ
GRANİT
ANDEZİT
23.7.2017
OBSİDİYEN
DİYABAZ
BAZALT
TRAKİT
2.Tortul Kayaçlar
Tortul kayaçlar, hava ve suların çoğunlukla mağmatik kayaçları ve diğer kayaçları aşındırıp,
sürükleyip, çökeltmesiyle oluşur.
• Genellikle katmanlıdırlar ve çoğu kez fosil içerirler.
• Kökenlerine ve oluşum ortamlarına göre mekanik,organik ve kimyasal olmak üzere
üçe ayrılır.
Kırıntılı(mekanik) tortul kayaçlar, aşınma, taşınma ve çökelme süreçlerinden
geçerek oluşurlar. Örnek: kumtaşı,çakıl,kum,kil…
Organik tortul kayaçlar, alg,sünger,mercan ve midye gibi canlıların artıklarının
Birikip çökelmesiyle oluşurlar. Örnek:Kalker,tebeşir,kömür,radyolarit , petrol…
Kimyasal tortul kayaçlar,Akarsular ve yer altı sularının kayaçlar arasından geçerken
Kimyasal maddeleri çözüp,buharlaşmasıyla bu maddelerin çökelmesi sonucu oluşur.
Örnek: Kaya tuzu ,sarkıt,dikit,tüf, traverten,…
23.7.2017
Tortul Kayaç Resimleri
kalker
tebeşir
çakıl
kömür
Kaya tuzu
dikit
23.7.2017
3.Başkalaşım Kayaçlar
Tortul ve mağmatik(püskürük) kayaçların değişik etkilerle değişmesinden oluşurlar.
•Tabakalıdırlar ve kristal yapıları vardır.
Örneğin; Kalkerin başkalaşımıyla mermer ,
Kilin başkalaşımıyla da fillat denilen başkalaşım kayaçları oluşur.
mermer
23.7.2017
Kayaçları Sınıflandıralım-özet
KAYAÇLAR
MAĞMATİK
(PÜSKÜRÜK)
TORTUL
Granit
Bazalt
Sünger taşı
Kum
Çakıl
Kil
23.7.2017
BAŞKALAŞIM
Mermer
Fillat
Kaynaklar




Google grafikleri
Fen Bilgisi(Güvender Yayınları)
Yeni Fen ve Teknoloji Programı
www.fenokulu.net
Sabırla izlediğiniz için teşekkür eder,başarılar dilerim.
Adem Uysal
Fen ve Teknoloji Öğretmeni
23.7.2017