Bilgi Toplumu`na ilişkin

advertisement
Bilgi Toplumu’na ilişkin
Prof.Dr. Hüsnü Erkan
İnsanlık , uygarlığın gelişim süreci içinde 4 temel toplumsal yapılanma aşaması
sergilemiştir.Her toplumsal gelişme aşamasının temelinde yatan ana teknolojik
paradigma her seferinde yeni ve üst bir aşamaya sıçramıştır. Bu tür köklü paradimal
kayma veya sıçramalar uygarlığın evrim sürecinde her defasında yeni bir toplumsal
yapılanmaya yol açmıştır. Bu toplumsal yapı ve temel teknolojik paradigmalar şunlardır:
1. İlkel toplum ve El - Parmak kullanımı ( el ve elin uzantısı olan sivriltilmiş taş ve
sopa,çelgel gibi araçlar sayesinde toplayıcılık-avcılık);
2. Tarım Toplumu ve Geleneksel teknoloji ( doğadan alınmış malzemenin
şekillendirilmesine dayalı –tekerlek ve saban gibi –aletlerle tarımsal üretim);
3. Sanayi Toplumu ve Mekanik Teknoloji ( İlk bilimsel devrim olan Newtongil düşünceye
dayalı, görünür doğanın mekanik işleyiş yasalarına bağlı olarak sınai üretim –Kapitalist
veya komünal örgütlenme içinde) ve nihayet
4. Bilgi Toplumu ve Kuantum Teknolojisi (İkinci bilimsel devrim olan kuantum
düşüncesine dayalı olarak atom altı ve sinir ağlarının -görünmez doğa olarak- işleyiş
ilişkilerinin ortaya çıkardığı mikro elektronik , mikro biyoloji ve nano teknoloji
alanlarındaki bilimsel yeniliklerin yol açığı , elin değil beynin uzantısı olan bilgi üretimi).
Kuantum düşünce biçimi ile, doğa ve evren algılayışımız kadar toplum ve insan
ilişkilerine ilişkin tüm anlayış , algılayış , düşünce ve bakış açılarımız değişmiştir.Bu
nedenle Bilgi Çağı ve Bilgi Toplumu , yeni bir toplum, yeni bir insan, yeni insan ilşkileri,
yeni küresel düzen ve yeni küresel ilişki sistemi gerektirmektedir.
Sanayi toplumu, maddi malların sahiplik ve üretim ilişkilerinin gerektirdiği bir
organizasyon ve işleyiş yapısı şekillendirmiştir. Bilgi toplumu ise ,insan merkezli olup,
beynin kullanım ve işleyiş potansiyellerinin ürünü olan, bilimsel bilgi , teknik ve yenilik
(inovasyon) üretiminin örgütlenmesini öne çıkarmaktadır.Bilgi toplumu,sanayi
toplumunun yalnızca mantıksal zekayı öne çıkarmasının aksine;mantıksal zeka yanında
çoklu zekayı,yani duygusal ve sosyal zeka ile sezgisel düşünceyi hep birlikte;beynin tam
kullanımı olarak öne çıkarır.
Bilgi Toplumunda ,bilimsel bilgi ,teknik ve yenilik üretebilmek için bir yandan, eğitim,
bilişsel öğrenme, entellektüel sermaye ve insani gelişme ön plana çıkarken; diğer yandan
ekip çalışması, kurum kültürü , teknopark ,Ar-Ge ve yenilik merkezleri ile üniversite –
sanayi-örgütlü toplum ilşkilerini geliştirecek sosyal sermaye öne çıkmaktadır.
Bilgi Toplumu; beyindeki sinir ağları arasındaki ilişki gibi, toplumsal bütünde de karşılıklıinteraktif ilişki içinde pozitif sinerji yaratmaya yöneliktir. Bu n edenle çatışma ve
zıtlıklar üzerine değil , tam aksine pozif düşünce ve ilişkiye dayalı işbiriği ve ortak
çalışmayı hedefler .
Bilgi toplumu, sanayi topumunun,noktaya dayalı statik düşünce tekniğinden, atom
altının veya sinir ağlarının çoklu ve dinamik etkileşiminde olduğu gibi, sistem ve süreç
düşüncesine geçer. Sitem ve süreç düşüncesinde, nokta ve çizgiler değil, dinamik akış
ve işleyişin, karmaşık içeriği bir bütün olarak ele alınır. Bu nedenle, statik-noktasal
planlama değil, sürecin dinamik-stratejik planlaması ile Stratejik yönetimi söz
konusudur.
Bilgi toplumunun stratejik süreç yönetimi,geleçek çekişlidir. Sanayi toplumundaki bilim
anlayışı, olup bitmiş olayları , geri dönüp sonradan incelerken, bilgi toplumunda
geleceğin yaratılması esastır. Gelecekteki hedef ve vizyona odaklanarak, tüm
potansiyellerle geleceğe bir yürüyüş esastır. Sürecin her aşamasında,hata ve başarılardan
öğrendiklerimizi, duygu,heyacan ve motivasyonlarımızı yeniden işin içine katarak, pes
etmeden odaklanılan hedefe ,güçlü ve zayıf yönlerimizle ;fırsat ve tehditleri sürekli
değelendirerek bitmeyen bir yürüyüş vardır.
Bilgi toplumunda;





Geleneksel ve Mekanik paradigmalara dayalı teknolojilerden , Kuantum
teknoloji ve Paradigmasına;
Meta üretiminden , bilimsel bilgi üretimine dayalı Bilgi ekonomisine;
Bağımlı veya Bireyci toplumsal ilşkilerden, biliçli kişiliğin işbirliğini esas
alan Sinerjik Topluma;
Politik güçün, üst otoritelerde toplandığı bir otokrasi ve demokrasi
anlayışından, yerele ve alt örgütlenmelere yayıldığu Katılımcı Demokrasiye
ve
Zıtlaşmacı ve mutlakcı kültürel değerlerden,farklılığın zenginlik oluşturduğu
,hoşgörüye dayalı Çoğulcu Kültür Sistemine
dayalı bir Toplumsal Bütün anlayışı geçerlidir.Ancak bu alt sistemlerin bir
biriyle uyumlu birlikteliği sağlıklı ve pozitif sinerjiye dayalı bir bütünselliği
sağlar. Bilgi çağının gerçekleri,yalnızca tek tek ele alınan ayrıntılarda değil,
bu ayrıntıların oluşturduğu ilintiler bütününde aranır.
Download