Yıldız ve gezegenlere “popüler” adlar

advertisement
Yıldız ve gezegenlere “popüler” adlar
Bilimsel adlar itici olunca...
Şimdiye kadar keşfi doğrulanan 2000 kadar Güneş-dışı gezegene ad bulmakta zorlanan ve konan
bilimsel isimlerin (Ör: OGLE-2005-BLG-390Lb) ilham vermekten uzak olduğunu fark eden Uluslararası
Astronomi Birliği’nin (IAU) yıldız ve gezegenlere özel adlar bulunması için düzenlediği yarışmanın
sonuçları açıklandı. Gökcisimleriine ad koyma yetkisi, IAU’nun tekelinde bulunuyor.
45 ülkedeki amatör astronomi kulüpleri, üniversiteler, okullar, planetaryumlar, gökbilim gözlem
kulüpleri de dahil çeşitli kurumlardan ad önerisi isteyen IAU, ardından bir yarışma düzenleyerek
halktan bu önerilerden 274’üne oy vermeleri ni istemişti.
Sonuçta, 182 ülkeden 573 binin üzerinde katılımcının oylarıyla, adaylar arasında kazanan 14 yıldız ve
31 Güneş-dışı gezegenin yeni adları belli oldu.
IAU tarafından sözkonusu yıldız ve gezegenlerin bilimsel adlarıyla birlikte kullanılacak olan adlar
genelde farklı kültürlerin mitolojilerindeki tanrısal varlıklar ya da kahramanları, ünlü biliminsanlarını,
hayali kahramanları, eski kentleri ve ortadan kalkmış dillerden seçilen sözcükleri kapsıyor.
IAU, başarılı adları önermiş olanlara, katkıları için bir teşekkür plaketinin yanısıra, küçük bir
gökcisminin adını koyma ayrıcalığı verecek.
GÖKCİSMİ
ESKİ ADI
YENİ ADI
BAŞARLI ÖNERİNİN
YAPILDIĞI ÜLKE
Yıldız
Gezegen
Yıldız
Gezegen
Yıldız
Planet
Yıldız
Gezegen
Gezegen
Yıldız
Gezegen
Gezegen
14 Andromedae
14 Andromedae b
18 Delphini
18 Delphini b
42 Draconis
42 Draconis b
47 Ursae Majoris
47 Ursae Majoris b
47 Ursae Majoris c
51 Pegasi
51 Pegasi b
55 Cancri
55 Cancri b
55 Cancri c
55 Cancri d
55 Cancri e
55 Cancri f
Veritate
Kanada
Spe
Musica
Japonya
Arion
Fafnir
ABD
Orbitar
Chalawan
Taphao Thong Tayland
Taphao Kaew
Helvetios
İsviçre
Dimidium
Copernicus
Galileo
Brahe
Hollanda
Lippershey
Janssen
Harriot
Gezegen
Ain b (epsilon Tauri b)
Amateru
Japonya
Edasich b (iota Draconis b)
Hypatia
İspanya
epsilon Eridani
epsilon Eridani b
Ran
AEgir
ABD
Gezegen
Yıldız
Gezegen
Gezegen Errai b (gamma Cephei b)
Tadmor
Gezegen Fomalhaut b (alpha Piscis Austrini b) Dagon
Yıldız
HD 104985
Tonatiuh
Gezegen HD 104985 b
Meztli
Yıldız
HD 149026
Ogma
Gezegen HD 149026 b
Smertrios
Yıldız
HD 81688
Intercrus
Gezegen HD 81688 b
Arkas
mu Arae
Cervantes
mu Arae b
Quijote
Yıldız
mu Arae c
Dulcinea
Gezegen
mu Arae d
Rocinante
mu Arae e
Sancho
Gezegen Pollux b (beta Geminorum b)
Thestias
PSR 1257+12
Lich
Yıldız
PSR 1257+12 b
Draugr
Gezegen PSR 1257+12 c
Poltergeist
PSR 1257+12 d
Phobetor
upsilon Andromedae
Titawin
Yıldız
upsilon Andromedae b
Saffar
Gezegen upsilon Andromedae c
Samh
upsilon Andromedae d
Majriti
Yıldız
xi Aquilae
Libertas
Gezegen xi Aquilae b
Fortitudo
Suriye
ABD
Meksika
Fransa
Japonya
İspanya
Avustralya
İtalya
Fas
Japonya
Raşit Gürdilek
KAYNAKLAR:
“Aah, that’s a heavenly name for a planet”, ScienceOnline, 15 Aralık 2015
“Finall Results of NameExoWorlds Public Vote Released”, IAU, 15 Aralık 2015,
http://www.iau.org/news/pressreleases/detail/iau1514/
Download