l-[N-(METİL)-N-(FENİLSULFONİL)AMİNO]

XVI. Ulusal Kimya Kongresi Konya, 2002
FK-P35
l-[N-(METİL)-N-(FENİLSULFONİL)AMİNO]-2-(FENİL)-4-[4(SUBSTİTUENT)PİPERİDİN-1-YL]BUTANES TÜREVLERİNİN
YAPI -AKTİVİTE İLİŞKİSİNİN
ELEKTRON TOPOLOJİ YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ
M.Saraçoğlu, * F. Kandemirli, ** N.M. Shvets***, A.S. Dimoglo***
*
Erciyes Üniversitesi Kimya Bölümü, 38039 Kayseri
** Kocaeli Üniversitesi Kimya Bölümü, 41000, Kocaeli
***Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, 41400 Gebze/Kocaeli.
Giriş
l-[N-(Metil)-N-(fenilsülfonil)
amino]-2-(fenil)-4-[4-(substituent)
piperidin-l-il]
bütan
türevleri, AIDS (Acquired immunodeficiency sindrome) hastalığından sorumlu tutulan HIV-1
(Human immunodeficiency virüs Type-1)’ in bulaşmasının başlangıç ve erken safhalarında,
HIV-1’ e karşı, anti-HIV-1 vasıtası olarak değişik kemokin reseptör olarak adlandırılan insan
CCR5 aktiviteleri kullanılmaktadır [1,2]. Bu çalışmada, aktivitesi (CCR5 IC50) 5nM ile
7600nM arasında değişen 114 molekülün [1-4], yapı aktivite ilişkisi yeni bileşiklerin
sentezinde faydalı olacağı maksadıyla Elektron Topoloji Metodu (ETM) [5] kullanılarak
incelenmiştir.
Yöntem
ETM yapı tanıma yaklaşımlarından biri olarak düşünülebilir. Bütün yapısal metotlar gibi
ETM ’ ninde yapıyı tanımlamak için bir dile ihtiyacı vardır. Üç boyutlu grafikler gerçek
moleküller için model olarak alındığı için LCSD olarak adlandırılan ETM ’de kullanılan
matematiksel yapılar genellikle QSAR matrisinde (bir matris=bir bileşik) kullanılır. QSAR
metodunda kullanılan global kimyasal özellikler (lipofilik, çözünürlük) yerine ETM
konformasyon analizinden elde edilen kuantum kimyasal veya elektronik karekteristikleri
kullanır.Konformasyon analizi ve kuantum kimyasal hesaplamalar sırasıyla moleküler
mekanik metodu (MMP2) ve yarı deneysel kuantum kimyasal metotlarla yapılmıştır.
Sonuç
İnsan CCR5 reseptörlerinin antagonistlerinin yapı aktivite ilişkisi elektron topolojik metodu
kullanılarak incelenmiş ve aktif bileşikler arasından aktiviteye neden olan farmakofor
özellikler elektron topolojik alt matris olarak adlandırılan bir matris oluşturularak (ETSA)
bulunmuştur. Aynı şekilde inaktif bileşikler arasından aktiviteyi bozan antifarmakofor
özellikler bulunmuştur.
Kaynaklar
1. Finke, P.E.; and et al Bioorg. and Med. Chem. Letters. 2 0 0 1 ,11, 2469.
2. Finke P.E.; and et al Bioorg. and Med. Chem. Letters. 2001, 11, 2475.
3. Dom C.P.; and et al Bioorg. and Med. Chem. Letters. 2001, 11, 259.
4. Finke P.E. and et al Bioorg. and Med. Chem. Letters. 2001, 11, 265.
5. Dimoglo, A.S. Khim.-pharm. Zhurn. 1985, 4, 438.
537