ALT EKSTREMİTE KLİNİK ANATOMİSİ Arş. Gör. Merve Nur ÖZGEN 2020 Plexus Lumbalis • XII. torakal spinal sinirin ön dalının küçük bir bölümü, • İlk üç lumbal spinal sinirin ön dalları, • IV. lumbal spinal sinirin ön dalının büyük bir kısmı birleşerek plexus lumbalis oluşur. Plexus Lumbalis’in Dalları 1- N. iliohypogastricus (L1) 2- N. ilioinguinalis (L1) 3- N. genitofemoralis (L1-L2) 4- N. cutaneus femoris lateralis (L2-L3) 5- N. obturatorius (L2-L3-L4) 6- N. obturatorius accessorius (L3-L4) 7- N. femoralis (L2-L3-L4) N. obturatorius Plexus Sacralis • I., II. ve III. sakral spinal sinirlerin ön dalları ile • Truncus lumbosacralis (L4-5) • IV. sakral spinal sinirin ön dalından ince bir sinir lifinin birleşmesi ile plexus sacralis oluşur. Plexus Sacralis’in Dalları 1- N. gluteus superior (L4, L5 ve S1) 2- N. gluteus inferior (L5, S1 ve S2) 3- N. musculi piriformis (S1, S2) 4- N. musculi obturatorii interni (L5, S1 ve S2) 5- N. musculi quadrati femoris (L4, L5) 6- N. cutaneus femoris posterior (S1, S2 ve S3) 7- N. ischiadicus (L4, L5, S1, S2 ve S3) Periferik Sinir ve Lezyonları • N. femoralis • N. obturatorius • N. gluteus superior • N. ischiadicus • N. tibialis • N. peroneus communis N. Femoralis Lezyonu • Çoğunlukla n. obturatorius ile beraber tutulur. • Pelvis tümörleri, • Pelvis ve femur kırıkları, • M. quadriceps femoris • Delici yaralanmalar ve • M. sartorius • Diabetes mellitus nöritleri • M. pectineus sonucu oluşabilir. • M. iliacus N. Femoralis Lezyonu • Kalça fleksiyon’unda zayıflama • Bacak ekstansiyon’unda tam kayıp • Patella refleksi’nin kaybı • İleri yürümede güçlük ❖ M. quadriceps femoris felcinde; hasta bacak fleksiyonunu engellemek için, sık sık uyluğun alt kısmını eliyle bastırır. N. Femoralis Lezyonu • Uyluk ön-iç yüzünün deri duyusu ile bacağın ve baş parmağa kadar ayağın medial kenarı boyunca duyu kaybı olur. Patella Refleksi • Normal cevap bacağın ekstansiyonudur. • Periferik sinir: N. femoralis • Segmanter inervasyon: L2, L3, L4 N. Obturatorius Lezyonu • Daha çok n. femoralis ile beraber, aynı nedenlerle zedelenebilir. • Uyluğun adduksiyonu ve iç rotasyonu iyice zayıflar. • Uyluk uyluk üstüne atılamaz! N. Obturatorius Lezyonu • Kalça ve diz eklemlerini de inerve ettiğinden ağrısı her iki eklemde de hissedilir. • Ayrıca uyluğun medial bölümünde atrofi görülür. • Uyluğun iç yüzünün 1/3 distal bölümünde oval şekilli bir alanda duyu kaybı olur. Meralgia Paresthetica (MP) • N. cutaneus femoris lateralis, bazen ligamentum inguinale'nin altından veya içinden geçerken ya da fascia lata'da sıkışabilir. • Uyluğun lateralinde ağrıya ve paresteziye neden olur. • Aşırı şişmanlarda ve trimestirinde görülebilir. gebeliğin son Priformis Sendromu • M. priformis’teki spazm, n. ischiadicus’a bası yaparak gluteal bölge, uyluk arkası ve bacak arkasına yayılan ağrıya neden olur. • En sık görülen belirti ağrıdır ve çoğunlukla m. priformis üzerinde görülür. • Kadınlarda daha sık görülür. • Disk herniasyonu ile karışabilir. Priformis Sendromu • Oturma, özellikle sert zeminde oturmak ağrıyı artırır. • Ağrı genelde kalça bölgesindedir ve hastalar, yürürken veya bacak bacak üstüne atma hareketinde ağrıların arttığını ifade eder. • Kalça kaslarını germe sonucu rahatlama görülür. N. Gluteus Inferior Lezyonu • Özellikle m. gluteus maximus’taki fonksiyon kaybı nedeniyle, hastalar merdiven çıkarken ve oturur pozisyondan doğrulurken güçlük çeker. N. Gluteus Superior Lezyonu • M. gluteus medius’taki fonksiyon kaybı nedeniyle hastalarda ördek benzeri yürüyüş olur. • Trendelenburg belirtisi (kişi, hasta taraf ayağı üzerinde durduğunda, pelvis karşı tarafa yani desteklenmeyen tarafa düşer) görülür. N. Ischiadicus Lezyonu • Zedelenmesi çok kolay bir sinirdir. • Disk hernileri, • Kalça kırık ve çıkıkları, • Delici yaralanmalar, • Pelvis tümörleri, • İlaç enjeksiyonları, • Sinir iltihapları. • Tam kesisinde; • Hamstring kasları, tüm bacak ve ayak kasları paralizisi N. Ischiadicus Lezyonu • Gluteal bölgeye intramuskuler enjeksiyon yapılırken ischiadicus (siyatik zedelenmemesi için n. sinir) üst dış kadrana enjeksiyon yapılır. • En sık intramusküler injeksiyon yapılırken yaralanır. N. Ischiadicus Lezyonu • Kalça ekleminin arkaya çıkıkları da n. ischiadicus'u yaralar. • Yaralanmaların %90’ında daha yüzeyelde seyrettiği için, n. fibularis communis'e ait lifler etkilenir. (peroneus) N. Ischiadicus Lezyonu • Uyluk arkası kaslardaki paralizi nedeniyle, bacak fleksiyonu zayıflar!!! • Diz ekleminin altında kalan tüm kaslarda paralizi vardır ve bu nedenle ayak hareketleri yapılamaz. • Ayak yerçekiminin etkisiyle düşer (foot drop). • Ayrıca n. saphenus ile duyusu taşınan bölgeler hariç, bacak ve ayakta duyu kaybı olur. N. Tibialis Lezyonu • Diz ekleminin çıkıklarında (fossa poplitea'da) yaralanabilir. • Yaralanması halinde, bacak arkası ve ayak tabanı kaslarında paralizi olur. Bu durumda, ayak dorsi fleksiyonda ve eversiyonda kalır. Bu karakteristik görünüme calcaneovalgus denir. • Ayak tabanında duyu kaybı olur. N. Tibialis Lezyonu • N. tibialis felcinde ayak plantar fleksiyon yapamaz (bir miktar m. fibularis (peroneus) longus ve brevis ile yaptırılabilir). • Kişi parmak uçlarında ayakta duramaz, topukları üzerinde yürür. N. Fibularis (Peroneus) Communis Lezyonu • Alt ekstremitenin en sık yaralanan siniridir. • Özellikle bacak tam fleksiyon yaptığında gerilerek yaralanabilir. • En sık, fibula boynu ya da başının kırıklarında yaralanır. N. Fibularis (Peroneus) Communis Lezyonu • Bacağın ön ve lateral kompartman kaslarının paralizisi sonucu, ayak plantar fleksiyonda ve inversiyon yapmış pozisyonda kalır. Bu karakteristik görünüme equinovarus denir. • Bacağın ön ve lateral bölgeleri ile ayağın ve parmakların dorsal yüzlerinde duyu kaybı vardır. • N. fibularis communis felcinde, ayak dorsifleksiyon yapamaz ve fleksiyonda kalır (düşük ayak; foot drop). • Kişi yürürken ayağının ucu yere sürter. • GENU VALGUM Çarpık bacak • GENU VARUM Eğik bacak Alt Ekstremite Dermatomları
