karadeniz iklimi

TÜRKİYENİN İKLİMİ
Türkiye'de gerek matematik konumun gerekse özel konumun etkisiyle birden
fazla iklim görülür. Ülkemizde dört mevsim belirgin olarak görülür. Türkiye'nin
iklimi çeşitli faktörlerin etkisindedir.
1)YÜKSELTİ
Ülkemizin ortalama yükseltisi oldukça fazladır. Yükselti batıdan doğuya doğru gittikçe
artar.Bunun yanında yükselti kısa mesafelerde değişiklik göstermektedir. Bu da birden fazla
iklimin görülmesine neden olur.
2)ÜÇ TARAFININ DENİZLERLE ÇEVRİLİ OLMASI
Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olmasından dolayı çeşitli iklimler aynı anda
görülmektedir. Yine Marmara'da aynı anda üç iklim görülür. Bütün bu durumlar ürün
çeşitliliğinin fazla olmasına neden olmuştur.
3)COĞRAFİ KONUM:
Bir ülkenin dünya üzerinde bulunduğu konumu farklı tip iklimlerin görülmesinde
etkilidir.Türkiye'nin büyük bölümü kış mevsiminde Sibirya üzerinden gelen soğuk havanın
etkisinde kalır.Yazın ise Afrika ve Arabistandan gelen sıcak havanın etkisi altında kalır.
4)DAĞLARIN UZANIŞ YÖNÜ
K.Anadolu dağlarının Karadeniz'e Toroslar’ın da Akdeniz'e paralel uzanmaları kuzeyleri ve
güzeyden gelen nemli hava kütlelerinin iç kısımlara girmesini engeller. Bu da kıyı ile iç
kesimler arasında iklim farklılıklarına neden olmaktadır.
Türkiye ve Dağları
TÜRKİYEDE İKLİM ELEMANLARI
1- SICAKLIK:
a) Türkiye ılıman kuşakta yer aldığından yaz ve kış aylarındaki sıcaklık
farkları fazla değildir.
b) Denize paralel olarak uzanan dağlar iklim üzerinde ılımanlaştırıcı etkiye
sahip denizel havanın iç kesimlere girmesini engeller.Bu durumun
sonucunda iç kesimlerde karasal iklimin özellikleri görülür.
c) Kıyı kesimlerinden iç kesimlere doğru gidildikçe deniz etkisinden
uzaklaşılmasından dolayı sıcaklık ortalamaları düşer.
d) Ortalama sıcaklıklar ülkemizde güneyden kuzeye,batıdan doğuya doğru
azalır.
TÜRKİYEDE İKLİM ELEMANLARI
2-BASINÇ VE RÜZGARLAR
Ülkemizi kuzey yönlerden etkileyen rüzgarlar enlemin etkisiyle etkiledikleri
alanlarda sıcaklığın düşmesine,güney yönden etkileyen rüzgarlar ise sıcak
lığın artmasına neden olurlar.
3-NEMLİLİK VE YAĞIŞ
a) Türkiye'de nem ve yağışın dağılışı ile emlem yükselti denizellik karasallık dağların
uzanış yönü gibi faktörlerin dağılışı paralellik vardır.
b) Nem oranının en yüksek olduğu yerler Karadeniz Marmara Ege ve Akdenizdir.
c) Türkiye genelinde yağış dağılımı neme bağlıdır.
d) Yağışın en fazla olduğu yerler Karadeniz kıyıları Batı Akdeniz Menteşe Bölgesi ve
Hakkari yöresidir.En az olduğu yerler ise Tuz Gölü ve çevresi ve Trakya yöresidir
e) Türkiye'de kar yağışları şu şekildedir.
Akdeniz ve Ege kıyıları
Marmara ve Karadeniz
İç ve G.D. And. Bölgesi
D.Anadolu bölgesi
1-2
10-20
20-40
100
gün
gün
gün
gün
TÜRKİYEDE GÖRÜLEN YAĞIŞ ŞEKİLLERİ
1-YAMAÇ (OROGRAFİK) YAĞIŞLAR:
Yatay olarak hareket eden nemli hava
kütleleri önlerine dağların çıkmasıyla
yamaç boyunca yükselirler.Yükseldikçe
Soğuyan hava yağış bırakır.
Doğu Karadeniz de yaygın olarak görülür.
TÜRKİYEDE GÖRÜLEN YAĞIŞ ŞEKİLLERİ
2-KONVEKSİYONEL (YÜKSELİM) YAĞIŞLARI :
Kara yüzeylerinin fazla ısındığı ilkbahar ve
yaz aylarında ısınan hava yükselir, soğur ve
yoğunlaşması ile yağış meydana gelir.
Ülkemizde İç Anadolu bölgesinde İlkbahar
ve Yaz başlarında öğleden sonra görülen
yağmurlarıdır.
Bu yağmurlara KIRKİKİNDİ YAĞMURLARI da
denir.
TÜRKİYEDE GÖRÜLEN YAĞIŞ ŞEKİLLERİ
3-CEPHESEL(FRONTAL)YAĞIŞLAR:
Farklı sıcaklık ve nem
şartlarına sahip hava
kütlelerinin karşılaşması ile
oluşur.
Türkiyede kışın görülen
yağışların çoğunluğu
cephesel kökenlidir.
Akdenizde görülen yağışlar da
cephesel kökenlidir.
TÜRKİYE'DE GÖRÜLEN İKLİMLER
1- KARADENİZ İKLİMİ
- Her mevsim yağışlıdır.Yazlar serin kışlar ılık geçer.
- Bölgede yıllık sıcaklık farkı azdır.
- Kıyı ile iç kesimler arasında iklim farklılıkları oluşur.
- En fazla yağış sonbaharda en az yağış ilkbaharda alınır.
- Kıyı kesimde dağların konumu nedeniyle bölümler arasında farklılıklar vardır.
- Yağış miktarı D.Karadeniz'de 1500-2500 mm'dir. Orta Karadeniz'de 700-1000
mm B.Karadeniz'de 1000-1500 mm'dir. Yağışların bu şekilde dağılımın da
dağların yükseltisi hakim yönü ve yamaçların konumu etkilidir.
- İç kesimlere gidildikçe Karadeniz ikliminin etkisi azalır.
- Bölgece yıllık sıc. ortl. 13-15 derecedir. Bu D.Karadeniz'de daha fazladır.
- Bitki örtüsü genel olarak orman’dır.
KARADENİZ İKLİMİ
KARADENİZ İKLİMİ
Yağış
(mm)
400
Sıc °C
350
-25
300
-20
250
-15
200
-10
150
-5
100
-0
-30
50
- -5
0
- -10
A
O
KIŞ
Ş
M
N
M
H
İLKBAHAR
T
YAZ
A
E
E
K
SONBAHAR
2- AKDENİZ İKLİMİ
- Yazları sıcak ve kurak geçer kışları ılık ve yağışlı geçer.
- Yıllık sıcaklık ortalaması 18-20 derecedir.
- Don olaylarına ve kar yağışlarına nadiren rastlanır.
- Yıllık yağış miktarı 500- 1000 mm arasındadır.
- En fazla yağış kış mevsiminde en az yazın düşer.
- Yazların kurak geçmesi alçalıcı hava hareketlerinin sonucudur. Kıyıdan iç
kesimlere doğru gittikçe yükseltinin etkisiyle karasallaşma artar.
- Bitki örtüsü maki'dir.
AKDENİZ İKLİMİ
AKDENİZ İKLİMİ
AKDENİZ İKLİMİ
Yağış
(mm)
400
Sıc °C
350
-25
300
-20
250
-15
200
-10
150
-5
100
-0
-30
50
- -5
0
- -10
A
O
KIŞ
Ş
M
N
M
H
İLKBAHAR
T
YAZ
A
E
E
K
SONBAHAR
3-KARASAL İKLİM
- Ülkemizde denizden uzak ve yeryüzü şekillerinin meydana getirdiği engellerden
dolayı deniz etkisinden yeterince yararlanamayan iç kesimlerde karasal iklim görülür.
- Yıllık ve günlük sıcaklık farkları çok fazladır.
- Yazlar sıcak ve kurak,kışlar soğuk ve kar yağışlıdır.
- En fazla yağış ilkbaharda en az yağış yazın alınır.
- Bitki örtüsü Bozkır ‘dır.
KARASAL İKLİMİ
KARASAL İKLİM
KARASAL İKLİM
KARASAL İKLİM
Sıc °C
Yağış (mm)
400
-30
350
-25
300
-20
250
-15
200
-10
150
-5
100
-0
50
- -5
0
- -10
A
O
KIŞ
Ş
M
N
M
H
İLKBAHAR
T
YAZ
A
E
E
K
SONBAHAR
TÜRKİYE'NİN İKLİMİ İLE İLGİLİ ÖNEMLİ NOTLAR
1- Ülkemizde iklim çeşitliliğinin en fazla olduğu bölge Marmara bölgesidir.
2- Türkiye'deki en soğuk yer,Ağrı’dır.(1940 -43 derece)
3- Türkiye'deki en sıcak yer,Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesidir.(1962 47 derece)
4-Bulutluğun en fazla olduğu bölge Karadeniz en az olduğu bölge ise Akdeniz
5- Yaz mevsiminin en uzun sürdüğü bölgemiz Akdeniz en az D.Anadolu
6- Buharlaşmanın en fazla olduğu bölge G.D.Anad. en az olduğu bölge
Karadeniz
7- Yıllık yağış miktarının en fazla olduğu Karadeniz en az olduğu bölge İç
Anadolu bölgesi
8- Yıllık sıcaklık farkının en fazla olduğu bölgemiz Karadeniz iken az fazla olduğu
bölge D.Anadolu'dur.
9- Kış sıcaklarının en yüksek olduğu bölge Akdeniz iken en düşük olduğu bölge
D.Anadolu'dur
10-Türkiye'nin en yağışlı yeri,RİZE’dir(Yıllık ortalama 2357 mm yağış almaktadır.)
11-Türkiye'nin en kurak yeri,İç Anadolu Bölgesindeki Tuz Gölü çevresidir.